I
сущ.
1. разбойник, грабитель, бандит. Quldurların başçısı атаман разбойников
2. перен. притеснитель, насильник, угнетатель
3. шутл. шалун, баловник, негодник
II
прил. разбойнический, разбойничий. Quldur dəstəsi разбойничья шайка, quldur basqını разбойническое нападение
Erməni quldur dəstələri
Erməni quldur dəstələri (qərbierm. Ֆէտայի («fedayi»), şərqierm. Ֆիդայի («fidayi»)) həmçinin erməni nizamsız birləşmələri, erməni milisləri — cinayətkarlar, kürd tayfaları və həmidi süvariləri tərəfindən ermənilərin kütləvi qırğınlarına və erməni kəndlərinin talanına cavab olaraq özünümüdafiə qüvvələrinə qoşulmaq üçün könüllü olaraq ailələrini tərk etmiş erməni mülki əhalisinin təşkil etdiyi silahlı birliklər. Osmanlı imperiyasında partizan təşkilatları yaratsalar da, bu qüvvələrin əksəriyyəti erməni milli hərəkatının üzvləri kimi xidmət edirdi. Onlar II Əbdülhəmid dövründə kürd tayfa qüvvələrinə və Həmidiyyə əsgərlərinə qarşı vuruşmuşlar. Erməni quldur dəstələri erməni əhalisinin sıx yaşadığı ərazilərdə Osmanlı imperiyasının fəaliyyətinə qarşı mübarizə aparırdılar. 1 1876-1909-cu illərdə sultan II Əbdülhəmidin hakimiyyəti dövründə mübarizənin məqsədi öz ölkələrinə Armenakan partiyasının üzvlərinin müdafiə etdiyi muxtariyyət və ya ideologiya səviyyədən asılı olaraq Ermənistan İnqilabi Federasiyası və Sosial Demokrat Hunçak Partiyasının nümayəndələri tərəfindən dəstəklənən ermənilərə xaricdən edilən təzyiqlər fonunda müstəqillik əldə etmək idi.
Öz aralarında razılığa gələn Erməni İnqilabi Federasiyasının rəhbərləri 1905-1911-ci illərdə Məşrutə inqilabı baş verərkən orada iştirak etmişlər.
“Fədai” sözü ərəbcə "fidai" (ərəb. فدائيون, fidā'īyīn, ərəbcədən din naminə, ideya naminə özünü qurban verən deməkdir) sözündəndir.
Stasionar quldur nəzəriyyəsi
Stasionar quldur nəzəriyyəsi — Amerika alimləri Martin Makquayr (ing. Martin C. McGuire) və Mansur Olson tərəfindən hazırlanmış dövlətin mənşəyi nəzəriyyəsi.
Bu nəzəriyyədə dövlət müəyyən bir ərazidə möhkəmlənmək, onu fərdi şəkildə idarə etmək və uzunmüddətli perspektivdə əhalidən gəlir əldə etmək (quldurluq etmək) qərarına gələn "oturaq (stasionar) quldur" ilə eyniləşdirilir. Məqsədi qısa müddətdə maksimum fayda əldə etmək olan "gəzən quldurlar" və ya "qastrol quldurlarından" fərqləndirən budur. "Oturaq quldur" tərəfindən həyata keçirilən soyğunçuluqlar adi vergitutma formasını alır, ağlabatan "oturan quldur" isə elə vergitutma qurur ki, bu zaman əhali investisiyaların toplanması və sonradan istehsal həcminin artırılması üçün istifadə oluna bilən resursların bir hissəsini özündə saxlayır və müvafiq olaraq , kənardan vergiyə cəlb olunan mənfəət "oturan quldur". Bundan əlavə, "oturan quldur" iqtisadi fəaliyyəti stimullaşdırır və ərazinin iqtisadi inkişafında maraqlıdır
Avtokrat üçün əsas problem, ya inqilab nəticəsində, ya da "köçəri quldur"un işğalı nəticəsində baş verə biləcək hakimiyyətin itirilməsi təhlükəsidir. Tarixdə bu problemin həlli sülalə idarəçiliyi formasının qurulması ilə bağlıdır; belə bir həllin mümkün olmadığı hallarda böyük ehtimalla "oturan quldur" öz gücünün davamlılığına inamsız olaraq "köçəri quldur"a çevrilir, öz rifahını yüksəltməyə can atır, heç bir qayğıya qalmır. əhalinin tələbatının ödənilməsi və davamlı iqtisadi artımın təmin edilməsi.
