Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ХИТИН

    м zool. xitin (buğumayaqlıların, məs.: böcəklərin, xərçənglərin və s. üst qabığını təşkil edən bərk maddə).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • хитин

    -а; м. (от греч. chit'ōn - хитон); биол. см. тж. хитиновый Органическое вещество из группы полисахаридов, образующее наружный твёрдый покров и скелет

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ХЪИЧИН

    (-из, -на, -а) v. besprinkle, sparge; spray; asperse, sprinkle.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • хитон

    -а; м. (греч. chit'ōn) 1) а) Широкая, ниспадающая мягкими складками одежда древних греков, в виде длинной или до колен рубахи (чаще без рукавов), кото

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хинин

    ...хинного дерева (используется в медицине) Раствор хинина. Принимать хинин.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ХЪИЧИН

    (-ез, -ена, хъичич) f. 1. çiləmək, səpmək, sıçratmaq; яд хъчин su çiləmək, su səpmək; 2. çilənmək, səpilmək, tökülmək (həq. və məc.); 3. məc. çiləmək,

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪИЧИН

    (-ез, -ена, хъичич) f. 1. çiləmək, səpmək, sıçratmaq; яд хъчин su çiləmək, su səpmək; 2. çilənmək, səpilmək, tökülmək (həq. və məc.); 3. məc. çiləmək,

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪИТКЬИН:

    хъиткьин хьун f. 1. yarıqlar, çatlar əmələ gəlmək, çatlaq-çatlaq olmaq, çatlamaq (bir şeyin qabığı, səthi, üzü); 2. partlamaq, parçalanmaq, xıncım-xın

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХИТӀУН

    (-из, -на, хитӀ ая) f. 1. uş. dil. xıx eləmək, kəsmək; 2. dial. biabır etmək (eləmək, eyləmək), abırdan salmaq, rüsvay etmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХИНИ(Н)

    kinə, xinin; хинидин kinə -i [-ı].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪИЧИН

    (-из, -на, -а) v. besprinkle, sparge; spray; asperse, sprinkle.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХЪИТКЬИН:

    хъиткьин хьун f. 1. yarıqlar, çatlar əmələ gəlmək, çatlaq-çatlaq olmaq, çatlamaq (bir şeyin qabığı, səthi, üzü); 2. partlamaq, parçalanmaq, xıncım-xın

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • хъичин

    (-из, -на, -а) - кропить, обрызгивать (что-л. водой).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХЪИЧИН

    ...-ена; -ез, -езва; -ич, -ен, -ирай, -имир; хъичин тавун, хъичин тахвун, хъичин хъийимир 1) жими затӀ (яд, нек, иви) стӀалар яз гадар хьун. Сивяй ив

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХЪИТКЬИН:

    * хъиткьин хьун гл., вуч вичин къенепатан къуватдалди масадбуруз эиян жедайвал кӀус- кӀус хьун. Ингье бомба. Пачагьдин лап кӀвачерик Аватнава. Гьайи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХИНИН

    ...формада авай, цӀаяринни саралухдин тӀямдиз туькьуьл дарман. - Хъипи машмаш хьиз я тини, Фан рангни я яру хини. С. С. ГьажикӀа. Мез ширин, вич туькьу

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХИТОН

    м tar. xiton (qədim yunanlarda: uzun köynəyə oxşar geyim).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХИНИН

    м мн. нет kinə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХИНИН

    мн. нет хинни (хини; цIун дарман).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХЬТИН

    ...(bənzərlik, müqayisə bildirir); къван хьтин daş kimi (bərk); тини хьтин xəmir kimi (yumşaq; bişməmiş); памбаг хьтин pambıq kimi (yumşaq; yüngül; ağap

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЬТИН

    ...(bənzərlik, müqayisə bildirir); къван хьтин daş kimi (bərk); тини хьтин xəmir kimi (yumşaq; bişməmiş); памбаг хьтин pambıq kimi (yumşaq; yüngül; ağap

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • хьтин

    ...при сравнении предметов и их признаков) : дагъ хьтин итим (перен.) - человек, подобный горе (т. е. очень большой, сильный); хали хьтин ич - яблоко, к

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХЬТИН

    ...затӀунив, лишандив гекъигзавайла ишлемишдай гаф. Утагъни ви къазма хьтин кӀвал жеди. Е. Э. Пис папаз гьар са халкьдихь гьа вин хьтин чил жеда, гьар

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • XİTİN

    I сущ. биол. хитин (органическое вещество из группы полисахаридов) II прил. хитиновый, хитинный. Xitin qabıq хитинный покров, xitin qıcqırması хитинов

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PITIN

    (Masallı) bax pıtıl

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ИХЬТИН

    тӀв. эв. никай-квекай рахазватӀа, гьам хьтин ва я гъадан лишанар квай. Гъуьрел тӀвар эцигна "мука", НекӀедиз - лугьуз молока", ЧукӀулни шиш, кастру

