federalizm
federativ
OBASTAN VİKİ
Federasiya
Federasiya (lat. federatio, hәrfәn - birlik, ittifaq) — tәrkib hissәlәri nisbәtәn müstәqil dövlәti qurumlar (ştatlar, federal әrazilәr, kantonlar vә s.) olan dövlәt. Konfederasiyadan (dövlәtlәr ittifaqı) vә unitar dövlәtdәn fәrqli olaraq Federasiya ittifaq dövlәti adlandırılır. Müasir dünyada Federasiyalar nisbәtәn azdır, lakin onların arasında dünya birliyindә mühüm rol oynayan Rusiya, Almaniya, ABŞ, Kanada, Braziliya, Hindistan kimi dövlәtlәr var. Federasiyaların çoxunda federativ quruluşun әsasında yalnız әrazi amili dayanır vә dövlәt hәr hansı etnik, milli problemlәri hәll etmir. Lakin milli әrazi prinsipinә әsaslanan Federasiyalar da var. Bir çox Federasiya müqavilә (mәs., 1922-ci ildә SSRİ), digәrlәri konstitusiya (mәs., RSFSR) әsasında yaradılmışdır. Bәzi Federasiyalarda asimmetrikliyә rast gәlinsә dә (bax Asimmetrik federasiya), bununla belә federativ quruluşun әn mühüm prinsiplәrindәn biri Federasiya subyektlәrinin bәrabәrhüquqlu olmasıdır. Federal dövlətlərin siyahısı: Amerika Birləşmiş Ştatları Almaniya Federativ Respublikası Argentina Respublikası Avstraliya İttifaqı Avstriya Respublikası Belçika Krallığı Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri Bosniya və Herseqovina Braziliya Federativ Respublikası Efiopiya Federativ Demokratik Respublikası Hindistan Respublikası İraq Respublikası İsveçrə Konfederasiyası Kanada Komor adaları Malayziya Meksika Birləşmiş Ştatları Mikroneziya Federativ Ştatları Nepal Federativ Demokratik Respublikası Nigeriya Federativ Respublikası Pakistan İslam Respublikası Rusiya Federasiyası Sent-Kits və Nevis Federasiyası Cənubi Sudan Respublikası Sudan Respublikası Venesuela Bolivar Respublikası.
Federasiya (kompleks)
Federasiya (kompleks) (rus. Федерация (комплекс)) — Moskva Beynəlxalq Biznes Mərkəzində - Moskvada tikilmiş çoxmərtəbəli binaların kompleksidir. Şərq (rus. Восток) göydələni Sankt-Peterburqdakı Laxta Mərkəzindən sonra Avropanın ikinci ən yüksək tikilisi hesab edilir. Memarlıq layihəsi Serqey Çoban və Peter Şveqer ilə birlikdə hazırlanmışdır. Şərq qülləsi - 95 mərtəbəli göydələn. 2014-cü il noyabrın 25-də bu tikilinin ən yüksək göstəricisi 343 metrə çatdıqda Rusiyanın və Avropanın ən yüksək binası oldu. Monolitik çərçivənin tikintisi 9 dekabr 2014-cü ildə başa çatdırılmışdır.2015-ci ilin sonunda mühəndislik və şüşə işləri tamamlanır, tikinti tam olaraq isə 15 noyabr 2017-ci ildə başa çatmışdır. 2017-ci ildə Federasiya kompleksinin hündürlüyü 374 metrə çatmışdır. "Şərq" (rus.
Rusiyanın federasiya subyektləri
Rusiyanın federasiya subyektləri - Rusiya Federasiyasında yuxarı dərəcəli ərazi vahidinin adıdır. Rusiya Federasiyasının 1993-cü ildə qəbul edilən konstitusiyasına əsasən Rusiya federativ dövlətdir və Rusiya Federasiyası bərabər hüquqlu subyektlərdən ibarətdir. Konstitusiyaya əsasən Rusiya Federasiyasının tərkibinə 85 subyekt daxildir, həmçinin 22 respublika, 9 vilayət, 46 əyalət, 3 federal əhəmiyyətli şəhər, 1 muxtar vilayət, 4 muxtar dairə. Fedreasiya subyektləri 8 federal dairədə qpuplaşır: Mərkəzi, Cənub, Şimal-Şərq, Uzaq Şərq, Sibir, Ural, Volgayanı, Şimali Qafqaz.Federasianın hər subyektində parlament və icraedici orqan (hökumət) vardır. Çoxunda həmçinin 5 il müddətinə bərabər və birbaşa seçilməklə baş vəzifəli şəxs postu vardır. Federasianın hər subyektində öz inzibati-ərazı bölgüsü vardır. Adətən bü respublika (vilayət) əhəmiyyətli rayon və şəhərlərdir.
İngiltərə Federasiya Kuboku
The Football Association Challenge Cup və yaxud FA Kuboku. İngiltərə'də hər il İngiltərə Futbol Federasiyası tərəfindən təşkil olunan turnir. 1871-ci ildə yaradılan FA Kuboku dünyadakı ilk futbol turniridir. Kuboku ən çox hərəyə 12 dəfə Arsenal və Mançester Yunayted klubları qazanıblar. == Tarixi == 1871-ci ildə yaradılan turnir dünyanın ən yaşlı futbol turniridir. İngiltərə ilə yanaşı bəzi Uels klublarıda turnirin iştirakçılarındandırlar. I-ci Dünya Müharibəsi (1915–1919) və II-ci Dünya Müharibəsi (1939–1945) illərində fasilə verilən turnir, digər bütün illərdə təşkil olunmuşdur. 42 fərqli komandanın qazandıqı turnirin ilk qalibi Uonderers klubudur. Turnir finala kimi tək oyunluq ələmə sistemi ilə irəliləyir. Oyun bərabərə bitərsə qonaq komandanın meydançasında ikinci bir oyun təşkil olunur və 90 dəqiqənin sonunda qalib müəyyənləşməsə 15 dəqiqəlik iki əlavə hissə oynanılır.
Avtomatik İdarəetmə üzrə Beynəlxalq Federasiya
Avtomatik İdarəetmə üzrə Beynəlxalq Federasiya— 1957 ci ildə yaradılmış və 49 təşkilatın üzv olduğu çoxmillətli federasiya. Bu üzv təşkilatların hər biri öz ölkəsində avtomatik idarəetməyə aid olan mühəndislik və elmi cəmiyyətləri təmsil edir. Federasiyanın məqsədi mühəndislik, fiziki, bioloji, sosial və ya iqtisadi kimi bütün sistemlərdə idarəetmənin elm və texnologiyasını inkişaf etdirməkdir. İFAC həmçinin cəmiyyətə idarəetmə texnologiyalarının təsiri ilə də məşğul olur. Beynəlxalq Dünya Konqresi üç ildən bir keçirilir. Konqreslər arasında, İFAC avtomatik idarəetmənin konkret aspektlərini əhatə edən bir çox simpozium, konfrans və seminarların keçirilməsinə sponsorluq edir. İFAC-ın rəmi buraxdığı jurnallar: Automatica, Control Engineering Practice, Annual Reviews in Control, Journal of Process Control, Engineering Applications of Artificial Intelligence və Journal of Mechatronics.
