Lüğətlərdə axtarış.

Şimal və ya Quzey — Yer kürəsinin coğrafiyasında dörd əsas istiqamətdən biridir. Səmtləri müəyyənləşdirən kompasda cənubun əksi kimi qəbul edilib. Coğrafiyanın təkmilləşməsi dövründə "Şimal" "soyuq iqlim" kimi başa düşülürdü. Azərbaycan dilində şimal Coğrafiyada "Ş", beynəlxalq işarələmədə "N" ilə işarələnir.

ARB Şimal — 2007-ci ildə "Regional TV" adıyla Xaçmaz rayonunda yayıma başlayan televiziya kanalı. == Tarixçə == "ARB Şimal" Televiziya Şirkəti 2007-ci il noyabr ayının 15-də fəaliyyətə başlayıb. Kanal Xaçmazdan yayımlanır. "ARB Şimal" Azərbaycanda daxili şəbəkəsi rəqəmsal texnologiya ilə təchiz olunan ilk televiziya kanalıdır. Televiziyanın yayım dairəsinə Xaçmaz, Quba, Qusar, Şabran, Siyəzən, Xızı rayonları daxildir. 2011-ci ildən etibarən "ARB Şimal" internet vasitəsilə dünyanın istənilən nöqtəsindən izləmək mümkündür. "ARB Şimal"ın struktur quruluşu 5 departamentdən ibarətdir. Xəbərlər və Sosial-İctimai Proqramlar, Efir Təminatı, Maliyyə və Kadrlar, Layihələr, Efirdən Kənar Təminat departamentləri. Televiziyanın kollektivi uzun illərin televiziya təcrübəsinə malik peşəkar kadrlarla yanaşı həm də istedadlı və perspektivli gənclərdən təşkil olunub. "ARB Şimal"da həftəlik yayım həcmi 126 saatdır.

Camal Qaşıqçı (türk. Cemal Kaşıkçı) və ya Camal Xaşuqci (ərəb. جمال خاشقجي‎; 13 oktyabr 1958, Mədinə – 2 oktyabr 2018, Səudiyyə Ərəbistanının İstanbuldakı Baş Konsulluğu[d]) — Səudiyyə jurnalisti, yazıçısı. İki dəfə nüfuzlu "Əl-Vətən" qazetinin baş redaktoru olub. Səudiyyə hökumətinə qarşı müxalif yazıları ilə tanınırdı. 2 oktyabr 2018-ci il tarixində itkin düşüb. Öldürülməsi ilə bağlı iddialar var. == Həyatı və təhsili == Camal Qaşıqçı1958-ci ildə Mədinə şəhərində anadan olub. Onun babası Məhəmməd Qaşıqçı Kayseridən köçmüş, burada ərəb Samiha Əhməd adlı xanımla ailə həyatı qurmuş türk idi. Babası Səudiyyə Ərəbistanı krallığının qurucusu Əbdüləziz ibn Abdurrəhman Əs Səudun şəxsi həkimi idi.

İki Kamal türbəsi və ya İki Kamal məzarı — Təbrizdə Abbasi və Beylankı küçələrində yerləşir. Abidə təsadüfən tapılıb və restavrasiya olunaraq ətrafında park salınıb. Türbədə Kamal adlı 2 şəxsiyyətin şair Kamal Xocəndi və miniatürist Kəmaləddin Behzadın yanbayan məzarı var. Məzarlar zirzəmidə yerləşir onları görmək üçün 10 pillə aşağı enmək lazımdır. Türbənin ətrafındakı parkda bu 2 şəxsiyyətin heykəlləri də qoyulub. == Şəkilləri == == Həmçinin bax == Möminə Xatun türbəsi Qırmızı Günbəz türbəsi Üç Günbəz türbəsi == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Türbə haqqında hazırlanmış sənədli film. fars.

