Sofiya

Sofiya — Bolqarıstanın paytaxtı və ən böyük şəhəri. Sofiyada 1.4 milyona yaxın insan yaşayır, bəzi mənbələrdə isə 2 milyona yaxın əhalinin olduğu deyilir. Sofiya əhalisinin 96% bolqarlar təşkil edir. İkinci böyük etnik qrup isə türklərdir — 0,6%. Digər millətlər isə əhalinin 3%-ni təşkil edir. Sofiya şəhəri ölkənin qərb hissəsində Vitoşa dağının ətəyində yerləşir.Şəhər İskar çayının qərbində salınıb.Rütubətli kontinental iqlimə malikdir.Balkan yarımadasının mərkəzində olmaqla, Qara dənizlə Adriatik dənizinin arasında və Egey dənizinə ən yaxın yerdə yerləşir. Antik dövrdə Serdica və Orta əsrlərdə Sredets kimi tanınan Sofiya şəhəri eramızdan əvvəl 7000-ci ildən bəri insanların məskunlaşdığı ərazidir. Şəhərin yaranma tarixi eramızdan əvvəl 29-cu ildə Serdicanın Roma Respublikasının Kelt qəbiləsindən olan Serdi tərəfindən fəth edilməsi ilə başlayır. Roma İmperiyasının tənəzzülü zamanı şəhərə hunlar, vestqotlar, avarlar və slavyanlar basqın etdilər. 809-cu ildə Serdica Krum xan tərəfindən Birinci Bulqar dövlətinin tərkibinə daxil edildi və Sredets adı ilə tanındı.

"Sofiya" (ing. Sophia) — dünyada ilk süni intellektli humanoid robot. Bu robot 2015-ci ildə "Hanson Robotiks" şirkəti tərəfindən hazırlanmışdır. "Sofiya" süni intellekt əsasında insanla ünsiyyət saxlaya, fikir mübadiləsi apara bilir. Robotun əsas fərqləndirici xüsusiyyətlərindən biri də insana məxsus 60-dan çox emosiyanı əks etdirməsidir. "Sofiya" bu günə qədər dünyada bir çox məşhur simalarla görüşüb, tanınmış televiziya kanallarında, xəbər proqramlarında və teledebatlarda iştirak etmişdir.

Sofiya Alekseyevna (Rusca: Со́фья Алексе́евна) (d. 27 sentyabr 1657, Moskva – ö. 14 iyul 1704, Moskva) — Rusiya çarı I Alekseyin böyük qızı. Romanovs. The second film. Feodor III, Sophia Alekseyevna; Ivan V; on YouTube – Historical reconstruction "The Romanovs". StarMedia.

Sofya Bəsirzadə (28 fevral 1918, Kazan quberniyası – 4 yanvar 2000, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktrisası, Azərbaycan SSR xalq artisti (1974). Əsil soyadı Vəzirovadır. Atasının nəsil şəcərəsinə görə səhnəyə ilk addımlarından tamaşaçılar arasında "Bəsirzadə" kimi tanınıb. Bəzi proqram və afişalarda adı "Sofa" kimi də yazılıb. Teatr kollektivində də ona "Sofa xanım" deyə müraciət ediblər. Səhnədə bir-iki cümləsi olan personajlar da ifa edib, xarakterik dramatik obrazlar da oynayıb, sevgili qəhrəmanlar obrazlarında da bacarığını sınayıb. Bu surətlərin dramatiki də olub, faciəvi ruhlusu da. Qroteskli satiriki də olub, məsxərəvari yumorlusu da. Əsas cəhət odur ki, aktrisanın daxili imkanlarının zənginliyi müxtəlif səpkili rolların ifası üçün yararlı idi. Teatr səhnəsində 62 ildən çox çalışıb.

Sofiya Cermen (fr. Marie-Sophie Germain; 1 aprel 1776[…], Paris, Fransa krallığı – 27 iyun 1831[…], Paris, İyul monarxiyası) — Fransa riyaziyyatçısı, mexaniki və filosofu. Zəngin ipək tacirinin qızı olan Mari Sofiya Jermen ailəsinin üç qız uşağından ikincisi idi. O, 1 aprel 1776-cı ildə Parisdə anadan olub. 1789-cu il iyulunda Bastiliya hadisələri zamanı Paris küçələrində başına bir iş gəlməsin deyə Sofiyanın evdən çıxması qadağan edilmişdi. Evdə sıxıldığı münasibətlərdən qaçan Sofiya çarəni atasının zəngin kitabxanasına sığınmaqda görür. Riyaziyyata olan həvəsi qədim yunan riyaziyyatçısı Arximedin Sirakuzanın romalılar tərəfindən istilası zamanı həndəsə məsələsini həll etməyə çalışdığı anda öldürülməsi hekayəsini oxuduğu zaman yaranmışdı. Bu tarixi hadisədən o qədər mütəəssir olur ki, riyaziyyat araşdırmaları ilə məşğul olmağa qərar verir. Sofiya riyaziyyat çalışmaları ilə yanaşı, maraqlandığı sahələr üzrə mətnləri oxuya bilmək üçün latın və yunan dillərini də öyrənməyi düşünürdü. Ancaq atası bu istəyinə etiraz edir.

