Lüğətlərdə axtarış.

Şirvanlı (əvvəlki adı: Yarski) — Azərbaycan Respublikasının Neftçala rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 14 iyul 1998-ci il tarixli, 524-IQ saylı Qərarı ilə Neftçala rayonunun Yenikənd kənd inzibati ərazi vahidi tərkibindəki Yarski kəndi Şirvanlı kəndi adlandırılmışdır. == Təhsil == Kənddə İbrahim İsmayıl oğlu Babayev adına orta ümumtəhsil məktəbi yerləşir. == Din == Kənddə "Həsənağa" məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.

Dürda-Larekiy (fr. Durdat-Larequille) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Marsiyya-an-Kombray kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Monlüson. INSEE kodu — 03106. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1252 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 793 əmək qabiliyyətli insan (15-64 yaş) arasında 549 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 244 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 69.2%, 1999-cu ildə 67.1%). Fəal 549 nəfərdən 494 nəfər (261 kişi və 233 qadın), 55 nəfəri işsizdir (23 kişi və 32 qadın). 244 hərəkətsiz şəxs arasında 74 nəfər şagird və ya tələbə, 100 nəfər təqaüdçü, 70 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Dürda-Larekiy (fr. Durdat-Larequille) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Marsiyya-an-Kombray kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Monlüson. INSEE kodu — 03106. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1252 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 793 əmək qabiliyyətli insan (15-64 yaş) arasında 549 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 244 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 69.2%, 1999-cu ildə 67.1%). Fəal 549 nəfərdən 494 nəfər (261 kişi və 233 qadın), 55 nəfəri işsizdir (23 kişi və 32 qadın). 244 hərəkətsiz şəxs arasında 74 nəfər şagird və ya tələbə, 100 nəfər təqaüdçü, 70 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Nikolay Mikolayeviç Bortnik (ukr. Микола Миколайович Бортник; 8 mart 1990, Xerson) — daha çox səhnə adı Maks Barskih (ukr. Макс Барських) və alter-eqo Mikolay ilə tanınan ukraynalı müğənni və bəstəkar. O, Ukraynanın Xerson şəhərində böyüyüb, təhsilini başa vurduqdan sonra Kiyevə köçüb. O, altı studiya albomu, bir kompilyasiya albomu və EP buraxdı. == Həyatı == Maks Barskix 8 mart 1990-cı ildə Xerson şəhərində anadan olmuşdur. Məktəbi bitirdikdən sonra Kiyevə köçüb, orada estrada və sirk sənətinin Kiyev Bələdiyyə Akademiyasına daxil olur (ixtisaslaşma "pop vokal"). == Karyera == 2008-ci ildə "Фабрика зiрок-2", adlı layihənin kastinqi başlayır (prodüseri Nataliya Mogilyovskaya idi). Layihədə o iki mahnı yazır: "Аномалия" və "Незнакомка". Layihəni öz arzusu ilə tərk eləyir.

Nikolay Mikolayeviç Bortnik (ukr. Микола Миколайович Бортник; 8 mart 1990, Xerson) — daha çox səhnə adı Maks Barskih (ukr. Макс Барських) və alter-eqo Mikolay ilə tanınan ukraynalı müğənni və bəstəkar. O, Ukraynanın Xerson şəhərində böyüyüb, təhsilini başa vurduqdan sonra Kiyevə köçüb. O, altı studiya albomu, bir kompilyasiya albomu və EP buraxdı. == Həyatı == Maks Barskix 8 mart 1990-cı ildə Xerson şəhərində anadan olmuşdur. Məktəbi bitirdikdən sonra Kiyevə köçüb, orada estrada və sirk sənətinin Kiyev Bələdiyyə Akademiyasına daxil olur (ixtisaslaşma "pop vokal"). == Karyera == 2008-ci ildə "Фабрика зiрок-2", adlı layihənin kastinqi başlayır (prodüseri Nataliya Mogilyovskaya idi). Layihədə o iki mahnı yazır: "Аномалия" və "Незнакомка". Layihəni öz arzusu ilə tərk eləyir.

