Lüğətlərdə axtarış.

Pulemyot — yerdə, suda və havadakı hədəfləri gülləyə tutmaq üçün dayaqlı avtomat atıcılıq silahı. Patronlar pulemyota patron mağazasından (qutusundan) və ya xüsusi lent vasitəsilə verilir. Pulemyotdan fasiləsiz, qısa (10 atəşədək), uzun (30 atəşədək) növbələrlə, bəzilərindən isə tək-tək atəş açmaq olur. Atəş sürəti normal (dəqiqədə 600–800 atəş) və yüksək (dəqiqədə 3 min və daha cox atış) olan pulemyotlar mövcuddur. Pulemyotlar mexaniki, optik və s. nişangahlarla təchiz edilir. Lüləsi adətən, hava ilə soyudulur. Kalibrinə görə kiçikçaplı (6,5 mm-dək), ortaçaölı (6,5–9 mm), iriçaplı (9–14,5 mm), quruluşuna və taktiki istifadəsinə görə əl pulemyotu, dəzgahlı pulemyot, habelə zenit, tank, aviasiya pulemyotu növlərinə ayrılır. İlk pulemyotu 1883-cü ildə H. S. Maksim ixtira etmişdir.

Tüləmə — quşlarda və məməli heyvanlarda tük örtüyünün təzələnməsi prosesi. Tüləmə ilin fəsillərinə görə gedir. Tüləmə nəticəsində lələk və tüklər sıxlaşır, lələklərin, bəzi məməlilərdə isə tüklərin də rəngi dəyişir. Tüləmə bütün bədəni əhatə etməyə də bilər. Buna qismən tüləmə deyilir.

Ağır pulemyot və ya iriçaplı pulemyot – orta böyüklükdə olan pulemyotlardan bu pulemyotlar bir çox xüsusiyyətlərinə görə fərqlənirlər. Ağır pulemyotları iki əsas sinifə bölmək mümkündür: Birincisi, Birinci dünya müharibəsi zamanı istifadə edilmiş və çəkiləri olduqca çox olduğu üçün ağır pulemyotlar olaraq adlandırılmış silahlardır. İkincisi isə, standartlardan kənar olan texnikalara, binalara, təyyarələrə və yüngül zirehli avtomobillərə quraşdırılan, uzun mənzilli və çox böyük dağıdıcı gücə sahib olan şəkildə konstruksiya edilən iriçaplı pulemyotlardır.