Sofiya Hellkvist (ing. Sofia Kristina Hellqvist və ya rəsmi adı: ing. Princess Sofia, Duchess of Värmland; d. 6 dekabr 1984, Elvdalen, İsveç) — Varmland Düşesi. İsveç şahzadəsi Karl Filip Edmund Bertilin həyat yoldaşı; keçmiş erotik qlamur model və realiti-şou iştirakçısı. Sofiya Hellkvist 1984-cü ilin dekabrın 6-da İsveçin mərkəzindəki Elvdalendə, orta sinif mənsubu olan ailədə anadan olub və "adi vətəndaş" sayılır. Məktəbi Stokholmda başa vurandan sonra, Nyu-Yorkdakı biznes və ingilis dili məktəbində oxuyub. Daha sonra yoqa kurslarında təhsil alıb, Stokholm Universitetində qlobal etika, uşaqlar və gənclərin hüquqlarını öyrənib. Model karyerası da olan Sofiya 20 yaşında ikən "Paradise Hotel" realiti-şousuna qatılmışdır. 13 iyun 2015-ci ildə İsveçin paytaxtı Stokholmdakı kral sarayında, XVIII əsrə aid Slottsçyurk kilsəsində ölkə kralı 16-cı Karlın oğlu, 36 yaşlı şahzadə Karl Filipp Edmund Bertil ilə toyu olmuşdur.

Sofiya Həsən qızı Hüseynova (Sofa İsmayılova) (26 fevral 1926, Bakı – 30 iyul 2015, Naxçıvan) — C.Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrının aparıcı aktrisası, komik, psixoloji və dramatik rolların məharətli ifaçısı, Azərbaycanın xalq artisti (1982), "Şöhrət" ordeni laureatı (1996). Sofiya Hüseynova 17 fevral 1926-cı ildə Naxçıvanda anadan olub. Qızlıq soyadı İsmayılovadır. Atası Həsən İsmayılov hərbçi, anası Xədicə Qazıyeva isə aktrisa olub. Sofya Hüseynova orta məktəbi Naxçıvanda bitirib. Şagird vaxtlarında uşaq rollarında səhnəyə çıxıb. Anasının tövsiyəsi ilə 1944-cü ildən teatrın truppasına daxil olub. 1945-ci ildə qısa müddət Zaqatala Dövlət Dram Teatrında işlədikdən sonra yenə Naxçıvana qayıdıb. Sofiya Hüseynova həyatı boyu Naxçıvan teatrın aktrisası olmuş, bir-birindən maraqlı və rəngarəng obrazlar yaratmışdır. Gülnar və Xuraman, Fitnə ("Vaqif" və "Fərhad və Şirin" Səməd Vurğun), Sara və Gülnisə, Susanna, Nadya ("Solğun çiçəklər", "Aydın" və "Oqtay Eloğlu", Cəfər Cabbarlı), Tərgül ("Məhsəti", Kəmalə Ağayeva), Humay ("Komsomol poeması", İsgəndər Coşqun), Zöhrə ("Eşq və intiqam", Süleyman Sani Axundov), Nərminə ("Göz həkimi", İslam Səfərli), Zalxa ("Toy", Sabit Rəhman), Günəş ("Günəş", Hüseyn Razi), Tanya ("Alınmaz qala", Həsən Elsevər), Tovuz xanım ("Bir cüt bədmüşk ağacı", Əkrəm Əylisli), Gülnaz və Sənəm, Gülçöhrə, Minnət xanım ("Məşədi İbad", "Arşın mal alan" və "Ər və arvad", Üzeyir bəy Hacıbəyov), Gülcamal ("Qatır Məmməd", Zeynal Xəlil), Qızbacı ("Hicran", Sabit Rəhman və Emin Sabitoğlu), Şölə xanım ("Özümüz bilərik", Şıxəli Qurbanov və Süleyman Ələsgərov), Güllücə ("Dan ulduzu", Cahangir Məmmədov) rolları aktrisanın yaradıcılıq nailiyyətləri sayılır.

Sofiya Jozeffi (rus. София Жозеффи; tam adı Sofiya Lvovna Lipkina (rus. София Львовна Липкина); 1906, Klintsı-1997, Hyuston, ABŞ) — Sovet sirk və kino aktrisası. Sofiya Jozeffi sirk artistləri ailəsində doğulmuşdur. Uşaq yaşlarından ailəsi ilə birgə sirk şoularında iştirak etmişdir. 1923-1934-cü illərdə Azərbaycan SSR və Gürcüstan SSR-də 10-a qədər filmə çəkilmişdir. Bunlardan ən məşhurları "Qız qalası əfsanəsi" və "Savur-məzar" filmləridir. 1930-cu illərin əvvəllərində Sofiya Lipkina-Jozeffi onu filmlərə çəkən rejissor Vaxnyanski ilə ailə həyatı qurmuşdur. 1992-ci ildə qızı ilə birlikdə ABŞ-yə mühacirət etmişdir. Sonrakı aktrisalıq fəaliyyəti haqqında heç bir məlumat yoxdur.

