Lüğətlərdə axtarış.

Klanq (əvvəllər Kelanq adı ilə də tanınırdı) — Malayziyada, Selanqor şəhərində şəhər. Kalanq vadisində, Kuala-Lumpur şəhərindən 32 km qərbdə və Port-Klanqdan 6 km şərqdə yerləşir. Kuala-Lumpur şəhərindən əvvəl Selanqor ştatının paytaxtı olmuşdur. Hazırda Şah-Alam ştatının paytaxtıdır. Klanq dairəsində yerləşən Port-Klanq dünyanın ən çox yük daşınan limanlarından biridir. Əhalisi 1 113 851 nəfərdir (2010). == Etimologiyası == Tədqiqatçılar arasında geniş yayılmış mülahizəyə əsasən şəhər öz adını ərazisindən axan Klanq çayının adından götürmüşdür. Bu coğrafi region bütünlüklə Klanq çayının yaxınlığında yerləşdiyinə görə Klanq vadisi də adlandırılmışdır. Digər bir məşhur bir nəzəriyyəyə görə isə bu ad mon-kxmer dilində Klong və ya köhnə malay sözü olan kilang ("anbarlar") sözündən götürülmüşdür, keçmiş zamanlarda şəhərdə çoxlu miqdarda anbarların olması ilə bağlı olduğu ehtimal olunur, müasir dövrdə Kilang" — fabrik mənasında işlənilir. == Rayonlar == Klanq çayı Klanq şəhərini Şimal və Cənub hissələrinə bölür.

Jozias Braun-Blanket (fr. Josias Braun-Blanquet; doğulanda adı alm. Josias Braun‎, 3 avqust 1884, Kur[d] – 20 sentyabr 1980, Monpelye) — XX əsrin görkəmli geobotaniklərindən biridir.

Klanq adası (malay Pulau Klang) — Malayziyanın Selanqor ştatı, Port-Klanq şəhərindən 2.5 km aralıda yerləşən ada. Şimal-şərqdən materikdən şimali Kelanq boğazı, Lumut adasından isə Cənubi Kelnaq adası ilə ayrılır. cənubdan Çe-Mat-Szin və Selat-Kerinq adası ilə sərhədlənir. Qərbində isə Ketam adası yerləşir. Adada yaşayış yoxdur. Bölgədə balıqçılıq və gəmiçilik inkişaf etmişdir. Adsa bütünlüklə manqrov meşələri və bataqlıqlarla örtülüdür..

Andre Lanq — (ing. Andrew Lang; 31 mart 1844[…] – 20 iyul 1912[…]) Şotland şairi, romançısı, ədəbiyyatşünası və antropologiya sahəsinə töhfə verən alim. O, daha çox, tarix, etnoqrafiya, antropologiya və folklor kolleksiyaçısı kimi tanınır. Sent-Endryus Universitetində Andre Lanqın mühazirələri onun adını daşıyır.

Noa Noell Lanq (17 iyun 1999-cu ildə anadan olub) — Eerste Diviziya təmsilçilərindən olan Yonq Ayaks klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar Niderland futbolçusudur. == Klub karyerası == === Yonq Ayaks === Lanq Feyenoord akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. 6 fevral 2017-ci ildə Lanq Erediviziya təmsilçilərindən olan Ayaks klubu ilə 2019-cu ilin 30 iyun tarixinə kimi olan ilk peşəkar müqaviləsini imzalamışdır. Lanq öz peşəkar karyerasında debütünü 3 aprel 2017-ci ildə Yonq Utrext klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 81-ci dəqiqədə Ezra Valianı əvəz etmişdir. Eerste Diviziya görüşündə Yonq Ayaks rəqibinə 2-0 hesabı ilə qalib gəlmişdir. Lanq karyerasında ilk qolunu 15 dekabr 2017-ci ildə Emmen klubuna qarşı oyunda vurmuşdur. Eerste Diviziya görüşündə Yonq Ayaks rəqibi ilə 2-2 hesabı ilə bərabərə qalmışdır. == Şəxsi həyatı == Lanq Niderlandın Kapelle aan den İYssel şəhərində anadan olmuşdur. Valideynləri isə Surinam vətəndaşlarıdır.

