Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • утащить

    утащу, утащишь; утащенный; -щен, -а, -о; св. см. тж. утаскивать, утаскиваться 1) кого (что) Таща, унести; с усилием перенести или уволочь за собою. Ут

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УТАЩИТЬ

    разг. 1. тухун; галчIурна тухун; хутахун. 2. чинеба тухун, чуьнуьхун, чуьнуьхна тухун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УТАЩИТЬ

    сов. dan. 1. aparmaq, götürüb aparmaq, sürüyüb aparmaq; 2. zorla aparmaq; 3. oğurlamaq, çırpışdırmaq; xəlvəti götürmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТЕШИТЬ

    təsəlli vermək, təskin etmək, təskinlik vermək, sakit etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • утушить

    утушу, утушишь; утушённый; -шён, -шена, -шено; св. что разг. довести до готовности тушением II сделать тушёным. Утушить мясо, овощи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • утешить

    -шу, -шишь; св. см. тж. утешать, утешение кого 1) а) Участливым отношением, увещаниями и т.п. успокоить, облегчить кому-л. горе, страдание (о ком-л.)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УТУШИТЬ

    УТУШИТЬ I сов. bax тушить I. УТУШИТЬ II сов. bax тушить II.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТИШИТЬ

    сов. köhn. yatırtmaq, sakitləşdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТЕШИТЬ

    сов. təsəlli vermək, təskin etmək, təskinlik vermək, ovundurmaq, sakit etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГАСИТЬ

    сов. dan. bax угашать.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • UTARİT

    gün çıxanadək görünən ulduz, Merkuri planeti

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • УТЕШИТЬ

    теселли гун, рикIиз теселли тун, рикI секинрун, дерт кьезилрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • угасить

    угашу, угасишь; угашенный; -шен, -а, -о; св. (нсв. - гасить) что (в ком) обычно с отриц. высок. Заглушить, погасить, не допустив дальнейшего развития.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • утаить

    утаю, утаишь; утаённый; утаён, утаена, утаено; св. см. тж. утаивать, утаиваться, утаивание, утаение, утайка 1) (нсв., также, таить) что и с придат. до

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УТАИТЬ

    чуьнуьхун, чинеба хуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УТАИТЬ

    сов. 1. gizlətmək, gizlində saxlamaq; ört-basdır etmək; 2. xəlvəti mənimsəmək, məngirləmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TEZLƏŞDİRMƏK

    ускорить, участить, учащать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • УБАВИТЬ

    1. azaltmaq, əksiltmək; aşağı salmaq; 2. qısaltmaq, gödəltmək; 3. əksilmək, azalmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГАСАТЬ

    несов., см. угаснуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УБАВИТЬ

    1. кими авун, агъузун, тIимилрун. 2. куьруь авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЯСНИТЬ

    1.anlamaq, başa düşmək, 2.aydınlaşdırmaq, başa salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЖАЛИТЬ

    sancmaq, vurmaq, çalmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЛИТЬ

    1. uzaqlaşdırmaq, rədd etmək; 2. qovmaq, kənar etmək, çıxarmaq; 3. təmizləmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • стащить

    стащу, стащишь; стащенный; -щен, -а, -о; св. см. тж. стаскивать, стаскиваться, стаскивание кого-что 1) а) Таща, снять, удалить откуда-л. Стащить мешок

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВТАЩИТЬ

    къениз чIугун, чIугун, тухун, хутахун (къениз)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • втащить

    -тащу, -тащишь; втащенный; -щен, -а, -о; св. см. тж. втаскивать, втаскиваться, втаскивание 1) кого-что Таща на себе или волоча, внести внутрь или подн

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СТАЩИТЬ

    1. sürümək, sürüyüb aparmaq; 2. aparmaq, çəkmək, götürmək; 3. çıxartmaq, dartıb çıxartmaq; 4. oğurlamaq, çırpışdırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВТАЩИТЬ

    çəkib gətirmək (içəri), içəri sürmək, sürüyüb gətirmək (içəri)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВТАЩИТЬ

    сов. çəkib gətirmək (içəri), içəri sürümək, sürüyüb gətirmək (içəri)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СТАЩИТЬ

    1. тухун. 2. ялна алудун. 3. разг. чуьнуьхун, тухун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СТАЩИТЬ

    ...sürüyüb yığmaq (bir yerə); 2. dan. aparmaq; 3. çəkmək, götürmək; стащить одеяло с сонного yuxulunun üstündən yorğanı çəkmək; 4. çıxartmaq; dartıb çıx

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТАЩИТЬ

    1 – 1. çəkmək, sürümək, çəkib sürümək; 2.daşımaq, aparmaq, gətirmək; 3. çıxartmaq; 4.oğurlamaq, aparmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТАЩИТЬ

    несов. 1. тухун. 2. гъун. 3. чIугун; галчIурун; галчIурна (галчIуриз-галчIуриз) тухун. 4. гваз къекъуьн; гваз фин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TAŞIT

