Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • закрут

    ...неблагоприятных обстоятельств; закрутка. Закрут страстей. На работе - закрут.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАКРЫТЬ

    1. Bağlamaq; 2. Örtmək; 3. Yummaq; 4. Yığışdırmaq, ləğv etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • закрыть

    ...развёрнутое. Закрыть книгу. Закрыть глаза. Закрыть зонтик. Закрыть ноты. Закрыть веер. 4) а) что Опустив крышку, покрыв крышкой или сдвинув створки,

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАКРЫТЬ

    1. кIевирун, кIевун. 2. акьалун. 3. агалун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАКРЫТЬ

    сов. 1. (müxtəlif mənalarda) bağlamaq; 2. örtmək; 3. yummaq; закрыть глаза gözlərini yummaq; 4. yığışdırmaq, ləğv etmək; ◊ закрыть двери дома перед ке

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКУТ

    ЗАКУТ м, ЗАКУТА ж məh. 1. ağıl, yataq, tövlə; 2. qazma; anbar.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • закут

    = закута; -а; м. 1) нар.-разг. Хлев для скота (обычно мелкого) Загонять телят в закут. В закуте на соломе лежала овца. 2) а) Угол в избе около печи. Д

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАКРУТИТЬ

    1. элкъуьрун, алчудрун. 2. звер гун. 3. арушун. 4. алчударна акIажун (мес. гъилер далудихъ). 5. пер. кьил кьилелай алудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • закутка

    -и; ж.; нар.-разг. = закут, закута.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QAPATMAQ

    глаг. понуд. заставить кого закрыть, замкнуть что

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЗАКРУЖИТЬ

    элкъуьрун, алчудрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАКУРИТЬ

    1. цIай кягъун (пIапIрусдик). 2. чIугваз башламишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАМКНУТЬ

    1. агалун. 2. кьил-кьилиз гъана галкIурун, кьил-кьилихъ агакьрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАОРАТЬ

    гьараюн, гьарайиз башламишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАПРЕТ

    къадагъа

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАТКНУТЬ

    1. ттун; заткнуть бутылку пробкой шуьшеда кIупм ттун. 2. кутун; заткнуть нож за пояс чукIул чIулуникай кутун. ♦ заткнуть рот разг. рахаз вугун тавун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГНУТЬ

    сов. 1. əymək, qatlamaq, bükmək; 2. burmaq; загнуть руку qolunu burmaq, 3. dan. dönmək; 4. dan. söyləmək, demək (qaba. yersiz söz); 5. dan. baha istəm

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАБРИТЬ

    сов. забрить (кого), забрить лоб (кому) tar. əsgər aparmaq (köhnə zamanlarda əsgərliyə alınanların başını qırxdıqları üçün belə deyirlərmiş).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКИНУТЬ

    сов. 1. atmaq, salmaq; 2. qaldırmaq, dikəltmək; закинуть голову başını qaldırmaq (dikəltmək); 3. aşırmaq; закинуть ногу на ногу ayağını ayağının üstün

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРОИТЬ

    хкатIун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАЗРИТЬ

    : совесть зазрила (зазрит) dan. insafı(m) rəva görmədi, vicdan(ım) yol vermədi.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАДРАТЬ

    несов. 1. qaldırmaq; задрать голову başını qaldırmaq; 2. qatlamaq, çırmalamaq; задрать рубашку köynəyini yuxarı qatlamaq; 3. qopartmaq, sıyırmaq, soym

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗВЯКНУТЬ

    зигринг авун, ван авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗЯБНУТЬ

    несов. мекьи хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ZÜMRÜT

    zümrüd

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ЗАБРАТЬ

    ...keçirmək, işğal etmək; 3. tutmaq, həbs etmək; 4. köhn. aparmaq; забрать в солдаты əsgər aparmaq; 5. (satın) almaq; забрал товара рублей на пятьсот be

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРОМ

    техилдин гьамбархана

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСНУТЬ

    1. ахвариз (ахварал) фин; ксун. 2. пер. секин хьун, лал кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАКИНУТЬ

    ...закинуть книгу за шкаф ктаб шкафдин кьулухъ гадрун. 2. вигьин; закинуть ногу на ногу кIвач кIвачел вигьин. ♦ закинуть слово гаф кудун, лугьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГНУТЬ

    1. кьвечIилрун, кьве-къатун. 2. акIажун; акIажна патахърун. 3. алчудрун, элкъуьрун; алчуд хьун, элкъуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАБРАТЬ

    1. къачун; къахчун; къачуна тухун; забрать с собой книги (жув фидайла) ктабар къачун (ктабар гваз фин). 2. кьун. 3. кьун, кIевун. ♦ много забрать се