Maksim Aleksandroviç Şatskix (özb. Maksim Aleksandr o‘g‘il Shatskix, Максим Александр ўғил Шацких; ukr. Максим Олександрович Шацьких; 30 avqust 1978, Daşkənd, Özbəkistan SSR, SSRİ) — özbək futbolçusu, hücumçu. 1999-2011-ci illərdə Özbəkistan milli komandasındasının kapitanı olmuşdur. Klub karyerasının böyük hissəsini (1999-2009) Dinamo Kiyevdə keçirmişdir. Ukrayna çempionatı tarixinin ən yaxşı bombardiridir. (124 qol). == Bioqrafiya == === Klub karyerası === Futbol karyerasına Daşkəndin Paxtakor komandasında başlamışdır. Karyerasının əvvəllərində Rusiyanın aşağı liqa komandalarında çıxış etmişdir. ==== Dinamo Kiyev ==== 1999-cu ildə Dinamo Kiyevə transfer edilmişdir.

Ank Marsi (lat. Ancus Marcius) — Qədim Romanın IV çarı. == Haqqında == Tull Hostilidən sonra Romada Ank Marsiy çar seçilmişdi. O, həm də baş pontifik (pontifex maximus) idi. Ölkənin iqtisadi inkişafı üçün o, çox iş görmüşdü. Tibr çayı üzərində körpü tikdirmiş, Osti adlı liman saldırmışdı. == Mənbə == Y. Həsənov. Qədim Roma tarixi. Bakı, 1975.

Barski evi — Qroznı şəhərində Putin prospektində yerləşən 1923-cü ildə tikilmiş bina. Bina Rusiyanın yerli əhəmiyyətli mədəni irs obyekti siyahısına daxildir. Binada 1957-ci ildən 1994-cü ildə ölənə qədər çeçen hüquqşünas, tarixçi, hüquq müdafiəçisi və ictimai xadim Dziyaudin Malsaqov yaşamışdır. == Təsviri == Bina Qroznı şəhərinin mərkəzində bütöv bir məhəlləni tutur. Bir tərəfi iki, digər tərəfi üç mərtəbəlidir. Binanın bir hissəsindəki üçüncü mərtəbəsi 1930-cu illərdə əlavə edilmişdir. Barski evinin kvadrat formalı və həyətə açılan tağlı darvazası var. Bina Qriboyedov və Uqryumov küçələrinə (keçmiş Dağıstanskaya) və Putin prospektlərinə (keçmiş Qələbə prospekti) və Esambayev prospektinə (keçmiş İnqilab prospekti) baxır. == Tarixi == Oktyabr inqilabından sonra Rusiyada Xalq Komissarları Sovetinin 20 (7) iyun 1918-ci il tarixli "Neft sənayesinin milliləşdirilməsi haqqında" dekreti əsasında müəssisənin əmlakı dövlətin xeyrinə milliləşdirildi. Ancaq Yeni İqtisadi Siyasət dövründə vətəndaş müharibəsindən sonra sənayeni bərpa etmək üçün bolşeviklər tərəfindən yenidən xarici şirkətlər ölkəyə cəlb edildi..

Barski meşəsi (rus. Барский лес) – Başqırdıstanın (Rusiya) İşimbayski rayonunun şimal-qərbində yerləşən meşə. Sahəsi 14 km2 təşkil edir. Sterlitamak şəhərindən 20 km, İşimbay şəhərindən 20 km uzaqlıqda yerləşir.Axmerovski meşəsində üstünlük təşkil edən əsas ağac növləri palıd və cökədir.