    (-tı) nəqliyyat, nəqliyyat vasitələri; taşıt uçağı – sərnişin təyyarəsi; uzay taşıtları – kosmik gəmilər nəqliyyat

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • тащить

    тащу, тащишь; тащенный; -щен, -а, -о; нсв. см. тж. тащиться 1) кого-что Перемещать, передвигать с усилием, не отрывая от поверхности чего-л.; волочить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ТАЩИТЬ

    ...çıxarmaq; 4. dan. oğurlamaq, aparmaq; ◊ еле (едва, насилу) ноги тащит ayaqları dalınca güclə gəlir; клещами тащить (слово, ответ, признание) из кого

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТАСКИВАТЬ

    несов., см. утащить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УТАСКИВАТЬ

    несов. bax утащить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УСТРАШИТЬ

    кичIе авун, кичIерар гун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УМАСЛИТЬ

    разг. мез-гъвел яна рекьив гъун, хъуьтуьлрун, хъуьтуьлрикай кьуна рекьив гъун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УНОСИТЬ

    несов, см. унести

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСАДИТЬ

    1. ацукьрун. 2. акIурун. 3. кутун; цун (мес. штилар, цуьквер)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСТАВИТЬ

    1. эцигун. 2. эцигна ацIурун; уставить окна цветами пенжерар цуькверай ацIурун (цуьквер эцигна ацIурун). 3. разг. туькIуьрун, алуд тийиз килигун; ус

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ULAŞIM

    rabitə, əlaqə, kommunikasiya, kontakt; iki şehir arasında ulaşım kesildi – iki şəhər arasında əlaqə kəsildi əlaqə, kommunikasiya, kontakt, rabitə

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • УЧАСТИТЬ

    фад-фад авун; мукьвал-мукьвал авун; участить посещения атунар (финар) мукьвал-мукьвал авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЧАЩАТЬ

    несов., см. участить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЯСНИТЬ

    гъавурда гьатун, гъавурда акьун, кьиле гьатун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЛАДИТЬ

    туькIуьрун; дуьзрун; уладить дело кар туькIуьрун; уладить спорный вопрос гьуьжет алай месэла туькIуьрун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УБАВИТЬ

    ...əksiltmək; aşağı salmaq; убавить расходы xərcləri azaltmaq; убавить цену qiyməti aşağı salmaq; 2. qısaltmaq, gödeltmək; 3. əksilmək, azalmaq; убавить

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГАСАТЬ

    несов. bax угаснуть

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УМАЛИТЬ

    1. уст. тIимилрун, эксик авун. 2. пер. агъуз авун, агъуз кьун; агъуз вигьин, гъвечIиз гьисабун (садан къадир, гьуьрмет; са месэладин метлеблувал)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАРИТЬ

    1. ягъун. 2. гьалчун (мес. столдал гъуд). 3. гьужум авун; вигьин; ударить на врага душмандал гьужум авун (вигьин). 4. галукьун, акьун; пуля ударила в

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УКУСИТЬ

    1. кьун (кицIи). 2. кIасун (мес. ветIре). ♦ какая муха укусила его? адан ламраз ни чавш авуна? (яни адак кквекай хкIунва?)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСТАВИТЬ

    qoymaq, yerləşdirmək, düzmək, zilləmək, dirəmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УКРАСИТЬ

    безетмишун, гуьрчегарун, чIагурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УКУСИТЬ

    1. dişləmək, qapmaq, sancmaq, çalmaq, vurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЛАДИТЬ

    1. düzəltmək, yoluna qoymaq, qaydaya salmaq, həll etmək, birtərəf etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УСАДИТЬ

    oturtmaq, əkmək, əyləşdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УКРАСИТЬ

    bəzəmək, zinət vermək, zinətləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВИТЬ

    баймишарна (бугъмишарна) кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УКАТИТЬ

    1. авадрун. авадриз-авадриз (авадарна) ракъурун. 2. фин; хъфин (са куьна акьахна); гьална фин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДУШИТЬ

    баймишрун; баймишарна кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЖАЛИТЬ

    ягъун (гъуьлягъди); гун (чIижре); кIасун (ветIре)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЖАСАТЬ

    несов., см. ужаснуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАЛИТЬ

    1. яргъаз къакъудун. 2. акъудун; удалить зуб сас (сахв) акъудун; удалить из комнаты кIваляй акъудун. 3. алудун,; къерех авун (мес. кIвалахдивай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СТАРИТЬ

    1. qocaltmaq, özünü qoca göstərmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГЛАСИТЬ

    несов. 1. малумрун; хабар гун. 2. лугьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОТАЩИТЬ

    разг. тухун, хутахун, гъун (са чкадал кьван)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КВАСИТЬ

    несов. 1. химир кутун (тинидик), цуру авун. 2. цик кутун (келемар ва мсб)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТТАЩИТЬ

    са къерехдихъ ялун, чIугун; ялна (чIугуна) анихъ авун, са къерехдихъ къакъудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КРАСИТЬ

