Поиск по словарям.

Dolmuş (pronounced [doɫmuʃ]) — şəxsi nəqliyyat və ənənəvi avtobus nəqliyyatı arasında bir nöqtəyə düşən, ümumiyyətlə avtobuslar kimi müəyyən bir marşruta sahib olan, lakin avtobuslara əlavə olaraq sərnişinləri düşürmək və mindirmək üçün hər yerdə dayanma qabiliyyətinə malik olan, gediş və gəliş vaxtları qeyri-müəyyən nəqliyyat növü. Dolmuşlar standart 4 yerlik avtomobillərdən mikroavtobuslara qədər müxtəlif ölçülərdə ola bilərlər. Dolmuş nəqliyyatı ilk dəfə İstanbulda sıx immiqrasiya ilə sürətli bir əhalinin artdığı və şəhərin ərazi olaraq böyüdüyü bir dövrdə başlamışdır. Dövlətin nəqliyyat sərmayələrinin qeyri-kafi olması və şəhərdə avtobus və tramvay nəqliyyatını təmin edən IETT-nin imkansızlığı nəticəsində, xalqın özünün tapdığı nəqliyyat həllidir. Əvvəllər avtomobillərin, vaxt ötdükcə mikroavtobusların da istifadə olunduğu dolmuş nəqliyyatında yola düşməzdən əvvəl bütün oturacaqların doldurulması və vasitə tamamilə dolana qədər nəqliyyat vasitəsinin yola düşməməsi gözlənilirdi. Bu səbəbdən istifadə edilən vasitələrə dolmuş deyilmişdir.

Doğmuş və ya Durmuş (ərəb. دغمش‎) — Qəzza zolağından olan Fələstin qəbiləsi. Türkəsillidir. == Fəaliyyətləri == Gilad Şalitin oğurlanmasında iştirak edən Mümtaz Doğmuş 2008-ci ilə qədər İslam Ordusuna rəhbərlik edib. HƏMAS Qəzzəni ələ keçirdikdən sonra Doğmuş qəbiləsi tez-tez HƏMAS təhlükəsizlik qüvvələri ilə şiddətli və ölümcül toqquşmalarda iştirak edirdi. HƏMAS polisinin öldürülməsindən sonra HƏMAS təhlükəsizlik qüvvələri 16 sentyabr 2008-ci ildə qəbilə ilə HƏMAS qüvvələri arasında döyüşə səbəb olan qrupların məkanlarına basqın təşkil etmişdir. Mümtazın qardaşı da daxil olmaqla, 10 qəbilə üzvü Qəzzədə 2008-ci ilin iyulundan bəri ən şiddətli zorakılıq nəticəsində öldürülmüşdür. HƏMAS-a bağlı Xalq Müqavimət Komitələrinin baş katibi Zəkəriyyə Doğmuşun körpə qızı da öldürülmüşdür. Qəbilənin üzvləri FƏTH, HƏMAS, Xalq Müqavimət Komitələri və "Əl-Qaidə" də daxil olmaqla müxtəlif Fələstin və islamçı qruplara bağlıdır. === Constonun oğurlanması === "Əl-Qaidə" ilə əlaqəli olan qəbilə üzvləri 2007-ci ilin martından iyul ayına qədər britaniyalı jurnalist Alan Constonun oğurlanmasında və saxlanılmasında iştirak etmişdilər.

Alkanlar (Doymuş karbohidrogenlər və ya Parafinlər) — yalnız karbon (C) və hidrogen (H) elementlərindən təşkil olunmuş və CnH2n+2 formuluna cavab verən doymuş karbohidrogenlərdir. Məsələn bir karbonu olan metanın formulu CH4 Alkanlardan bir hidrogen çıxarılması ilə əldə edilən grupa alkil grupu (radikal qrup) deyilir ve 'R' ilə göstərilir. Məsələn metandan bir hidrogen çıxarılırsa metil (CH3), etandan bir hidrogen çıxarılırsa etil (C2H5) əldə edilir. Bu molekullar daha bir rabitə yaradaraq karbohidrogen zəncirinə bağlanır. CnH2n+2 kimi yazılır. Alkanların şaxələnməsi üçün, formuldakı n ədədi 3-dən böyük (n>3), halqalı (tsiklo) halında ola bilməsi üçünsə 2-dən böyük olmalıdır (n>2). == Alkanlarda izomerlik == Üç karbondan artıq karbonu olan alkanlarda izomerilik xüsusiyyəti vardır. Ən sadə izomer, şaxələnməmiş olan normal (n-) izomerdir. Bu izomer şaxələnərək çox saylı izomerlər yarada bilər. Karbonun sayı artdıqca şaxələnmə növü və sayı artdığından izomer sayı da artar.

Doymuş məhlul — mövcud şəraitdə (temperatur və təzyiqdə) həll olmuş maddə ilə sabit kimyəvi tarazlıqda olan məhlul. Belə məhlulda şərait dəyişmədikcə həmin maddənin bir hissəsi həll olmamış halda, yəni ilk götürüldüyü kristal halında qalır. Doymuş məhlulun qatılığına, yəni onda həll olmuş maddənin miqdarına həmin maddənin həllolma əmsalı deyilir. Məlum həlledicidə yaxşı həll olan maddənin həllolma əmsalı xeyli böyük, pis həll olanınkı isə çox kiçik ola bilər. Həll olmuş maddənin miqdarı eyni şəraitdə götürülən doymuş məhluldakından az olan məhlullar doymamış məhlul adlanır. Doymuş məhlulda maddənin kristalları qalmamışsa, soyuduqda kristallaşma getməyə bilər və belə məhlula ifrat doymuş məhlul deyilir. Onda doymuş məhluldakından bir qədər artıq həll olmuş maddə olur. Belə məhlula həll olmuş maddənin kiçik bir kristalı salındıqda məhluldan kristallar ayrılır.

Donmuş 2 (ing. Frozen 2) — Walt Disney Animation Studios tərəfindən 2019-cu ildə istehsal olunmuş Amerika animasiya filmi. 58-ci Disney cizgi filmi, 2013-cü il "Donmuş" cizgi filminin ikinci hissəsi. Filmin rejissoru Chris Buck və Cennifer Lee, onlar da ssenari müəllifi, prodüseri isə Peter Del Vechodur. Əsas personajları Kristen Bell, İdina Menzel, Coş Qad və Conatan Qroff səsləndirirlər. Birinci filmdəki hadisələrdən sonra Elza, bacısı Anna, Kristoff, maral Sven və qar adamı Olaf Sehrli meşəyə yollanır və burada Arendelle krallığının keçmişi ilə bağlı sirri açmalıdırlar. Premyerası 7 noyabr 2019-cu ildə Hollivudda baş tutmuşdur. ABŞ-də cizgi filmi 22 noyabr 2019-cu ildə ekranlara buraxıldı. Film tənqidçilərdən ümumiyyətlə müsbət rəylər aldı. Onlar animasiyanı, mahnıları, vizualları və səs oyununu tərifləsələr də, süjeti tənqid ediblər.

