Lüğətlərdə axtarış.

Fibroz — fibrotik çapıq kimi tanınan, birləşdirici toxumanın normal parenximal toxumanı nəzarətsiz qaldığı dərəcədə əvəz etdiyi, toxumaların əhəmiyyətli dərəcədə yenidən qurulmasına və qalıcı çapıq toxumasının əmələ gəlməsinə səbəb olan patoloji yara sağalmasıdır. Təkrarlanan xəsarətlər, xroniki iltihab və təmir fibroza həssasdır, burada kollagen kimi hüceyrədənkənar matris komponentlərinin təsadüfən həddindən artıq yığılması fibroblastlar tərəfindən istehsal olunur və daimi fibrotik çapıq əmələ gəlir. Zədəyə cavab olaraq buna skarlasma deyilir və əgər fibroz tək bir hüceyrə xəttindən yaranırsa, buna fibroma deyilir. Fizioloji olaraq, fibroz birləşdirici toxuma çökdürmək üçün hərəkət edir, bu da əsas orqan və ya toxumanın normal quruluşuna və funksiyasına müdaxilə edə və ya tamamilə maneə törədə bilər. Fibroz lifli toxumanın həddindən artıq çökməsinin patoloji vəziyyətini, həmçinin şəfada birləşdirici toxuma çökmə prosesini təsvir etmək üçün istifadə edilə bilər. Hüceyrədənkənar matriks zülallarının patoloji yığılması ilə müəyyən edilən fibroz, təsirlənmiş toxumanın çapıqlaşması və qalınlaşması ilə nəticələnir, bu, mahiyyət etibarilə normal orqan fəaliyyətinə mane olan şişirdilmiş yara sağalma reaksiyasıdır. == Fiziologiya == Fibroz skarlasma prosesinə bənzəyir, çünki hər ikisi kollagen və qlikozaminoqlikanlar da daxil olmaqla birləşdirici toxuma salan stimullaşdırılmış fibroblastları əhatə edir . Proses makrofaqlar kimi immun hüceyrələr fibroblastları stimullaşdıran həll olunan amilləri buraxdıqda başlayır. Ən yaxşı xarakterizə olunan pro-fibrotik vasitəçi makrofaqlar və interstitium adlanan səthlər arasında hər hansı zədələnmiş toxuma tərəfindən buraxılan TGF betadır. Fibrozun digər həll olunan vasitəçilərinə , trombositdən əldə edilən böyümə faktoru və interleykin 10 daxildir .

Kipr (yun. Κύπρος), bəzi mənbələrdə Qıbrız və ya Kıbrıs (türk. Kıbrıs) — Aralıq dənizinın şərqində ada. Coğrafi baxımından ada Asiya qitəsinə daxildir. Kipr Misirdən 380 km, Suriyadan 105 km, Türkiyədən isə 75 km məsafədə yerləşir. Şimalında Şimali Kipr Türk Respublikası, 1974-cü ildə türk ordusunun adanın şimalını nəzarətə götürməsindən sonra adanın cənubunda yerləşən və ada üzərində suveren hüquqları beynəlxalq birlik tərəfindən de-yure tanınan Kipr Respublikası yərləşir. Ayrıca, Kipr adasında Böyük Britaniyaya aid dövlət-hərbi baza olan Akrotiri və Dekeliya yerləşir. == Coğrafiya == Ada şərqdən qərbə 240 km məsafədə uzanır. Eni isə 100 km təşkil edir. Adanın sahəsi 9251 km².

Qoyunöküz (lat. Ovibos) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin boşbuynuzlular fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Kipr (yun. Κύπρος), bəzi mənbələrdə Qıbrız və ya Kıbrıs (türk. Kıbrıs) — Aralıq dənizinın şərqində ada. Coğrafi baxımından ada Asiya qitəsinə daxildir. Kipr Misirdən 380 km, Suriyadan 105 km, Türkiyədən isə 75 km məsafədə yerləşir. Şimalında Şimali Kipr Türk Respublikası, 1974-cü ildə türk ordusunun adanın şimalını nəzarətə götürməsindən sonra adanın cənubunda yerləşən və ada üzərində suveren hüquqları beynəlxalq birlik tərəfindən de-yure tanınan Kipr Respublikası yərləşir. Ayrıca, Kipr adasında Böyük Britaniyaya aid dövlət-hərbi baza olan Akrotiri və Dekeliya yerləşir. == Coğrafiya == Ada şərqdən qərbə 240 km məsafədə uzanır. Eni isə 100 km təşkil edir. Adanın sahəsi 9251 km².