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАТКНУТЬ

    1. Tutmaq, tıxamaq, qapamaq; 2. Soxmaq, dürtmək, susdurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАПРЕТ

    qadağan, qadağa, qadağan etmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАМКНУТЬ

    1. Bağlama, kilidləmək; 2. Qapamaq, birləşdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАДРАТЬ

    1. Qaldırmaq; 2. Qatlamaq, cırmalamaq; 3. Qopartmaq, siyirmək; 4. Parçalamaq, dağıtmaq; 5. Cızmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАБРАТЬ

    1. Götürmək, mənimsəmək; 2. Almaq, zəbt etmək, ələ keçirmək, işğal etmək; 3. Tutmaq, həbs etmək; 4. Aparmaq; 5

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАДРАТЬ

    1. хкажун, виниз авун; задрать голову кьил хкажун (виниз авун). 2. къакъалжун, къакъалжна виниз хкажун. 3. кукIварун (мес жанавурди). 4. чIидгъер алуд

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАКРУТИТЬ

    ...bağlamaq, burmaq, bərkitmək; 2. eşmək; 3. dolamaq, sarımaq; закрутить шарф вокруг шеи boynuna şarf sarımaq; 4. məc. dan. demək, yazmaq (məzəli və ya

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРУТКА

    ж 1. burma, burub bağlama, burub bərkitmə; 2. xüs. buruntaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БАКАУТ

    bakaut, dəmirağac

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЯКНУТЬ

    1. Hürmək; 2. Boş-boş danışmaq, cəfəng danışmaq; 3. Mırıldanmaq, nıqqıldamaq; 4. Zarıldamaq, ufuldamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НАКРЫТЬ

    1. Örtmək, üstunə salmaq; 2. Məc. Tutmaq, yaxalamaq, üstunə çıxmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РЕКРУТ

    əsgər

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МАКНУТЬ

    однокр., см. макать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BAKAUT

    I сущ. бот. бакаут (твёрдое подёлочное дерево чёрно-зелёного цвета; гваяковое дерево II прил. бакаутовый. Bakaut ağacı бакаутовое дерево

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • МЯКНУТЬ

    несов. хъуьтуьл хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НАКРЫТЬ

    ...чкадал (чуьнуьхзавай ва я маса пис кар ийизвай чкадал) кьун. 4. накрыть (на) стол стол дуьзмишун, столдал къапар, хуьрек дуьзмишун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РЕКРУТ

    ист. рекрут, солдатвилиз кьур кас (реформадилай виликан Россияда).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАПРЕТ

    м qadağan etmə; qadağa; наложить запрет qadağan etmək (qadağa qoymaq); быть под запретом qadağan edilmək.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SAKRUM

    ...(место соединения костей таза с позвоночником) II прил. крестцовый. Sakrum sümüyü крестцовая кость, sakrum kələfi krestüovoe сплетение, sakrum nahiyə

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • БАКАУТ

    м bot. bakaut, dəmirağac.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЯКНУТЬ

    сов. məh. 1. hürmək; 2. boş-boş danışmaq, cəfəng danışmaq; 3. mırıldanmaq, nıqqıldamaq; 4. zarıldamaq, ufuldamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАПРЕТЬ

    сов. dan. çürüməyə başlamaq, əpriməyə başlamaq; çürümək, əprimək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРОМ

    м (мн. закрома) 1. məh. kəndi, daqqa; 2. обычно. мн. anbarlar

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАОРАТЬ

    сов. bağırmaq, çığırmaq, nərə çəkmək; bağırmağa başlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАМКНУТЬ

    сов. 1. qıfıllamaq, kilidləmək; bağlamaq; 2. qapamaq, birləşdirmək; замкнуть крут dövrəni qapamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКУТА

    ЗАКУТ м, ЗАКУТА ж məh. 1. ağıl, yataq, tövlə; 2. qazma; anbar.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКУРИТЬ

    сов. 1. çəkmək (papiros, çubuq); 2. çəkməyə başlamaq (papiros, tütün, çubuq); 3. boğmaq (papiros tüstüsü ilə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРУЖИТЬ

    ...(hərləndirməyə) başlamaq; 2. başını gicəlləndirmək (fırlandırmaq nəticəsində); ◊ закружить голову yoldan çıxartmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРОЙ

    м xüs. 1. biçmə, biçilmə; 2. biçim; 3. ülgü, fason; 4. oyuq, zey (taxtada)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРОИТЬ

    сов. 1. biçmək (paltarı); ülgüsünü götürmək; 2. xüs. oyuq açmaq, zey açmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРАЙ

    м məh. xüs. 1. çıxıntı; 2. haşiyə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДАКНУТЬ

    однокр. bax дакать

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • закрутка

    ...затруднение, вызванные большим количеством неблагоприятных обстоятельств; закрут.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАКРУТИТЬСЯ

    1. алчуд хьун. 2. алчук хьун, аруш хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАКРУТИТЬСЯ

    сов. 1. burulmaq, burulub bərkimək. burulub bağlanmaq; 2. eşilmək; 3. sarınmaq, dolanmaq; 4. fırlanmaq, hərlənmək, fırlanmağa başlamaq, hərlənməyə baş

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дело закрутилось

    см. машина закрутилась

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • закрутасы

    -ов; мн.; разг. устар. Замысловатые линии, петли; выкрутасы. Росчерк с закрутасами.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • закрутить

    I -кручу, -крутишь; закрученный; -чен, -а, -о; св. см. тж. закручивать, закручиваться, закручивание 1) что Крутя, свернуть, завить что-л. Закрутить верёвку, проволоку. Закрутить усы. Закрутить самокру

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • закрутить гайки

    Закрутить (подкрутить и т.п.) гайки Усилить требования, прибегнуть к строгостям, строгому нажиму.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Harut və Marut
Harut və Marut (ərəb. هاروت وماروتعدل‎) — Quranda adları çəkilən mələklər. Rəvayətə görə Harut və Marut sehrlə məşğul olur və insanlara sehrin sirrlərini öyrədirdilər. == Etimologiyası == Harut və Marut adları Ərəbcə olmadığı irəli sürülür. Bu adların hansı dildən gəlməsi ilə bağlı fərqli fikirlər irəli sürülmüşdür. Bəzilərinə görə bu adlar Süryanicə, Ermənicə, Hindcə, Əcəmcə və Musəvicə olduğunu deyilsə, də əsas görüş bu adların Sami dilindən gəlməsidir. Bir sıra tədqiqatçılar bu adların ilk dəfə Zərdüştün kitabı olan Avestada HaurVatat və Ameratat şəkildə keçdiyini qeyd edirlər. Ümumiyyətlə İslam dinində bəhs olunan Harut və Marut adları İslamdan əvvəlki din və mədəniyyətlərdə də rastlanılır. Bunlara Şumer, Akkat, Zərdüştlük və Hinduizmi göstərə bilərik. == Qurani-Kərimdə == Qurani-Kərimin Bəqərə surəsində bəhs olunan Harut və Marut adları keçmişdən günümüzə qədər mübahisəli bir mövzu olmuşdur.
Hadrut
Hadrut — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Hadrut qəsəbə inzibati ərazi dairəsində qəsəbə. 2 oktyabr 1992-ci ildən 9 oktyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. Hadrut 9 oktyabr 2020-ci il tarixində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. == Toponimikası == Oykonim İran dillərindəki ha "ara", dü "iki" və rud "çay" komponentlərindən düzəlib, "iki çayın arası" mənasındadır. == Tarixi == Qəsəbənin dəqiq salınma vaxtı məlum deyil. Burada həm qədim, həm də erkən xristian və orta əsr dövrünə aid abidilərə rast gəlinir. Kəndin adı 1727-ci ildə Osmanlı qaynaqlarında Dizaq nahiyəsinin Hadrud kimi çəkilir. Çar dövründə Hadrut kəndi Yelizavetpol quberniyasının Cəbrayıl qəzasının tərkibində idi. Bura 1847-ci ildən Poltava atlı kazak alayının qərargahı idi. 1872-ci ildə Moskvada keçirilmiş Politexnik sərgisində iki Hadrut sakini — Moses Dülgəryants və Əhməd Daşdəmiroğlu — təqdim etdiyi xalçalara görə gümüş mükafata layiq görülmüşlər.
Kaşrut