İngiltərə Federasiya Kuboku finalı 1965
İngiltərə Federesiya Kuboku finalı 1965 — 1964/65-ci il İngiltərə Federasiya Kuboku uğrunda final matçı may ayında London şəhərində yerləşən Uembli stadionunda "Liverpul" və "Lids" klubları arasında keçirilmişdir. Bu matç 1964/65 mövsümünün kubok yarışmasında son matç olmuşdur. "Liverpul" bundan öncə 1914-cü və 1950-ci illərdə iştirak etdiyi hər iki kubok finalında məğlub olmuşdur. "Lids" isə ilk dəfə bu turnirin finalına vəsiqə qazanmışdır. Hər iki klub turnirə üçüncü mərhələdən başlamışdır. "Liverpul" keçirdiyi oyunların əksəriyyətində 2 qoldan artıq top vura bilməmişdir. "Lids" isə keçirdiyi ilk oyunda "Stokport Kauntri" klubunu 3–0 hesabı ilə məğlub etmişdir. Daha sonra yarımfinal matçında Mançester Yunaytedə qarşı ilk matçda 0–0 bərabərə qalsa da, cavab oyununda 1–0 hesabı ilə qalib gəlmişdir. 100.000 tamaşaçının izlədiyi final matçında tərəflər çox çalışsa da, əsas vaxtda hesab açılmamışdır. Matçın əvvəlində "Liverpul"un müdafiəçisi Cerri Bern körpücük sümüyünü sındırsa da, oyunu davam etdirmişdir.
Avropada Tələbə Psixoloqlar Assosiasiyaları Federasiyası
Avropada Tələbə Psixoloqlar Assosiasiyaları Federasiyası (ing. European Federation of Psychology Students' Associations və ya qısaca EFPSA) — Avropa üzrə psixologiya assosiasiyaları tələbələrindən ibarət qeyri-hökumət tələbə təşkilatıdır. == Yaranması == Avropada Tələbə Psixoloqlar Assosiasiyaları Federasiyası 1987-ci ildə Portuqaliyada yaranıb. EFPSA 33 ölkəni və 11000 nəfər gənc psixoloqu əhatə edən ümumavropa təşkilatıdır. Təşkilatın əsas məqsədi gənc psixoloqlar arasında şəbəkə yaratmaqla onlar arasında elmi, təcrübi və mədəni mübadiləni həyata keçirməkdir. Təşkilatın fəaliyyət istiqamələrinə müxtəlif təlimlər, yay məktəbləri, konfranslar, araşdırma layihələri, mübadilə proqramları və s. daxildir. EFPSA-nın hər il keçirilən ənənəvi və ən böyük tədbiri illik konqresdir. İllik konqresə EFPSA-ya üzv olan 33 ölkədən 400-ə qədər gənc psixoloqlar və professor müəllim heyəti qatılır. == Azərbaycan və Avropada Tələbə Psixoloqlar Assosiasiyaları Federasiyası == Bu günə qədər təxminən 30-dan çox azərbaycanlı gənc bu təşkilatın müxtəlif tədbirlərində iştirak edib.
Avstriya Futbol Federasiyası
Avstriya Futbol Federasiyası (alm. Österreichischer Fußball-Bund, qısaca ÖFB‎), Avstriyadakı futbol fəaliyyətlərini genişlətmək, futbolun inkişaf etməsini və ölkə xaricinə yayılmasını təmin etmək, qərarlar almaq və tətbiq etmək üçün yaradılmış qurumdur. == Tarixi == 1984-cü ildə ölkənin ilk futbol klubu Vyanada First Vienna FC adı altında quruldu. 10 il sonra, 1904-cü ildə isə Avstriya Futbol Federasiyası quruldu. Quruluşundan yalnızca 1 il sonra, 1905-ci ildə FİFA üzvü oldu. == Uğurları == Avstriya Milli Futbol Komandası ümumilikdə 7 dəfə Dünya Kubokunda iştirak edib. FİFA Dünya Kuboku3. (1954), 4 (1934), 7. (1978), 8.
Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası
Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası və ya qısaca AFFA — Azərbaycanda futbola nəzarət edən qeyri-hökumət təşkilatıdır. AFFA FİFA və UEFA-nın üzvüdür. Qurumun baş qərargah Bakıda yerləşir. Qurumun region ofisləri də fəaliyyət göstərir. AFFA Azərbaycan Premyer Liqası, Azərbaycan Kuboku, milli komandaların oyunları, ümumilikdə bütün futbolun dəstəklənməsi, inkişafı və populyarlaşdırılması ilə məşğul olur. AFFA həm də hakimlik ilə məşğul olur. AFFA-nın tərkibinə Azərbaycan Premyer Liqası və Azərbaycan Birinci Liqası iştirak edən futbol klublarının üzvlüyünə əsaslanan Peşəkar Futbol Liqası (PFL), regional futbol federasiyalarını birləşdirən və müvafiq regionlarda futbolun inkişafı üçün cavabdeh olan Regional Futbol Federasiyaları, həvəskar futbol, uşaq və gənclər futbolu, futzal, əlillər futbolu, çimərlik futbolu, veteranlar futbolu və ya hər hansı başqa kateqoriyadan olan futbol növü ilə məşğul olan Sahə Futbol Federasiyaları və futbolçu, məşqçi, hakim, veteran, azarkeş və s. kimi futbol oyunu çərçivəsində birlikləri özündə birləşdirən və konkret funksiyanı aktiv olaraq icra edən şəxslərin maraq və məqsədləri ilə məşğul olan İctimai Futbol Təşkilatları daxildir. == Tarixi == AFFA assosiativ xarakterli müstəqil qeyri-hökumət təşkilatıdır və 3 aprel 1992-ci ildə Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində 775 nömrə ilə dövlət qeydiyyatına alınmışdır.2003-cü ildə ölkənin rəsmi qurumlarının və beynəlalq futbol təşkilatlarının iştirakı ilə imzalanmış Sürix müqaviləsi ilə AFFA-nın yeni Nizamnamə layihəsi hazırlanıb. 2003-cü il dekabrın 29-da AFFA-nın növbəti VI hesabat-seçki konfransı keçirilib, yeni Nizamnaməyə əsasən, AFFA-nın yeni prezidenti Ramiz Mirzəyev seçilib.