Demokratiya, bəzi müəlliflərə görə, iqtisadi baxımdan ən əlverişli rejimdir. Lakin M. Olson öz nəzəriyyəsində o qədər də aydın deyil və həm müsbət, həm də mənfi cəhətləri qeyd edir.
Əlibaba və 40 quldur (balet)
"Əlibaba və 40 quldur" — Oqtay Zülfüqarovun 1990-cı ildə yazdığı balet. Libretto müəllifindir.
Əlibaba və qırx quldur (balet)
"Əlibaba və 40 quldur" — Oqtay Zülfüqarovun 1990-cı ildə yazdığı balet. Libretto müəllifindir.
Əlibaba və qırx quldur (balet, O. Zülfüqarov)
"Əlibaba və 40 quldur" — Oqtay Zülfüqarovun 1990-cı ildə yazdığı balet. Libretto müəllifindir.
Əlibaba və qırx quldur (dəqiqləşdirmə)
Əlibaba və qırx quldur - "Min bir gecə" nağıl toplusu içində ən tanınmış nağıllardan biri.
Əlibaba və qırx quldur - 1905-ci ildə çəkilmiş səssiz Fransa filmi.
Əlibaba və qırx quldur - 1944-cü ildə çəkilmiş ABŞ filmi.
Əlibaba və qırx quldur - 1944-cü ildə çəkilmiş Türkiyə filmi.
Əlibaba və qırx quldurun sərgüzəştləri - 1979-cu ildə çəkilmiş sovet-hind filmi.
Əlibaba və qırx quldur - 1990-cı ildə sovet, çexoslovak və qərbi-alman kinematoqrafçılarının birgə çəkdiyi film-balet. Bəstəkarı Roland Baumqartnerdir.
Əlibaba və qırx quldur - Arif Məlikovun 1973-cü ildə yazdığı eyniadlı baleti.
Əlibaba və qırx quldur - Oqtay Zülfüqarovun 1990-cı ildə yazdığı eyniadlı baleti.
Dəniz quldurluğu
Dəniz quldurluğu və ya piratlıq — orta əsrlərdə dəniz quldurları tərəfindən okean və dənizlərdə, əsasən, ticarət gəmilərinə qarşı həyata keçirilən quldurluqdur. Dəniz quldurlarını, adətən, "flibustyer", "bukanyer", "kaper", "pirat" adlandırırdılar. Latınca "pirat" sözü "taleyini sınayan" deməkdir.
Hekayəti Xırsi-Quldurbasan
Hekayəti xırsi-quldurbasan — Azərbaycan dramaturqu, yazıçısı, maarifçisi, şair Mirzə Fətəli Axundovun ədəbiyyat tariximizə qızıl hərflərlə həkk olunmuş dram əsərlərindən biridir. Əsərin yaranma tarixi 1851-ci ilə təsadüf edir.
== Məzmunu ==
Azərbaycanın ilk dramaturqu Mirzə Fətəli Axundovun "Hekayəti xırsi-quldurbasan" əsərində kənd həyatından bəhs olunur. M. F. Axundov bu dramında qadın hüquqsuzluğuna qarşı çıxaraq ictimai bərabərsizlik, azad, qarşılıqlı məhəbbət ideyalarını müdafiə edir.