Nikolas Eyluord Vigors (irl. Nicholas Aylward Vigors, 1785[…], Karlou qraflığı[d] – 26 oktyabr 1840, London) — İrlandiya zooloqu və siyasi xadimi. Daha çox quşların öyrənilməsinə dair 40 işin müəllifi kimi tanınır. == Elmi irsi == 1825-ci ildən başlayaraq Vigors elmi jurnallarda ornitologiya üzrə 6-sı digər həmmüəlliflərlə olmaqla 40-a yaxın məqalə dərc etdirmişdir. ==== Bəzi nəşr olunmuş əsərləri ==== An inquiry into the nature and extent of poetic licence / by Vigors, Nicholas Aylward, 1785—1840 London : printed for J. Mackinlay, by T. Bensley, 1810 A century of birds from the Himalaya Mountains / by Gould, John, 1804—1881 Letterpress by N. A. Vigors. London, 1832 == Ədəbiyyat == Leslie Stephen, George Smith, Sidney Lee, Robert Blake, Christine S Nicholls, Edgar T Williams./Dictionary of national biography. Smith, Elder, & co., 1899 Kavanagh, P. J. (1983). «Nicholas Aylward Vigors, MP, 1786—1840». Carloviana: Journal of the Old Carlow Society 30: 15-19.

Vilron (fr. Villeron) — Fransada bələdiyyə , region — İl-de-Frans, departament — Val-d’Uaz, rayon — Sarsel, kanton — Qoness. Əhalisi — 702 nəfər (1999). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 26 km şimal-şərqdə, Serji belediyyənin 35 km şərqdə yerləşir.

Vıborq (fin Viipuri, isv. Viborg, alm. Wiburg‎) — Rusiyanın Leninqrad vilayətində şəhər. Şəhər Fin körfəzinin şimal-şərq hissəsində yerləşən Vyborq körfəzinin sahillərində yerləşir. Leninqrad vilayətinin böyük bir iqtisadi, sənaye və mədəniyyət mərkəzi, Baltikdəki liman, magistral və dəmir yollarının əhəmiyyətli bir mərkəzidir. Orta əsrlərdə isveçlilər tərəfindən əsası qoyulan Vıborq, Leninqrad vilayətində 2010-cu ildən bəri yeganə tarixi yaşayış məntəqəsidir. 1940-cı ilə qədər Finlandiyanın ikinci böyük şəhəri olmuşdur. Görməli yerlər arasında Vıborq qalası, Alvar Aalto kitabxanası, Monrepo parkı var. Ümumilikdə 300-dən çox fərqli abidə Vıborqda cəmləşib: memarlıq, tarixi, heykəltəraşlıq, arxeoloji, mənzərə bağçılıq sənəti. 2010-cu ilin mart ayından - “Hərbi Şöhrət şəhəri”dir.

Sibos (ing. Sibos – Swift International Banking Operations Seminar) və ya SIBOS — Ümumdünya Banklararası Maliyyə Telekommunikasiya Cəmiyyətinin (SWIFT) hər il təşkil etdiyi beynəlxalq sərgi-konfrans. Bu ənənəvi tədbirin keçirilməsinə 1978-ci ildən başlanılmışdır. İlk konfrans Brüsseldə keçirilmişdir. Hər il keçirilən bu sərgi-konfransa dünyanın iri bank və maliyyə qurumlarının nümayəndələri qatılırlar. Müxtəlif ölkələrdən minlərlə nümayəndəni bir araya gətirən SIBOS sərgi-konfransı ümumdünya bank-maliyyə sektorunun əhəmiyyətli nailiyyətlərindən sayılır. Sibos dünyanın maliyyə sektorundakı innovativ trendlərin izlənməsi, yeni bankçılıq təcrübə və texnologiyaları ilə tanışlıq, ən əsası isə işgüzar əlaqələrin qurulması baxımından çox mühüm platforma hesab edilir.