Azərbaycan Futbol Federasiyası
Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası və ya qısaca AFFA — Azərbaycanda futbola nəzarət edən qeyri-hökumət təşkilatıdır. AFFA FİFA və UEFA-nın üzvüdür. Qurumun baş qərargah Bakıda yerləşir. Qurumun region ofisləri də fəaliyyət göstərir. AFFA Azərbaycan Premyer Liqası, Azərbaycan Kuboku, milli komandaların oyunları, ümumilikdə bütün futbolun dəstəklənməsi, inkişafı və populyarlaşdırılması ilə məşğul olur. AFFA həm də hakimlik ilə məşğul olur. AFFA-nın tərkibinə Azərbaycan Premyer Liqası və Azərbaycan Birinci Liqası iştirak edən futbol klublarının üzvlüyünə əsaslanan Peşəkar Futbol Liqası (PFL), regional futbol federasiyalarını birləşdirən və müvafiq regionlarda futbolun inkişafı üçün cavabdeh olan Regional Futbol Federasiyaları, həvəskar futbol, uşaq və gənclər futbolu, futzal, əlillər futbolu, çimərlik futbolu, veteranlar futbolu və ya hər hansı başqa kateqoriyadan olan futbol növü ilə məşğul olan Sahə Futbol Federasiyaları və futbolçu, məşqçi, hakim, veteran, azarkeş və s. kimi futbol oyunu çərçivəsində birlikləri özündə birləşdirən və konkret funksiyanı aktiv olaraq icra edən şəxslərin maraq və məqsədləri ilə məşğul olan İctimai Futbol Təşkilatları daxildir. == Tarixi == AFFA assosiativ xarakterli müstəqil qeyri-hökumət təşkilatıdır və 3 aprel 1992-ci ildə Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində 775 nömrə ilə dövlət qeydiyyatına alınmışdır.2003-cü ildə ölkənin rəsmi qurumlarının və beynəlalq futbol təşkilatlarının iştirakı ilə imzalanmış Sürix müqaviləsi ilə AFFA-nın yeni Nizamnamə layihəsi hazırlanıb. 2003-cü il dekabrın 29-da AFFA-nın növbəti VI hesabat-seçki konfransı keçirilib, yeni Nizamnaməyə əsasən, AFFA-nın yeni prezidenti Ramiz Mirzəyev seçilib.
Azərbaycan Gimnastika Federasiyası
Azərbaycan Gimnastika Federasiyası — Azərbaycanda idman gimnastikanin idarəetmə orqani. == Haqqında == 2002-ci ildə Azərbaycan Gimnastika Federasiyasının prezidenti Mehriban Əliyeva seçilib. Mehriban xanımın beynəlxalq aləmdə artmaqda olan nüfuzu Beynəlxalq Gimnastika Federasiyasının bədii gimnastika üzrə dünya kubokunun "A" kateqoriyalı mərhələsinin (2003), Dünya kubokunun (2004), 27-ci Dünya çempionatının (2005), 23-cü (2007), 25-ci (2009) və 30-cu (2014) Avropa çempionatlarının Azərbaycanda keçirilməsinə dair qərarın qəbul olunmasında həlledici rol oynayıb.
Azərbaycan Güləş Federasiyası
Azərbaycan Güləş Federasiyası (AGF) — Azərbaycanda güləş idman növünün inkişafı və tənzimlənməsini təmin edən qurumdur. 1993-cü ildə təsis olunub. 8 dekabr 2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib. == Tarix == 1993-cü il – Azərbaycan Güləş Federasiyası təsis olunub. AGF 1993-cü ildə Beynəlxalq Güləş Federasiyaları Assosiasiyasına (FİLA, indiki adı ilə UWW) üzv qəbul olunub. 1993-1997-ci illərdə Etibar Məmmədov, 1997-2007-ci illərdə Abbas Abbasov, 2007-2018-ci illərdə Fazil Məmmədov və 2018-2021-ci illərdə Namiq Əliyev AGF-nin prezidenti vəzifəsini icra edib. 2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib.. == Hüquq və vəzifələri == Azərbaycan Güləş Federasiyası güləş üzrə idman klublarının və cəmiyyətlərinin könüllülük, üzvlərinin hüquq bərabərliyi prinsipləri əsasında yaradılan, güləş idman növünün Azərbaycanda inkişafını təmin edən qeyri-hökumət təşkilatıdır və fəaliyyəti Azərbaycan Respublikasının ərazisini əhatə edir. Azərbaycan Güləş Federasiyasının hüquq və vəzifələri “Bədən tərbiyəsi və idman haqqında” qanunla tənzimlənir. == Fəaliyyəti və təşkil edilmiş yarışlar == 2002-ci il – Kişilər arasında sərbəst güləş üzrə Avropa Çempionatı isə Bakıda təşkil olunub.2004-cü il – Azərbaycanda sərbəst güləş üzrə Dünya Kuboku keçirilib.2007-ci il – Azərbaycanda güləş üzrə dünya çempionatı keçirilib.
Azərbaycan Hava və Ekstremal İdman Növləri Federasiyası
== Lisenziyalı federasiyalar == Bu siyahı hal-hazırda rəsmi lisenziyası olan Azərbaycan idman federasiyalarının siyahısıdır. Hal-hazırda respublikada 31 rəsmi federasiya və 1 rəsmi assosiasiya lisenziyalı şəkildə fəaliyyət göstərir. == Digər federasiyalar == Azərbaycan Aykido Federasiyası Azərbaycan Strongmen Federasiyası Azərbaycan Alpaqut Federasiyası Azərbaycan Ciu-Citsu Federasiyası Azərbaycan Braziliya Ciu-Citsu Federasiyası Azərbaycan Çimərlik Futbol Federasiyası Azərbaycan Futzal Federasiyası Azərbaycan Xokkey Federasiyası Azərbaycan Kosiki Karate-do Federasiyası Azərbaycan Qol Güləşi Federasiyası Azərbaycan Pauerliftinq Federasiyası Azərbaycan Reqbi Federasiyası Azərbaycan Səmti Müəyyənetmə İdman Federasiyası Azərbaycan Yelkənli İdman Federasiyası Azərbaycan İdman Turizmi Federasiyası == Mövcud olmuş federasiyalar == Bəzi federasiyalar bir müddət aktiv fəaliyyət göstərmiş və ya fəaliyyət göstərməmiş, lakin rəsmi lisenziyaya sahib olmuşdur. Sonra isə bu lisenziya ləğv edilmiş və ya müddəti uzadılmamışdır. Bu səbəbdən də həmin federasiyalar ləğv olunmuş və ya fəaliyyətsiz hesab olunurlar. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == İdman Federasiyaları Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi [1] Arxivləşdirilib 2017-12-23 at the Wayback Machine Nazirlər nəyi dəyişəcək?
