EM

EM-14 — Azərbaycan istehsalı ilk NATO kalibrlı avtomat. Azərbaycan Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin mühəndisləri tərəfindən hazırlanmış EM-14 indeksli avtomat Abu Dabidə keçirilən İDEX-2015 sərgisində nümayişə çıxarılıb. == Texniki xüsusiyyətləri == NATO 5.56×45 mm çaplı avtomat 6 pilləli tənzimlənən qundağa,kollimatora, lülə üzərində pikatinni relsinə və şəffaf darağa malikdir. MSN mütəxəssislərinin sözlərinə görə, avtomatın atış tempi dəqiqədə 660 atəş, güllənin lülədən çıxış sürəti 860 m/saniyə, nişanalma məsafəsi 1000 metr, çəkisi 3.8 kq-dır. Avtomatın iş prinsipi qaz təpməsi və çaxmağın fırlanmasına əsaslanır. == İstehsalı == Nazirin sözlərinə görə, yerli mühəndislər tərəfindən hazırlanmış EM-14 avtomat tüfənginin seriyalı istehsalına başlanacaq. Müsahibəsində Müdafiə Sənayesi naziri Yavər Camalov deyib: “Biz NATO kalibrli avtomat tüfəngin ilk nümunəsini yaratmışıq. İndi sınaqları gedir. Yəqin ki, növbəti ildən bu silahın seriyalı istehsalına başlayacağıq. Hazırkı dövrdə EM-14 ixracat üçün nəzərdə tutulur.

Outlaw in 'Em (azərb. İçlərindəki cinayətkar‎) — Niderlandın 2018 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı. Ueylon "Outlaw in 'Em" mahnısı ilə Niderlandın Portuqaliyanın paytaxtı Lissabonda keçirilən Avroviziya 2018-də təmsil etmək hüququ əldə etmişdir. Kantri-rok janrında ifa olunan mahnının musiqisi və sözləri məhz Ueylona aiddir.

Sen-Nazer-lez-Em (fr. Saint-Nazaire-les-Eymes) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Muayan Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38431. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 2942 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 221 ilə 1738 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 490 km cənub-şərqdə, Liondan 100 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 11 km şimal-qərbdə yerləşir.

Ascential plc (əvvəllər EMAP və Top Right Group) — Birləşmiş Krallıq media şirkəti. Şirkət sərgilər, festivallar və məlumat xidmətlərində ixtisaslaşmışdır. "Ascential plc" London fond birjasında verilmişdir və FTSE 250 İndeksinin tərkib hissəsidir. == Tarixi == Riçard Vinfrey 1887-ci ildə "Spalding Guardian"ı, daha sonra "Lynn News" və "Peterborough Advertiser"i satın almışdır. O həmçinin, "North Cambs Echo"nun fəaliyyətini başlatmışdır. Vinfrey sonradan liberal siyasətçi və kənd təsərrüfatı hüquqlarının təbliğatçısı olmuş, qəzetlər onun siyasi baxışlarını təbliğ etmək üçün istifadə edilmişdir. İkinci Dünya müharibəsi illərində Vinfreyin qəzetdən gələn gəlirlər onun oğlu Riçard Pattinson Vinfreyə keçməyə başlamışdır. 1947-ci ildə Pattinson Vinfreyin rəhbərliyi altında ailənin qəzetləri "East Midland Allied Press" (EMAP) adı altında birləşdirilmişdir. 2012-ci ilin mart ayında şirkət adının "Top Right Group" olaraq dəyişdiriləcəyini və jurnalların, tədbirlər və məlumat bizneslərinin üç müstəqil şirkətə ayrılacağını elan etmişdir. "EMAP" adı o vaxt .irkətin dövriyyəsinin təxminən 18 faizini təşkil edən jurnalların fəaliyyəti üçün istifadə olunmağa davam edəcəkdi.