Şanq Ronq (d. 12 fevral 2000) — Çin Xalq Respublikasını təmsil edən bədii gimnast. Şanq Ronq 2016-cı ildə Çini XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Şanq Ronq 2016-cı ildə Çin bayrağı altında Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində XXXI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. O, fərdi yarışların təsnifat mərhələsində 65.014 xal topladı və 24-cü yeri tutaraq mübarizəni dayandırdı.

Truong Tan Sang (21 yanvar 1949) — Vyetnam Sosialist Respublikasının yeddinci prezidentidir. O, 25 İyul 2011-ci ildə seçilmişdir. Baş nazir hökumət işləri idarə edir, çünki Prezident Vyetnam siyasətdə təntənəli edir. O, 1996-2000-dən Hochiminh şəhər Kommunist Partiyasının lideri oldu.

Slenq (ing. slang) — müxtəlif sosial qruplarda (peşəkar, yaş və s.) işlədilən xüsusi, yeni mənalı sözlər. İngilis dilində "slenq" termini XIX əsrin əvvəllərində geniş yayılmağa başlayıb. Terminin etimologiyası indiyə qədər aydınlaşdırılmayıb.

Şanq Tsunq (ing. Shang Tsung) - "Mortal Kombat" oyun seriyasının personajlarından biridir. == Xarakteristika == Şanq Tsunq məşhur cadugərddir. Turnirlərdə Məğlub etdiyi döyüşçülərin ruhlarını alaraq özünə güc qazandırır və eyni zamanda onların cildinə dönə bilir. Şaolin məbədinin rahiblərindən birini öldürdükdən sonra onun gücünü alaraq Kunq-funun İlan növünün bütün sirlərinə yiyələnmiş və bunu turnirlərdə əsas döyüş növünə çevirmişdi. Ardınca digər Kunq-fu növlərinin sirlərini də aşkar etmişdi.

Saləng Əfqanıstan İslam Respublikasının Pərvan vilayətinin rayonlarından biri və Salang vulusvalisinin mərkəzidir. Bu müğənni Əhməd Zahir öldü Saləngdə.

Şanq-Çi və on halqa əfsanəsi (ing. Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings) — ABŞ istehsalı Marvel Kinematoqrafiya Kainatının 25-ci filmi.

Şanq-Çi və on halqa əfsanəsi (ing. Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings) — ABŞ istehsalı Marvel Kinematoqrafiya Kainatının 25-ci filmi.

Saləng dağları — Əfqanıstanın şimal-şərqindəki Pərvan vilayətində dağ silsiləsi

Salanq tuneli — Əfqanıstanda ölkənin şimal və mərkəz hissəsini birləşdirən tunel. 1964-cü ildə sovet mütəxəssislərinin hazırladığı 2.7 km uzunluqdakı Salanq tuneli coğrafi baxımdan (Hindiquş dağları) dünyanın üçüncü ən hündür keçididir (3360 metr). Tunelin işə düşməsi ilə ölkənin cənubundan şimalına getməyə sərf olunan vaxt 72 saatdan 10 saata endi. Tarixdə Ginnesin Rekordlar Kitabına düşmüş ən dəhşətli avtomobil qəzası bu tuneldə olub. Tuneldə ilk qəza 23 fevral 1980-ci ildə baş verib. Sovet ordusuna məxsus avtomobil karvanı fasilə üçün dayandıqda mühərriklərdən çıxan zəhərli qazlar 16 əsgərin həyatına son qoyub. 3 noyabr 1982-ci ildə tuneldə 2 hərbi qruplaşma arasında toqquşma baş verib. Sovet hərbi mənbələrinə görə, yanacaq daşıyan avtomobilin alışması nəticəsində 176 nəfər (64 sovet əsgəri və 112 əfqan) həlak olub. Əfqan Milli Yanğından Mühafizə Departamentinin hesabatında isə ölənlərin sayının 3000 olduğu bildirilib. Şimal alyansı və taliblər arasında təbii maneə olan bu tunel 1997-ci ildə Əbdül-Rəşid Dustumun əmri ilə partladılıb.

