Поиск по словарям.

Zir Əndul (fars. زيراندول‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Bükan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 227 nəfər yaşayır (33 ailə).

Təndul — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Əhalisi 71 nəfərdir. Azərbaycan dilində tən "təndir", tül isə talış dilində "palçıq" deməkdir. Kəndin adı “palçıqdan düzəlmiş təndirləri olan kənd” mənasındadır.

Əcdad və ya ata-baba — valideyn və ya (rekursiv olaraq) bir antesedentin valideyni (yəni, baba, nənə, ulu baba, ulu nənə və s.). Əcdad "şəxsin törədiyi hər hansı bir şəxsdir. Qanunda bu, mülkün miras buraxıldığı şəxsdir". Əgər biri digərinin əcdadıdırsa və ya ortaq əcdadı paylaşırsa, iki fərd genetik əlaqəyə malikdir. Təkamül nəzəriyyəsində təkamül əcdadı paylaşan növlərin ortaq mənşəli olduğu deyilir, lakin bu əcdad anlayışı bəzi bakteriyalara və üfüqi gen köçürmə qabiliyyətinə malik digər orqanizmlərə aid edilmir. Bəzi araşdırmalar göstərir ki, ortastatistik insanın kişi əcdadlarından iki dəfə çox qadın əcdadı var. Bu, keçmişdə poliginiya münasibətlərin və qadın hiperqamiyanın yayılması ilə bağlı ola bilər.

Knud (994, Danimarka – 12 noyabr 1035) – Danimarka şahzadəsi I Sven Çəngəlsaqqalən oğlu. O, I Haroldun oğlu və varisi. Beləliklə, Danimarkanın birləşməsində rolu olan Skandinaviya hökmdarlarından biridir. Harthacnut I 10-cu əsrin əvvəllərində Danimarka kral evinin yarı əfsanəvi qurucusu idi və onun oğlu Qoca Qorm nəsildə birinci kral oldu (adındakı "Qoca" bunu göstərir). Qormun oğlu və Knutun babası Harald Bluetooth, Danimarkanın xristianlaşması zamanı Danimarka kralı idi; Xristianlığı qəbul edən ilk Skandinaviya krallarından biridir.

Ədəd — varlıqların miqdar və say xarakteristikası üçün istifadə olunan anlayışdır. Bu anlayış qədim insanlar arasında saymaya olan təlabatdan yaranıb, hazırda isə dəyişib zənginləşdirilərək, mühüm riyazi anlayışa çevrilib. Riyaziyyatda mənfi rəqəmlər anlayışı borcları hesablamaq üçün orta əsrlərdə yaranıb. Natural ədədlər əşyaları sayarkən istifadə olunan ədədlərə deyilir. Natural ədədlər çoxluğu N {\displaystyle \mathbb {N} } ilə işarə olunur. Yəni N = { 1 , 2 , 3 , . . . } {\displaystyle \mathbb {N} =\left\{1,2,3,...\right\}} . Tam ədədlər.

Əmud, Gürz, və ya Toppuz düşməni yaralamaq və qalxanı (zirehi) sındırmaq (dağıtmaq) üçün yaxın məsafədən istifadə edilən hərbi silah. Əmud odlu silah yaranmamışdan əvvəl istifadə edilən baş hissəsi sümük, daş, dəmir, tunc, bürünc və sairədən, sapı isə ağacdan və yaxud da tamamilə metaldan, düzəlmiş bir silahdır. Piyadaların istifadə etdikləri əmud çox sadə olmuşdur. Lakin sonradan süvarilərin istifadə etdikləri gürzlərin sapı daha uzun və at üstündən istifadə emək üçün təkmilləşdirilmişdir. Əmud hər növ qalxana və zirehə qarşı işlədilən ən yaxşı silah növü olmuşdur. Əmud (Gürz) türk dilində "bozdoğan" deməkdir. "Bozdoğan" bir ytırtıcı quş cinsidir. Əmud (Gürz), bozdoğan quşunun başındakı pipiyə bənzədiyi üçün bu adla adlandırılmışdır. Əmudun (Gürzün) baş (yumuru) hissəsi çıxıntılı və ya düz olardı. Ərəb dilində əmud "sütun" mənasında işlədilir.

Hans Onrud (norv. Hans Aanrud; 3 sentyabr 1863 – 11 yanvar 1953, Oslo) — Norveç nasiri, dramaturqu, teatrşünas və ədəbiyyatşünası. == Həyatı == Hans Onrud 3 sentyabr 1863-cü ildə Norveçdə, kəndli ailəsində anadan olmuşdur. O, məktəbi bitirdikdən sonra hüquq fakültəsini oxumağa qərar vermiş, lakin universitetdə filologiya ilə maraqlanmışdır. Onrud 1890-cı ildən bir neçə qəzetdə ədəbiyyat və teatr tənqidçisi kimi işləmişdir. O, müəllim kimi də çalışmışdır. Onrud 1899–1900-cü illərdə Bergendə yerləşən "Den Nationale Scene"nin direktoru olmuşdur. Bergendə gələcək həyat yoldaşı Vilhelmina Skoldager ilə tanış olan Onrudun iki qızı olmuşdur. Onlar 1929-cu ilə qədər "Byrud" fermasında yaşayıblar. Onrud 1953-cü ildə, 89 yaşında vəfat etmişdir.