II Sarkis - Mesxetiyanın III Çarı. Səlcuqlarla müharibə siyasətinə davam etmiş. Bibisioğlu V Georgi tərəfindən Gürcüstanın baş sərkərdəsi təyin olunmuşdu. 1334-cü ildə vəfat etmiş, yerinə qardaşı I Kvarkvare keçmişdi.

I Sarkis (gürc. სარგის I ჯაყელი) - 1268-ci ildə hakimiyyətə gəlmiş ilk Mesxetiya çarı. VII Davidin Elxanilərə qarşı üsyanına başçılıq etmişdir. Arqun ağa Oyrotu 1262-ci ildə məğlub etmişdi. Daha sonra Hülakü xana təslim olaraq əfv olunmuş, hətta xanın həyatını Bərkəyə qarşı müharibədə xilas etmişdi. Xan ona görə də ona Ərzurum şəhərini hədiyyə vermişdi. 1266-cı incu statusunu qazanmışdı. 1268-ci ildə isə xan ona muxtar hakimiyyət hüququ verdi və o II Demetrenin mərkəzi hakimiyyətinə tabe olmamağa başladı. 1279-cu ildə taxtdan əl çəkərə Sapara monastırında keşiş oldu və Saba adını aldı, yerinə oğlu keçdi. 1285-ci ildə vəfat etdi.

Sarkis Hatspaniyan (erm. Սարգիս Հացպանյան; 12 fevral 1962, İskəndərun, Hatay ili, Türkiyə – 20 yanvar 2018) — Türkiyə ermənilərindən olan jurnalist, hüquq müdafiəçisi və siyasi xadim. Sarkis Hatspaniyan Qarabağ müharibəsində və xüsusi ilə Kəlbəcər döyüşündəki fəallığı ilə tanınır. Fransa ermənilərinin müxtəlif təyinatlı yardımlarını işğalı olunmuş Azərbaycan torpaqlarına çatdırılılmasına rəhbərlik etmişdir. 2008-ci ildə İrəvan şəhərində baş vermiş kütləvi iğtişaşlardakı iştirakına görə Ermənistan məhkəməsi tərəfindən 3 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilmişdir. == Həyatı == Sarkis Hatspaniyan 1962-ci ilin 12 fevral tarixində Türkiyənin Hatay bölgəsinə bağlı İskəndərun şəhərində anadan olmuşdur. Orta məktəbi Aqos qəzetinin 2007-ci ildə öldürülmüş baş redaktoru Hrant Dinklə birgə oxumuşdur. 1980-ci ildə Türkiyədə baş vermiş hərbi çevirilişdən sonra Fransaya mühacirət etmiş və Paris şəhərində yaşayaraq Fransa vətəndaşlığı almışdır. Sarbonna Universitetində idarəetmə faklütəsini bitirən Hatspaniyan 1990-cı ildən etibarən Ermənistana müntəzəm səfərlər etməyə başlamışdır. Solçu olan Hatspaniyan bütün çıxışlarında Kürd Fəhlə Partiyasının (PKK) addımlarını dəstəkləyib.