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ихьтин

    (местоим.) - такой, как этот; аналогичный этому; подобный этому; см. тж. ахьтин.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИХЬТИН

    adj. like, alike, similar; conformable; corresponding; parallel; near of kin.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ИХЬТИН

    adj. like, alike, similar; conformable; corresponding; parallel; near of kin.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ИХЬТИН

    belə, bu kimi, bu cür, bu sayaq, bu təhər; bunun kimi, bunun tək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИХЬТИН

    belə, bu kimi, bu cür, bu sayaq, bu təhər; bunun kimi, bunun tək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • РИТӀИН

    bax рутӀун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • fitin 2021

    fitin

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • xitin

    xitin

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • фитин

    -а; м. (от греч. phytón - растение); хим., фарм. см. тж. фитиновый Органическое соединение фосфора, содержащееся во многих растениях и применяемое как лекарственное средство при некоторых заболеваниях

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • FİTİN

    сущ. фитин (органическое соединение фосфора, содержащееся во многих растениях и применяемое как лекарственное средство при некоторых заболеваниях нерв

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ФИТИН

    м farm., tib. fitin (dərman).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HƏZİN-HƏZİN

    нареч. грустно, с грустью, печально. Həzin-həzin oxumaq петь грустно, həzin-həzin layla çalmaq с грустью петь колыбельную

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • həzin-həzin

    нареч. гъамлу-гъамлу, зарул-зарул, ккуз-ккуз (мес. кфил ягъун, мани лугьун).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HƏZİN-HƏZİN

    заунывно, прискорбно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HƏZİN-HƏZİN

    z. dismally, plaintively; ~ oxumaq to sing* dismally / plaintively, to sing* a tune mournfully

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • HƏZİN-HƏZİN

    zərf Həzin, kədərli bir surətdə, qəmli-qəmli, yanıqlı-yanıqlı. Həzinhəzin oxumaq. – [Sayalı xala] yuxuda gördü ki, Xasay xəstələnmişdir, həzin-həzin i

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • həzin-həzin

    həzin-həzin

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • çıtır-çıtır 2021

    çıtır-çıtır

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • хитиновый

    см. хитин; -ая, -ое. Хитиновый покров. Хитиновый панцирь. Х-ые образования. Выделение хитиновых слоёв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇİYİN

    is. Bədənin boyundan qollara qədər olan hissəsi. Ağır bir sükutun qəsəbədə hökm sürdüyünü görən Leylək çiynindəki beşaçılan tüfəngini hərləyib əlinə a

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BİÇİN

    жатва

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BİTKİN

    ...Bitmiş, qurtarmış; tamamlanmış halda olan. Bitkin cümlə. Bitkin söz. // Yetişmiş, kamil, mükəmməl. Girəydim siz girən yeni bağçaya; Gözümlə görəydim

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BATİN

    ...əksidir fəqət zahir. H.Cavid. Zahirən çox sadəlövh görünən bu qızın batində bu qədər hiyləgər olduğuna Əlyarov heç vəchlə inana bilmirdi. M.Hüseyn. /

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BİÇİN

    ...taxılı oraqla, maşınla və s. ilə biçmək işi. Biçin vaxtı. Biçin maşını. Kolxozçular biçinə hazırlaşırlar. – Biçinə çin gərəkdir, xırmana vəl. S.Ə.Şir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇİBİN

    is. Milçək. Quş dənə yığılar, çibin şirəyə. (Ata. sözü).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BİDİN

    [fars. bi… və ər. din] bax dinsiz. [Ağa Mərdan:] Bəli, indi məlum oldu ki, siz niyə belə danışırsınız, çünki o … bidinin ağzı sizə dəyibdir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BİTİK

    is. köhn. Məktub, kağız. // Dua yazılmış kağız parçası

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BİTKİN

    законченный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇƏTİN

    1. трудный, головоломный, затруднительный, мудреный; 2. тягостный; 3. тернистый; 4. щекотливый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇƏTİN

    ...zəhmət, səy, gərginlik tələb edən (asan ziddi). Çətin iş. Çətin vəzifə. Çətin imtahan. – [Nuriyyə:] Ən çətin məsələ-misallar seçib həll elədim. İ.Əfə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ХИЖИНА

    гъвечIи кIвал, къазма, дехме (яни гъвечIи усал кIвалер)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • HƏMİN

    ...предмет, лицо и т.п., уже названные в предшествующем разговоре. Həmin adam gəldi тот человек пришел, həmin əhvalat təkrarlandı та самая история повто

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HARIN

    прил. 1. горячий, нетерпеливый, резвый (о коне) 2. сытый: 1) откормленный, упитанный 2) пренебр. богатый, живущий в достатке 3

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HARIN

    ...atılasıdır. Qantəmir. Xanın doqquz ay qaranlıq tövlədə bəslənmiş harın buğasını meydana çıxardılar. M.Rzaquluzadə. 2. məc. Qudurğan, azğın, həddindən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HƏMİN