Həkim Əbdülməcd Məcdid ibn Adəm Sənai Qəznəvi (fars. حکیم ابوالمجد مجدود ‌بن آدم سنایی غزنوی‎; 1080, Qəzni – 1131, Qəzni) — böyük filosof, sufi şair, 1131 və ya 1141-ci ildə öldüyü bildirilir. Əbdülməcd Məcdid ibn Adəm Sənai 1081-ci ildə Əfqanıstanın Qəznə şəhərində anadan olmuşdu. III Məsud Qəznəvinin hakimiyyəti (1099–1115) dönəmində şeir yazmağa başlamışdı. Bir müddət Bəlxdə yaşamışdı. Orda elm və sufizmlə məşğul olmuşdu. 1124-cü ildə yenidən Qəznəyə qayıtmışdı. Artıq tanınmış şair olmuşdu. Onu Sultan Bəhramşah Qəznəvinin (1118–1152) sarayına dəvət etmişdilər. Sarayda məşhur əsəri olan "Hədiqət-ül-həqaiq"i yazmışdı.

Məhdud dövlət və ya məhdud hökumət — siyasi fəlsəfədə heç bir qüvvəyə malik olmayan dövlətin və ya hökumətin onun konstitusiyasında təsbit edilmiş qanunlarla gücləndirilməsi və ya məhdudlaşdırılmasını nəzərdə tutan fikir. Bu, liberalizm tarixindəki açar anlayışlardandır. ABŞ Konstitusiyası ABŞ federal hökumətinin konstitusiyada qeyd edilmiş qüvvədən əlavə hər hansı bir qüvvəyə malik olmadığını qeyd edir. Konstitusiyanın onuncu düzəlişində açıq şəkildə bildirilir ki, spesifik olaraq federal hökumətə verilməmiş qüvvə xalq və ştatlar üçün saxlanılır. ABŞ bu hökumət formasından istifadə edən ən tanınmış nümunələrdəndir. ABŞ-nin məhdud dövləti yoxlama və balans sisteminə bölünür ki, dövlət daxilindəki qollar bölüşdürülmüş məsuliyyətləri olsun və digərindən üstün bir şöbə mövcud olmasın. "Magna Carta" və ABŞ Konstitusiyası dövlət gücünü məhdudlaşdırılmaşında böyük əhəmiyyət kəsb edir. Məhdud dövlət termininin ən erkən istifadəsi XVI əsrin axırlarına, kral I Ceymsin hakimiyyət dövrünə təsadüf edir. Məhdud dövlətin tətbiqi fərdi azadlığın dövlət müdaxiləsindən qorunmasını əhatə edir.

Məhdud yurisdiksiya və ya xüsusi yurisdiksiya — məhkəmənin yalnız müəyyən məsələlər üzrə, məsələn, müflisləşmə, ailə hüququ və s. məsələlər üzrə yurisdiksiyaya malik olmasını bildirir. Ümumi yurisdiksiyalı məhkəmələrdən fərqli olaraq, məhdud yurisdiksiyalı məhkəmələrə konstitusiya və ya qanunla belə səlahiyyətlər verilir. Məhdud yurisdiksiyalı məhkəmələr baxılan iş üzrə xüsusi səlahiyyətli məhkəmə olduqlarını göstərməlidirlər. Bunun əksinə, ümumi yurisdiksiyalı məhkəmələrin isə yalnız şəxsə görə yurisdiksiyalarının olduqlarını sübut etmələri kifayət edir.

Silindrik hülpə (lat. Imperata cylindrica) - hülpə cinsinə aid bitki növü. Arundo epigeios Forssk. ex Steud. [Invalid] Calamagrostis lagurus Koeler [Illegitimate] Imperata allang Jungh. Imperata angolensis Fritsch Imperata arundinacea Cirillo Imperata arundinacea var. africana Andersson Imperata arundinacea var. europaea Andersson Imperata arundinacea var. glabrescens Büse Imperata arundinacea var. indica Andersson Imperata arundinacea var.

Vədud Müəzzin — azərbaycanlı heykəltaraş, rəssam və musiqiçi. Vədud Səlim oğlu Müəzzin 1960-cı il avqust ayının 11-də Ərdəbil şəhərində anadan olmuşdur. Ali təhsil almaq üçün Tehrana gedib. Lakin İran inqilabından sonra oxuduğu universitet bağlanır. Daha sonra ali təhsil almaq üçün Türkiyəyə gedib Memar Sinan Universitetində rəssamlıq üzrə təhsil alıb. 1980-ci ildə peşəkar rəssamlıq fəaliyyətinə başlayıb. Bir sıra rəssamlıq və incəsənət kurslarında iştirak edib. Vətənə geri döndükdən sonra da həm ölkədə həm də ölkə xaricində sərgiləri keçirilir. 1990 və 2000-ci illərdə Los-Anceles şəhərində, 1992–ci ildə Fransada, 1995–ci ildə Kanadada, 1997 – 1999 - 2012-ci illərdə Tehranda, 1998-ci ildə Dubayda, 2000 - 2013 - 2018-ci illərdə Bakıda, 2004–cü ildə Təbrizdə, 2005 - 2007-ci illərdə Ərdəbildə fərdi sərgiləri keçirilmişdir. Rəsm əsərlərindən ibarət 4 albom-kataloq işıq üzü görüb.

