Поиск по словарям.

Həsir — qurudulmuş qamış çubuğundan xüsusi şaquli və ya üfüqi dəzgahda toxunulmuş yer döşəməsi. Həsir rütubətin və nəmliyin qarşısının alınması üçün qamışdan, küləşdən və bəzi ağacların liflərindən hazırlanan yer döşəməsidir. Həsir toxuyan insanlar həsirçi, ümumilikdə bu sənət növü isə həsirçilik adlanır. Həsir dünyanın qədim tarixə malik ölkələrində əsas məişət atributlarından və xalq sənəti növlərindən biri hesab olunur. Çin, Yaponiya, Malayziya, Hindistan, Mərakeş, Tunis, İspaniya və Afrikanın cənub hissəsində yerləşən bir sıra ölkələrdə həsir tarixən məişət həyatının ən zəruri məmulatları arasında yer almışdır. Tarixi mənbələrdə Məhəmməd peyğəmbərin yaşadığı evin döşəməsində, İspaniya kralı V Ferdinandın sarayında, Əmir Teymurun alaçığında, Çingiz xanın "Toğakuk" adlı arabasında, Yaponiyada samurayların evlərində, söqunların saraylarında həsirdən istifadə olunduğu bildirilir. == Azərbaycanda həsir == Həsir (həsirçilik) Azərbaycanda da minilliklər əvvəl təşəkkül tapmış xalq sənəti növlərindən biridir. Ümumiyyətlə Azərbaycanda toxuculuq istehsalının kökləri qədim dövrlərə gedib çıxır. Azərbaycanda hələ qədim zamanlardan bəri hörmə sənətinin inkişafı üçün müxtəlif qamış və qarğının fərqli növləri, kətan, gicitkən, çətən və bu məqsədə yararlı bir çox bitkilərdən ibarət zəngin xammal bazası olmuşdur. Eneolit dövründən başlayaraq Azərbaycanda bir çox arxeoloji abidələrdə hörmə həsirlərin izləri və qalıqları aşkar edilmişdir.

Hənif (ərəb. حنيفية‎) — İslamdan əvvəlki Ərəbistanda yaranmış dini monoteizm formalarından biri. Hənifilik həm yəhudilik, həm də xristianlıqdan təsirlənmişdir. Hənifilik ardıcıllarına həniflər deyilir. == İbrahim == Quranda İbrahim peyğəmbərin adı Hənifdir. Mədinə surələrində hənif müsəlman termini ilə sinonimdir. İslam ehkamına görə, Məhəmməd peyğəmbər İbrahim peyğəmbərin həqiqi tövhidini dirçəltmişdir. == Tarix == Quran insanlara çatmazdan əvvəl tövhidə inanan insanlara ərəbcə hənif deyilirdi. Bu insanların İbrahim peyğəmbərin yolu ilə getdiyinə inanılırdı. Həniflər tövhidi qəbul edir və ritual təmizliyə riayət edirdilər.

Məhəmməd Hənif Vijaya (22 noyabr 1996) — İndoneziyalı oxatan. Məhəmməd Hənif Vijaya İndoneziyanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Məhəmməd Hənif Vijaya birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında fərdi yarışlarda, 1/32 final mərhələsində İtaliyanın nümayəndəsi Mauro Nespoli ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Məhəmməd Hənif Vijaya rəqibinə 3:7 hesabı ilə uduzdu.

Henri — Kişi adı. I Henri — 1027-1060-cı illərdə Fransa kralı II Henri — 1547-1559-cı illərdə Fransa kralı III Henri — 1574-1589-cu illərdə Fransa kralı IV Henri — 1589-1610-cu illərdə Fransa kralı I Henri — 1100-1135-ci illərdə İngiltərə kralı II Henri — 1154-1189-cu illərdə İngiltərə kralı III Henri — 1216-1272-ci illərdə İngiltərə kralı IV Henri — 1399-1413-cü illərdə İngiltərə kralı V Henri — 1413-1422-ci illərdə İngiltərə kralı VI Henri — 1422-1461 və 1470-1471-ci illərdə İngiltərə kralı VII Henri — 1485-1509-cu illərdə İngiltərə kralı VIII Henri — 1509-1547-ci illərdə İngiltərə kralı I Henri — 1214-1217-ci illərdə Kastiliya və Leon kralı II Henri — 1366-1367 və 1369-1379-cu illərdə Kastiliya və Leon kralı III Henri — 1390-1406-cı illərdə Kastiliya və Leon kralı IV Henri — 1454-1474-cü illərdə Kastiliya və Leon kralı Henri Frederik —İngiltərə kralı I Ceyms və Danimarkalı Annanın ən böyük oğlu. Henri Volles — ABŞ-lı siyasətçi. Amerika Birləşmiş Ştatlarının 33-cü vitse-prezidenti. Henri Kuper — Məşhur britaniyalı boksçu, ağır çəkidə sabiq çempion. Henri Kupraşvili — Milli üzgüçülük növləri federasiyasının prezidenti Henri Morqan — Uelsli Dəniz qulduru.