Sofiya Kianni — Amerikalı iqlim fəalı. O, iqlim dəyişikliyi məlumatlarını 100-dən çox dilə tərcümə edən beynəlxalq gənclər qeyri-kommersiya təşkilatı Climate Cardinals-ın təsisçisi və direktorudur. O, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibinin İqlim Dəyişikliyi üzrə Gənclər Məsləhət Qrupunun ən gənc üzvü kimi Birləşmiş Ştatlarını təmsil edir. O, həmçinin Gələcək üçün cümə günündə Milli Strateq, Extinction Rebellion üzrə beynəlxalq sözçü və “This is Zero Hour” mövzusunda milli tərəfdaşlıq koordinatoru kimi fəaliyyət göstərir. Kianni anası, atası, kiçik bacısı və iki məhəbbət quşu ilə birlikdə Virciniya ştatının Maklin şəhərində yaşayır. O, komandasının ümummilli Elm Olimpiadasının qalibi olduğu Henri Uodsvord Lonqfello Liseyində və Milli Təqaüd Proqramında yarımfinalçı olduğu Tomas Cefferson Elm və Texnologiya Liseyində oxuyub. Kianni bir yeniyetmənin COVID-19 pandemiyası ilə bağlı sosial uzaqlaşdırma tədbirlərinə reaksiya nümunəsi olaraq medianın geniş diqqətini çəkir: CNN, Time jurnalı və The Washington Post onun və dostlarının üz-üzə ünsiyyəti, hətta onların ünsiyyəti necə təşviq etdiyi haqqında yazır. Sofiya Tehranda orta məktəbdə oxuyarkən, bir gecə ulduzların dumanla örtüldüyü zaman iqlim fəallığı ilə maraqlanmağa başlayır və bu “dünyamızın həyəcan verici sürətlə istiləşməsinin siqnalına çevrilir”. Daha sonra o, Qreta Tunberqin "Gələcək üçün cümə günləri" qrupuna qoşulur və iqlim fəaliyyətinə dəstək olmaq üçün dərslərdən vaxt ayırır. 2019-cu ildə Qara cümə iqlim tətilinin təşkilində kömək edir.

Sofiya Konux (9 mart 1980, Çelyabinsk) — Rusiyanı təmsil edən su poloçusu. Sofiya Konux, Rusiya yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Niderland yığmasını 5:4 hesabı ilə məğlub edən Rusiya yığması, Sidney Olimpiadasının bürünc medalına sahib oldu. Daha sonra Sofiya Konux, Rusiya yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Macarıstan yığmasını 12:11 hesabı ilə məğlub edən Rusiya yığması, Afina Olimpiadasını beşinci pillədə başa vurdu. Sofiya Konux, Rusiya yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Yeddinci pillə uğrunda görüşdə Yunanıstan yığmasını 12:6 hesabı ilə məğlub edən Rusiya yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını yeddinci pillədə başa vurdu. Daha sonra Sofiya Konux, Rusiya yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Çin yığmasına 15:16 hesabı ilə məğlub olan Rusiya yığması, London Olimpiadasını altıncı pillədə başa vurdu.

Sofiya Vasiliyevna Kovalevskaya (rus. Со́фья Васи́льевна Ковале́вская, 3 (15) yanvar 1850, Moskva, Rusiya imperiyası[…] – 10 fevral 1891[…], Hedviq-Eleonora[d], İsveç) — rus riyaziyyatçısı və mexaniki. Sofiya Vasilyevna Korvin Krukovski zadəganlara mənsub, yaxşı təhsil almış valideynlərin ortancıl uşaqları olaraq 15 yanvar 1850-ci ildə Moskvada anadan olub. Sofiyanın atası Rusiya ordusunda general idi. Sonya adı ilə tanınan Sofiya həyatı boyunca yayınlarında cinsiyyətinin anlaşılmasının qarşısını almaq üçün həyat yoldaşının soyadının bir hissəsindən istifadə etdi. Çox kiçik yaşından riyaziyyata maraq göstərən Sofiya Moskvada, sonra da Sankt-Peterburqda xüsusi müəllimlər və tərbiyəçilər tərəfindən dərs aldı. Sofiyanın riyaziyyata böyük maraq duymasına əmisi Pyotr Vasilyeviç Krukovski təsir etmişdi. Sofiya 11 yaşındaykən evlərinin təmiri zamanı divar kağızlarının əskikliyinə görə öz otağının üstündə diferensial və inteqral hesab məsələləri olan kağızlarla örtülməsi səbəbi ilə bu "qəribə" simvolları və həlləri anlamağa çalışarkən riyaziyyata böyük həvəs oyanmışdı. Liseyi bitirdiyi zaman Sofiyanın bütün həvəsi universitetdə təhsil almaq idi. Lakin o dövrdə Rusiyada bir qadın üçün bu imkansız idi.