Saləng vulusvalisi (fars. سالنگ‎, puşt. سالنګ) — Əfqanıstanın Pərvan vilayətində rayon biri. Mərkəzi Saləngdir.

Salanq tuneli — Əfqanıstanda ölkənin şimal və mərkəz hissəsini birləşdirən tunel. 1964-cü ildə sovet mütəxəssislərinin hazırladığı 2.7 km uzunluqdakı Salanq tuneli coğrafi baxımdan (Hindiquş dağları) dünyanın üçüncü ən hündür keçididir (3360 metr). Tunelin işə düşməsi ilə ölkənin cənubundan şimalına getməyə sərf olunan vaxt 72 saatdan 10 saata endi. Tarixdə Ginnesin Rekordlar Kitabına düşmüş ən dəhşətli avtomobil qəzası bu tuneldə olub. Tuneldə ilk qəza 23 fevral 1980-ci ildə baş verib. Sovet ordusuna məxsus avtomobil karvanı fasilə üçün dayandıqda mühərriklərdən çıxan zəhərli qazlar 16 əsgərin həyatına son qoyub. 3 noyabr 1982-ci ildə tuneldə 2 hərbi qruplaşma arasında toqquşma baş verib. Sovet hərbi mənbələrinə görə, yanacaq daşıyan avtomobilin alışması nəticəsində 176 nəfər (64 sovet əsgəri və 112 əfqan) həlak olub. Əfqan Milli Yanğından Mühafizə Departamentinin hesabatında isə ölənlərin sayının 3000 olduğu bildirilib. Şimal alyansı və taliblər arasında təbii maneə olan bu tunel 1997-ci ildə Əbdül-Rəşid Dustumun əmri ilə partladılıb.

Slenq lüğəti — slenqlərin əlifba sırası ilə siyahısını ehtiva edən arayış kitabçası. Rəsmi istifadədə ümumiyyətlə qəbuledilməz xalq dili lüğətidir — adətən məna, tələffüz və etimologiya da daxil olmaqla hər bir söz üçün verilən məlumatlar daxildir. O, daha dünyəvi terminlərdən (məs. "yağış yoxlaması") gizli cinsi təcrübələrə qədər bir sıra jarqon terminləri müəyyən edə bilər. Bu cür əsərlərə müxtəlif dialektlərdən və jarqonlardan yaranan söz və ifadələr də daxil ola bilər ki, onlar daha geniş istifadə oluna bilsinlər. == Məşhur slenq lüğətləri == === XVII və XVIII-ci əsrlər === Slenq lüğətləri yüz illərdir mövcuddur. The Canting Academy, or Devil's Cabinet Opened 1673-cü ildə oğru fanatizmini təyin etməyə çalışan Riçard Head tərəfindən yazılmış XVII-ci əsrə aid jarqon lüğəti.Qədim və müasir terminlərin Yeni Canting Crey lüğəti — ilk dəfə 1698 ildə nəşr olunmuşdur. A Classical Dictionary of the Vulgar Tongue — Fransis Qros tərəfindən ilk dəfə 1785-ci ildə nəşr edilmişdir. Qrosun işi Con Camden Hottenin 1859-cu ildə Müasir slenq, zərflər və vulqar sözlər lüğətinə qədər, şübhəsiz ki, ən əhəmiyyətli ingilis dilli jarqon lüğəti idi. === Müasir dövr === Son illərdə daha çox akademik yönümlü lüğətlər xalq etimologiyası və yalan etimologiyadan irəli gələn problemlərdən qaçaraq, slenqlərə qəti bələdçi vermək cəhdi ilə etimoloji tədqiqatları bir araya gətirməyə çalışıblar.