Henri de Puatye və ya Antioxiyalı Henri (fr. Henri de Poitiers; 1210 – iyun 1276, Sur) — 1263-cü ildən 1264-cü ilə qədər Yerusəlim krallığını idarə edən səlibçi əsilli zadəgan. O, qardaşı oğlu II Kiprli Hüqo adına regensiya tətbiq edən həyat yoldaşı İzabella de Luzinyan tərəfindən bayli təyin edilmişdir. O, oğlu III Kiprli Hüqonun həm Kipr, həm də Yerusəlim kralı olmasından sonra gəmi qəzasında ölmüşdür. == Son illəri == Henri və İzabellanın oğlu Hüqo İzabellanın ölümündən sonra Yerusəlimdə regensiya tətbiq etmək üçün seçilmişdir. Kipr və Yerusəlimin gənc kralları sırasıyla 1267 və 1268-ci illərdə vəfat edən zaman Hüqo hər iki taxta çıxmışdır. Henri 27 iyun 1276-cı ildə onu Əkkadan Kiprə aparan taridin bir qayaya dəyməsi nəticəsində gəmi qəzasında vəfat etmişdir. Onun nəşi Kiprin Nikosiya şəhərindəki bir kilsədə dəfn edilmişdir. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Baldwin, Philip Bruce. Pope Gregory X and the Crusades.

Henri Ayrton (ing.

Avqustin Henri (ing. Augustine Henry; 2 iyul 1857, Dandi – 23 mart 1930) — İrlandiya botaniki. == Bioqrafiya == 1857-ci ildə Şotlandiyanın Dandi şəhərində anadan olub. == Əsərləri == The Trees of Great Britain and Ireland. 1907—1913, co-author H. J. Elwes. Private (subscription only) publication. Edinburgh. Notes on Economic Botanical of China, introduction by E. Charles Nelson, Boethus Press 1986 ISBN 0-86314-097-1. Anthropological work on Lolos and non-Han Chinese of Western Yunnan. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Bretschneider.

Portuqaliya Şahzadəsi Henrike, Viseu Hersoqu (4 mart 1394, Portu, Portuqaliya krallığı – 13 noyabr 1460[…]) — daha çox "Gəmiçi" Henri ( port. Infante Dom Henrique, o Navegador) adı ilə tarixdə məşhurlaşıb. Henrik "Gəmiçi" adlandırılsa da heç vaxt açıq dənizə səyahətə çıxmamışdır, lakin coğrafi kəşflərə çıxan səyyahlara maddi dəstək vermişdir. Henrike Portuqaliya Kralı I Joao-nun dördüncü oğlu idi və heç vaxt Portuqaliya kralı olmayıb. Anası Filippa İngiltərə kralı IV Henrinin bacısı idi. == Həyatı == Henri dənizçiliyi inkişaf etdirərək həm yeni ticarət yollarının kəşf edilməsini, həm də Qərbi Afrikada xristianlığın yayılmasını istəyirdi. O, 21 yaşı olarkən atasını müsəlman Marinilər dövlətinin ərazisi olan Keuta limanını işğal etməyə razı saldı. Bu liman Cəbəllütariq boğazında yerləşdiyindən strateji əhəmiyyəti var idi. Digər tərəfdən bu liman, Portuqaliya sahillərində soyğunçuluq edən dəniz quldurlarının bazası idi. Bu uğurdan sonra Henrike avropalı dənizçilərə patronluq edərək Qərbi Afrikada kəşflər aparılmasına və buradakı qızıl ticarətinin mənbəyini axtarmağa başladı.

Henri Ayrton (ing.

Henri Bessemer (19 yanvar 1813[…] – 15 mart 1898[…], London) — ingilis mühəndisi və ixtiraçısı. == Həyat və fəaliyyəti == O ilk dəfə olaraq poladın ucuz qiymətə istehsal olunması üçün üsul təklif etmişdir. Bunu üçün o "Bessemer sobasını" ixtira edir. Əsas yenilik proses zamanı dəmir filizni sobaya verilən isti havanın köməyi ilə permanent qızdırmaqdan ibarət idi. 1856-cı ildə o, maye çuqundan polad və dəmir alınması üsulunu ixtira etmişdi. Bessemer 100-dən çox ixtiranın müəllifidir. Onun ixtiralarına markaların ştamplanması üçün alət, şəkər çuğunduru sıxan maşın (1849), çentrifuqal nasos (1850) və s. aiddirlər. Henri Bessemer tökmə ustasının oğlu kimi dünyaya gəlir. Məktəbi bitirdikdən sonra atasının sexində işə başlayan Bessemer metalların tökülməsi və mexaniki emal texnologiyasının əsaslarını öyrənir.

Henri Byufort (ing. Henry Beaufort; 1375 – 11 aprel 1447, Uinçester) — İngilis əsilzadəsi və siyasətçisi. O, İngiltərə kralı III Eduardın oğlu Gentli Conun məşuqəsi Ketrin Svinforddan dünyaya gələn və sonradan qanuniləşdirilən 4 övladından ikincisi idi. Doğulduğu əsnada qeyri-qanuni övlad olduğu üçün atasının soyadını ala bilməmiş, bu səbəblə atasının Fransadakı mülklərindən olan və özünün də doğulduğu Byufort qalasının adını soyad olaraq almışdır. Uinçester yepiskopu, Linkoln yepiskopu (1398) və 1426-cı ildən Roma kilsəsinin kardinalı olaraq fəaliyyət göstərmişdir. Bundan başqa 3 dəfə Lord kansler təyin edilmiş və İngiltərə siyasətində mühüm rol oynamışdır. == Həyatı == == İstinadlar == == Mənbə == Cokayne, George E. (1982). The Complete Peerage of England, Scotland, Ireland, Great Britain, and the United Kingdom, Extant, Extinct, or Dormant. XII (Microprint ed.). Gloucester, UK: A. Sutton.