Sofiya Lodi (29 yanvar 1998, Breşiya, Lombardiya) — İtaliyanı təmsil edən bədii gimnast. Sofiya Lodi 2016-cı ildə İtaliyanı Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. Lodi həm də Dünya Çempionatlarının 1 qızıl və 2 gümüş medalını qazanıb. Sofiya Lodi 2016-cı ildə İtaliya bayrağı altında Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində XXXI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. O, qrup yarışlarında komanda yoldaşları Martina Centofani, Alessia Maurelli, Marta Pacnini və Kamilla Patrisia ilə birgə final yarışlarında 35.549 xal topladı və 4-cü yeri tutdu.

Sofiya Asqatovna Qubaydulina (tat. София Әсгать кызы Гобәйдуллина; 24 oktyabr 1931[…], Çistopol, Tatarıstan MSSR) — Rus bəstəkarı, 1991-ci ildən Almaniyada yaşayır. 100-dən çox Simfonik əsərlərin, solistlər üçün bəstələr, xor və orkestr, instrumental ansambl, teatr, kino və cizgi filmləri üçün kompozisiyaların müəllifidir. Sofiya Qubaydulina, Tatar MSSRʼin Çistay şəhərində anadan olub. Atası Qubaydulin Asqat Masqudoviç, mühəndis –geodez, anası Qubaydulina Fedosiya Fedorovna, müəllimə, babası Masqud Qubaydulin molla idi. 1932-ci ildə ailə Kazana köçdü. 1935-ci ildə Sofiya, P. I. Çaykovski adına 1 saylı musiqi məktəbinə daxil oldu.1946-cı ildən 1949-cu ilə qədər Kazan Musiqi Pianino Məktəbində (M. Ə. Pyatnitskaya sinfi) və, 1949-cu ildən 1954-cü ilədək Kazan Konservatoriyasında professor Albert Lehmanın sinifində, həmçinin Qriqori Koandanın piano sinifində təhsil almışdır. 1954-cü ildə Moskva Konservatoriyasına, Yuri Şaporinin sinifinə, sonra isə Yoqub Zackin pianino sinfində təhsil aldı. Stalin təqaüdçüsü idi. 1963-cü ildə professor Vissarion Şebalinin rəhbərliyi ilə Moskva Konservatoriyasının aspiranturasını bitirmişdir.

Sofiya Riqa (18 iyul 1988) — Yunanıstanlı marafonçu. Sofiya Riqa Yunanıstanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. Sofiya Riqa birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında marafon yarışlarında qüvvəsini sınadı və məsafəni 2 saat 49 dəqiqə 7 saniyəyə qət edərək 157 marafonçu sırasında 103-cü yeri tutdu.

Sofiya Mixaylovna Rotaru (mold. Sofia Rotaru, ukr. Софiя Ротару; 7 avqust 1947, Marşintsı[d], Çernivtsı vilayəti) — SSRİ, Rusiya, Ukrayna, Moldova pop müğənnisi, musiqiçi, kino və musiqi prodüseri, aktrisa, uğurlu iş adamı və moda yaradıcısı. Rotarunu məşhurlaşdıran onun lirik səsi, mehriban qadın xarici görünüşü və qazandığı nüfuzudur. Onun karyerası Şərqi Avropada və keçmiş SSRİ-də musiqi səhnəsində cəsarətli addımları ilə müşayiət olunmuşdur. Mətbuat onu "Pop kraliçası" və "Bu bizim dünyamızdır!" adlandırmışdı. 1988-ci ildə keçmiş SSRİ-də pop-müğənnilər arasında "SSRİ Xalq artisti" adı almış ilk şəxs olmuş, 2000-ci ildə isə XX əsrin müğənnisi elan edilmişdi. Bu gün Sofiya Rotaru Ukrayna vətəndaşı, Krım və Yaltanın fəxri sakinidir. Sofiya Rotaru əsasən Yaltada yaşasa da , tez-tez Kiyevdə, Baden-Badendə və Moskva şəhərində də məskən salır. Məşhur müğənni Ukrayna SSR-nin Xalq Artisti, Moldova SSR-nin Xalq Artisti, SSRİ Xalq artisti fəxri adlarına layiq görülmüş, Lenin Komsomolu mükafatı laureatı olmuşdur.

Sofiya Universiteti və ya tam adı Müqəddəs Kliment Oxridski adına Sofiya Universiteti (bolq. Софийски университет „Св. Климент Охридски“) — Bolqarıstanın paytaxtı Sofiya şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi; ölkənin ilk ali təhsil ocağıdır. Universitetin rektoru professor İvan İlçevdir. Sofiya Universitetinin ali mükafatı "Mavi Lent Fəxri Nişanı"dır (ing. "Honorary Blue Ribbon Insignia"). Bu mükafatın verilməsi haqqında qərar həmin universitetin 2012-ci il 19 dekabr tarixində keçirilmiş Elmi Şurasının toplantısında qəbul edilmişdi. Bu mükafatın laureatları aşağıdakılardır: Kamal Abdulla (2013) 2013-cü ilin may ayında Sofiya Universitetinin rektoru professor İvan İlçev ilə Bakı Slavyan Universitetinin rektoru professor Kamal Abdulla arasında Sofiya Universitetində Azərbaycan Dili və Mədəniyyəti Mərkəzinin yaradılması ilə bağlı saziş imzalanmışdır.