Sarkis Soğanalyan (amh. Սարգիս Սողանալեան; 6 fevral 1929, İskəndərun, Fransa müstəmləkəsi – 5 oktyabr 2011, Hayliya[d], Florida) — erməni əsilli silah qacaqmalçısı. Ölüm taciri ləqəbi ilə tanınmış Soğanalıyan Soyuq müharibə dövrünün ən böyük silah qacaqmalçısı hesab olunmaqdadır. Suriya və Livan ermənisi bir ailənin övladı olan Sarkis daha çox 1980-cı illərdə Səddam Hüseyn rejminə satdığı silahlar və İraq ordusunun rəhbər şəxsləri ilə olan yaxınlığı ilə gündəmə gəlmişdir.Florida ştatının Virciniya Qardens şəhərində yaşadığı zaman İran-İraq müharibəsində İraq tərəfini silah-sursatla təmin etmək məqsədi ilə Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi tərəfində əməkdaşlığa cəlb edilmişdir. Reyqan Administrasiyasının təşviqi və Amerika kəşfiyyat agentliklərinin dəstəyi ilə o, 1,4 milyard dollar dəyərində Fransa istehsalı olan artilleriya satışı da daxil olmaqla, bir neçə mühüm silah sövdələşməsinin əsas əlaqələndiricisi və təminatçısı rolunda çıxış etmişdir. İraqla yanaşı, o, Mavritaniyadakı Polisario qüvvələri, Livan vətəndaş müharibəsi zamanı Falanj milisləri kimi qruplara, Nikaraqua, Ekvador kimi Latın Amerikası ölkələrinə və Folklend müharibəsi zamanı Argentinaya silah satmışdır. Silah ticarətini Afrika və Yaxın Şərq bölgələrində genişləndirən Soğanalıyan, Körfəz müharibəsindən əvvəl vermiş olduğu televiziya müsahibələrində, İraqda gördüyü işləri təfərrüatlı şəkildə izah etmiş və silah alqı-satqısına adı qarışmış bir necə yüksək səviyyəli Amerika hökumət rəsmisinin adını açıqlamışdır. Ədliyyə Departamenti Soğanalyanı icazəsiz silahların göndərilməsinə dair konspirasiya qurmaqda ittiham edərək onun həbs olunmasına nail olmuşdur. O, bir neçə il sonra Klinton administrasiyasına Livanda saxta pulların satışı ilə məşğul olan şəbəkənin çökdürülməsində kömək edən zaman azadlığa buraxılıb. 2001-ci ildə bank fırıldaqçılığı ittihamı ilə məhkəmə tərəfindən bir daha həbs olundu, lakin bir il sonra Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi və Peru arasında silah alqı-satqı sövdələşmələrinin aparıldığını açıqladıqdan sonra sərbəst buraxıldı.

Sarkis Torosyan (erm. Սարգիս Թորոսեան, 1891 - 1954) — Osmanlı ordusunun erməni əsilli zabiti, Çanakqala döyüşünün qəhrəmanı. Özünün yazdığı xatirələrində iddia etmişdir ki, həmin döyüşdə ilk ingilis hərbi gəmisini məhz o vurub batıra bilmişdir Ancaq sonra, Osmanlı savaşda məğlub olan çağlarda silahını türklərə qarşı çevirmişdir. Daha sonra o Amerikaya köçmüş və orada öz “Dardaneldən Fələstinə qədər: Türkiyənin 5 cəbhəsi barəsində doğru xəbər” adlı xatirələrini yazmışdır. Bu kitabda xatırlanan olaylar Türkiyədə mübahisələrə səbəb olmuşdur, tarixçilər onları şübhə altına almış, bəzi olayların isə saxta olduğunu iddia etmişdirlər. Xatirələrin yayımlanması zamanı yerli tarixçi Paul Vartan Sookiasian Torosyanın soyunu tapmış və onlarla əlaqə saxlamışdır. Bundan sonra Taner Akçam Torosyanın nəvəsindən müsahibə almış. Orada o babasının həyatı haqqında təfərruatları açıqlamışdır. == Həyatı == Sərgiz Torosyan 1893-cü ildə Kayseri bölgəsindəki Everek (hazırda Develi) adlı erməni kəndində doğulmuşdur. Orada yerli kilsə məktəbində ilk təhsilini almışdır.