Auqust Sanq (est. August Sang; 27 iyul 1914, Pyarnu — 14 oktyabr 1969, Tallin) — Estoniya şairi və ədəbi tərcüməçi. == Həyat və yaradıcılığı == Auqust Sanq Pyarnuda poçt qulluqçusu ailəsində anadan olmuşdur. 1932-ci ildə Pyarnuda kişi gimnaziyasını bitirmişdir. Hərbi xidmətini bitirdikdən sonra Auqust bir il yarım telefon bağlantısı işçisi kimi çalışmışdır. 1934-cü ildən 1942-ci ilə qədər Tartu Universitetində fəlsəfə fakultəsində təhsil almışdır. Bir neçə dəfə bəzi səbəblərdən təhsilini yarımçıq qoymaq məcburiyyətində qalmışdır.Artıq Auqust Sanq səkkiz yaşı olarkən şeirlər yazmağa başlamışdır. İnyo təxəllüsü altında şeirlər yazan Auqust 1933-cü ildə Improvisatsioon poeması ilə Kevadik adlı gənclər jurnalının ədəbi müsabiqəsinin qalibi olmuşdur. 1934-cü ildə onun şeiri ilk dəfə Looming ədəbi jurnalında çap olunmuşdur. 1936-cı ildə onun poetik toplusu Üks noormees otsib õnne işıq üzü görmüş və ona məşhurluq qazandırmışdır.

Kiplanqat Sanq (14 aprel 1981) — Keniyalı cüdoçu. Kiplanqat Sanq Keniyanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Kiplanqat Sanq birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 90 kq çəkidə, 1/16 final mərhələsində Macarıstannın nümayəndəsi Kriztian Tot ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Kiplanqat Sanq rəqibinə 0:100 hesabı ilə uduzdu.

Alana — nazlı, armud və s.-dən hazırlanan çərəz. Əsasən, Azərbaycanın Naxçıvan bölgəsinin Ordubad rayonu ərazisində geniş yayılmışdır. == Hazırlanması == Onu, adətən, şaftalının nazlı növündən və armudun əndiryani və şəkəri növündən hazırlayırlar. Alananı hazırlamaq üçün ilk əvvəl lazım olan meyvələr dərilir. Meyvənin qabığı soyulub 5-6 gün günəş şüası altında qurudulduqdan sonra saplaq tərəfdən dairəvi kəsilir və içərisi oyulur. Yenidən gün düşən yerə bir gün saxladıqdan sonra hazırlanmış içlik meyvənin içərisinə doldurulur. İçliyi hazırlamaq üçün cəviz ləpəsini iri gözlü ət maşınında çəkərək 1:1 nisbətində şəkər tozu əlavə edilir. Alananın tamı daha yaxşı olsun deyə ona 1-2 çimdik vanil əlavə edirlər. Elə ki, içlik qurudulmuş meyvənin içərisinə dolduruldu, onda əvvəlcədən hazırlanmış xırda meyvə qapaqlarını alananın yuxarı hissəsinə qoyaraq sap keçirilmiş təbənə ilə deşərək sapa düzülür. Təxminən 20-30 alana bir sapa düzülərək düyünlənir və üzərinə tənzif keçirilərək münasib bir yerdən asılır.

Aland adaları (isv. Åland — Oland) və ya Ahvenanmaa fin Ahvenanmaa) — Finlandiyaya aid muxtar vilayət. Aland adaları Baltik dənizində yerləşən 8 000 adadan ibarət arxipelaqdır. Bu adaların əhalisi lap qədimdən İsveç dilində danışıb və 1808-ci ilədək İsveç krallığının tərkibinə daxil olub. 1808-1809-cu illər savaşının yekunlarına görə İsveç Finlandiyanı və Aland adalarını Rusiyaya verməyə məcbur olub, Sonuncu isə 1856-cı il Aland müharibəsində (Krım müharibəsinin bir hissəsi) məğlub olandan sonra Aland adalarını hərbsizləşdirilmiş zona kimi tanımaq zorunda qalıb. XX əsrin əvvəllərində ümumxalq səsverməsi keçirilib və Norveç dinc yolla İsveçdən ayrılıb. 1917-ci ildə Rusiya Finlandiyanın müstəqilliyini tanıyıb. Bu zaman Aland adalarının İsveç əhalisi öz qədim vətənləri olan İsveçlə birləşmək arzusunda bulunub. İsveç kralına adaların bütün yaşlı əhalisinin imzaladığı xahişnamə təqdim olunub. 1917-ci ilin dekabrında Finlandiya Aland əhalisinin arzusu əleyhinə gedərək onların öz müqəddəratlarını təyinetmə şərtlərini onunla razılaşdırmağı təklif edib.

