Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • шуметь

    -млю, -мишь; нсв. 1) а) издавать, производить шум 1) Шумело море. Деревья шумят на ветру. На площадке перед домом шумели дети. Вдали шумели машины. За

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ШУМЕТЬ

    1. səs salmaq, səs – küy salmaq, uğuldamaq, şırıldamaq, məşhur olmaq, gurultuya səbəb olmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ШУМЕТЬ

    несов. 1. ван авун; самовар шумит самоварди ван ийизва. 2. ван-сес авун, къал авун, къал ацалдун; дети шумят аялри къал ийизва. 3. разг. ван гьатун,

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ШУМЕТЬ

    ...olmaq, gur-gur guruldamaq; ◊ шумит в голове beyni(m) partlayır; шумит в ушах qulaqlarımın içində gurultu var.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СУМЕТЬ

    сов. bacarmaq, ...bilmək; суметь правильно ответить düzgün cavab verə bilmək.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • суметь

    ...смочь сделать что-л. Я накосил стог, а ты сумеешь? Суметь постоять за себя. Суметь сохранить самообладание. Я думаю, что сумею перевоспитать себя. Хл

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СУМЁТ

    м məh. bax сугроб

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СУМЕТЬ

    алакьун, бажармишиз хьун; хьун; гъиляй атун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SÜRƏT

    hər hansı hərəkətin itilik, tezlik dərəcəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • SURƏT

    üz — sifət — sima — bəniz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ŞUMER

    (-lər) I сущ. шумеры (древнейший народ тюркского происхождения, населявший Месопотамию) II прил. шумерский. Şumer dili шумерский язык, şumer yazılı ab

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SÜRƏT

    ...автомобиля, işığın sürəti скорость света, küləyin saniyədə sürəti скорость ветра в секунду, səsin sürəti скорость звука, qaçış sürəti скорость бега,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SÜJET

    I сущ. сюжет: 1. событие или ряд связанных между собой и последовательно развивающихся событий, которые составляют содержание художественного произвед

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SURƏT

    ...могу забыть лицо матери, sevgilimin surəti лицо моей любимой, surəti dəyişib изменилось лицо чье, suda öz surətini gördü она увидела своё лицо в воде

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞÜMŞƏT

    ...Şəmkir, Tovuz) bax şümşat. – Göy gürüldə:ndə şümşət tüşöy; – Şümşət oynor, yağajax (Borçalı); – Yağış yağer, şümşət çaxer (Daşkəsən) II (Goranboy, Qa

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • SÜMƏX’

    ...(Qazax, Qafan, Naxçıvan). – Biz süməx’dən ip ə:ririx’ (Borçalı); – Süməyi yığışdır (Qazax); – Bir batman süməyim var, bu bazar aparıf satajam (Basark

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • SAMƏT

    əbədi, daimi, həmişəlik

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • SURƏT

    zahiri görünüş; üz, sifət; təmizlik; gözəllik.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • SUMƏR

    türk xalqlarının ulu babası hesab edilən və miladdan əvvəl 4cü minillikdən Mesopotamiyanın güneyində məskunlaşmış şumerlərin (sumerlər) adındandır

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • SURƏT

    şəkil — forma

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • SAMƏT

    azdanışan, sakit adam

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • СЮЖЕТ

    сюжет (чпелди художественный цроизведениедин асул мана, метлеб ачухдай вакъиайрин, крарин вири кIватIал).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SÜRƏT

    скорость, быстрота, темп

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SÜJET

    1. сюжет; 2. сюжетный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SURƏT

    1. лик, лицо, физиономия, наружность; 2. вид, образ, форма; 3. путь, способ, порядок; 4. портрет, изображение; 5

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SÜRƏT

    ...itilik, tezlik dərəcəsi; çapıqlıq. Qaçışın sürəti. Səsin sürəti. Uçuşun sürəti. – Ay saf göydə öz gediş sürətini artırmamış, ağ pambıq kimi seyrək bu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SÜJÉT

    [fr. sujet] 1. Ədəbiyyatda: əsərdə iştirak edən surətlərin xarakterlərini açıb göstərən və əsərin əsas konflikti ilə bağlı olan hadisələrin məcmusu; m

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SURƏT

    rəsm — şəkil

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • SURET

    surət

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • SURƏT

    obraz — şəxs

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ŞAMƏT

    ə. paxıl, bədxah

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • süjet

    is. sujet m

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • surət

    is. double m ; copie f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • sür'ət

    hız, sür'at, tempo

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • surət

    kopya, suret

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • SAMƏT

    Ərəbcə “sakit”, “az danışan” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ШУМЁР

    м (teatr) səhnədə səs effektləri yaradan işçi

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЮЖЕТ

    м süjet (mövzu, məzmun).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SÜRƏT

    SÜR’ƏT ə. 1) cəldlik, tezlik, itilik; 2) cismin keçdiyi yolun vaxta nisbəti.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • SÜRƏT

    tezlik — itilik — yeyinlik

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • SURƏT

    ...7) rəsm, şəkil; 8) nüsxə. Surəti-əhval bax surəti-hal; surəti-hal 1) vəziyyət, olum; 2) tərcümeyi-hal.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • SÜRƏT

    ...speed of rotation; başlanğıc ~i initial velocity; sabit ~ ilə sürmək to drive* at a steady rate / speed; yüksək ~ high speed; aşağı ~ low speed; yüks