    несов. 1. шир ягъун. 2. ранг авун, ранг ягъун, рангадал вигьин. 3. гуьрчегрун, мешреб гъун, гуьрчегдиз къалурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НАТАЩИТЬ

    разг. 1. ялун; чIугун. 2. тухун; гъун:

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОТАЩИТЬ

    тухун; галчIурна тухун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СТАВИТЬ

    ...(мес. ракIаривай лаш). 3. ттун (мес. четин гьалда. 4. кутун; ставить под контроль контролдик кутун. 5. ацукьрун, секинрун (мес. полк сана яшамиш жез

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СТАРИТЬ

    ...яшдилай чIехиз къалурун; кьуьзуьди хьиз къалурун; борода тебя старит ччуруди вун кьуьзуьз къалурзава (яшдилай чIехиз къалурзава).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГЛАСИТЬ

    1. Elan etmək, xəbər vermək, bildirmək; 2. Demək, deyilmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СТАВИТЬ

    1. qoymaq; 2.dikəltmək, dik qoymaq; 3. təyin etmək, tikmək, düzəltmək, qurmaq; 4.təşkil etmək, vermək, təchiz etmək; 5

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СТРАШИТЬ

    несов. кичIерар кутун, кичIевал кутун, кичIе авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ATASIZ

    sif. Atası olmayan, ata tərəfdən yetim olan. Atasız uşaq. – [Fərhad:] Deyirlər ki, atasız adam yetim olmaz, anasız yetim olar. Ə.Haqverdiyev.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • утаскиваться

    I см. утащиться; -аюсь, -аешься; нсв. II см. утащить; -ается; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • утаскивать

    см. утащить; -аю, -аешь; нсв. Утаскивать шпалы. Утаскивать чемодан в дом. Вода утаскивает под лёд. Утаскивать кого-л. за ягодами. Утаскивать вещи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • тартарары

    неизм.; мн.; шутл. Преисподняя; тартар. Утащить в тартарары. Всё летит в тартарары. (разрушается, разваливается, исчезает). Провалиться в тартарары. (

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • утянуть

    ...-нут, -а, -о; св.; разг. см. тж. утягивать 1) кого-что Силой утащить, уволочь. Щука утянула спиннинг в воду. Утянуть за собой канат. Вода утянула под

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уволочь

    ...-чено; св. см. тж. уволакивать, уволакиваться кого-что 1) разг. Утащить волоком. С трудом уволокли тяжёлый мешок. Щенок пытался уволочь хозяйские бот

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шишок

    ...у родильницы может подменить ребёнка: некрещёного младенца утащит, а своё отродье положит; водит дружбу с ведьмами и колдунами, у которых часто состо

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏKMƏK

    ...şeyləri əkmək сплавить ненужные вещи 3. простореч. стянуть (украсть, утащить) что 4. убирать, убрать кого (избавиться от кого-л., уничтожив физически

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • стянуть

    ...свитер. Стянуть сапог о порог. Стянуть с ребёнка штаны. 8) кого-что разг. Утащить, украсть. Стянуть из кармана отца деньги. Стянуть помидор на рынке.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • увлечь

    ...-чено; св. см. тж. увлекать, увлекаться, увлечение кого-что 1) а) Утащить, утянуть. Мокрая одежда увлекла человека под воду. Крупная рыбина пошла вни

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УТАЩИТЬСЯ

    сов. dan. sürünə-sürünə getmək, ağır-ağır getmək (yerimək)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • утащиться

    утащусь, утащишься; св.; разг.-сниж. см. тж. утаскиваться С трудом, медленно уйти. Утащиться в дом. С трудом утащиться к себе в комнату.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • APARMAQ

    ...собой. Kitabı özü ilə aparmaq унести книгу с собой 2) украсть, утащить, похитить 3) увлечь силой своего движения, течения (о воде, ветре и т.п.). Sel