Azərbaycan Kamandan Oxatma Federasiyası
Azərbaycan Kamandan Oxatma Federasiyası – 1993-cü ildə Bakıda təsis edilmişdir. Beynəlxalq Kamandan Oxatma Federasiyaları Assosiasiyasının (FİTA) və Avropa Kamandan Oxatma Federasiyaları Assosiasiyasının (FETA) üzvüdür (1993). Azərbaycanda bu idman növü 1969–1970-ci illərdə inkişaf etməyə başlamışdır. "Məhsul", "Spartak", "Lokomotiv" və s. idman cəmiyyətlərində oxatma bölmələri açılmışdır. V. Maksimov, S. Yusifova, S. İsmayılova, N. Hüseynova, O. Saraykina, E. Hacıyev və b. SSRİ kuboku, ümumittifaq və beynəlxalq yarışların qalibi və mükafatçıları olmuşlar. == Mənbə == Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 2-ci cild: Argentina – Babilik (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi.
Azərbaycan Kanoe və Avarçəkmə Federasiyası
Azərbaycan Kanoe və Avarçəkmə Federasiyası — Azərbaycanda İdman Federasiyası. Federasiyanın prezidenti Vüqar Əhmədovdur. == Tarixi ənənələr == Azərbaycanda avarçəkmə növləri hələ 1936-cı ildən Bakı buxtası akvatoriyasında inkişaf etməyə başlayıb. Bundan üç il sonra üç yaxt-klub istifadəyə verilib. 1960-70-ci illərdə avarçəkmə ilə 11 idman təşkilatı məşğul olurdu. Azərbaycan avarçəkənləri 1980-ci ilin aprelində Mingəçevir şəhərində keçmiş Sovet İttifaqı miqyasında birləşmiş ərazi-inzibati eksperimental Olimpiya ehtiyatları mərkəzinin yaradılmasından sonra dünyada şöhrət qazanmağa başladılar. == Uğurlar və mükafatlar == 1980-ci ildən başlayaraq avarçəkənlərimiz nəinki Avropa və dünya çempionatları, hətta Olimpiya Oyunlarında medallar qazanmağa başladılar. Akademik avarçəkənimiz Vasili Yakuşa 1980-ci il Moskva Yay Olimpiya Oyunlarında gümüş, 1988-ci il Seul Olimpiadasında isə bürünc medal qazandı. Moskva Olimpiadasında baydarka və kanoeçilərimiz Gennadi Kryuçkin, Viktor Pereverzov və Aleksandr Lukyanov, Seul Olimpiadasında isə Aleksandr Lukyanov gümüş medala sahib çıxdı. 1982-ci ildə güləş, cüdo, boks üzrə cəmi 1 beynəlxalq dərəcəli idman ustamız var idisə, avarçəkmədə bu göstərici 7 nəfərə çatmışdı.
Azərbaycan Kapoeyra Federasiyası
Azərbaycan Kapoeyra Federasiyası 2007-ci ildə Bakıda təsis edilmişdir. İlk kapoeyra məktəbi 1997-ci ildə Lənkəran şəhərində yaradılmış, vahid mərkəz kimi isə 2000-ci ildə Bakıda formalaşmışdır. 2006 ildə ilk "Kontakt" kapoeyra klubu yaradılmış, 2007-ci ildən isə ilk Azərbaycan çempionatı keçirilmişdir. Azərbaycan idmançıları dünya çempionatlarında 1 bürünc (2009) və 1 gümüş (2010) medal qazanmışlar. Kapoeyra döyüş sənəti Azərbaycanda ilk dəfə 1997-ci ildə Taleh Natiq oğlu Orucov tərəfindən yaradılmışdır. Federasiya ildə bir dəfə Bakı çempionatı, bir dəfə Azərbaycan çempionatı və iki ildən bir "Azərbaycan Kuboku" yarışları təşkil edir. 23 sentyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Kapoeyra Federasiyasının prezidenti Nahid Ağazadə tutduğu vəzifədən istefa verib. Onun yerinə ixtisasca klinik psixoloq olan Günel Muradova təyin olunub. == İdarə Heyəti == Mənbə Günel Muradova — Prezident Elgiz Əlizadə — 1-ci vitse-prezident, baş məşqçi Elmar Əhmədov — Vitse-prezident Rəhmətullah Eyvazov — Baş məşqçinin köməkçisi, İdarə heyətinin üzvü Rüfət Vəliməmmədov — Baş direktor. == Mənbə == Azərbaycan Kapoeyra Federasiyasının rəsmi veb səhifəsi Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə).
Azərbaycan Karlar İdmanı Federasiyası
== Lisenziyalı federasiyalar == Bu siyahı hal-hazırda rəsmi lisenziyası olan Azərbaycan idman federasiyalarının siyahısıdır. Hal-hazırda respublikada 31 rəsmi federasiya və 1 rəsmi assosiasiya lisenziyalı şəkildə fəaliyyət göstərir. == Digər federasiyalar == Azərbaycan Aykido Federasiyası Azərbaycan Strongmen Federasiyası Azərbaycan Alpaqut Federasiyası Azərbaycan Ciu-Citsu Federasiyası Azərbaycan Braziliya Ciu-Citsu Federasiyası Azərbaycan Çimərlik Futbol Federasiyası Azərbaycan Futzal Federasiyası Azərbaycan Xokkey Federasiyası Azərbaycan Kosiki Karate-do Federasiyası Azərbaycan Qol Güləşi Federasiyası Azərbaycan Pauerliftinq Federasiyası Azərbaycan Reqbi Federasiyası Azərbaycan Səmti Müəyyənetmə İdman Federasiyası Azərbaycan Yelkənli İdman Federasiyası Azərbaycan İdman Turizmi Federasiyası == Mövcud olmuş federasiyalar == Bəzi federasiyalar bir müddət aktiv fəaliyyət göstərmiş və ya fəaliyyət göstərməmiş, lakin rəsmi lisenziyaya sahib olmuşdur. Sonra isə bu lisenziya ləğv edilmiş və ya müddəti uzadılmamışdır. Bu səbəbdən də həmin federasiyalar ləğv olunmuş və ya fəaliyyətsiz hesab olunurlar. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == İdman Federasiyaları Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi [1] Arxivləşdirilib 2017-12-23 at the Wayback Machine Nazirlər nəyi dəyişəcək?