Məhəmməd Əbdus Salam (Pəncab, Urdu: محمد عبد السلام; oxunuşu [əbd̪ʊs səlɑm]; d. 29 Yanvar 1926 - ö. 21 Noyabr 1996 ), Elektrozəif qüvvət ilə əlaqədar işlərə verdikləri töhfələrinə görə 1979-cu ildə fizika üzrə Nobel Mükafatını alan nəzəri fizikdir. Özü Nobel mükafatı qazanan ilk Pakistanlı və Misirli Ənvər Sədatdan sonra Nobel mükafatı qazanan ilk müsəlman olmaqla birlikdə bu fənn sahəsində bu mükafatı qazanan ilk müsəlman olmuşdur. Salam 1960-cı ildən 1974-cü ilə qədər Pakistan hökumətində elm məsləhətçisi kimi fəaliyyət göstərmişdir və bu əhəmiyyətli rol Pakistanın infrastrukturuna böyük töhfələr vermişdir. Salam nəzəri və parçacıq fizikasında əhəmiyyətli inkişaflarından və verdikləri töhfələrinə məsul olmanın yanında ölkəsindəki elmi araşdırmaları ən yüksək səviyyəyə çıxarmaqla da öhdəçilikli olmuşdur. Salam SUPARCOnun yaradıcı müdiri idi və Pakistan Atom Enerji Komissiyasında (PAEC) Nəzəri Fizika Qrupunun rəhbərliyində çalışmışdır. Elm məsləhətçisi olaraq Salam nüvə enerjisinin sülh üçün istifadə edilməsində və 1972-ci ildə Pakistanın atom bombasını inkişaf etdirməsində tamamlayıcı bir rol oynamışdır və onun nəzarətində çalışan elm adamları tərəfindən bu proqramın "elmi atası" olaraq göstərilmişdir. 1974-cü ildə Pakistan Parlamenti Əhmədiyyə Müsəlman Birliyinin kafir olduğunu bəyan edən sənədi nəşr etdikdən sonra Salam ölkəsindən etirazlarla ayrıldı. Ölümündən sonra belə ölkəsinin ən nüfuzlu elm adamlarından sayıldı.

Əl-Vədud (ər. الودود) — Allahın adlarından biri.

Əndis (fars. انديس‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Heris şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 401 nəfər yaşayır (85 ailə).

Ənqurd (fars. انگورد‎) — İranın Ərdəbil ostanının Germi şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 43 nəfər yaşayır (6 ailə).

Enduro — motosikl, mənşəyi İngilis dilindəki "endurance" ("dözümlülük") sözündən olub, dözümlülük idman yarışlarında istifadə edilən bir motosiklet növüdür. Enduroda əsasən 2 zamanlı tək silindrli modellərdən istifadə olunur. Bunların ağırlığı 100 kq ətrafında olur və orta hesabla 40–60 at qüvvəsi olan iki zamankı motosikllərdirlər. Müntəzəm olaraq yüksək və ağır turistik motosikllər ilə qarışdırılırlar. Turistik motosikllər görünüşü ilə enduro motosikllərinə bənzəsələr də, onların istifadəsi sırf turistik məqsədlər üçündür.

Enkur (fr. Aincourt) — Fransada bələdiyyə, region — İl-de-Frans, departament — Val-d'Uaz, rayon — Pontuaz, kanton — Manö-an-Veksen. Əhalisi — 657 nəfər (1999). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 50 km şimal-qərbində, Serji bələdiyyəsinin 21 km şimal-qərbində yerləşir.

Cadugər — cadugərliklə bağlı fəaliyyətləri həyata keçirən şəxs. Fövqəltəbii gücləri olduğuna inanılır. Gecələri gəzərək və uçaraq pislik edir. Anadolu türkcəsində "cazı, cadı" olaraq da deyilər. Azərbaycanca "cadugər" və Hindcə "जादूगर" (jādūgar) Fars dilində جادوگر sözündən gəlirlər. Azərbaycanda "cadugər" adlanan bu şəxsləri Afrikanın cənubunda "kuaren deyro", qərbində "nqombo", mərkəzində "menduk", Yava adalarında "dikun", Qrenlandiyada "anqanok", Peruda "bruco", Rusiyada "çarodey", "koldun", Uzaq Şərqdə "yoq", "fakir" adlandırırlar. Albıs türklərdə cadugər bənzəri bir varlıq olaraq bilinər. Cadu, pis üsullara müraciət edərək bir insanın iradəsini əlindən almaq deməkdir. Müxtəlif yollarla, üsulları sui-istifadə edərək bir insanı idarə altına almağa, ona istənilənləri etdirməyə ümumi olaraq cadu deyilər. Cadu ilə insanı istəmədiyi şeylərə məcbur etmək, ona istəmədiyi hərəkətləri etdirmək mənasını verər.