Doymuş yağlar — yalnız doymuş yağ turşularını ehtiva edən triqliseridlər (yağlar) qrupu. Belə turşuların (bəzən alkan turşuları da adlanır) ikiqat və ya üçqat rabitələri yoxdur; onların tərkibindəki karbon atomları yalnız tək rabitəyə malikdir, beləliklə, karbon zənciri hidrogen atomları ilə tamamilə "doymuşdur". Təbiətdə 3 (propion turşusu) ilə 36 karbon atomu olan çoxlu doymuş yağ turşuları var.

Donmuş (ing. Frozen) — "Walt Disney Animation Studios" tərəfindən istehsal edilmiş və "Walt Disney Pictures" tərəfindən yayımlanmış 2013-cü il amerikan musiqili animasiya filmi. Filmin yazarları danimarkalı yazıçı Hans Kristian Andersenin 1844-cü ildə yazdığı "Qar kraliçası" hekayəsindən ilham alıblar. Filmdə Şahzadə Anna, dostu Kristoff, onun maralı və qardan adam Olafla birlikdə onu tərk etmiş, buz gücləri olan bacısı Elsanın axtarışına başlayır.

Donmuş 2 (ing. Frozen 2) — Walt Disney Animation Studios tərəfindən 2019-cu ildə istehsal olunmuş Amerika animasiya filmi. 58-ci Disney cizgi filmi, 2013-cü il "Donmuş" cizgi filminin ikinci hissəsi. Filmin rejissoru Chris Buck və Cennifer Lee, onlar da ssenari müəllifi, prodüseri isə Peter Del Vechodur. Əsas personajları Kristen Bell, İdina Menzel, Coş Qad və Conatan Qroff səsləndirirlər. Birinci filmdəki hadisələrdən sonra Elza, bacısı Anna, Kristoff, maral Sven və qar adamı Olaf Sehrli meşəyə yollanır və burada Arendelle krallığının keçmişi ilə bağlı sirri açmalıdırlar. Premyerası 7 noyabr 2019-cu ildə Hollivudda baş tutmuşdur. ABŞ-də cizgi filmi 22 noyabr 2019-cu ildə ekranlara buraxıldı. Film tənqidçilərdən ümumiyyətlə müsbət rəylər aldı. Onlar animasiyanı, mahnıları, vizualları və səs oyununu tərifləsələr də, süjeti tənqid ediblər.

1593 teleportasiya olmuş əsgər əfsanəsi — bir xalq əfsanəsinə görə, 1593-cü ilin oktyabr ayında İspaniya imperiyasının əsgərlərindən biri müəmmalı formada Maniladan Mexikodakı Plaza Mayora (indi Konstitusiya meydanı) teleportasiya olmuşdur. Əsgərin Filippindən gəldiyi iddiası, Qomez Perez Dasmarinasın aylar sonra bu xəbər ilə Sakit okeanı keçən bir gəmi sərnişini tərəfindən təsdiq edilməsinə qədər meksikalılar tərəfindən rədd edildi. Folklorist Tomas Alliboun Cenvayr 1908-ci ildə əfsanəni "Meksika şəhərinin əhalisinin bütün təbəqələri arasında aktual" olaraq təsvir etdi. XIX əsrdə yaşayan paranormal araşdırmaçılar, hekayəyə inam verən, teleportasiya və yadplanetlilər tərəfindən qaçırılma kimi açıqlamalar verdilər. == Hekayə == Əsgər 24 oktyabr 1593-cü ildə Filippinin Manila şəhərinin Ümumi kapitanlığının tərkibində Qubernator sarayını mühafizə edirdi. Daha əvvəlki gün qubernator Qomez Perez Dasmarinas, Çinli piratlar tərəfindən öldürüldü, lakin gözətçilər hələ də sarayı qoruyurdular və yeni bir qubernatorun təyin olunmasını gözləyirdilər. Əsgərlərdən biri əsəbi və tükənmiş hiss etməyə başladı. Divara söykəndi və dincəlmək üçün gözlərini bağladı. Bir neçə saniyə sonra gözlərini açanda özünü Meksikada, okeanın minlərlə kilometr uzaqdakı digər sahilində tapdı. Ordakı bəzi mühafizəçilər onu səhv uniformada gördülər və onun kim olduğunu soruşmağa başladılar.

Film-tamaşada saf məhəbbətin qurbanı olan Anjel (Mehriban Xanlarova) və onunla bahəm öz istəklərinə qovuşa bilməyən, taledən uzaq qaça bilməyən insanlardan bəhs edilir.

Tehranda yox olmuş heykəllər, bir sıra quldurluqa işarə edir ki 2010-cu ilin aprel və may aylarında Tehranda törədilmiş və 12 tunc heykəl naməlum səbəblərə görə ictimai yerlərdən yox olmuşdur. Tehran rəsmiləri, hadisələrə oğurluq kimi yanaşdılar, digərləri isə hökumət və ya dini qruplar tərəfindən qəsdən aradan qaldırımaların deyiblər.Bu itkin heykəllərin içində Azərbaycanın tanınmış şəxslərinə aid olan heykəllərin olmasına görə Azərbaycanlı yazıçı və universite professoru Əbdullah Baqiri Həmidi bu hadisələri fars şovinistləri ilə bağlı olduqlarını bildirib.