Koşer və ya Kaşer (İvrit: כשׁר; Sefarad Yahudilerince Kaşer, Aşkenaz Yahudilerince Koşer deyə tələffüz edilir) — Yəhudiliyə görə; yeyilməsi və istifadəsi qorxulu olmayan halal məhsullardır. Bunları təyin edən qaydalara isə Kaşerut ya da Kaşrut qaydaları adı verilər. Yəhudiliyə görə; yeyilməsi sərbəst və ya qadağan olan heyvanların siyahısı Tövratda verilmişdir. Buna görə: Quruda yaşayanlardan gevşiyən və cüt dırnaqlı olan heyvanların yeyilməsi sərbəst, bu xüsusiyyəti daşımayanlar isə qadağandır; bunlara əlavə olaraq donuz, dovşan və dəvə əti qadağandır. Hər cür böcək, sürünən və gəmirici yeyilməsi qadağandır. Quşlardan Tövratda adı keçən iyirmi quş xaricində qalanların yeyilməsi qadağandır. Balıqlardan pullu və üzgəci olanlar xaricində qalanların, qabıqlı heyvanların (midye, istridyə) və sprut, kalmar, xərçəng, krevet, kerevit, xərçəng, dəniz şabalıdının yeyilməsi qadağandır. Yeyilməsi qadağan olan heyvanlardan çıxan yumurta, süd kimi hər cür məhsulun (bal xaric) yeyilməsi qadağandır. Yeyilməsi sərbəst olan heyvanların seqmentinin şehita adı verilən xüsusi bir seqment texnikası ilə bu işin təhsilini almış və anatomiya məlumatı olan şohet adında səlahiyyətli tərəfindən edilməsi lazımlıdır. Şehita təhsilini almamış adam tərəfindən və ya şehita qaydalarına uyulmadan edilmiş seqment heyvanın ətini trefa (mundar) hala gətirər.
Zabrat
Zabrat — Bakının Sabunçu rayonunda qəsəbə. Abşeron yarımadasının mərkəzində, dəniz səviyyəsindən 20-30 m hündürlükdə yerləşir. == Toponim == Zabrat toponiminin mənasının araşdırmasında AMEA-nın Coğrafiya İnstitutunun toponimika üzrə mütəxəssisi c.ü.f.d. Abasova Mahirə xanımın tədqiqinə görə yaşlı sakinlərdən topladığı məlumata görə bu kənd qədim -"Zər" kəndinin batdığı yerdə (zəlzələ nəticəsində) salınmışdır. Zər kəndi 5 əsr bundan əvvəl təbii fəlakət nəticəsində dağılmışdır. Həmin kəndin yerində hazırda II Zabrat (ən qədim kənd) və I Zabrat (110-120 il bundan əvvəl salınmışdır) kəndləri yerləşir. Zabrat toponimini İran dillərində "Zab"-qaynaq, çeşmə, bulaq, "at"- çıxarılan yer, bol, çoxlu, yeni neft bulağı" mənasında olmasını qeyd edir. Zabrat toponiminin başqa bir izahı da var: Zər kəndi(Zərkənd)-Zərbat-Zabrat. Zabrat toponiminin digər elmi izahını isə mərhum akademik Məşədi xanım Nemətə görə türk tayfalarından olan sabirlərin adı ilə bağlı olmasıdır. Sabir türklərinin bir qolu Zabrat kəndinin əsasını qoymuşlar.
Şukrut
Şukrut və ya Choucroute garnie — Alsatiya mətbəxinin ənənəvi yeməyi. Kolbasa və digər duzlu ətlər və kartof ilə kələm hazırlamaq üçün istifadə edilən bir Alsas reseptidir.
Zarat
Zarat (İsmayıllı) — Azərbaycanın İsmayıllı rayonunda kənd. Zarat (Siyəzən) — Azərbaycanın Siyəzən rayonunda kənd. Zarat (Dəvəçi) — Azərbaycanın Dəvəçi rayonunda kənd. 30 dekabr 1997-ci ildə ləğv olunub. Dərə Zarat — Azərbaycanın Siyəzən rayonunda kənd. Zaratxeybəri — Azərbaycanın Şamaxı rayonunda kənd. Zarat — Dəvəçi rayonu ərazisində çay.
Azıx (Hadrut)
Azıx — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Azıx kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1993-cü ildən 9 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. Azıx kəndi 9 noyabr 2020-ci il tarixində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. == Toponimikası == Kənd adını ərazidəki Azıx mağarasının adından almışdır. XIX əsrin I yarısında Cənubi Azərbaycanın Qaradağ mahalından gəlmiş erməni ailələri burada məskunlaşmış və yaşayış məntəqəsini Azox adlandırmışlar. Azıx mağarası və ya Azıx kahası Quruçayın sol sahilində, 900 m. hündürlükdədir. Azərbaycanda ən iri karst mağarası hesab olunur. Tədqiqatçıların fikrincə, azıx qədim türk dillərindəki "ayı" sözündəndir və mağara "ayı mağarası"dır. Mənbələrdəki Azuq variantına əsaslanan tədqiqatçılar isə bu toponimi "azuqə yeri", "tədarük yeri", "anbar" kimi izah edirlər.