"Nəsimi-Şimal" — Qacar İranında nəşr olunmuş qəzetlərdən biri. Məşrutə dövrünün satirik-ədəbi orqanlarından biri idi. == Tarixi == Əşrəfəddin Gilani tərəfindən əvvəlcə Rəştdə, sonra da Tehranda nəşr olunmuşdur. Rəşt şəhəri İranın şimalında yerləşdiyinə görə Əşrəfəddin Gilani çıxardığı qəzeti "Şimal küləyi – nəsimi" adlandırmışdır. O, qəzetinin hər bir işini özü təkbaşına görürdü. Səid Nəfisi "Sepido siyah" jurnalında Əşrəfəddin Gilani haqqında məqaləsində yazırdı ki, "...o, xalqın içindən çıxdı, xalqla yaşadı və xalqın içində itib batdı... Hər gün, hər gecə yazırdı, həftə ərzində yazdığı şeirləri çap edib xalqa çatdırırdı. İyirmi ilə yaxın hər həftə "Nəsimi-Şimal"ı Tehranın ən kiçik mətbəələrindən birində dörd xırda səhifədə nəşr edib yaydı… belə gün olmazdı ki, bu qəzet Tehranda bir vəlvələ salmasın. Hökumətlər artıq onun əlindən zara gəlmişdilər..." == Fəaliyyəti == "Nəsimi-Şimal" qəzetinin əksər səhifələri şeir nümunələrindən ibarət idi. Qəzetdə əsas yeri onun təsisçisi Əşrəfəddin Gilaninin satirik məzmunlu şeirləri tuturdu.

Rəmal Şahin oğlu Gülüşov (5 avqust 1995; Qaracallı, Ucar rayonu, Azərbaycan — 15 oktyabr 2020; Füzuli rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Rəmal Gülüşov 5 avqust 1995-ci ildə Ucar rayonunun Qaracallı kəndində anadan olmuşdur. Ucar rayon Qaracallı kənd 2 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil almışdır. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Rəmal Gülüşov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsində könüllü olaraq iştirak etmişdir. Suqovuşanın və Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə vuruşmuşdur. Rəmal Gülüşov 15 oktyabr 2020-ci ildə Füzuli rayonu istiqamətində döyüş tapşırığının yerinə yetirilməsi zamanı həlak olmuşdur. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Rəmal Gülüşov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi. Azərbaycanın Suqovuşan qəsəbəsinin işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Rəmal Gülüşov ölümündən sonra "Suqovuşanın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

Rəmal Saleh oğlu Qasımov (15 aprel 1992; Gəncə, Azərbaycan — 29 sentyabr 2020; Tərtər rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin baş giziri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Rəmal Qasımov 1992-ci il aprelin 15-də Gəncə şəhərində anadan olub. 1998-2009-cu illərdə Gəncə şəhərində 29 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb. 2014-cü ildən Şəhla Qasımova ilə ailəli idi. 2015-ci il doğumlu İmran və 2016-cı il doğumlu Kənan adında 2 oğlu yadigar qaldı. == Hərbi xidməti == Rəmal Qasımov 2010-2012-ci illərdə Dövlət Sərhəd Xidmətinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2013-cü ildən isə müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət qulluqçusu idi. Azərbaycan Ordusunun baş giziri olan Rəmal Qasımov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Talış qəsəbəsinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Rəmal Qasımov sentyabrın 29-da Talış döyüşləri zamanı şəhid olub. Gəncə şəhərinin Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunub.

Şimal oluşası (lat. Morus bassanus) — morus cinsinə aid quş növü.

Şimal qatıqotu (lat. Galium boreale) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin boyaqotukimilər fəsiləsinin qatıqotu cinsinə aid bitki növü.

Şimal qazaoxşarı (lat. Clangula hyemalis) — Ördəklər fəsiləsinə aid quş növü.