Dramın mövzusu kənd həyatından alınmışdır. Əsərin fabulası Bayramla Pərzadın sevgi macərası üzərində qurulmuşdur. Bayram kasıb bir gənc, Pərzad isə dövlətli qızdır. Onlar bir-birini sevirlər. Ancaq Pərzadın əmisi Məşədi Qurban ölmüş qardaşının (yəni Pərzadın atasının) var-dövləti başqasına qismət olmasın deyə onun qızını öz oğlu Tarverdiyə nişanlayır və onlar toy etməyə hazırlaşır. Çətin vəziyyətə düşən Bayram sevgilisini Məşədi Qurbanın pəncəsindən qurtarmaq üçün Tarverdini öyrətdirib quldurluğa göndərir.
Karib dənizinin quldurları
Karib dənizinin quldurları (azərb. Pirates of the Caribbean) — Volt Disneyin çoxmilyardlı layihəsi. Franşiza filmlərdən, video oyunlardan və Disneylenddəki attraksionlardan ibarətdir.
Karib dənizinin quldurları: Salazarın intiqamı (film, 2017)
Karib dənizinin quldurları: Ölülər nağıl danışmır (ing. Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales) — Öz bəxtini tükəndirən kapitan Cek Sərçə müəyyən edir ki, çoxdan dost olmayan qorxulu kapitan Salazar və ruh dəniz quldurları onun ovuna çıxıblar. Onların niyyəti kapitan Cek Sərçəni aradan qaldırmaq idi. Onlar təzəlikcə Şeytan üçbucağından qaçıblar və indi Cek daxil olmaqla bütün dəniz quldurlarını məhv etmək istəyirlər. Xilas olmağa yalnız qüdrətli artefakt – Poseydonun üçbaşlı əsası kömək edə bilər, hansı ki, öz sahibinə bütün dənizi idarə etmək bəxş edir. Poseydon yunan tanrısı olub, dənizi idarə edirdi, bunu etməsində əsası ona köməklik edirdi.
Filmdə Conni Depplə bərabər Xavier Bardem, Brenton Tvaytes, Kevin R. McNally, Kaya Skodelario, Golşiftə Fərahani, Stefen Qraham və başqa məşhurlar rol alıb. Film 26 may 2017-ci ildə təqdim olunmuşdur.
Qocalar-quldurlar (film, 1971)
Qocalar-quldurlar (rus. Старики-разбойники) — rejissor Eldar Ryazanovun 1971-ci ildə çəkdiyi sovet bədii filmi.
Tragikomediya janrında olan bu film Nikolay Myaçikov (Yuri Nikulin) başda olmaqla bir qrup qocanın quldurluq fəaliyyətindən bəhs edir.
Yuri Nikulin — Nikolay Sergeyeviç Myaçikov
Yevgeni Yevstigneyev — Valentin Petroviç Vorobyev
Olqa Aroseva — Anna Pavlovna Suzdalyeva
Georgi Burkov — Fyodor Fyodoroviç Fedyaev
Andrey Mironov — Yuri Yevgeneviç Proskudin
Valentina Vladimirova — Mariya Tixonovna
Yuri Belov — Petya (milisioner)
Valentina Talızina — katibə Fedyaeva
Lev Durov — inkasatorun sürücüsü
Yuri Yakovlev — mətnlərin müəllifi
Ssenari müəllifi — Emil Braginski, Eldar Ryazanov
Rejissor — Eldar Ryazanov
Operator — Henri Abramyan, Nikolay Nemolyaev
Quruluşçu rəssam — Mixail Boqdanov
Bəstəkar — Andrey Petrov
Redaktor — Anatoli Stepanov
Dirijor — Vladimir Vasilyev
«Старики-разбойники» Онлайн энциклопедия Кирилла и Мефодия (rus.)
«Старики-разбойники» Arxivləşdirilib 2012-03-08 at the Wayback Machine Энциклопедия отечественного кино Arxivləşdirilib 2007-12-11 at the Wayback Machine
«Старики-разбойники» Arxivləşdirilib 2009-06-24 at the Wayback Machine Портал «Кино России»
«Старики-разбойники» RUSKINO.RU
«Старики-разбойники» — Internet Movie Database saytında.