Hadrut döyüşləri
Hadrut döyüşləri — İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı 2020-ci il oktyabrın əvvəlində Azərbaycanın Xocavənd rayonunda yerləşən və birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı Ermənistan qoşunları tərəfindən işğal edilmiş Hadrutda və ona bitişik kənd və yüksəkliklərdə baş verən döyüşlərdir. == Erkən hadisələr == Ermənistan Birinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində Azərbaycana məxsus keçmiş DQMV ərazisini və ətraf 7 rayonu işğal etmişdi. Keçmiş DQMV-nin cənubunda yerləşən Hadrutda işğaldan sonra Ermənistan geniş hərbi infrastruktur qurmağa başladı. Burada 9-cu, 1-ci, 2-ci və 3-cü olmaqla 4 alaydan ibarət Hadrut diviziyası yerləşirdi və Qarabağın cənub hissəsinin işğal olunmuş ərazilərinə nəzarət edirdi. 27 sentyabr 2020-ci ildə Azərbaycanla Ermənistan arasında İkinci Qarabağ müharibəsi başladı. 29 sentyabrda Azərbaycan qüvvələri Hadrutda ermənilərin komanda-müşahidə məntəqəsini məhv edir. Oktyabrın 1-də erməni tərəfi Hadrutun Azərbaycan artilleriyası tərəfindən atəşə tutulduğunu bildirdi. Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi bəyan edib ki, Azərbaycan qüvvələri Hadrutdakı hərbi obyektlərə, yəni 18-ci motoatıcı diviziyanın qərargahına, həmçinin adıçəkilən diviziyanın 1-ci motoatıcı alayının infrastrukturuna zərbələr endirib. Növbəti gün erməni tərəfi Hadrutun iki dəfə Smerç raket sistemi ilə atəşə tutulduğunu bildirdi. Oktyabrın 7-də Azərbaycan ordusu Hadrutun cənubunda yerləşən Cəbrayıl şəhərini işğaldan azad edərək Hadruta yaxınlaşmağa başladı.
Hadrut döyüşü
Hadrut döyüşləri — İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı 2020-ci il oktyabrın əvvəlində Azərbaycanın Xocavənd rayonunda yerləşən və birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı Ermənistan qoşunları tərəfindən işğal edilmiş Hadrutda və ona bitişik kənd və yüksəkliklərdə baş verən döyüşlərdir. == Erkən hadisələr == Ermənistan Birinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində Azərbaycana məxsus keçmiş DQMV ərazisini və ətraf 7 rayonu işğal etmişdi. Keçmiş DQMV-nin cənubunda yerləşən Hadrutda işğaldan sonra Ermənistan geniş hərbi infrastruktur qurmağa başladı. Burada 9-cu, 1-ci, 2-ci və 3-cü olmaqla 4 alaydan ibarət Hadrut diviziyası yerləşirdi və Qarabağın cənub hissəsinin işğal olunmuş ərazilərinə nəzarət edirdi. 27 sentyabr 2020-ci ildə Azərbaycanla Ermənistan arasında İkinci Qarabağ müharibəsi başladı. 29 sentyabrda Azərbaycan qüvvələri Hadrutda ermənilərin komanda-müşahidə məntəqəsini məhv edir. Oktyabrın 1-də erməni tərəfi Hadrutun Azərbaycan artilleriyası tərəfindən atəşə tutulduğunu bildirdi. Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi bəyan edib ki, Azərbaycan qüvvələri Hadrutdakı hərbi obyektlərə, yəni 18-ci motoatıcı diviziyanın qərargahına, həmçinin adıçəkilən diviziyanın 1-ci motoatıcı alayının infrastrukturuna zərbələr endirib. Növbəti gün erməni tərəfi Hadrutun iki dəfə Smerç raket sistemi ilə atəşə tutulduğunu bildirdi. Oktyabrın 7-də Azərbaycan ordusu Hadrutun cənubunda yerləşən Cəbrayıl şəhərini işğaldan azad edərək Hadruta yaxınlaşmağa başladı.
Hadrut rayonu