"Puç olmuş ümidlər" (orijinal adı: PardesIAST) 8 avqust 1997-ci ildə nümayiş etdirilmiş olan hind musiqili melodramıdır. Film 1997-ci ilin üçüncü hiti olmuşdur. Hindistanlı mühacir Kişor Lal ABŞ-da məskunlaşaraq milyonçu olmağı bacarmışdır. Amma yad ölkədə keçirdiyi bütün illər ona doğma vətənini unutdurmur. Amerikalı kimi böyüyən oğlu Racivə hind mədəniyyətinə məhəbbət aşılamaq üçün ona ənənəvi hind mənşəli həyat yoldaşı tapmağa qərar verir. Seçimi köhnə dostu Suracın qızı Qanqanın üzərinə düşür. Planları müvəffəqiyyətlə həyata keçirilir: oğlu qardaşı ilə Hindistana səyahət edərək Amerikaya gənc gəlini gətirirlər. Ancaq ABŞ-da bir dəfə Qanqa başa düşür ki, Raciv onun gələcək həyat yoldaşı olacaq şəxs haqqındakı fikirlərinə müvafiq gəlmir və onun üçün həyat tərzini dəyişmək niyyətində deyil. Bundan əlavə, Qanqanın getdikcə daha çox müştərək cəhətləri olan bəyin qardaşı Arcuna bağlılıq hissi onun Kişor Lalın fikirlərinə qarşı getməsinə olur. Tezliklə hər ikisi də bir-birlərini sevdiklərini başa düşürlər, lakin Kişor Lalaya verdiyi sözə sadiq qalan Arcun Racivi daimi olaraq Qanqanın gözündə ucaltmağa çalışır.

Azərbaycanda mövcud olmuş siyasi partiyaların siyahısı — Azərbaycanda fəaliyyət göstərmiş rəsmi dövlət qeydiyyatlı partiyaların siyahısı. Azərbaycanda siyasi partiyaların tarixi 1900-cü illərdən başlayır. O dövrdə Rusiya İmperiyasının Dövlət Duması yaradıldı və bu dumaya seçkilər təyin olundu. Bu proseslər siyasi partiyaların yaranmasına təkan verdi. Çar Rusiyasının süqutu və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması ilə Azərbaycanın ali qanunverici orqanı-Azərbaycan parlamentinin fəaliyyətə başlaması siyasi partiyaların fəaliyyətinə təkan verdi. 1920-ci ilin 28 aprelində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 11-ci Qırmızı Ordu tərəfindən işğal edildi və bütün partiyaların fəaliyyətinə son qoyuldu. SSRİ dönəmində leqal olaraq tək fəaliyyət göstərən partiya Azərbaycan Kommunist Partiyası oldu. 1980-ci illərin sonundan etibarən xalq Kommunist Partiyasına və ümumiliksə hökumətə qarşı etiraz aksiyalarına başladı. Aksiyalarda etiraz əlaməti olaraq vətəndaşlar Azərbaycan Kommunist Partiyasının biletlərini cırırdılar və 1991-ci ilin sentyabr ayında partiya bütün strukturlarını buraxaraq ləğv olunduğunu elan etdi. SSRİ dönəmində qeyri qanuni şəkildə fəaliyyət göstərən bir neçə siyasi partiya və ya ictimai təşkilatlar da olmuşdur.

"Nobel" mükafatı dedikdə Alfred Nobelin 1895-ci ildəki vəsiyyətinə əsasən "öncəki il ərzində bəşəriyyətə ən böyük faydanı vermiş şəxslərə" verilən 5 mükafat başa düşülür. Bundan əlavə, 1968-ci ildə Sveriges Riksbank tərəfindən Alfred Nobelin xatirəsinə İqtisadiyyat üzrə Sveriges Riksbank Mükafatı təsis edilmişdir və bu mükafat "iqtisadiyyat elmlərində müstəsna əhəmiyyət kəsb edən işlərə imza atan şəxs və ya şəxslərə" verilir. 2023-cü ilə qədər unikal Nobel mükafatı 965 nəfərə və 27 təşkilata verilmişdir ki, onlardan da 64-ü qadındır (Mariya Küri iki dəfə qazanmışdır.) Qadın Nobel mükafatı sahiblərinin bölgüsü aşağıdakı kimidir: on doqqusu "Nobel" sülh mükafatını qazanmışdır (110 laureatın 16,3%-i), on yeddisi Ədəbiyyat üzrə "Nobel" mükafatını qazanmışdır (119 laureatın 14,28%-i), on üçü Fiziologiya və ya tibb üzrə "Nobel" mükafatını qazanmışdır (230 laureatın 5,6%-i), səkkizi Kimya üzrə "Nobel" mükafatını qazanmışdır (191 laureatın 4.1%-i), beşi Fizika üzrə "Nobel" mükafatımı qazanmışdır (224 laureatın 1,8%-i), və üçü (Ester Düflo və Elinor Ostrom və Klaudiya Qoldin) və İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatını qazanmışdır (92 laureatın 2.17%-i). Nobel mükafatını qazanan ilk qadın 1903-cü ildə əri Pyer Küri və Anri Bekkerel ilə birlikdə Fizika üzrə Nobel mükafatını qazanan Mariya Küri olmuşdur. Küri həmçinin iki qat Nobel mükafatını qazanmış yeganə qadındır; 1911-ci ildə Kimya üzrə Nobel mükfataını qazanmışdır. Kürinin qızı İren Jolio-Küri 1935-ci ildə Kimya üzrə Nobel Mükafatını qazanmışdır ki, bu da onları Nobel mükafatı alan yeganə ana-qız cütlüyünə çevirmişdir. Qadınların tək ildə ən çox mükafat aldığı il 2009-cu il olmuş, beş qadın 4 kateqoriya üzrə laureat olmuşdur.

Azərbaycanda mövcud olmuş siyasi partiyaların siyahısı — Azərbaycanda fəaliyyət göstərmiş rəsmi dövlət qeydiyyatlı partiyaların siyahısı. Azərbaycanda siyasi partiyaların tarixi 1900-cü illərdən başlayır. O dövrdə Rusiya İmperiyasının Dövlət Duması yaradıldı və bu dumaya seçkilər təyin olundu. Bu proseslər siyasi partiyaların yaranmasına təkan verdi. Çar Rusiyasının süqutu və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması ilə Azərbaycanın ali qanunverici orqanı-Azərbaycan parlamentinin fəaliyyətə başlaması siyasi partiyaların fəaliyyətinə təkan verdi. 1920-ci ilin 28 aprelində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 11-ci Qırmızı Ordu tərəfindən işğal edildi və bütün partiyaların fəaliyyətinə son qoyuldu. SSRİ dönəmində leqal olaraq tək fəaliyyət göstərən partiya Azərbaycan Kommunist Partiyası oldu. 1980-ci illərin sonundan etibarən xalq Kommunist Partiyasına və ümumiliksə hökumətə qarşı etiraz aksiyalarına başladı. Aksiyalarda etiraz əlaməti olaraq vətəndaşlar Azərbaycan Kommunist Partiyasının biletlərini cırırdılar və 1991-ci ilin sentyabr ayında partiya bütün strukturlarını buraxaraq ləğv olunduğunu elan etdi. SSRİ dönəmində qeyri qanuni şəkildə fəaliyyət göstərən bir neçə siyasi partiya və ya ictimai təşkilatlar da olmuşdur.