Quldurköhülü (Meşkinşəhr)
Quldurköhülü (fars. قولدوركهلي) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 231 nəfər yaşayır (43 ailə).
Quldurluq
Banditizm və ya quldurluq — cinayət hüququnda dövlətin və cəmiyyətin əsaslarına qarşı ən böyük təhlükə yaradan cinayətlərdən biri. Dövlətlərin çoxunda banditizm ağır cinayət kimi xarakterizə olunur, bəzilərində isə buna yaxın anlayışlar vardır.
Qızıl quldurun xəzinəsi
Qızıl quldurun xəzinəsi - Belçikalı Hergénin komiksi Tintinin macəralarının 12-ci hissəsidir.
Somali dəniz quldurları
Somali dəniz quldurları — Somalidə müasir silah və gəmilərə sahib quldurlar.
Somali dəniz quldurlarına qarşı uzun müddət mübarizə ya aparılmadı, ya da onlara qarşı aparılan mübarizə bu piratların qanunsuz hərəkətlərini sona çatdırmaq üçün kifayət etmədi. Onların gəmiləri ələ keçirmək qaydası isə olduqca bəsit formada təşkil olunurdu. Belə ki, kiçik qayıqlara minən 10–15 nəfərdən ibarət quldur dəstələr Somali sahillərinə yaxın üzən bir gəmiyə (daha çox yük gəmilərinə üstünlük verirdilər) yaxınlaşır, əvvəlcə bir neçə əl havaya atəş açırdılar. Gəmi onların bu atəşinə cavab olaraq dayanmalı idi, əgər dayanmırdısa, bu zaman quldurlar daha ağır silahlarla birabaşa gəmiyə atəş açırdılar və kiçik qayıqlarını gəmiyə yaxınlaşdıraraq filmlərdə də gördüyümüz kimi ona ip ataraq bu yolla gəmiyə doluşurdular. Bundan sonrakı mərhələdə gəmi kapitanı və gəminin digər bütün şəxsi heyəti sərnişinlərlə birlikdə əsir götürülürdü və gəmi Somalinin sahillərində gizli yerlərdən birinə sürülüb aparılır və orada həftələrlə bəzən aylarla saxlanılırdı. Daha sonra isə gəminin aid olduğu şirkətdən, habelə gəmidə yaxın qohumları olan zəngin insanlardan yüksək miqdarda pul tələb olunurdu.
Əslində baş verənlərdən Somali hakimiyyət orqanlarının da sözsüz ki, xəbəri var idi, lakin onlar belə bu dəniz quldurlarına qarşı lazımı şəkildə mübarizə aparmaq üçün ölkədəki anarxiyanı bəhanə edərək qeyri-dəqiqlik nümayiş etdirirdilər, çünki böyük ehtimalla dəniz quldurları gəmilərin və sərnişinlərin geri qaytarılması zamanı əldə etdikləri yüksək məbləğdə pulların bir hissəsini rüşvət qismində hakimiyyət orqanlarına verirdilər və bununla da rahat qanunsuz fəaliyyətlərini həyata keçirmək şans əldə etmiş olurdular. Bəzi versiyalara görə isə, Somali dəniz quldurları mədəni cəhətdən olduqca geri qalmış insanlar idi və onların çox böyük hissəsi nəinki ingiliscə bilir, heç bu barədə anlayışları da yox idi. Meydana çıxan sual isə, bəs onların təhvil-təslim zamanı milyon dollarlarla pul əldə etməsi üçün tələb olunan xarici dil tələbatını kim təmin edirdi?
Quldurlar (film, 2005)
Quldurlar (ing. Pirates) — 2005-ci ildə çəkilmiş amerikan pornoqrafiya filmi.