Sofiya sinaqoqu ( bolq. Софийска синагога Sofia sinaqoqu ) Cənub-Şərqi Avropanın ən böyük sinaqoqudur . Böyüklüyünə görə Bolqarıstanda fəaliyyət göstərən iki əsas sinaqoqdan biri (ikincisi Plovdiv şəhərində) və Avropada üçüncüdür. Avstriyalı memar Fridrix Qryunagerin layihəsi əsasında paytaxt Sofiyada Səfərad yəhudiləri Yəhudi icması üçün tikilmişdir. Görünüşünə görə, Vyana şəhərindəki köhnə Leopoldştadt sinaqoqunu xatırladır. 9 sentyabr 1909-cu ildə Çar I Ferdinandın iştirakı ilə rəsmi olaraq açıldı. Sinaqoqun inşası üçün ilk hazırlıqlar 1903-cü ildə, tikinti özü isə 1905-ci ilin 13 noyabr tarixində başlamışdır. İnşaat, ravvin Markus Ehrenpreisin təşəbbüsü və Ezra Tajer və İbrahim Davijon Levi kimi hörmətli Yəhudi icmasının səyləri sayəsində gerçəkləşmişdir. Sinaqoq şəhərin tam mərkəzində, Mərkəzi Bazarın yaxınlığında yerləşir. O, bütövlükdə 1300 kilsəni əhatə edə bilər.

Sofiya tramvayı — Sofiya şəhərində əsas nəqliyyat növlərindən biri. Bolqarıstan ərazisində mövcud olan yeganə tramvaydır. Faktiki olaraq tramvay iki sistemdən ibarətdir. Onların biri 1009 mm digəri isə 1435 mm reyslərə malikdir. Sofiyada ilk tramvay 1 yanvar 1901-ci ildən fəaliyyət göstərir. Sofiyanın tramvay nəqliyyatının tarixi 1 dekabr 1898-ci ildən başlayır. Belə ki, şəhər icra hakimiyyəti Fransa və Belçika şirkətləri ilə konsessiya birliyi əsasında tramvay xəttinin tikintisinə başlayırlar. Tramvay ilk dəfə 1 yanvar 1901 ildə hərəkətə gətirilir. Bu zaman tramvay sistemi altı xətdən ibarət olmuşdur. Tramvay xəttinin ümumi uzunluğu 23 kilometr idi.

Sofiya trolleybusu (bolq. Тролейбуси в София) — Bolqarıstanın Sofiya şəhərində mövcud olan nəqliyyat sistemi. Trolleybus xətti ilk dəfə 1941-ci ildə istifadəyə verilmişdir. 2015 ilə olan məlumata görə 9 trolleybus maşrutu mövcud olmuşdur. Sofiya trolleybusu iki depoya malikdir (Nadejda və İskr). Trolleybus xəttinin ümumi uzunluğu 193 kilometrdir. Sofiya trolleybus şirkətinin balansında 173 trolleybus vardır. 2015-ci il məlumatına görə gediş haqqı 1 Bolqarıstan levidir. Sofiya trolleybus şirkətinin məlumatına görə 2015-ci ilə onların balansında 173 trolleybus vardır. Parkda olan trolleybus markaları: Gräf & Stift NGE152–8 maşın Cobra GD 272 (yedəyi Türkiyənin Güleryüz şirkətinin istehsalı olan Sofiyanın Tramkar şirkəti tərəfindən digər hissələri yığılan trolleybus) — 3 maşın Škoda 26Tr — 30 maşın Škoda 27Tr — 50 maşın Ikarus 280.92 (Yedəyi Ikarus-280 abtobuslarının balansında təşkil edilmişdir.) — 66 maşın (151 maşın 1985–1988 illərdə alınmışdır) Ikarus 280.92F (Modernləşdirilmiş variant) — 16 maşın 1970-ci illərin sonlarında Sofiya SSRİ məkanından kənarda yeganə yer idi ki kiyevlilərin təcrübəsi əsasında trolleybus vaqonları tətbiq edilirdi Onlar Škoda 9Tr əsasında yığılırdı.

Sofiya İosifidu (13 yanvar 1981) — Yunanıstanı təmsil edən su poloçusu. Sofiya İosifidu, Yunanıstan yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Qrup mərhələsində üç görüşün üçündə də məğlub olan Yunanıstan yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını 8-ci pillədə başa vurdu.

Sofiya Şarlotta (30 oktyabr 1668, Bad-İburq, Aşağı Saksoniya – 1 fevral 1705, Hannover bəzi mənbələrdə Sofi Şarlotta) Braunşveyq və Lüneburq hersoginyası olub. 30 noyabr 1668-ci ildə Bad-İburqda Sofi fon der Pflaz və Ernst Avqustun yeganə qızı olaraq anadan olmuşdur. 1701-ci ildə Prussiya krallığının ilk kraliçası olmuşdur. Sofiya Şarlotta fransız, ingilis və italyan dillərini mükəmməl bilirdi və Qotfrid Leybnitslə yaxın dost idi. 1705-ci il fevralın 1-də kraliça 36 yaşında boğaz infeksiyasından ölmüşdür.