1593 teleportasiya olmuş əsgər əfsanəsi — bir xalq əfsanəsinə görə, 1593-cü ilin oktyabr ayında İspaniya imperiyasının əsgərlərindən biri müəmmalı formada Maniladan Mexikodakı Plaza Mayora (indi Konstitusiya meydanı) teleportasiya olmuşdur. Əsgərin Filippindən gəldiyi iddiası, Qomez Perez Dasmarinasın aylar sonra bu xəbər ilə Sakit okeanı keçən bir gəmi sərnişini tərəfindən təsdiq edilməsinə qədər meksikalılar tərəfindən rədd edildi. Folklorist Tomas Alliboun Cenvayr 1908-ci ildə əfsanəni "Meksika şəhərinin əhalisinin bütün təbəqələri arasında aktual" olaraq təsvir etdi. XIX əsrdə yaşayan paranormal araşdırmaçılar, hekayəyə inam verən, teleportasiya və yadplanetlilər tərəfindən qaçırılma kimi açıqlamalar verdilər. == Hekayə == Əsgər 24 oktyabr 1593-cü ildə Filippinin Manila şəhərinin Ümumi kapitanlığının tərkibində Qubernator sarayını mühafizə edirdi. Daha əvvəlki gün qubernator Qomez Perez Dasmarinas, Çinli piratlar tərəfindən öldürüldü, lakin gözətçilər hələ də sarayı qoruyurdular və yeni bir qubernatorun təyin olunmasını gözləyirdilər. Əsgərlərdən biri əsəbi və tükənmiş hiss etməyə başladı. Divara söykəndi və dincəlmək üçün gözlərini bağladı. Bir neçə saniyə sonra gözlərini açanda özünü Meksikada, okeanın minlərlə kilometr uzaqdakı digər sahilində tapdı. Ordakı bəzi mühafizəçilər onu səhv uniformada gördülər və onun kim olduğunu soruşmağa başladılar.

Azərbaycan dövlətlərinin siyahısı — Tarixi Azərbaycan torpaqlarında qurulmuş dövlətlərin siyahısı. == Əsas siyahı == == Qalereya == === Hökmdarların tarixi təsvirləri === === Möhürlər === == İstinadlar == == Həmçinin bax == Azərbaycan (tarixi ərazi) Azərbaycan tarixi Azərbaycanlılar Azərbaycan tarixinin xronologiyası Azərbaycan Tarixi (7 cilddə) == Ədəbiyyat == Шнирельман, В. А., Войны памяти: мифы, идентичность и политика в Закавказье, 2003, ISBN ISBN 5-94628-118-6 İsgəndər bəy Münşi Türkman. "Dünyanı bəzəyən Abbasın tarixi" ("Tarixe aləmaraye Abbasi"). Bakı. "Şərq-Qərb". 2010. ISBN 978-9952-34-620-6 (yüklə) Şahin Fərzəliyev. "Azərbaycan XV-XVI əsrlərdə". Bakı. "Elm".

Azərbaycanda məhv olmuş mədəni irs nümunələrinin siyahısı — müxtəlif dövrlərdə insan faktoru və ya təbii səbəblərdən dağılmış abidələrin siyahısı. == Siyahı == === Şirvanşahlar sarayının bir hissəsi === Azərbaycan Rusiyanın tərkibinə daxil olduğu dövrdə Rusiya hərbi nazirliyi Şirvanşahlar sarayını qismən təmir etdi. Eyni zamanda saray binalarının hərbi təchizat anbarları kimi düzəldilməsi üçün böyük yenidən qurma işləri həyata keçirildi. Hərbi nazirlik tərəfindən icra edilən təmir işləri dağılmış hissələrin bərpası ilə birlikdə sarayın restavrasiyası üçün önəmli olan bir sıra detalların məhvinə səbəb oldu. Saray binasını anbara uyğunlaşdırarkən hərbi nazirlik birinci və ikinci mərtəbədəki otaqları ayıran bir neçə divarı dağıtdı və ikinci mərtəbədə onların yerinə dam örtüyünü dəstəkləyən qövs şəkilli tağ qoydu. İkinci mərtəbənin bütün otaqlarındakı günbəz, çatma və xaç şəklində olan taxtapuşların qalıqları dağıdıldı; onlar düz, tirdən düzəldilmiş taxtapuşlarla əvəz edildi. Birinci mərtəbədəki pəncərə yerləri (iki cərgəli pəncərə) elə tutuldu ki, yalnız kiçik pəncərə qaldı. Birinci və ikinci mərtəbədə yeni geniş qapı yerləri açıldı. Bu dövrdə Bakıdakı Rus Pravoslav Kilsəsi yerində Bakı kafedralı tikmək üçün sarayın sökülməsinə nail olmağa çalışdı. Ancaq bu xahiş çar hökuməti orqanları tərəfindən o səbəbə görə rədd edildi ki, saray otaqları böyük anbarlar kimi istifadə edilir.

Sovet represiyası qurbanı olmuş azərbaycanlı hərbiçilərin siyahısı

Sovet represiyası qurbanı olmuş azərbaycanlı hərbiçilərin siyahısı

Sovet represiyası qurbanı olmuş azərbaycanlı hərbiçilərin siyahısı

Ölmüş elan edilmə — hər hansı bir şəxsin ölümü ilə bağlı birbaşa sübutun olmadığı (ona aid cəsədin, qalıqların, sümüklərin və s. tapılmadığı və ya qalmadığı) hallarda onun hüquqi baxımdan ölmüş elan edilməsidir. Beynəlxalq terminologiya olaraq əsasən "ölüm prezumpsiyası" kimi işlədilsə də bu cür ifadə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində istifadə olunmur. Anlayışın mahiyyətinə uyğun müddəalar Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsində əks olunmuşdur: 41.1. Əgər şəxsin yaşayış yerində onun harada olması barədə beş il ərzində məlumat olmazsa, habelə o, ölüm təhlükəsi törədən və ya hansısa bədbəxt hadisədən həlak olduğunu güman etməyə əsas verən şəraitdə xəbərsiz itkin düşərsə və ondan altı ay ərzində xəbər çıxmazsa, o, məhkəmə qaydasında ölmüş elan edilə bilər. 41.2. Hərbi əməliyyatlarla əlaqədar xəbərsiz itkin düşmüş hərbi qulluqçu və ya digər şəxs hərbi əməliyyatların qurtardığı gündən azı iki il keçdikdən sonra məhkəmə qaydasında ölmüş elan edilə bilər. 41.3. Şəxsin ölmüş elan edilməsi haqqında məhkəmə qərarının qanuni qüvvəyə mindiyi gün onun ölüm günü sayılır. 41.4.