Çendu — Çinin mərkəzi hissəsində şəhər. Sıçuan əyalətinin inzibati mərkəzi. Əhalisi 14 milyon (2010). Mintszyan çayı sahilindədir. E.ə. 4 əsrdə salınmışdır. E.ə. 221–63 illərdə Şu çarlığının, eramızın 908–965-ci illərində Xou Şu (Son Şu) çarlığının paytaxtı idi. 1644–46-cı illərdə Çjan Syançjunun üsyançı ordusu tərəfindən tutulmuşdu. 17-ci əsrin 2-ci yarısında Çinin mancurlar tərəfindən işğalından sonra Sıçuan əyalətinin inzibati mərkəzi olmuşdur.

Üngud — Germinin Bəxşlərindəndir.

Hüdud əl–aləm (fars. حدود العالم) — X əsrdə, hicri 372-ci (miladi 982–983-cü) ildə naməlum müəllif tərəfindən farsca yazılmış coğrafi traktat. Əsərin tam adı Hüdud əl–aləm min əl–məşriq ili əl–məğribdir (ərəb. حدود العالم من المشرق الی المغرب Hudud əl–aləm min əl–məşriq ili əl–məğrib, fars. حدود العالم من المشرق الی المغرب‎). Əsərin müəllifinin adı tam dəqiqliklə məlum olmasa da o indiki Əfqanıstanın türkmənlər yaşayan Cövzcan vilayətindədir. Azərbaycan coğrafiyasına aid hissə Minorskinin etdiyi tərcümələrin 142–145-ci səhifələrində yerləşir. Hüdud əl-Aləm əsərinin müəllifi təsvir etdiyi ölkələri gəzməyib və bu əsərin yazılması üçün bir neçə fars və ərəb səyyah və coğrafiyaşünasların əsərlərindən istifadə edib. Ona görə də bu əsərin müəllifi bəzi daha öncələr yazılmış və o dövr insanına məlum olan ölkələrin təsvirində eyni xəta və eyni məlumatları təkrarlayır. Müəllifin İstəxri tərəfindən yazılmış "Məmləkətlərin yolları kitabı"na bələd (Kitab məsalik vəl-məmalik) olduğu aşkar məsələdir.

Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyət (ing. Private limited company) — bir və ya bir neçə şəxs (fiziki şəxs və ya hüquqi şəxs) tərəfindən təsis edilən, nizamnamə kapitalı nizamnamə ilə müəyyənləşdirilmiş miqdarda paylara bölünən cəmiyyət Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyət sayılır. Məhdud məsuliyyətli cəmiyyətin iştirakçıları müəssisənin öhdəlikləri üzrə məsuliyyət daşımır və cəmiyyətin fəaliyyəti ilə bağlı zərər üçün qoyduqları əmlakın dəyəri həddində risk daşıyırlar. Bütün dünyada olduğu kimi, Azərbaycanda da hüquqi şəxsin ən çox yayılmış formalarından biri məhdud məsuliyyətli cəmiyyətdir. Cəmiyyətin iştirakçıları (təsisçiləri) cəmiyyətin, cəmiyyət isə iştirakçıların (təsisçilərin) öhdəliklərinə görə məsuliyyət daşımır. MMC-nin hər bir üzvü yalnız malik olduğu pay həddində məsuliyyət daşıyır. Başqa sözlə, əgər iştirakçı nizamnamə kapitalına 100 manat yatırıbsa, onun məsuliyyəti də məhz bu məbləğlə məhdudlaşır. Azərbaycan Respublikası Mülki məcəlləsinin (sonradan "MM" adlanacaq) 87-ci maddəsinə əsasən, heç bir məhdudiyyət nəzərdə tutulmayıb. Cəmiyyətin bir və ya bir neçə təsisçisi ola bilər. Təsisçilər həm fiziki, həm də hüquqi şəxslər ola bilər.

Əbdul Baqi Bakuvi (tam adı: Əbdul Baqi Bakuvi) — XV əsr Azərbaycan rəssamı. Rəsim əsəri Türkiyənin Topkapı muzeyində saxlanır. Əbdul Baqi Bakuvi (İstambul, Topxana) miniatür sənətində mühüm yer tuturdu. Tәk vә ikifiqurlu portretlәrdәn ibarәt miniatürlәr çәkmişdir. Əbdul Baqi Bakuvinin әsәrlәri üçün kompozisiya vә fiqurların monumental sәpkidә hәlli, surәtlәrin canlılığı vә ifadәliliyi, tәsvir obyektlәrinin reallığı sәciyyәvidir. “İki әmir” vә “Mehtәr” miniatürlәri orta әsr Azәrbaycan miniatür sәnәtinin nadir nümunәlәrindәndir.