EMLYON Business School (École de Management de Lyon ), Paris, Lion, Saint-Etienne, Bhubaneswar, Casablanca, və Shanghai da kampusları olan biznes sahəsində ixtisaslaşmış Avropa mərkəzli bir universitetdir. 1872-ci ildə qurulan məktəb. EMLYON, Financial Times tərəfindən 2021-cu ildə Avropa Biznes Məktəbləri arasında 19-ci yerdə qərarlaşmışdır . Məktəbin proqramları AMBA, EQUIS və AACSB beynəlxalq akkreditasiya qurumlarının hər üçü tərəfindən akkreditə olunmuşdur.

eMedicine — açıq tibbi məlumatlar bazası. 1996-cı ildə doktor Skott Plantz və Rixard Laveli tərəfindən əsası qoyulmuşdur. Ekspert qrupları tərəfindən hazırlanmış təxminən 6500 xəstəliyin təsvir edilməsindən ibarətdir. == Strukturu == Tematik bölmədə klinik təbabətin bütün sahələrini əhatə edən 6500 xəstəliyin və patoloji hallar təsvir edilmişdir. Materiallar 59 tibbi ixtisas üzrə nəşr olunur. Bütün nəşrlər 4 səviyyəli resenziyalaşdırmadan və əlavə əczaçılıq — farmoseptik icmallardan keçir. Təxminən dünyanın hər yerindən 10000 həkim, müəlliflər və redaktorlar sözü gedən bazanın tərtibatında iştirak edirlər. Burada bütün məqalələr dövri olaraq daim təzələnir və təkmilləşdirilir. Hər bir bölmədə məqalələrin sonuncu modifikasiya tarixi qeyd olunur. eMedicine — tibbi məlumatlar bazasının auditoriyasına təxminən dünyanın 120 ölkəsindən olan oxucular daxildir.

Elçin Eminov (d. 12 yanvar 1991) — Azərbaycanlı uşu sandaçı. 6 qat Avropa çempionu, 2013-cü ildə baş tutan III İslam Həmrəyliyi Oyunlarında bürünc medal, 2017-ci ildə baş tutan IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarında isə gümüş medal qazanıb. == Karyerası == Elçin Eminov 2013-cü ildə Azərbaycan bayrağı altında IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına qatıldı. 56 kiloqram çəki dərəcəsində qüvvəsini sınayan Elçin Eminov, 1/8 final mərhələsində Malayziya idmançısı Ooi Lih Yanq üzərində 2:0 hesablı, 1/4 final mərhələsində isə Yəmən idmançısı Yusif İsgəndər üzərində 2:0 hesablı qələbə qazandı və yarışların yarım-final görüşünə vəsiqə qazandı. 1/2 final mərhələsinin görüşündə isə o, İran idmançısı Əli Bəxtiyara 0:2 hesabı ilə məğlub oldu və və III İslam Həmrəyliyi Oyunlarının bürünc medalına sahib oldu. Elçin Eminov 2017-ci ildə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına qatıldı. 56 kiloqram çəki dərəcəsində qüvvəsini sınayan Elçin Eminov, 1/4 final mərhələsində Qırğızıstan idmançısı Əvəzbəy Amanbəyov üzərində 2:0 hesablı, 1/2 final mərhələsində isə İndoneziya idmançısı Yusuf Vidiyanto üzərində 2:0 hesablı qələbə qazandı və yarışların həlledici, final görüşünə vəsiqə qazandı. Final görüşündə isə o, İran idmançısı Mehdi Məhəmmədiyə 0:2 hesabı ilə məğlub oldu və və IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının gümüş medalına sahib oldu. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == "Elçin Eminov: Uşu üzrə dünya çempionatda hədəfim medal qazanmaqdır".

Erik Emerson Şmidt (ing. Eric Emerson Schmidt; 27 aprel 1955, Vaşinqton, ABŞ[…]) — amerikalı iş adamı və 2001-2011-ci illərdə Google-un baş direktoru və 2011-2015-ci illərdə şirkətin icraçı sədri vəzifələrində çalışmış keçmiş proqram mühəndisi. O, həmçinin 2015-2017-ci illərdə Alphabet-in icraçı sədri və 2017-2020-ci illərdə Alphabet-də texniki məsləhətçi vəzifələrində çalışıb. 2022-ci ilin aprel ayında Bloomberg Milyarderlər İndeksi onun xalis sərvətini 25,1 milyard ABŞ dolları olaraq qiymətləndirdi. Bell Labs-da təcrübə keçən Şmidt 1975-ci ildə Unix kompüter əməliyyat sistemi üçün leksik analizatorlar yaradan proqram təminatı olan Lex-in müəlliflərindən biri idi. 1997-2001-ci illərdə Novell şirkətinin baş icraçı direktoru olub. Şmidt, Karnegi Mellon Universiteti, Apple, Prinston Universiteti və Meyo Klinikasının qəyyumlar şuraları da daxil olmaqla, akademik və sənayedə müxtəlif şuralarda çalışıb. O, həmçinin Milli Futbol Liqasındakı Vaşinqton Kommanders klubunda kiçik paya sahibdir. 2008-ci ildə, Google-un sədri olduğu müddətdə Şmidt Barak Obama seçki kampaniyasında iştirak etdi və daha sonra Erik Lender ilə birlikdə Obamanın Elm və Texnologiya üzrə Məsləhətçilər Şurasının üzvü oldu. Lender daha sonra Co Baydenin elmi müşaviri oldu.