Dolmen(bret. taol maen — daş masa) — meqalit kateqoriyalı qədim dəfn və kult tikilisi. == Ümumi məlumat == Dolmenlər daşların şaquli vəiyyədə yerə basdırılması nəticəsində yaranmış.hər tərəfi bağlı düzbucaq qəbirlərdir. Onların üstü sal daşla örtülür.Dolmenləin qurulmasında 10 ton ağırlığı olan nəhəng daşlardan istifadə edilmişdir.Bu qəbirlər tək,ikimərtəbəli və koridorla birləşən qəbirlər sırası şəklində olur.Belə abidələrə Avopa, İran, Hindistan,Yaponiya, Koreya, Krım, Qara dəniz sahilləri və Azərbaycanda rast gəlmək olur. == Azərbaycanda dolmenlər == Fransız alim Jak de Morqan Lənkəran rayonunun Körükdi kəndi yaxınlığında ikimərtəbəli dolmenlər aşkarlamış və ilk dəfə onların tarixi və dini mahiyyəti barədə məlumat vermişdir. Xocalıda da dolmenlər üzə çıxarılmışdır. Dolmenlərin yaradılması üçün əsas olmuş axirət dünyası ideyası və ruhun ölməzliyinə inam ənənəvi olaraq zamanəmizə qədər gəlib çıxmışdır. Buna misal olaraq Şamaxıdakı “Dədəgünəş” pirini ziyarət edənlərin balaca daşlardan evlər tikməsini göstərmək olar. Guya bu evlər xəstələrin öləndən sonra axirət dünyasında yaşamasına xidmət edəcəkmiş.

Dilmun və ya Telmun (şum. , sonra 𒉌𒌇(𒆠), ni.tukki = DILMUNki; ərəb. دلمون‎) — Şərqi Ərəbistanda e.ə. III minillikdən bəhs edilən qədim samidilli sivilizasiya idi. Kontekstual dəlillərə əsaslanaraq, bu, İran körfəzində, Mesopotamiya ilə Hind vadisi sivilizasiyası arasında ticarət yolu üzərində, dənizə və artezian bulaqlarına yaxın yerdə yerləşirdi. Dilmun Bəhreyni, Küveyti və şərqi Səudiyyə Ərəbistanını əhatə edirdi. Dilmun bağ cənnəti haqqında şumer əfsanəsi Ədən bağı hekayəsi üçün ilham mənbəyi ola bilər.

Dolma və ya sarma — Geniş yayılmış xörək növlərindən biri olan dolmanın Azərbaycan mətbəxinə 30-dan çox növü məlumdur. == Dolmanın etimologiyası == Dolma sözü dilimizdə iki sözdən əmələ gəlib. Birinci dolmaq, doldurmaq felindəndir ki, bu da içərisi doldurulan pomidor, istiot, badımcan, heyva, soğan və s. dolmalardır ki, bu ad onların hazırlanma texnologiyaları ilə üst-üstə düşür. İkinci söz "dolamaq" felindəndir ki, bu da yarpağı içliyə dolamaqdan irəli gəlir. Bunlar kələm, üzüm yarpağı, fıstıq (pip) yarpağı, əvəlik yarpağı və s. bu kimi yarpaqlardan hazırlanan dolmalardır. Bu tip dolmalara Türkiyə türkcəsində "sarma" da deyirlər ki, bu da "dolmaq" feli ilə dilimizdə də eyni məna daşıyan "sarımaq", yəni bükmək felindədir. Qeyd edək ki, Azərbaycanın regionlarında eyni adlı dolmalar müxtəlif üsulla bişirilə bilir. Məsələn, kələm dolması Gəncədə sadə bişirilirsə, Şəkidə ona şəkər, Naxçıvanın bəzi kəndlərdə şabalıd qatılır .

Doğum — hamiləliyin başa çatması və döl, cift, döl qişalarının ana orqanizmindən ayrılaraq, təbii doğum yollarından keçməsi ilə müşayiət olunan mürəkkəb fizioloji proses. Doğum populyasiyada vahid zaman ərzində orqanizmin yeni fərdlərinin həyata gəlməsi hadisəsi, yəni doğum əmələ gəlir. Yeni fərdlərin əmələ gəlməsi yumurtadan çıxma, toxumla cücərmə və bölünmə yolu ilə ola bilər. Zaman vahidi ərzində doğulanların sayı sabit kəmiyyət olmayıb populyasiyanın fərdlərinin ölçü və yaşından, həm də mühit şəraitindən asılı olaraq dəyişir. Doğum çox olduqda ərazi vahidinə düşən fərdlərin sayı artaraq sıxlığı yüksəlir. Bu zaman ərazi, dişilər və yem üstündə fərdlərarası rəqabət güclənir. Nəticədə fərdlər arasında ölüm halları artır.

Kürşat Duymuş (d.1 fevral, 1979) - Türkiyə futbolçusu. == Karyerası == Kürşat peşəkar futbolçu kimi ilk addımlarını 1998-ci ildə Etimesgut Şekerspor klubunda atıb. Növbəti illərdə Çaykur Rizəspor, Trabzonspor, Beşiktaş, Ankaraspor, Kayserispor, Kartalspor kimi klubların heyətində çıxış edib. 2009-cu ilin sonunda Bakı ilə 1.5 illik müqavilə imzalayıb. Duymuş peşəkar futbolçu karyerası ərzində iki dəfə U-18, 18 dəfə U-21, 3 dəfə Türkiyə milli komandalarının formasını geyib.

Drakula: Ölmüş və bunu sevmiş (ing. Dracula: Dead and Loving It) — 1995-ci ildə istehsal olunmuş filmdir.

Dolkun Isa (Uyğurca: دولقۇن ئەيسا) (2 sentyabr 1967, Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu) — Çinin Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunda yaşayan Uyğur xalqının insan haqqları üçün mübarizə edən Uyğur aktivist.

