RƏY

Rəy sorğusu — sorğusunu keçirmək uçun hər şeydən əvvəl anket tərtib etmək lazımdır ki, onun köməyi ilə lazım olan məlumatları toplamaq mümkün olsun. Anket — müəyyən tərzdə struktur cəhətdən təşkil olunmuş və hər biri tədqiqatın əsas vəzifəsi ilə məntiqi surətdə bağlı olan suallar yığımıdır. Anketin tərtib edilməsi prosesi əslində tədqiqatın əsas hipotezasını suallar dilinə çevirməkdən ibarətdir. Bu çox mürəkkəb və olduqca çox zəhmətli, tədqiqatçı-sosioloqdan diqqətlə, səbirlə işləməyi, sualların tipləri haqqında yaxşı biliklərin olmasını, sualları dəqiq ifadə etməyi və onları müəyyən ardıcıllıqla düzməyi bacarmağı tələb edən əməliyyatdır. Anket sualları, adətən, üç əsasa görə fərqləndirilir: məzmununa görə; formasına görə; funksiyasına görə. == Anket sualları == Sualların məzmununa görə tipləri. Anketin bütün suallarını məzmununa görə şərti olaraq iki böyük qrupa bölmək olar: keçmiş və indiki zamanlardakı faktlar, davranış və fəaliyyət məhsulları haqqında suallar; fərdin motivləri, qiymətləri və rəyləri haqqında suallar. Əgər birinci qrupdan olan suallar vasitəsilə tədqiqatçı rəyi soruşulan haqqında, onun nələri bildiyi və yadda saxladığı haqqında obyektiv məlumat ala bilərsə, ikinci qrupda, daxil olan sualların köməyi ilə o, rəyi soruşulanın nə düşündüyü, bu və ya digər bir şey haqqında rəyi, nə etmək istədiyi və bunun səbəbi haqqında məlumat əldə edir. Birinci qrup suallara hər şeydən əvvəl demoqrafik sualları, rəyi soruşulanın statusunun, cinsinin, yaşının, təhsilinin, ailə vəziyyətinin, peşəsinin, iş stajının və s. müəyyənləşdirilməsinə yönəlmiş sualları aid etmək olar.

İctimai rəy — insanların müxtəlif qruplarının onların maraq və tələbatlarına təsir edən real həyat hadisə və proseslərinə münasibətinin (gizli və ya aşkar) təzahür etdiyi kütləvi şüur forması. İctimai rəy açıq şəkildə ifadə olunur, cəmiyyətin və onun siyasi sisteminin fəaliyyətinə təsir göstərir. Məhz ictimai həyatın aktual problemləri ilə bağlı əhalinin açıq, ictimai ifadəsinin mümkünlüyü və bu ifadə edilmiş mövqeyin ictimai-siyasi münasibətlərin inkişafına təsiri xüsusi sosial institut kimi ictimai rəyin mahiyyətini əks etdirir. Eyni zamanda, ictimai rəy bir qrup insana təsir edən konkret məsələ ilə bağlı çoxsaylı fərdi fikirlərin məcmusudur. Hazırda bu nöqteyi-nəzər əksər elmi əsərlərdə öz əksini tapır və ümumi qəbul edilmiş hesab olunur. Bu fenomen qədim dövrlərdən başlayaraq bütün tarixi dövrlərdə mövcud olmuşdur, lakin bəşəriyyətin sosial həyatının bu unikal fenomenini ifadə edən terminin özü IX əsrdə Rusiyada, sonra isə XII əsrdə İngiltərədə meydana çıxdı. Orada onun baş verməsi ingilis dövlət və ictimai xadimi, yazıçı İohann Solsberinin adı ilə bağlıdır ki, o, “Polikratik” kitabında ölkə əhalisinin parlamentə mənəvi dəstəyini ifadə etmək üçün istifadə edib. Sonrakı “ictimai rəy” termini “Public opinion” iki sözünün birləşməsinin hərfi tərcüməsi idi. İngiltərədən bu ifadə digər ölkələrə və XVIII əsrin sonlarından nüfuz etdi və ümumi qəbul edildi.

Rəy aqreqatoru və ya icmal aqreqatoru — məhsul və xidmətlər (filmlər, kitablar, video oyunlar, proqram təminatı, kompüter avadanlıqları və avtomobillər kimi) ilə əlaqədar olan rəyləri yığan bir sistemdir. Bu sistem verilmiş rəyləri bir yerə cəmləyir və istifadəçilərin verdikləri rəylərə baxa bildikləri veb-saytı dəstəkləmək, istehlakçıların meylləri haqqında məlumatları üçüncü tərəflərə satmaq və yaxud şirkətlərin öz həqiqi və potensial müştəriləri haqqında məlumatlar əldə edə bilməsi üçün verilənlər bazası yaratmaq kimi məqsədlər üçün istifadə edilir. Sistem istifadəçilərinə bir məhsula aid verilmiş müxtəlif rəyləri asanlıqla müqayisə etməyə imkan yaradır. Belə sistemlərin əksəriyyəti müəyyən bir məhsul haqqında verilmiş müxtəlif rəylərə ədədi dəyərlər verir və məhsulun təxmini orta qiymətləndirilməsi üçün bu məlumatlardan istifadə edirlər. Rəy aqreqatoru saytları satışı baha olan videooyunlar kimi müəyyən kateqoriyalarda, rəy bildirilən məhsulları istehsal edən şirkətlərə iqtisadi təsir göstərməyə başlamışdırlar. Bəzi şirkətlər işçilərinə verilən əməkhaqqının nisbətini və işçilərə verilən mükafatları (bonuslar) rəy aqreqatorlarında verilən xallara əsasən hesablayırlar. Həmçinin şirkətlərin səhm qiymətləri şirkətlərin potensial satışları ilə şirkətlərə verilən ümumi rəy xalları arasındakı əlaqəyə görə ümumi rəy xallarına əsasən dəyişiklik göstərir. Ədəbiyyatda satış və ümumi rəy xalları arasında güclü əlaqə olduğu geniş şəkildə qəbul edilmişdir. Rəylər müştərilərin satın alma qərarlarına yüksək səviyyədə təsir göstərir. Bu təsiri nəzərə alan istehsalçılarda öz növbələrində müntəzəm olaraq müştərilər tərəfindən bu rəylərdə bildirilmiş nöqsanları aradan qaldırırlar.