Giliz: 12.7×108mm Kalibr: 12.7 mm Atəş sürəti: 650-750 mərmi/dəqiqə Mərminin çıxış sürəti: 860 m/s Təsirli məsafə: 2,000 m Bəsləmə sistemi: 50 mərmilik kəmər Nişangah: Dəmir nişangah Kord pulemyotu (rusca: Корд), Rusiya istehsalı bir ağır pulemyotdur.. Silah, köhnə NSV pulemyotunun yerini almaq məqsədilə yaradılmış və 1998-ci ildən Rusiya Silahlı Qüvvələrində silahlanmaya qəbul edilmişdir. Xarici görünüşü NSV pulemyotuna bənzəsə də, daxili mexanizmi, qaz sistemi və qüllə bölməsi əsaslı bir şəkildə yenidən yaradılmışdır. Bu dəyişikliklər, silahın NSV ilə müqayisədə daha az geri təpməsinə və bu geri təpmənin azalması sayəsində də, silahdan atəş açılan zaman atılan güllələrin hədəfi daha dəqiq vurması təmin edilmişdir. 1974-cü ildə sovet ordusunun iri çaplı “DŞK” pulemyotunun yerinə, arsenalına qəbul etdiyi və konstruksiyası Nikitin, Sokolov və Volkova aid olan NSV-12,7 “Utes” pulemyotunun hazırlanması üçün, Qazaxıstanın Uralsk şəhərində xüsusi zavod tikildi. SSRİ-nin dağılmasından sonra rus ordusu seçim qarşısında qaldı: ya gərək iri çaplı pulemyotu özünün yeni qonşusundan alaydı, ya da pulemyotun istehsalını özü təmin edəydi. Nəticədə, ikinci variant seçildi və 1997-ci ildə “Utes” pulemyotunun Rusiyanın özünə aid konstruksiyası əsasında hazırlanan və “KORD” adı alan iri çaplı pulemyot yaradıldı. 27 mart 2001-ci ildə “KORD” rəsmi şəkildə Rusiya ordusunun təchizatına daxil edildi və “V.A.Deqtyarev adına Zavod” onun toplu şəkildə istehsalına başladı. == Variantları == Öz sələfi kimi “KORD” da dayaq və montajın fərqli tipləri üçün müxtəlif zirehli texnika və nəqliyyat vasitələrində istifadə məqsədilə bir neçə variantda yaradılıb: - 6P49 – NSVT-12,7 pulemyotunun əvəzi üçün elektron atəşli tank variantı; - 6P50 – dayaq üzərində hazırlanan əsas variant (piyada qoşunlarda istifadə edilən NSVS-12,7 variantının əvəzinə); - 6P57 – 6T19-un dəstəyi ilə yaradılan piyada qoşunları variantı. İri çaplı pulemyotun daha çox müdafiə məqsədilə orduda istifadə olunan dünyadakı yeganə variantı (əvvəl 6P50-1 adlanırdı); - 6P58 – 6U16-nın müxtəlif texnikalarda montaj üçün nəzərdə tutulan hər tərəfə dönə və atəş aça bilən variantı (əvvəl 6P50-2 adlanırdı); - 6P59 – 6U16-nın bazasında və SP-nin dayağı üzərində yaradılan hər tərəfə dönə və atəş aça bilən variantı (əvvəl 6P50-3 adlanırdı); - 6P60 – piyada qoşunlarında istifadə edilən 6T20 dayağı üzərində yaradılan variantı; - 6P51 – tanklarda montaj olan mərmi ilə qidalanan tank variantı.

M240, rəsmi olaraq United States Machine Gun, 7.62mm, M240 (Azərbaycanca Amerika Birləşmiş Ştatları Pulemyotu, 7.62 mm, M240) göbəkdən doldurmalı, barıt qazının geri təpməsiz və icra nəşrin irəli itələməsi ilə ardıcıl olaraq atış edə bilən bir pulemyot dur. Silah 7.62x51mm NATO sinifi fişəng (M13 lent ilə birlikdə) istifadə edilməkdədir. Bu silah Belçika istehsalı FN MAG ( M itrailleuse d` A ppui G énéral , "General Purpose Machine gun "Azərbaycanca Ümumi əlaqələr Pulemyotu) modelinin Amerika Quru Qoşunları üçün inkişaf etdirilmiş modelidir. M240 1970 ci illərdən günümüzə ABŞ Ordusu tərəfindən istifadə edilməkdədir. Ən çox piyada tərəfindən istifadə edilən silah quru, dəniz və hava maşınlarına quraşdırılaraq istifadə edilməkdədir. M240 orta sinif pulemyot olmamasına qarşı təhlükəsiz istifadə baxımından NATO ölkələri içərisində ən çox seçilən silah olmuşdur. M240 seriyası bütün silahlar bəsləmə əsnasında parçalanan zolaqlı standart NATO sursatı olan 7.62 mmlik güllələr atmaqdadır. M240 FN MAG ailəsinə aid silahlarla eyni və rahatlıqla bir-birləri ilə dəyişdirilə bilən fundamental parçalara malikdir. Ağırlıq və xüsusiyyət baxımından çox fərqli olan silahlarda bu dəyişikliklər edilə bilməz. M240 silahı bir Belçika fiması olan və ABŞ Ordusu ilə uzun zamandır iş əlaqəsi içərisində olan FN Herstalin ABŞ-də olan fabrikasıda çıxarılmaqdadır.