Hadrut rayonu — keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti tərkibinə daxil olan Azərbaycan rayonlarından biri, 26 noyabr 1991-ci ildə ləğv edilmiş və ərazisi Xocavənd rayonunun tərkibinə verilmişdir. Hadrut farsca iki çay arası deməkdir. Dizaq rayonu. Bu rayonun tərkibində 5 nahiyə (Hadrut, Tuğ, Xozabyurd, Arakül, Edilli) və 48 kənd var idi;1939-cu il avqustun 17-də Ceraberd rayonu Mardakert, Dizaq rayonu isə Hadrut rayonu adlandırılmışdır.
Lakrua-Barres
Lakrua-Barres (fr. Lacroix-Barrez, oks. La Crotz) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Myur-de-Barres kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12036. Kommuna təxminən Parisdən 500 km cənubda, Tuluza şəhərindən 150 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 29 km qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 254 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 310 nəfər (15-64 yaş) arasında 196 nəfər iqtisadi fəal, 114 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 63,2%, 1999-cu ildə 63.4%).
Tuğ (Hadrut)
Tuğ — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Tuğ kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 31 oktyabr 1991-ci ildən 9 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. Tuğ kəndi 9 noyabr 2020-ci il tarixində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. == Toponimikası == Tuğ sözü bir sıra müasir türk dillərində və o cümlədən, Azərbaycan dilinin Şuşa və Qubadlı şivələrində bayraq mənasını daşıyır. Tuğ etnotoponimi Tuq (tuk, tok) məşhur qıpçaq tayfalarından birinin adı ilə bağlıdır. Qafqazda, o cümlədən Gürcüstanda bir çox yaşayış məntəqələrinin adları bu tayfa ilə əlaqədardır. Azərbaycanda üç Tuğ kəndi, Tuğ çayı, Tuğ dağı və Tuğ yurdu əraziləri məlumdur. Şimali Qafqazda da Tuq, Tuk, Tok, Tukdaq, Tukovo və s. kəndlər vardır. Qərbi Azərbaycanda (Ermənistanda) XIX əsrə aid olan xəritələrdə Tuğlu, Tuqun, Tuqut türk kəndlərinin adları öz əksini tapmışdır.
Zabrat bələdiyyəsi
Bakı bələdiyyələri — Bakı şəhərinin ərazisində yerləşən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. Hal-hazırda Bakıda 53 bələdiyyə var. == Binəqədi rayonu == == Xətai rayonu == == Xəzər rayonu == == Qaradağ rayonu == == Nərimanov rayonu == == Nəsimi rayonu == == Nizami rayonu == == Pirallahı rayonu == == Sabunçu rayonu == == Səbail rayonu == == Suraxanı rayonu == == Yasamal rayonu == == Şəkillər == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Zaqrus dağları
Zaqros dağları — İranda, Şimali İraqda və Türkiyənin cənub-şərqində uzun dağ silsiləsi. Bu dağ silsiləsi ümumi uzunluğu 1600 km-dir (990 mil). Zaqros dağ silsiləsi İranın şimal-qərbində başlayır və Türkiyənin cənub-şərqini və İraqın şimal-şərqini əhatə edərkən təxminən İranın qərb sərhədinə qədər uzanır. Bu sərhəd bölgəsindən, silsilələr Fars körfəzinin suları altında da cənub-şərqə doğru davam edir. Qərb və cənub-qərb İran yaylasının bütün uzunluğunu əhatə edir və Hörmüz boğazında bitir. Ən hündür nöqtəsi 4409 metr olan Dena dağıdır. == Geologiya == Zaqros iki tektonik plitənin Avrasiya və Ərəb plitələrinin toqquşması nəticəsində əmələ gəlmişdir. Bu toqquşma əsasən Miosen dövründə (təxminən 25–5 milyon il əvvəl və ya mya) baş vermiş və paleozoydan (541–242 mya) kaynozoydan (66 mya — indiki) çöküntülənmiş süxurların hamısını passiv şəkildə qatlamışdır. Toqquşma prosesi hələ də davam edir və Ərəb plitəsi Avrasiya plitəsi ilə itələdikcə Zaqros dağları və İran yaylası daha da yüksəlir. İranda son ​​GPS ölçmələri göstərdi ki, bu toqquşma hələ də aktivdir və nəticədə yaranan deformasiya ölkə daxilində, əsasən Əlborz və Zaqros kimi əsas dağ qurşaqlarında qeyri-bərabər paylanır.
Zümrüt Cansel