Cavid Teyrun oğlu Əbdul-Qədirov (1984, Bakı) — Oğuz Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı. == Həyatı == 1984-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. 2004-cü ildə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin Maliyyə-kredit fakültəsinin bakalavr pilləsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. 2007-ci ildə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin Maliyyə-kredit fakültəsinin magistr pilləsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. 2008–2013-cü illərdə Səhiyyə Nazirliyi-HİV/AİDS, vərəm və malyariya ilə mübarizə üzrə Proqramın layihə Əlaqələndirmə Bürosunda maliyyə mütəxəssisi, direktor, 2013–2018-ci illərdə isə "RMDM" ASC-baş direktorun müavini, baş direktor vəzifələrində işləyib. 2018-ci ildə Azərbaycan Respublikasının əmək və əhalinin sosial müdafiəsi nazirinin müşaviri, 2018–2020-ci illərdə Nazirlik yanında Dövlət Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Xidmətinin rəisi, 2020–2021-ci illərdə Nazirliyin tabeliyində Dövlət Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri vəzifələrində çalışıb. 2021–2024-cü ilə illərdə Azərbaycan Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin Aparatının rəhbərinin müavini vəzifəsində çalışıb. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 16 iyul 2024-cü il tarixli Sərəncamı ilə Oğuz Rayonu İcra Hakimiyyətinin başçısı vəzifəsinə təyin edilmişdir. Ailəlidir, iki övladı var.

e ədədi və ya Eyler ədədi — riyaziyyat, təbiət elmləri və mühəndislikdə istifadə edilən sabit bir həqiqi ədəd, natural loqarifmanin əsası. e ədədi tam qiyməti sonlu sayda rəqəmdən istifadə edilərək yazıla bilməz. Təxmini olaraq qiyməti 2.71828-ə bərabərdir. == Tarixi == Bu ədədi "Loqarifmlərin cədvəlinin təsviri" işinin (1614-cü il) müəllifi şotlandiyalı alim Neveranın şərəfinə "nevera" ədədi də adlandırırlar. Lakin, onun bu işi o qədər də düzgün deyildir, çünki x ədədinin loqarifmi 10 7 ⋅ log 1 / e ⁡ ( x 10 7 ) {\displaystyle 10^{7}\cdot \,\log _{1/e}\left({\frac {x}{10^{7}}}\right)\,\!} bərabər idi. İlk dəfə 1618-ci ildə dərc edilmiş Neperanın yuxarıda göstərilən işinin ingilis dilinə tərcüməsi məxfi saxlanılır. Çünki orada yalnız kinematikada məlum olan natural loqarifmaların cədvəli olur və burada sabit olmur. Güman edilir ki, ingilis riyaziyyatçısı Otred cədvəlin müəllifi idi. Bu sabitə birinci Leybnits Qyuyqensu məktublarında rast gəlinir (1690 — 1691 il). O bu sabiti b hərfi ilə işarələyirdi.

Elbrus Ərud (tam adı: Elbrus Ramiz oğlu Seyfullayev; 29 dekabr 1979, Nərimankənd, Puşkin rayonu) — Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Əməkdar jurnalist == Həyatı == 1979-cu il 29 dekabrda Biləsuvar rayonunun Nərimankənd kəndində doğulub. Azərbaycan Beynəlxalq Universitetinin jurnalistika fakültəsini bitirib. Ukraynada Kiev Milli Dövlət Universitetinin Jurnalistika institutunda magistr təhsili alıb. 2003-2004-cü illərdə Xalq Cəbhəsi qəzetində, 2004-2010-cu illərdə APA agentliyində çalışıb. 2010-cu ildə "Qafqazinfo" xəbər portalını yaradıb və onun rəhbəridir. == Kitabları == Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. Jurnalistika xatirələrindən bəhs edən "Yaza bilmədiklərim" və publisist yazılarının toplusu olan "Anne annem" kitablarının müəllifidir. 2020-ci il iyulun 22-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin kütləvi informasiya vasitələrinin əməkdaşlarına fəxri adların verilməsi haqqında sərəncamı ilə “Əməkdar Jurnalist” adına layiq görülüb.

Kardinal ədəd — çoxluqlar nəzəriyyəsinin mühüm anlayışıdır. Kardinal ədəd çoxluğu onun elementləri ehtiyatı baxımından xarakterizə edir. Kardinal ədəd çoxluğun elementləri sayı anlayışının sonsuz çoxluqlar üçün ümumiləşməsidir. Bu cür ümumiləşdirmənin maraqlı cəhəti odur ki, eyni bir sonsuz çoxluğu tamamilə müxtəlif cür nizamlamaq olar və bununla əlaqədar Kardinal ədəd transfinit, yəni nizamı müəyyən edən ədəddən kəskin fərqlənir. Sonlu çoxluqlar üçün kardinal ədəd transfinit ədədlərlə eynidir və çoxluğun elementləri sayı ilə üst-üstə düşür. == Ədəbiyyat == 1. M. Mərdanov, S. Mirzəyev, Ş. Sadıqov Məktəblinin riyaziyyatdan izahlı lüğəti. Bakı 2016, "Radius nəşriyyatı", 296 səh. 2. "Azərbaycan Sovet Ensklopediyası" I–X cild, Bakı 1976–1987.