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SÜJET

    i. plot, story; d.d. topic

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SURƏT

    i. 1. bax üz; 2. image; bədii ~ image; 3. form, appearance; 4. mood, way; bu ~lə in this way, thus; 5

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SÜRƏT

    SÜRƏT, TEMP [Gülsabah:] Həyat, hərəkət, sürət, temp, inqilab, sən bunları görmürsən (C.Cabbarlı).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • SÜJET

    süjet bax təzmin 1

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • SURƏT

    1. SURƏT (ədəb.) Axundovun.. “Müsyö Jordan” komediyası, onun əsas surətləri, müəllifin Müsyö Jordana münasibəti haqqında xeyli yazılmışdır (C.Cəfərov)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • SURƏT

    ...[Yusif:] On ildir ki, Şamdan ilə görüşməmişəm. İndi görək ki, surəti də təğyir tapıbdır. N.Nərimanov. Bədənnüma güzgüdə o; Baxıb görür surətini. N.Rə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SURƏT

    SURƏT I is. [ ər. ] Şəkil, görünüş. Qəhrini çəkdiyim gülün surəti; Sakit xəyalımın gölünə düşdü (M.Müşfiq). SURƏT II is. [ ər. ] Əsərdə iştirak edən ş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti
  • sürət

    is. vitesse f ; ~in art(ırıl)ması accélération f de la vitesse ; ~li inkişaf essor m

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ЧУМЕТЬ

    несов. dan. 1. taunla xəstələnmək, taun xəstəliyinə tutulmaq; 2. dan. sarsaqlamaq, giclə(ş)mək, xərifləmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KÜŞÜLDƏMƏK

    глаг. шуметь (о морском прибое)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • зашуметь

    -млю, -мишь; св. Начать шуметь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • негодующе

    см. негодующий; нареч. Негодующе кричать, шуметь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • бузотёрствовать

    -вую, -вуешь; нсв.; разг. Шуметь, скандалить.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇIĞIRIŞMAQ

    глаг. кричать, шуметь, орать (вместе многим)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • выйти из положения

    Найти способ, суметь избавиться от затруднений.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • XIŞILDAMAQ

    1. производить шорох, шуршать, шелестеть; 2. шуметь, хрипеть (в груди);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GUVULDAMAQ

    глаг. шуметь (издавать шум). Meşə guvuldayır лес шумит

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • заблудиться в трёх соснах

    Не суметь разобраться в чём-л. простом, несложном.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ходить на голове

    Очень шалить, шуметь, озорничать, нарушая дозволенное (обычно о детях)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • базарить

    -рю, -ришь; нсв.; разг. Кричать, шуметь, как на базаре.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QÜLĞÜLƏ

    сущ. устар. гром, шум, шум-гам; qülğülə salmaq шуметь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • COĞULDAŞMAQ

    глаг. галдеть (громко, беспорядочно говорить, кричать, шуметь всем вместе)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • балаганить

    -ню, -нишь; нсв.; разг. а) Дурачиться, паясничать. б) отт. Шуметь, кричать.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • невообразимо

    см. невообразимый; нареч. Невообразимо скучать, шуметь. В комнате было невообразимо тесно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • непрестанно

    см. непрестанный; нареч. Непрестанно шуметь, гудеть. Непрестанно разговаривать. Дождь шёл непрестанно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • бузовать

    -зую, -зуешь; нсв.; нар.-разг. 1) кого-что Бить, колотить. 2) Шуметь, скандалить, бузить.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пошумливать

    -аю, -аешь; нсв.; разг. Время от времени, слегка шуметь. Кедры пошумливали кронами.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TIRILDAMAQ

    глаг. шуметь, издавать шум (о моторе, двигателе машин, механизмов), зашуметь. Motor tırıldadı зашумел мотор

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QARAQIŞQIRIQ

    ...гам (неуместный, беспричинный); паника; qaraqışqırıq qoparmaq шуметь, кричать, привлекая всеобщее внимание

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • словчиться

    -чусь, -чишься; св.; разг. Суметь, ухитриться. Устроились кто где словчился. Как ты словчился достать билеты?

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DANQ-DUNQ

    сущ. разг. звукоподражание, обобщённо: звон; danq-dunq salmaq шуметь, создавать шум посредством удара одного металлического предмета о другой

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KÜYLÜ-KƏLƏKLİ

    прил. шумливый: 1. склонный шуметь. Küylü-kələkli uşaqlar шумливые дети 2. наполненный шумом, оживлением, суетой. Küylü-kələkli küçə шумливая улица

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • отшуметь

    -млю, -мишь; св. а) Кончить, перестать шуметь. Дождь отшумел. б) отт. Пройти, окончиться (о чём-л. широко известном)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • расшуметься

    -млюсь, -мишься; св.; разг. Начать громко шуметь. Дети расшумелись. Кто здесь так расшумелся? Из-за такого пустяка расшумелись!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QARILDAŞMAQ

    глаг. совм. каркать: 1. издавать крик (о птицах) 2. кричать, шуметь (о людях). Hamınız qarıldaşmayın не кричите все вместе (сразу хором)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QARAÇILIQ

    ...(eləmək): 1. вести цыганскую жизнь 2. выпрашивать, выклянчивать 3. шуметь, кричать, закатывать истерику