"Rəy Əl Əhali" (qəzet) — gündəlik, ictimai, siyasi qəzet. == Haqqında == Qəzetin ilk sayı 1959-cu il sentyabrın 6-sı ərəb dilində dərc edilib. Digər nömrələri isə həftəlik olaraq dörd səhifədə Kərkük Bələdiyyə mətbəəsində çap edilib. Bir müddət Kərkükdən kənarda Səlahəddin mətbəəsində çap edilib. Qəzetin təsisçisi Siddiq Bulukini, baş yazarı isə vəkil Mehmet Mərdan Qələmçi idi. İlk sayında dərc edilmiş “Əhdafuna”, yəni “Məqsədimiz” sərlövhəli məqalədə: ifadəsi ilə demokratiya anlayışını ortaya qoyurdu. Qəzetin kin, nifrət dolu məqalələri cəmiyyətdə toplumlar arasında bir-birinə pislik etməyə qədər gedib çıxan anlaşılmazlıq və uyğunsuzluq yaratmağa yönəlmişdi. Nəşrin təsisçisi tərəfindən reallaşdırılan bu ayrı-seçkilik yolunu təhlükəli hesab edən məsul redaktor Qələmçi vəzifəsindən ayrıldı, onun yerinə isə süleymaniyyəli vəkil Siddiq Abdullah Muxtar təyin edildi. Bu şəxs də qısa müddət sonra ağır və məsuliyyətli işi tərk etdikdən sonra onun əvəzinə təqaüddə olan kifrili bölgə üzrə dövlətin rəsmi səlahiyyətli rəhbəri, vəkil Nazim Vandavi bu vəzifəyə təyin edilib. Daha sonra qəzetin bu işini süleymaniyyəli vəkil Mahmud Tofiq aparıb, lakin qəzetin sahibi Siddiq Əli Bulukininin naməlum şəxslər tərəfindən qətlə yetirilməsi ilə 1963-cü il fevralın 8-i “Rəy Əl Əhali”nin rəsmi şəkildə fəaliyyəti dayandırılıb.

Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti (azərb-kiril. Азәрбајҹан ССР Али Советинин Рәјасәт Һеј’әти) — 1937–1990-cı illərdə Azərbaycan SSR-də dövlət hakimiyyətinin ali orqanı. 1990-cı ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin işini təşkil edən orqana çevrilmişdir. == Tarixi == 14 mart 1937-ci ildə Azərbaycan SSR Konstitusiyasının qəbul edilməsi ilə Azərbaycan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi fəaliyyətini dayandırmış və onun əsasında Azərbaycan SSR Ali Soveti yaradılmışdır. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti 1938-ci ildə fəaliyyətə başlamış və ilk illərdə Azərbaycan SSR Baş Sovetinin Prezidiumu adlanmışdır. Rəyasət Heyətinin tərkibinə Ali Sovetin deputatları arasından seçilmiş sədr, 2 müavin, katib və 15 üzv daxil idi. Həmin tərkib Azərbaycan SSR Ali Sovetinin hər çağırışının ilk iclasında seçilirdi. == Səlahiyyətləri == === 1990-cı ilədək === 1990-cı ilədək Rəyasət Heyətinin səlahiyyətləri geniş olmuşdur. Onlardan bir qismi hazırda Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətləri ilə üst-üstə düşür. Azərbaycan SSR Konstitusiyasına (1978) əsasən Rəyasət Heyətinin səlahiyyətlərinə aşağıdakılar daxil olmuşdur: Azərbaycan SSR Ali Sovetinin sessiyalarının çağırılması, daimi komissiyalarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi; Azərbaycan SSR Ali Sovetinə və yerli xalq deputatları sovetlərinə, habelə rayon (şəhər) xalq məhkəmələrinə seçkilərin təyin edilməsi; Azərbaycan SSR Konstitusiyasına əməl olunmasına nəzarət edilməsi, eləcə də Naxçıvan MSSR Konstitusiyasının və qanunlarının Azərbaycan SSR Konstitusiyasına və qanunlarına uyğun olmasını təmin edilməsi; Yerli xalq deputatları sovetlərinin fəaliyyətinə rəhbərlik edilməsi; İnzibati ərazi quruluşu məsələlərinin həlli qaydasının müəyyənləşdirilməsi, inzibati-ərazi vahidlərinin tabeliyinin müəyyən edilməsi, yaşayış məntəqələri adlarının dəyişdirilməsi; Respublikanın qüvvədə olan qanunlarını şərh edilməsi; Ümumxalq səsverməsinin (referendum) keçirilməsi; Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin, Naxçıvan MSSR Nazirlər Sovetinin, rayon və şəhər xalq (zəhmətkeş) deputatları sovetlərinin qərar və sərəncamlarının qanunamüvafiq olmadıqda ləğv edilməsi; Azərbaycan SSR fəxri adlarının təsis edilməsi və verilməsi, Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı ilə təltif edilmə, habelə həmin mükafatlardan məhrum edilmə; Azərbaycan SSR vətəndaşlığına qəbul edilmə və sığınacaq vermə məsələlərinin həll edilməsi; Amnistiya haqqında aktların qəbul edilməsi, məhkəmə orqanları tərəfindən məhkum edilmiş vətəndaşların bağışlanma hüququnun həyata keçirilməsi; Azərbaycan SSR-in xarici dövlətlərdə və beynəlxalq təşkilatlar nəzdində olan diplomatik nümayəndələrinin təyin edilməsi və geri çağırılması; Azərbaycan SSR Dövlət himninin təsdiq edilməsi; Müxtəlif məsələlər üzrə fərmanların verilməsi; Azərbaycan SSR Konstitusiyasının və qanunlarının müəyyən etdiyi başqa səlahiyyəti həyata keçirilməsi.

Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı (5 noyabr 1974-cü ilədək Azərbaycan SSR Ali Sovetinin fəxri fərmanı, daha əvvəllər Azərbaycan SSR Baş Soveti Prezidiumunun fəxri fərmanı) — Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyəti tərəfindən təqdim olunan dövlət təltifi. Həmin fərmanla fəhlələr, kolxozçular, qulluqçular, elm, mədəniyyət, ədəbiyyat və incəsənət xadimləri, həmçinin dövlət planlarının yerinə yetirilməsində yüksək göstəricilər əldə edilməsinə, yüksək məhsul alınmasına, səmərəli istehsal, elmi və ictimai-siyasi fəaliyyətinə görə müəssisə və təşkilatlar mükafatlandırılırdı.

== 1960-cı illər == === 1960 === Əhmədov Yəhya Həbib oğlu — 25.04.1960 === 1966 === Nəcəfov Cavid Nəcəfqulu oğlu — 1966 === 1968 === Altay Əmir oğlu Hacıyev — 1968 == 1970-ci illər == === 1970 === Əliverdibəyov Kazım Ağalar oğlu — 21.05.1970 Əlikişizadə Yulana Yusif qızı — 21.05.1970 Almazzadə Qəmər Hacağa qızı — 21.05.1970 Bədirova Maya Fyodorovna — 21.05.1970 Vikulov Sergey Mixayloviç — 21.05.1970 Vladimirov Yuri Kuzmiç — 21.05.1970 Genin Yakov Markoviç — 21.05.1970 Qurbanov Qorxmaz Ağababa oğlu — 21.05.1970 Hüseynağa Abuzər oğlu — 21.05.1970 Dadaşov Kamil Hənifə oğlu — 21.05.1970 Yeqorova Larisa Vsevolodovna — 21.05.1970 Zeynalov Rüfət Oqtay oğlu — 21.05.1970 İsmayılova Raisa Hüseyn qızı — 21.05.1970 Makarova Natalya Romanovna — 21.05.1970 Məmmədov Tofiq — 21.05.1970 Məmmədova Tamilla Nəzər qızı — 21.05.1970 Nəzirova Nella Nəzər qızı — 21.05.1970 Səidova Sara Dadaş qızı — 21.05.1970 Sorokina Nina İvanovna — 21.05.1970 === 1971 === Cahangir Şirgəşt oğlu Cahangirov — 29.10.1971 İsfəndiyar Aslan oğlu Cavanşirov — 29.12.1971 === 1972 === Niyazi Zülfüqar oğlu Tağızadə (Niyazi) — 26.12.1972 Əliyev Azad Həmzə oğlu — 19.04.1972 Ələkbərov Zeynal Məmməd oğlu — 19.04.1972 Atakişiyev Rafiq İsrafil oğlu — 19.04.1972 Ağamova Yelena Artyomovna — 19.04.1972 Hacıyev Əhməd-Cövdət İsmayıl oğlu — 19.04.1972 Hacıbəyov Soltan İsmayıl oğlu — 19.04.1972 Cəfərova Zəhra Hüseyn qızı — 19.04.1972 Danilov Daniil Xristoforoviç — 19.04.1972 İvanova Anastasiya İvanovna — 19.04.1972 İsmayılova Qəmər Abbasqulu qızı — 19.04.1972 Qarayev Qara Əbulfəz oğlu — 19.04.1972 Qasımov Muxtar Maqsud oğlu — 19.04.1972 Məmmədova Şövkət Həsən qızı — 19.04.1972 Məmmədova Bilqeyis Mirəbdul qızı — 19.04.1972 Məlikov Xanlar Həmid oğlu — 19.04.1972 Muradova Yevgeniya Haykovna — 19.04.1972 Muradova Cəmilə Mehrəli qızı — 19.04.1972 Musabəyova Sara Qəzənfər qızı — 19.04.1972 Nəzirova Elmira Mirzərza qızı — 19.04.1972 Nikomarova Ella Markovna — 19.04.1972 Usubova Nigar İbrahim qızı — 19.04.1972 Fiş Monsey İsaakoviç — 19.04.1972 Frolova Larisa Vasniyevna — 19.04.1972 Əbdulkərimov Davud Həsən oğlu — 18.05.1972 Ələkbərova Cəmilə Zakir qızı — 18.05.1972 Əlibəyli Xanımana Sabir qızı — 18.05.1972 Əliyev Məstan Rəsul oğlu — 18.05.1972 Əliyeva Raya Səlim qızı — 18.05.1972 Əmrahov Əmrah Bala oğlu — 18.05.1972 Atakişiyeva Yelizaveta Semyonovna — 18.05.1972 Babayev Qorxmaz Məmmədbağır oğlu — 18.05.1972 Bağırzadə Əhəd Zulfüğar oğlu — 18.05.1972 Bədəlbəyli Əfrasiyab Bədəl oğlu — 18.05.1972 Brailovskaya Berta Adamovna — 18.05.1972 Haciyeva Sayad Yusif qızı — 18.05.1972 Həsənova Əminə Dadaş qızı — 18.05.1972 Hüseynov Vaqif Əlövsət oğlu — 18.05.1972 Hüseynova Validə Həsən qızı — 18.05.1972 Cavanşirov Əfsər Bayram oğlu — 18.05.1972 Cəfərov Əziz Babası oğlu — 18.05.1972 İbrahimova Ofelya Əhməd qızı — 18.05.1972 Qədirova Gülarə Məcid qızı — 18.05.1972 Qasımov Tələt Əli oğlu — 18.05.1972 Quliyev Akif Aslan oğlu — 18.05.1972 Məmmədov Əmənulla Beydulla oğlu — 18.05.1972 Petrova Qalina Pavlovna — 18.05.1972 Sadıqov Hüseynağa Ələsgər oğlu — 18.05.1972 Cəfərov Kamran Ələs oğlu — 18.05.1972 Sokayeva Valentina Andreyevna — 18.05.1972 Süleymanov Nəriman Qoca oğlu — 18.05.1972 Sultanova Hökümə İsmayıl qızı — 18.05.1972 Fərəcova Mahirə Qənbər qızı — 18.05.1972 Xəlilova Məlahət Xalid qızı — 18.05.1972 Hasilova Xalidə Məmməd qızı — 18.05.1972 Xaxanova İnna İosifovna — 18.05.1972 