RVBİS və ya verilənlər bazası relyasion idərə sistemləri — bu gün ən geniş yayılmış VB idarəetmə sistemləridir və verilənlərin relyasion modelinə əsaslanırlar. Bu, digərləri ilə müqayisədə onların daha sadə anlaşılması və yüksək göstəricilərə malik olması ilə əlaqədardır. VB relyasion idərə sistemləri(VBRİS) idarə etdikləri VB-nin tutumu və istifadəçilər sayına görə aşağıdakı kimi təsnifata malikdirlər: Bu RVBİS-lər yüzlərlə və minlərlə giqabayt (Gb) tutumlu nəhəng VB-nı idarə etməyə və onlardan eyni zamanda minlərlə istifadəçinin istifadəsinə imkan verir. Belə sistemlərdən nəhəng korporasiyalarda istifadə olunur. Bu sistemin nümayəndələri: ORACLE7, ADABAS 5.3.2., SQL SERVER11. Orta səviyyəli RVBİS. Bu RVBİS-lər bir neçə yüz Gb tutumlu VB-ni idarə etməyə və ondan eyni zamanda yüzlərlə istifadəçinin istifadəsinə imkan verir. Bu sistemlərdən çox böyük olmayan korporasiyalarda və böyük firmalarda istifadə olunur. Nümayəndələri: IntelBase 3.3, Informix-OnLine7.0, Microsoft SQL Server 6.0. Aşağı səviyyəli RVBİS. Bu RVBİS-lər 1 Gb tutumlu VB-nin idarə olunmasına və 100-ə qədər istifadəçinin eyni zamanda istifadəsinə imkan verir. Bunlar çox da böyük olmayan müəssisələrdə istifadə olunurlar.

Virus (lat. virus — "zəhər") — ən bəsit canlı orqanizmdir. Çox vaxt canlı yox, yarı-canlı orqanizm olaraq qəbul edilir. 1892-ci ildə D. İ. İvanovski sübut edib ki, bu kiçik hissəciklər asanlıqla kiçik məsamələrdən keçə bilirlər. Ona görə bunlara viruslar və ya süzülən viruslar adı verildi. Əksər viruslar irsi materialdan və qoruyucu örtük olan kapsiddən təşkil olunmuşdur. Ensefalit, qızılca, quduzluq, tütün mozaikası və s. RNT tərkibli viruslardır. Virusların xaricdən örtən zülal örtüyü kapsid adlanır. Virusun RNT-si zülal örtüyünün (yəni kapsidin) içərisində yerləşir.

Zəhərli subaldırğanı (lat. Cicuta virosa) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin subaldırğanı cinsinə aid bitki növü.

Eucalyptus fibrosa (lat. Eucalyptus fibrosa) — mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.

Google Video — Google şirkəti tərəfindən təqdim olunan, video faylların yerləşdirilməsini və onlar üzrə axtarışı təmin edən veb-xidmət. Xidmətdən istifadə edənlər video fayllara birbaşa baxa və ya .gvi formatında öz kompüterlərinə endirə bilərlər. Həmçinin video-fraqmentlər hər hansı veb-saytın HTML-koduna daxil edilə bilər. == Tarixi == Xidmətin rəqibləri — iFilm, Metacafe, Veoh, blip.tv və Outloud.tv xidmətləridir. 9 oktyabr 2006-cı ildə Google şirkəti keçmiş rəqibi olan YouTube şirkətini 1,65 milyard ABŞ dollarına satın alsa da, bu saytı Google Video xidməti ilə birləşdirməyərək, sadəcə video faylların axtarış sistemlərini bir-birinə inteqrasiya etdi. 2009-cu ildə Google Video-da yeni videoların əlavə olunması dayandırıldı, lakin əvvəl yüklənmiş videoları izləmək mümkün idi. 29 aprel 2011-ci ildə videoları izləmək funksiyasının da dayandırılması nəzərdə tutulsa da, 25 aprel 2011-ci ildə Google şirkəti bu planından əl çəkdiyini bildirdi. Həmçinin şirkət, bütün məzmunun YouTube-a keçiriləcəyini, lakin Google Video keçidlərinin aktiv qalacağını bildirdi.

Kibron (fr. Presqu’île de Quiberon) — Bretan yarımadasının cənubunda, Atlantik okeanın Biskay körfəzi daxilinə hərəkət edən Moriban departamenti ərazisində yerləşən yarımada. == Kommuna == Yarımada əhalisi iki kommunada yaşayır: Kibron (Quiberon) Sen-Per-Kibron (Saint-Pierre-Quiberon) == Tarixi == Kibron yarımadası 1795-ci ildə təşkil olunan Kibron ekspedisiyası zamanı tanınmışdır. Burada əhali Vandey üsyanını dəstəkləməyə getmişlər.

Lactuca virosa (lat. Lactuca virosa) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin süddəyən cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Lactuca virosa f. virosa == Yarımnövləri == Lactuca virosa subsp. cornigera (Pau & Font Quer) Emb. & Maire Lactuca virosa subsp. livida (Boiss.