Euphorbia emirnensis (lat. Euphorbia emirnensis) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü.

Euseius emanus (lat. Euseius emanus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin hörümçəkkimilər sinfinin mesostigmata dəstəsinin phytoseiidae fəsiləsinin euseius cinsinə aid heyvan növü.

Flavio Emanuel Lopez Paixão (19 sentyabr 1984) — Portuqaliya futbolçusu, hücumçu-yarımmüdafiəçi. Lopez 2011-ci ilin avqust ayında Təbrizin Traktor Sazi klubuna qoşulmuşdur. O Tirəxtura gələndən öncə Şotlandiyanın Həmilton Akademikal futbol klubunda oynamışdır. Flavio Lopez Traktor Sazi klubunda uçun oynadığı birinci rəsmi oyunda klubun tarixində ən önəmli qolu vurmuşdur. 9 sentyabr 2011-ci ildə Flavionun qolu ilə Traktor Sazi Tehranda İstiqlal klubunu 2–3 hesabı ilə məğlub edib və ilk dövrədə birinci sıraya yüksəldi.

Fon emalı – əsas (öncəlikli) məsələnin emalı zamanı yaranan qısamüddətli fasilələrdə bəzi əməliyyatların yerinə yetirilməsidir. Fon emalına misal olaraq sənədin çapı əməliyyatını göstərmək olar. Fon proqramı fon rejimində yerinə yetirilən, yaxud yerinə yetirilə bilən proqramdır. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Fyodor Aleksandroviç Emin (əsl adı Məhəmmədəmin bəy Hüseyn bəy oğlu; 1735[…], bilinmir – 18 (29) aprel 1770[…] və ya 27 aprel 1770, Sankt-Peterburq) — Rusiya yazıçısı və jurnalisti. == Həyatı == Fyodor Emin təxminən 1735-ci ildə İstanbul şəhərində doğulmuşdu. Osmanlı Yeniçəri ordusunda xidmət etmişdi. 1758-ci ildə Londona getmişdi. Orada Rusiya səfiri M. Qolitsinə yaxınlaşmışdı. Ondan pasport alıb, 1761-ci ildə Rusiyaya gəlmişdi. Xristianlığı qəbul etmişdi. Xaç suyuna salınarkən Fyodor Aleksandroviç adını qəbul etmiş, soyadını Emin saxlamışdı. O, ana dili olan türk dilindən başqa, italyan, ingilis, ispan, polyak və portuqal dillərini bilirdi. Fyodor Aleksandroviç Emin 16 aprel 1770-ci ildə vəfat edib.

Gagea fragifera (lat. Gagea fragifera) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinin qazsoğanı cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Hündürlüyü 8-20 sm olan bitkidir. Soğanağı kiçik olub, yumurtaşəkillidir, tünd-qonur və ya açıq-qonur rəngli qınlarla örtülüdür, ikincisi çox kiçikdir. Kökətrafı yarpaqları bir (bəzən iki ədəd) ədəddir, dar xətvaridir, eni 2,5–3 mm-dir, adətən, çiçək qrupunu ötüb keçir. Çiçək qrupunun altındakı yarpaqlar demək olar ki, qarşı-qarşıya düzülmüşdür; onlardan aşağıda yerləşənlər neştərvaridir, qaidəsinə doğru genişlənmişdir, çiçək qrupu ilə eyni və yaxud onu ötüb keçir; çiçək qrupunun altındakı yerdə qalan yarpaqları kiçiləndir və çiçək qrupundan qısadır. Çiçək qrupu bərabər olmayan, çılpaq və ya tüklü saplaqda yerləşmiş 1-4 ədəd çiçəkdən ibarətdir. Çiçək yanlığının yarpaqcıqları 5–20 m uzunluqdadır, neştərvariellipsşəkili və ya demək olar ki, neştərvaridir, sivritəhərdir, nəzərə çarpan damarları vardır, yaşıl və ya sarımtıl-yaşıl rəngdədir. Erkəkcikləri çiçək yanlığının yarpaqcıqlarından qısadır. May-iyul aylarında çiçəkləyir.