Şirokov Vladimir İvanoviç — 18.05.1972 Eminova Zemfira Həmid qızı — 18.05.1972 Əfəndiyev Tacəddin Əbdürrəhman oğlu — 18.05.1972 === 1973 === Əli Yusif oğlu Zeynalov — 23.04.1973 Nigar Xudadat qızı Rəfibəyli — 28.06.1973 === 1974 === Abbasov Hacağa Mütəllib oğlu — 01.06.1974 Ağayeva Adilə Kərim qızı — 01.06.1974 Ələskərov Abdulla Ağasəməd oğlu — 01.06.1974 Əliyeva Ətayə Qulam qızı — 01.06.1974 Bağırov Sadıqsaleh Xəlil oğlu — 01.06.1974 Bədirbəyli Leyla Ağalar qızı — 01.06.1974 Haçıyeva Sona Salman qızı — 01.06.1974 Gəraybəyov Ağasadıq Ağəli oğlu — 01.06.1974 Qriqoryan Şuşanik Sarkisovna — 01.06.1974 Hüseynova Sofiya Həsən qızı — 01.06.1974 Yermakova Mariya Frolovna — 01.06.1974 Zeynalov Əli Yusifoğlu — 01.06.1974 İbadzadə Seyfulla İbad oğlu — 01.06.1974 İbrahimov Mirzə Əjdər oğlu — 01.06.1974 İbrahimova Mariya Yefimovna — 01.06.1974 İsmayılov Bahadır Xalıq oğlu — 01.06.1974 Qasımov İmran Haşım oğlu — 01.06.1974 Quliyev Əzizağa Rza oğlu — 01.06.1974 Quliyev-Qafqazlı Haçıməmməd Ələkbər oğlu — 01.06.1974 Qurbanova Hökümə Abbasəli qızı — 01.06.1974 Məmmədov Çəlal Cabbar oğlu — 01.06.1974 Məmmədxanlı Ənvər Qafar oğlu — 01.06.1974 Mustafayeva Sədayə İsmayıl qızı — 01.06.1974 Novruzova Mirvari Balaqadaş qızı — 01.06.1974 Rəsulov Əmənulla Ağahüseyn oğlu — 01.06.1974 Rzayev Abbas Mahmudəli oğlu — 01.06.1974 Rzayeva Şövkət Böyükağa qızı — 01.06.1974 Rüstəmzadə Süleyman Əlabbas oğlu — 01.06.1974 Sadıqov Məmməd Əhməd oğlu — 01.06.1974 Sadıqova Məhluqə Ələkbər qızı — 01.06.1974 Sənani Möhsün Sadıq oğlu — 01.06.1974 Süleymanov Mustafa Dadaş oğlu — 01.06.1974 Təhmasib Rza Abbasqulu oğlu — 01.06.1974 Fətullayev Nüsrət Möhsün oğlu — 01.06.1974 Fətullayev Fateh Möhsün oğlu — 01.06.1974 Şərifov Ələskər Məmmədtağı oğlu — 01.06.1974 Şəkinskaya Barat Həbib qızı — 01.06.1974 Əfəndiyev İlyas Məhəmməd oğlu — 01.06.1974 === 1975 === Karandaş (Mixail Nilolayeviç Rumyantsev) — 14.04.1975 Aleksandr Qriqoryeviç Alleqrov — 14.04.1975 === 1976 === Aleksandrov Qriqori Vasilyeviç — 23.12.1976 Əlili Məmməd Əlizadə — 23.12.1976 Həsənzadə Rəşid Həsən oğlu — 23.12.1976 Cabbarlı Qorxmaz Teymur oğlu — 23.12.1976 Cəfərova Əminə Cəfər qızı — 23.12.1976 Dziqan Yefim İosifoviç — 23.12.1976 İbrahimov Əjdər Mütəllim oğlu — 23.12.1976 Kuraşin Vladimir Nikolayeviç — 23.12.1976 Qurbanov Məmməd Qurban oğlu — 23.12.1976 Mikayılov Mikayıl Yusif oğlu — 23.12.1976 Nərimanbəyov Arif Əmir oğlu — 23.12.1976 Ocaqov Rasim Mirqasım oğlu — 23.12.1976 Rüstəmova Şərqiyyə Hacımahmud qızı — 23.12.1976 Təhmasib Rza Abbas oğlu — 23.12.1976 Xeyfits İosif Yefimiviç — 23.12.1976 Xocaxanova Yelena Yusif qızı — 23.12.1976 Həbib Bayram oğlu Babayev — 29.12.1976 Şamil Rasizadə — 28. XII.1976 ==== Təşkilatlar ==== Moskva Satira Teatrı — 20.09.1976 === 1977 === Vidadi Yusif oğlu Babanlı — 14.01.1977 Leyla Məhəd qızı Vəkilova — 28.01.1977 Tokay Həbib oğlu Məmmədov — 18.07.1977 Tələt Ağasıbəy oğlu Xanlarov — 25.08.1977 Addullayev Böyükağa Cabar oğlu — 19.10.1977 Abdullayev Mikayıl Hüseyn oğlu — 19.10.1977 Averkina Valentina Viktorovna — 19.10.1977 Ağayev Ramiz Ələkbər oğlu — 19.10.1977 Ələsgərov Süleyman Əyyub oğlu — 19.10.1977 Əliyev Əlimərdan Əbdüləzim oğlu — 19.10.1977 Əliyev Arif Hacıbaba oğlu — 19.10.1977 Axundov Firidun Abbas oğlu — 19.10.1977 Babayeva Firuzə İsmayıl qızı — 19.10.1977 Gözəlov Oqtay Abdulla oğlu — 19.10.1977 Hüseynov Fəxrəddin Hüseynəli oğlu — 19.10.1977 Zülfüqarova Xumar Rza qızı — 19.10.1977 Kərimov Kərim Həmid oğlu — 19.10.1977 Quliyev Tofiq Ələkbər oğlu — 19.10.1977 Milyayev Yuri Vladimiroviç — 19.10.1977 Nəsirov Nəsrulla Əlabbas oğlu — 19.10.1977 Rəcəbova Solmaz Cahangir qızı — 19.10.1977 Rüstəmov İsfəndiyar Adil oğlu — 19.10.1977 Rüstəmova Validə Asəf qızı — 19.10.1977 Salmanova Həqiqət Surxay qızı — 19.10.1977 Sanatulov Şamil Zeynaloviç — 19.10.1977 Zeynalov Ələkbər Cavad oğlu — 14.11.1977 Quliyeva Zemfira Nəçəf qızı — 14.11.1977 Kazımov Kamil Kazım oğlu — 14.11.1977 ==== Təşkilatlar ==== Biləcəri stansiyası dəmiryolçuları mədəniyyət evinin xalq nəfəs