Yuzef Davidoviç Çarski-Tanxelson (15 (27) dekabr 1897, Tiflis – 16 noyabr 1948, Bakı) — Azərbaycan-sovet teatr aktyoru, Azərbaycan SSR xalq artisti (1940). == Həyatı == Yuzef Çarski (əsl soyadı Tanxelson) 15 (27) dekabr 1897-ci ildə Tiflisdə anadan olmuşdur. 1914-cü ildən Tiflis teatr məktəbində təhsil almış, səhnə fəaliyyətinə burada başlamışdır. Müxtəlif illərdə Batumi, Rostov-na-Donu, Krasnodar, Odessa, Moskva teatrlarında işləmişdir. 1928–1948-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrının aktyoru olmuşdur.Yuzef Çarski 1940-cı ildən Sov.İKP üzvü olmuşdur. O, 16 noyabr 1948-ci ildə Bakıda vəfat edib. == Mükafatları == "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 1 fevral 1936 "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 23 aprel 1940 == İfa etdiyi əsas rollar == Çarskinin ifası yumoru və lirizmi ilə fərqlənmişdir.

Çarski Selo (Rusca: Ца́рское Село́, "Çarın kəndi") — Sankt Peterburq şəhərinin 24 km cənubunda yerləşən, imperiyanın keçmiş iqamətgahıdır. Hal-hazırda Puşkin şəhərinin də bir hissəsidir. Sovet dönəmində Detski Selo da adlanmışdır.

Şatski yaylası — Sakit okeanda Yaponiyanadan şərqdə yerləşir. Hündürlüyü 5500–6000 m, zirvə hissəsindən səthə olan məsafə isə 2400—3100 metr təşkil edir. Şimal-qərqə istiqamətlənir. Tərkibinə Şişov, Ori və TAMU massivləri daxildir. Uzunluğu 1700 km, eni isə 500 km-dir. 1970-1980 illərdə SSRİ alimləri tərəfindən aşkarlanmışdır. 2013-ci araşdırmaları yaylada yerləşən TAMU massivi Yer kürrəsində ən böyük, Günəş sistemində isə ən böyük vulkalardan biridir. Formalaşması Yura dövrünün sonları Təbaşir dövrünün əvvəllərində formalaşmışdır. Sakit okean plitəsi, Farallon plitəsi və İzaqani plitəsinin toqquşması nəticəsində əmələ gəlmişdir. Yayla sovet geoloqu Nikalay Sergeyeviç Şatskinin şərəfinə adlandırılmışdır.

Borskiy rayon bayrağı — Samara vilayətində yerləşən Borskiy rayonın bayrağı

Maksim Aleksandroviç Şatskix (özb. Maksim Aleksandr o‘g‘il Shatskix, Максим Александр ўғил Шацких; ukr. Максим Олександрович Шацьких; 30 avqust 1978, Daşkənd, Özbəkistan SSR, SSRİ) — özbək futbolçusu, hücumçu. 1999-2011-ci illərdə Özbəkistan milli komandasındasının kapitanı olmuşdur. Klub karyerasının böyük hissəsini (1999-2009) Dinamo Kiyevdə keçirmişdir. Ukrayna çempionatı tarixinin ən yaxşı bombardiridir. (124 qol). == Bioqrafiya == === Klub karyerası === Futbol karyerasına Daşkəndin Paxtakor komandasında başlamışdır. Karyerasının əvvəllərində Rusiyanın aşağı liqa komandalarında çıxış etmişdir. ==== Dinamo Kiyev ==== 1999-cu ildə Dinamo Kiyevə transfer edilmişdir.

Şaski Milli Parkı (ukr. Шацький національний природний парк) — Ukraynanın Volın vilayətində yerləşən milli park. == Ümumi məlumat == Parkın ümumi sahəsi — 48 977 hektardır. Bunun parka məxsus olan ərazi 18 810 hektardır. Zonallaşdırılmış ərazi — 5 144,9 hektar, rekreasiya ərazisi — 12 971,1 hektar, stasionar rekreasiya zonası — 978 hektar, təsərrüfat zonası isə — 29 883 hektardır. Flora: ümumi bitki növlərinin sayı — 789, bunlardan 32 növ Ukraynanın Qırmızı kitabına daxil edilib. Fauna: park ərazisində 33 növ var və bunlar Qırmızı kitaba daxil olunub. Şaski milli park USSR-nin Nazirlər Sovetinin 28 dekabr 1983-cü il, № 533 qərarı ilə yaradılmış. Ümumi sahəsi 32 5150 hektar olmuşdur. SSRİ Nazirlər Sovetinin 31 mart 1986-cı il, № 159 qərarı ilə parka əlavə 6 761,8 hektar sahə ayrılmış.

