Lüğətlərdə axtarış.

Palpasiya (lat. palpatio — "sığallamaq, toxunmaq") — xəstəni qəbul və ya xəstəliyi diaqnoz edərkən bədəni yoxlamaq üçün əllərlə istifadə etmə prosesi. Hippokratın yazılarında palpasiya nəbzin xüsusiyyətlərini öyrənmək üçün bir üsul olaraq qeyd olunur. Daxili orqanların müayinə metodu kimi palpasiya Avropada yalnız XIX-cu əsrin ikinci yarısından R. Laennek, İ. Şkoda, V. P. Obraztsov və başqalarının elmi işlərindən sonra geniş yayılmışdır. Tanınmış klinik aforizm var: "Stetoskop o qədər yaxşıdır ki, həkimi xəstəyə ən azı 15 sm yaxınlaşdırır, lakin palpasiya həkimin xəstə ilə əlaqəsini tamamilə təmin edir." == İstifadəsi == Palpasiya həkimlər, eləcə də şiroterapevtlər, tibb bacıları, masaj terapevtləri, fizioterapevtlər, osteopatlar və peşə terapevtləri tərəfindən xəstənin toxumasının (şişkinlik və ya əzələ tonusu kimi) müəyyən etmək, xüsusi anatomik quruluşun məkan koordinatlarını təyin etmək üçün istifadə olunur. Palpasiya adətən sinə və qarın nahiyəsini yoxlamaq üçün istifadə olunur, lakin şişkinlik diaqnozu üçün də istifadə edilə bilər. Palpasiya nəbzi yoxlamaq üçün də sadə bir üsuldur. Heyvanların hamiləliyini yoxlamaq və müəyyən etmək üçün baytarlar tərəfindən istifadə olunur. Taktil palpasiya gözdaxili təzyiqi müəyyən etmək üçün ən qədim, ən sadə və ən ucuz üsullardan biridir. == Anatomik işarələrin təyini == Anatomik işarələrin yerləşdirilməsi iki palpasiya protokolundan istifadə etməklə həyata keçirilə bilər: 1) üçölçülü (3D) rəqəmsallaşdırma ilə əllərdən istifadə edərək birləşdirilmiş və işarələrin məkanda yerini təyin etməyə imkan verən əllə palpasiya və 2) məsələn, tibbi görüntüləmədən əldə edilən 3D kompüter modellərində virtual palpasiya.

Dalmatiya, həmçinin Dalmasiya (xorv. Dalmacija, it. Dalmazia, serb. Далмација, lat. Dalmatia) — Balkan yarmadasında, hazırkı Xorvatiyanın ərazisində tarixi bölgə. == Tarixi == Regionun adı alban dilinin Gega dialektində “qoyunların yaşadığı yer” mənasını verir. Qədimdə Dalmatsiyada illiriyalı tayfalar — dalmatlar, liburnalılar, eləcə də frakiyalılar, keltlər məskunlaşmışdılar. Dalmatsiyada bizim eradan əvvəl IV əsrdə yunan koloniyalarının əsası qoyulub. 1699-cu ildə Karlovitsa müqaviləsinə görə Dalmatsiya ərazisi Osmanlı dövlətinindən alınıb Venesiyaya verildi.

Gələasiya (özb. Galaosiyo) — Özbəkistanın Buxara vilayətində şəhər. == Əhalisi == 2010-cu ilin məlumatlarına görə Gələasiyada 16.844 nəfər yaşamaqda imiş. === Milli tərkibi === Gələasiyada yerli özbəklər sayca çoxluqdadır.

Paleoasiya dilləri — Dünya dil ailəsindən biri. Paleoasiya dil ailəsi beş budağa ayrılır: 1. eskimos və aleut dilləri; 2. çukot, koryak və kamçadal dilləri; 3. ket və ölü arin, asan dilləri; 4. yukagir və çuvan dilləri; 5. nivx dili. Bu dillər arasında dərin qohumluq münasibətləri yoxdur. Onların bəzilərinin arasında genetik əlaqələr hiss olunur. == Mənbə == Вернер Г. К. Палеоазиатские языки // Лингвистический энциклопедический словарь.

Aspaziya ya da Miletli Aspaziya (yun. Ἀσπασία; e.ə. 470, Milet – e.ə. 400, Afina) — Afinalı dövlət xadimi Perikllə olan əlaqəsi ilə tanınmış Miletli qadın. Həyatı haqqında çox az məlumat vardır. Yetkinlik dövrünün böyük hissəsini Afinada yaşayan Aspaziyanın, Periklə və Afina siyasətinə təsir etməsi mümkündür. Platon, Aristofan, Ksenofont ilə birlikdə dövrün digər yazıçılarının əsərlərində ondan bəhs edilmişdir. Antik yazıçılar Aspaziyanın eyni vaxtda bir fahişəxana işlətdiyini və fahişə olduğunu da yazmışlar. Ancaq bu məlumatların, Perikli alçaltmağa çalışan komik yazıçılar tərəfindən irəli sürüldüyünü söyləyən müasir tarixçilər tərəfindən mübahisəli məsələ kimi təqdim edilir. Hətta, bəzi tədqiqatçılar Aspaziyanın hetera ya da fahişə olduğu haqqındakı tarixi ənənəni şübhə altına alaraq, Perikllə evlənmiş ola biləcəyini də irəli sürməkdədir.