Azərbaycan Kiber İdman Federasiyası
Azərbaycan Elektron İdman Növləri Federasiyası və ya qısaca AEİNF — 25 iyun 2011-ci ildə yaradılmış Azərbaycanda ilk kiberidmana həsr olunmuş federasiya. Federasiya, yalnız kompüter oyunlarının asudə vaxt keçirməyin bir yolu kimi deyil, insanların müəyyən fiziki və intellektual qabiliyyətlərini aşkar etmək üçün yaradılmışdır. Prezidenti və qurucusu Ramil Əliyevdir. 21 fevral 2023-cü ildə Adil Mahmudov yeni prezident olaraq təyin olundu. 2006-cı ildə Azərbaycan ilk dəfə olaraq WCG-yə üzv olmuşdur. Bu il Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyi və Milli Kompüter Oyunları Assosiasiyasının dəstəyi ilə Azərbaycanın ilk Milli Kompüter Oyunları Çempionatı, habelə WCG yarışlarına təsnifat oyunları keçirildi. Təsnifat ilk 3 oyunda seçilmişdir: Counter-Strike 1.6, Need for Speed: Most Wanted və FIFA Soccer 2006. Qaliblər, 2006-cı ilin payızında İtaliyanın Monza şəhərində WCG-nin böyük finalında iştirak etmişdir.Bundan sonra federasiya üzvləri arasında bir sıra qeyri-rəsmi görüşlər və müxtəlif əlamətdar tarixlərə həsr olunmuş bir sıra şou oyunları keçirilmişdir. Bu tədbirlərin məqsədi ictimaiyyətin diqqətini cəlb etmək idi.Bu günə qədər ikinci Milli Kompüter Oyunları Çempionatı keçirildi. Federasiyanın üzv kiberidmançıları ABŞ-nin Sietl şəhərində keçirilən WCG Grand Final 2007-də iştirak etmişdir.
Azərbaycan Kikboksinq Federasiyası
Azərbaycan Kikboksinq Federasiyası (qısa adı:AKF) — 1993-cü ildə yaradılmış idman federasiyası. == Tarixi == Federasiya 1993-cü ildə Azərbaycan Respublikası Əməkdar Xadimi, Uşu Federasiyasının prezidenti Azər Həsənsoy tərəfindən yaranmışdır. İlk yarananda federasiyanın adı Azərbaycan Kikboksinq Federasiyası idi. Bir il sonra isə adı Azərbaycan Kikboksinq və Muey-Tay Federasiyası olaraq dəyişdirilmişdir. 1999-cu ildə Azərbaycan Kikboksinq və Muey-Tay Federasiyasının Prezidenti olan Azər Həsənsoy tərəfindən Milli komandanın rəisi və beynəlxalq əlaqələr üzrə menecer vəzifəsinə Sadıx Bağırov təyin olunmuşdur. 2000-ci ildə Azərbaycan Kikboksinq və Muey-Tay Federasiyasının Prezidenti Millət Vəkili Adil Əliyev seçilmişdir. 2000-ci ildə AKMF-nın 1-ci Vitse-Prezidenti Oqtay Mehtiyev təyin olunmuşdur (2008-ci ildə istefaya verdi). 2001-ci ildə Namiq Əsgərov və Ramiz Quliyev AKMF-nın Vitse-Prezident vəzifələrinə təyin olunublar. 2008-ci ildə Güloğlan Cabbarov Azərbaycan Kikboksinq Federasiyasının Vitse-Prezidenti təyin olunmuşdur. 12 dekabr 2008-ci ildə İdarə Heyətinin qararı ilə Azərbaycan Kikboksinq və Muey-Tay Federasiyası iki müstəqil təşkilatlara bölünub: Azərbaycan Kikboksinq Federasiyası və Azərbaycan Muaytay Tayboks Federasiyası.
Azərbaycan Milli Avarçəkmə Federasiyası
Azərbaycan Kanoe və Avarçəkmə Federasiyası — Azərbaycanda İdman Federasiyası. Federasiyanın prezidenti Vüqar Əhmədovdur. == Tarixi ənənələr == Azərbaycanda avarçəkmə növləri hələ 1936-cı ildən Bakı buxtası akvatoriyasında inkişaf etməyə başlayıb. Bundan üç il sonra üç yaxt-klub istifadəyə verilib. 1960-70-ci illərdə avarçəkmə ilə 11 idman təşkilatı məşğul olurdu. Azərbaycan avarçəkənləri 1980-ci ilin aprelində Mingəçevir şəhərində keçmiş Sovet İttifaqı miqyasında birləşmiş ərazi-inzibati eksperimental Olimpiya ehtiyatları mərkəzinin yaradılmasından sonra dünyada şöhrət qazanmağa başladılar. == Uğurlar və mükafatlar == 1980-ci ildən başlayaraq avarçəkənlərimiz nəinki Avropa və dünya çempionatları, hətta Olimpiya Oyunlarında medallar qazanmağa başladılar. Akademik avarçəkənimiz Vasili Yakuşa 1980-ci il Moskva Yay Olimpiya Oyunlarında gümüş, 1988-ci il Seul Olimpiadasında isə bürünc medal qazandı. Moskva Olimpiadasında baydarka və kanoeçilərimiz Gennadi Kryuçkin, Viktor Pereverzov və Aleksandr Lukyanov, Seul Olimpiadasında isə Aleksandr Lukyanov gümüş medala sahib çıxdı. 1982-ci ildə güləş, cüdo, boks üzrə cəmi 1 beynəlxalq dərəcəli idman ustamız var idisə, avarçəkmədə bu göstərici 7 nəfərə çatmışdı.
Azərbaycan Pauerliftinq Federasiyası
Pauerliftinq Federasiyası — Azərbaycanda pauerliftinq idmanının inkişafı üçün yaradılmış federasiya. == Tarixi == 2011-ci ildə dünya çempionatının 2013-cü ildə Azərbaycanda keçirilməsi üçün namizədliyimiz verilib. Yekun qərar 2012-ci ildə Las-Veqasda keçiriləcək mundial zamanı veriləcək.Hal-hazırda Azərbaycan Pauerliftinq Federasiyasına polis zabiti, idmançı Ələddin Əliyev başçılıq edir. Federasiya Qeyri-olimpiya idman federasiyasıdır.