Knud Rasmussen (dan. Knud Johan Victor Rasmussen; 7 iyun 1879, İlulissat – 21 dekabr 1933[…], Kopenhagen) — Danimarkalı səyyah. Rasmussen Şimal Qütbünə çatmış ilk səyyahdır. == Həyatı == Rasmussen Qrenlandiyanın kiçik balıqçı şəhəri olan İlusatda anadan olmuşdur. Uşaqlığı Eskimosların arasında keçən Rasmussen burada yaşayan yerli xalqın mədəniyyətini, ovlama üsullarını və qarlı havalarda hərəkət etmək vasitələrini öyrənmişdir. 1902-ci ildə Danimarka Qrenlandiya Araşdırmaları Cəmiyyətinə üzv seçilən Rasmussen Şimal Qütbünə getməyin yollarını araşdırmışdır. Səyyah kimi fəaliyyət göstərməzdən əvvəl, Rasmussen bir müddət sahibkarlıqla məşğul olmuşdur. O, Eskimosların ehtiyaclarını ödəyən şirkət yaratmışdır. Əsasən ərzaq və tibbi yardımlar daşıyan şirkətdən əldə olunan qəlirlə Knud Rasmussen Şimal Qütbünə ekspedisiyasını təşkil etmişdir.1912-ci ildə Rasmussen Qrenlandiyada Peter Frenç və iki eskimos xizəkçisi ilə birlikdə, Peary Land buzluq ərazisini keçmişdir. İlk cəhd uğurlu alınmamışdır.

Mürəkkəb ədəd — 1-dən böyük sadə olmayan natural ədəddir. 4, 6, 8, 9, 10, 12, 14, 15, 16,18… Bunun əksi olan sadə ədədlər isə özünə və vahidə bölünən ədədlərə deyilir. Məsələn: 2,3,5,7,11,13,17,19,23 və s. Mürəkkəb ədədin sadə vuruqların hasili şəklində göstərilməsi sadə vuruqlara ayırma adlanır.

Endr (fr. Indre) — Fransa mərkəz hissəsinin qərbində yerləşən departament . Sıra nömrəsi — 36. İnzibati mərkəzi — Şatoru. Əhalisi — 238.261 nəfər (departamentlər arasında 83-cü yer, 2010-cu ilin məlumatları). == Coğrafiyası == Ərazisi — 6791 km². Endr çayı departamentin ərazisində axır . Departamentə Endr və Luara, Luar və Şer , Şer, Kröz, Vyana kimi 2 rayon, 54 kanton və 293 kommuna daxildir. == Tarixi == Endr — 1790-cı ilin martında Böyük Fransız İnqilabı dövründə yaradılan ilk 83 departamentdən biridir. Keçmiş Berri əyalətinin ərazisində yerləşir.

Etüd — təsviri incəsənətdə gələcək əsərin hazırlıq eskizi. Etüd — musiqi əsəri. Etüd — şahmat kompozisiyalarından biri. Etüd — teatr pedaqogikasında aktyorluq texnikasının təkmilləşdirilməsi üçün istifadə edilən məşq. Etüd — rol oyununun emosional tədrisi. Etüd — sovet fotoaparatı. Etüd — sovet diaproyektoru.

Eliud Kipçoqe (5 noyabr 1984, Kapsisiva[d]) — Keniyalı atlet, Marafon üzrə olimpiya çempionu. == Həyatı == Eliud Kipçoqe 12 oktyabr 2019-cu ildə marafon qaçışı tarixində rekord nəticəyə imza atıb. O, dünya tarixində marafon məsafəsini iki saatdan az müddətdə (1 saat 59 dəqiqə 40 saniyə) qət edən ilk şəxs kimi tarixə düşüb.

Endre Adi (mac. Ady András Endre; 22 noyabr 1877[…] – 27 yanvar 1919[…], Budapeşt) — Macar şairi və jurnalisti. Bir çoxları tərəfindən 20-ci əsr Macarıstan poeziyanın dahilərindən hesab olunan Endre Adi sosial tərəqqiyə və inkişafa olan inamına, eləcə də, müasir Avropa təcrübəsinin fundamental dəyərlərini öz poeziyasında geniş şəkildə tətbiq etməsinə görə tanınır: sevgi, müvəqqətilik, iman, fərdi və vətənpərvərlik. == Həyatı == Endre Adi 1877-ci ildə Silaq medyesinin Keyaş rayonunda (o dövrdə Avstriya-Macarıstanın bir hissəsi idi; indi macar dilində Keyaş və rumın dilində Adi Endre adlanan və Rumıniyanın Satu-Mare medyesində yerləşən kənddir) anadan olmuşdur. Yoxsul kalvinist ailəsinə mənsub idi. Ailənin ikinci övladı idi. İlona adlı böyük bacısı gənc yaşlarında vəfat etmişdi. Yazıçı və şair olan Marişka Adi onun bacısı qızı idi. 1892-1896-cı illərdə Zaleuda Kalvinist kollecində oxudu. 1896-cı ilin 22 martında Szilágy qəzetində ilk poeması olan Zaleu əsərini nəşr etdirdi.