alətləri orkestri — 19.10.1977 Hərbi hissənin "Zvyozdoçka" xalq vokal-instrumental ansamblı — 19.10.1977 Azərneft Mədənlərarası Yol Çəkilişi və Təmiri Trestinin traktorçusu M. Cananovun ailəsinin "Xatirə" xalq ansamblı — 19.10.1977 Leytenant Şmidt adına maşınqayırma zavodu mədəniyyət sarayının xalq rəqs ansamblı — 19.10.1977 Texniki peşə təhsili respublika mədəniyyət evinnn "Vixr" rəqs kollektivi — 19.10.1977 Salyan rayon mədəniyyət evinin "Cəngi" zurnaçılar ansamblı — 19.10.1977 Ucar rayon mədəniyyət-evinin xor kollektivi — 19.10.1977 Sumqayıt şəhərində N. Nərimanov adına mədəniyyət evinin nəfəs alətləri orkestri — 19.10.1977 Kirovabad şəhərində maarif işçiləri evinin "Gəncə" xalq estrada orkestri — 19.10.1977 İliç rayon mədəniyyət evinin "Yallı" xalq rəqs ansamblı — 19.10.1977 Lənkəran rayon mədəniyyət evinin "Şənlik" mahnı və rəqs ansamblı — 19.10.1977 === 1978 === Hacı Dadaş oğlu Xanməmmədov — 22.06.1978 Mirzəbəy Mirzəbaxış oğlu Mustafayev — 22.06.1978 Yuri Vladimiroviç Fidler — 27.06.1978 Qafarova Raya Talıb qızı — 24.11.1978 İsmayılova Elmira Məhərrəm qızı — 24.11.1978 Orucov Hidayət Xuduş oğlu — 24.11.1978 === 1979 === Əşrəf Həsən oğlu Həsənov — 23.01.1979 Tofiq Mehdi oğlu Tağızadə — 06.02.1979 Abdullayev Rauf Canbaxış oğlu — 24.02.1979 Adıgözəlzadə Zöhrab Əfrasiyab oğlu — 24.02.1979 Əhmərova Tanilla Aysayevna — 24.02.1979 Bədəlbəyli Fərhad Şəmsi oğlu — 24.02.1979 Bayramov Həbibulla Əbdülhüseyn oğlu — 24.02.1979 Hasilova Xalidə Məmməd qızı — 24.02.1979 Qasımov İldırım Əlinəzər oğlu — 24.02.1979 Kərimova Rumiyə Həmid qızı — 24.02.1979 Quliyev Əliağa Eyvaz oğlu — 24.02.1979 Məmmədova Şəfiqə Haşım qızı — 24.02.1979 Rəhimova Elmira Allahverdi qızı — 24.02.1979 Rzayev Nazim Əsədulla oğlu — 24.02.1979 Sultanov Fəxr Nəsib oğlu — 24.02.1979 Tumarkina Dina İosifovna — 24.02.1979 Eminova Rimma Rəhim qızı — 24.02.1979 Əliyev Nəzir Kərim oğlu — 02.04.1979 Hüseynova Nəcibə İbrahim qızı — 02.04.1979 Məmmədov Füzuli Şahbalı oğlu — 02.04.1979 Rza Abasqulu oğlu Təhmasib — 19.04.1979 Cahangir Rəcəb oğlu Gözəlov — 14.12.1979 == 1980-ci illər == === 1980 === Azad Ağakərim oğlu Şərifov — 04.04.1980 Hacı Məmməd oğlu Məmmədov — 25.04.1980 Altay Yusif oğlu Məmmədov — 14.05.1980 Abdullayev Ağalar Bəhmən oğlu — 18.12.1980 Mahmudov Hüseyn Ağa oğlu — 18.12.1980 Şıxlı Sabir Məmməd oğlu — 18.12.1980 ==== Təşkilatlar ==== Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbi — 18.12.1980 === 1981 === Seyfəddin Əliağa oğlu Abbasov — 26.08.1981 Famil Novruzov — 20.11.1981 Novruz İsmayıl oğlu Gəncəli — 11.09.1981 Bəkir Əhməd oğlu Nəbiyev — 16.01.1981 Qulu Qasım oğlu Xəlilov — 16.01.1981 Lətif Hüseyn oğlu Kərimov — 16.11.1981 Əzizə Məmməd qızı Cəfərzadə — 28.12.1981 Abbasov Ələddin Aslan oğlu — 24.12.1981 Ağayev Həsən Səfər oğlu — 24.12.1981 Əliyev Telman Rüstəm oğlu — 24.12.1981 Veysəlova Rəmziyyə Osman qızı — 24.12.1981 Həsənov Hilal Mahmud oğlu — 24.12.1981 Cəfərov Bağır Mansur oğlu — 24.12.1981 Rzayev Əli Məşədirza oğlu — 24.12.1981 === 1982 === Аğası Abutalıb oğlu Məşədibəyov — 11.01.1982 Sərdar Bünyad oğlu Sərdarov — 11.01.1982 Yunus Hacıqulu oğlu Ağayev — 09.02.1982 Tamella Rzayeva — 30.09.1982 Dilarə Səmədova — 30.09.1982 Məsih Tağıyev — 30.09.1982 Kseniya Lvovna Babiçeva — 18.11.1982 Arutyunyan Armen Samveloviç — 03.12.1982 Arutyunyan Ruben Hayrapetoviç — 03.12.1982 Qabrielyan Armida Sarkisovna — 03.12.1982 Ohanyan Anaida Osipovna — 03.12.1982 Əzimov Nəriman Abbasqulu oğlu — 09.12.1982 Аxundzadə Salavat Ilyas oğlu — 09.12.1982 Qasımova Gövhər Balaqardaş qızı — 09.12.1982 Qasımova Nisə Fətulla qızı — 09.12.1982 Mustafayev Azər Imambaxış oğlu — 09.12.1982 Rəcəbova Məsumə Ismayıl qızı — 09.12.1982 Səfərova Vəcihə Məşədi qızı — 09.12.1982 ==== Təşkilatlar ==== А.S.Puşkin аdınа Leninqrаd Dövlət Аkаdemik Drаm Teаtrı — 24.12.1982 Lənkəran şəhər Şirəli Axundov adına 1 nömrəli tam orta məktəb(hal hazırda Mehman Bağırov adınadır) — 30.09.1982 === 1984 === Məmməd Əliyev Əli oğlu — 31.10.1986 === 1986 === Şamil Rasizadə — 28.

Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti (azərb-kiril. Азәрбајҹан ССР Али Советинин Рәјасәт Һеј’әти) — 1937–1990-cı illərdə Azərbaycan SSR-də dövlət hakimiyyətinin ali orqanı. 1990-cı ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin işini təşkil edən orqana çevrilmişdir. == Tarixi == 14 mart 1937-ci ildə Azərbaycan SSR Konstitusiyasının qəbul edilməsi ilə Azərbaycan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi fəaliyyətini dayandırmış və onun əsasında Azərbaycan SSR Ali Soveti yaradılmışdır. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti 1938-ci ildə fəaliyyətə başlamış və ilk illərdə Azərbaycan SSR Baş Sovetinin Prezidiumu adlanmışdır. Rəyasət Heyətinin tərkibinə Ali Sovetin deputatları arasından seçilmiş sədr, 2 müavin, katib və 15 üzv daxil idi. Həmin tərkib Azərbaycan SSR Ali Sovetinin hər çağırışının ilk iclasında seçilirdi. == Səlahiyyətləri == === 1990-cı ilədək === 1990-cı ilədək Rəyasət Heyətinin səlahiyyətləri geniş olmuşdur. Onlardan bir qismi hazırda Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətləri ilə üst-üstə düşür. Azərbaycan SSR Konstitusiyasına (1978) əsasən Rəyasət Heyətinin səlahiyyətlərinə aşağıdakılar daxil olmuşdur: Azərbaycan SSR Ali Sovetinin sessiyalarının çağırılması, daimi komissiyalarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi; Azərbaycan SSR Ali Sovetinə və yerli xalq deputatları sovetlərinə, habelə rayon (şəhər) xalq məhkəmələrinə seçkilərin təyin edilməsi; Azərbaycan SSR Konstitusiyasına əməl olunmasına nəzarət edilməsi, eləcə də Naxçıvan MSSR Konstitusiyasının və qanunlarının Azərbaycan SSR Konstitusiyasına və qanunlarına uyğun olmasını təmin edilməsi; Yerli xalq deputatları sovetlərinin fəaliyyətinə rəhbərlik edilməsi; İnzibati ərazi quruluşu məsələlərinin həlli qaydasının müəyyənləşdirilməsi, inzibati-ərazi vahidlərinin tabeliyinin müəyyən edilməsi, yaşayış məntəqələri adlarının dəyişdirilməsi; Respublikanın qüvvədə olan qanunlarını şərh edilməsi; Ümumxalq səsverməsinin (referendum) keçirilməsi; Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin, Naxçıvan MSSR Nazirlər Sovetinin, rayon və şəhər xalq (zəhmətkeş) deputatları sovetlərinin qərar və sərəncamlarının qanunamüvafiq olmadıqda ləğv edilməsi; Azərbaycan SSR fəxri adlarının təsis edilməsi və verilməsi, Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı ilə təltif edilmə, habelə həmin mükafatlardan məhrum edilmə; Azərbaycan SSR vətəndaşlığına qəbul edilmə və sığınacaq vermə məsələlərinin həll edilməsi; Amnistiya haqqında aktların qəbul edilməsi, məhkəmə orqanları tərəfindən məhkum edilmiş vətəndaşların bağışlanma hüququnun həyata keçirilməsi; Azərbaycan SSR-in xarici dövlətlərdə və beynəlxalq təşkilatlar nəzdində olan diplomatik nümayəndələrinin təyin edilməsi və geri çağırılması; Azərbaycan SSR Dövlət himninin təsdiq edilməsi; Müxtəlif məsələlər üzrə fərmanların verilməsi; Azərbaycan SSR Konstitusiyasının və qanunlarının müəyyən etdiyi başqa səlahiyyəti həyata keçirilməsi.