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • шумливый

    -ая, -ое; -лив, -а, -о. см. тж. шумливо, шумливость склонный шуметь 1), 2) Ш-ые дети. Ш-ая компания. Шумливый народ. Ш-ые воробьи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ШУМ

    ...◊ шум в голове bax шуметь (шумит в голове); шум в ушах bax шуметь (шумит в ушах).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TARAQ-TURUQ

    ...тарахтеть (производить стук, треск); taraq-turuq salmaq громко стучать, шуметь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞAQQAŞAQ

    ...грохотом. Şaqqaşaq qaynamaq клокотать (кипеть с шумом); şaqqaşaq salmaq шуметь, грохотать II сущ. шум, грохот; клокотание (бурление, шумное кипение)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пошуметь

    -млю, -мишь; св.; разг. Шуметь некоторое время. П., чтобы привлечь внимание. Пошуметь о реформах. Вчера немного пошумели между собой. Ветер пошумел ли

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • къал

    ...къал алай месэла - скандальный вопрос; къал авун - а) скандалить; б) шуметь (о ком-л.); къал акъудун - поднимать скандал, скандалить; къал тун - а) п

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • HAY-KÜYLÜ

    ...рынок, hay-küylü məclis шумная (шумливая) компания 2. склонный шуметь, шумливый. Hay-küylü adam шумливый человек

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • гьараярун

    (-из, -на, -а) - 1. кричать; шуметь : аялди къецел гьараярзава - ребенок кричит на улице. 2. накричать (на кого-что-л.); обругать (кого-что-л.); дать

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • гомонить

    -нят; нсв.; разг. а) Громко разговаривать; шуметь (о многих) Толпа глухо гомонила. Дети громко гомонят, смеются. б) расш. О птицах, насекомых, животны

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ван

    ...- 1. голос; звук; шум; звон : ван авун - звучать, издавать звуки; шуметь, производить шум; ван акъудун - издавать звуки; шуметь; ван акъатна - раздал

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • утихомириться

    -рюсь, -ришься; св.; разг. см. тж. утихомириваться 1) Перестать шуметь, кричать, скандалить и т.п.; успокоиться, уняться. Ученики утихомирились. Сканд

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • HAY-KÜY

    ...qaldırmaq поднять шум-гам, hay-küy salmaq: 1. см. hay-küy qaldırmaq; 2. шуметь; hay-küy etmək (eləmək) поднять шумиху, hay-küyə basmaq создавать шуми

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • взвыть

    ...взвыла сирена. Публика взвыла от восторга (разг.; начала кричать, шуметь, выражая одобрение).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шебаршить

    ...шорохом, с шумом. Кто-то шебаршит в сарае. Шебаршить у плиты. б) отт. Шуметь, ворчать, браниться. За стеной шебаршили соседи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • прошуметь

    ...к себе внимание, возбудить толки. Прошумел своими подвигами (ирон.). 3) Шуметь в течение какого-л. времени. Прошуметь всю ночь. Прошуметь до утра.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • утихомирить

    ...утихомиривать, утихомириваться 1) кого Заставить утихнуть, перестать шуметь, скандалить и т.п.; усмирить, унять. Утихомирить людей. Утихомирить ребён

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PIÇILDAŞMAQ

    ...pıçıldaşırdılar они изредка перешёптывались 2) перен. слабо, едва слышно шуметь, шелестеть, журчать и т.п. Yarpaqlar pıçıldaşırdı листья шептались 2.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • отбрехаться

    ...отговорками, объяснениями; отговориться. Отбрехаться от просьбы. Суметь отбрехаться вовремя, в нужную минуту. Допрашиваемый открутился, отбрехался.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • справиться

    ...справляться, справляться 1) а) обычно с чем. Сделать, выполнить что-л.; суметь сделать, выполнить что-л. Справиться с работой. Справиться с поручение

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • притихнуть

    ...притихший и притихнувший; св. см. тж. притихать 1) Перестать шуметь, умолкнуть; присмиреть. Долго разговаривали, потом притихли. Притихли, слушая рад