Godspeed You! Black Emperor – (əvvəlki yazılışı ilə Godspeed You Black Emperor!, adətən GYBE or GY!BE olaraq qısaltılır.) 1994-cü ildə yaranmış, Quebec əsilli post rock qrupudur. == Qrup haqqında == Albomlarını Constellation Records ilə yayımlayan ilk qrupdur və Montreal post rock səhnəsinin ən önəmli qruplarından biri sayılır. İlk albomlarını 1997-ci ildə yayımladıqdan sonra 1998-dən 2002-yə qədər hər il turneyə çıxdılar. 2003-cü ildə qrup üzvlərinin musiqi maraqlarının fərqli yönlərdə olduğunu və qərarsız olduqlarını bildirdilər. Qrupun dağılacağı ilə bağlı söz-söhbətlər yayılsa da qrup 2010-cu ildə bir turne üçün təkrar birləşdi. 2012-ci ildə isə Coachella Valley festivalında səhnə aldılar.

Heydər Əliyev adına Neft Emalı Zavodu (keçmiş Yeni Bakı neftayırma zavodu, ‹Azərneftyanacaq› İstehsalat Birliyi, "Azərneftyanacaq" neft emalı zavodu, Heydər Əliyev adına Bakı Neft Emalı Zavodu) — keçmiş SSRİ Neft Sənayesi Nazirliyinin 1953-cü il 29 iyul tarixli əmri ilə yaradılmışdır. Hazırda bu, Azərbaycanda gündə təxminən 120 000 barel (19 000 m3) emal olunmuş məhsul istehsal etmək gücündə olan yeganə neft emalı zavodudur. Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti tərəfindən idarə olunur. == Haqqında == Yarandığı ilk günlərdən zavod Azərbaycan Respublikasının yanacaq istehsalı sektorunda ən iri və qabaqcıl müəssisəyə çevrilmişdir. Zavodun əvvəlki adları: — Stalin adına zavod — Qarayev adına zavod — KP XXII Toplantısı adına Neftayırma Zavodu — Vladimir İlyiç adına Yeni Bakı Neftayırma Zavodu — "AzərNeftYanacaq" İB — Heydər Əliyev adına Bakı Neftayırma Zavodu 50 ildən çox müddət ərzində Heydər Əliyev adına Bakı Neft Emalı Zavodunda 300 mln. tondan artıq neft emal olunmuş, yeni qurğular tikilmiş, müasir texnologiya tətbiq edilmiş, müxtəlif növ neft məhsulları istehsal edilmişdir. Hazırda Azərbaycan neftinin 24 çeşidindən 21-i Heydər Əliyev adına Bakı Neft Emalı Zavodunda emal olunur ki, bunlardan da öz növbəsində 15 adda neft məhsulu, o cümlədən avtomobil benzinləri, aviasiya kerosini, dizel yanacağı, mazut, neft koksu və s. istehsal olunur. Zavod respublikanın neft məhsullarına olan tələbatını tam ödəyir. Bundan əlavə, istehsal olunan neft məhsullarının 45%-i xarici ölkələrə ixrac edilir.

