КЬУН¹

(кьаз, -а, яхъ) f. 1. müxt. mən.: tutmaq; гъетер кьун balıq tutmaq (ovlamaq); яс кьун yas tutmaq (saxlamaq); 2. yaxalamaq, tutmaq; həbs etmək; 3. işğal etmək, tutmaq, zorla almaq, ələ keçirmək; 4. almaq, götürmək; хиве кьун boynuna almaq; 5. qapmaq, tutmaq, dişləmək; гзаф элуькьдай кицӀи кьадач. Ata. sözü çox hürən it tutmaz; 6. qırxmaq, vurmaq; кьил кьун baş qırxmaq; 7. məc. götürmək, mənimsəmək, qavramaq, yadda saxlamaq; акурди кьун gördüyünü götürmək; 8. gedə bilmək; gələ bilmək (bir yerə); 9. uzlaşmaq, uyğun gəlmək, bir gəlmək, düz gəlmək, müvafiq olmaq, həmahəng olmaq; 10. dan. hürmək (həq. və məc.); 11. bağlamaq, tutmaq, örtülmək; мурк кьун buz bağlamaq; мурс кьун kif bağlamaq (atmaq); чар кьун qaymaq tutmaq, üz tutmaq; 12. müxt. mən.: tutulmaq; Рагъ (Варз) кьун Günəş (Ay) tutulmaq; ял кьун nəfəsi tutulmaq (daralmaq); мез кьун dili tutulmaq; азарди кьун xəstəliyə tutulmaq (yoluxmaq); 13. çəkmək, tutmaq; тӀвар кьун ad çəkmək; кицӀин тӀвар кьуна лаш гъиле яхъ. Ata. sözü itin adını çəkdin, ağacı əlinə al; 14. basmaq, bürümək, qaplamaq; цифеди кьун duman basmaq, dumanla örtülmək, dumanlanmaq; buludlanmaq; живеди кьун qar basmaq, qarla örtülmək; 15. …кьуна: a) …tutmuş, …başlamış, …başlayaraq; гьуьлелай кьуна дагъдал кьван dənizdən tutmuş dağa kimi; b) boyu, boyunca, boyu ilə; ilə, -la, -lə; жигъир кьуна фин cığırla getmək; 16. müxt. mən.: кьин кьун and içmək; гъамуни кьун qəmə batmaq; нетӀре кьун bit basmaq, bitlənmək; такурдай кьун (özünü) görməməzliyə vurmaq; як кьун ətə dolmaq, ətlənmək, kökəlmək; 17. кьан “кьун”-un təklif forması; кьан чна tutaq (tutalım) ki, belə zənn edək ki, fərz edək ki; götürək; * вили кьун bax вил¹; гъил кьун bax гъил; жувал кьун öz arşını ilə ölçmək, öz ağlı ilə (özü bildiyi kimi) hərəkət etmək; кьаз тун (гун) a) icb. tutdurmaq, yaxalatmaq, həbs etdirmək, həbsə saldırmaq; b) ilişdirmək, bərk vurmaq, çəkmək (sillə, yumruq, təpik və s.); кьил кьун bax кьил; кӀвал кьун mənzil tutmaq (kirələmək); сив кьун bax сив; хабар кьун bax хабар; цӀай кьун bax цӀай¹.