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Sudet
Sudet Mərkəzi Avropada bir dağ silsiləsidir. Sudet dağları Almaniyanın şərqindən Polşa və Çexiyaya qədər uzanır. Ən hündür zirvəsi Çexiya-Polşa sərhədində yerləşən Karkonoşe dağlarındakı Sněžka adlı yerdir. Sudet dağları 1602 metrə qədər hündürlüyə malikdir. Dağ silsiləsinin Çexiya hissəsindəki aktiv geomorfoloji hissəsi Krkonošsko-jesenická soustavadır. (“Krkonoše-Jeseníky”). Karkonoşe dağları son on ildir ki, qış idman oyunlarına ev sahibliyi edir.
Süjet
Süjet (fr. sujet - əşya, predmet) — Ədəbi əsərin məzmununu təşkil edən, ardıcıl inkişaf edən hadisələr. Fransız sözü olub,əsərdə təsvir olunan mahiyyət və hadisə deməkdir. Süjet ssenariyə oxşar struktura malikdir: aydın başlınğıc, dinamik inkişaf, kulminasiya və final. Bədii filmdə adətən 3, ən çox 7 süjet xətti olur. D.N.Uşakovun lüğətində bədii əsərin əsas məzmununun şərh edildiyi hərəkət və hadisələrin məcmusu. == Süjet nədir? == Əsli fransızca olan süjet sözünün bədii ədəbiyyatda mənası hərəkət, hadisə və tiplərin əsərdəki məzmunla əlaqədar olan məcmusudur. O, xarakterləri açmaq, konkret hadisələri cəmləşdirmək üçün bir vasitədir. Süjet epik, dramatik, hətta lirik əsərlərdə də olur.
Sümək
Əlçim — yuyulub didilərək təmizlənmiş yunu daranmış yunun asan əyirmək məqsədilə hazırlanan əl içi boyda yun. Yunu daramaq üçün xüsusi daraqdan (yun darağından) istifadə edirdilər. Didilib hazırlanmış yunu yun darağı ilə darıyır, daranma zamanı yun sümək və ya əlçim (əlçək, əlçin) şəklinə salınır.
Sürət
Sürət — gedilən yolun zamana nisbətinə bərabər olan kəmiyyətdir. Düsturla ifadəsi isə belədir: v = s t {\displaystyle v={\frac {s}{t}}} Burada s-düzxətli bərabərsürətli hərəkətdə gedilən yol, t - həmin yolu getmək üçün sərf olunan zaman, v - isə sürətdir. Sürət vahidləri 1 s m s a n {\displaystyle 1{\frac {sm}{san}}} (SQS sistemində), 1 m s a n {\displaystyle 1{\frac {m}{san}}} (BS sistemində) -dir. Cismin hərəkət halı təkcə sürətin qiyməti ilə deyil, həm də hərəkətin istiqaməti ilə xarakterizə olunduğundan sürət vektorial kəmiyyətdir.
Şumer
Şumer – e.ə. VI minillikdən başlayaraq cənubi İkiçayarasında (Dəclə və Fərat) mövcud olmuş ən qədim insan sivilizasiyası. Bu sivilizasiyanın yaranması və çiçəklənməsində, əhalinin sosial-mənəvi həyatında və həyat tərzinin formalaşmasında təbiətin təsiri, əsas da Dəclə və Fərat çaylarının böyük təsiri vardır. Odur ki, bu sivilizasiyanı "çay sivilizasiyası" adlandırmaq olar. Dəclə və Fərat çayları arasında yerləşən ərazi bəşəriyyətin ən qədim mədəniyyət ocaqlarından biri olmuşdur. Çayların və münbit torpaqların yaxınlığı əkinçiliyin, maldarlığın, ticarətin inkişafı üçün zəmin yaratmışdır. Burada Yaxın Şərqin bütün karvan yolları kəsişirdi. Alimlər hesab edirlər ki, bu ərazidə ilk insanlar hələ paleolit dövründən başlayaraq məskunlaşmışdırlar. Qədim yunanlar bu ərazini Mesopotamiya adlandırmışdılar. Coğrafi cəhətdən Mesopotamiyanın cənubu ovalıq, şimalı isə dağlıq ərazilərdə yerləşir.
Sünət
Sünnət — kişi cinsiyyət orqanının başını örtən və qoruyan üst dərinin bir qisminin və ya hamısının kəsilib atılması. Qadın sünnətiYaşayış məntəqələriSünnət-i Ülya (Xoy) — Xoyda kənd. Sünnət-i Süfla (Xoy) — Xoyda kənd.
Faruq Sümer
Faruq Sümər (türk. Faruk Sümer (Demirtaş); d. 1924 - ö. 1995) — Türkiyə tarixçisi, professor, türkoloq. == Həyatı == Faruq Sümər 5 noyabr 1924-cü ildə Türkiyənin Konya ilinin Bozkır ilçəsinə daxil olan Akçapınar kəndində anadan olmuşdur. Anası Akçapınar kəndində müfti və müdərris olan Hüseyn Hilmi əfəndinin qızı Zeliha xanım, atası isə Türkiyə Qurtuluş Savaşı veteranı, keçmiş maliyyə məmuru Mehmed Zeki bəy idi. Faruq Sümərin Cengiz adlı qardaşı və Güner adlı bacısı var idi. Mehmed Zeki bəy İstanbul Kuleli Hərbi Liseyində təhsil almağa başlamış ancaq ağır xəstəliyə tutulmasından sonra oradakı təhsilini yarımçıq qoymuş və maliyyə dairəsində məmur olaraq işə düzəlmişdi. 10 yaşlı Faruqun ailəsi 21 iyun 1934-cü ildə Soyadı qanununun qəbulu və 2 yanvar 1935-ci ildə qüvvəyə minməsi ilə "Dəmirtaş" soyadını qəbul etmiş, daha sonra isə bu addan imtina edərək "Sümər" soyadını qəbul etmişdir. Mehmed Zeki bəyin işi ilə əlaqədar Sümər ailəsi 1931-ci ildə İstanbula köçdü.