Henri Ceyms (15 aprel 1843 – 28 fevral 1916) Amerikada doğulmuş ingilis yazıçısıdır. O, 19-cu əsr ədəbi realizimin ən əsas fiqurlarından hesab edilir. O, Henri Ceyms, Sr. nın oğlu, filosof və psixoloq Uilyam Ceymsin və Alis Ceymsin qardaşı idi. Onun Amerika ilə Avropa və Avropalıların yarışını əks etdirən əsərləri onu tanidan ən əsas amildir. Ceyms bədii tənqidə əhəmiyyətli dərəcədə töhfə vermişdir. Ceyms hər hansı bir mətnin oxucular üçün aydın olması üçün ilk və ən önəmlisi real olmalı olduğunu və həyatı özündə əks etdirməli olduğu iddiasını irəli sürmüşdür. Ona görə yaxşı romanlar həyatı hadisələrdə göstərir və ən vacibi maraqlı olur. Onun məhsuldar bəddi yaradıcılığından əlavə o, məqalələr və səyahət kitabları, bioqrafiya, avtobioqrafiya, tənqidi məqalələr və pyeslər çap etdirmişdir. O, həyatının ilk iyirmi ilində Amerika və Avropa arasında tez-tez yer dəyişmişdir, lakin nəhayət 1915-ci ildə ölümündən bir il əvvəl ingilis vətəndaşlığını qəbul etməklə İngiltərəyə yerləşmişdir.

Henri Corc (ing. Henry George; 2 sentyabr 1839[…], Filadelfiya, Pensilvaniya – 29 oktyabr 1897[…], Nyu-York, Nyu-York ştatı) — Burjua radikalizmi və ya sol libertarizm kimi təsnif edilən Amerikalı siyasi iqtisadçı, publisist və siyasətçi. Corcizmin banisi. == Bioqrafiyası == Henri Corc Filadelfiya şəhərində ən kasıb orta sinif ailəsində anadan olub. Ailənin 10 uşağının ikincisi idi. 14 yaşındaykən Corc üçün məktəb dayanmış və 15 yaşında, 1855-ci ilin aprelində, "Hindoo" gəmisində kabin oğlanı olaraq Melburn və Kalkuttaya üzərək dənizə getmişdi. 14 aylıq səyahətdən sonra Filadelfiyaya qayıtdı və burada şagird çilingəri kimi işə başladı. Bir müddət sonra qızıl mədənlərində pul qazanmaq fikri ilə Kaliforniyaya köçdü, lakin uğursuz oldu və çap işinə qayıtmaq məcburiyyətində qaldı. Bir çapçı kimi çalışdıqdan sonra Henri Corc tezliklə özünü jurnalistikada sınamağa qərar verdi. Günlərinin sonuna qədər bu ərazidə qaldı, redaktor və qəzet sahibi kimi ömrünü başa vurdu.

Henri Dreyper (7 mart 1837, Prins-Eduard[d], Virciniya – 20 noyabr 1882, Nyu-York, Nyu-York ştatı) — Amerikalı həkim və həvəskar astronom. O, bu gün astrofotoqrafiyanın qabaqcıllarından biri kimi tanınır.

Henri Fernbax (ing. Henry Fernbach; 1829 – 1883) ― Nyu-York şəhərinin memarı. Almaniyanın Breslau şəhərində doğulan Henri 1848 və ya 1855-ci ildə ABŞ-yə immiqrasiya etmişdir. == Həyatı == Fernbax Prussiya yəhudisi olmuşdur və Berlin şəhərində yerləşən Memarlıq Akademiyasında təhsil almışdır. Əsasən Neomavritan memarlıq üslubunda olan sinaqoq dizaynları və çuqun fasadları ilə tanınır. 1867-1883-cü illər arasında Fernbax müasir Soho rayonunda yerləşən iyirmidən çox binanın dizaynını hazırlamışdır.O, Birləşmiş Amerika Memarlar Birliyinin xəzinədarı olaraq çalışmışdır.

Henri Fildinq — (22 aprel 1707, Somerset, İngiltərə – 8 oktyabr 1754, Lissabon, Portuqaliya) ingilis yazıçıdır. Yaradıcılıq fəaliyyətinin əksər hissəsini pyeslər təşkil etsə də, o daha çox, 1749-cu ildə nəşr olunmuş, klassik dünya ədəbiyyatının ən ilk nümunələrindən biri olan "Tom Cons" adlı iri həcmli romanı ilə tanınmışdır. Yazıçı, 1754-cü ilin 8 oktyabrında 47 yaşında, Portuqaliyanın paytaxtı Lissabonda vəfat etmişdir.

Henri Fonda(ing. Henry Fonda; 16 may 1905[…] – 12 avqust 1982[…], Los-Anceles, Kaliforniya) — məşhur ABŞ kino və teatr aktyoru. == Fəaliyyəti == Aktyor 1982-ci ildə "Qızıl göldə" filmində "Norman Teyer - kiçik" roluna görə Oskar mükafatı qazanmışdır və o, Oskar tarixində ən yaşlı laureat hesab olunur(76 yaş).Onun Hollivudda debütü 1935-ci ilə təsadüf edir.6 il sonra "Qəzəb salxımları" filmində canlandırdığı "Tom Coud" obrazına görə Oskar mükafatına namizəd olmuşdur ,lakin mükafatı Ceyms Stüarta buraxmalı olmuşdur."Qəzəb salxımları","On iki qəzəblənmiş kişi","Ən uzun gün","How the West Was Won" və s. filmlərdə rol almışdır.