Endrü Ceyms Breytbart (ing. Andrew James Breitbart; 1 fevral 1969, Los-Anceles, Kaliforniya – 1 mart 2012, Los-Anceles, Kaliforniya) — ABŞ konservativ jurnalisti, yazıçısı və şərhçisi. O, "Breitbart News"un qurucusu və "HuffPost"un həmtəsisçisi olmuşdur. Breytbart "HuffPost" və "Drudge Report"un ilkin mərhələlərində iştirak etdikdən sonra ifrat-sağ xəbər və məqalə saytı olan "Breitbart News"u yaratmışdır. O, Entoni Viner sekstinq qalmaqalı, Şerli Şerrodun vəzifəsindən azad edilməsinə və 2009-cu il ACORN qalmaqalında əsas rol oynamışdır. Nik Gillespi və Konor Fridersdorf kimi şərhçilər Breytbartın "rəsmi sözçülər və köhnə xəbər agentlikləri tərəfindən tətbiq olunan məlumat darlığı ətrafında internetin necə istifadə edilə biləcəyini göstərməklə" insanların siyasət haqqında necə yazdıqlarını dəyişdirdiyini söyləmişdir. == Əsərlər == Righteous Indignation: Excuse Me While I Save the World. Grand Central Publishing. April 15, 2011. ISBN 978-0-446-57282-8 – Internet Archive vasitəsilə.

Endrü Cek (28 yanvar 1944, London – 31 mart 2020, Surrey, Cənub-Şərqi İngiltərə[d]) — Böyük Britaniya aktyoru. == Həyatı == 28 yanvar 1944-cü ildə Londonda doğulub. Endrü Cek və onun həyat yoldaşı Qabriel Rocers koronavirusa yoluxduqlarına görə karantinə alınmışdır. 31 mart 2020-ci ildə Surreydə 76 yaşında xəstəxanada koronavirus xəstəliyindən dünyasını dəyişmişdir. == Fəaliyyəti == Endrü Cek "Ulduz müharibələri" filmində mayor Kaluan Emmata rolunu oynayıb.

Endrü Cekson (ing. Andrew Jackson; 15 mart 1767[…], Vokshou[d] – 8 iyun 1845[…], Ermitaj[d], Tennessi) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 7-ci prezidenti (1829-1837). Demokratlar partiyasından seçilmiş ilk ABŞ prezidenti. Endrü Cekson sadə amerikalılar arasından çıxmış ilk prezidentdir. O, yalnız bacarıq və qabiliyyəti, işgüzarlığı sayəsində ölkənin ali vəzifəsinə sahib olmuşdur. Nə onun keçirdiyi ağır uşaqlıq dövrü, nə aldığı səthi təhsil gələcəkdə parlaq karyera edəcəyindən xəbər vermirdi. == Erkən həyatı == 15 mart 1767-ci ildə Cənubi Karolina ştatının Uokshou yaşayış məntəqəsində, irland immiqrantı ailəsində anadan olan Cekson məşəqqətlərlə dolu həyat yolu keçib. O, hələ dünyaya gəlməmiş atası vəfat edir. Ailənin maddi çətinliklərinə baxmayaraq anası Elizabet Xaçinson onu yerli məktəblərdən birində oxudur. Lakin tezliklə başlayan İstiqlaliyyət müharibəsi onu təhsilini yarımçıq qoyaraq həmyaşıdları ilə birgə hərbi təlimlər keçməyə məcbur edir.

Endrü Conson (ing. Andrew Johnson, 29 dekabr 1808[…], Roli – 31 iyul 1875[…]) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 17-ci prezidenti (1865–1869). ABŞ-nin iki hissəyə parçalanması və vətəndaş müharibəsindən dərhal sonra ölkəyə rəhbərlik etmişdir. Avraam Linkolnun ikinci hakimiyyəti dövründə vitse-prezident vəzifəsini daşımış, lakin onun 15 aprel 1865-ci ildə qətlə yetirilməsindən sonra prezident vəzifəsini tutmuşdur. ABŞ tarixində əleyhində impiçment prosesi başladılan ilk prezidentdir.

Endryu Karnegi (25 noyabr 1835[…], Danfermlin[d], Fayf[d] – 11 avqust 1919[…]) — Şotland əsilli ABŞ xeyriyyəçisi. Karnegi Mellon Universitetinin yaradıcısı == Həyatı == Artıq 103 ildir ki, dünyada Karnegi İnstitutu fəaliyyət göstərir. Yaradıcısının adı dünya biznes və xeyriyyəçilik tarixində ən əhəmiyyətli yerlərdən birini tutan institutun əsası 1902-ci il yanvarın 28-də Vaşinqtonda qoyulub. Endryu Karnegi yalnız iri sənayeçi və məşhur filonttrop deyil, həm də maliyyə uğuru qazanmış insanların sosial məsuliyyəti barədə konsepsiyanın yaradıcısı idi. Onun arzusu meritokratiyanın baş rolu öz istedad və enerjisinin sayəsində böyük uğurlar qazana bilmiş ləyaqətli fərdlərin oynayacağı cəmiyyətin qurulması idi. Çünki özü ali cəmiyyətdə kimsənin köməyi olmadan fərdi qabiliyyəti hesabına yer tuta bilmişdi. Şotlandiyadan ABŞ-yə mühacirət etmiş fəhlə ailəsində dünyaya göz açan Karneginin biznesin zirvələrinə yolu 1848-ci ildə həftədə 1 dollar 25 sent qazancla başlamışdı. 13 yaşlı oğlan Pitsburqdakı pambıq fabrikində məhz bu qədər məvacib alırdı 14 yaşında Endryu teleqrafçı, daha 3 il sonra isə Pensilvaniya dəmiryol idarəsinin rəisi Tomas Skottun şəxsi katibi olur. 1859-cu ildə 24 yaşlı Endryu artıq Tomas Skotun yerini tutur və sərmayəçilik planlarını reallaşdırmağa başlayır. Dəmiryol vaqonları kompaniyasına onun qoyduğu ilk sərmayə Karnegiyə 5 min dollar qazanc gətirir.