    ...şeyi, ya şəxsi göstərmək üçün işlədilən əvəzlik. Həmin qəzet. Həmin tələbə. – Sən bilirsən, mənim yaşım azdır; Anadan olduğum həmin yazdır. A.Səhhət.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HƏZİN

    ...Hüzn gətirən, hüzn doğuran, hüznlü, kədərli, yanıqlı. Musiqinin həzin təranələri. – Bu həzin bulaq şırıltısı Kazımın qulaqlarında … ağır bir həyat fa

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HARIN

    1. сытый, разжиревший; 2. разбогатевший; 3. самодовольный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HƏMİN

    настоящий, этот самый

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HƏZİN

    1. заунывный, жалобный, прискорбный; 2. заунывно, грустно, печально, тоскливо;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ХИМИЯ

    kimya, kimyəvi tərkib

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХИЛЫЙ

    зайиф, ччансуз, сагъсуз

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХИМИК

    химик (1. химиядин специалист алим. 2. химиядин учитель. 3. химия кIелзавай студент. 4. химиядин промышленностда кIвалахзавай кас).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХИМИЯ

    мн. нет химия (затIунин составдикай, къурулушдикай, дегишвилерикай, сад маса затIуниз злкъуьнрикай ва гьакI цIийи простой ва сложный затIар ара

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • HATİF

    qeybdən gələn səs; dəruni səs

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • HƏZİN

    hüznlü, kədərli, yanğılı, qəmli

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • HARIN

    (Qazax) 1. tənbəl 2. işə yaramayan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HƏYİN

    (Şəki) indi. – Oturun, Vədut da həyin gələr

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HILIĞ

    (Salyan) gözdən axan çirk. – Sa:- lla, gözü:n hılığın axıdıb tökmə üssümüzə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HINTIL

    hıntıl eləməx’: (Meğri) bəxtəvər etmək. – Bacı: hıntıl eləmisən, qalıf qərdəşiη; – Əy bala, uxıyıb-uxıyıb bizi hıntıl eleyacaxsaη?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HIRIX

    I (Tovuz) cüssəli. – Əli yaman hırıx adamdı II (Beyləqan) qanacaqsız, qanmaz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HİRİX’

    (Qazax) iri gövdəli, sallaq quyruqlu cins qoyun. – Hirix’ qoyunun yunu seyrəy olor

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ÇİBİN

    муха

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ХИТИНОВЫЙ

    ХИТИННЫЙ, ХИТИНОВЫЙ прил. zool. xitin; хитинный покров xitin qabıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХИТИННЫЙ

    ХИТИННЫЙ, ХИТИНОВЫЙ прил. zool. xitin; хитинный покров xitin qabıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Xitin
Xitin — Xitin (C8H13O5N)n (/ˈkaɪtɪn/ KY-tin) qlükozanın amid törəməsi olan N-asetilqlükozaminin uzun zəncirli polimeridir. Təbiətdə ən çox yayılmış ikinci polisaxarid (yalnız sellülozadan sonra), göbələklərin hüceyrə divarlarının, xərçəngkimilər və həşəratlar kimi artropodların ekzoskeletlərinin və molyuskların radulaların, sefalopodların dimdiklərinin və qladiuslarının əsas komponentidir. O, həmçinin ən azı bəzi balıqlar və lissamfibiyalar tərəfindən sintez edilir. Xitinin strukturu sellüloza ilə müqayisə oluna bilər, kristal nanofibrillər və ya bığlar əmələ gətirir. Funksional olaraq keratin proteini ilə müqayisə edilə bilər. Xitinin bir sıra tibbi, sənaye və biotexnoloji məqsədlər üçün faydalı olduğu sübut edilmişdir. == Etimologiya == İngiliscə "xitin" sözü 1821-ci ildə yunanca χιτών (khitōn), örtük mənasını verən fransızca "xitine" sözündən yaranmışdır. Bənzər "xiton" sözü qoruyucu qabığı olan dəniz heyvanına aiddir. == Kimya, fiziki xassələri və bioloji funksiyası == Xitinin quruluşu 1929-cu ildə Albert Hofmann tərəfindən müəyyən edilmişdir. Hofman Helix pomatia ilbizindən əldə etdiyi xitinaz fermentinin xam preparatından istifadə edərək xitini hidroliz etdi.
Hiti
Hiti adası (fr. Hiti) — Tuamotu arxipelaqına daxil olan kiçik atoll (Fransa Polineziyası). == Coğrafiya == Bir atolldur və yumurta formasına malikdir. Daxilində bir bir laqun vardır. Laqun okean sularından tam təcrid olunmuşdur. == İnzibati bölgüsü == İnzibati baxımından Makemo kommunasına daxildir. == Tarixi == Atoll 1820-ci ildə Faddey Bellinshauzenin ekspedisiyası zamanı kəşf edilir. == Əhali == 2007-ci il məlumatına görə adada yaşayış yoxdur.
Funakosi Gitin
Funakosi Gitin (Funakoshi Gichin, 10 noyabr 1868 – 26 aprel 1957, Tokio[d]) — Shotokan karatesinin yaradıcısıdır və "müasir karatenin atası" olaraq yad edilir. Ardınca Anko Itosu-nun təlimlərində, o 1921-ci ildə Yapon materikinə karateni təqdim etmiş (daxil etmiş) Okinawan karatesi sahiblərindən (ustaları) biri idi. Gənclik Gichin Funakoshi Shuri-də, etnik Okinawan valideynlərinə Meiji Restorationun ili təxminən 1868-də Okinavada doğuldu və familiya Tominakoshi[2] mənşəcə (əvvəlcə, əvvəldən) malik idindi. Onun tezliklə onun birinci karate teacher.[3-i] olan Anko Asato-nun, karatenin və kendo sahiblərinin (ustalarının) oğlu ilə yaxın dostlar olduğu ibtidai məktəbə daxil olmaqdan sonra Yapon "bir dəstə saçının" aradan qaldırmasına Funakoshinin ailəsinin sərt müxalifəti (etirazı) bildirdi ki, o onun iştirak etməyin məqsədi tibb məktəbini təqib etmək (yürütmək) üçün yararsız olacaq. Hər iki klassik (antik) Çinlidə (Çin dilində) öyrədilən olaraq və Yapon fəlsəfələri, təlimləri, Funakoshi-si Okinavada köməkçi müəllim oldular. Bu zaman, Asato ailəsi ilə onun əlaqələri böyütdü və o Anko Asato-dan karate təlimatını almaq (qəbul etmək) üçün Asato ailəsi yaşayış yerinə gecə səyahətləri başladı. Funakoshi vaxtın Okinawan karatesinin populyar stillərin hər ikisində öyrənmişdi: Shorei ryu və Shorin ryu. Onun öz stili məsafədə yerləşdirən (məsafədə yerləşən) kendonun və vaxtın seçilməsinin təsiri altında idi. Shotokan Funakoshinin psevdoniminin adını dayışandır, şamlarda" "şam dalğalarını" və ya "küləyi istəyən (nəzərdə tutan, bildirən) Shoto. Karate sahibi (ustası) olmağa əlavə olaraq, Funakoshi onun fikirləşəcəyi və yazacağı ki, meşədə uzun gəzintilər üçün verilən məlumata görə gedən çalışqan şair və filosof idi və yazacağı ki beləliklə Shotokan "Shoto-nun eviyə" müraciət etdi.
Hitan vadisi