Henri Ford (ing. Henry Ford; 30 iyul 1863[…], Sprinqvells qəsəbəsi[d], Miçiqan – 7 aprel 1947[…], Dirborn[d], Miçiqan) — avtomobil istehsalçısı, "Ford Motor Company" şirkətinin qurucusu. == Həyatı == Henri Ford 30 iyul 1863-cü ildə ABŞ-nin Miçiqan ştatının Vayn-Kantri şəhərinin Sprinqfild qəsəbəsində dünyaya gəlmişdir. O, müvəfəqiyyətli fermer təsərrüfatının sahibkarları olan Uilyam və Mari Fordların altı uşağının böyüyü idi. Henrinin uşaqlığı ailəsinə kömək etdiyi və adi kənd məktəbində təhsil aldığı həmin ailə fermasında keçmişdir. Henrinin hələ gənc yaşlarında göstərdiyi texnikaya böyük maraq ona dünyanın ən məşhur sənaye sahibkarlarından biri olmağa imkan vermişdir. Ford, özünün ilk daxili yanma mühərrikini evinin mətbəxində hazırlamışdı. Tezliklə o, həmin mühərriki 4 velosiped təkərli ramaya qoymaq qərarına gəlir. Beləliklə, 1896-cı ildə kvadrodövriyyə ilk Ford avtomobilinə çevrilən nəqliyyat vasitəsi meydana gəlir. 1899-cu ildə Edison İlluminating şirkətindən ayrılan Henri Ford öz şəxsi Detroit Automobile şirkətini qurur.

Henri Frederik (d. 19 fevral 1594 – ö. 6 noyabr 1612) - Kral I Ceyms və Danimarkalı Annanın ən böyük oğludur. O öz adını hər iki babasının adından almışdır (anasının atası II Frederik və atasının atası Henri Stüart). Şahzadə Henri Frederik atasının taxtı üçün ən güclü vəliəhd hesab olunurdu. Ancaq 18 yaşına çatanda bilinməyən bir şəkildə tifus xəstəliyinə tutuldu və anidən vəfat etdi. Kiçik qardaşı Şahzadə Karl isə atasının oturduğu İngiltərə, Şotlandiya və İrlandiya taxtının yeni və yeganə varisi elan edildi.

Henri Heteuey (ing. Henry Hathaway; 13 mart 1898[…], Sakramento – 11 fevral 1985[…], Hollivud, Kaliforniya) — Amerika rejissoru və prodüseri. == Bioqrafiya == 1925-ci ildə məşhur səssiz filmlərin rejissorlarına (Viktor Fleminq, Josef von Sternberq, Fred Niblo) köməkçisi kimi işin başladı.

Henri Vayld (ing. Henry Tingle Wilde; 21 sentyabr 1872 – 15 aprel 1912) — Titanik gəmisinin baş ofiseri.

Henri Vilson (ing. Henry Wilson; 16 fevral 1812[…] – 22 noyabr 1875[…], Vaşinqton) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 18-ci vitse-prezidenti (1873–1875) və Massaçusetsin senatoru (1855–1873). O, "Radikal Respublikaçı" hesab edilmişdir. Amerikada Vətəndaş müharibəsindən sonra, Vilson Yenidənqurma üçün Radikal proqramı dəstəkləyənlərdən olmudur. 1872-ci ildə Henri U. vitse-prezident seçilib və 22 noyabr 1875-ci ilədək bu vəzifədə çalışmışdır. == Həyatı == Henri Vilson Farmingtonda anadan olmuşdur. 1833-cü ildə onun adı qanuni şəkildə Henri Vilson olaraq dəyişdirilmişdir. Henry Vilson 1833-cü ildə Natick, Massaçusetsə köçüb və çəkməçi olaraq işləyib. O, 1841 və 1852-ci illər arasında Massaçusetsin dövlət məclisinin üzvü olmuşdur. == İstinadlar == Ernest McKay, Henry Wilson, Practical Radical: Portrait of a Politician, (Port Washington, NY, London: National University Publications: Kennikat Press, 1971), ISBN 0-8046-9010-3 Myers, John L. "The Writing of History of the Rise and Fall of the Slave Power in America," Civil War History, June 1985, Vol.

Henri Volles (7 oktyabr 1888[…] – 18 noyabr 1965[…], Danberi[d]) — ABŞ-lı siyasətçi. Amerika Birləşmiş Ştatlarının 33-cü vitse-prezidenti.

Lonicera acuminata (lat. Lonicera acuminata) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin doqquzdon cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Təbii şəraitdə Çinin qərb hissəsində və Şərqi Tibetdə yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Uzunluğu 10 m-dək olan, yarım yarpağıtökülən lianadır. Zoğu sürünən oduncaqlıdır. Parlaq yaşıl, oval və ürəkvarı, yumurtavarı-uzunsovdur, yarpaqların uzunluğu 5-10 sm, eni isə 1-1,2 sm-dir, tükcüksüzdür. Çiçək tacının uzunluğu təxminən 2,5 sm-dir. Çiçəkləri qırmızı və ya sarı, borucuqludur. Cüt çiçəkləri 2 dodaqlı, sarımtıl-qırmızıdan al-qırmızıyadək olub, çılpaq və ya tükcüklü qısa çiçək saplaqlarında oturur. Çiçək tacının ölçüsü 2 sm-dir.

Parthenocissus henryana (lat. Parthenocissus henryana) — Vətəni Mərkəzi Çin olan bitki. == Botaniki təsviri == Sarmaşan, оduncaqlaşmış gövdələri оlan, yarpaqları tökülən lianadır. Cavan gövdələri 4 hissəlidir. Yarpaqları növbəli, əlvari mürəkkəb оlub, 5 хırda yarpaqları qısa saplaqlarda yеrləşir. Хırda yarpaqları оval-nеştərvari оlub, ucu bizdir, yuхarı tərəfində kənarları dişli, açıq-yaşıl, gümüşü-ağ zоlaqlıdır, alt tərəfi isə qırmızı rənglidir, uzunluğu 7 sm-ə çatır. Yarpaqlarla bir buğumda şaхələnmiş bığcıq inkişaf еdir və ucları ilə dirəyə yapışır. Çiçəkləri yaşıl rəngdədir, yarpaq qоltuğundan çıхan salхımşəkilli еnsiz hamaşçiçəklərdə tоplaşmışdır. Mеyvələri yumru, sulu, giləmеyvəyə bənzər göy rənglidir. == Ekologiyası == İşıq sеvəndir.