Kimi Matias Raykönen (fin. Kimi-Matias Räikkönen; d. 17 oktyabr 1979) — Finlandiyalı Formula-1 pilotu. Hazırda karyerasını İtaliyanin Alfa Romeo komandasında davam etdirir. == Bioqrafiya == Kimi Rəykkönen 1979-cu il oktyabrın 17-də Finlandiyanın Espoo şəhərində anadan olub. Kimi hər zaman qısa, soyuq və bir qədər də gülməli cavabları ilə seçilib. Ona "İce Man" ləqəbi də həm buna, həm də yarışlardakı soyuqqanlılığına görə verilib. İlk evliliyi Skandinaviya gözəli Cenni Dalman ilə 2004-cü ildə olub. Onlar 2014-cü ildə boşanıblar. Kimi daha sonra modelyer Minttu Virtanen ilə nişanlanır.2015-ci il yanvarın 28-də Robin adlı oğulları dünyaya gəlir.

SSRİ Ali Soveti (rus. Верхо́вный Сове́т СССР) — 1936–1989-cu illərdə SSRİ-nin konstitusiya ilə birbaşa, bərabər və gizli seçilən ali hakimiyyət orqanı. 1989–1991-ci illərdə SSRİ xalq deputatları qurultayı vasitəsilə seçilən daimi fəaliyyət göstərən parlamenti. == Strukturu == İki bərabərhüquqlu palatadan — İttifaq Sovetindən və Millətlər Sovetindən ibarət idi. 1936-cı il SSRİ Konstitusiyasına görə səlahiyyət müddəti 4 il, 1977-ci il SSRİ Konstitusiyasına görə isə 5 il idi. == İnzibati ərazilərin Ali Sovetdə təmsilçiliyi == 1977-ci il SSRİ Konstitusiyasına görə müttəfiq respublikalar əhali sayından asılı oımayaraq hər biri 750 yerlik Millətlər Sovetində 32 yerə malik idilər. Muxtar respublikalar, muxtar vilayətlər və muxtar dairələr müvafiq olaraq 11, 5 və 1 yerə malik idilər. İttifaq Sovetində isə 750 yerlik palataya əhali sayına görə deputat seçilirdi.

SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Sədri — 1936 - 1989-cu illərdə SSRİ-də dövlət başçısı. Rəyasət Heyətinin Sədri SSRİ Ali Sovetinin birgə iclasında seçilirdi.

Bosniya və Herseqovina Rəyasət Heyəti (serb-xorv. Predsjedništvo Bosne i Hercegovine / Предсједништво Босне и Херцеговине) — Bosniya və Herseqovinada dövlət başçısı vəzifəsinə bənzər kollektiv ali icra hakimiyyəti orqanı. == Tərkibi == Konstitusiyanın V maddəsinə əsasən, rəyasət heyəti eyni vaxtda dörd il müddətinə (2000-ci ilə qədər iki il müddətinə) seçilən üç üzvdən ibarətdir: Bosniya və Herseqovina Federasiyasından bir boşnak və bir xorvat; Serb Respublikasından bir serb. == Rəyasət Heyətinin sədri == Rəyasət Heyətinə seçkilərdən sonra hər 8 aydan bir növbəti rotasiya ilə ən çox səslə Rəyasət Heyətinə üzv olan Rəyasət Heyətinin sədri rəhbərlik edir. Rotasiya prinsipi 1998-ci ildə yaradılmışdır. == Qərarvermə proseduru == Rəyasət Heyətinin qərarları səs çoxluğu ilə qəbul edilir, lakin onun hər bir üzvü veto hüququna malikdir. Bunun üçün o, 3 gün müddətində mübahisəli məsələ ilə bağlı rəyini təmsil etdiyi respublikanın parlamentinə təqdim etməli və orada deputatların 2/3-nin dəstəyini almalıdır.

Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti (azərb-kiril. Азәрбајҹан ССР Али Советинин Рәјасәт Һеј’әти) — 1937–1990-cı illərdə Azərbaycan SSR-də dövlət hakimiyyətinin ali orqanı. 1990-cı ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin işini təşkil edən orqana çevrilmişdir. == Tarixi == 14 mart 1937-ci ildə Azərbaycan SSR Konstitusiyasının qəbul edilməsi ilə Azərbaycan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi fəaliyyətini dayandırmış və onun əsasında Azərbaycan SSR Ali Soveti yaradılmışdır. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti 1938-ci ildə fəaliyyətə başlamış və ilk illərdə Azərbaycan SSR Baş Sovetinin Prezidiumu adlanmışdır. Rəyasət Heyətinin tərkibinə Ali Sovetin deputatları arasından seçilmiş sədr, 2 müavin, katib və 15 üzv daxil idi. Həmin tərkib Azərbaycan SSR Ali Sovetinin hər çağırışının ilk iclasında seçilirdi. == Səlahiyyətləri == === 1990-cı ilədək === 1990-cı ilədək Rəyasət Heyətinin səlahiyyətləri geniş olmuşdur. Onlardan bir qismi hazırda Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətləri ilə üst-üstə düşür. Azərbaycan SSR Konstitusiyasına (1978) əsasən Rəyasət Heyətinin səlahiyyətlərinə aşağıdakılar daxil olmuşdur: Azərbaycan SSR Ali Sovetinin sessiyalarının çağırılması, daimi komissiyalarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi; Azərbaycan SSR Ali Sovetinə və yerli xalq deputatları sovetlərinə, habelə rayon (şəhər) xalq məhkəmələrinə seçkilərin təyin edilməsi; Azərbaycan SSR Konstitusiyasına əməl olunmasına nəzarət edilməsi, eləcə də Naxçıvan MSSR Konstitusiyasının və qanunlarının Azərbaycan SSR Konstitusiyasına və qanunlarına uyğun olmasını təmin edilməsi; Yerli xalq deputatları sovetlərinin fəaliyyətinə rəhbərlik edilməsi; İnzibati ərazi quruluşu məsələlərinin həlli qaydasının müəyyənləşdirilməsi, inzibati-ərazi vahidlərinin tabeliyinin müəyyən edilməsi, yaşayış məntəqələri adlarının dəyişdirilməsi; Respublikanın qüvvədə olan qanunlarını şərh edilməsi; Ümumxalq səsverməsinin (referendum) keçirilməsi; Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin, Naxçıvan MSSR Nazirlər Sovetinin, rayon və şəhər xalq (zəhmətkeş) deputatları sovetlərinin qərar və sərəncamlarının qanunamüvafiq olmadıqda ləğv edilməsi; Azərbaycan SSR fəxri adlarının təsis edilməsi və verilməsi, Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı ilə təltif edilmə, habelə həmin mükafatlardan məhrum edilmə; Azərbaycan SSR vətəndaşlığına qəbul edilmə və sığınacaq vermə məsələlərinin həll edilməsi; Amnistiya haqqında aktların qəbul edilməsi, məhkəmə orqanları tərəfindən məhkum edilmiş vətəndaşların bağışlanma hüququnun həyata keçirilməsi; Azərbaycan SSR-in xarici dövlətlərdə və beynəlxalq təşkilatlar nəzdində olan diplomatik nümayəndələrinin təyin edilməsi və geri çağırılması; Azərbaycan SSR Dövlət himninin təsdiq edilməsi; Müxtəlif məsələlər üzrə fərmanların verilməsi; Azərbaycan SSR Konstitusiyasının və qanunlarının müəyyən etdiyi başqa səlahiyyəti həyata keçirilməsi.

Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı (5 noyabr 1974-cü ilədək Azərbaycan SSR Ali Sovetinin fəxri fərmanı, daha əvvəllər Azərbaycan SSR Baş Soveti Prezidiumunun fəxri fərmanı) — Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyəti tərəfindən təqdim olunan dövlət təltifi. Həmin fərmanla fəhlələr, kolxozçular, qulluqçular, elm, mədəniyyət, ədəbiyyat və incəsənət xadimləri, həmçinin dövlət planlarının yerinə yetirilməsində yüksək göstəricilər əldə edilməsinə, yüksək məhsul alınmasına, səmərəli istehsal, elmi və ictimai-siyasi fəaliyyətinə görə müəssisə və təşkilatlar mükafatlandırılırdı.

Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı (5 noyabr 1974-cü ilədək Azərbaycan SSR Ali Sovetinin fəxri fərmanı, daha əvvəllər Azərbaycan SSR Baş Soveti Prezidiumunun fəxri fərmanı) — Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyəti tərəfindən təqdim olunan dövlət təltifi. Həmin fərmanla fəhlələr, kolxozçular, qulluqçular, elm, mədəniyyət, ədəbiyyat və incəsənət xadimləri, həmçinin dövlət planlarının yerinə yetirilməsində yüksək göstəricilər əldə edilməsinə, yüksək məhsul alınmasına, səmərəli istehsal, elmi və ictimai-siyasi fəaliyyətinə görə müəssisə və təşkilatlar mükafatlandırılırdı.

SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Sədri — 1936 - 1989-cu illərdə SSRİ-də dövlət başçısı. Rəyasət Heyətinin Sədri SSRİ Ali Sovetinin birgə iclasında seçilirdi.