Müqəddəs Sərkis kilsəsi — XVIII əsrdə bərpa edilən binanın dəqiq tikilmə tarixi məlum deyil. Məbədin tikintisində qırmızı kərpic və gil əhəng qatışığından istifadə olunub. Bina günbəzli və sütunludur. Gəncə şəhərinin Gəncə küçəsi döngə 9 ünvanında yerləşir və hal-hazırda Gəncə Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin 13-14 nömrəli filialı olaraq fəaliyyət göstərir.

Pyotr Petroviç Semyonov-Tyan-Şanski (1827-1914) — rus səyyahı, tədqiqatçısı == Elmi fəaliyyətin başlanması == Tyan-Şanski 1827-ci ildə Ryazan quberniyasında anadan olmuş, Almaniyada coğrafi təhsil almış, Humboltun və Ritterin tələbəsi olmuşdur. Parlaq istedadı, geniş dünyagörüşü ona Rusiyada və Avropanın bir sıra ölkələrində böyük şöhrət qazandırmışdır. 22 yaşında 1845-ci ildə təşkil olunmuş Rus coğrafiya cəmiyyətinin üzvü seçilmişdir. Sankt-Peterburq universitetini bitirərək o, 1848-ci ildə bitki və geoloji kolleksiyalar toplamaq üçün Sankt-Peterburqdan Moskvaya qədər ekskursiyaya çıxır. Növbəti ildə isə qaratorpaq zonasına elmi ekspedisiyaya yollanır. Coğrafiya cəmiyyəti Semyonova alman alimi K.Ritterin "Asiyada əkinçilik" əsərinin tərcüməsini tapşırdıqdan sonra onun Asiyaya olan marağı daha da artır. == Tyan-Şan dağ sisteminin fiziki-coğrafi == Əsrin ən mədəni ziyalılarından olan Semyonov-Tyanşanski elmi fəaliyyətə Tyan-Şan dağ sisteminin fiziki-coğrafi cəhətdən əsaslı surətdə öyrənilməsilə başlamışdır. Bu tədqiqata təbiətşünas kimi başlayan P.P.Semyonov-Tyanşanski diqqətini sonralar tarix, tarixi coğrafiya, demoqrafiya, əhali coğrafiyası, iqtisadi coğrafiya məsələləri də cəlb etmişdir. Alimin apardığı tədqiqatın dərinliyi və metodikası Tyan-Şan dağlarının çox yaxşı öyrənilməsinə yönəldilmişdir. 1856-cı ildə Orta Asiyaya ekspedisiyasının hazırlanması üçün icazə alır.

Salski rayonu — Rusiya Federasiyası Rostov vilayəti ərazisində yerləşən inzibati rayon. Rayon mərkəzi Salski şəhəridir. Rayon mərkəzindən Rostov-na-Donu şəhərinə olan məsafə 180 km təşkil edir. == Tarixi == Rayon 1924-cü ildə Voronsovo-Nikolayevski adlı ilə təsis edilmişdir. Mərkəzi şəhəri isə Voronsovo-Nikolayevski şəhəri olmuşdur. 1930-cu ildə mərkəzin Salsk şəhərinə köçürülməsi ilə adı Salsk rayonu adlandırılmışdır. 1963-cü ildə rayon ərazisinə Pesçanokopski rayonu birləşdirilmişdir. Yenidən isə 1965-ci ildən ondan ayrılmışdır. == Coğrafiyası == Salsk rayonu Rostov vilayətinin cənub-şərq hissəsində yerləşir. Şərqdən Kalmıkiya ilə sərhədə malikdir.