Uspenski rayonu

Uspenski rayonu (rus. Успенский район) — Rusiya Federasiyası, Krasnodar vilayətinin tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Uspenskoe kəndidir.

Uspenski rayonu
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

44°50′ şm. e. 41°25′ ş. u.

Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1924
Sahəsi
  • 1.129,98 km²
Əhalisi
Əhalisi
  • 38.864 nəf. (2023)[3]
Uspenski rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uspenski rayonu Krasnodar diyarının cənub-şərq hissəsində yerləşir. Şərqdə Stavropol diyarının Koçubeevski rayonu ilə, cənubdan Otradnenski rayonu ilə, qərbdən Novokubanski rayonu və Armavir şəhər dairəsi ilə həmsərhəddir. Rayonun sahəsi 1129.98 km²-dir.

Rayonun əsas çayları Kuban, Urup və Beçuqdur. İqlimi rütubətlidir. İsti yaza və sərin qışa malikdir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uspenski rayonu 2 iyun 1924-cü ildə Cənub-Şərq vilayətinin Armavir dairəsi tərkibində qurulur. Buraya Kuban-Qara dəniz diyarının ləğv edilmiş Armavir bölməsi ərazisinin bir hissəsi daxil idi.

Əvvəlcə rayonun tərkibinə 24 kənd sovetliyi daxil idi: Bratsko-Opoçinovski, Vrevski, Qalitsinski, Qusarovski, Zapadnı, Eqorlıkski, Karamurzinski, Konokovsk, Konokovski, Kurqokovski, Livonski, Malaminski, Maryenski, Maryinski, Eqorlıkski, Karamurzinski, Konokovski, Novokavkazski, Oveçkovski, Panteleimonovski, Piskunovski, Tryoxselski, Ubejenski, Urupski və Uspenski. 16 noyabr 1924-cü ildən bu bölgə Şimali Qafqaz dairəsinin bir hissəsi idi. 6 noyabr 1929-cu ildə rayon ləğv edilir və ərazisi Armavir, Otradnenski və Nevinnomysski rayonları arasında bölünür. 31 dekabr 1934-cü ildə rayon yenidən qurulur. 13 sentyabr 1937-ci ildən Uspenski rayonu Krasnodar diyarının bir hissəsi olur. 28 aprel 1962-ci ildən 21 fevral 1975-ci ilədək Uspenski rayonu ləğv edilir və ərazisi Novokubanski rayonuna daxil edilir. 1993-cü ildə kənd sovetliklərinin fəaliyyətinə xitam verilir, kənd idarələrinin əraziləri kənd dairələrinə çevrilir. 2005-ci ildə rayonda 10 bələdiyyə qurulur.

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[4]:

Milliyyət % Say
ruslar 31 805 77,06 %
adıqlar (çərkəzlər) 3 389 8,21 %
ermənilər 2 014 4,88 %
ukraynalılar 605 1,47 %
yunanlar 557 1,35 %
qaraçılar 413 1,00 %
digərləri 1 378 3,34 %
milliyyətini bildirməyənlər 1 112 2,69 %
ümumi 41 273 100,0 %
Cins tərkibi

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat[5]:

Yaş Kişilər,
nəf.		 Qadınlar,
yaş.		 Ümumi
say.		 ümumi əhaliyə
olan nisbət, %
0 — 14 yaş 3 782 3 572 7 354 17,82 %
15 — 59 yaş 12 760 13 620 26 380 63,91 %
60 yaşdan yuxarı 2 660 4 879 7 539 18,27 %
Ümumi 19 202 22 071 41 273 100,0 %

Kişilər — 19 202 nəf. (46,5 %). Qadınlar — 22 071 nəf. (53,5 %).

Əhalinin orta yaşı — 38,1 yaş. Kişilərin orta yaşı — 35,6 yaş. Qadınların orta yaşı — 40,3 yaş.

İnzibati-ərazi vahidləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uspenski rayonunda 10 kənd inzibati vahidliyinə 32 yaşayış məntəqəsi daxildir.

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uspenski rayonunun iqtisadiyyatı kənd təsərrüfatı - 46%, sənaye - 41%, ticarət - 11% və inşaat - 1% əsaslanır.

Ümumilikdə 2008-ci ildə rayonda istehsal fəaliyyəti ilə aşağıdakılar məşğul olmuşdur: 3 səhmdar cəmiyyət, 5 məhdud məsuliyyətli cəmiyyət və 172 kəndli təsərrüfatı.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 ОКТМО. 185/2016. Southern FD.
  2. ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
  3. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Bul_MO_2023.xlsx (rus.). 2023.
  4. ↑ "Население по национальности и владению русским языком по муниципальным образованиям Краснодарского края" (PDF). 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2014-02-06.
  5. ↑ "Том 2. Возрастно-половой состав населения и состояние в браке" (PDF).[ölü keçid]

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]