Lüğətlərdə axtarış.

Çəkməli Pişik—Şarl Perronun nağılı. "Çəkməli Pişik" (qısa məzmunu). Biri varmış,biri yoxmuş bir dəyirmançı və üç oğlu varmış. Bir ğün dəyirmançı öləcəyini bilir və oğullarına vəsiyyət edir. Böyük oğluna dəyirman, ortancıla eşşək, kiçik oğluna isə pişik düşür. Oğlan çox məyus olur və deyir ki,"indi mən acından öləcəm" Pişik ğedir ov ovlayır, hamısını da sahibinin adından padşaha ğətirir. Padşah bundan çox razı qalır. Bir ğün də o,ğözəl qızı ilə yəzməyə çıxır. Pişik tez sahibinə deyir ki, tez ol ğet o çayda çim. Oğlan çayda ikən padşah da oradan keçirdi.

Çəkməli pişik (ing. Puss in Boots) və ya sadəcə Pişik (ing. Puss) – Şrek franşizasında təkrarlanan uydurma personajdır. O, ilk dəfə "Şrek 2" (2004) filmində göründü, tezliklə Şrekin ortağı və köməkçisi oldu (Eşşək ilə birlikdə). Üçüncü Şrek (2007) filmində Pişik Şrekə Çox Uzaq Krallığın taxtının varisini tapmağa kömək edir. Hər zaman Şrek (2010) filmi əsasən alternativ kainatda qurulur, burada pişik şahzadə Fionanın ev heyvanıdır və təqaüdə çıxdıqdan sonra kökəlmişdir. O, 2011-ci ildə çəkilmiş "Çəkməli pişik" (onun mənşəyi təsvir olunur) və onun 2022-ci ildə çəkilmiş "Çəkməli pişik: Son arzu" ("Hər zaman Şrek " filmindən sonra çəkilən) serialında baş qəhrəman kimi təsvir edilmişdir. Pişik eyni zamanda, Netflix televiziya seriyası Çəkməli pişiklərin sərgüzəştləri (2015–2018)-də də var. Pişik obrazı "Çəkməli pişik" nağılının baş qəhrəmanından ilhamlanıb. Onun Tom Hester tərəfindən yaradılmış dizaynı əsl pişiklərə əsaslanırdı.

Çəkməli pişik: Son arzu (ing. Puss in Boots: The Last Wish) — DreamWorks Animation tərəfindən hazırlanan, Şrek cizgi seriyasının spin-offu və "Çəkməli pişik" filminin davamı olan Amerika kompüter cizgi macəra filmi . Filmin rejissoru Coel Klofford, rejissoru isə Pol Fişerin ssenarisindən Januel Merkadodur. Antonio Banderas və Salma Hayek müvafiq olaraq Çəkməli pişik və Kitty Yumşaq pəncələr rollarını canlandırırlar. Onlardan başqa, Olivia Colman, Harvey Guillier, Samson Cayo, Wagner Moura, Enthony Mendes, John Mulaney, Florence Pugh, Dawain Joy Randolph və Rey Winstone səs aktyorluğunda iştirak edirlər. Cizgi filminin premyerası 21 dekabr 2022-ci ildə baş tutmuşdur.

Çəkməli Pişik (ing. Puss in Boots) — 27 oktyabr 2011-ci ildə DreamWorks tərəfindən istehsal edilmiş qısametrajlı animasiya filmidir. Baş rolu Antonio Banderas ifa edir. == Məzmun == Hekayə Çəkməli Pişiyin Şreklə qarşılaşmazdan əvvəlki həyatına aiddir. Hansı ki, həmin vaxtlar qorxubilməz qəhrəman zəifləri müdafiə edər, hər kəsin sevimlisinə çevrilərdi. Çəkməli Pişik — qorxmaz və hörmətli olan qəhrəmandır. Həmin qəhrəman Latın Amerikasından olub, doğma şəhəri San-Rikardoda yaşayır. Bir gün o, Bara süd içməyə gəlir. Ətrafdakılar ona gülməyə başlayır və onu ələ salmağa çalışırlar, lakin Çəkməli Pişik onlara nəyə qadir olduğunu göstərir. Ətrafdakılar dərhal ona oğurlamaq üçün müxtəlif yerlər təklif edirlər, amma onu daha çox iki qaçaq oğrunun insanlar üçün çox böyük təhlükə yaratdığını maraqlandırır.

