XATA

(bəzi mənbələrdə xəta) şəxsin dövlətə, cəmiyyətə və digər şəxslərə qarşı təqsirgarcasına törətdiyi, ictimai təhlükəli hüquq pozuntusu. X. - özünün minimal dərəcəli ictimai təhlükəliyi ilə (zərəri ilə) fərqlənir (cinayət ilə müqayisədə). Xətalar ictimai həyatın müxtəlif sahələrində törədilir, müxtəlif təcavüz obyektlərinə və hüquqi nəticələrə malikdirlər. O, mülki, inzibati və intizam hüquq pozuntularına təsnif edilir. Eyni zamanda, hüquq elmi, prosesual hüquq pozuntularını da fərqləndirir. Misal: Məhkəməyə təhkim edilən şəxsin Məhkəməyə gəlməməsi; Məhkəməyə qarşı hörmətsizlik və s. Cinayətə görə cəzalar, yalnız Məhkəmələr tərəfindən tətbiq edilə bilər, lakin X.-lara görə cəzaları həm Məhkəmələr, həm də qanunvericilik aktları ilə məxsusi şərtləndirən hallarda, digər vətəndaşlar da tətbiq edə bilərlər. Xəbərdarlıq, tənbeh, töhmət, şiddətli töhmət, pul cəriməsi, əmək haqqından müəyyən faiz miqdarında tutulması və s. X.-ya görə cərimə sanksiyalarıdır.
XARİZMATİK LİDER
XEYRİYYƏ CƏMİYYƏTLƏRİ
OBASTAN VİKİ
Xatabala
"Xatabala" (erm. խաթաբալա) — 1906–1916, 1922 və 1925–1926-cı illərdə Tbilisidə erməni dilində nəşr edilmiş həftəlik satirik jurnal. Redaktorları Astvatsatur Yeritsyan və Aşot Atanasyan olmuşlar. "Xatabala" jurnalının ilk nömrəsi 10 iyun 1906-cı ildə nəşr edilmişdir. Naşiri və redaktoru Tbilisidə rusdilli "Jqut" (cəmi bir nömrəsi çıxmışdır) və "Svistok" (cəmi iki nömrəsi çıxmışdır) jurnalları çıxarmış Astvatsatur Yeritsyan olmuşdur. Birinci Dünya müharibəsi dövründə 25 oktyabr 1914-cü il tarixli 7-ci nömrəsindən sonuncu nömrəsinə kimi ikidilli: erməni və rus dillərində nəşr edilmişdir. 1916-cı ildə 9 nömrədən sonra nəşri dayandırılmışdır. Sovet dövründə iki dəfə dirçəldilmişdir. 1922-ci ildə cəmi bir nömrəsi, 1925–1926-cı illərdə toplam 7 nömrəsi çap olunmuşdur. Sonuncu nəşr edildiyi illərdə erməni, gürcü və rus dillərində çıxmışdır.
Xatabala (jurnal)
"Xatabala" (erm. խաթաբալա) — 1906–1916, 1922 və 1925–1926-cı illərdə Tbilisidə erməni dilində nəşr edilmiş həftəlik satirik jurnal. Redaktorları Astvatsatur Yeritsyan və Aşot Atanasyan olmuşlar. "Xatabala" jurnalının ilk nömrəsi 10 iyun 1906-cı ildə nəşr edilmişdir. Naşiri və redaktoru Tbilisidə rusdilli "Jqut" (cəmi bir nömrəsi çıxmışdır) və "Svistok" (cəmi iki nömrəsi çıxmışdır) jurnalları çıxarmış Astvatsatur Yeritsyan olmuşdur. Birinci Dünya müharibəsi dövründə 25 oktyabr 1914-cü il tarixli 7-ci nömrəsindən sonuncu nömrəsinə kimi ikidilli: erməni və rus dillərində nəşr edilmişdir. 1916-cı ildə 9 nömrədən sonra nəşri dayandırılmışdır. Sovet dövründə iki dəfə dirçəldilmişdir. 1922-ci ildə cəmi bir nömrəsi, 1925–1926-cı illərdə toplam 7 nömrəsi çap olunmuşdur. Sonuncu nəşr edildiyi illərdə erməni, gürcü və rus dillərində çıxmışdır.
Xatanqa
Xatanqa (rus. Хатанга) — Rusiyanın Krasnoyarsk diyarı, Taymır Dolqan-Nenes rayonunun kənd inzibati vahidliyinin mərkəzi. Xatanqa Rusiyanın ən şimal yaşayış məntəqələrindən biridir və olan bir liman olan Xatanqa çayı üzərində yerləşir. Xatanqa - Evenk dilində "böyük su", "çox su" deməkdir. Kəndin hava limanı vardır. Xatanqa hövzəsinə bitişik ərazilərə maraq XVII əsrin əvvəllərində meydana gəlir. Əsrin əvvəllərində Manqazeya dayanacaq mənrəqəsi Taz çayı üzərində qurulur. Buradan rus tədqiqatçılarının Uzaq Şimala doğru irəliləməsi başlayır. 1605-ci ildə ingilis tacirlərinin qeydlərində ilk dəfə Xatanqa çayı xatırlanır. 1610-cu ildə ticarət və sənaye adamlarının dəniz yolu ilə Taymıra ilk böyük səfəri baş verir.
Xatanqa körfəzi
Xatanqa körfəzi — Laptevlər dənizində, Xatanqa çayının mənsəbində formalaşan körfəz. Körfəzin uzunluğu 200 km, maksimal eni isə 50 km təşkil edir. Böyük Beqiçev adası körfəzi iki hissəyə bölür:Şimali (eni 13 km) və Şərqi (eni 8 km). Körfəzin maksimal dərinliyi 29 metrdir. Sahilləri hündür və qayalıdır. Körfəzdə maksimal qaparma 1,4 metrdir. Körfəzin qərbində Kojevnikov buxtası yerləşir. İlin böyük qismi buzla örtülüdür. Körfəz ərazisinin böyük bir qismi Krasnoyarsk diyarı az qismi isə Saxa ərazisinə daxildir. Körfəzə çoxlu çay axır: Xatanqa, Böyük Balaxnya, Tikyan-Yoryax, Semieriskyay çayı, Sanqa-Yoryax, Novaya, Podkamennaya və digərləri.
Xataveri
Molla Əhmədli kəndi — Gürcüstan Respublikasının Bolnisi rayonunun tabeçiliyində kənd. Molla Əhmədli kəndi Maşaver və Xram çaylarının qovuşuğunda, rayon mərkəzindən 28 km gündoğar səmtdə, dəniz səviyyəsindən 400 m yüksəklikdə yerləşir. 1870-ci ildə 5 ailədə 34 nəfər, 1926-cı ildə 9 ailədə 54 nəfər, 2002-ci ildə 43 ailədə 192 nəfər, 2006-cı ildə 43 ailədə 148 nəfər. İlk ibtridai məktəb 1933-də yaradılıb. Hal-hazırda bir ibtidai məktəb (2005-də 3 sinifdə 14 şagird) fəaliyyətdədir.
Xataylı (Urmiya)
Xataylı (fars. خطايلو‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 512 nəfər yaşayır (127 ailə).
Yuxarı Xatab (Marağa)
Yuxarı Xatab (fars. خطب سفلي‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Marağa şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 167 nəfər yaşayır (39 ailə).

Digər lüğətlərdə