Faruq Sümər
Faruq Sümər (türk. Faruk Sümer (Demirtaş); d. 1924 - ö. 1995) — Türkiyə tarixçisi, professor, türkoloq. == Həyatı == Faruq Sümər 5 noyabr 1924-cü ildə Türkiyənin Konya ilinin Bozkır ilçəsinə daxil olan Akçapınar kəndində anadan olmuşdur. Anası Akçapınar kəndində müfti və müdərris olan Hüseyn Hilmi əfəndinin qızı Zeliha xanım, atası isə Türkiyə Qurtuluş Savaşı veteranı, keçmiş maliyyə məmuru Mehmed Zeki bəy idi. Faruq Sümərin Cengiz adlı qardaşı və Güner adlı bacısı var idi. Mehmed Zeki bəy İstanbul Kuleli Hərbi Liseyində təhsil almağa başlamış ancaq ağır xəstəliyə tutulmasından sonra oradakı təhsilini yarımçıq qoymuş və maliyyə dairəsində məmur olaraq işə düzəlmişdi. 10 yaşlı Faruqun ailəsi 21 iyun 1934-cü ildə Soyadı qanununun qəbulu və 2 yanvar 1935-ci ildə qüvvəyə minməsi ilə "Dəmirtaş" soyadını qəbul etmiş, daha sonra isə bu addan imtina edərək "Sümər" soyadını qəbul etmişdir. Mehmed Zeki bəyin işi ilə əlaqədar Sümər ailəsi 1931-ci ildə İstanbula köçdü.
Kiş (Şumer)
Kiş (şum. Kiš) — Mesopotamiyada Babildən 18 km şimal-şərqdə qədim şəhər. Şəhər e. ə. 4-cü minillikdə salınmışdır. Kişin icmasının tanrısı Zababa olmuşdur. E.ə. XXVIII əsrdə Şumer tayfalarının mərkəzinə çevrilmişdir. XXVIII-XXVII əsrlərdə Kiş şəhər dövləti üstünlük təşkil etmişdir. Kiş sülaləsinin ilk hökmdarı əfsanəvi Etana idi.
Sadə süjet
Sadə süjet — Sadə süjet (ES) nağıl mətninin süjet quruluşunun əsas vahidini təyin etmək üçün Litva folklorşünası Bronislava Karbelite tərəfindən gətirilən termindir. Alim bu terminin mənasını belə izah edir: "Elementar süjet, qəhrəman bir şeyə çatdıqda iki personajın və ya onların qruplarının bir toqquşmasını (bəzən — bir obrazın obyektiv şərtlərlə toqquşmasını) təsvir edən mətn parçaları və ya müstəqil mətnlərdir. Elementar süjetin qəhrəmanı taleyi özündə təsvir olunan xarakterdir; qəhrəmanın məqsədi toqquşmanın əldə olunan müsbət, yaxud mənfi nəticəsinə görə qurulur. Hər elementar süjetdə mütləq üç quruluş elementi mövcuddur — ilkin vəziyyət, qəhrəmanın hərəkəti və nəticə. Kerberlite, beş böyük elementar süjet qrupunu müəyyənləşdirmişdir: düşmənlərdən xilas olmağa və onlar üzərində hökmranlığa təşəbbüs; rahatlıq yaradan obyektlərin alınması; ailədə, cəmiyyətdə bərabər, yaxud yüksək mövqe əldə etməyə təşəbbüs; gəlin, yaxud kürəkən axtarışı; klanın və ya ailənin bütövlüyü, tamlığı uğrunda edilən təşəbbüs.Folklorşünaslar folklorun digər növləri üçün də müxtəlif və fərqli elementar süjet qrupları ayırd edə bilər. Məsələn, epik süjetlər üçün sadə epik süjetlərin 8 növünü fərqləndirmək mümkündür. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Кербелите Б.П. — Историческое развитие структур и семантики сказок (на материале литовских волшебных сказок). Автореферат докторской диссертации. 1989 Кербелите Б.П. — Типы народных сказок. Структурно-семантическая классификация литовских народных сказок".
Samet adası
Samet adası- (tay เกาะเสม็ด)- Siam körfəzində sahəsi-13,1 кm² olan kiçik bir adadır. İnzibati cəhətdən Rayonq əyalətinə aiddir. Materikin cənubundan 6,5 km məsafədə yerləşir. Balaca bir yaşayış məntəqəsi Nadan kəndi vardır. Adanın bütün plyajlarında otellərə rast gəlinir. Samet -sahildə yerləşən çox da iri olmayan adaların içərisində ən irisidir. Bu ada sakit dincəlməyin ən əsas yerlərindəndir. Lxao Layem Ya-Mu-Ko milli parkının tərkibinə daxil olan bu adada zəngin fauna və flora aləmi mövcuddur. Bu adada plyaj istirahətindən əlavə sorfinq, yelkənli idman növləri, su xizək növləri də keçirilir. Adanın ziyarəti ödənişlidir.
Samət Əlizadə