Şəmil Sadiq — Azərbaycanlı alim-filoloq, publisist-naşir, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru-dosent. Hədəf Şirkətlər Qrupunun qurucusu və baş direktoru; Azərbaycan Nəşriyyatlar Assosiasiyasının həmtəsisçisi və direktorudur. 2005-ci ildə “İlin ən yaxşı müəllimi” müsabiqəsində iştirak etmiş, “Ədəbiyyatın İnternetlə Tədrisi" mövzusunda açıq dərs verərək ilin ən yaxşı müəllimi adına layiq görülmüşdür. 2006-2007-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin Qiymətləndirmə şöbəsinin Azərbaycan dili üzrə Kurikulum layihəsində milli məsləhətçi kimi fəaliyyət göstərmişdir. 2010-cu ildə Bakı Pedaqoji Kadrların İxtisasartırma və Yenidənhazırlanma İnstitutunda "İlin Ən Yaxşı müəllimi" seçilmişdir. 2008-ci ildən şəxsi təşəbbüsü və səyi nəticəsində "Hədəf Kursları"nın həmtəsisçisi və baş direktoru, 2009-cu ildə Hədəf Nəşrlərini təsis etmişdir. Hazırda Hüseyn Cavidin Ev Muzeyində Cavidşünaslıq şöbəsinin müdiri, Hədəf Kursları və Hədəf Liseyinin də baş direktoru vəzifəsində çalışır. "Ustad" aylıq ədəbiyyat və sənət jurnalını, hər il keçirilən təhsildə yeni məzmun və qiymətləndirmə standartlarında inteqrasiyaya fənlərarası əlaqəni, fənlərin bir-biri ilə bağlılığını şagirdlərə aşılayan Fənlərin Dostluğu Olimpiadasının (FDO), ədəbiyyat və mədəniyyət sahəsində fəaliyyət göstərən "Senet.az" saytının, həmçinin, "Hədəf" nəşriyyatının "Xatirə ədəbiyyatı" seriyasında nəşr olunan kitabların da ideya rəhbəridir. “Hüseyn Cavid Yaradıcılığında qəhrəman konsepsiyasi” adlı monoqrafiyanın, orta məktəb şagirdləri üçün "Azərbaycan dili", "Ədəbiyyat", xaricdə yaşayan azərbaycanlılar və xarici vətəndaşlar üçün "Azərbaycan dilini öyrənirəm" dərs vəsaitlərinin müəllifi, uşaqlar üçün "Dədə Qorqud" və "Azərbaycanımızı tanıyaq" adlı layihələrin ideya müəllifi və redaktoru, Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin keçirdiyi "Oxu Günü" layihəsinin təsisçisi, Xocalı faciəsinə həsr edilmiş "Ümidlərin izilə" tarixi romanının həmmüəllifidir. "Qana qan qarışdı" pyesi 2010-cu ildə Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur.

Şəmil Mehbalı oğlu Əsgərov (d. 2 avqust 1973, Gədəbəy rayonu — ö. 7 yanvar 1994, Gədəbəy rayonu) — Azərbaycanlı şəhid. == Həyatı == Əsgərov Şəmil Mehbalı oğlu 1973-cü ildə avqustun 2-də Gədəbəy rayonu Qaraməmmədli kəndində kolxozçu ailəsində anadan olmuşdur. 1990-cı il-də Qaraməmmədli kənd orta məktəbini bitirib. Bakıda SPTU-nun 101 nömrəli məktəbinə daxil olub. 1991-ci ildə həmin məktəbi bitirib. İxtisası sürücü, çilingərdir. 1992-ci ildə aprelin 1-də Gədəbəy rayon hərbi komissarlığı tərəfindən hərbi xidmətə çağırılıb. İvanovkada yerləşən hərbi hissədə xidmətə başlamışdır.

Şimal qütbü — Yer kürəsinin nəzəri fırlanma oxunun Şimal yarımlığını bölən sahəyə şimal buzlu okean. Şimal qütbü Şimal Buzlu Okeanının dərinliyi 4000 m-dən çox olmayan mərkəzi hissəsində yerləşir. Orada qalın buz qatı olur. Burada orta tempratur qışda 30° yayda 0° dərəcə olur.

Şimal Torpağı (1926-cı ilə qədər — İmperator II Nikolay Torpağı) — Şimal Buzlu okeanda yerləşən arxipelaq. İnzibati cəhətdən Taymır Dolqan-Nenes rayonu Krasnoyarsk diyarı ərazisinə daxildir. Arxipelaqın sahəsi 37,000 km² təşkil edir. Yaşayışı olmayan adadır. Şimal Torpağında Komsomoles adasında Asiya qitəsinin ən ucqar şimal nöqtəsi olan Arkiçeski burnu yerləşir. == Tarixi == Arxipelaq ilk dıfə 4 sentyabr 1913-cü ildə Şimal Buzlu okeana təşkil olunan esprdisiya zamanı aşkarlanmışdır. İlk əvvəl espedisiua üzvləri tərəfindən «Tayvay» adlandırılır. Bu ekspedisiyaya daxil olan «Taymır» və «Vayqaç» buzqıran gəmilərinin şərəfinə adlandırılır. Adaya rəsmi adı isə Rusiya dəniz nazirinin № 14 qərarı ilə «İmorator II Nikolay Torpağı» adlandırılır. Bu adı verilməsində müxtəlif fikirlər vardır.