Çəkməli pişik: Son arzu (ing. Puss in Boots: The Last Wish) — DreamWorks Animation tərəfindən hazırlanan, Şrek cizgi seriyasının spin-offu və "Çəkməli pişik" filminin davamı olan Amerika kompüter cizgi macəra filmi . Filmin rejissoru Coel Klofford, rejissoru isə Pol Fişerin ssenarisindən Januel Merkadodur. Antonio Banderas və Salma Hayek müvafiq olaraq Çəkməli pişik və Kitty Yumşaq pəncələr rollarını canlandırırlar. Onlardan başqa, Olivia Colman, Harvey Guillier, Samson Cayo, Wagner Moura, Enthony Mendes, John Mulaney, Florence Pugh, Dawain Joy Randolph və Rey Winstone səs aktyorluğunda iştirak edirlər. Cizgi filminin premyerası 21 dekabr 2022-ci ildə baş tutmuşdur.

Çəmənlik — çox rütubətli şəraitdə çoxillik otlar bitən yaşıllıq zonası. Çəmənliklərin xarakterik xüsusiyyəti sıx otlaqların mövcudluğudur.

Çəkələk ― yüngül ayaqqabıların bir növü. Çəkələkləri çox vaxt parçadan ya da dəridən düzəldirlər. Bəzi bölgələrdə xalq arasında şəpik adlandırılan bu ayaqqabılar qədim zamanlardan tanınır və isti ölkələrdə, başqa ayaqqabılara nisbətdə daha çox geyinilir. Bəzi çəkələklər isə (məsələn: hamam üçün) rezindən hazırlanır. Tərlik ayaqqabı şəklində ola bilər və ya arxası olmaya bilər (flip-flop). Onların dabanları adətən nazik olur və ayaq üçün çox qorunma təmin etmir. Otellərdə, hamamlarda və s.-də müştərilərə birdəfəlik terliklər verilə bilər.

"Yaşıl Çəkmələr"- Everest dağının əsas şimal-şərq silsiləsi yolunda əlamətdar bir alpinistin naməlum cəsədinə verilən addır. Şəxsiyyəti rəsmi olaraq təsdiqlənməsə də, 1996-cı ildə Everest dağında dünyasını dəyişən Hindistanlı alpinist Tsewang Paljor olduğu güman edilir. Yaşıl Çəkmələr termini, cəsədin ayaqları üzərində yaşıl alpinizm çəkmələrindən yaranmışdır. Şimal tərəfdən edilən bütün ekspedisiyalar, 8,500 metr (27,900 ft) hündürlükdəki əhəng daşı mağarasında cəsədlə qarşılaşdılar. 2006-cı ildə fərqli bir alpinist Devid Şarp tək qalxma zamanı"Yaşıl Çəkmələrin Mağarası" olaraq bilinən yerdə öldü. 2014-cü ilin may ayında Yaşıl Çəkmələrin itkin düşdüyü, ehtimal ki, basdırıldığı bildirildi. 2017-ci ildə şayiələrə görə bir çox alpinist geri döndükdə, o yenə eyni yüksəklikdə görüldü. == Tarix == Yaşıl Çəkmələrin ilk qeydə alınan video görüntüləri 21 may 2001-ci ildə Fransız alpinist Pierre Paperon tərəfindən lentə alındı. Videoda Yaşıl Çəkmələr zirvəyə baxan sol yamacda uzanırdı. Paperonun sözlərinə görə, şerpi ona altı ay əvvəl dırmaşmağa cəhd edən Çin alpinistinin cəsədi olduğunu söylədi.