Genri (Henri) [1] reaksiyası - nitroaldol reaksiyası (ing. Henry reaksiyası, nitroaldol reaksiya) - aldehid və nitrometan arasındakı aldol tipli reaksiyadır. Nukleofil birləşmə mərhələsi əsaslarla katalizləşdirilir və turşu proton alfa vəziyyətində olduğu təqdirdə suyun eliminləşməsi ilə müşayiət edilə bilər. Henri reaksiyasının əsas məhsulları beta-hidroksi nitro birləşmələr, yan məhsulları isə nitroalkenlərdir (xüsusən aromatik aldegidlərdən istifadə edildiyi təqdirdə). == Xüsusiyyətlər == Henri reaksiyasının xüsusiyyətləri [2] Bütün reaksiyaları dönərdir; Kifayət qədər gücü olan hər hansı bir əsas istifadə edilə bilər: qələvi metal hidroksidləri, karbonatlar, flüorid ionu mənbələri, polimer substratdakı əsaslar və s.; Həlledici, adətən, böyük rol oynamır; Beta-hidroksi nitro birləşməsi. adətən. iki diastereomerin qarışığı şəklində əmələ gəlir;Reaksiya şərtlərini dəyişməklə yaxşı diastereoselektrikliyə nail olmaq olar. == Stereoselektivlik == Henri reaksiyasında iki yeni stereo mərkəz meydana gəldiyindən, 4-ə qədər də stereoizomer məhsulun meydana gəlməsi nəzəri cəhətdən mümkündür. Adətən, diastereomerlərin qarışığı alınır, baxmayaraq ki, xiral ligandlarının istifadəsi onlardan birinin (və ya bir neçə) çıxımını artıra bilər. Məsələn, sink triflat duzundan, əsasi diizopropiletilamindən (DIPEA) və (+) - N-metilefedrinin xiral ligandından (NME) ibarət katalitik sistem benzaldehid və nitrometanın enantioselektiv kondensasiya məhsulunu almağa imkan verir [3].

Bəbir və ya Qaplan (lat. Panthera pardus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinə aid heyvan növü. Bədəninin uzunluğu 120-170 sm-dək, quyruğu 95 sm-ə qədər, iri fərdlərinin kütləsi 32-60 kq, erkəklərin kütləsi 75 kq-dək, dişilərinki bir qədər az olur. Erkək fərdlər adətən dişilərdən iri olur. Bədəni əzələli, ayaqları nisbətən qısa, xəzi sıx, yumşaq, sarı, yaxud kürən rəngli və qara xallıdır. Ayaqları uzun olmadığından o, alçaqboylu görünür. Uzun sıçrayışlarla şikarını qovarkən quyruğu bədənin tarazlığını tənzim edir. Pəncələri güclü və əzələlidir. Bəbir yüngüllük, çeviklik və zəriflik təcəssümüdür. O, çox zərifcəsinə hündür daşların, qayaların üzərinə sıçrayır.

26 elektron Var. == Ümumi məlumat == Dəmir (Fe, Ferrum) – D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 26-cı element, kimyəvi işarəsi Fe-dir. Çəkisi 55,85 unitdir. Dəmirin kəşfi. Dəmir ilk dəfə e.ə XI əsrdə kəşf edilmişdir.Birləşmələrində dəmir əsasən +2 və +3 oksidləşmə dərəcəsi göstərir. Dəmir - (Fe) qan hemoqlobininin tərkibində və əzələlərdə rast gəlir. Ən çoх heyvan mənşəli məhsulların və meyvə-tərəvəzlərin tərkibində olur. Insan orqanizmində olan dəmirin yarıdan çoхu qan hemoqlobininin tərkibindədir.Dəmir maqnit sahəsinə malik olan metaldır.O,"SULFUR" yəni kükürd ilə maqnitlə təsir etməsinə gorə heterogen qarışıqdır.İnsan qidasında dəmir çatışmadıqda elementar anemiya (qida anemiyası) baş verir. Ərzaq məhsullarında dəmirin miqdarı mq%-lə belədir: çovdar çörəyi – 3,0; buğda çörəyi – 1,6; lobya – 7,9; soya unu – 7,7; kartof – 0,9; yerkökü – 0,6; kələm – 1,3; alma – 2,0; üzüm – 0,9; qaraciyər – 8,4; mal əti – 3,0; yumurta – 3,0. Bitki orqanizmində dəmirin kütlə ilə miqdarı orta hesabla 0,02 %-dir.

Dəniz — Sualtı dağlar, okeanın cərəyanları və ya adalar qövsü ilə sərhədlənmiş su hövzəsi == Haqqında == Dənizlər okeanın bir parçasıdır və onunla birbaşa və ya boğaz vasitəsilə əlaqələnir. Dənizlər qismən quru ilə, qismən də sualtı relyef yüksəklikləri (astanalar) ilə ayrılır və başlıca olaraq hidroloji rejiminə görə okeanın açıq hissəsindən fərqlənir. Dənizin əsas xüsusiyyəti okeanın ucqarlarında yerləşməsi və okeanla (bir və ya bir neçə boğazla) birləşmiş olmasıdır. Dünyanın ən böyük dənizləri Aralıq dənizi, Berinq dənizi, Karib dənizi, Filippin dənizi və s. sayılır. Onlardan ən böyüyü Flippin dənizidir. Duzluluğuna görə isə birinci yerdə Qırmızı dəniz durur. Dənizlər yerləşdikləri ərazi və ya sərhədlərinə görə üç yerə bölünüb: Daxili dənizlər Kənar dənizlər Adalar arası dənizlər == Dəniz suyu == Dəniz suyunun əsasını duz və xloridlər təşkil edir. 1l dəniz suyunun tərkibində orta hesapla 35 qr. duz vardır.