Sofiya — Bolqarıstanın paytaxtı və ən böyük şəhəri. Sofiyada 1.4 milyona yaxın insan yaşayır, bəzi mənbələrdə isə 2 milyona yaxın əhalinin olduğu deyilir. Sofiya əhalisinin 96% bolqarlar təşkil edir. İkinci böyük etnik qrup isə türklərdir — 0,6%. Digər millətlər isə əhalinin 3%-ni təşkil edir. Sofiya şəhəri ölkənin qərb hissəsində Vitoşa dağının ətəyində yerləşir.Şəhər İskar çayının qərbində salınıb.Rütubətli kontinental iqlimə malikdir.Balkan yarımadasının mərkəzində olmaqla, Qara dənizlə Adriatik dənizinin arasında və Egey dənizinə ən yaxın yerdə yerləşir. Antik dövrdə Serdica və Orta əsrlərdə Sredets kimi tanınan Sofiya şəhəri eramızdan əvvəl 7000-ci ildən bəri insanların məskunlaşdığı ərazidir. Şəhərin yaranma tarixi eramızdan əvvəl 29-cu ildə Serdicanın Roma Respublikasının Kelt qəbiləsindən olan Serdi tərəfindən fəth edilməsi ilə başlayır. Roma İmperiyasının tənəzzülü zamanı şəhərə hunlar, vestqotlar, avarlar və slavyanlar basqın etdilər. 809-cu ildə Serdica Krum xan tərəfindən Birinci Bulqar dövlətinin tərkibinə daxil edildi və Sredets adı ilə tanındı.

Sofiya İonesku-Oqrezeanu (25 aprel 1920 – 21 mart 2008, Buxarest) — dünyada ilk qadın neyrocərrah. O, Dumitru Baqdasarın rəhbərliyi altında İonel İonesku və Konstantin Arseni ilə bir komanda yaradaraq 9 nömrəli xəstəxanada 47 il neyrocərrah kimi çalışıb. Onlar Rumıniyada neyrocərrahiyyənin inkişafına kömək edən daha sonra "Qızıl Komanda" adlanan Rumıniyanın ilk neyrocərrahiyyə komandasını yaratdılar.

Sofiya Flörş (alm. Sophia Flörsch‎; 1 dekabr 2000, Münxen) — alman avtoyarış pilotu. 2023-cü ildən o, Charouz PHM Racing komandası üçün Formula 3-də yarışır. 2020–2022-ci illərdə 24 Saat Le Man yarışının iştirakçısı, Almaniya DTM Touring Avtomobil Çempionatının keçmiş sürücüsü, 2017-ci ildə ADAC Formula 4 yarışlarının qalibi olmuşdur. 2019-cu ildə Regional Formula Avropa Çempionatının, eləcə də 2018-ci ildə Formula 3 Avropa Çempionatının rəqibi, 2016–2017-ci illərdə ADAC Formula 4 və 2017-ci ildə İtaliya Formula 4-ün iştirakçısı, "İlin geri dönüşü" kateqoriyasında Laureus World Sports Awards 2020 idman mükafatının qalibi olmuşdur. 2023-cü ildən Alp Akademiyası komandasının üzvüdür.

Sofiya — qadın adı. Sofiya (Albaniya şahzadəsi) — Albaniya şahzadəsi Sofiya Albinovskaya-Minkeviç — Polşa, Ukrayna və Sovet rəssamı, təsvirçi və qrafika rəssamı. Sofiya Flörş — alman avtoyarış pilotu. Sofiya Riqa — Yunanıstanlı marafonçu. Sofya Miliband — Rusiya şərqşünası, iranşünas, yazıçı, elm tarixçisi.

== Tarixi == Bolqarsıtanın Sofiya şəhərini təmsil edən "Levski" 24 may 1914-cü ildə yaradılıb. == Məkanı == Komanda ev oyunlarını 29980 azarkeş tutumu olan Georgi Asparuhov adına stadionda keçirir. "Levski"nin prezidenti Nasko Sirakov, baş məşqçisi isə Stanimir Stoilovdir. == Uğurları == 26 dəfə Bolqarıstan çempionu olub - 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009. 26 dəfə ölkə kubokunu qazanıb - 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1956, 1957, 1959, 1967, 1970, 1971, 1976, 1977, 1979, 1982, 1984, 1986, 1991, 1992, 1994, 1998, 2000, 2002, 2003, 2005, 2007. 3 dəfə Superkuboku başı üzərinə qaldırıb - 2005, 2007, 2009 3 dəfə SSRİ Ordu Kubokunun qalibi olub - 1984, 1987, 1988. 13 dəfə ölkə çempionatında ikinci yeri tutaraq gümüş medal qazanıb - 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1970, 1977, 1979, 1984, 1994, 2000, 2002, 2007 2 dəfə ölkə çempionatında üçüncü yeri tutaraq bürünc medal qazanıb - 1984, 2007. İki dəfə UEFA Kubokunun 1/4 finalında çıxış edib - 1976/1977, 2005/2006, 1969/1970, 1975/1976, 1986/1987. 1 dəfə UEFA Çempionlar Liqasının qrup mərhələsində iştirak edib - 2006/2007.