Çəmənlik adaçayı (lat. Salvia pratensis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin adaçayı cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Gallitrichum pratense (L.) Fourr. Plethiosphace pratensis (L.) Opiz Salvia pratensis var. caerulea Schrad. Sclarea pratensis (L.) Mill. == Yarımnövləri == Salvia pratensis subsp. haematodes (L.) Arcang. Salvia pratensis subsp. laciniosa (Jord.) Briq.

Çəmənlik bənövşəsi (lat. Viola arvensis) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Bir və ya ikiillik bitkidir. Gövdəsi sadə budaqlanan, dikduran və ya azacıq əyilmiş, qabirğalı və tükcüklü olub, hündürlüyü 10–45 sm-ə bərabərdir. Yarpaqları qısa yumurtavari-üçbucaqşəkilli və ya uzunsov-yumurtavari, dişcikli, dairəvi, pazşəkilli əsasa malik olmaqla, uzun saplaqlıdır. Yuxarı yarpaqları uzunsov-neştərvari, künclü, kənarları düyünlü, qısasaplaqlı olmaqla, demək olar ki, oturaqdır. Yarpaqları lələkşəkilli-bölünmüş olub, iri paycıqla qurtarır. Çiçəkləri tək, düzgün olmayan əyilmiş uzun çiçək ayaqcığından ibarətdir. Kasacığı 5, xətti-neştərvari yarpaqcıqlardan, əsası fırlı dişciklərdən, 2 yuxarı yumurtaşəkilli, 2 yan ellipsşəkilli, göyümtül-bənövşəyi, aşağı hissəsi isə iri, dairəvi tozcuqdan tərs üçbucaqşəklli sarı və kənarları bənövşəyi rənglidir. Çöl bənövşəsinin çiçəyinin kənarları kiçik, kasacıq ləçəkləri uzun olmayan, yuxarı ləçəkləri ağ, ortasındakılar isə parlaq-sarı olur.

Koyot (lat. Canis latrans) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin i̇tlər fəsiləsinin canavar cinsinə aid heyvan növü. == Yarımnövləri == 19 yarımnövə ayrılır:: Canis latrans latrans Canis latrans cagottis — Meksika ərazisində yaşayır. Canis latrans clepticus — Kaliforniya ərazisində yaşayır. Canis latrans dickeyi — Salvador ərazisində yaşayır Canis latrans frustror — Kanzas ştatının şərqindəyaşayır. Arkanzas, Texas, Oklaxoma və Missuri ştatlarında da rast gəlinir. Canis latrans goldmani — Beliz ərazisində yaşayır. Canis latrans hondurensis — Honduras ərazisində yaşayır. Canis latrans impavidus — Meksika ərazisində yaşayır. Canis latrans incolatus — Alyaskada və Kanadanın bir hissəsində yaşayır.

Çəmənlik haçaquyruğu (lat. Glareola pratincola) — Haçaquyruqlar (Glareolidae) fəsiləsinə aid quş növü. == Görünüşü == Çəmənlik haçaquyruğu 22–25 sm uzunluğa, 60–95 q çəkiyə sahib olur. Uşuşları qaranquşların uşuçlarına bənzəyir. Qanadları uclu, qismən qəhvəyi rəngdədir. Cəld hərəkət etmə qabiliyyətinə sahibdirlər, boyun və başlarını ilə kəskin hərəkətlər edərək sürətlə hərəkət edirlər. Bədənlərinin arxa hissəsi yellənməsi ilə xarakterikdir. == Yayılması == Afrikadan tutmuş Asiyaya qədər ki ərazidə yayılmışdır. Əsasən bataqlıqlarda və ya su tutarları yayınlığında, nadir torpaq bitkiləri olan çöllərdə yayılmışlar. == Çoxalması == Çəmənlik haçaquyruqları dəstələr şəkilində yuvalayırlar.

Çəmənlik çəkçəkisi (lat. Saxicola rubetra) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinin milçəkqapanlar fəsiləsinin çəkçəki cinsinə aid heyvan növü.