Mujeres Libres (Muxeres Libres, isp. Azad qadınlar) — İkinci İspaniya Respublikası dövrünün qadın anarxist təşkilatı. 1936-cı ildə quruldu (Lüsiya Sançes Saornil, Amparo Poch y Gascón və Mersedes Komaposada tərəfindən birlikdə quruldu) və təxminən 30.000 üzvü var. Mujeres Libres, "ikili mübarizə" fikrinə söykənirdi, yəni qadınların bərabərliyi və sosial inqilab uğrunda mübarizə apardılar və bu hədəflərin hər ikisinin eyni dərəcədə vacib olduğunu və paralel olaraq həyata keçirilməli olduqlarını sübut etdilər. Mujeres Libres feminizmin burjua fenomeni olduğuna inandıqları üçün özlərini feminist bir təşkilat kimi tanımaqdan imtina etdilər. Həm də o dövrün digər sol qanadlı İspan qadın təşkilatlarından fərqli olaraq, sözlə hökmranlıq və iyerarxiyanın tamamilə rədd edildiyini elan edən bu təşkilatlarda, anarxist CNT, FAI və FIJL-dən muxtar qalmağa çalışdılar. qadınların hüquqları pozulmuşdu. Bununla birlikdə, Mujeres Libres, fəaliyyətlərini bütün anarxist təşkilatlar tərəfindən aparılan ümumi azadlıq mübarizəsinin bir hissəsi olaraq gördü. === Mujeres Libres Himni === LLüsiya Sançes Saornil tərəfindən 1937-ci ildə yazılmış Mujeres Libres himni belə deyilir: == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Акай Л. Свободные женщины // Наперекор, 1999. №9 Акельсберг М. «Самостоятельность и равенство»?

Pieros Sotiriu (yun. Πιέρος Σωτηρίου; 13 yanvar 1993[…], Nikosiya) — Kipr futbolçusu, Bolqarıstan Birinci Peşəkar Futbol Liqasında çıxış edən "Ludoqorets"in hücumçusu. == Klub karyerası == Pietros Sotiriu Nikosiya təmsilçisi "Olimpiakos" klubunun yetirməsidir. O, 19 mart 2011-ci ildə Kipr Birinci divizionunda "Doksa" ilə matçda debüt etmişdir. Sotiriu "Olimpiakos" heyətində ilk qolunu 18 sentyabrda "APOEL"ə qarşı oyunda vurmuşdur. O, 2013-cü ilin yayında "APOEL"ə transfer olmuşdur. Sotiriu 29 avqustda Avropa Liqasının təsnifat mərhələsində Belçikanın "Zülte Varegem" komandası ilə oyunda debüt etmişdir. Həmin mövsüm o, Kiprdə çempion olmuş və Kipr kubokunu qazanmışdır. Sotiriu 2014-cü ildə "Ayiya Napa" ilə matçda "APOEL" heyətində ilk qolunu vurmuşdur. O, klubu ilə daha üç dəfə çempion olmuşdur.

Sistik Fibroz xəstəliyi ağciyərdə olan və irsən keçən bir xəstəlikdir. Bu xəstəlik nəfəs alma, həzm sistemi problemləri yaradır. Ağciyərlərin təmiz qalmasını sağlayan salgı bezlərinin incə və axışqan olan maye, sistik fibroz xəstələrində daha çox yoğunlaşaraq axıcılıqları azalır.

Vəba vibrionu (lat. Vibrio cholerae) - vəba xəstəliyinin törədicisidir. Müxtəlif formaları arasında insanda xəstəlik törədən iki seroqrupu - O1 və O139 seroqrupu müəyyən edilmişdir. O1 seroqrupunun iki bivarı var : Klassik bivarı (lat. Vibrio cholerae) 1883-cü ildə R. Kox tərəfindən 1883-cü ildə Hindistan və Misir səfərləri zamanı , El-Tor biovarı (lat. Vibrio El-Tor) isə 1906-cı ildə F. Qotşlix tərəfindən Misirin El-Tor qəsəbəsinin karantin stansiyasında islahdan ölmüş müsəlman zəvvarlarda aşkar olunmuşdur. El-Tor biovarını ÜST 1962-ci ildə qəbul etmişdir. Yuxarıda göstərilən hər iki biovarın İnaba (AC) and Oqava (AB) serotipi mövcuddur 1992-ci ildə Cənub-Şərqi Asiyada (Banqladeş və Hindistan) daha əvvəllər məlum olmayan "O139" seroqrupunun törətdiyi vəba (Banqladeş vəbası) haqqında da məlumatlar əldə edilmişdir. == Morfologiyası == Uzunluğu 1.5-4.0, diametri 0.2-0.4 mkm olan, qram-mənfi, bir qədər əyilmiş vergül şəkilli bakteriyadır. Bir qütbündə öz ölçüsündən bir neçə dəfə uzun flagella olduğunu görə aktiv hərəkətlidir.