Zümrüt Cansel (23 mart 1963, Böyük Britaniya) – Türk aktrisasıdır. Anası aktrisa Feri Cansel olub. Zümrüt Canselin əsl adı "Zümrüt Vedjhi"dir. Zümrüt Canselin ilk iştirak etdiyi film "Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor" adlı komediya janrlı filmdir. Onun həyat yoldaşı Eser Özaltınderendən üç övladı vardır.
Dərə Zarat
Dərə Zarat — Azərbaycanın Siyəzən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 19 may 1993-cü il tarixli, 611 saylı Qərarı ilə Siyəzən rayonunun Zarat kənd Sovetinin Dərə Zarat kəndi Beşdam kənd Sovetinin tərkibinə verilmişdir. == Toponimikası == XIX əsrdə Zarat kəndindən çıxmış ailələrin dərədə saldığı yaşayış məntəqəsidir. Bəzən Yenikənd də adlandırılmışdır. Oykonim "dərədə salınmış Zarat kəndi" deməkdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Ataçayın sağ sahilindən 3 km. aralı, Yan silsiləsinin (Böyük Qafqaz) yamacında yerləşir. == Əhalisi == Əhalisinin sayı 36 nəfərdir.
Vedia Barut
Vedia Barut (türk. Vedia Barut) — ilk kiprli türk olan sahibkar qadın. == Bioqrafiya == Vedia Barut 1919-cu il fevralın 14-də Lefkoşada anadan olub. O, Ayasofya məscidinin baş imamı Mehmet Rəcəb Bəy və evdar qadın Əminə Xanımın üç övladından ikincisi olub. O, 3 yaşından dərs almağa başlayıb, 9 yaşında isə Ayasofya İbtidai məktəbində oxuyarkən skripka dərsi almağa başlayıb. Daha sonra o, Viktoriya Qızlar Liseyini bitirir və əczaçı kimi karyera qurmaq istəyir, lakin Britaniya hökuməti o zaman siyasətini dəyişdiyi və Kipr xəstəxanasında əczaçılıq təhsilini qəbul etmədiyi üçün ümidləri puç olur. Buna cavab olaraq əmisi atasını onun üçün mağaza aça biləcəyinə inandırır. Bu mağaza 1937-ci ildə açılır. Bu patriarxal cəmiyyətdə çox mübahisəli idi. “Söz” qəzetinin yazarı Mithat Bəy bu reaksiyanı absurd qəbul edərək Barutun qatı müdafiəçisi olur və nəticədə onun cəmiyyətdə tanınmasına səbəb olur.
Yakut Vikipediyası
Yakutca Vikipediya — Vikipediyanın yakut dilində olan bölməsidir.
Yakut dili
Saxa (Yakut) dili — saxaların xalq dili. Rusiya Federasiyasının Saxa Respublikasının rəsmi dövlət dilidir. Türk dillərinə daxildir.
Yakut inəyi
Yakut inəyi (saxa ынах) — Saxa Respublikası ərazisində yayılmış mal-qara cinsidir. Alçaq böyü və az çəkisi ilə fərqlənir. İbtidai öküzdən törəyən Monqol mal-qara qrupundan çıxmışdır. == Təsviri == Cins Uzaq Şimalın sərt şəraitində ətlik və südlük istiqamətli maldarlığın Yakut mədəniyyətinin əsasını təşkil etmişdir. 1929-cu ildə məhsuldarlığı artırmaq üçün, gətirilən xolmoqorsk və simmental cinsləri tərəfindən cinsin kütləvi assimilyasiyasına başlanıldı. Hal-hazırda, mal-qara sürüləri yalnız Even-Bıtantay uluslarında, fərdi kəndli, kolxoz təsərrüfatlarında və Novosibirsk Elmi Tədqiqat Kənd Təsərrüfatı İnstitutununda qorunub saxlanılmışdır. Şimal-şərqi Asiyanın Yakut kolonizasiyasının 6-7 əsrləri ərzində Mərkəzi Yakutiyadan gələn cins heyvandarlıq sahəsi şimal və şimal-şərq istiqamətlərində geniş yayılaraq Yana, İndigirka və Kolıma çaylarının aşağı hövzələrinə çatır. Hal-hazırda inkişaf etmiş heyvandarlıq mərkəzləri zəngin yay otlaqları ilə məşhur olan Mərkəzi Saxa ovalığıdır. Yakut inəkləri son dərəcə yüksək dözümlülük xüsusiyyətləri ilə xarakterizə olunur. Xüsusilə qışın -40 °C temperaturda sağ qalması nümunələrinə rast gəlinir.
Yakut üsyanları