Arank - türk və tatar mifologiyasında su cini. Arang və ya Anank (Anang) olaraq da deyilir. "Aranklar" şəklində çoxluq olaraq xatırlanarlar. Sayları çoxdur. Suyun içində olduğu qədər su xaricində də yaşayırlar və hər tərəf onlarla doludur. Suların axışına hökm edərlər. Yaxşı davranan varlıqlardır, nadir olaraq pis davranarlar. İnsanları qoruyarlar. Bəzi müqəddəs insanlar onları hegemonluğu altına ala bilərlər. Səhrada susuz qalıb ölmə nöqtəsinə gələn kəslərə kömək edərlər.

Blank – [fr. blanc – ağ]: == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. "Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər", Bakı, "İnformasiya Texnologiyaları", 2009, 201 s. == Xarici keçidlər == Blank nədir?

Branq (fr. Brangues) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Morstel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — La-Tur-dyu-Pen. INSEE kodu — 38055. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 469 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 225 ilə 315 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 430 km cənub-şərqdə, Liondan 50 km şərqdə, Qrenobldan 60 km şimalda yerləşir.

Eland — Baltik dənizində ada. Skandinaviya yarımadasının cənub şərq sahilləri yaxınlığındadır. İsveçə məxsusdur. Uzunluğu şimaldan cənuba 136 km, sahəsi 1342 km²-dir. Əsasən, moren çöküntülərilə örtülmüş əhəng daşından təşkil olunmuşdur. Ərazisində şam meşələri var. Əhalisi əkinçilik və maldarlıqla məşğul olur. Mühüm şəhəri Borqholmdur.

Kalanq (ing. Kallang River, çin. 加冷河) — Sinqapurda çay. Çay öz başlanğıcını Aşağı Pirsa su anbarından götürür. Kalanqanın mənsəbi Sinqapur boğazıdır. Uzunluğu 10 km olan Kalanq Sinqapurun ən uzun çayıdır. == Tarixi == Kolonializm dövrünə qədər Sinqapurun yerli əhalisi bataqlaşmış Kalanqa çayı mənsəbində yaşayırdı. Əsas məşğuliyyəti balıqçılaq olsada nadir hallarda açıq dənizə çıxardılar. 1819-cu ildə adaya Stemford Rafflz yan almış və adanın o zamanlar kı əhalisindən yarısı aborigenlər idi. İlk zamanlar Kalanq çayı Sulavesi adasından olan tacirlərin yük boşaltma yeri idi.

"Auld Lang Syne" — Robert Burns tərəfindən yazılan şotland poeması. 1778-ci ildə Xalq mahnısı adını almışdır. Dünyanın bir çox yerində deyilən "Auld Lang Syne" mahnısı 18-ci əsrin əvvəllərində bəstələnmişdir. Dostluq adına yazılmış bu köhnə mahnı Çarli Çaplinin "Altına hücüm" filmində, "Waterloo Bridge", hətta "Mister Bin" serialını istifadə edilmişdir. Bu mahnı bütün dünya tərəfindən, əsasən də ingilis dilində danışan ölkələr tərəfindən tanınır. Mahnının başlığı "uzun uzun zaman əvvəl", daha deyimsəl "uzun bəri köhnə" kimi standart ingiliscəyə tərcümə oluna bilər, ya da "köhnə zamanlarda" "günlər getdi". İlk sətirində göründüyü kimi "köhnə gözəl günlər üçün," zəif "(uğruna) köhnə dəfə" kimi tərcümə edilə bilər.