Çəmənlik ürəkotu (lat. Cardamine pratensis) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ürəkotu cinsinə aid bitki növü. == Yarımövləri == Cardamine pratensis subsp. atlantica (Emb. & Maire) Greuter & Burdet Cardamine pratensis subsp. granulosa (All.) Arcang. Cardamine pratensis subsp. matthioli (Moretti) Nyman Cardamine pratensis subsp. paludosa (Knaf) Celak. Cardamine pratensis subsp.

Təkəlik dağı – Sahbuz гayonu ərazisində dağ (hünd. 2892,5 m). Dərələyaz silsiləsinin suayırıcısındakı Keçəldağ yüksəkliyindən (hünd. 3118,9 m) cənub-şərqə istiqamətlənmiş eyniadlı qolunda zirvə. Naxçıvançayın Qışlaqsu qolunun mənbə hissəsində, Yuxarı Qışlaq kəndindən 3,5 km şimal-şərqdədir. Erkən Pliosen maqmatizminin törəmələri olan andezit, andezit-dasit və dasitlərdən ibarət eyniadlı subvulkanik kütləyə uyğun gələn sıldırım yamaclı, günbəzvari yüksəklikdir. Yamaclarında eyniyaşlı Biçənək lay dəstəsinin andezit, andezit-dasit lavaları və piroklastolitləri və onları yarıb çıxan daha kiçik, eynitərkibli intruziv kütlələr açılır. Tektonik cəhətdən Ordubad qarılma zonasının Şahbuz seqmentinin şimal-şərq cinahına aid Batabat-Qanlıgöl əyilməsinin hüdudlarında yerləşir.

Çəmənlik üçyarpaq yoncası (lat. Trifolium pratense) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin yonca cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Hündürlüyü 15-40 sm, gövdəsi kifayət qədər möhkəm, budaqlı, adətən tüklü olan çoxillik ot bitkisidir. Yalançı zoğları yumurtaşəkilli, dartılısivriləşmiş, kənarları kirpiklidir. Aşağı yarpaqları uzun saplaqlı, yuxarı yarpaqlar isə qısa saplaqlıdır. Yarpaqcıqları iridir, yumurtaşəkilli formadan enli yumurtaşəkilli və elliptik formaya qədər dəyişəndir, uc hissədə küt və ya dayaz oyuqludur, alt tərəfdən adətən daha tüklüdür. Başcıqları 1-2 ədəd olub, qurtaracaqlıdır, dəyirmi yumurtaşəkilli və ya yumurtaşəkillidir, möhkəmdir, uzunluğu 2-3 (4) sm-dir, adətən əsasında təpə yarpaqları ilə əhatə olunmuşdur, oturaq və yaxud qismən uzun saplaqdadır. Çiçəkləri oturaq, çoxsaylı, uzunluğu 11–14 mm-dir. Tac açıq rəngdən, tünd-qırmızı, bəzən, bənövşəyi, nadir halda isə ağ rəngə qədər dəyişir. Paxlası yumurtaşəkilli, yuxarı hissəsi pərdəlidir, birtoxumludur.

Əli Davud oğlu Əhmədov (7 avqust 1934, Nuxa – 4 mart 2016, Bakı) — çəkməçi, "Əməkdar mədəniyyət işçisi" (19. sentyabr 1991) == Həyatı == Əli Davud oğlu Əhmədov 1934-cü ildə Şəki şəhərində anadan olub. Adını nənəsi qoyub. Atası Davud Şəki 2 illik Pedaqoji Məktəbində müəllim işləmişdir. 1937-ci ildə atası repressiya qurbanı olub. Əlinin oxumağa imkanı olmadığından 6-cı sinifə qədər oxuyub və dayısı Yaqub Əlizadə balaca Əlini 1949-cu ildə sənət artelində Aydın ustanın yanında şəyird qoymuşdur. 1952-ci ilə qədər burada çalışmışdır. Hələ Şəkidə ikinci sinifdə oxuyarkən dayısı ona Nizaminin "Xəmsə"sini oxumağı məsləhət görmüşdür. O, da öyrənmişdir. Nizaminin 5 poemasını əzbərdən bilir.