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Annallar (Tasit)
"Annallar" (lat. Annales) orijinal başlığı – "İlahi Avqustun ölümündən" (lat. Ab excessu divi Augusti) — Roma tarixçisi və senatoru Tasitin Roma imperiyasının b.e. 14–68-ci illərindən, yəni Tiberinin hakimiyyəti dövründən Neronun hakimiyyəti dövrünə qədərki tarixi haqqında yazdığı əsər. "Annallar" b.e. I əsrində Roma imperiyasının tarixinin başa düşülməsi üçün mühüm mənbədir. Bu, Tasitin son əsəridir və müasir tarixçilər ümumiyyətlə onu onun ən böyük yazısı hesab edirlər. Tarixçi Ronald Mellor bunu "Roma tarixi yazısının zirvəsini" təmsil edən "Tasitin pik nailiyyəti" adlandırır.Tasit "Tarix" and "Annallar" birlikdə 30 kitabdan ibarət idi. Bəzi alimlər bəzi kitabların hansı əsərə aid edilməsi ilə bağlı fikir ayrılığına düşsələr də, ənənəvi olaraq 14-ü "Tarix"ə, 16-sı isə "Annallar"a aid edilir. İyeronimin istinad etdiyi 30 kitabın təxminən yarısı qorunub saxlanılmamışdır.
Korneli Tasit
Tasit Korneli (təq. 54 və ya ən tezi 54 və ən geci 56 – təq. 120, Roma imperiyası) — Roma tarixçisi. == Həyatı == Qədim Roma tarixçisi Tasit Korneli 58-ci ildə Şimali İtaliyada Roma əyaləti olan Qalliya Narbonda varlı süvari ailəsində anadan olmuş, mükəmməl təhsil almışdır. Müasiri olmuş üç Roma imperatorunun üçü də ona himayədarlıq etmiş, o, ən yüksək dövlət vəzifələrinə təyin edilmişdir. Gənc yaşlarında təhsilini səssizcə davam etdirdiyindən "Səssiz" — "Tasit" ləqəbini almışdır. Ən yaxın dostu Plinus olmuşdur Tasit Korneli 69–96-cı illərdə Romanı idarə edən Flavilərlə dostluq etmiş, bu sülalənin nümayəndəsi, 69–79-cu illərdə Poma imperiyasını idarə edən Vespasian Tasit Kornelini senata üzv təyin etmiş, Dominisian (81–96) isə onu pretor təyin etmişdir. 77-ci ildə general Aqrikolanın qızı ilə evlənmişdir. 89–93 illərində hətta bəzi legionların generalı təyin olunmuşdur Böyük natiqlik qabiliyyəti olan Tasit Korneli 93-cü ildən sonra senatın üzvü kimi imperator Dominisianın repressiyalarından canını güclə qurtarmışdır. Tasit 96-cı ildə Romada baş vermiş dövlət çevrilişini alqışlamış, hakimiyyətə gələn Antonilər sülaləsinin (96–192) əsasını qoyan imperator Nerva (96–98) onu konsul təyin etmiş, Trayanın zamanında (98–117) isə məhkəmə natiqi kimi şöhrətlənmişdir.
Tasit Korneli
Tasit Korneli (təq. 54 və ya ən tezi 54 və ən geci 56 – təq. 120, Roma imperiyası) — Roma tarixçisi. == Həyatı == Qədim Roma tarixçisi Tasit Korneli 58-ci ildə Şimali İtaliyada Roma əyaləti olan Qalliya Narbonda varlı süvari ailəsində anadan olmuş, mükəmməl təhsil almışdır. Müasiri olmuş üç Roma imperatorunun üçü də ona himayədarlıq etmiş, o, ən yüksək dövlət vəzifələrinə təyin edilmişdir. Gənc yaşlarında təhsilini səssizcə davam etdirdiyindən "Səssiz" — "Tasit" ləqəbini almışdır. Ən yaxın dostu Plinus olmuşdur Tasit Korneli 69–96-cı illərdə Romanı idarə edən Flavilərlə dostluq etmiş, bu sülalənin nümayəndəsi, 69–79-cu illərdə Poma imperiyasını idarə edən Vespasian Tasit Kornelini senata üzv təyin etmiş, Dominisian (81–96) isə onu pretor təyin etmişdir. 77-ci ildə general Aqrikolanın qızı ilə evlənmişdir. 89–93 illərində hətta bəzi legionların generalı təyin olunmuşdur Böyük natiqlik qabiliyyəti olan Tasit Korneli 93-cü ildən sonra senatın üzvü kimi imperator Dominisianın repressiyalarından canını güclə qurtarmışdır. Tasit 96-cı ildə Romada baş vermiş dövlət çevrilişini alqışlamış, hakimiyyətə gələn Antonilər sülaləsinin (96–192) əsasını qoyan imperator Nerva (96–98) onu konsul təyin etmiş, Trayanın zamanında (98–117) isə məhkəmə natiqi kimi şöhrətlənmişdir.
Publi Korneli Tasit