Lokomotiv - Bolqarıstannın futbol klubu. == Tarixi == 2 sentyabr 1929-cu ildə yaranıb. == Avropa kuboklarında iştirak == 12 dəfə Avropa kuboklarında iştirak edib.

Müqəddəs Sofiya kafedralı (belar. Полацкі Сафійскі сабор; rus. Собор Святой Софии в Полоцке) — Belarus respublikasının Polotsk şəjərində kafedral. Kafedral şahzadə Vseslav tərəfindən 1044-1066 illəri arasında tikdirilmişdir. Polota və Qərbi Dvina çaylarının şəhərin şərq tərəfindəki qovuşduğu yerdə yerləşir və bəlkə də Belarusiyadakı ən qədim kilsədir. Kafedral, Kiyevdəki və Novqoroddakı kimi, Allahın Müqəddəs Hikmətinin adını daşıyır. Öz kafedralını qurduqdan sonra izqoy knyazı olan Vseslav Kiyev taxtını ələ keçirməyə çalışdı. Lakin bu cəhdi uğusuzluqla nəticələnir və ətrafdakı ərazilərə basqın etməyə başlayır. 1067-ci ildə Böyük Novqoroda basqın edir və Müqəddəs Sofiya Kafedralını qarət edərək öz kafedralını bəzəmək üçün bir zəng və digər qənimətlər gətirir. Kafedral XI-XVIII əsrlər arasında əhəmiyyətli dərəcədə yenidən qurulmuş və ciddi şəkildə dəyişdirilmişdir.

Müqəddəs Sofiya kilsəsi (mak. Црква Света Софија, Crkva Sveta Sofija) — Makedoniya Respublikasının Oxrid bələdiyyəsində yerləşən, Osmanlı İmperiyası dövründə məscid olaraq fəaliyyət göstərən üç nefli orta əsrə aid kilsə. Birinci Bulqar dövlətinin dinini rəsmi olaraq Xristianlıqla dəyiməsindən sonra I Boris (852 — 889) dövründə tikilən kilsənin tikilmə tarixi haqqında dəqiq bir məlumat yoxdur. Tikili IX və ya XI əsrlərdə tikilmiş ola bilər. Şərqə baxan kilsənin qərbində bir narteks və eksonarteks, şimalında isə sonradan əlavə olunmuş bir portik mövcuddur. Müxtəlif mərhələlərdən keçən tikilinin ilk forması orta Bizans dövrünə aid əhəmiyyətli bir memari forma ortaya qoymaqdadır. Bu şəkildə XI əsrin regional meyllərinin yanında, Konstantinopolun Makedoniya və Oxrid Arxiyepiskopluğu üzərinə olan təsiri də görmək mümkündür. Kilsənin təməl arxitekturası XI əsrdə inşa edilmiş olmasına baxmayaraq XIV əsrdə Arxiyepiskop II Qreqori tərəfindən əlavələr edilmişdir. Bu üç nefli bazilika qərbi hissəsibə 1313-cü və ya 1314-cü illərdə əlavə edilən hissə memarlıq tarixinə nəzərən əhəmiyyət daşımaqdadır. Oxrid şəhərinin ən böyük kilsəsi olan Müqəddəs Sofiya kilsəsi, Konstantinopoldakı Aya Sofya kimi fəthdən sonra məscidə çevrilmiş və şəhərin ilk və ən böyük məscidi olmuşdur.

Müqəddəs Sofiya kilsəsi (mak. Црква Света Софија, Crkva Sveta Sofija) — Makedoniya Respublikasının Oxrid bələdiyyəsində yerləşən, Osmanlı İmperiyası dövründə məscid olaraq fəaliyyət göstərən üç nefli orta əsrə aid kilsə. Birinci Bulqar dövlətinin dinini rəsmi olaraq Xristianlıqla dəyiməsindən sonra I Boris (852 — 889) dövründə tikilən kilsənin tikilmə tarixi haqqında dəqiq bir məlumat yoxdur. Tikili IX və ya XI əsrlərdə tikilmiş ola bilər. Şərqə baxan kilsənin qərbində bir narteks və eksonarteks, şimalında isə sonradan əlavə olunmuş bir portik mövcuddur. Müxtəlif mərhələlərdən keçən tikilinin ilk forması orta Bizans dövrünə aid əhəmiyyətli bir memari forma ortaya qoymaqdadır. Bu şəkildə XI əsrin regional meyllərinin yanında, Konstantinopolun Makedoniya və Oxrid Arxiyepiskopluğu üzərinə olan təsiri də görmək mümkündür. Kilsənin təməl arxitekturası XI əsrdə inşa edilmiş olmasına baxmayaraq XIV əsrdə Arxiyepiskop II Qreqori tərəfindən əlavələr edilmişdir. Bu üç nefli bazilika qərbi hissəsibə 1313-cü və ya 1314-cü illərdə əlavə edilən hissə memarlıq tarixinə nəzərən əhəmiyyət daşımaqdadır. Oxrid şəhərinin ən böyük kilsəsi olan Müqəddəs Sofiya kilsəsi, Konstantinopoldakı Aya Sofya kimi fəthdən sonra məscidə çevrilmiş və şəhərin ilk və ən böyük məscidi olmuşdur.