Fəqir (ərəb. فقیر‎ — yoxsul) — Keçmiş Sufizm termini olub mənası kasıb deməkdir. == Ümumi məlumat == "Fəqr" (fəqirlik) anlayışı dini ədəbiyyatda bir neçə mənada işlədilir. Ərəb dilindən tərcüməsi "yoxsul, kasıb, möhtac" deməkdir. Mənaların birinə görə, bütün insanlar fəqirdirlər, çünki Allah-təalanın mərhəmətinə möhtacdırlar. Yalnız Allah qənidir (zəngindir, ehtiyacsızdır): "Allah zəngindir, siz isə yoxsulsunuz". Digər mənaya görə, fəqirlik – maddi yoxsulluq, kasıblıq deməkdir. Bəzi ayə və hədislərdə bu cür fəqirlik insanın imanına zərər yetirə biləcək pis bir hal kimi göstərilir: "Şeytan sizi yoxsulluqla qorxudaraq, alçaq işlərə sövq edər…". "Fəqirdənsə qəbir yaxşıdır" (İmam Əli (ə)). Fəqirliyin bu cür dəyərləndirilməsinin səbəbi budur ki, kasıb insan özünün və ailəsinin dolanışığını təmin etmək üçün başqalarına, hətta dinsiz və mənəviyyatsız şəxslərə də möhtac olar, bununla öz şəxsiyyətini, müstəqilliyini itirər, alçalar.

Gəlir — İstehsal olunan məhsulun, tikintinin və xidmətin satışından əldə olunan vəsaitlərə, məvacibə gəlir deyilir. == Növləri == Gəlir dedikdə dövlətin, təşkilatların və ya əhalinin aşağıdakı gəlirləri başa düşülür: Dövlət gəlirləri — vergilərin, rüsumların, ödənişlərin, xarici ticarət əməliyyatlarının, xarici kreditlərin, xarici yardımların yığılması yolu ilə dövlət tərəfindən əldə edilən və dövlət funksiyalarını həyata keçirmək üçün istifadə edilən gəlirlərdir. Təşkilatın gəlirləri — iştirakçıların töhfələri istisna olmaqla, bu təşkilatın kapitalının artmasına səbəb olan aktivlərin (pul vəsaitlərinin, digər əmlakın) alınması və (və ya) öhdəliklərin (əmlak sahibləri) ödənilməsi nəticəsində iqtisadi mənfəətin artmasıdır . Təşkilatın adi fəaliyyətindən əldə edilən gəlir mal və xidmətlərin satışından əldə edilən gəlirdir. Əhalinin gəlirləri — vətəndaşların, ailələrin və ev təsərrüfatlarının nağd pul formasında əldə etdikləri şəxsi gəlirləri. Bunlara aşağıdakılar daxildir: əmək haqqı, pensiya, təqaüd, müavinətlər, öz təsərrüfatlarında istehsal olunan məhsulların satışından əldə olunan gəlirlər, göstərilmiş xidmətlərə görə haqq şəklində nağd pul qəbzləri, qonorar, şəxsi əmlakın satışından, icarəyə verilməsindən əldə olunan gəlirlər.Qanuni və qeyri-qanuni gəlirlər də mövcuddur: qanuni gəlir — qanuni yolla əldə edilən gəlir; qeyri-qanuni gəlir — qanunsuz yolla əldə edilən gəlir. == Gəlirlərin ümumi anlayışı == Gəlir son dərəcə geniş tətbiqi olan bir termindir. Bu anlayış müxtəlif mənalarda istifadə olunur. Bu sözün ən ümumi mənası belədir — fəaliyyət nəticəsində vəsaitlərin, öhdəliklərin, maddi və qeyri-maddi dəyərlərin alınması. İqtisadiyyatda gəlirin ümumi təriflərindən biri aşağıdakılardır: Müəyyən bir müddət ərzində gəlir müəyyən bir insanın sərvətinin dəyərini dəyişmədən xərcləyə biləcəyi pul məbləğidir.

Gəmir - Oğuz rayonunu ərazisində dağ aşırımı. == Haqqında == Gəmir Oğuz və Daşağıl çaylarının hövzələri arasındadır. Tədqiqatçılar oronimi türk dillərində "dağ başında dar yarğan, uçurum yer" mənasında işlənən kömür sözü ilə əlaqələndirirlər. Azərbaycanın şimal-qərb rayonlarında da gəm sözü "dar, kiçik" mənasında işlənir. == Mənbə == Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. İki cilddə. I cild. Bakı, 2007.

Gətir — lazımi məhsulları 10 dəqiqə ərzində gətirməyi hədəfləyən tətbiqetmə üzərindən işləyən onlayn bazar tətbiqidir. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa və Kocaelinin seçilmiş bölgələrində 100-dən çox anbarı ilə istifadəçilərə xidmət göstərir. Gətir ərzaq sifariş sistemi ilə yanaşı, yemək sifarişini qısa müddətdə çatdırmaq üçün müəyyən bölgələrdə Getir Yemek sistemini xidmətə gətirdi. Maykl Moritzin başçılıq etdiyi xarici investorlar bu tətbiqetməyə 38 milyon dollar sərmayə qoymuşlar.

