sif. [fars.] Xallı, xalı olan (əsasən heyvanlar haqqında). Xaldar pələng. – [Pəricahan xanım:] Xaldar dayça mənim. S.S.Axundov. Keçəl Qulamqulu xaldar
Tam oxu »[fars.] прил. хал(ар) алай, хал(ар) квай (гьайванрин гьакъинда); xaldar maral халар алай мирг.
Tam oxu »...miqdarda. [Hikmət İsfahani:] …Mən axı o ruznaməyə hər ay bir xalvar pul xərcləyirəm. M.İbrahimov. [Maral:] Sizdən də Kayana bir xalvar salam-dua apar
Tam oxu »сущ. халвар: 1. старинная мера веса, равная 25 пудам – по метрической системе: около 400 килограммов 2. площадь, засеянная семенами в один халвар ◊ bi
Tam oxu »...Ordubad) keçmiş çəki vahidi, 10 pud. – Geşmişdə on puta bir xalvar deyərdilər (Ordubad) II (Zəngilan) 10 dərz
Tam oxu »сущ. халвар (1. куьгьне заланвилин алцумаг, тахминан 400 кг.; 2. нугъ. са халвар тум цадай кьван чка, ччил); ** bir xalvar са халвар, гзаф, гзаф кьада
Tam oxu »tar. Van gölü həvalisində yaşamış və miladdan əvvəl XIV-XII əsrlərdə Urartu dövlətində hakimiyyət sürmüş tayfa
Tam oxu »фарс, сущ.; -ди, да; -ар, -ри, -ра малар хсуси майишатдин хел яз авайди. Санал малар, санал малдарар зирек, Санал суьруь, санал рамаг ягъиз кек, сан
Tam oxu »[ər. mal və fars. ...dar] сущ. малдар, кӀвалин гьайванар хуьдай лежбер ва я хуьруьн майишат.
Tam oxu »...kəndli və ya kənd təsərrüfatı. // Sif. mənasında. Bahar fəsli maldar kəndlilər buraya köçüb alaçıqlar qurarlar və orada … mallarını otladarlar. S.S.A
Tam oxu »...Qalların üsyanı. – Kim deyir ki, bu qalalar [Qız qalası]; Yalnız elə qallar üçün; Qaldırılan bir qaladır? B.Vahabzadə.
Tam oxu »is. Qapı ağzı; astana. Mən otağımın kandarında durub baxırdım. T.Ş.Simurq. Açdı Baba müəllim pəncərəni bir anda; Gördü biri yıxılıb qapının kandarında
Tam oxu »...qazanmış, adlı-sanlı, məşhur, şöhrətli, tanınmış. [Qərib:] Haq səni dünyada namdar eyləsin; Ağlaram, sızlaram, kimsəm yox mənim. “Aşıq Qərib”. İkinci
Tam oxu »is. Qılçanın dal tərəfində diz ilə topuq arasındakı ətli hissə. Zabit badam şivini əlinə alıb, qızın çılpaq baldırına döyür, qışqırırdı
Tam oxu »...düşübdür. Aşıq Dilğəm. Mənə əvvəlcə özün yar oldun; Sevgilimsən deyə, dildar oldun. M.Ə.Sabir. Mən də bir cam ilə aram tutardım, saqi; Gər yetişsəydi
Tam oxu »zərf 1. Dal tərəfdən, arxa tərəfdən, arxadan. Daldan atılan daş topuğa dəyər. (Məsəl). Cəftəylə bağladı daldan qapını; Bucaqdan götürdü nöyütqabını. M
Tam oxu »Ərəb sözüdür, bizdə onun yerinə qıcı (qıcıq törədən, acı) sözü işlədilib. “Zəqqum” da deyiblər (zəqqum alınma sözdür)
Tam oxu »...приправа к пище II прил. горчичный: 1. относящийся к горчице. Xardal toxumları горчичные семена 2. изготовленный из семян горчицы. Xardal yağı горчич