Tasit Korneli (təq. 54 və ya ən tezi 54 və ən geci 56 – təq. 120, Roma imperiyası) — Roma tarixçisi. == Həyatı == Qədim Roma tarixçisi Tasit Korneli 58-ci ildə Şimali İtaliyada Roma əyaləti olan Qalliya Narbonda varlı süvari ailəsində anadan olmuş, mükəmməl təhsil almışdır. Müasiri olmuş üç Roma imperatorunun üçü də ona himayədarlıq etmiş, o, ən yüksək dövlət vəzifələrinə təyin edilmişdir. Gənc yaşlarında təhsilini səssizcə davam etdirdiyindən "Səssiz" — "Tasit" ləqəbini almışdır. Ən yaxın dostu Plinus olmuşdur Tasit Korneli 69–96-cı illərdə Romanı idarə edən Flavilərlə dostluq etmiş, bu sülalənin nümayəndəsi, 69–79-cu illərdə Poma imperiyasını idarə edən Vespasian Tasit Kornelini senata üzv təyin etmiş, Dominisian (81–96) isə onu pretor təyin etmişdir. 77-ci ildə general Aqrikolanın qızı ilə evlənmişdir. 89–93 illərində hətta bəzi legionların generalı təyin olunmuşdur Böyük natiqlik qabiliyyəti olan Tasit Korneli 93-cü ildən sonra senatın üzvü kimi imperator Dominisianın repressiyalarından canını güclə qurtarmışdır. Tasit 96-cı ildə Romada baş vermiş dövlət çevrilişini alqışlamış, hakimiyyətə gələn Antonilər sülaləsinin (96–192) əsasını qoyan imperator Nerva (96–98) onu konsul təyin etmiş, Trayanın zamanında (98–117) isə məhkəmə natiqi kimi şöhrətlənmişdir.
Datsit
Dasit – narın dələnli, turş tərkibli riolit və orta tərkibli andezitin arasında keçid tipli maqmatik süxur. Adı qədim Roma Dakiyasından (Dacia) götürülüb.Növləri: pürüzlərin tərkibinə görə: avgitli, biotitli, hiperstenli, hornblendli, tridimitli, enstatitli; teksturuna görə: porfir, afir; quruluşuna görə: hioladasit; yaşına görə: neodasit, paleodasit; yaatma şəraitinə görə: intruziv, effuziv; dəyişilməsinə görə: kaynotip, paleotip. == Tapılması == Dasit lava axınlarında, lava gümbəzlərində, daykalarda, sillərdə və piroklastik tullanıtlarda rast gəlinir. O adətən subduksiya zonasından yuxarıda qitə plitəsinin üstündə, nisbətən cavan okean plitəsinin əridiyi yerdə tapılır. == Mineraloji tərkib == Riolit və andezit arasında mövqe tutduğuna görə dasitin andezitə nisbətən daha çox kvarsı, riolitə nisbətən isə daha çox plagioklazı olur.Afir quruşlu, açıq boz, yaşılımtıl boz vulkanik süxurdur. Plagioklaz feldşpatlar tez-tez oliqoklaz, andezin və labradoritlər olur. Dasit qranodioritin narın dənəli effuziv ekvivalenti (analoqu) hesab olunur.Plagioklaz bir çox dasitdə ən bol mineralır. Dasitin tərkibindən bundan başqa kvars, biotit, hornblend, avgit və enstatit də rast gəlinir. Daha çox plagioklaz və kvarsdan ibarət olan dasit adətən açıq rəngli, tez-tez ağdan açıq boza qədər rənglərdə olur. Hornblend və biotitlə zəngin dasit açıq bozdan açıq qəhvəyiyə qədər rənglərdə ola bilər.
Hiasit
Sünbülçiçəyi (lat. Hyacinthus) — sünbülçiçəyikimilər fəsiləsinə aid çoxillik soğanaqlı bitki cinsi. Yarpaqları rozet halında toplanmışdır. Çiçəkləri sünbülvarı salxımda yerləşir. Şərqi Aralıq dənizi ölkələrində yabanı halda bitən bir növü — şərq sünbülçiçəyi (H. orientalis) məlumdur. XV əsrin əvvəllərindən becərilir. Sünbülçiçək sortları rəngi, ölçüsü, forması və çiçək salxımının sıxlığı ilə xarakterizə olunur. Azərbaycanda mart—aprel aylarında çiçəkləyir.
Ulaşıq
Ulaşıq, Üləşik, Ulya Şeyx — İrəvan əyalətinin, Dərəçiçək nahiyəsində, İrəvan xanlığının, Dərəçiçək mahalıda, İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, Ermənistan SSR, Razdan rayonunda, indiki Ermənistan Respublikası Kotayk mərzində kənd. == Tarixi == Maymax dağının ətəyində, Töykəli kəndi yaxınlığında yerləşirdi. Kənd ötən əsrin 30-cu illərində ləğv edilib. == Əhalisi == Azərbaycanlılar yaşamış kəndin Azərbaycanlı əhalisi 1831-ci ildə 66, 1905-ci ildə 425, 1914-cü ildə 733, 1931-ci ildə 302 nəfər olub. Əhalinin 2 dəfə azalması 1918-1920-ci illər soyqırımının təzahürüdür.
Uqarit
Uqarit — indiki Suriyada qədim şəhər-dövləti. Dünyada ən qədim partitura Uqaritdə tapılmış gil lövhəsində həkk olunmuşdu.
Urasil