Samət Qürbət oğlu Əlizadə (14 mart 1938 – 31 may 2002) — dilçi alim, filologiya elmləri doktoru, əməkdar elm xadimi, pedaqoq. == Həyatı == Samət Qürbət oğlu Əlizadə 1938-ci il mart ayının 14-də Xızı-Bərmək mahalının baş kəndi olan Xızıda anadan olmuşdur. O, orta təhsilini Siyəzən rayonunda almış, 1960-cı ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsini bitirmişdir. Samət Əlizadə 1966-cı ildə elmlər namizədi, 1992-ci ildə isə “XVI əsr Azərbaycan ədəbi dili” mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. O, azəri-türk dilçiliyinin çox sahələri üzrə görkəmli nailiyyətlər əldə etmiş alimdir. Samət Əlizadə bir çox beynəlxalq elmi yığıncaqların fəal iştirakçısı olmuş, Azərbaycan türk dilinin təbliğində böyük əmək sərf etmiş dilçi alimdir. O, 1965-ci ildə öz taleyini müəllimlik kimi çətin və şərəfli vəzifəyə bağlamış, Azərbaycan Dövlət Universitetində dərs demişdir. Onun hazırladığı tələbələr arasında onlarla tanınmış dilçi-türkoloq vardır. Bir dilçi alim kimi, Samət Əlizadəni daha çox dilimizin tarixi maraqlandırmışdır. Tədqiqat obyekti kimi XVI yüzilliyi seçmişdir.
Suməə səra
Sövməə Sara — İranın Gilan ostanında yerləşən şəhər. Sövməə Sara əhalisinin çoxluğunu giləklər və talışlar təşkil edir. == Əhalisi == Şəhərdə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 36,522 nəfər yaşayır (10,070 ailə).
Surət Hüseynov
Surət Hüseynov və ya Sürət Hüseynov (12 fevral 1959, Kirovabad – 31 iyul 2023, İstanbul) — Azərbaycanlı siyasətçi və sahibkar; Azərbaycan Respublikasının 4-cü baş-naziri, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin XII çağırış deputatı (1989–1991); Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin müavini (1992–1993), Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Qarabağ üzrə fövqəladə səlahiyyətli nümayəndəsi, Azərbaycan Ordusunun korpus komandiri (1992–1993), polkovnik, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı (1992–1994). == Həyatı == Sürət Davud oğlu Hüseynov 1959-cu ildə fevralın 12-də Gəncə şəhərində anadan olub. Azərbaycan Texnologiya İnstitutunu bitirmişdir. 1977-ci ildən 1979-cu ilə qədər Sovet Ordusunda xidmət etmişdir. 1980-ci ildə institutda oxuya-oxuya, Gəncə şəhərində xalça-mahud kombinatında usta köməkçisi kimi işləmişdir. 1983-cü ildə institutu bitirib Pyatiqorsk şəhərinə köçmüş, sonra Azərbaycana qayıtmış və 1984-cü ildən Şəki tədarük idarəsinin çeşidləyicisi, 1986-cı ildən Yevlax rayonunun yunun ilkin emalı fabrikinin böyük nəzarətçisi, sex rəisi, 1989-cu ildən həmin fabrikin direktoru vəzifələrində işləmişdir.31 iyul 2023-cü ildə Moskvadan İstanbula gələn Surət Hüseynov təyyarə eniş edən zaman ürəktutmasından xəstəxanaya yatırılıb və uzun sürən xəstəlikdən sonra mədəsində deşilmə yarandığı üçün başlayan qanaxma nəticəsində vəfat edib. Gəncədə dəfn olunacağı açıqlanıb. 2 avqust 2023-cü ildə Gəncə şəhərindəki 4 saylı qəbiristanlıqda, valideynlərinin məzarı yanında torpağa tapşırılıb. == Qarabağ müharibəsi və döyüşlərdə iştirakı == 1992-ci ilin əvvəllərində könüllü batalyon yaratmış və o vaxtdan Qarabağdakı döyüş əməliyyatlarına ciddi maliyyə dəstəyi vermişdir. 1992-ci ilin iyulundan 1993-cü ilin fevralınadək Azərbaycan Respublikası baş nazirinin müavini və prezidentin Qarabağ üzrə fövqəladə səlahiyyətli nümayəndəsi, eyni zamanda milli ordunun korpus komandiri vəzifələrində çalışmışdır.
Sürət qatarı
Sürət qatarı — köhnə sistemli relslərdə sürət həddi 200-250 km/s (bəzı Avropa ölkələrində 190-250 km/s), təzə sistemli relslərdə isə 250 km/s və daha yüksək olan qatar. == Şəkillər == == Xarici keçidlər == Bakı-Sumqayıt qatarına bilet neçəyə olacaq?
Transonik sürət
Transonik — Aerodinamikada səs sürətindən aşağı və yuxarı olan sürətləri (təxmini olaraq Mach 0.8 - 1.2) müəyyənləşdirmək məqsədi ilə istifadə edilən termindir. Həmçinin gövdəsi səs divarını keçə bilən, ancaq əslində səs sürətindən aşağı sürətdə uçmaq üçün yaradılmış olan təyyarələrə transonik təyyarələr deyilir. North American F-86 Sabre buna nümunə göstərilə bilər.
Şamət Tağıyev