Şimal adası (Yeni Zelandiya)

Şimal Amurları (rus. Северные амуры) — 1807–1814 il Napoleon müharibələri dövründə fransızlar tərəfindən başqırd döyüşçülərinə verilmiş tarixən yaranmış addır . == Şimal Amurları ifadəsinin yaranması == 1807-ci ilin iyununda Tilzit sülh müqaviləsinin imzalanması meydana çıxdı. O zaman başqırd döyüşçüləri yay və oxlarla silahlanırdılar. Fransızlar, onları imperiya mədəniyyətinin təsiri altında antik Allah Amur ilə müqayisə edirdilər. Napaleon generalı de Marbonun öz memuarlarlarında Napaleon ordusuna qarşı başqırd döyüşçüləri tərəfindən hazırlanmış yaylara malik olanlara fransızlar "şimal Amurları" ləqəbi verdilər. == Müharibədə iştirakı == Başqırd alaylarının Napoleon Fransası ilə müharibə hələ 1806–1807-ci illərdə rus- prussiya-fransız müharibəsində başlanmışdı. Napoleona qarşı Orenburq kənarından 600 kalmık, 1000 Çelyabinsk və Orenburq kazakı və 7 min başqırd hərəkət etdi. 1813–1814-cü ildə rus ordusunun xarici yürüşləri zamanı bu addan istifadənin coğrafiyasını genişləndi. Napoleon qoşunlarının basqınına qarşı mübarizə üçün başqırdların təşəbbüsü ilə Rusiya hökuməti 28 alay yaratmışdı.

Şimal boğazı (ing. North Channel, irl. Sruth na Moali) — Britaniya adasını İrland adasından ayıran boğaz. Atlantik okeanını İrland dənizi ilə biləşdirir. Uzunluğu 170 km, eni isə 20–40 km arası dəyişir. Boğazın ən dərin yeri Boford çökəkliyidir ki, onunda dərinliyi 272 m-dir. Boğazda gücle axınlar olur ki, axının sürəti 12 km/s təşkil edir. Şotlandiya sahilində nisbətən böyük körfəz Fert-of-Klayddır. Burada çox saylı xırda adalar və buxtalar mövcuddur. Başqa körfəzlərə misal kimi Belfut-lox, Lox Rayan göstərmək olar.

Şimal maralı (lat. Rangifer) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinə aid heyvan cınsı.

Şimal yarımkürəsi — Yer kürəsinin ekvatordan şimalda olan hissəsidir. Şimal yarımkürəsində təqvim yayı iyun-avqust aylarında, təqvim qışı isə dekabr-fevral aylarında olur. Korolis qüvvəsinə görə təzyiqin aşağı olduğu zonalar və qasırğalar Şimal yarımkürəsində demək olar ki, həmişə sol tərəfə - saat əqrəbinin əksi istiqamətində fırlanır. Şimal yarımkürəsinin quru hissəsi Cənub yarımkürəsinə nisbətən yığcam və daha çoxdur.

Şimal zürafəsi (lat. Giraffa camelopardalis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin zürafələr fəsiləsinin zürafə cinsinə aid heyvan növü. == Yarımnövləri == Anqola zürafəsi (G. c. angolensis) Somali zürafəsi (G. c. camelopardalis) Uqanda zürafəsi (G. c. rothschildi) Masay zürafəsi (G. c. tippelskirchi) Torşəkilli zürafə (G. c. reticulata) Cənubi Afrika zürafəsi (G. c.