Durmuş Yılmaz (1947, Uşak) – türkiyəli iqtisadçı, bürökrat və siyasətçi. == Həyatı == Uşakın Eşme ilçəsinin Qaracağmərli kəndində anadan olmuşdur. İlk və orta məktəbini Uşakda tamamlamışdır. Lisey təhsilini Ankara Kupça və Kadastr Peşə iseyində tamamlamışdır. Muğlada Xəritə və Katastr texniki işçisi olaraq çalışarkən Muğla Turqutrəis liseyindən normal lisey diplomu almışdır. Ankara Universiteti Hüquq fakültəsində 3 il hüquq təhsili almışdır. 1970-ci ildə Milli Təhsil Nazirliyinin açmış olduğu dövlət təqaüdü imtahanından keçərək, İngiltərəyə Ticarət nazirliyi adından iqtisadiyyat təhsili almağa göndərilmişdir. London Şəhər Universitetində bakalavr, London Universitetində magistr təhsili almışdır. == Fəaliyyəti == 1980-ci ildə Türkiyə Respublika Mərkəzi Bankası kambiyo şöbəsinin müdirliyinə təyin edilmişdir. Xarici Borc Ertələmə, Valyuta Mübadiləsi və Valyuta Rezerv İdarəçiliyi sahələrində çalışmışdır.

Osman Durmuş (5 avqust 1947, Çanqırı – 26 oktyabr 2020, Ankara) — Türkiyə siyasətçisi, həkim. 1947-ci ildə Çanqırıda doğulub. Ankara Universitetinin tibb kakültəsini bitirmişdir.

Qopmuş burnu (türk. Kopmuş) — Türkiyənin Qara dəniz sahillərində burun. Artvin ilinin Hopa şəhəri ərazisində yerləşir. Burun Sultan Səlim dağının Qara dənizə daxil olan hissəsində Batumi şəhərindən 18 verstх = 19,20 km aralıda qərarlaşır. Vaxtı ilə burundan Rusiya imperiyası ilə Osmanlı imperiyası arasından keçən sərhəd başlayırdı. Коп-мыш // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Ağkürək siçanaoxşar (lat. Colius colius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin siçanaoxşarkimilər dəstəsinin siçanaoxşarlar fəsiləsinin siçanaoxşar cinsinə aid heyvan növü.

Dolu – ilin isti dövründə topa yağış buludlarından dənə-dənə xırda buz halında düşən atmosfer yağıntısı. == Ümumi məlumat == Dolunun ölçüsü 5 mm-dən 55 mm-ə qədər, bəzən daha çox (130 mm, kütləsi təqr. 1 kq) olur. Azərbaycanda ən çox Böyük və Kiçik Qafqazın dağətəyi və orta dağlıq zonasında müşahidə olunur. Kənd təsərrüfatına böyük ziyan vurur. Azərbaycanın bəzi dağlıq rayonlarında doluya qarşı mübarizədə artilleriya və raketlərdən istifadə edilir.

Dolun Xan - türk və altay mifologiyasında məhsuldarlıq ilahı. Tolun Xan da deyilir. Heyvanların və əkinlərin məhsuldar olmalarını, çoğalmalarını təmin edər. Yer üzünə bərəkət verər. "Dolunay" (bütöv ay) ilə əlaqəli olma ehtimalı yüksəkdir. Çünki bütöv ay bərəkətin, tamlığın və gözəlliyin simvoludur. Nağıllarda, türkülərdə gözəl qızlar həmişə dolunaya bənzədilir. == Etimologiya == (Dol/Tol) kökündən törəmişdir. Doluluq, bolluq mənasını verər. Dolunay da ayın ən görkəmli halıdır və doluluq və çoxluq, bütünlük ifadə edər.

Orxan Baltaçı (türk. Orhan Baltacı) ya da tanınan adı ilə Doğuş — türk pop müğənnisi. == Həyatı == Doğuş 30 iyun 1974-cü ildə Almaniyada anadan olub. Əslən Rizənin İkizdərəli kəndindən olan müğənni 4 yaşında ailəsi ilə birlikdə Türkiyəyə köçüb. Ailədaxili problemlər üzündən evdən qaçıb və kiçik yaşlarından küçədə yaşamağa başlayıb. Özünə "Doğuş" təxəllüsü götürüb. Musiqiçi kimi 1997-ci ildə özünün söz və musiqilərindən ibarət olan "DOĞUŞ" albomunu buraxmaqla tanınıb. 2014-cü ildə Azərbaycanda "Səni axtarıram" adlı proqramın aparıcısı olan Xoşqədəm Hidayətqızı ilə evlənib. Hazırda 3 övladları var:1999 təvəllüdlü Zaur, 2016 təvəllüdlü Arda və Arın.

Doğuş Balbay (türk. Doğuş Balbay; doğ. 21 yanvar 1989-cu il, İstanbul, Türkiyə) — Türkiyəli peşəkar basketbolçu. Anadolu Efes basketbol klubunda oyun qurucu mövqedə oynayır. Balbay iki mövsüm Fənərbaxça klubunda oynamışdır. 2006-cı ildə ABŞ-yə getmiş və orda Bryuster akademiyasında təhsil almışdır. Dörd il sonra Ostin Texas Universitetinə daxil olmuşdur. Üç mövsüm Texas Lonqhorns klubunda oynadıqdan sonra NBA Draft (2011) qatılmaq üçün müraciət etmiş ancaq qəbul olunmamışdır. 2013-cü ildə keçirilən Avropa çempionatında Türkiyə millisinin heyətində çıxış etmişdir. == Bioqrafiyası == Doğuş Balbay Mithat və Şukran Balbayların ailəsində anadan olub.

Pip dolması — Azərbaycan milli xörəyi. Pip yarpaq-vələs ağacının yarpağı olub müalicəvi, yumşaq və çox nazik qalınlığa malikdir. Pip yarpağı bahar fəslində ildə cəmi bir dəfə 2–4 gün ərzində yalnız nazik yarpaqları yığılır. Pip yarpağının üstünlüyü milli yeməyimiz olan dolmanı daha da dadlı və təkrarolunmaz etməsidir. Hazırlanmasında lazım olan ərzaqlar: Quzu əti – 108 q. Düyü – 30 q. Baş soğan – 20 q. Göyərti (keşniş, şüyüd və nanə) – 15 q. Pip-(vələs) yarpağı – 40 q. Qatıq – 20 q.