Şamət Qoşunəli oğlu Tağıyev (1974 – 31 mart 1994, Bakı) — Azərbaycanlı şəhid. == Həyatı == Tağıyev Şamət Qoşunəli oğlu 1974-cü ildə Gədəbəy rayonu, Miskinli kəndində anadan olub. 1992-ci ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra Sumqayıt şəhərində Texnologiya texnikumuna daxil olub. == Hərbi xidməti == 1992-ci il oktyabr ayının 18-də Sumqayıt şəhər hərbi komisarlığından həqiqi hərbi xidmətə çağrılıb. Şamət Ağdam, Kəlbəcər, Ağdərə bölgələrində gedən döyüşlərin fəal iştirakçısı olub. Sıravi Tağıyev 1 fevral 1994-cü il tarixdə Ağdam rayonun Novruzlu kəndi uğrunda gedən döyüşdə tabur tərkibində erməni mövqeyinin arxasına kerçərək çoxlu sayda erməni quldurlarının məhv edilməsində fəallıq göstərmişdir. O, mühasirəyə düşmüş, lakin mühasirəni yarıb çıxmağa imkan tapmış, öz pulemyotu ilə xeyli erməni quldurunu məhv etmişdir. Tağıyevin son döyüşü elə Novruzlu kəndində olub. 29 mart 1994-cü ildə kənd uğrunda gedən döyüşdə yaralanıb. Təcili Bərdə rayon xəstəxanasına, ordan da Bakıya çatdırılsa da onun həyatını xilas etmək mümkün olmayıb.
Şumer dili
Şumer dili (𒅴𒂠 eme-ĝir), beynəlxalq qəbul olunmuş adı Sümer dili — e.ə. IV–III minilliklərdə Mesopotamiyanın cənubunda danışılmış və insan tarixində ilk dəfə sistemli yazıya alındığı hesab olunan dil. E.ə. XX əsrdə akkad dilləri tərəfindən sıxışdırılıb çıxarılsa da Əhəməni İmperiyasının Babilistan işğalınadək dini, elmi və yaradıcılıq dili kimi mövcud olmuşdur. Sümer dilinin təsnifatlaşdırılması böyük elmi dartışmalara səbəb olub. Buna baxmayaraq, Sümer dili, tərəddüd edilməyən bir sıra fundamental xüsusiyyətlərinə görə Ural-Altay dil ailəsinə bənzəyir: 1. qrammatik cinsi yoxdur. 2. sözlər, kök və ona birləşən şəkilçilərin köməyilə yaradılır. 3.
Şumer mifologiyası
Şumer mifologiyası — Şumer xalqının tarixi kökləri, ilkin dünyagörüşü, ibtidai məişət tərzi, qədim adət-ənənələri, mənəvi həyatının başlanğıcını tərənnüm edir. Qədim sivilizasiya. eyni zamanda, Şumer-akkad mədəniyyətini də əhatə edir. Bu mədəniyyət b.е.ə. IV minillikdə Dəclə və Fərat çaylarının arasında yerləşən Mesopotamiya (yunanca, ikiçayarası deməkdir) adlanan ərazidə yaranmışdır. Bu ərazidə b.е.ə. III minillikdə şimal hissədə akkadlar, cənubda isə şumerlər öz dövlətlərini yaratmağa başlamışlar. Lakin bir müddətdən sonra bu səltənət əmmarilər tərəfindən dağıdılaraq, onun yerində yeni dövlət yara-dıldı və Babilistan bu dövlətin paytaxtı elan edildi. Beləliklə, şumerləri, akkadları, əmmariləri, elariləri və bu ərazidə yaşayan digər xalqları birləşdirən qədim Babilistan səltənəti yarandı. Hammurapinin hökmranlığı dövründə (е.ə.
Yenidənyazma (süjet)
Yenidənyazma və ya rebut (ing. Reboot) — eyni personajlardan və ideyalardan istifadə edən, lakin seriyada əvvəlki əsərlərdə baş tutan hadisələrə məhəl qoymayan, yeni süjet xətti yaradan bədii əsərin (film, kompüter oyunu, komiks və s.) yeni versiyası. Yenidənyazma seriyadakı köhnə girişlərin süjetini ləğv etmədiyi təqdirdə, bu, yumşaq yenidənyazma adlanır və hər halda, bir çox cəhətdən hekayəni sıfırdan başladır.Yenidənyazmanın əsas məqsədi yeni fanatlar cəlb etmək və gəliri artırmaq üçün seriyanı "canlandırmaq"dır. Beləliklə, yenidənyazma köhnəlmiş seriyanı xilas etmək cəhdi kimi qiymətləndirilə bilər. Bundan əlavə, seriyanın sıfırdan başlaması qazanc baxımından kifayət qədər təhlükəsiz layihədir, çünki tanınmış personajların olduğu əsərin artıq mövcud fanatları var və buna görə də tamamilə orijinal əsərdən daha az risklidir.
Smet Kenesbayev
Smet Kenesbayeveviç Kenesbayev (qaz. Ісмет Кеңесбаев) (1907 - 1995)—qazax türkoloqu. == Həyatı == Smet Kenesbayev 1907-cı ildə anadan olmuşdur. 1944-cü ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir Elmlər Akademiyasının təsisçilərindəndir. Akademiyanın müxbir üzvü və vitseprezidenti seçilmişdir. Qazax dilinin fonetikası, leksikası və frazeologiya əsərləri var. Bir neçə dərsliyin müəllifidir. Tərcümə nəzəriyyəsi, tətbiqi leksikoqrafiya adlı tədqiqatları var. Əsas elmi istiqaməti frazeologiyadır. 30 ildən artıq frazeologiya sahəsində çalışıb.
Sumə’ə səra
Sövməə Sara — İranın Gilan ostanında yerləşən şəhər. Sövməə Sara əhalisinin çoxluğunu giləklər və talışlar təşkil edir. == Əhalisi == Şəhərdə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 36,522 nəfər yaşayır (10,070 ailə).