Şimal İES (tam adı: Şimal İstilik Elektrik Stansiyası) — Şimal İstilik Elektrik Stansiyası Bakıda yerləşir. İki elektrik stansiyasından ibarətdir: Şimal-1 və Şimal-2. Hər ikisi bir mərkəzdən idarə olunur. Ümumi gücü ildə 5.7 milyard kilovat-saat elektrik enerjisi istehsal edir. İki elektrik stansiyası Azərbaycan Respublikasında elektrik enerjisi istehsalının 20% -ni və Bakıda və Abşeron yarımadasında təxminən 40-50% -ni təmin edir. 1950-ci illərdə iki mərhələdə istifadəyə verilən “Şimal” Elektrik Stansiyasının 1988-ci ildə birinci, 1998-ci ildə ikinci növbəsi tam köhnəldiyindən istismardan çıxarılmışdı. 1998-ci ildə ulu öndər Heydər Əliyev Yaponiyaya səfəri zamanı 400 meqavatlıq “Şimal-1” Elektrik Stansiyasının tikintisi üçün ölkəmizə investisiya cəlb olunmasına nail olub. Beləliklə, 2000-ci ildə əsası qoyulan 400 meqavatlıq “Şimal-1” stansiyası 2002-ci ildə istismara verilib. 2011-ci ildə isə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə ərazisi 104,9 hektar, gücü 400 meqavatlıq “Şimal-2” Elektrik Stansiyasının təməli qoyulub. Ötən ilin payızından başlayaraq “Şimal-2” Elektrik Stansiyasının tikinti və quraşdırma prosesləri sürətləndirilərək 2019-cu ildə işlər tamamlanıb.

Şimal əməliyyatı (rus. Операция "Север") — SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi tərəfindən hazırlanmış plana əsasən SSRİ-nin müxtəlif bölgə və şəhərində yaşayan Yehovanın Şahidləri inancına məxsus şəxslərin imperiyanın Sibir bölgəsinə deportasiya edilməsini özündə birləşdirən gizli əməliyyat. == Arxa plan == Yehovanın Şahidləri inancına məxsus şəxslər SSRİ-nin Baltikyanı ölkələr, Bessarabiya, Ukrayna və Bukovina bölgələri özünə anneksiya edənə qədər demək olar ki, bu ölkənin ərazilərində yaşamırdılar. Yehovanın Şahidlərinin ən kompakt yaşadığı sovet respublikaları Moldova Sovet Sosialist Respublikası və Ukrayna Sovet Sosialist Respublikası olmuşdur. Bu inanca məxsus şəxslərin hərbi xidmətə qarşı olduqları üçün SSRİ rəhbərliyi tərəfindən Yehovanın Şahidləri anti-sovet təbliğatçıları kimi təqdim edilmişdr. SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri olmuş Viktor Abakumov tərəfindən İosif Stalinə Yehovanın Şahidlərinin Sibir bölgəsinə sürgün edilməsi təklif edilmiş və plan 1951-ci lin mart-aprel aylarında tətbiq edilmişdir. == İcra == 1951-ci ilin 19 fevral tarixində Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri Viktor Abakumov tərəfindən İosif Stalinə, SSRİ-də yaşayan Yehovanın Şahidlərinin Tomsk və İrkutsk vilayətlərinə sürgün edilməsini göstərən gizli sənəd təqdim olunmuşdur. İosif Stalinə təqdim edilmiş sənəddə müharibədən sonra Yehovanın Şahidlərinin SSRİ-dəki fəaliyyətləri öz əksini tapmışdır. Sənədə görə 1947-1950-cı illərdə 1048 nəfər Yehovanın Şahidləri icmasına məxsus aktiv təbliğatçı və ya icma lideri həbs olunmuş, 5 yeraltı mətbəə aşkarlanaraq oradan çoxlu sayda təbliğat materialları müsadirə edilmişdir. Sibir bölgəsinə deportasiya edilən Yehovanın Şahidlərinin hər bir ailəsinə özləri ilə birlikdə 150 kiloqram həcmində şəxsi əşya götürmələrinə icazə verilmişdir.

Şimal maralı (lat. Rangifer) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinə aid heyvan cınsı.

Səma — Yer səthindən yuxarıya doğru maneəsiz bir görünüş. Buraya atmosfer və kosmik fəza daxildir. O həm də yerlə kosmos arasındakı bölgə kimi də hesab olunur, buna görə də kosmosdan fərqlidir. Astronomiya sahəsində səmaya göy sferası da deyilir. Bu, Günəş, Ay, planetlər və ulduzların sürükləndiyi Yerə konsentrik olan mücərrəd sferadır. Göy sferası ənənəvi olaraq bürclər adlanan təyin olunmuş ərazilərə bölünür. Adətən "göy üzü" termini qeyri-rəsmi bir şəkildə Yer səthindən baxış bucağı kimi başa düşülür, amma mənası və istifadəsi fərqli ola bilər. Yer kürəsindəki bir müşahidəki gündüzlər gecəyə görə daha düz görünən bir günbəzə bənzəyən (bəzən göy kasası da deyilir) göy üzünün kiçik bir hissəsini görə bilər. Bəzi hallarda, məsələn, hava haqqında danışarkən, səma atmosferin yalnız aşağı, daha sıx təbəqələrini ifadə edir. Gündüz səması mavi görünür, çünki hava molekulları günəş işığının daha qısa dalğa uzunluqlarındakını daha uzun olanlara (qırmızı işıq) nisbətən daha çox səpələyir.