Sumqayıt dolması və ya ikiqat dolma — dolma növü; Azərbaycanın milli mətbəxinə aid olan xörək. İlk dəfə Sumqayıt şəhərində yaranmışdır. Dolmanın adı da elə bu şəhərin adı ilə bağlıdır. Sumqayıt dolmasının reseptinin ideya müəllifi sumqayıtlı sahibkar, həkim, Sumqayıt "Dostlar klubu"nun sədri Hümbət Quliyevdir. Bu dolma növünün təqdimat mərasimi 2012-ci ilin oktyabrında keçirilmişdir. Bu dolmanın digərlərindən əsas fərqi odur ki, dolmaiçi inqrediyentlər əvvəl üzüm yarpağına, daha sonra isə ikinci qat olaraq kələm yarpağına bükülür. Bu ikiqat dolmada ayrı-ayrılıqda yarpaq və kələmdə olan çatışmazlıqlar aradan qaldırılır. Belə ki, ikiqat dolmada etibarlı hermetiklik təmin olunur; kələmə bükülmüş yarpaq özü də yaxşı bişir; kələm mədə-bağırsaqda üzüm yarpağının həzm olunmasına kömək edir. Bu dolmanı hazırlayarkən ölçüsü elə olmalıdır ki, bir dəfəyə tam şəkildə ağıza rahatlıqla yerləşə bilsin. Belə olarsa, ağızda dolma sıxılaraq "dad partlayışı" effekti yaradır ki, nəticədə də bütün dolmaiçi inqrediyentlərin, həm də yarpaq və kələmin təkrarolunmaz ləzzəti ortaya çıxır.

Doğuş Universiteti — İstanbulda yerləşən özəl Türkiyə universiteti. Doğuş Təhsil Vəqfinin əməyi ilə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 9 iyul 1997-ci il tarixli 4281 saylı Qanunu ilə İstanbulda yaradılmış vəqf universitetidir. == Tarixi == Doğuş Universiteti 1995-ci ildə qurulan Doğuş Təhsil Vəqfi tərəfindən Türkiyə Böyük Millət Məclisinin qəbul etdiyi 9 iyul 1997-ci il tarixli 4281 saylı Qanunla yaradılan publik hüquqi şəxs olan vəqf universitetidir. 2006-cı ildə bir professor-müəllim heyətinə düşən nəşrlərin sayına görə Doğuş Universiteti Türkiyədə 27-ci yerdə yer alıb. Universitetdə 5 fakültədə 34 bakalavr proqramı, tibb elmləri fakültəsində 1 bakalavr proqramı, peşə məktəbində 36 önlisans proqramı, 21 magistratura və 3 doktorantura proqramı olmaqla ali təhsilin bütün səviyyələri mövcuddur. 2001-ci ildə ömür boyu təhsil yanaşması ilə Davamlı Təhsil Mərkəzi yaradılmışdır. Web Of Science məlumatları və URAP hesabatları göstərir ki, Doğuş Universiteti dünyanın ən yaxşı 2 min universiteti, İstanbulun isə ən yaxşı 3 vəqf universiteti (tibb fakültəsi olmayan) arasındadır. Universitet YKS və xüsusi qabiliyyət imtahanları ilə tələbələri qəbul edir. 2020-ci ildə Doğuş Universiteti The One Awards çərçivəsində Türkiyənin ən yaxşı üç universitetindən biri olmuşdur. Nəşr etdiyi məqalələr və elmi araşdırmaları ilə çox sayda tələbəni Silikon vadisinə göndərmiş, NATO sponsorluğu ilə Müdafiə Sənayesi sahəsində suda uçucu üzvi birləşmələr mövzusunda mühüm işlər həyata keçirmişdir.

Siçanaoxşar (lat. Colius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin siçanaoxşarkimilər dəstəsinin siçanaoxşarlar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Kosmos (lat. Cosmos) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Bitkinin vətəni Şimali və Cənubi Amerikanın tropik vilayətləridir. Növün adı yunan sözü olub, "bəzək" deməkdir. Kosmos cinsinin 25 növündən ikisi yaşıllaşdırmada geniş istifadə olunur. İkilələkli kosmos (C.bipinnatus) yabanı halda Meksikanın dağlarında bitir.1799-cu ildən gülçülükdə istifadə olunur. Sadə və çoxləçəkli, müxtəlif rəngli hamaşçiçəkləri olub (ağ, çəhrayı, qırmızı), müxtəlif növləri vardır. Bozumtul-sarı kosmosun (C.sulphureus) hamaşçiçəkləri sarı və ya narıncı rəngdə olur. Bu növün vətəni Cənubi Afrika, Meksika və Braziliyanın dağ rayonlarıdır. Bu bitki növü torpağa tələbkardır.

Tulus — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indi Sisyan rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 7 km cənub-şərqdə yerləşir. 1590-cı ildə tərtib edilmiş "İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri"ndə qeyd edilmişdir. Kəndin adı təhrif edilərək erməni mənbələrində Tolors kimi verilir. == Toponimi == Toponim qədim türk tayfalarından olan tolos, teles etnonimi əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. 728-ci ilə aid mənbədə adı çəkilir. Həmin mənbədə dеyilir ki, kənddə cəmi 2 xristian ailəsi yaşayır Qədim türkmənşəli Tulus tayfasının adındandır. XIII əsr tarixçisi Rəşid-əd-Din monqolların tərkibində tulas adlı tayfa olduğunu qеyd еdir.

Dövrus — Yelizavetpol quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Qafan rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 15 km şimal-şərqdə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Dovruz kimi qeyd edilmişdir. Erməni mənbələrində kəndin adı həm də Tovruz kimi göstərilir. Toponim türk mənşəli xəzər tayfasına mənsub tavris etnonimi əsasında əmələ gələn etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. == Əhalisi == Kənddə 1831-ci ildə 11 nəfər, 1873 - cü ildə 74 nəfər, 1886-cı ildə 184 nəfər, 1897-ci ildə 303 nəfər, 1904 - cü ildə 268 nəfər, 1914 - cü ildə 297 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə kəndin sakinləri erməni soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuşdur. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra kəndin sakinləri öz evlərinə dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 88 nəfər, 1926-cı ildə 144 nəfər, 1931-ci ildə 171 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.