Azərbaycan Sambo Federasiyası
Azərbaycan Sambo Federasiyası (ASF) — Azərbaycanda sambo idmanının inkişafı məqsədilə yaradılmış federasiya. == Haqqında == Azərbaycanda 1974-cü ildə Ələkbərov Arif Baba oğlunun təşəbbüsü ilə Sambo və Cudo Federasiyası yaradılmış və o, 10 il ardıcıl olaraq bu Federasiyaya rəhbərlik etmişdir. Arif Baba oğlunun təşəbbüsü ilə (1973–1981) Bakı şəhərində beynəlxalq sambo turniri keçirilmişdir. Azərbaycan Respublikası müstəqillik əldə etdikdən sonra, 1992-ci ildə Azərbaycan Sambo Federasiyası təsis edilmişdir. 1992-ci ilin noyabr ayının 16-da Sumqayıt şəhərində ASF-nin I təsis Qurultayı keçirilmişdir. Qurultayda Zəlimxan Məmmədli ASF-nin ilk rəsmi prezdenti seçilmişdir O, 10 il ASF-yə rəhbərlik etmişdir. 1993-cü ildən ASF Avropa Sambo Federasiyası (FES) və Beynəlxalq Həvəskar Sambo Federasiyasının (FİAS) həqiqi üzvüdür. 2003-cü ildən Azərbaycan Sambo Federasiyasının prezidenti Ceyhun Məhəmməd oğlu Məmmədovdur. Hazırda ASF-nin məqsədyönlü fəaliyyəti nəticəsində sambo idman növünün respublikamızda coğrafi mövqeyi daha da genişləndirilmiş, Bakı, Sumqayıt, Gəncə, Əli-Bayramlı, Mingəçevir, Yevlax, Lənkəran şəhərlərində, Naxçıvan Muxtar Respubliaksında, Quba, Qusar, Dəvəçi, Siyəzən, Xızı, Samux, Zaqatala, Ağsu, Şamaxı, Qobustan, İsmayıllı, Kürdəmir, Goranboy, Ağdam, Masallı, Cəlilabad, Ağcabədi, Bərdə rayonlarında inkişaf etdirilir və idmançılar rayon, şəhər, respublika səviyyəli yarışlarda iştirak edirlər.
Azərbaycan Sayokan Federasiyası
Azərbaycan Alpaqut Federasiyası — Azərbaycanda türksoylu xalqların ortaq mədəniyyətini inkişaf etdirən yeganə idman təşkilatı. Mövcud adını 2014-cü ilin fevral ayından daşıyır. Mərkəzi Bakı şəhərindədir. Prezidenti iş adamı, Qüdrət Nuriyevdir. == Tarixi == Rəsmi fəaliyyətə Vasif Namazovun sayəsində 2008-ci ildən Mərkəz kimi başlamış və 14 mart 2014-cü ildə təsis olunmuşdur. == Təşkil etdiyi turnirlər == Yarandığı 14 mart 2014-cü il tarixdən etibarən son 06 aprel 2018-ci il tarixinə qədər 30 dan çox yarışlar həyata keçirmişdir.
Azərbaycan Stolüstü Tennis Federasiyası
Azərbaycan Stolüstü Tennis Federasiyası — == Haqqında == 50-ci illərin əvvəllərində ilk dəfə olaraq Bakı stolüstü tennis bölməsi yaradılır və sonradan respublika Stolüstü Tennis Federasiyası təsis olunur. Həmin vaxtdan etibarən respublikada bu idman növü üzrə müxtəlif yarışlar keçirilməyə başlayır. 2005-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan Respublikasının kənd təsərrüfatı naziri İsmət Abasov Stolüstü Tennis Federasiyasının yeni prezidenti seçilmişdıir. 2006–2010-cu ullər ərzində federasiya tərəfindən Bakı və respublikanın bölgələrində fəaliyyət göstərən idman məktəblərinə və təşkilatlarına 200-ə qədər "TİBHAR" şirkətinin tennis stolları, raketlər, toplar, idman forması və digər zəruri ləvazimat təmənnasız olaraq paylanılmışdır Azərbaycan Stolüstü Tennis Federasiyası bir çox xarici federasiyalarla, o cümlədən Rusiya Stolüstü Tennis Federasiyası ilə sıx və işgüzar münasibətlər qurmuşdur. Azərbaycan Stolüstü Tennis Federasiyası 1995-ci ildən 207 dövlətin milli federasiyalarını özündə birləşdirən Beynəlxalq Stolüstü Tennis Federasiyasının (İTTF) və 56 Avropa milli federasiyalarının daxil olduğu Avropa Stolüstü Tennis Birliyinin (ETTU) və 2007-ci ildən Şərqi Avropa Liqasının üzvüdür. Azərbaycanın stolüstü tennis üzrə yığma komandası Avropa çempionatlarında ilk dəfə olaraq 1996-cı ildən, Dünya çempionatlarında 1997-ci ildən iştirak etməyə başlamışdır. 2013-cü ildə Azərbaycanın İqtisadiyyat Naziri Şahin Mustafayev federasiyanın Prezidenti seçilmişdir.
Azərbaycan Səmti Müəyyənetmə İdman Federasiyası
Azərbaycan Səmti Müəyyənetmə İdman Federasiyası — Azərbaycanda səmti müəyyənetmə idman növünün inkişafı üçün 2011-ci ildə yaradılmış qurum. Mənzil-qərargahı Bakı şəhərində yerləşən idman federasiyası, 2012-ci ildən etibarən respublika üzrə keçirilən səmti müəyyənetmə çempionatlarının əsas təşkilatçısı, beynəlxalq yarışların isə Azərbaycan üzrə ilk və tək iştirakçısıdır. Federasiyaya hazırda Mirəli Kazımov rəhbərlik edir. == Tarixi == Əsası Finlandiyada qoyulan və 1977-ci ildən bəri Beynəlxalq Olimpiya Kommitəsi tərəfindən tanınan orienterinq, Azərbaycanda əsasən səmti müəyyənetmə adı ilə bilinir. Sözügedən idman növünün ölkədə inkişafı və geniş vüsət alması 1960-ci illərə təsadüf edir. Belə ki, 1963-cü ildə SSRİ-də keçirilən çempionatda azərbaycanlı atletlər də iştirak etmişdir. Müstəqillik dönəmində ilk ölkə çempionatı 1995-ci ildə keçirimişdir. 2011-ci ildə isə Azərbaycanda səmti müəyyənetmə idman növünün inkişafı, o cümlədən bu idman sahəsinə dair fəaliyyətlərin yerli və beynəlxalq miqyasda koordinasiyası məqsədilə Azərbaycan Səmti Müəyyənetmə İdman Federasiyası (ASMEİF) təsis olunmuşdur.Federasiya fəaliyyətə başladıqdan qısa müddət sonra, 2012-ci ilin oktyabrında Nabranda Azərbaycanda ilk dəfə səmti müəyyənetmə idman növü üzrə Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş Prezident Kuboku uğrunda yarış keçirdi. Yarış zamanı, Azərbaycan tarixində ilk dəfə olaraq, müasir kompüter sistemlərinin tətbiqi ilə hər iştirakçının distant elektron qeydiyyatı baş tutmuşdur. == Fəaliyyəti == === Beynəlxalq yarışlarda iştirakı === Azərbaycan Səmti Müəyyənetmə İdman Federasiyası, Beynəlxalq Səmti Müəyyənetmə Federasiyasının təşkilatçılığı ilə 2013-cü ilin iyulunda Finlandiyada keçirilən səmti müəyyənetmə idman növü üzrə dünya çempionatında iştirakı ilə qlobal miqyasda intensiv fəaliyyətə başladı.