Honor (HONOR kimi bazarda satılır və stilizə olunur) — baş ofisi Çinin Shenzhen şəhərində yerləşir və Shenzhen Zhixin New Information Technology Corporation-nun törəmə şirkətidir. Bu, Smartfon istehsalçısı, Mobil internet provayderi və aksesuar istehsalçısıdır. 2013—2020-ci illərdə Huawei-nin törəmə şirkəti olub. Şirkət həmçinin geyilə bilən texnologiya məhsulları istehsal edir. Honor həmçinin PUBG və Fortnite kimi şirkətlərlə müqavilələr bağlayaraq bu oyunların oyunçularını cəlb edən məhsullar istehsal edir. == Məhsullar == Amiral gemileri Honor (Huawei U8860) (2011) Honor 2 (Huawei U9508) (2012) Honor 3 (Honor 3 Outdoor) (2013) Honor 6 (2014) Honor 6 Plus (2014) Honor 7 (2015) Honor 8 (2016) Honor 8 Pro (2017) Honor 9 (2017) Honor 9N (2018) Honor v10 (2018) Honor 10 (2018) Honor 10 GT (2018) Honor Play (2018) Honor 20 (2019) Honor 20 Pro (2019) Honor 30 (2020) Honor 30 Pro (2020) Honor 30 Pro Plus (2020) Honor 50 (2021) Honor 50 Pro (2021) Honor 50 SE (2021) Magic series Honor Magic (2016) Honor Magic 2 (2018) C serisi Honor 3C (2013) Honor 4C (2015) Honor 5C (2016) Honor 6C (2017) Honor 6C Pro (2017) Honor 7C (2018) Honor 8C (2018) Honor 9C (2020) V serisi Honor V8 (2015) Honor V9 (2016) Honor View 10 (2017) Honor View 20 (2018) Honor View 30 5G (2019) Honor View 30 Pro 5G (2019) Honor V40 (2021) Honor V40 Light Luxury Edition (2021) i serisi Honor 7i (2015) Honor 9i (2017) Honor 10i (2019) Honor 20i (2019) Honor 30i (2020) X serisi Honor X1 (MediaPad X1 olarak da bilinir) (2014) Honor X2 (MediaPad X2 olarak da bilinir) (2015) Honor 3X (2013) Honor 4X (2015) Honor 5X (2015) Honor 6X (2017) Honor 7X (2017) Honor 8X (2018) Honor 8X Max (2018) Honor 9X (2019) Honor 9X Pro (2019) Honor X10 5G (2020) Honor X10 Max 5G (2020) Honor X20 5G (2021) Honor X20 SE 5G (2021) A serisi Honor 4A (2015) Honor 5A (2016) Honor 6A (2017) Honor 7A (2018) Honor 8A (2019) Honor 9A (2020) S serisi Honor 7S (2018) Honor 8S (2019) Honor 9S (2020) Lite serisi Honor 8 Lite (2017) Honor 9 Lite (Hindistan'da 2018 yılında) Honor 10 Lite (2019) Honor 20 Lite (2019) Honor 30 Lite 5G (2020) Play serisi Honor 4 Play (2014) Honor Play (2018) Honor Play 3 (2019) Honor Play 3e (2019) Honor Play 8 (2019) Honor Play 4T (2020) Honor Play 4T Pro (2020) Honor Play 4 5G (2020) Honor Play 4 Pro 5G (2020) Honor Play 5 5G (2021) Honor Play 5T (2021) Honor Play 5T Youth Edition (2021) Note serisi Honor Note 8 (2016) Honor Note 10 (2018) Holly serisi Honor Holly (2014) Honor Holly 2 (2015) Honor Holly 2 Pro (2015) Honor Holly 3 (2016) Laptop serisi Honor MagicBook (2018) Giyilebilir teknoloji Honor Band A2 (2018) Honor Band Z1 (İlk başta Çin'de "Honor Band Zero" olarak pazarlandı), saat şekilli, aktivite takip eden akıllı bileklik (2015) Honor Band 3 (2017) Honor Band 4 (2018) Honor Band 4 Running Edition (2018) Honor Watch Magic (2018) Honor Band 5 (2019) Honor Band 6 (2020)TelevizorŞərəf Vizyon (2019) Honor Vision Pro (2019)QulaqlıqlarOnur FlyPods Honor FlyPods lite (2019) Honor FlyPods 2 (2019) Honor FlyPods 2 Pro (2019) Honor FlyPods 3 Honor Magic Qulaqlıqlar (2020)Şaəbəkə avadanlığıHonor Router WS831 Honor Pro WS851 Honor Pro 2 Honor Router 3 == Proqram təminatı == Honor telefonları Magic UI interfeysindən istifadə edir. Honor MagicOS ; O, Honor Magic 2, Honor View 20 və 2019, 2020 və 2021-ci illərdə çıxan bütün Honor cihazlarında istifadə olunur.

Həbib — Azərbaycanlı kişi adı. Həbib Bayramov — Tarzən. Azərbaycanın xalq artisti (1983). Həbib Elqaniyan — Tehran yəhudi Cəmiyyətinin prezidenti Həbib İbrahimov — Sədərək rayonu İcra hakimiyyətinin başçısı Həbib İsrafilov — Geologiya elmləri doktoru, professor Həbib Şirinov — iqtisad elmləri doktoru, professor. Həbib Qaramani — XV əsr xəlvəti şeyxlərindən biri. Həbib bəy Səlimov — general-mayor, ADR ordusunun ilk baş qərargah rəisi, Həbib Rəhimoğlu — Ermənistanın əməkdar jurnalisti. Həbib İsmayılov — Azərbaycan kino rejissoru.