M-60 ABŞ istehsalı pulemyot. İkinci dünya müharibəsi dövründə almanlar tərəfindən Üçüncü Reyxin ordusu sayılan Vermaxt üçün hazırlanmış MG 42 pulemyotunun əsasında hazırlanmışdır. 7.62x51 mm ölçülü NATO gülləsindən istifadə edir. Bu silah seriyalı istehsal edilən, dəqiq, lakin bahalı bir silahdır. Atəş zamanı gülləsinin uçuş mənzili təxmini olaraq 2000 metrə kimi və atışın effektivlik məsafəsi isə 1100 metrə qədərdir. ABŞ-nin İkinci Dünya müharibəsindən sonra iştirak etdiyi bütün qarşıdurmalar da bu silahdan istifadə edilib. Qaz və açıq bolt texnikası ilə işləyir. Silah, Hərbi dəniz qüvvələrindən tutmuş vertolyotlara qədər bir çox hərbi vasitələrdə istifadə edilir. == Texniki xüsusiyyətləri == Növü: ağır pulemyot Mənşəyi: ABŞ Konstruktor: Saco Defense, U.S. Ordnance Çəki: 10,5 kq Uzunluq: 1,077 mm Lülə uzunluğu: 560 mm Hündürlük: 216 mm Sursat: 7,62 x 51 mm NATO Kalibr: 7,62 Atış sürəti: 600 mərmi/dəqiqə Effektiv mənzili: 1100 m.

Pulemyot-tapança, tapança gülləsi istifadə edən, avtomatik tüfənglərdən daha kiçik həcmdə olan və ümumiyyətlə yaxın atışmalar və basqınlar üçün hazırlanmış silah növüdür.

Pulemyot-tapança, tapança gülləsi istifadə edən, avtomatik tüfənglərdən daha kiçik həcmdə olan və ümumiyyətlə yaxın atışmalar və basqınlar üçün hazırlanmış silah növüdür.

Yüngül pulemyot bir əsgər üçün köməkçiyə ehtiyac olmadan daşımaq və istifadə etmək üçün hazırlanmış bir silahdır. Ümumiyyətlə cəbhə bölgələrində piyada dəstəyi üçün istifadə olunur. Yüngül pulemyotlar normal silah və ya taktiki vasitə kimi də təsvir edilə bilər. İlk yüngül pulemyot, Birinci Dünya müharibəsi əsnasında ingilislərin piyada əsgərlərə dəstək məqsədilə istehsal etdikləri Lewis pulemyotu idi. Müharibənin sona çatması ilə müəyyən kiçik zonalarda və modern piyada dəstələrinin təcili olaraq ehtiyac duyduğu ərazilərdə istifadə olunmağa başlandı. Yüngül pulemyotlar hərəkət halında və ya belə söykənərək istifadə edilə bilinsə də, bu çox da lazım olmadı. Adətən ayrıc dəstəyi ilə üzü üstə vəziyyətdə istifadə olunurdu. Brengun və ya BAR kimi yüngül pulemyotlarda bir bəslənmə darağı vardı. MG 34 və s. pulemyotlar həm daraq, həm də mayonla qidalanırdı.

M1917 Brauning pulemyotu — Birinci Dünya müharibəsində, İkinci Dünya müharibəsində, Koreya müharibəsində, Vyetnam müharibəsində və Amerika Birləşmiş Ştatlarının silahlı qüvvələri tərəfindən istifadə edilən ağır bir pulemyotdur; digər ölkələr tərəfindən də istifadə edilmişdir. Bu, hava soyutma ilə daha asan M1917 Brauning ilə xidmət edən bir bantlı qidalanma və su soyutma ilə xidmət edən ekipaj pulemyotu idi. Batalyon səviyyəsində və tez-tez nəqliyyat vasitələrinə (məsələn, cip kimi) quraşdırılırdı. M1917, bəzi təyyarələrdə, eləcə də torpaq rolunda istifadə edilən, dəqiqədə 450 çekim dövrü sürətinə malik idi. M1917A1 450-dən dəqiqədə 600 atışa qədər bir dövrü sürətinə sahib idi.