Əl-Hitan vadisi (ərəb. وادي الحيتان‎, "Balinalar vadisi") — Misirin paytaxtı Qahirədən 150 kilometr (93 mil) cənub-qərbdə yerləşən paleontoloji ərazidir. Ərazi üzərində bəzi balina, archaeoceti (balinaların nəsli kəsilmiş yarım-dəstəsi) erkən növlərinə aid yüzlərlə fosil yerləşir. Vadi 2005-ci ilin iyununda UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir. Ərazi balinaların təkamülünün ən böyük sirrlərindən birinə: balinanın quruda yaşayan bir heyvandan okeanda yaşayan bir məməliyə çevrilməsi izahına dair dəlilləri ortaya çıxardı. Dünyanın heç bir yerində bu cür fosillərin cəmləşməsi, cəlbedici və qorunan bir mənzərəyə daxil olması və qurulması kimi bir şeyə rastlanmamışdır. == Tarix == Ərazidə tapılan fosillər ən qədim qalıqlar olmaya bilər, lakin ərazidəki miqdarı və qorunma dərəcəsi o qədərdir böyükdür ki, hətta bəzi daxili quruluşlar da toxunulmaz olaraq qalmışdır. Əl-Hitan vadisində tapılan köpəkbalığı, timsah, mişar balığı, tısbağa və skat kimi digər erkən heyvanların fosillərinin olması, bu dövrün ekoloji şərtlərini yenidən canlandırmağa imkan verir. Balinaların ilk qalıq skeletləri 1902-1903-cü illərin qışında aşkar edilmişdir. Sonrakı 80 il ərzində əsasən əraziyə çatmaq çətinliyi ilə əlaqədar olaraq ərazi daha az maraq görmüşdür.
Hitit Universiteti
Hitit Üniversiteti 17 mart 2006-cı il tarixli və 5467 saylı qanunla Çorumda qurulan dövlət universitetidir . Qurucu rektor Prof. Dr. Kadri Yamaç, universitetin hazırkı rektoru Prof. Dr. Əli Osman Öztürk. Əvvəllər Qazi Universitetinə bağlı olan universitet daha sonra ayrılaraq yeni müstəqil universitet təsis edərək yaradılıb. Hitit Universitetində 11 fakültə, 3 institut, 1 kollec, 7 peşə kolleci və 21 tədqiqat mərkəzi fəaliyyət göstərir. Tədris dili türkcə olan universitetdə 736 akademik heyət, 377 inzibati heyət və 18 826 tələbə ilə akademik işlər aparılır.
Hotin müqaviləsi
Xotin müqaviləsi, 9 oktyabr 1621-ci ildə Osmanlı imperiyası ilə Reç Pospolita arasında imzalanmış sülh müqaviləsidir. 1620-1621-ci illər Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsini başa çatdıran müqavilədir. Reç Pospolita Valaxiya və Moldavianın işlərinə qarışdıqdan sonra Osmanlı imperiyası Reç Pospolitaya qarşı müharibə başlatdı. Sultan Gənc Osmanın komandanlığı altında 200 000 əsgərdən ibarət ordu Reç Pospolitanın əlindəki Hotin qalasını mühasirəyə aldı. Osmanlı ordusu dəfələrlə hücum etsə də, Hotin qalasını ala bilmədi. Qaraman bəylərbəyi Doğancı Ali Paşa, üç gün ərzində Hotin qalasının Dnepr çayından toplarla atəşə tutdu. Nəticə əldə edə bilmədikdə Polşa ordusunun üstünə yürüş başlandı. Ancaq güclü artilleriya atəşlərinə görə geri çəkilməli oldular. Demək olar ki, Polşa batalyonu ələ keçirilirdi, ancaq yeniçərilər müharibədən imtina edib yaxınlıqdakı kəndləri talan etməyə başladılar. Polşa əsgərləri fürsətdən istifadə edib əks hücuma keçdilər.
Mark Mitin
Mark Borisoviç Mitin (rus. Марк Борисович Митин; 22 iyun (5 iyul) 1901, Jitomir, Volın quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 15 yanvar 1987, Moskva) — SSRİ filosofu, ictimai xadim, SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1943). == Həyatı == === İlk illəri === Mark Borisoviç Mitin Rusiya imperiyasının Volın quberniyası tərkibində olan Jitomir şəhərində (indiki Ukrayna) anadan olmuşdur. === Elmi fəaliyyəti === Mark Mitin Kommunist Tərbiyəsi Akademiyası direktorunun müavini və Fəlsəfə İnstitutunun direktorunun müavini kimi çalışmışdır. O, 1956–1960-ci illərdə Ümumittifaq Siyasi və Elmi Bilikləri Yayan Cəmiyyətin idarə heyətinin sədri, 1960–1967 "Voprpsı filosofii" jurnalının baş redaktoru olmuş, 1967-ci ildən SSRİ EA Rəyasət Heyətinin İctimai elmlər bölməsi yanında xarici ideoloji cərəyanlar problemləri Elmi şurasının sədri kimi çalışmışdır. Mitin marksist fəlsəfənin inkişafında Lenin mərhələsi, fəlsəfənin partiyalılığı, dövlət və sosialist demokratiyası, nəzəriyyəsi məsələləri və s. ilə məşğul olmuşdur. === Siyasi fəaliyyəti === Mark Mitin 1919-cu ildən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının üzvü olmuşdur. O, 1939–1944-cü illərdə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi yanında Marksizm-Leninizm İnstitutunun direktoru olmuşdur. Mitin Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının XVIII–XX qurultaylarında Mərkəzi Komitə üzvü seçilmişdir.