Naşidə Gözdə Durmuş (türk. Naşide Gözde Durmuş; 1985, İzmir) — Türkiyə genetiki. 1985-ci ildə İzmirdə dünyaya gəlib. 2003-cü ildə Orta Doğu Teknik Üniversitesinin Molekulyar biologiya ixtisasına daxil olmuşdur. Fulbright kursunu qazanaraq Amerika Birləşmiş Ştatlarında oxumağa gedir. 2014-cü ildə Stantord Universitetində doktorluq işini müadifə edir. 2015-ci ildə mükafata layiq görülür. İnsan genetikası öyrənmiş və prof. Ronald Deyvislə birlikdə araşdırma aparmışdır. 1985-ci ildə İzmirdə anadan olmuşdur.

İki dəfə doğulmuş (it. Venuto al mondo) - yazıçı Marqaret Mazzantininin 2008-ci ildə nəşr olunmuş, 2009-cu ildə isə Kampello mükafatına layiq görülmüş romanıdır. Cemmanın şair olan boşnak dostu Qoyko onu Sarayevoya dəvət edir. Bu zaman Cemmanın Sarayevo ilə bağlı xatirələri yadına düşür, şəhərin XIV Qış Olimpiya Oyunlarını qəbul etməsi, 1984-cü ildə bu şəhərə olan səfəri, Qoyko ilə tanış olması, kasıb fotoqraf Diyeqo ilə tanış olması, onların İtaliyaya qayıtmaları və evlənmələri; bundan sonra başlayan ağrıverici hadisələr, Yuqoslaviyada müharibənin başlaması, anasının ölümü və mühasirə dövründə Sarayevoya qayıtmasını xatırlayır. Cemmanın həyat hekayəsi, parlaq xatirə kimi yaddaşında saxladığı bir çox ikinci dərəcəli personajların həyatı ilə əlaqələnir: Qoykonun anası və bacısı Mirna və Elena, Cemma və Diyeqonun övladı olması üçün öz orqanlarını kirayə verməyə razılaşan musiqiçi Aska və Cemmanın atası. Romanda müharibənin dəhşətləri, Sarayevonun dağılması, şəhər sakinlərinin yaşadığı hisslər və sair ətraflı təsvir olunur. 2012-ci ildə roman əsasında rejissor Sercio Kastellitto tərəfindən eyni adlı film çəkilmişdir. Filmdə Cemma və Diyeqo rollarını müvafiq olaraq Penelopa Kruz və Emil Hirş canlandırmışlar. Margaret Mazzantini, Venuto al mondo, collana Scrittori italiani e stranieri, Mondadori, 531 səh., ISBN 978-88-04-57370-8.

Filmlər Dönüş (film, 1972) — Dönüş (film, 2006) — rejissor Pedro Almodovarın filmi. Dönüş (film, 2018) — rejissor Rüfət Əsədovun filmi.

Döyüş — bir-biri ilə münaqişədə olan ya müharibə vəziyyətində olan iki tərəf arasında baş verən irimiqyaslı hərbi əməliyyatlara deyilir. Döyüşün adı əsasən hərbin baş verdiyi ərazinin adından götürülür. Döyüş müharibənin gedişatında xüsusi çəkiyə malik olub, onun taleyini tam həll etmiş olur. Qədim Dünyada, Orta Əsrlərdə və yeni Tarixdə döyüş konkret bir məkanda, açıq bir yerdə, dənizdə, donmuş göl üzərində baş verir və bir neçə gündən artıq davam etmirdi. Müasir dövrdə döyüş geniş bir coğrafiyada baş verir və aylarla davam edə bilir.

Qarağac (lat. Ulmus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin qarağackimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Düşmüş mələklər — Yəhudilikdə bəzi pis mələklərin Şeytanın hökmranlığı altında olduğuna və Cinlərin “düşmüş mələklər” olduğu inancı mövcuddur. == Yəhudilikdə == Yəhudi inancında düşmüş mələklərin özünə məxsus yeri vardır. Bu mələklər haqqında ən geniş məlumat Hanokun kitabında yer alıb. Hanok kitabında Tanrı oğulları olaraq bildirilən bu mələklər insan qızlarından xoşladıqları üçün yerə enirlər. Mənbələrdə yerə enən mələklərin sayı 200-ə qədər olduğu qeyd olunur. Bu mələklər özlərinə həyat yoldaşları seçib onlarla evlənirlər, bu evlilikdən böyük divlər dünyaya gəlir. Divlər hər şeyi yeməsinə baxmayaraq doymaq bilmirlər və insanlara hücum edirlər. Hətta doymaq bilmədikləri üçün bir-birlərinə hücum edərək qanlarını içirlər. Hanokun kitabının IX bölümündə isə yerdəki ölən şəxslərin ruhlarının hararyının Cənnətin qapılarına qədər yüksəldiyi bildirilir. Bunu görən baş mələklər (Gabriel, Uriel, Rafael, və d.) Tanrının bunun qarşısını almasını istəyirlər.

== Hazırlanma qaydası == Göbələk dolmasını hazırlamaq üçün fırının üst gözü yandırılır. Göbələklər təmizlənir və saplaq hissələri göbələklər zədələnmədən çıxarılır. Yağ ayrıca tavada əridilir. Göbələklər güvəcə yığılır, duz və istiot vurulub 2 xörək qaşığı əridilmiş yağ göbələklərin üzərinə çəkilir. Güvəc fırına qoyularaq göbələklər yarıbişmiş hala gətirilir. İçlik üçün pendir və xırdalanmış çörək içi qarışdırılır. Yarıbişmiş göbələklər fırından götürülüb içləri doldurulur və qalan əridilmiş yağ üzərlərinə tökülür. Göbələklər yenidən fırına qoyulur və 200 dərəcə temperaturda, üstləri qızaranadək bişirilir. Süfrəyə cəfəri ilə birlikdə verilir. == Mənbə == Azərbaycan kulinariyası ensiklopediyası.

Heyva dolması - Azərbaycanın milli mətbəxinə aid olan xörəkdir. == Lazım olan ərzaqlar == Qoyun əti - 108q heyva - 400q, ərimiş yağ - 25q, şabalıd - 25q, şüyüd - 12q, şəkər - 5q, duz. == Hazırlanma qaydası == Qoyun ətindən hazırlanmış qiyməyə duz, göyərti və qabıqdan təmizlənmiş şabalıd qatılır.

Kabaçok dolması — Avropa mətbəxinə aid yeməklərdən biri. Kabaçok, toyuq əti (sümüksüz), soğan, kök, pendir günəbaxan yağı ilə hazırlanır, paprika, istiot kimi ədviyyatlar və duz əlavə olunur.