Nam San Mi (3 may 1984) — Cənubi Koreyalı aktrisa.

Kianq (lat. Equus kiang) — atlar fəsiləsini at cinsinə aid otyeyən təkdırnaqlı məməli yarımnövü. Onlara əsasən, Tibet və onun ətraf ərazilərində müşahidə edilir. Kianq Qulanların bir yarımnövü hesab edilir. Ancaq onlar digər yarımnövlərdən iri olur və daha çox ata bənzəyir. == Xarici görünüş == Kianqların uzunluğu 210 sm, hündürlüyü 142 sm, çəkisi isə 250–400 kq ola bilir. Yayda rəngləri parlaq qırmızı rəng alır. Qışda tükləri uzanır. Rəngi qonurlaşır. Belinin tən ortasından qara xətt keçir.

Malanq (yav. ꦏꦸꦛꦩꦭꦁ) — İndoneziyanın Şərqi Yava əyalətindəki bir şəhər. Sinqhasari Krallığının dövrünə qədər uzanan bir keçmiş tarixi vardır. 2016-cı ilin qiymətləndirməsinə görə 887.443 nəfər əhalisi olan əyalətin ikinci ən sıx şəhəridir. Metropol bölgəsində iki şəhər və 22 rayon arasında yayılmış 3,663,691 nəfər əhali yaşayır (Malanq Reqensi-də 21 və Pasuruan Reqensidə 1). Malanq Şərqi Yava bölgəsində Surabaya və Kediridən sonra iqtisadiyyatına görə üçüncü ən böyük şəhərdir və 2016-cı il ÜDM-i ilə 44,30 trilyon rupiya təşkil edir. Şəhər mülayim iqlimi ilə tanınır. Holland müstəmləkəsi dövründə Avropa sakinləri üçün məşhur bir yer idi. İndiyə qədər Malanq beynəlxalq turistlər üçün məşhur bir yer olaraq hələ də mövqeyini saxlayır. Malanq müxtəlif tarixi izləri saxlayır.

Maks Karl Ernst Plank (alm. Max Karl Ernst Ludwig Planck‎; 23 aprel 1858[…], Kil, Holşteyn-Qlükştadt, Almaniya ittifaqı – 4 oktyabr 1947[…], Göttingen, İşğal Almaniyası) — görkəmli alman fiziki. Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı (1918). Kvant nəzəriyyəsinin banisi kimi XX əsrin əvvəllərindən fizika elminin inkişafı istiqamətini müəyyənləşdirmişdir. == Həyatı == Maks Plank övladlarının tərbiyə və fərdi inkişafına həddindən artıq diqqət göstərən prusiyyalı alim və hüqüqşünaslar ailəsində dünyaya gəlmişdir. Münhendə gimnaziyada oxuduğu illərdə bir çox fənnlərdə qeyri-adi istedad və yüksək əməksevərlik nümayiş etdirir. Fizik olmaq qərarına gəlməsi də bu səbəbdən asan olmamışdır. Plankı fəlsəfə və musiqi də maraqlandırıdı. Fizikanı isə Berlin və Münhendə oxumuşdur. == Elmi fəaliyyəti == Dissertasiyasını müdafiə etdikdən sonra 1885-ci ildən 1889-cu ilə qədər Kildə, 1889–1926-cı illər aralığında isə Berlində dərs demişdir.

== Zlango dili haqqında ümumi məlumat == Zlango dili 2003-cü ildə Zlango Ltd. şirkəti tərəfindən hazırlanıb. "Zlango" ingiliscə "slang" sözünün fərqli tələffüzündən yaranıb. == Dilin xüsusiyyətləri == 1. Zlango dilində hərflərin əvəzinə kiçik simvollardan istifadə olunur. 2. İstifadə olunan simvolların ümumi sayı 200-dür. 3. Zlango dilinin sintaksisi çox sadə və asan başadüşüləndir. 4.