Urasil — Urasil (/ ˈjʊərəsɪl /) (simvol U və ya Ura) A, Q, S və U hərfləri ilə təmsil olunan RNT nuklein turşularında dörd azotlu əsasdan biridir. Digərləri adenin (A), sitozin (S), və quanin (Q). RNT-də urasil adeninə iki hidrogen bağı ilə bağlanır. DNT-də urasilin azotlu əsası timinlə əvəz olunur. Urasil timin demetilləşdirilmiş formasıdır. Urasil ümumi və təbii olaraq meydana gələn pirimidin törəməsidir. "Urasil" adı 1885-ci ildə sidik turşusu törəmələrini sintez etməyə çalışan alman kimyaçısı Robert Berend tərəfindən yaradılmışdır. Əvvəlcə 1900-cü ildə Alberto Askoli tərəfindən kəşf edilmiş, maya nukleininin hidrolizi ilə təcrid edilmişdir , o, həmçinin mal-qaranın timus və dalağında, siyənək toxumunda və buğda cücərtisində aşkar edilmişdir . İşığı udmaq qabiliyyətinə malik düz, doymamış birləşmədir. 2012-ci ildə Saturn sistemindəki orbitdə Kasini missiyasının məlumatlarının təhlili göstərdi ki, urasil Titanın səthinin bir hissəsi ola bilər .
Dasit
Dasit – narın dələnli, turş tərkibli riolit və orta tərkibli andezitin arasında keçid tipli maqmatik süxur. Adı qədim Roma Dakiyasından (Dacia) götürülüb.Növləri: pürüzlərin tərkibinə görə: avgitli, biotitli, hiperstenli, hornblendli, tridimitli, enstatitli; teksturuna görə: porfir, afir; quruluşuna görə: hioladasit; yaşına görə: neodasit, paleodasit; yaatma şəraitinə görə: intruziv, effuziv; dəyişilməsinə görə: kaynotip, paleotip. == Tapılması == Dasit lava axınlarında, lava gümbəzlərində, daykalarda, sillərdə və piroklastik tullanıtlarda rast gəlinir. O adətən subduksiya zonasından yuxarıda qitə plitəsinin üstündə, nisbətən cavan okean plitəsinin əridiyi yerdə tapılır. == Mineraloji tərkib == Riolit və andezit arasında mövqe tutduğuna görə dasitin andezitə nisbətən daha çox kvarsı, riolitə nisbətən isə daha çox plagioklazı olur.Afir quruşlu, açıq boz, yaşılımtıl boz vulkanik süxurdur. Plagioklaz feldşpatlar tez-tez oliqoklaz, andezin və labradoritlər olur. Dasit qranodioritin narın dənəli effuziv ekvivalenti (analoqu) hesab olunur.Plagioklaz bir çox dasitdə ən bol mineralır. Dasitin tərkibindən bundan başqa kvars, biotit, hornblend, avgit və enstatit də rast gəlinir. Daha çox plagioklaz və kvarsdan ibarət olan dasit adətən açıq rəngli, tez-tez ağdan açıq boza qədər rənglərdə olur. Hornblend və biotitlə zəngin dasit açıq bozdan açıq qəhvəyiyə qədər rənglərdə ola bilər.
Stasi
Ministerium für Staatssicherheit (MfS/Dövlət Təhlükəsizlik Nazirliyi) xüsusilə Ştasi (Ştaatssicherheit mürəkkəb sözünə görə) adı ilə tanınır, bu Almaniya Demokratik Respublikasının təhlükəsizlik və kəşfiyyat təşkilatıdır. Stasi Şərqi Berlindən idarə edilirdi. Lichtenberg şəhərində genişmiqyaslı bir kompleksə, eyni zamanda şəhərin müxtəlif yerlərində müxtəlif komplekslərə sahib idi. Stasi dünyada fəal kəşfiyyat təşkilatlarından biri hesab olunurdu. Təşkilatın şüarı “Schild und Schwert der Partei” (“Partiyanın Qalxanı və Qılıncı”) idi. Əvvəlki dövrlərdə Stasi üçün istifadə edilən başqa bir termin Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti yəni Staatssicherheitsdienst idi. == Tarixi == Stasi 1950-ci il fevralın 8-də təsis edilmişdir. Quruluşunda Sovetlərin kəşfiyyat təşkilatı olan KQB modeli əsas götürülmüşdür. KQB tərəfindən Varşava Paktına üzv ölkələrin kəşfiyyat idarələri içərisində ən təsirli və sadiq tərəfdaş olaraq qəbul edilirdi. Wilhelm Zaisser Stasinin ilk prezidentidir, Wilhelm Zaisserin köməkçisi isə Erich Mielke olmuşdur.
TASİS
TACIS (Technical Assistance for the Commonwealth of Independent States, Müstəqil Dövlətlər Birliyinə Texniki Yardım) — Avropa İttifaqının MDB ölkələrində iqtisadi islahatların sürətləndirilməsinə yardım məqsədilə həyata keçirdiyi proqramdır. Proqram nou-hauların MDB ölkələrinə ötürülməsi üçün qrantlar verir.
Tasat