Bren (ingiliscə tam adı Bren Light Machine Gun) - Çexoslovakiya və İngiltərənin birlikdə istehsal etdiyi yüngül pulemyotdur. 1938-ci ildə xidmətə qəbul edilmiş və 1958-ci ildə xidmətdən kənarlaşdırılmışdır. Bənzər versiyası olan L4 hələ də Böyük Britaniya tərəfindən istifadə olunur. 550 metrlik effektiv mənzilə malik Bren kifayət qədər yüngül silahdır. Bu silah .303 British 7.92x57mm Mauser (İkinci dünya müharibəsi dövründə Çin üçün) və 7.62×51mm NATO (İkinci dünya müharibəsindən sonra) tipli güllələrdən istifadə etmişdir. 1938–1966-cı illərdə ümumi olaraq 5,400,000 ədəd istehsal edilmişdir. İkinci dünya müharibəsi, Ərəb-İsrail müharibələri, Birinci Hindçin müharibəsi, Süveyş böhranı, Vyetnam müharibəsi, Folklend müharibəsi kimi bir çox müharibələrdə müxtəlif tərəflər tərəfindən istifadə edilmişdir.

Lewis pulemyotu Amerika Birləşmiş Ştatları və İngiltərənin birlikdə istehsalı olan yüngül pulemyotdur. Silah müharibə zamanı Britaniya İmperiyası qoşunları tərəfindən geniş istifadə edildi və Koreya müharibəsinin sonuna qədər bir ayırıcı lülə soyutma ötürücüsü və üstə quraşdırılmış tambur maqazin ilə istifadə edilmişdir. == Qısa məlumatlar == Konstruktor: The Birmingham Small Arms Company Limited Konstruksiya tarixi: 1911 İstehsalçı: The Birmingham Small Arms Company Limited Savage Arms Co.

Owen, Avstraliya istehsalı olan yüngül pulemyotdur. Silah 1939-cu ildə Evelyn Owen tərəfindən yaradılıb və İkinci dünya müharibəsi zamanı Avstraliya ordusunun əsas yüngül pulemyotu olmuşdur. Silahı 1943-cü ildən 1960-cı illərin ortalarına qədər istifadə etmişlər.

Sterling, Böyük Britaniya istehsalı olan yüngül pulemyotdur. Silah, 1944-cü ildə Sten pulemyotunun yerini alması üçün dizayn edilib və 1953-cü ildə istehsalına başlanılmışdır. 1994-cü ildə yerini L85A1 piyada silahına buraxıb.

Gözqamaşdırıcı zülmət (alm. Sonnenfinsternis‎) — Artur Kostlerin romanı. Əslən yəhudi olan ingilis yazıçısı Artur Köstler "Gözqamaşdırıcı zülmət" romanını yazmağa 1938-ci ildə başlasa da, həbslər və düşərgələrə göndərilməsi səbəbindən əsər üzərində işini həbsxanada bitirib və roman Köstler hələ azadlığa çıxmazdan əvvəl, 1940-cı ildə nəşr olunub. Sonra yazıçı Fransa paytaxtı Parisdən, nasistlərdən qaçmalı olub. Qaçdığı zaman romanın yeganə alman dilli nüsxəsi itirilib və 75 il sonra alman ədəbiyyatşünası Mattias Vesselin nəşriyyatlardan birinin arxivində əsərin əlyazması tapılıb. Köstlerlə yaxın münasibətdə olan Dafna Hardi Henrion romanı ingilis dilinə tərcümə edir və onu Londona göndərir. Bundan sonra əsər 30 dilə tərcümə olunur. 1948-ci ildə əsər müəllifin özü tərəfindən ingilis dilli versiyadan alman dilinə də tərcümə olunub. Ancaq Köstler 1960-cı ildə bununla bağlı belə bir fikir bildirir: "Gözqamaşdırıcı zülmət" romanımı özüm alman dilinə tərcümə etdim, amma romanın orijinalında olan spontanlığının itməsi hissi məni tərk etmir". Belə ki, əvvəlcə "Rubaşov" adlı alman dilində olan əlyazması itkin düşür.