Acanq Acanq qrupu — Filippinin cənubundakı terror təşkilatı olan Əbu Səyyaf qruplaşmasının xüsusi bir qolu. Qrup "Əkiz bombalama" hücumları ilə məşhurluq qazanmışdır. 27 yanvar 2019-cu ildə Sulunun Xolo şəhərindəki Katolik kilsəsində baş vermiş partlayışın arxasından bu qrupun olduğu iddia edilmişdir. Hadisə nəticəsində 18 nəfər həyatını itirmişdir.

Aland adaları (isv. Åland — Oland) və ya Ahvenanmaa fin Ahvenanmaa) — Finlandiyaya aid muxtar vilayət. Aland adaları Baltik dənizində yerləşən 8 000 adadan ibarət arxipelaqdır. Bu adaların əhalisi lap qədimdən İsveç dilində danışıb və 1808-ci ilədək İsveç krallığının tərkibinə daxil olub. 1808-1809-cu illər savaşının yekunlarına görə İsveç Finlandiyanı və Aland adalarını Rusiyaya verməyə məcbur olub, Sonuncu isə 1856-cı il Aland müharibəsində (Krım müharibəsinin bir hissəsi) məğlub olandan sonra Aland adalarını hərbsizləşdirilmiş zona kimi tanımaq zorunda qalıb. XX əsrin əvvəllərində ümumxalq səsverməsi keçirilib və Norveç dinc yolla İsveçdən ayrılıb. 1917-ci ildə Rusiya Finlandiyanın müstəqilliyini tanıyıb. Bu zaman Aland adalarının İsveç əhalisi öz qədim vətənləri olan İsveçlə birləşmək arzusunda bulunub. İsveç kralına adaların bütün yaşlı əhalisinin imzaladığı xahişnamə təqdim olunub. 1917-ci ilin dekabrında Finlandiya Aland əhalisinin arzusu əleyhinə gedərək onların öz müqəddəratlarını təyinetmə şərtlərini onunla razılaşdırmağı təklif edib.

Aland dəniz — Atlantik okeanına daxil olan Baltik dənizi ilə Botniç körfəzi arasında yerləşir. Ən dərin yeri 301 metr təşkil edir. Aland adaları ilə materik arasında mövqe tutur. Dəniz İsveç və Finlandiya arasında əsas dəniz yolu üzərində yerləşir. Dəniz sahilində 67,700 nəfər yaşayır (hər m2 üçün 0,0000677 nəfər).

Aland konvensiyası - Aland adalarının statusunun müəyyən edilməsi ilə bağlı 1921-ci ildə onlarla dövlət tərəfindən qəbul edilmiş və Millətlər Cəmiyyəti tərəfindən təsdiq edilmiş müqavilə. == Tarixi == Aland konvensiyasının şərtlərinə uyğun olaraq Aland adaları tamamilə silahsızlaşdırılmış zona elan olunurdu: onun ərazisində heç bir hərbi birləşmə saxlanıla və heç bir hərbi istinadgahlar inşa edilə bilməzdi. İsveç dilinin və mədəniyyətinin saxlanması haqqında Əsasnaməyə əsasən Aland adalarında yaşayan gənclər hərni xidmətə cəlb edilə bilməzlər. 1939-1940-cı illərdə baş vermiş Sovet-fin müharibəsinin başa çatması ilə bağlı SSRİ ilə Finlandiya arasında Aland adaları haqqında razılaşmaya dair müqavilədə Aland konvensiyasının bir çox şərtləri təkrar olunurdu. Lakin demilitarizasiya haqqında yeni müqavilə az sonra SSRİ ilə Finlandiya arasında başlanmış müharibə nəticəsində pozuldu. İkinci dünya müharibəsindən sonra Aland adalarının demilitarizasiyası ilə bağlı statusu 1947-ci il Paris sülh müqavilələri ilə təsdiq olundu və bu günədək qüvvədədir.