Slaviya — Bolqarıstannın futbol klubu. 10 aprel 1913-cü ildə yaranıb. 16 dəfə Avropa kuboklarında iştirak edib.

Bu filmdə bolqar pionerlərinin Bakıya səfərindən danışılır. Filmdə bolqar xalq incəsənəti Sofiya uşaq xorunun, orkestrinin və rəqs ansamblının ifasında öz geniş əksini tapmışdır.

Bu filmdə bolqar pionerlərinin Bakıya səfərindən danışılır. Filmdə bolqar xalq incəsənəti Sofiya uşaq xorunun, orkestrinin və rəqs ansamblının ifasında öz geniş əksini tapmışdır.

Şönburq-Valdenburq şahzadəsi Sofiya Vid (alm. Sophie Helene Cecilie Prinzessin von Schönburg-Waldenburg‎; 21 may 1885, Potsdam, Prussiya – 3 fevral 1936) — şahzadə Vilhelmin həyat yoldaşı. Ərinin alban taxtına çıxması ilə o, Albaniya şahzadəsi oldu. Ölkədən kənarda və diplomatik yazışmalarda ona "Şahzadənin yoldaşı" deyirdilər, lakin Albaniyada ona "Mbretëreshë" və ya "Kraliça" deyə müraciət olunurdu. Şahzadə Sofiya Brandenburq əyalətindəki Prusiyanın Potsdam şəhərində irsi şahzadə I Otto Karl Viktor fon Şönburq-Valdenburqun (1856-1888) və onun həyat yoldaşı Şahzadə Lüsiya Sayn-Vitgenşteyn-Berleburqun (1859-1903) qızı olaraq anadan olmuşdur. Şahzadə Sofiyanın valideynlərinin hər ikisi gənc ikən vəfat etdi, buna görə də o, gəncliyinin çox hissəsini Moldaviadakı Hemeiuş mülkündə, ana tərəfdən qohumlarına məxsus olan Hemiuş Qalasında keçirdi. 30 noyabr 1906-cı ildə Valdenburqda Saksoniya şahzadəsi Sofiya Vid şahzadəsi Uilyam (1845-1907) və Niderland şahzadəsi Mariyanın (1841-1910) oğlu Vid şahzadəsi Vilhelmlə evləndi. Sofiyanın əri Şahzadə Vilhelm onun ikinci əmisi oğlu olan Almaniya İmperatoru II Vilhelmlə qohum idi. Onların iki övladı var idi: Albaniya şahzadəsi Mariya Eleonor (1909-1956) Albaniyanın irsi şahzadəsi Kerol Viktor (1913-1973) O, Şahzadə Skarlat Qikanın (1715-1766) qızı (Moldova şahzadəsi və Valaxiya şahzadəsi) və həyat yoldaşı Şahzadə Ruksandra Muruzinin nəslindən olan Şahzadə Yelena Kallimaçinin nəslindən olan bəzi uzaq alban əcdadlarına sahib idi. O, həmçinin Valaxiya şahzadəsi I Qriqor Qicanın (1628-1675) qızı Şahzadə Ruksandra Qica və onun həyat yoldaşı Şahzadə Mariya Strurdzanın nəslindəndir.

Sofiya Asqatovna Qubaydulina (tat. София Әсгать кызы Гобәйдуллина; 24 oktyabr 1931[…], Çistopol, Tatarıstan MSSR) — Rus bəstəkarı, 1991-ci ildən Almaniyada yaşayır. 100-dən çox Simfonik əsərlərin, solistlər üçün bəstələr, xor və orkestr, instrumental ansambl, teatr, kino və cizgi filmləri üçün kompozisiyaların müəllifidir. Sofiya Qubaydulina, Tatar MSSRʼin Çistay şəhərində anadan olub. Atası Qubaydulin Asqat Masqudoviç, mühəndis –geodez, anası Qubaydulina Fedosiya Fedorovna, müəllimə, babası Masqud Qubaydulin molla idi. 1932-ci ildə ailə Kazana köçdü. 1935-ci ildə Sofiya, P. I. Çaykovski adına 1 saylı musiqi məktəbinə daxil oldu.1946-cı ildən 1949-cu ilə qədər Kazan Musiqi Pianino Məktəbində (M. Ə. Pyatnitskaya sinfi) və, 1949-cu ildən 1954-cü ilədək Kazan Konservatoriyasında professor Albert Lehmanın sinifində, həmçinin Qriqori Koandanın piano sinifində təhsil almışdır. 1954-cü ildə Moskva Konservatoriyasına, Yuri Şaporinin sinifinə, sonra isə Yoqub Zackin pianino sinfində təhsil aldı. Stalin təqaüdçüsü idi. 1963-cü ildə professor Vissarion Şebalinin rəhbərliyi ilə Moskva Konservatoriyasının aspiranturasını bitirmişdir.