Horner-Vadsvort-Emmons reaksiyası — Horner qrupunda aşkarlanan və altmışıncı illərin əvvəllərində Emmons qrupu tərəfindən inkişaf etdirilən reaksiya son illərdə çox populyarlıq qazandı. HVE reaksiyası- karbonil birləşmələrin (aldehidlər, bəzi ketonlar) alkilfosfan turşuların dialkil efirləri ilə qüvvətli əsasların iştirakında qarşılıqlı təsirindən alınan olefinlərin istehsalı deməkdir. Reaksiya yüksək seçiciliklə əvəz olunmuş trans-akril turşularının alınmasına imkan verir. Bu reaksiyanın üstünlüyü ondadır ki, yüksək dərəcədə stabil və asanlıqla əldə olunan beşvalentli fosfor birləşmələrindən istifadə olunur. Fosfonatlardan alınan karbonionlar, Vittiq reaksiyasında istifadə olunan fosfor ilidlərdən daha çox nükleofil və reaksiya qabiliyyətlidir. Aralıq məhsullar kimi reaksiya nəticəsində yaranan dialil fosfonatlar su ilə işlədikdə asanlıqla xaric olunur. Sxem və mexanizm: saslar = BuLi, NaH, tert-BuOK, LiCl, NaNH2 ilə DBU. həlledicilər = THF, benzol, asetonitril, 1,2-dimetoksietan (DME). Elektron stereoelektivlik reaksiya şərtlərindən asılı olaraq çox dəyişir və aşağıdakı aralıqlarda artır: Aldehid üzərində əvəzedicilərin artması ilə Artan temperaturla (23 ° C> −78 ° C) Li> Na> K duzu DME> THF Reaksiya mexanizmi yaxşı anlaşılmamışdır. Bütün mərhələlərin əhatə edildiyi güman olunur: bir fosfonatdan anionun yaranması, bir karbonil birləşməsinə əlavə edilməsi, ardınca fosfetana qədər aralıq tsikliləşmə və son olaraq bir alkenə aparan diaklil fosfonatın xaric edilməsi (Vittiq reaksiyasına bənzər). == Mənbə == L.; Hoffmann, H. M. R.; Wippel, H. G. Chem.

Hümbət Oruc oğlu Eminov — Alim, kimya elmləri namizədi, dosent, Azərbaycan Neft-Kimya İnstitutunun (indiki Neft və Sənaye Universiteti) Sumqayıt filialının (indiki Sumqayıt Dövlət Universiteti) kimya-texnologiya fakültəsinin dekanı, daha sonra qiyabi və axşam şöbəsi üzrə prorektoru (1992-1994), "Analitik kimya" kafedrasının müdiri (2004-cü ildən). == Həyatı və elmi fəaliyyəti == Hümbət Eminov 1940-cı ildə Qazax şəhərində anadan olmuşdur. 1948-ci ildə Qazax şəhər 1 saylı orta məktəbinə gedib, 1958-ci ildə həmin məktəbi bitirmişdir. 1958-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) kimya fakültəsinə daxil olmuş və 1963-cü ildə həmin fakültəni müvəffəqiyyətlə başa vurmuşdur. 1963-cü ildə təyinatla Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neft və Kimya Prosesləri İnstitutunda əmək fəaliyyətinə başlamışdır. 1973-cü ildə dissertasiya müdafiə edərək kimya elmləri namizədi elmi dərəcəsi almışdır. 1977-ci ildə baş elmi işçi vəzifəsinə keçirilmişdir. 1981-ci ildə Azərbaycan Neft-Kimya İnstitutunun (indiki Neft və Sənaye Universiteti) Sumqayıt filialının (indiki Sumqayıt Dövlət Universiteti) "Əsas üzvü və neft-kimya sintezinin texnologiyası” kafedrasına müsabiqə yolu ilə dosent seçilmişdir. 1983-cü ildə kimya-texnologiya fakültəsinə müsabiqə yolu ilə dekan seçilmiş, 1992-1994-cü illərdə isə institutun qiyabi və axşam şöbəsi üzrə prorektoru olmuşdur. 1995-ci ildə yenidən kimya-texnologiya fakültəsinə dekan seçilmiş və 2003-cü ilə qədər həmin vəzifədə çalışmışdır.

Hüseyin Emre Sakçı (d. 15 noyabr 1997) — Türkiyəli üzgüçü. Hüseyin Emre Sakçı Türkiyəni 2017-ci ildə XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında təmsil etdi. == Karyerası == Hüseyin Emre Sakçı birinci dəfə Dünya Çempionatına 2017-ci ildə qatıldı. O, Budapeştdə baş tutan XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında kişilər 100 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 50.01 saniyəlik nəticəsi ilə 119 üzgüçü arasında 48-ci oldu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.

II Maksimilyan Emanuel (alm. Maximilian II. Emanuel von Bayern‎) (11 iyul 1662[…], Münxen – 26 fevral 1726[…], Münxen) — Bavariya kürfürstü. Atası Bavariya kürfürstü Ferdinand Mariya, anası isə Savoyyalı Henretta Adelayddır. == Mənbə == Storrs, Christopher (1999). War, Diplomacy and the Rise of Savoy 1690-1720. Cambridge University Press. ISBN 0521551463 Spencer, Charles (2005). Blenheim: Battle for Europe. Phoenix. ISBN 0-304-36704-4 Ludwig Hüttl: Max Emanuel.