Hitit günəşi
Hitit Günəşi — 1956-cı ildə istehsal olunmuş Türkiyə filmi. == Məzmunu == Anadolu haqqındadır. == Mükafatları == 1956-cı ildə Bеrlin Kinоfеstivаlındа "Gümüş аyı" mükаfаtını qаzаnıb.
Qay Yuli Higin
Qay Yuli Higin (lat. Gaius Julius Hyginus) Qədim Roma yazıçısı. (* e.ə. 64 İspaniya ya İsgəndəriyyə – † b.e 17) Aleksandr Pologistorun şagirdi. İmperator Oktavian Avqust tərəfindən azadlıq verilmiş qul, Palatin kitabxanasının başçısı. Bir çox əsərlərin: lat. "De viris Claris", "Exempla", "Genealogiae", "De situ urbium Italicarum", "De agricultura" müəllifi. Günümüzə yalnız iki seçməsi: lat. "Fabulae", ""De Astronomia gəlib çatmışdır. Onun şərəfinə Ay planetinin kraterlərindən biri Higinus adlandırılmışdır.
Əl-Hitan vadisi
Əl-Hitan vadisi (ərəb. وادي الحيتان‎, "Balinalar vadisi") — Misirin paytaxtı Qahirədən 150 kilometr (93 mil) cənub-qərbdə yerləşən paleontoloji ərazidir. Ərazi üzərində bəzi balina, archaeoceti (balinaların nəsli kəsilmiş yarım-dəstəsi) erkən növlərinə aid yüzlərlə fosil yerləşir. Vadi 2005-ci ilin iyununda UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir. Ərazi balinaların təkamülünün ən böyük sirrlərindən birinə: balinanın quruda yaşayan bir heyvandan okeanda yaşayan bir məməliyə çevrilməsi izahına dair dəlilləri ortaya çıxardı. Dünyanın heç bir yerində bu cür fosillərin cəmləşməsi, cəlbedici və qorunan bir mənzərəyə daxil olması və qurulması kimi bir şeyə rastlanmamışdır. == Tarix == Ərazidə tapılan fosillər ən qədim qalıqlar olmaya bilər, lakin ərazidəki miqdarı və qorunma dərəcəsi o qədərdir böyükdür ki, hətta bəzi daxili quruluşlar da toxunulmaz olaraq qalmışdır. Əl-Hitan vadisində tapılan köpəkbalığı, timsah, mişar balığı, tısbağa və skat kimi digər erkən heyvanların fosillərinin olması, bu dövrün ekoloji şərtlərini yenidən canlandırmağa imkan verir. Balinaların ilk qalıq skeletləri 1902-1903-cü illərin qışında aşkar edilmişdir. Sonrakı 80 il ərzində əsasən əraziyə çatmaq çətinliyi ilə əlaqədar olaraq ərazi daha az maraq görmüşdür.
Hitit Günəş Simvolu Heykəli
Hitit Günəş Simvolu Heykəli (tür. Hitit Güneş Kursu Anıtı) ― heykəltaraş Nüsrət Suman tərəfindən yaradılmış və Günəş hititinə həsr olunmuş heykəl, abidə. 1978-ci ildən bəri Türkiyənin paytaxtı Ankara şəhərində yerləşən Sixiya meydanında yerləşən heykəldir. == Tarixçəsi == Abidə Alacahöyükdə qazıntılar zamanı tapılmış Günəş Kursu Hititin abidəsinin nüsxəsidir. 1973-cü ildə Bələdiyyə Başçısı Vədat Dalokay onu şəhərin simvolu kimi saxladı. Ankara Universitetinin simvolu günəşli bir diskdir. Bu simvol adətən Hitit sivilizasiyasına aiddir və Ankara və Anadolunu ifadə edir. 1977-dan 1995-a qədər olan dövrdə Hititin Günəş Simvolu Ankara bələdiyyəsinin simvolu olaraq istifadə edilmişdir. Lakin 29 iyun 1995-ci ildə Ankara Bələdiyyə Məclisinin qərarına uyğun olaraq loqotip dəyişdirilərək müasir vəziyyətini aldı.
Hitit Günəşi (film, 1956)
Hitit Günəşi — 1956-cı ildə istehsal olunmuş Türkiyə filmi. == Məzmunu == Anadolu haqqındadır. == Mükafatları == 1956-cı ildə Bеrlin Kinоfеstivаlındа "Gümüş аyı" mükаfаtını qаzаnıb.
Pitin əjdahası (animasiya, 2016)
Pitin əjdahası (ing. Pete's Dragon) — 2016-cı ildə istehsal olunmuş ABŞ fentezi və macəra animasiya filmi. == Xarici keçidlər == movies.disney.com/petes-dragon-2016 — Pitin əjdahasının rəsmi saytı Pitin əjdahası — Internet Movie Database saytında.
Haçiko, bir itin taleyi (film, 2009)
Haçiko, bir itin taleyi (ing. Hachi: A Dog's Tale və ya Hachiko: A Dog's Story) – 2009-cu ildə çəkilən və real hadisələrə əsaslanan Amerika dram filmidir. Bu film 1987-ci ildə çəkilən "Haçikonun taleyi" filminə əsasən çəkilmişdir. Filmin rejissoru Lasse Hallstrom və ssenarisi Stiven P. Lindsiyə məxsusdur. Filmdə baş rollarda Riçard Gir, Coan Allen və Sara Remer çəkilmişdir. Filmin premyerası 8 avqust 2009-cu ildə Yaponiyada olmuşdur. == Məzmun == Əsl Haçiko Yaponiyada olmuşdur və ilk Haçiko filmi də burada çəkilmişdir. Filmdə illər əvvəl Akita iti Birləşmiş Ştatlara Yaponiyadan göndərilir, ancaq onun qəfəsi Amerikan vağzalında arabadan düşür və bu vaxt onu Parker Vilson (Riçard Gir) tapır. Stansiya müfəttişi iti kötürməkdən imtina edəndə Parker iti evinə aparır. Keyt (Coan Allen) iti evlərində saxlamağa razı olur.