Aybroks stadionu — ilk adı Ibrox Park olan stadion Şotlandiyanın Qlazqo şəhərində yerləşir.

Katolikos Viro və ya Viroy (erm. Վիրոյ, pəhl. 𐭥𐭩𐭥𐭥𐭩, v. 630) — VII əsrdə Alban Həvari Kilsəsinə rəhbərlik etmiş katolikos. == Sasani sarayında fəaliyyəti == Həyatının ilkin dövrləri haqqında məlumat yoxdur. O, 596-cı ildə Abasdan sonra Alban Həvari Kilsəsinin başçısı olub. Stepanos Asoqikin dediyinə görə, o, II Xosrovun erkən dövründə Paytakaranda yaşayırdı. “Albaniya ölkəsinin tarixi”nə görə 603-cü ildə alban əhalisi Sasani hakimiyyətinə qarşı üsyan qaldıranda Sasani sarayına qaçmışdı. Mari Brosset bunu 602-628-ci illər Bizans-Sasani müharibəsi zamanı Xosrovun Bizans İmperiyasına hücumu ilə əlaqələndirsə də, Çarlz Dousett bunu inandırıcı hesab etmir. O, mənbələrdə pəhləvi dilini öyrənməyə müvəffəq olan və şahənşahın arvadı Şirinin himayəsindən istifadə edən alim ilahiyyatçı və bacarıqlı diplomat kimi təsvir edilmişdir.

Acid və ya Acid674 — command.com daxil olmaqla . COM və . EXE sənədlərinə yoluxan bir kompüter virusudur. Yoluxmuş bir fayl hər dəfə icra edildikdə, Acid cari qovluqdakı bütün . EXE sənədlərinə yoluxur. Daha sonra, yoluxmuş bir fayl icra edilərsə, mövcud qovluqdakı . COM sənədlərinə yoluxur. Acid-ə yoluxmuş proqramlar, ana proqramın ilk 792 baytını Acid-in öz kodu ilə yazmış olacaqdır. Orijinal host proqramı 792 baytdan kiçik olmadığı müddətdə heç bir fayl uzunluğu artmayacaq, bu halda uzunluğu 792 bayt olacaq. Proqramın DOS disk qovluğu siyahısında olan tarixi və saatı dəyişdirilməyəcəkdir.

Qaur (lat. Bos gaurus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin boşbuynuzlular fəsiləsinin əsl öküz cinsinə aid heyvan növü. Qaur (Bos Bibos Frontalis Gaurus) hazırda Hindistanda və Zond adalarında yayılmışdır. Bəzi alimlərin rəyinə görə qaur özündən fərqli olan qayalın törəməsinə səbəb olmuşdur. Prof. A.A.Brauner burnu buğa yarımailəsinin törəməsi tarixinə dair təklif etdiyi sxemdə təsdiq etmişdir. Əslində isə qayal və qaur müxtəlif formalardır. Qaurun buynuzları uzun və çox əyilmişdir, dibləri enli, ucları isə sivridir. İstiqaməti yuxarıya, azacıq dala və içəriyə tərəfdir. Qaurun ilk təsviri 1827-ci ildə verilmişdir.

Qaur (lat. Bos gaurus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin boşbuynuzlular fəsiləsinin əsl öküz cinsinə aid heyvan növü. Qaur (Bos Bibos Frontalis Gaurus) hazırda Hindistanda və Zond adalarında yayılmışdır. Bəzi alimlərin rəyinə görə qaur özündən fərqli olan qayalın törəməsinə səbəb olmuşdur. Prof. A.A.Brauner burnu buğa yarımailəsinin törəməsi tarixinə dair təklif etdiyi sxemdə təsdiq etmişdir. Əslində isə qayal və qaur müxtəlif formalardır. Qaurun buynuzları uzun və çox əyilmişdir, dibləri enli, ucları isə sivridir. İstiqaməti yuxarıya, azacıq dala və içəriyə tərəfdir. Qaurun ilk təsviri 1827-ci ildə verilmişdir.

Hantavirus (lat. Orthohantavirus) - Bunyavirales dəstəsinin Hantaviridae ailəsindən olan tək bir qapalı RNT virusu növüdür. Ümumiyyətlə gəmiricilərə təsir edən viruslar bu canlılarda xəstəlik yaratmır. Gəmiricilərin nəcisi demək olar ki, hantavirusun insanlara yoluxmasının səbəbidir və 2005 və 2019-cu illərdə insandan-insana hantavirusun yoluxması halı Cənubi Amerikada iki dəfə bildirilmişdir.