Pirates AVN Mükafatlarında on bir mükafat aldı. Film bu sahədə rekorda imza atıb. Ümumi kino məntiqi ilə davam edən film; O, 18-ci əsrdə baş vermiş bir hadisəni uydurmuş və Karib hövzəsindəki hadisələrlə eyni səhnələrdə pornoqrafik elementləri qarışdırmışdır. Rollarda: Cessi Ceni, Karmen Luvana, Canine, Teaqan Presley, Devon, Cenaveve Colie, Evan Ston, Nhan və b. məşhur porno aktyorlar oynayıb. Pirates kinoteatrlarda olduğu müddətdə ən çox baxılan pornoqrafik filmlərdən biri olmuşdur. Film 11 iyul 2006-cı ildə DVD formatında yayımlanmağa başladı.
Karib dənizinin quldurları: Ölülər nağıl danışmır
Karib dənizinin quldurları: Ölülər nağıl danışmır (ing. Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales) — Öz bəxtini tükəndirən kapitan Cek Sərçə müəyyən edir ki, çoxdan dost olmayan qorxulu kapitan Salazar və ruh dəniz quldurları onun ovuna çıxıblar. Onların niyyəti kapitan Cek Sərçəni aradan qaldırmaq idi. Onlar təzəlikcə Şeytan üçbucağından qaçıblar və indi Cek daxil olmaqla bütün dəniz quldurlarını məhv etmək istəyirlər. Xilas olmağa yalnız qüdrətli artefakt – Poseydonun üçbaşlı əsası kömək edə bilər, hansı ki, öz sahibinə bütün dənizi idarə etmək bəxş edir. Poseydon yunan tanrısı olub, dənizi idarə edirdi, bunu etməsində əsası ona köməklik edirdi.
Filmdə Conni Depplə bərabər Xavier Bardem, Brenton Tvaytes, Kevin R. McNally, Kaya Skodelario, Golşiftə Fərahani, Stefen Qraham və başqa məşhurlar rol alıb. Film 26 may 2017-ci ildə təqdim olunmuşdur.
Qeyri-mümkün missiya: Quldurlar qəbiləsi
Qeyri-mümkün missiya: Quldurlar qəbiləsi (ing. Mission: Impossible – Rogue Nation) — McQuarrie və Drew Pearce'in hekayəsindən Christopher McQuarrie tərəfindən yazılan və rejissorluq edilən 2015-ci il Amerika döyüş casus filmidir. Bu, "Qeyri-mümkün missiya 4" (2011) filminin davamı və "Qeyri-mümkün missiya" film seriyasının beşinci hissəsidir. Baş rolda Tom Kruz, Ceremi Renner, Saymon Peqq, Vinq Rayms, Rebekka Ferqyuson, Şon Harris və Alek Bolduin çəkilib. Mümkün olmayan Missiyalar Qüvvələrinin agenti Ethan Hunt (Kruz) və onun komandası, dağıldıqdan və Hantın Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi tərəfindən təqib edilməsindən sonra gizli şəkildə dünyanın hər yerindən fırıldaqçı hökumət agentlərindən ibarət beynəlxalq qara əməliyyat terror qruplaşması olan The Syndicate ilə mübarizə aparmalı olurlar.
Qeyri-mümkün missiya – Ghost Protocol filminin təkrar yazılarını tamamlayan McQuarrie 2013-cü ilin avqustunda Qeyri-mümkün missiya – Rogue Nation filminin direktoru elan edildi. Kruz, Renner, Pegg və Rhames filmlərinin qayıdışları 2014-cü ilin iyulunda təsdiqləndi, eyni zamanda ekran işi də çəkildi. Ferguson, Harris və Baldwin həmin ilin oktyabrında aktyor heyətini tamamladılar. Əsas çəkilişlər 2014-cü ilin avqustundan 2015-ci ilin martına qədər Vyana, Kasablanka, London və Hertfordşirdəki Leavesden Studios da daxil olmaqla yerlərdə aparılmışdır. Filmin rəsmi adı 2015-ci ilin martında açıqlanıb.