Tatsat (yun. Τατζάτης), Tasat (erm. Տաճատ, translit. Tasat), və ya Tatsati (yun. Τατζάτιος) — erməni əsilli Bizans və Abbasi sərkərdəsi. O, 782-ci ildə dönəklik edərək Abbasilər xilafətinin tərəfinə keçmiş və Ərməniyyənin əmiri təyin olunmuşdur. == Həyatı == Tatsat erməni əsilli Andzevatsi zadəgan ailəsindən idi. Onun 750-ci illərdə Bizans imperiyasına gələrək imperator V Konstantinə (hak. 741–775) xidmət etməyə başladığı güman olunur. O, V Konstantinin hakimiyyəti dövründə türk əsilli bulqarlarla vuruşmuş, təqribən 760-cı ildə strateq vəzifəsinə yüksəlmişdir.
Taşir
Taşir, Vorontsovka, Kalinino — Ermənistanda şəhər. 1991-ci ildə adı dəyişdirilmiş və Taşir adlandırılmışdır. Şəhərdən İrəvan şəhərinə olan məsafə 174 km-dir. == Tarixi == Vorontsovka rayonunun mərkəzi şəhər tipli Vorontsovka (Kalinino) qəsəbəsidir (1961-ci ildən şəhər tipli qəsəbədir). Vorontsovka adı 3 mart 1935-ci ildə dəyişdirilərək Kalinino adlandırılmışdır. == Əhalisi == === Tanınmışları === Samir Əliyev — futbolçu.
Uacit
Uto ya Uacet — Qədim Misirə aid Nil deltasında yerləşmiş qədim Buto şəhərinin və ümumiyyətlə Aşağı Misirin hökmdarlarının mühafizəkarı gözlüklü ilan - kobra cildində ilahə. Qədim əfsanəyə görə papirusrəngli ilahə İsidaya Horu Setdən xilas edərkən Nilin delta bataqlığında gizlədilməsində ona kömək etmiş və Horu bəsləmişdir. Buna uyğun yunan mfologiyasındakı rəvayət isə Leto ilə bağlıdır. Leto (yun. Λητώ miken yazılarında ra-to) - yunan mifologiyasında titan ilahə, Koy və Febanın qızı, Zevsin Heranın qorxusundan atmış olduğu sevgilisi (arvadı), ekizlərin Apollon və Artemidanın anası. Fironlar öz hakimiyyətlərinin mənbəyini, döyüşlərdə məğlubedilməzliklərini Aşağı Misirin mühafizəçisi Uacetin mərhəmətində görürlərmiş. Bu məqsədlə də Misir hökmdarları onun əksini baş örtüyünün alın hissəsində daşıyarmışlar.
Vasit
Vasit (ərəb. وَاسِط‎ Wāsiṭ) — İraqın Vasit mühafəzəsində tarixi şəhər.
Ətasi
Ətasi (ərəb. أتاسي‎) — soyad.
Berende butası
Berende buxtası (bolq. залив Беренде, ‘Zaliv Berende’ \'za-liv be-ren-'de\) — 3.3 km uzunluğu olan və Antarktidanın Cənubi Şetland adalarının Qrinviç adası sahillərindən 1.15 km cənub-qərbdə yerləşmişdir. Pelişat burnundan cənubda yerləşmişdir.Buxta qərbi Bolqarıstanda yerləşən Berende şəhərinin adını daşıyır. == Yerləşməsi == Berende buxtası 62°28′25″ c. e. 59°58′35″ q. u. koordinatlarında yerləşmişdir. Bolqarıstan xəritəsinə 2009-cu ildə daxil edilmişdir. == Xəritə == L.L. Ivanov.
Oyunun ustası
Oyunun ustası (ing. Master of the Game) — Sidni Şeldonun 1982-ci ildə yazdığı romandır. Əsər bir çox dünya dillərinə tərcümə olunmuş və bir neçə dəfə nəşr edilmişdir. 1984-cü ildə bu əsərin əsasında CBS studiyası tərəfindən mini-serial çəkilmişdir. Əsər Triller janrında yazılmışdır.
Taksit kartı
Taksit Kart — plastik kartlarla hesablaşma zamanı ödənişi bərabər hissələrlə həyata keçirməyə imkan verən sistemin şərti adıdır. Azərbaycan bankları 2012-ci ildən etibarən taksit kart sistemini tətbiq etməyə başlayıblar. Hal-hazırda 5 bank sistemi tətbiq etməkdədir. 2014-cü ilə qədər sistemi tətbiq edəcək bankların sayının 10 olacağı proqnozlaşdırılır.
Çəllək ustası
Çəllək ustası — çəllək və digər qabları düzəldən sənətkar, bəzən gəmi dirəklərinin ustasıdır. XXI əsrdə çəllək ustası peşəsi hələ də vacibdir, çünki şərab və konyak istehsalında həqiqi taxta çəlləklər tələb olunur. Balta və digər dülgər alətlərindən istifadə edərək, lülənin pərçimlərini bir-birinə yapışdırır, qırxdırır, kıvrımları (tikişləri) çəkic halına gətirir, altını içərisinə keçirir və hər şeyi taxta və ya dəmir halqalarla bağlayır.
Stasis Şalkauskis