Azərbaycan Taekvondo Federasiyası
Azərbaycan Taekvondo Federasiyası— == Haqqında == Azərbaycan Taekvondo Federasiyası 1992-ci ildə yaradılmışdır. 1999-cu ildən Azərbaycan Taekvondo Federasiyasının prezidenti Kəmaləddin Heydərov seçilmişdir. 2001-ci ildə Füzuli Musayev Azərbaycan Taekvondo Federasiyasının I Vitse – Prezidenti seçilmişdir. Azərbaycan Taekvondo Federasiyası üçün 10 oktyabr 2003-cü il tarixində yeni inzibati binanın rəsmi açılışı mərasimi keçirilmişdir. Bu mərasimdə bir çox fəxri qonaqlar o cümlədən Azərbaycan Respublikasının prezidenti cənab İlham Əliyev və Dünya Taekvondo Federasiyasının prezidenti Un Yonq Kim də iştirak etmişdir. == Mənbə == Azərbaycan Taekvondo Federasiyası Arxivləşdirilib 2009-05-22 at the Wayback Machine == Xarici keçidlər == Nazirlər nəyi dəyişəcək?
Azərbaycan Tennis Federasiyası
Azərbaycan Tennis Federasiyası — == Haqqında == Azərbaycan Tennis Federasiyasının prezidenti, Milli Məclisin sədri Oqtay Əsədovdur.
Azərbaycan Voleybol Federasiyası
Azərbaycan Voleybol Federasiyası — 1992-ci ildə yaranan Azərbaycan Voleybol Federasiyası elə həmin ildən etibarən Beynəlxalq Voleybol Federasiyasına (FIVB), Avropa Voleybol Federasiyasına (CEV), Şərqi Avropa Voleybol Zonal Assosiasiyasına (EEVZA) (2005) daxil olmuşdur. == Haqqında == 1997–2000-ci illər ərzində Azərbaycan voleybol komandaları Avropa Voleybol Konfederasiyasının qərarına əsasən rəsmi beynəlxalq yarışlarda iştirak etməkdən məhrum edilmişlər. Yalnız 4 illik fasilədən sonra — 2001-ci ildən etibarən komandalar yenidən beynəlxalq yarışlara buraxılmışlar. Beynəlxalq yarışlarla yanaşı olaraq, Federasiya Azərbaycan Çempionatının keçirilməsi istiqamətində də müvafiq işlər aparmışdır. Belə ki, 2001-ci ildən etibarən kişilər və qadınlar arasında Liqalar üzrə Azərbaycan Çempionatı keçirilir. Bu müddət ərzində Azərbaycanda uşaq voleybolunun inkişafına qayğı göstərilmiş və Liqalarda iştrak edən klub və komandaların nəzdində uşaq bölmələri yaradılmışdır. Həmçinin Azərbaycanı Avropa kubok yarışlarında təmsil edən klubların sayı da getdikcə artmaqdadır. Qazanılan mükafatlar Hazırda Azərbaycanda Avropa Voleybol Konfederasiyasının qərarı ilə Voleybol Akademiyasının yaradılması istiqamətində müvafiq işlər aparılır. == İstinadlar == == Həmçinin bax == Azərbaycan idman federasiyalarının siyahısı == Xarici keçidlər == Azərbaycan Voleybol Federasiyası — avf.az saytı Arxivləşdirilib 2015-07-05 at the Wayback Machine Nazirlər nəyi dəyişəcək?
Azərbaycan Xokkey Federasiyası
Azərbaycan Xokkey Federasiyası — Azərbaycanda buzüstü xokkeyin inkişafı ilə məşğul olan təşkilat. == Tarixi == Azərbaycanda xokkeyin inkişafı təşəbbüsü məşhur sovet məşqçisi Anatoli Tarasova məxsusdur. O , Azərbaycan SSR İdman Komitəsinin xahişi ilə federasiyanın gələcək prezidenti Valeri Laryukovu Bakıda xokkey məktəbi açmaq və idmanı inkişaf etdirmək üçün göndərdi. Elə həmin il Respublika Buzlu Xokkey Federasiyası yaradıldı. Bakıda buz sarayının (indiki Heydər Əliyev adına idman-konsert kompleksi) əsasında 200-ə yaxın uşağın iştirak etdiyi xokkey məktəbi var idi. Bu, Azərbaycanda xokkeyin inkişafı üçün əsas olmalı idi. SSRİ dağılandan sonra Ümumittifaq İdman Komitəsinin xokkey şöbəsinin müdiri Yuri Korolyev Azərbaycan Xokkey Federasiyasının BXF-na daxil olmasını təklif etdi. 6 may 1992-ci ildə BXF-nin qurultayında federasiya keçmiş SSRİ respublikaları ilə birlikdə onun tərkibinə qəbul edildi. Bununla belə, eyni zamanda Əbülfəz Elçibəy Azərbaycanın prezidenti olduqda respublikada xokkeyi inkişaf etdirməmək, daha çox milli idman növlərində üstünlük vermək qərara alındı.. Sonradan federasiya dəfələrlə Azərbaycanda xokkeyin inkişafı ilə bağlı məsələ qaldırdı, lakin dövlətin idman orqanları maliyyə çatışmazlığını əsas gətirərək bundan imtina etdi.
Azərbaycan Çerlidinq Federasiyası
== Lisenziyalı federasiyalar == Bu siyahı hal-hazırda rəsmi lisenziyası olan Azərbaycan idman federasiyalarının siyahısıdır. Hal-hazırda respublikada 31 rəsmi federasiya və 1 rəsmi assosiasiya lisenziyalı şəkildə fəaliyyət göstərir. == Digər federasiyalar == Azərbaycan Aykido Federasiyası Azərbaycan Strongmen Federasiyası Azərbaycan Alpaqut Federasiyası Azərbaycan Ciu-Citsu Federasiyası Azərbaycan Braziliya Ciu-Citsu Federasiyası Azərbaycan Çimərlik Futbol Federasiyası Azərbaycan Futzal Federasiyası Azərbaycan Xokkey Federasiyası Azərbaycan Kosiki Karate-do Federasiyası Azərbaycan Qol Güləşi Federasiyası Azərbaycan Pauerliftinq Federasiyası Azərbaycan Reqbi Federasiyası Azərbaycan Səmti Müəyyənetmə İdman Federasiyası Azərbaycan Yelkənli İdman Federasiyası Azərbaycan İdman Turizmi Federasiyası == Mövcud olmuş federasiyalar == Bəzi federasiyalar bir müddət aktiv fəaliyyət göstərmiş və ya fəaliyyət göstərməmiş, lakin rəsmi lisenziyaya sahib olmuşdur. Sonra isə bu lisenziya ləğv edilmiş və ya müddəti uzadılmamışdır. Bu səbəbdən də həmin federasiyalar ləğv olunmuş və ya fəaliyyətsiz hesab olunurlar. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == İdman Federasiyaları Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi [1] Arxivləşdirilib 2017-12-23 at the Wayback Machine Nazirlər nəyi dəyişəcək?