Camal Sürəya (1931[…], Ərzincan, Türkiyə – 9 yanvar 1990, İstanbul, Türkiyə) — atası Kürd ve anası Zazaəsilli türk şair və yazıçı. Əsil adı Cəmalətddin Səbərdir. Camal Sürəya 1931-ci ildə Ərzincan şəhərində doğulub.1938-ci ildə Dersim Üsyanı (Dersim Qətliamı) nəticəsində ailəsi ilə birlikdə Biləcikə sürgün edilir. O yanvarın 9-u İstanbul şəhərində vəfat edib.

Kemal Alispahiç — Bosniya və Herseqovina futbol mütəxəssisi == Həyatı == 13 mart 1966-cı il təvəllüdlü bu mütəxəssis vətənində - Bosniya və Herseqovinada Jelezniçar və Sarayevo kimi klublarda çalışıb. 2009-cu ilin iyun ayında Muğan Salyan klubunun baş məşqçisi təyin olunub. Milliyətcə türk olan mütəxəssis həm türk, həm də rus dilində danışa bilir. Muğan Salyan klubunun tarixinə ilk əcnəbi mütəxəssis kimi düşən Alispahiç Azərbaycanda çalışan ilk bosniyalı məşqçidir. Kemal Alispahiç ardıcıl uğursuz nəticələrdən sonra tutduğu vəzifədən kənarlaşdırılıb.

Kemal Monteno (17 sentyabr 1948 — 21 yanvar 2015) — karyerasını 1960-2010-cu illərdə davam etdirmiş, italyan əsilli bosniyalı müğənni. == Karyerası == O, 1967-ci ildə "Lidiya" adlı ilk mahnısını oxudu və keçmiş Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikasında uğurlu karyeraya ilk addımını atdı. Onun bir çox mahnıları digər müğənnilər tərəfindən də oxunub. Məsələn, "Bacila je sve niz rijeku" təkcə onun hit mahnısı deyildi, bu mahnı həm də Toşe Proeski tərəfindən də oxunub. Eynilə "Nekakos proljeca" və "Nije htjela" mahnıları da başqa ifaçılar tərəfindən sevilib və oxunub. İllər ərzində, oxuduğu mahnılara görə o, "Bosniyanın Roy Orbisonu" və "Nil Daymondu" kimi tanınmağa başlamışdı. == Şəxsi həyatı == Monteno öz gələcək həyat yoldaşı Branka ilə ilk dəfə 1967-ci ildə Sarayevoda görüşmüşdü. Monteno Yuqoslaviyadakı vətəndaş müharibəsindən qayıtdıqdan sonra, onlar 1971-ci ilin 26 iyununda ailə qururlar. Onların Adriana adlı bir qızları və Dani adlı bir oğulları olur. O, 1990-cı illərdə baş vermiş Bosniya və Hersoqovina müharibəsində ölkədən çıxmamış, blokadaya alınmış Sarayevoda qalmışdır.

Mariz Kemal (erz. Маризь Кемаль; 13 avqust 1950, Maloye Maresevo[d], Mordoviya MSSR[d]) - Erzyan şairi, yazıçı. 1996-cı ildən Rusiya Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. == Bioqrafiya == Raisa Stepanovna Kemaykina, 1950-ci il avqustun 13-də, Çamzinski rayonunun Maloe Maresevo kəndində, indiki Mordoviya Respublikasında, kəndli ailəsində anadan olub. 1965-ci ildə, kənd məktəbində səkkizinci sinifi bitirdikdən sonra Bolşemaresevskaya orta məktəbində iki il oxudu. Mordoviyanın Oqarev Universitetinin filologiya fakültəsini bitirmiş, rus dili və ədəbiyyatı müəllimi kimi ixtisaslaşmışdır. 1972-ci ildən 1975-ci ilədək öz doğma kənd məktəbində müəllim kimi çalışmışdır. Rus ədəbiyyatında kifayət qədər saat yox idi və gənc müəllimə əlavə olaraq alman və erzyan dilini öyrətmək təklif edildi. Raisa, ixtisası olmayan Öz ana dilində tədris etməkdən imtina etdi, lakin sonradan erzyan dili və folkloru ilə maraqlanmağa başladı. 1975-ci ilin yazında Saranska köçdü və iki il Erzyan Pravda qəzetinin müxbiri kimi fəaliyyət göstərdi.