Endrü Linkoln (Tam adı: Endrü Ceyms Klatterbak; 14 sentyabr 1973, London) — İngiltərə aktyoru. Onun ilk rollarından biri BBC kanalında yayımlanan "Bu həyat" serialındakı Egg olub. Aktyor həmçinin "Müəllimlər" sitkomundakı Saymon Keysi personajını ifa edib. Onun uğuru milad temalı romantik komediya filmi "Gerçək sevgi" ilə daha da artıb. Linkoln "Gəzən ölülər" teleserialında canlandırdığı Rik Qrayms personajı ilə əhəmiyyətli dərəcədə tanınma qazanmışdır. == Həyatı == Endrü Linkoln 14 sentyabr 1973-cü ildə Londonda anadan olmuşdur. Onun atası mühəndis, anası isə Cənubi Afrikalı tibb bacısıdır. O, 18 aylıq olarkən Kinqston-apon-Halla köçmüşdür. Sonralar səkkiz və ya doqquz yaşında olarkən Batda məskunlaşmışdır. O, təhsil almaq üçün Beechen Cliff School-a getdi və burada 14 yaşında ilk dəfə aktyorluq etmək şansı qazandı.

Andreu Manqo (ing. Andrew James Alexander Mango; 14 iyun 1926, Konstantinopol – 7 iyul 2014, London) — ingilis yazıçısı və tarixçisi. == Həyatı == Andreu Manqo 14 iyun 1926-cı ildə İstanbul şəhərində anadan olub. "BBC-türkcə"-nin rəhbəri kimi çalışıb. Andreu Manqo 6 iyul 2014-cü ildə 88 yaşında Londondakı evində yatan zaman vəfat edib. == Yaradıcılığı == Manqonun ilk yazısı 1957-ci ildə işıq üzü görüb O, Türkiyə ilə bağlı araşdırmaları ilə məşhur olmuş, "Müasir Türkiyənin qurucusu Atatürk", "Türkiyə və türklər" adlı kitablarını yazmışdır.

Endrü Qarfild (ing. Andrew Garfield, 20 avqust, 1983, Los-Anceles, ABŞ) — Amerika və Böyük Britaniya aktyoru.

Enqus Diton (ing. Angus Stewart Deaton; 19 oktyabr 1945[…], Edinburq) — Böyük Britaniya-ABŞ iqtisadçısı. 2015-ci ildə "İstehlak analizi, kasıblıq və iqtisadi rifah" mövzusundakı tədqiqatları səbəbindən İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. == Həyatı == 1945-ci ildə Şotlandiyanın Edinburq şəhərində dünyaya göz açan Enqus Diton Kembric Universitetindən məzun olmuş və 1975-ci ildə "İstehlakçı tələbi modelləri və bu modellərin İngiltərəyə tətbiqi" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. Enqus Diton 1983-cü ildə ABŞ-nin Prinston Universitetinin iqtisadiyyat fakültəsində müəllim kimi fəaliyyətə başlamışdır. Hazırda bu universitetin və Vudro Vilson adına İctimai və Beynəlxalq Münasibətlər Məktəbinin professorudur. Enqus Ditonun 1980-ci ildə nəşr etdiyi "İdeal tələb sistemi" (AIDS) onun dünya miqyasında tanınmasını təmin etmişdir. Ekonometriya Cəmiyyəti tərəfindən 1978-ci ildə “Frisch” medalına layiq görülən Enqus Ditonun 2007-ci ildən Amerika İqtisadiyyat Assosiasiyasının sədridir. O, “Böyük qaçış: sağlamlıq, zənginlik və bərabərsizliyin kökləri” (ing. “The great escape: health, wealth and the origins of inequality”) adlı məşhur kitabını 2013-cü ildə nəşr etdirmişdir.

Eydur Smari Qudyonsen — İslandiyalı futbolçu. İngiltərənin Stok Siti klubunun şərəfini qoruyur. 2006-ci ildə 12 milyon avroya İngiltərənin Çelsi klubundan Barselonaya transfer olunub. Barselonada birinci oyununa 28 avqust 2006-cı ildə çıxıb. Bu klubun heyətində 65 oyun keçirib və 15 qol vurub. 2009-cu ildə Fransanın Monako klubuna transfer olunub. 2010-cu ildə Tottenhemə kirayə verilib. 31 avqust 2010 tarixində İngiltərənin Stok Siti klubuna transfer olunub. İslandiyanın futbol yığma komandasına ilk dəfə 1996-cı ildə çağırılıb. Milli komandada indiyə kimi 49 oyuna çıxıb və 20 qol vurub.