II Viktor Emanuel (it. Vittorio Emanuele Mariya Alberto Eugenio Ferdinando Tommaso; 14 mart 1820[…], Turin, Turin əyaləti[d] – 9 yanvar 1878[…], Roma) — 1849–1861 illərdə Sardiniya krallığının kralı, 1861-ci ildən birləşmiş İtaliya Krallığının ilk kralı, "Padre della Patria" (Ata Vətənin atası) olaraq tanınır. == Həyatı == 1820-ci ilin 14 martında anadan olmuşdur. 1878-ci ilin 9 yanvarında isə vəfat etmişdir.1849-cu ilın 23 martından 1861-ci ilə qədər Sardinyanın kralı (Piemont-Sardiniya), 1861-ci ildən 1878-ci ilə qədər isə vahid İtaliya krallığının kralı olmuşdur. O, 6-cı əsrdən bəri vahid olmayan İtaliyanın ilk kralı olmuşdur, buna görə də İtalyanlar ona "Della Patria" ləqəbini vermişlər. Bu sözün Azərbaycan dilinə tərcüməsi "Ata" mənasını verir. == Bioqrafiyası == Emanuel Karl Albertin ən böyük oğlu idi. Atası I Karl Alberti Sardiniya kralı, anası isə Avstriya Habsburqlarından olan Mariya Tereza idi. Onun gəncliyi Florensiya şəhərində keşmişdir. Burada çox erkən vaxtlardan siyasətlə, idmanla və hərb elmi ilə maraqlanmağa başladı.

II Çarlz Emanuel (it. Carlo Emanuele II di Savoia) (20 iyun 1634[…], Turin – 12 iyun 1675[…], Turin) — Savoyya hersoqu. Atası Savoyya hersoqu Viktor Amadeus, anası isə Fransa kralı IV Henrinin qızı Kristinadır. Atasının ani vəfatı və azyaşlı qardaşı Fransiskin cəmi 1 illik qısa səltənətinin ardından, hələ 4 yaşında ikən Savoyya hersoqu oldu. Eynilə qardaşı kimi, azyaşlı olması səbəbilə 1648-ci ilədək səltənət anası Kristina tərəfindən idarə edildi. Hətta bu tarixdən sonra da anası 1663-cü ildəki ölümünədək səltənətdə söz sahibi olmuş, Çarlz Emanuel eyş-işrət dolu həyat yaşamışdır. == Mənbə == Storrs, Christopher (1999). War, Diplomacy and the Rise of Savoy 1690–1720. Cambridge University Press. ISBN 0521551463 Oresko, Robert (2004).

IV Çarlz Emanuel (it. Carlo Emanuele IV di Savoia) (24 may 1751[…], Turin, Sardiniya krallığı – 6 oktyabr 1819[…], Roma) — Savoyya hersoqu və Sardiniya kralı. Atası Savoyya hersoqu Viktor Amadeus, anası isə İspaniya kralı V Filippin qızı Mariya Antuanetta Ferdinandadır. Çox sevdiyi xanımının vəfatının ardından dövlət işlərindən uzaqlaşdı və taxtı qardaşı Viktor Emanuelə buraxaraq Romada dindar həyat tərzi yaşamağa başladı. == Mənbə == Bertolotti. Davide:Istoria della R. Casa di Savoia, Antonio Fontana, 1830, p 289 Morselli.

I Viktor Emanuel (it. Vittorio Emanuele I di Savoia) (24 iyul 1759[…], Turin, Sardiniya krallığı – 10 yanvar 1824, Monkalyeri, Pyemont) — Savoyya hersoqu və Sardiniya kralı. Atası Savoyya hersoqu Viktor Amadeus, anası isə İspaniya kralı V Filippin qızı Mariya Antuanetta Ferdinandadır. == Mənbə == Bertolotti. Davide:Istoria della R. Casa di Savoia, Antonio Fontana, 1830, p 289 Morselli.

Adi iquana (lat. Iguana iguana) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl iquanlar fəsiləsinin i̇quana cinsinə aid heyvan növü.