Sürət həzzi (film, 2014)
Film eyniadlı məşhur video oyunun motivləri əsasında çəkilib. Tobi Marşal qanunsuz maşın yarışlarına həvəsi olan istedadlı avtomexanikdir. Ailəsinin emalatxanasını qoruyub saxlamaq üçün, Tobi “İndikar” yarışının keçmiş avtopilotu zəngin və ərköyün Dino Brüsteri öz şəriki edir. Tobinin işlərində nəyahət irəliləyiş baş verdikdə, şəriki Dino ona “badalaq gələrək” bütün planlarını alt-üst edir. Onu törətmədiyi cinayətdə ittiham edirlər. İllər keçir və qisas hissi ilə yaşayan Tobi azadlığa çıxır. Öz məqsədinə çatmaq üçün indi o mümkünsüz olanı etməlidir. Sübut etməlidir ki, ən sürətli superkarlarla keçirilən yarışda ən az təcrübəli sürücü belə, finiş xəttini birinci keçə bilər.
Sürət zonası (film, 1989)
Sürət zonası (ing. Speed Zone!) – 1989-cu ildə macəra-komediya janrında çəkilən filmdir. Digər adı "Top nüvəsi qaçışı 3" kimi səslənir. == Məzmun == Yarışçılar yenidən "Avtomobil yarışı"na hazırlaşırlar. Bu yarışa görə avtomobillər çoxlu ştatları qət etməlidilər. Şeyx isə yarışçıların hamısını zindana atmağa hazırdır... == Rollarda == == Həmçinin bax == Top nüvəsi qaçışı Top nüvəsi qaçışı 2 == Xarici keçidlər == Sürət zonası — Internet Movie Database saytında.
Fumən
Fumən — İranln Gilan ostanında yerləşən şəhər, Fumən şəhristanının mərkəzi. == Əhali == Əhalisi 27,763, nəfər 7,728 ailədir.
Hümbət
Hümmət — Kişi adı.
Hümmət
Hümmət Partiyası və ya Hümmət Sosial Demokrat Müsəlman Təşkilatı — Azərbaycanda və bütün İslam dünyasında ilk milli sosial demokrat təşkilatı. == Tarixi == === Yaradılması === 1904-cü ilin axırlarında Bakı Komitəsi nəzdində Müsəlman Sosial Demokrat "Hümmət" təşkilatı yaradılmışdı. Təşkilat bir qrup azərbaycanlı demokrat ziyalının təşəbbüsü ilə yaradılmışdı. Onların arasında Nəriman Nərimanov, Sultanməcid Əfəndiyev, Əhməd bəy Ağaoğlu, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Məşədi Əzizbəyov, Mirəsədulla Mirqasımov, Məhəmməd Əli Rəsulzadə (Rəsuloğlu), İsa bəy Aşurbəyov, Qara bəy Qarabəyov, Məmmədbağır Axundov, Məmməd Həsən Hacınski, Mir Həsən Mövsümov, Əjdər Məlikov və başqaları var idi. Hümmət Partiyasının sədri əvvəl Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, sonra isə Nəriman Nərimanov seçilmişdir. Rəsulzadənin rəhbərliyi ilə 1904–1905-ci illərdə ilk kommunist qəzeti olan qeyri-leqal "Hümmət" qəzeti çapdan çıxmışdır. "Hümmət" formal olaraq Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyasının Bakı Komitəsinin şöbəsi kimi yaransa da, əslində, müstəqil fəaliyyət göstərirdi. Bəzi mənbələrə əsasən, hələ 1903-cü ildə Məhəmməd Əmin Rəsulzadə və onun həmfikirləri tərəfindən tələbə gənclərdən ibarət olan və sonradan Hümmətin əsasını təşkil edən "Azərbaycanın Gənc İnqilabçıları Dərnəyi" yaranmışdı. Hümmətin 1917-ci ilə qədərki fəaliyyətini iki aspektdə — bir tərəfdən bir çox siyasi məsələlərdə (tətil və nümayişlərdə iştirak etmək, beynəlmiləlçiliyin təbliği, dövlət dumasına seçkilər və s.) Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyası (bolşeviklər) Bakı Komitəsi ilə birgə fəaliyyətə, digər tərəfdən isə Hümmətin üzvləri yerli mətbuat səhifələrində müsəlmanların milli ləyaqət və hüquqlarının tapdalanması barədə məqalə və çıxışlara görə nəzərdən keçirmək olar. Hümmət vərəqələrində çox vaxt özünü partiya adlandırırdı.
Komet
Kometa və ya Quyruqlu ulduz (q.yun. κομήτης, komḗtēs, tərc. uzun saçlı) — Günəş Sisteminin kiçik cisimlərindən biri. Kosmik fəzada təsadüf edilən müxtəlif ölçülü cisimlər olub, toz və qazdan ibarət "quyruğa" malikdirlər. Çox zaman Günəş ətrafında fırlanırlar. Kometalar Günəş sisteminin kiçik cisimləridir. Onlar olduqca sıxılmış orbit boyunca hərəkət edirlər və Günəşə yaxınlaşdıqca formalarını kəskin dəyişirlər. Kometalar Günəşdən uzaq məsafədə olduqca dumanlı, zəif işıqlanan obyekt kimi görünürlər. Günəşə yaxınlaşdıqca əks tərəfə yönəlmiş "quyruğu" yaranır. Kometa yunanca "kometos" sözündən olub, "quyruqlu ulduz" deməkdir.