Sergey Semak (rus. Серге́й Сема́к, 27 fevral 1976, Sıçanske , Luqansk vilayəti, Ukrayna SSR) - rus futbolçu və məşqçi. 29 may 2018-ci ildən Zenit klubunun baş məşqçisi. == Klub karyerası == Sergey Semak Luqanskdakı idman məktəbini bitirdikdən sonra bir müddət Presnya və Kareliya klublarında çıxış edir. Rusiya yüksək liqasında ilk oyununu 1993-cü ildə 17 yaş 253 günündə Asmaralın tərkibində Jemçujina klubuna qarşı keçirir və qol vurur. O həmdə Asmaralın ikinci komandasında da çıxış edirdi. 1994-cü ildə Semak Moskva təmsilçisi ÇSKA-ya transfer olur. Futbolçu karyerasının 10 ilini bu klubda keçirir. İlk dəfə Kuboklar Kuboku yarışında Ferensvoraşla qarşılaşmada meydana çıxır. Sergey Semak paytaxt klubunda çıxış zamanı bir neçə dəfə başqa bir kluba keçmək istəsədə bu baş tutmur.

Uri Seqal (ivr. ‏אורי סגל‏‎; 7 mart 1944, Qüds) – İsrail dirijoru. == Karyerası == 1944-cü ildə Qüds şəhərində doğulmuşdur. Qüds şəhərində yerləşən Rubin konservatoriyasında skripka çalmağı və dirijorluğu öyrənmişdir. 1966–69-cu illərdə Londonun Qildholl Musiqi Məktəbində dirijorluq təhsili almışdır. 1969-cu ildə Nyu-Yorkda baş tutan Dimitris Mitropulos Dirijorluq Müsabiqəsində ilk mükafatını qazanmış və müsabiqə nəticəsində Nyu-York Filarmonik Orkestrında Leonard Bernstaynın köməkçi dirijoru olmuşdur. 1970-ci illərdən etibarən Avropa və Amerika ölkələrinə səyahət edərək müxtəlif orkestrlarda dirijorluq etməyə başlamışdır. 1971-ci ildə Kardiff şəhərində BBC-nin Uels Milli Orkestrı və İngilis Kamera Orkestrı, 1972-ci ildə isə Çikaqo Simfonik Orkestrında dirijorluq etmişdir. 1973-cü ildə Ştutqart şəhərinin Cənubi Alman Radio Orkestrının daimi qonaq qismində çıxış edən dirijoru olmuşdur. 1980–83-cü illərdə Bornmut Simfonik Orkestrının baş dirijoru, 1981–85-ci illərdə isə Almaniyanın Macarıstan filarmoniyası orkestrının musiqi direktoru və baş dirijoru kimi fəaliyyət göstərmişdir.

Şemel Luison (9 avqust 1990-cı ildə Qrenadada anadan olub) — Trinidad və Tobaqonun Kaledoniya AİA FK klubunda və Qrenada milli futbol komandasında çıxış edən futbolçudur. == Karyerası == === Milli komanda === Luison Qrenada milli futbol komandası ilə 2011 KONKAKAF Qızıl Kubokunda iştirak etmişdir. Onun komandası turnirin ilk oyununda Yamaykaya 4-0 hesabı ilə məğlub oldu. Buna baxmayaraq, Luison öz oyunu ilə müsbət rəylər qazandı.