Tam oxu »is. Keçmişdə qadınların yaraşıq üçün topuqlarına taxdıqları gümüş, qızıl və s.-dən düzəldilmiş zınqırovlu halqa
Tam oxu »is. Heyvanlara məxsus binalarda ayrıca bölmə. Xalxalı təmiz saxlamalı. – [Zərnigar xanım] əlində çatı, buzov dalınca qaçanları da, malları xalxala dol
Tam oxu »...bir sıra kələm, turp, vəzəri kimi qiymətli tərəvəz bitkiləri, xardal kimi yağlı bitkilər, mixəkgülü, şəbbugülü kimi bəzək bitkiləri daxildir. H.Qədir
Tam oxu »(Naxçıvan, Zəngilan) bax xabdan. – Elə güçə yuxarı gedirdıx’, Soltangilin iti xafdan gəlif qapıb (Naxçıvan)
Tam oxu »Mal-qara saxlamaq üçün ətrafı hasarlanmış yer; ağıl. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Hər gün səhər dan yeri ağaranda Alı kişi ilxını çölə aparar, bütün
Tam oxu »(Qax) sarımsağabənzər yeməli yabanı bitki. – Xəlyarı pişirip də yiyillər, silkəyə də tutuylar
Tam oxu »1 сущ. загон для скота 2 сущ. бубенцы (полые металлические шарики с кусочками металла внутри, позванивающие при встряхивании)
Tam oxu »I (Başkeçid, Borçalı, Gədəbəy, Xanlar, Qazax, Quba, Şəmkir, Tovuz) açıq hava şəraitində mal-qara saxlamaq üçün ətrafı hasarlanmış yer. – Qoyunnarı xal
Tam oxu »I. i. mustard II. s. mustard; ~ dənəsi mustard seed; ~ qazı mustard gas; ~ yağı mustard oil; ~ yaxısı tib
Tam oxu »сущ. виликра дишегьлийри дамах патал кӀвачин цӀемерик кутадай гимишдикай, къизилдикай ва мс. раснавай куркур галай гьалкъа
Tam oxu »...хуьрекдиз дад гун патал гьа набататдин тумарикай регъвена гьазурнавай меже; // xardal yaxısı мед. горчичник (хардал алтаднавай кагъаз).
Tam oxu »...“xəlaxil”dir. Qoyun saxlamaq üçün düzəldilmiş ağıl bəzi dialektlərdə xalxal adlanır. Ağıl sözünün təhrifi nəticəsində əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Et
Tam oxu »...Bazubənd. □ Qolbənd eləmək – cidarlamaq. Atı qolbənd eləyən Sarı İmaməli xaldar tulanın xaltasından bərk-bərk yapışmışdı. S.Rəhimov.
Tam oxu »...Yusifin üstünə atdı. S.S.Axundov. Atı qolbənd eləyən Sarı İmaməli xaldar tulanın xaltasından bərk-bərk yapışmışdı. S.Rəhimov. ◊ Başına (boynuna) xalt
Tam oxu »...başqa rəngdə olan. Ala at. Ala inək. Ala öküz. – Bu gün onlar xaldar yabıya və ala cöngəyə dərz çatıb daşıyırdılar. S.Rəhimov. // Ala-bula. İlan vura
Tam oxu »глаг. пятнать, запятнать (покрывать, покрыть пятнами, оставлять, оставить на чём-л. пятна)
Tam oxu »məch. Xal-xal boyanmaq, xal-xal olmaq, xallarla örtülmək. Bu ortada uzanan mizin üstü təsadüfən tökülən mürəkkəblərdən boyanıb xaldarlanmışdı
Tam oxu »f. Xal-xal eləmək, xal salmaq, xallamaq. Xamırı yeyən siçanlar bu şəkilləri də xaldarlamışdılar. S.Rəhimov
Tam oxu »