Aland müharibəsi (fin Oolannin sota, isv. Åländska kriget) — 1854–1856-cı illərdə Rusiya imperiyası ilə Fransa və İngiltərə arasında Krım müharibəsi zamanı Finlandiya böyük hersoqluğu sahillərində Britaniya–Fransa dəniz qüvvələrinin hərbi və mülki obyektlərə qarşı əməliyyatları. Finlandiya tarixşünaslığında istifadə edilir. Müharibə Alanddakı Bomarsund döyüşünün şərəfinə adlandırılmışdır.Rumıniya cəbhəsində irəliləyən Rusiya imperiyası 4 oktyabr 1853-cü ildə Osmanlı imperiyasını müharibə elan etməyə təhrik etmiş, İngiltərə və Fransa osmanlıları dəstəkləmək qərarına gəlmişdi. Aland müharibəsinin məqsədi Rusiyanın kommunikasiya yollarını və xarici ticarətini kəsmək, onu sülhə məcbur etmək və İsveçi Rusiyaya qarşı müharibəyə cəlb etmək idi. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Eero Auvinen: Krimin sota, Venäjä ja suomalaiset. Turun yliopisto, 2015. (in Finnish) Raoul Johnson & Ilkka Malmberg: Kauhia Oolannin sota – Krimin sota Suomessa 1854–1855. John Nurmisen säätiö, 2013. ISBN 978-952-9745-31-9ISBN 978-952-9745-31-9.

Beddu Amanq (7 avqust 1936, Makasar – 9 yanvar 2021) — İndoneziyalı iqtisadçı. 1995–1998-ci illərdə İndoneziyanın Qida Naziri vəzifəsini icra etmişdir. O, həmçinin, Dövlət Lojistik Agentliyinin (BULOG) rəhbəri idi. Qacah Mada Universitetinin Kənd Təsərrüfatı fakültəsini, sonra isə 1977-ci ildə Kənd Təsərrüfatı Sosial-İqtisadiyyat Bölməsini və magistr dərəcəsini bitirmişdir. 1981–1984-cü illərdə ABŞ-nin Deyvis Kaliforniya Universitetinin iqtisadi inkişaf doktoru dərəcəsini almışdır.

Böyük xallı qartal (lat. Clanga clanga) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qırğıkimilər dəstəsinin qırğılar fəsiləsinin xallı qartal cinsinə aid heyvan növü. == Statusu == Nadirdir. == Kateqoriyası == (VU). Mənfi təsirlərə həssasdır. == Genefond əhəmiyyəti == Cinsin 5 növündən biridir. == Qısa təsviri == Bozqır (çöl) qartalından az kiçikdir. Səsi bərk çıxır– "kiyak-kiyak". Rəngi qara-qonurdur. == Yayılması == Avropa və Asiyada yayılıb.

Şir (lat. Panthera leo) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinə aid heyvan növü. Bədəninin uzunluğu təqribən 210 sm-ə, quyruğu 110 sm-ə, kütləsi 280 kq-a yaxın olur. Pəncəsi iri caynaqlı, tükü qısa, sarımtıl-qonurdur. Quyruğunun ucu qotaz kimidir. Başqa pişikkimilərdən fərqli olaraq, cinsiyyət dimorfizmi yaxşı nəzərə çarpır. Erkəyinin boynunda, başının bir hissəsində, sinəsində və gövdəsinin ön tərəfində açıq-sarı, qara yalı olur. Dişi və cavan şirlərin isə yalı olmur. Çox güclü və cəlddir. Antilop, zebr, zürafə, maral, sürünənlər və s.

Xallı qartal (lat. Clanga) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qırğıkimilər dəstəsinin qırğılar fəsiləsinə aid heyvan cinsi. Etimoloji cəhətdən, cinsin adı qədim yunan sözü olan "klangos"dan gəlir və qartal mənasını ifadə edir. Əvvəllər bu quşlar qartal cinsində təsnif olunmuşdur. Azərbaycan ərazisində bu cinsə mənsub iki qartal növü qeydə alınmışdır: Böyük xallı qartal və kiçik xallı qartal.