Otar Pasasiya (gürc. ოთარ ფაცაცია; 15 may 1929 – 9 dekabr 2021, Tbilisi) — 20 avqust 1993-cü ildən 1995-ci il oktyabrın 5-dək Gürcüstanın baş naziri vəzifəsini icra edən gürcü siyasətçi. Keçmiş kommunist bürokratı və müəssisə meneceri olan Pasasiya vətəndaş müharibəsi və iqtisadi böhran illərində Gürcüstanın dövlət başçısı kimi Eduard Şevardnadze ilə birlikdə Gürcüstan kabinetinə rəhbərlik edirdi. Baş nazir təyin edilməsi 1992-ci ildə hərbi çevrilişlə endirilən prezident Zviad Qamsaxurdiya tərəfdarlarını sakitləşdirmək cəhdi idi, çünki Pasasiya Qamsaxurdiyanın əsas sosyal bazasını təşkil edən Zuqdidindən idi. 1995-ci ildən 1999-cu ilə qədər Gürcüstan parlamentində millət vəkili vəzifəsini tutsa da, o zamandan bəri siyasətdə heç bir rol oynamayıb. == Həyatı və karyerası == Pasasiya Gürcüstan SSR Zuqdidi rayonunun İnqiri kəndində, Ambako Pasasiya və Luba Pasasiya ailəsində anadan olmuşdur. Leninqrad Texnologiya İnstitutunda mühəndis kimi təhsil alan Otar Pasasiya 1955-ci ildən 1965-ci ildə vəzifəsindən azad olunana qədər yerli Kommunist Partiyası Komitəsinin birinci katibi kimi fəaliyyət göstərərək, Zuqdidi şəhərində kommunist partiyasının funksioneri oldu. Sovet İttifaqının son illərində, 1989–1990-cı illərdə Sovet Xalq Deputatı seçildi və Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görüldü. == Müstəqil Gürcüstandakı siyasi karyerası == 1992-ci ildə Eduard Şevardnadze — Prezident Zviad Qamsaxurdiyanın zorla devirilməsindən qısa müddət sonra Gürcüstanın Dövlət Başçısı olmuş veteran sovet siyasətçisi — Pasasiyanı Zuqdidi rayon administrasiyasının başçısı təyin etdi. Zuqdidi Qamsaxurdia sadiqlərinin — tez-tez əllərinə silah alaraq yeni rejimə və onun intizamsız hərbçilərinə müqavimətlərini davam etdirən "Zviadistlər"-in — əsas güc bazası idi.

Tayrell Malasiya (17 avqust 1999, Rotterdam, Cənubi Hollandiya) – İngiltərə Premyer Liqasında çıxış edən Mançester Yunaytedin futbolçusu. == Karyerası == === Feyenoord === Feyenoordda ilk matçına 6 dekabr 2017-ci ildə keçirilən Feyenoord-Napoli matçında çıxıb.Matç Feyenoordun 2-1 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb. Feyenoordda ilk qolunu isə 26 avqust 2018-ci ildə keçirilən Heerenveen-Feyenoord matçının 47-ci dəqiqəsində vurub. Matç Feyenoordun 3-5 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb. 5 iyul 2022-ci ildə Feyenoorddan ayrıldı. === Mançester Yunayted === 5 iyul 2022-ci ildə Mançester Yunaytedlə müqavilə imzaladı.Mançester Yunayteddə ilk matçına 12 iyul 2022-ci ildə keçirilən Mançester Yunayted-Liverpul matçının 46-cı dəqiqəsində çıxıb. Matç Yunaytedin 4-0 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb.

== Dalmasiya tipli sahillər == Dalmasiya tipli sahillər- buxtalı sahil tiplərinin bir növüdür. Sahilə paralel uzanmış dağ silsilələrinin, yüksəkliklərin yerləşdiyi cavan qırışıqlıq sahəsinin çökməsi və ərazini dəniz suları basması nəticəsində yaranan sahillər. Dəniz suları dağlıq relyefin çökək sahələrini tutaraq, onları boğazlara, körfəz və buxtalara, yüksəklikləri ada və yarımadalara çevrilir. Dalmasiya tipli sahillərdə sahilin bütün elementləri sahilin ümumi istiqamətinə paralel yerləşirlər. Dalmasiya tipli sahillər alp qırışıqlığı vilayətləri üçün səciyyəvi olub, Adriatik dənizinin Dalmasiya sahillərində qabarıq nəzərə çarpır.