Cemal Kütahya (12 iyun 1990, Konya – fevral 2023, Antakya) – Türkiyə həndbolçusu. Türkiyənin həm milli həndbol komandasının, həm də milli çimərlik həndbolu komandasının kapitanı idi. == Karyerası == Həndbol karyerasına Akdeniz Universitetinin komandasında başlamışdır. Türkiyədə "Ankara İl Özəl İdarə", "İstanbul Yeditəpəspor", "Ankaraspor", "Antalyaspor", "Beykoz Bələdiyyəsi" klublarında, Qətərdə "Əl-Şəmal" klubunda, Rumıniyada isə "Suçava" klubunda çıxış etmişdir. "Əl-Şəmal" klubu ilə 2020-ci ildə Ərəb Çempionlar Liqasının qalibi olmuşdur. Sonuncu klubu Türkiyənin "Hatay Böyüşəhər Bələdiyyəspor" idi və komandası Türkiyə çempionatında məğlubiyyətsiz irəliləyirdi. Cemal Kütahya Türkiyə milli həndbol komandasının kapitanı kimi 2022-ci ildə baş tutmuş İslam Həmrəylik Oyunlarında çıxış etmiş və gümüş medalın sahibi olmuşdur. Türkiyə millisinin heyətində 150-dən çox oyuna çıxmışdır. === Çimərlik həndbolu === O, Türkiyə milli çimərlik həndbol komandasının da kapitanı olmuşdur. 2019-cu ildə 172 qolla, 2021-ci ildə isə 151 qolla çimərlik həndbolu üzrə keçirilmiş Avropa çempionatlarının bombardiri olmuşdur.

Kamal Kılıçdaroğlu (türk. Kemal Kılıçdaroğlu; 17 dekabr 1948, Nazimiyə[d], Türkiyə) — Türk siyasətçi və keçmiş dövlət məmuru. Cümhuriyyət Xalq Partiyasının sədri və Türkiyə Ana Müxalifət lideri (2010-cu ildən). Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 22, 23, 24, 25, 26 və 27-ci çağırış millət vəkili, Türkiyədə prezidentliyə sabiq namizəd (2023). == Fəaliyyəti == === Əmək fəaliyyəti === 1971-ci ildə əmək fəaliyyətinə Türkiyə Maliyyə Nazirliyində mühasib köməkçisi kimi başlamışdır. 1983-cü ildə Gəlirlər Baş İdarəsinə şöbə müdiri təyin edilmiş, burada idarə rəisinin müavini vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir. Daha sonra sosial sığorta sahəsində işləmiş, Hacəttəpə Universitetində müəllim, İş Bankında idarə heyətinin üzvü olmuşdur. === Siyasi fəaliyyəti === 1999-cu ildən başlayaraq bir müddət Demokratik Sol Partiya ilə əməkdaşlıq etmişdir. 2002 və 2007-ci illərdə İstanbuldan Cümhuriyyət Xalq Partiyası siyahısı ilə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin millət vəkili seçilir. 2007-ci ildən o, həmçinin Türkiyə Böyük Millət Məclisində Dəniz Baykalla birlikdə CXP fraksiyasının həmsədri olmuş və bu vəzifəni 17 may 2010-cu il tarixinə qədər icra etmişdir.

Cahid Camal Şamil oğlu (15 noyabr 1928, Gülablı – 17 iyun 2011) — Rusiya Federasiyasının əməkdar rəssamı, Moskva Rəssamlar İttifaqının üzvü, Azərbaycan və Monqolustan Rəssamlar Birliyinin üzvü, Beynəlxalq Rəssamlar Fondunun üzvü. Ata tərəfdən Cahid Camal Sarıcalı xanlarının xətti ilə Qarabağ xanı Pənahəli xanın nəsildən olan Dağlıq Qarabağın bəy ailəsindəndir. == Həyatı == Cahid Camal Şamil oğlu 15 noyabr 1928-ci ildə Azərbaycanın Gülablı kəndində anadan olmuşdur. Ailəsinin evi Şuşadadır. Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində oxumuş, ərəb dilini bilmişdir. 1953-cü ildə Surikov adına Moskva Rəssamlıq İnstitutunun dekorativ rəssamlıq sinfini bitirmişdir. Zaqolovok və kitab qrafikası sahəsində çalışmışdır. "Raduqa", "Proses" və s. nəşriyyatlarda kitabların illüstrasiyalarını işləyib. Bir neçə il "Soyuzmultfilm" studiyasında cizgi rəssamı kimi fəaliyyət göstərib.