Stasis Şalkauskis (lit. Stasys Šalkauskis; 16 may 1886 – 4 dekabr 1941, Şyaulyay) — Litva filosofu və müəllimi, professor, fəlsəfə doktoru, Kaunasdakı Böyük Vitovt Universitetinin rektoru. == Bioqrafiya == Stasis ŞalkauskisŞavelski adına kişi gimnaziyasını bitirib. Sonra 1905-1911-ci illərdə Moskva İmperator Universitetində hüquq və iqtisadiyyat üzrə təhsil alıb. Moskvada olduğu müddətdə o, Litva Tələbə Cəmiyyətinin fəaliyyətində iştirak etmiş, 1907-1908-ci illərdə orada bir neçə esse oxumuş, burada “litvalı tələbələrin münasibət və ideallarına dair ümumi tənqidi” çıxış etmişdir. O, litvalı tələbələrin əksəriyyətinin inqilabi və nihilist əhval-ruhiyyəsini dəstəkləmirdi. Səhhətinə görə 1908-ci ildən Səmərqənddə yaşayırdı - zəif ciyərlərini gücləndirmək üçün ona isti iqlim lazım idi. Orada Şalkauskis də imtahanlara hazırlaşırdı. 1910-cu ilin aprelində imtahan vermək üçün Moskvaya qayıtdı və bir ilə yaxın orada qaldı. Moskvada olduğu müddətdə o, Rusiya Tanrıpərəstliyinin mərkəzi olan Dini və Fəlsəfi Görüşlərdə iştirak etmişdir.
Adile Naşit
Adile Naşit (əsl adı: Adela; 17 iyun 1930, İstanbul – 11 dekabr 1987, İstanbul) — Türkiyə kinoaktrisası. 300-dən artıq filmdə rol almışdır. == Həyatı == Adile Naşit 1930-cu ildə İstanbulda anadan olub. Adile Naşitin həyatı uşaqlıqdan teatrla bağlıdır. Çünki mənşəcə türk atası Naşit Özcan teatr rejissoru, erməni anası Amaliya isə teatr aktrisası idi. 1944-cü ildən İstanbul Uşaq Teatrında çalışmağa başlayan Adile Naşit 1948-ci ildə "Lüks Həyat" komediya filmi ilə kino karyerasının əsasını qoyur. Onun aktyor karyerasının zirvəsi 1975-ci ildə "Hababam sinfi" filmindəki Hafizə Ana rolu hesab olunur. Populyar filmin davamı olaraq çəkilən 1976-cı ildə "Hababam sinfi oyanır"‚ 1977-ci ildə "Hababam sinfi tətildə" və 1978-ci ildə "Hababam sinfi doqquz doğur" onun uğurunu möhkəmləndirir. Məhsuldar yaradıcıllığı boyu Adile Naşit bir çox komediya filmlərində oynamaqla yanaşı, teatrdakı çıxışlarını da davam etdirib.. 11 dekabr 1987-ci ildə doğulduğu şəhər İstanbulda uzun müddətdir tutulduğu bağırsaq xərçəngindən vəfat etmişdir.
Adilə Naşit
Adile Naşit (əsl adı: Adela; 17 iyun 1930, İstanbul – 11 dekabr 1987, İstanbul) — Türkiyə kinoaktrisası. 300-dən artıq filmdə rol almışdır. == Həyatı == Adile Naşit 1930-cu ildə İstanbulda anadan olub. Adile Naşitin həyatı uşaqlıqdan teatrla bağlıdır. Çünki mənşəcə türk atası Naşit Özcan teatr rejissoru, erməni anası Amaliya isə teatr aktrisası idi. 1944-cü ildən İstanbul Uşaq Teatrında çalışmağa başlayan Adile Naşit 1948-ci ildə "Lüks Həyat" komediya filmi ilə kino karyerasının əsasını qoyur. Onun aktyor karyerasının zirvəsi 1975-ci ildə "Hababam sinfi" filmindəki Hafizə Ana rolu hesab olunur. Populyar filmin davamı olaraq çəkilən 1976-cı ildə "Hababam sinfi oyanır"‚ 1977-ci ildə "Hababam sinfi tətildə" və 1978-ci ildə "Hababam sinfi doqquz doğur" onun uğurunu möhkəmləndirir. Məhsuldar yaradıcıllığı boyu Adile Naşit bir çox komediya filmlərində oynamaqla yanaşı, teatrdakı çıxışlarını da davam etdirib.. 11 dekabr 1987-ci ildə doğulduğu şəhər İstanbulda uzun müddətdir tutulduğu bağırsaq xərçəngindən vəfat etmişdir.
Basit Rüstəmov
Basit İdris oğlu Rüstəmov (3 iyun 1996, Xok, Naxçıvan Muxtar Respublikası – 9 noyabr 2020, Şuşa rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Basit Rüstəmov 2 iyun 1996-ci ildə Kəngərli rayonunun,Xok kəndində anadan olub. == Hərbi xidməti == Basit Rüstəmov 2014–2015-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə idi. 2019-ci ildən isə müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət qulluqçusu idi. 27 sentyabrda başlayacaq və 44 gün davam edəcək olan Qarabağ müharibəsində XTQ'nin sıralarında Qarabağa yollanmaq üçün könüllü olur. 19 noyabrda doğulduğu Xok kəndində son mənzilə yola salınır. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Davud Abasov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Cavid Səfərli ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Xocavənd rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Davud Abasov ölümündən sonra "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.