Azərbaycan Şahmat Federasiyası
Azərbaycan Şahmat Federasiyası və ya qısaldılmış adı ilə AŞF — Azərbaycanda şahmata nəzarət edən rəsmi qurum. 1920-ci ildə Sovetlər Birliyi dövründə, Azərbaycan Şahmat Federasiyası yaradıldı. 1991-ci ildə Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra, 1992-ci ildə Azərbaycan Şahmat Federasiyası, Beynəlxalq Şahmat Federasiyası (FIDE)-ye üzv olmuşdur. 2002-ci ildə Bakıda Avropa çempionatı, 2003-cü ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasında gənclər arasında dünya çempionatı keçirilmişdir. Azərbaycan şahmatçıları dünya və Avropa çempionatların da 33 qızıl, 25 gümüş, 24 bürünc medal qazanmışlar. 2007–2010 illərdə Bakıda bir neçə beynəlxalq yarış, qadınlar arasında beynəlxalq şahmat turniri, Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr edilmiş "Qran-pri", "Prezident kuboku" beynəlxalq turnirləri, "Bakı Open — 2010" yarışları keçirilmişdir. 2007-ci ildə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankın sədri Elman Rüstəmov federasiyanın prezidenti seçilmişdir. == İcraiyyə Komitəsi == Prezident: Mahir Məmmədov Vitse-prezident: Faiq Həsənov === Federasiyanin Prezidentləri === Aynur Sofiyeva — 2002–2007 Elman Rüstəmov — 2007–2021 Mahir Məmmədov — 2021- == Həmçinin bax == Azərbaycanda şahmat Azərbaycan Şahmat Çempionatı Azərbaycan Şahmat Milli Komandası (kişilər) Azərbaycan Şahmat Milli Komandası (qadınlar) == Mənbə == Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 2-ci cild: Argentina – Babilik (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi.
Federasiya ilə idarə olunan qəbilə əraziləri
Federal idarə olunan qəbilə əraziləri (FATA ; puşt. فدرالي قبايلي سيمې ; urdu وفاق کے زیر انتظام قبائلی علاقہ جات‎) Pakistanın şimal-qərbində, 1947-ci ildən KPK-nın Əyalət Məclisi ilə yanaşı mövcud olan və Pakistan parlamenti tərəfindən qəbul edilmiş Pakistan Konstitusiyasına İyirmi Beşinci Düzəlişlə 2018-ci ildə qonşu əyalət Hayber Paxtunxva ilə birləşdirilən müddətə qədər mövcud olmuş muxtar özünü idarə etmə hüququ olan qəbilə bölgəsi idi. O, yeddi qəbilə ərazisi(rayon) və altı Sərhəd rayonlarında ibarət idi və birbaşa Pakistan hökuməti tərəfindən Sərhəd Cinayətləri Qaydaları adlı xüsusi qanunlar dəsti ilə idarə olunurdu. 24 may 2018-ci ildə Pakistan Milli Assambleyası tərəfindən irəli sürülən və ertəsi gün Senat tərəfindən təsdiqlənən FATA-KP birləşməsi üçün Pakistan Konstitusiyasına düzəlişin lehinə səs verdi. Dəyişiklik Hayber-Paxtunxva əyalətinə təsir göstərdiyi üçün 27 may 2018-ci ildə Hayber Paxtunxva Məclisinə təsdiq üçün təqdim edildi və səs çoxluğu ilə qəbul edildi. 2018-ci il mayın 28-də Pakistan Prezidenti FATA-nın Müvəqqəti İdarəetmə Qaydasını iki il müddətində Xayber Paxtunxva ilə birləşənə qədər FATA üçün müvəqqəti qaydalar toplusunu imzaladı. 25-ci Düzəliş 31 may 2018-ci ildə Prezident Məmnun Hüseyndən razılıq aldı, bundan sonra FATA rəsmi olaraq Hayber Paxtunxva ilə birləşdirildi.
Federasiya ilə idarə olunan qəbilə əraziləri(Pakistan)
Federal idarə olunan qəbilə əraziləri (FATA ; puşt. فدرالي قبايلي سيمې ; urdu وفاق کے زیر انتظام قبائلی علاقہ جات‎) Pakistanın şimal-qərbində, 1947-ci ildən KPK-nın Əyalət Məclisi ilə yanaşı mövcud olan və Pakistan parlamenti tərəfindən qəbul edilmiş Pakistan Konstitusiyasına İyirmi Beşinci Düzəlişlə 2018-ci ildə qonşu əyalət Hayber Paxtunxva ilə birləşdirilən müddətə qədər mövcud olmuş muxtar özünü idarə etmə hüququ olan qəbilə bölgəsi idi. O, yeddi qəbilə ərazisi(rayon) və altı Sərhəd rayonlarında ibarət idi və birbaşa Pakistan hökuməti tərəfindən Sərhəd Cinayətləri Qaydaları adlı xüsusi qanunlar dəsti ilə idarə olunurdu. 24 may 2018-ci ildə Pakistan Milli Assambleyası tərəfindən irəli sürülən və ertəsi gün Senat tərəfindən təsdiqlənən FATA-KP birləşməsi üçün Pakistan Konstitusiyasına düzəlişin lehinə səs verdi. Dəyişiklik Hayber-Paxtunxva əyalətinə təsir göstərdiyi üçün 27 may 2018-ci ildə Hayber Paxtunxva Məclisinə təsdiq üçün təqdim edildi və səs çoxluğu ilə qəbul edildi. 2018-ci il mayın 28-də Pakistan Prezidenti FATA-nın Müvəqqəti İdarəetmə Qaydasını iki il müddətində Xayber Paxtunxva ilə birləşənə qədər FATA üçün müvəqqəti qaydalar toplusunu imzaladı. 25-ci Düzəliş 31 may 2018-ci ildə Prezident Məmnun Hüseyndən razılıq aldı, bundan sonra FATA rəsmi olaraq Hayber Paxtunxva ilə birləşdirildi.

Значение слова в других словарях

агглютини́рующий аэродро́мный гнедо́й домета́ть колоннообра́зный мести́ отно́сный перегоро́дчатый подвеселя́ть приткну́ть с хитри́нкой тексти́льщик вашими бы уста́ми мёд пить вмести́тельный герои́новый крено́метр лопа́точный ряби́нка соц-а́рт эври́стика кокотать acculturate autocephalous жилиться олива