Çöllüyə çəkmək taktikası — qədim türklərdə yaranmış, Səlcuq imperiyası tərəfindən də istifadə olunmuş döyüş taktikası. Ordunun avanqard bölmələri gecə-gündüz fasiləsiz olmaq şərti ilə qarşıdan irəliləyən düşmən qüvvələrinə sağ və sol cinahdan hücum edir. Bu taktiki hücum kiçikmiqyaslı olsa da, düşmən ordusunu yorur. Hücumu həyata keçirən əsas ordu çöllüyə doğru geri çəkilir. Burada əsas məqsəd düşmən qüvvələrini susuzluqla baş-başa buraxmaqdır. Düşmən qüvvələrinin keçdiyi yol boyu su quyuları məhv edilir. Düşmən qüvvəsinin ordusu susuzluq və yorğunluqdan hərəkət qabiliyyətini itirir. Bu taktika ilə məqsədə çatılır.

== Məzmun == Elmi-kütləvi filmdə təsvir olunan əhvalat həyatdan götürülmüşdür. Burada siqaret çəkməyin insan sağlamlığına vurduğu böyük ziyandan danışılır. Eyni zamanda filmdə siqaret yandırılan odun laqeyidlik nəticəsində ətrafdakılar üçün nə qədər təhlükə törədə biləcəyi barədə söhbət gedir. Buna misal olaraq filmdə mehmanxanada baş verən yanğın göstərilmişdir. == Film haqqında == Film SSRİ Daxili İşlər Nazirliyi Yanğından Mühafizə Baş İdarəsinin sifarişi ilə çəkilmişdir.

Çeşməli (Tovuz) — Azərbaycanın Tovuz rayonunda kənd. Çeşməli (Şəki) — Azərbaycanın Şəki rayonunda kənd.

Çeşməli (tarixi adı: Çirkinli) — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Çeşməli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Toponimikası == 1959-cu ilədək kəndin adı Çirkinli olmuşdur. Çirkinli türk-monqol mənşəli bir tayfanın adıdır. XIII əsrdə monqolların tərkibində Azərbaycana gəlmiş çirkinlilər sonralar qızılbaş hərbi ittifaqına girmişlər. 1959-cu ildən kənd adının mənası guya pis yozulduğundan (Azərbaycan dilində "iyrənc" mənasındakı "çirkin" sözüylə omonim/səsdaş olduğuna görə) kəndin ərazisindəki "Çeşməli" adlı bulağın adı ilə rəsmiləşdirilmişdir. Oykonim "gözlü bulaq, bulaqlar" deməkdir. == Tarixi == === Tarixi abidələri === Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Tovuz rayonunun cənub hissəsində yerləşir. Dağ kəndi olduğu üçün qışı əsasən sərt soyuq, yayı isə mülayim isti keçir. == Əhalisi == == İqtisadiyyatı == Kənd əhalisi təsərrüfat, əkinçilik və maldarlıqla məşğuldur.

Çeşməli — Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonunun Çeşməli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Şəki rayonunun Şəki şəhər inzibat-ərazi vahidi tərkibindəki yaşayış məntəqəsi Çeşməli kəndi adlandırılmış və rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatına daxil edilmişdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Çeşməli kəndi düzənlik sahədə yerləşir. Kəndin şərq hissəsindən Qurucana çayı axır. Bu çay kənddən 5 km cənub-şərqdə Küngüt çayına qovuşur. Kənd ərazisi eyni zamannda Şəki qırqovul yasaqlığına daxildir. Kəndin landşaftı meşə-çöldür. Kəndin cənub ərazisindən axan Qarasu çayı ərazisində allivüal çöküntülərdə yemişan, palıd meşəlikləri yayılmışdır. Kəndin ərazisi başdan-başa əkin sahələri və bağlardan ibarətdir. Kənddə taxıl əkini geniş yayılmışdər.

Şəki bələdiyyələri — Şəki şəhərində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.