Ovçu ilə itin və tülkünün hekayəti
Ovçu ilə itin və tülkünün hekayəti — Nizami Gəncəvinin birinci poeması "Sirlər xəzinəsi"nin 6-cı məqalətin hekayəsi. == Haqqında == "Ovçu ilə iti və tülkü" Nizami Gəncəvinin "Sirlər Xəzinəsi" poemasının altıncı hekayəsidir. Orta məktəb 6-cı sinif Ədəbiyyat dərsiklərində yer alıb. == Məzmunu == Biyabanları gəzib ov yerini tapan, uzaq görən bir ovçu var idi. Çeviklikdə şir, aslana bərabər bir iti var idi. Yolçuluqda ovçunun çox işinə yarayan vəfalı yoldaş idi. Bir gün ovçunun cəsur, bacarıqlı iti yoxa çıxdı. Ovçu itinin itməsinə görə çox göz yaşı töksə də səbr edib gözləmək qərarına gəlir. Bir gün ovçunun qarşısına tülkü çıxır. Ovçuya deyir: Ey ovçu, bilirəm çox ağlamısan, amma səbr edirsən.
Aiton
Vilyam Ayton (ing. William Aiton, 1731[…], Hamilton – 2 fevral 1793, Riçmond[d], Böyük London) — şotland botaniki və bağçısı. == Əsərləri == Hortus Kewensis (3 cilddə, London, 1789) == Ədəbiyyat == Taylor, George. Aiton, William. // Dictionary of Scientific Biography 1. New York: Charles Scribner's Sons. 1970, 88–89. ISBN 0-684-10114-9. Aiton William (1731–1793) (ing.) Dictionary of National Biography, 1885–1900, Volume 01 == İstinadlar == International Plant Name Index.
Butin
Butin (C4H6) — Alkinlər sinfindən doymmamış karbohidrogen.
Haiti
Haiti Respublikası (fr. République d'Haïti və Haiti kreol : Repiblik Ayiti) — Amerika qitəsində Karib dənizində yerləşən bir ada dövlətidir. Kubanın şərqində yerləşən Hispanyola adasını Dominikan Respublikası ilə paylaşır və adanın qərb hissəsindədir. Ərazisi 27750 km2 olan ölkənin əhalisi 10 milyondur, paytaxtı Port-o-Prins şəhəridir. Qədim fransız müstəmləkəsi olan Haiti, Şimali və Cənubi Amerikada Birləşmiş Ştatlardan sonra istiqlaliyyətini elan edən ikinci ölkədir. Bundan əlavə, bu gün Qərb yarımkürəsinin ən kasıb ölkəsidir və idarəetməsindəki anarxiya vəziyyəti hələ də davam edir. == İqtisadiyyat == Haitinin milli pulu qurd adlanır.
Hetit
Hetit — rombik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn. == Xassələri == Rəng – kristallarda qırmızımtıl-qonurdan qarayadək, incə - və xırdadənəli aqreqatlarda – sarı, sarımtıl-qonur, qonur; Mineralın cizgisinin rəngi – qonurdan narıncı - sarıyadək; Parıltı – kristallarda almaz, yarımmetal, sarımtıl və qırmızımtıl rəngli kütlələrdə – tutqun; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf, nazik təbəqələri işıq keçirir; Sıxlıq– hetitin– 4,3, hidrohetitin –3,8-4,2; Sərtlik – 5,0-5,5; Kövrəkdir; Ayrılma– {010} üzrə mükəmməl, {100} üzrə – orta; Sınıqlar – qeyri-hamar, pilləli, qabıqvari; Morfologiya – kristallar: iynə - və sütunvari; İkiləşmə: nadir hallarda dirsəkvari ikiləşmə rast gəlir; Mineral aqreqatları: axın formalı, sıx, məsaməli, böyrək- və torpaqvari kütlələr, stalaktitlər, sferolitlər, oolitlər, konkresiyalar, qabıqlar, ensiz haşiyələr, psevdomorfozalar, bəzən jeodalar; hötit, hidrohötit, lepidokrokit, hidrolepidokrokit, hidrohematitin, gil minerallarının, silisium oksidinin, habelə Al, Mn və b. hidroksidlərinin təbiətdə geniş yayılmış gizlikristallik qarışığı olan limonitin (qonur dəmir filizinin) mühüm tərkib hissələridir. == Mənşəyi və yayılması == Ekzogen şəraitdə əmələ gəlir. Dəmir minerallarının – siderit, pirit, maqnetit, dəmirli silikatların və b. aşınma məhsulu olub, ultraəsası süxurların, dəmirli kvarsitlərin və s. aşınma qabıqlarında müşahidə olunur. Limonitlər sulfid yataqlarının oksidləşmə zonalarının tipik əmələgəlmələridir; onlar əsasən yataqların üst hissələrində d ə m i r p a p a q l a r əmələ gətirir. Hötitin çökmə əmələgəlmələri dəniz və göl hövzələrinin sahilyanı zolağında kimyəvi yolla çökür.
