Niyazabad şəhəri

Niyazabad şəhəri — Xaçmaz şəhərindən 14 km şərqdə, Xəzər dənizi sahilində yerləşən Niyazabad bir zamanlar Xəzər dənizinin qərb sahilindəki ən mühüm limanlardan biri idi. Azərbaycanın cənubundan başlayan ticarət yolu bu liman şəhərindən keçərək Dərbəndə çatırdı.^[1]

Qədim şəhər
Niyazabad şəhəri
Ölkə	Azərbaycan
Vilayət	Şirvan
Milli tərkibi	azərbaycanlılar
Müasir yeri	Niyazabad

Türk səyyahı Övliya Çələbi (XVII əsr) bu şəhər haqqında təfsilatlı məlumat verir. Müəllif yazır: ‚Əvsafi-şəhri-Niyazabad: Şirvan hüdudundadır. Yəzdigərd şah tərəfindən bina edilmişdir. Qədim zamanlarda böyük şəhər imiş. Hələ də mövcud olan binaları bir vaxtların ehtişamından xəbər verir. Moğollar, sonra da dağıstanlı qumuq, qaytaq və.s tayfalar buraya hücum edib təxrib etmişdirlər. Sultan III Muradın böyük komandanı Qoca Fərhad paşa bu şəhərdə qışlamış, sonra ordusu ilə Şirvan tərəfə hərəkət etməmişdən əvvəl Niyazabad qalasını təmir etdirmişdi. Bura Dağıstanla Şirvan arasındadır. Şəhərdə qırx məhəllə və qırx minbər (məscid) var. Şəhərdə cümə camesi, karvansara, hamam və bazar var. Niyazabad ayrıca sultanlıqdır, minə qədər nökəri (əsgəri-N. Ə), on iki hakimi var. Şəhərin kələntəri Niyazabadda 6000bağ-bağçalı evin olduğunu deyir. Abad, gözəlləri çox, əkinə yararlı torpaqları bol olan yerdir. Lakin şəhərin ortasındakı qala divarları xarabadır. Belə məhsuldar, ab-havası lətif yerdə qalanın olması çox vacib ikən uçub dağılmışdır. Niyazabadda xacə Əhməd Yəsəvinin nəslindən olan Əfşar babanın türbəsi var. Əcəmlərin bu şəxsin təriqətinə inam və ehtiramları vardır. Belə ki, buradakı təkyədə yüzdən çox füqəra (dərviş-E. N) var. Təkyədə gələn gedənə yemək verilir. Bu şəhərin əhalisi hənəfi məzhəbindədir.^[2]

• Xaçmaz