Karib dənizinin quldurları: Qara mirvarinin lənəti
Karib dənizinin quldurları: Qara mirvarinin lənəti (ing. Pirates of the Caribbean: The Curse of The Black Pearl) — Conni Depp, Kira Naytli və Orlando Blumun baş rolları paylaşdığı macəra filmi. 2004-cü ilin yanvar ayından etibarən, ABŞ-də 305,413,918 $, ümumidünyadan 348,850,097 $ qazanc əldə edərək, tam olaraq gəlirini $654,264,015 çatdırdı. Film ABŞ premyerasının ilk həftəsində 46,630,690 $ gəlir əldə etmişdi.
Karib dənizinin quldurları: Ölünün sandığı
Karib dənizinin quldurları 2: Ölünün sandığı — ABŞ istehsalı film. Karib dənizinin quldurları: Qara mirvarinin lənəti filminin davamıdır.
Ələddin və quldurların kralı
Ələddin və quldurların kralı (ing. Aladdin & The King of Thieves) - 1996-cı ildə Volt Disney şirkəti tərəfindən istehsal olunmuş cizgi filmidir. Cizgi filminin ssenaristləri Mark MakKorkl və Bob Şulidir.
Aqraba camaatı Ələddin ilə Jasminin toy mərasiminə hazırlaşırlar. Lakin toy mərasimi zamanı Aqraba camaatı quldurların hücumuna mruz qalırlar. Quldurlardan birinin siması Ələddinə tanış gəlir. Müxtəlif macəralardan sonra Ələddin ona tanış gələn quldurun onun atası oldğunu başa düşür. Atasının adı Kassim olur. Lakin atasının quldurların başçısı olmasına baxmayaraq onun əl altısı onun üçün plan hazırlayır ki, özü Kassim yerində oturub, quldurları idarə etsin. Həmçinin, Ələddin quldurların müşayəti ilə "Midasın əli" üçün axtarışa çıxır.
Qocalar-quldurlar
Qocalar-quldurlar (rus. Старики-разбойники) — rejissor Eldar Ryazanovun 1971-ci ildə çəkdiyi sovet bədii filmi.
== Məzmunu ==
Tragikomediya janrında olan bu film Nikolay Myaçikov (Yuri Nikulin) başda olmaqla bir qrup qocanın quldurluq fəaliyyətindən bəhs edir.
== Rollarda ==
Yuri Nikulin — Nikolay Sergeyeviç Myaçikov
Yevgeni Yevstigneyev — Valentin Petroviç Vorobyev
Olqa Aroseva — Anna Pavlovna Suzdalyeva
Georgi Burkov — Fyodor Fyodoroviç Fedyaev
Andrey Mironov — Yuri Yevgeneviç Proskudin
Valentina Vladimirova — Mariya Tixonovna
Yuri Belov — Petya (milisioner)
Valentina Talızina — katibə Fedyaeva
Lev Durov — inkasatorun sürücüsü
Yuri Yakovlev — mətnlərin müəllifi
== Filmin heyəti ==
Ssenari müəllifi — Emil Braginski, Eldar Ryazanov
Rejissor — Eldar Ryazanov
Operator — Henri Abramyan, Nikolay Nemolyaev
Quruluşçu rəssam — Mixail Boqdanov
Bəstəkar — Andrey Petrov
Redaktor — Anatoli Stepanov
Dirijor — Vladimir Vasilyev
== Xarici keçidlər ==
«Старики-разбойники» Онлайн энциклопедия Кирилла и Мефодия (rus.)
«Старики-разбойники» Arxivləşdirilib 2012-03-08 at the Wayback Machine Энциклопедия отечественного кино Arxivləşdirilib 2007-12-11 at the Wayback Machine
«Старики-разбойники» Arxivləşdirilib 2009-06-24 at the Wayback Machine Портал «Кино России»
«Старики-разбойники» RUSKINO.RU
«Старики-разбойники» — Internet Movie Database saytında.