Yakut üsyanları - 1921-1928-ci illərdə Yakutiyada baş vermiş üsyanlar silsiləsi. Üsyanlara Yakutiyanın müxtəlif bölgələrində 1921-1923-cü illərdə bolşeviklər və Ağ ordu arasında, 1924-1925-ci illərdə Yakutiya MSSR-nin səlahiyyətliləri və Tunqus üsyançıları adlanan birliklər, 1927-1928-ci illərdə BDSİ (Birləşdirilmiş Dövlət Siyasi İdarəsi) və konfederalistlər olaraq adlandırılan (həmçinin ksenofoblar kimi də bilinən) qrup arasında baş tutan silahlı toqquşmalar daxildir.. == Üsyanların səbəbləri == 1921-1923-cü illərdə baş tutan Yakut üsyanı Rusiya vətəndaş müharibəsi ərzində aparılan döyüş əməliyyatlarından biri idi. Tunquska antibolşevik üsyanı Tunqus xalqının müstəqilliyini hədəfləmişdi. Konfederalist hərəkat Yakutiyanın RSFSR-nin tərkibindən ayrılaraq, daha sonra qurulacaq SSRİ-yə suveren bir respublika kimi daxil olmağı tələb edirdi. Onlar öz qanunlarını və məhkəmələrini, Yakut təbii sərvətlərinin SSRİ tərəfindən istismarının dayandırılmasını və SSRİ-dən müstəqil bir hökumətin qurulmasını tələb etdilər. == Üsyanların gedişatı == === 1921-1923 === Üsyan 1921-ci ildə Ayano-Mayski rayonunda başlayıb. Üsyana yakut G.V. Efimov rəhbərlik edirdi, kornet Mixail Korobeynikovun rəhbərliyində olan Ağ Qvardiya da ona qoşulmuşdu. Qiyamları Yakut Vilayət İdarəetməsi təşkil edirdi, Yakut üsyan ordusu da yaradılmışdı. İdarəetmə 1922-ci ildə Vladivostoku idarə edən Merkulov qardaşlardan kömək istəsələr də, buna nail ola bilmədilər.
Yakut üsyanı
Yakut üsyanı — Rusiya Vətəndaş müharibəsinin son epizodu sayılır. Hərbi əməliyyatlar 1921-ci ilin sentyabr ayından 1923-cü ilin iyun ayına qədər davam edib və hadisələr Uzaq Şərq vilayətinin Ayano-Mayski rayonunda baş verib. == Tarixi == Üsyanın başladığı ərazilər o dövrdə Yakutiyanın ərazisi olsa da hazırda Xabarovsk vilayətinin şimalını əhatə edib. 1922-ci ilin mart ayında üsyançılar Çurapçedə müvəqqəti yakut xalr idarəetməsi təsis etdilər. 23 mart tarixində Yaxut Xalq Ordusu Korobeynikovun rəhbərliyi ilə böyük şəhər olan Yakutsku ələ keçirdilər. Qırmız ordu qarnizonunun əsgərlərinin yarısını öldürüb yarısını isə əsir götürməklə yanaşı 6 pulemyotu da ələ keçirdilər. Aprel ayında üsyançılar Vladivostokda yerləşən Müvəqqəti Priamur hökumətindən (Sovet tarixşünaslığında "Qara bufer" adını alıb) kömək istəmək üçün əlaqə qurdular. 27 aprel tarixində Sovet İttifaqı Yakut MSSR yaradıldığını elan edib, üsyanın yatırılması üçün ekspedisiya göndərdidi. 1922-ci ilin yayında ağlar Yakutskdan çıxarıldılar və Oxotsk, Ayan kimi liman şəhərlərini ələ keçirərək Sakit okean sahilinə çəkilib, yenidən Vladivostokdan kömək istədilər. 30 avqustda "Sibir könüllü dəstəsi"nin 750 könüllüsünü döyüş üçün təchiz olunaraq general Anatoli Pepelyaevin rəhbərliyi ilə Vladivostokdan Sakit okean donanması ilə üsyançıların köməyinə gəldi.
Zakit Əliyev
Zarat (Dəvəçi)
Zarat — Azərbaycan Respublikasının Dəvəçi rayonunun Çuxurəzəmi kənd inzibati ərazi vahidinin tərkibində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 30 dekabr 1997-ci il tarixli, 419-IQD saylı Qərarı ilə Dəvəçi rayonunun Çuxurəzəmi kənd inzibati ərazi vahidi tərkibindəki Zarat kəndi rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatından çıxarılmışdır.
Zarat (Siyəzən)
Zarat — Azərbaycan Respublikasının Siyəzən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Haqqında == Kənd Azərbaycanın gözəl guşələrindən biridir. Orada yayda həddindən artıq isti, qışda isə həddindən artıq soyuq olur. Azərbaycanın məşhur Beşbarmaq dağı da bu kənddə yerləşir. == Əhalisi == Əhalisinin sayı 1410 nəfərdir (2009-cu il). == Toponimikası == Siyəzən rayonunun Çuxur-əzəmi inzibati ərazi vahidində kənd. Dağətəyi ərazidədir. Tədqiqatçılar oykonimi ərəb dilindəki ziraət (əkin yeri) sözü ilə əlaqələndirir, yaşayış məntəqələrinin keçmiş əkin yerlərində salınmalarına əsaslanırlar.