Heşin
Heşin (Ermənistan)
Hilan
Hilan- Şərqi Azərbaycan ostanının Əhər şəhristanının kəndlərindəndir.Kənd 11 avqust 2012-ci il tarixində zəlzələ nəticəsində tamam dağılıb.
Həsin
Həsin — Azərbaycan Respublikasının Astara rayonunun Siyaku kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Həsin Astara rayonunun Siyaku inzibati ərazi vahidində kənd. Pensər çayının sahilində, Lənkəran ovalığındadır. Tədqiqatçılar bu oykonimi "möhkəmləndirilmış yer" kimi izah edirlər.
Çiyin
Çiyin (lat. brachium) — yuxarı ətrafın şöbəsi. Çiyin qurşağı və ön kol arasında yerləşir və müvafiq olaraq çiyin birləşməsi və dirsək vasitəsilə onlara birləşir.
Hatip
Xətib (ərəb. خطيب‎) — Cümə namazını qıldıran müsəlman din xadimi (cümə namazı). Cümə namazından öncə minbərin üçüncü pilləsindən nitq (xütbə) oxuyur. Minbər Məkkəyə baxan mehrabın sağında yerləşir. İki xütbə oxunur: birincisi xütbət-ül-va'z (ərəb. خطبة الوعظ‎) adlanır, yəni ibrətamiz məzmunlu nəsihət; ikincisi xütbət-ən-nat (ərəb. خطبة النعت‎) adlanır və etiqad, xəlifələrin tanınması, hökmdar və möminlər ordusu üçün duaları ehtiva edir. Xətib cümə xütbəsi ilə yanaşı, Qurban bayramı və ya Fitr bayramı (Ramazan ayında orucun bitməsi şərəfinə) kimi dini bayramlarda da çıxışlar edir. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Encyclopaedia of Islam, tom IV, səh.
Himen
Qızlıq pərdəsi y (lat. hymen) — uşaqlıq yolu dəliyini örtən, genez cəhətcə Müller qabarcığının qalığı sayılan və adətən aypara şəklində olan (lat. hymen semilunaris) bir pərdə. Onun nazik sərbəst kənarı uşaqlıq yolu dəliyini əhatə edir, digər kənarı uşaqlıq yolunun dal divarına bitişir. Uşaqlıq yolu dəliyi (lat. stium vaginae) 1,5 smdiametrli dəliyə bənzəyir. Normal vəziyyətdə qızlıq pərdəsi büküşlər əmələ gətirərək uşaqlıq yolu dəliyini örtür. Bəzən uşaqlıq yolu dəliyi qızlıq pərdəsinin ortasında olur və bir həlqəyə bənzəyir. Bu növ qızlıq pərdəsi lat. hymen aularis adlanır.
Alev Altın
Altın Asır
Altın Asır futbol klubu (türkm. Altyn Asyr) — Türkmənistanın Aşqabad şəhərini təmsil edən peşəkar futbol klubu. 2014-cü il mövsümündə Türkmənistan çempionatının çempionu olmuşdur.
Altın Gün
Altın Gün, üzvləri holland və türklərdən ibarət Anadolu rok ve psixodelik folk qrupudur. Qrup 2016-cı ildə Hollandiyanın Amsterdam şəhərində basist Jasper Verhulst tərəfindən yaradılmışdır. Debüt albomları olan On 2018-ci ildə Bongo Joe Records tərəfindən yayımlandı. 2019-cu ildə isə "Gece" alobumunu buraxdılar və Grammy Mükafatına namizəd oldular. 60 və 70-ci illərin türk müsiqisini ifa edən bu qrup AllMusic tərəfindən hazırlanan “2019-un Ən Yaxşıları” siyahısına daxil edilib. Qrupun ilk Amerika turu isə 2019-cu ilin ortalarında başlayıb. == Diskoqrafiya == === Albomlar === On (2018) Gece (2019) Yol (2021) === Sinqllar === "Goca Dünya" / "Kırşehir'in Gülleri" (2017) "Tatlı Dile Güler Yüze" / "Hababam" (2018) "Cemalim" / "Vay Dünya" (2018) "Süpürgesi Yoncadan" (2019) "Gelin Halayı" / "Dıv Dıv" (2019) "Ordunun Dereleri" / "Bir Of Çeksem" (2020) "Yüce Dağ Başında" (2021) "Kısasa kısas" (2021) == İstinadlar == == Xarici keçidlər == "INSIDE THE WORLD OF ALTIN GÜN". All Things Loud. 30 İyul 2018. "KEXP at Trans Musicales: Altın Gün".
Altın Köş
Altın Köş (fars. آلتین‌کش‎) - İranın Qəzvin ostanının Qəzvin şəhristanının Aşağı Tarım bəxşinin ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 1‘213 nəfər yaşayır (441 ailə).
Altın əsr
Altın əsr (türkm. Altyn Asyr) — Türkmənistan şimalında yerləşən süni göl. == Coğrafiyası == Göl təbii Qaraşor çökəkliyində yerləşir. Burada Baş Türkmən kanalı ilə Daşoğuz birləşir. Əsas kollektor Deynauda qəsəbəsi yaxınlığından başlayaraq Mərkəzi Qaraqum boyunca axır. Onun uzunluğu 720 km. Daşoğuz isə 385 km uzunluğa malik olaraü şimalşərqə axır. O Göl kollektorunun 57-ci kilometrliyindən başlayaraq 140 km məsafədə Zengibaba enişi ilə axır. Zengibabadan kanal 45 km Uzboy yatağı ilə uzanır. Sonradan 160 km bu yataqla Kutış-Babaya axlr.