Hacər — İbrahim peyğəmbərin zövcəsi. == Tövratda Həcər == İbranicə Hagər olaraq adlandırılan bu sözün mənası “qaçmaq, qaçış” deməkdir. Həcər isə “getmək, hicrət etmək, şirkdən uzaq olmaq, yaşıdlarından üstün olmaq mənasını verən hecr kökünə aid ola bilər və Cənubi Ərəbistanda məskunlaşma mərkəzi olan Hecerlə əlaqəli olduğu güman edilir. Tövrata görə, Quranda adı çəkilməyən Həcər Misirli cariyədir. Tövratda açıq şəkildə bildirilməsə də, Həcər də Hz.İbrahimə verilən cariyələr arasında olmalıdır. Tövrata görə, uzun müddət övladı olmayan Sara dövrün qaydalarına uyğun olaraq Həcəri ərinə ikinci arvad kimi təqdim edir. Həcər hamilə qalanda Saraya münasibəti dəyişir; Sara onunla pis davranır və onu qaçmağa məcbur edir. == İslama görə == İslami mənbələrdə Həcərin Misir və Kıpt padşahlarından birinin qızı olduğu bildirilir. Atasının Menfis əhlindən olduğu və oranın şahı olduğu bildirildiyi kimi Həcərin Hz. İbrahimin Misirə gəldiyi zaman işdə olan fironun cariyələrindən olduğu da bildirilir.

Hədik — Mərasim və mövsümi səciyyəli milli yemək növü. Əvvəlcədən islağa qoyulmuş buğda və qarğıdalını qazana töküb üzərinə su əlavə edib bişirirlər. Buğda bişib açıldıqdan (çatladıqda) sonra qazana lobya, noxud (yarıbişmiş), lərgə, mərcimək tökülür. Hədik süfrəyə verilərkən yanına qoz ləpəsi də qoyulur. Adətən uşaq ilk dişini çıxardıqda bişirilir və qonum-qonşuya paylanır. Məhərrəmlik zamanı (aşura günü), həmçinin payız və qış aylarında çərəz məqsədi ilə də bişirilir. == Həmçinin bax == Hədik Arxivləşdirilib 2015-05-28 at the Wayback Machine == Mənbə == Һәдик // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә ]. X ҹилд: Фрост—Шүштәр. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев .

Hədis dedikdə Məhəmməd peyğəmbər barəsində rəvayət edilən şey nəzərdə tutulur. Ümumiyyətlə, hədis Məhəmməd peyğəmbərin dediklərini, davranışlarını və ətrafında olanların hərəkətlərinə olan münasibətini ehtiva edən bir anlayışdır. == Tarixi == Müsəlmanlara görə İslam iki əsas sütunun – Qurani-Kərim və sünnənin əsasında duran sonuncu dindir. İslamın əsaslandığı ikinci sütundan – sünnədən – hədislərin tarixi haqqında. Doğrudur, bir çox alimlərə görə, Sünnə hədisdən daha geniş mənaya malikdir. Ancaq bunların arasında fərqin olmadığını düşünənlər də az deyildir. Hədis dedikdə Məhəmməd peyğəmbər barəsində rəvayət edilən şey nəzərdə tutulur. Ümumiyyətlə, hədis Məhəmməd peyğəmbərin dediklərini, davranışlarını və ətrafında olanların hərəkətlərinə olan münasibətini ehtiva edən bir anlayışdır. Bunun üçün hədisləri çox vaxt [əl-əhədis əl-qavliyyə] – ( Məhəmməd peyğəmbərin dediyi, sözlə ifadə etdiyi hədislər), [əl-əhədis əl-filiyyə] – (Məhəmməd peyğəmbərin davranışını, etdiyi işləri, əməlləri, hərəkətlərini ifadə edən hədislər) və [əl-əhədis ət-təqririyyə] – Məhəmməd peyğəmbərin ətrafında olan insanların davranışlarına, hərəkətlərinə, dediklərinə olan təqriredici münasibətini bildirən hədislər) deyə üç qismə ayırırlar. Bəzən Məhəmməd peyğəmbərin fitri xüsusiyyətlərini, əxlaqı xarakterini də hədis məfhumuna daxil edirlər.

Hədər (Salmas)

Həkim - ali tibb təhsili olan, bu sahədə əldə etdiyi bilik və bacarıqlarını insanların xəstəliklərinin müalicəsinə, insan sağlamlığının qorunması və saxlanılmasına həsr edən insan. == Həkim andı == Daha çox qədimdən də həkim andı kimi məlum olan "Hippokrat andı"dır. And 9 etik prinsip və öhdəliyi özündə əks etdirir.

Hənifə — Azərbaycan Respublikasının Balakən rayonunda kənd. == Tarixi == Hənifə Balakən rayonununda kənddir. Balakən çayının sahilindədir. Oykonim kəndin ilk sakinlərindən olan Hənifə adlı bir şəxsin adı ilə bağlıdır.

Hənza — İranın Kirman ostanının Rabor şəhristanının Hənza bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi.

Həqiri Təbrizi (XV əsr, Təbriz) — XV-XVI əsr şairidir. == Həyatı == Həyatı, yaradıcılığı, ədəbi irsi haqqında məlumat olduqca azdır. Dünyaya gəlməsi haqqında dəqiq məlumat olmasa da, təqribən 1586-cı ildə qoca yaşlarında Təbrizdə öldürüldüyü qeyd olunur. Azərbaycan dilində ilk dəfə yazılmış "Leyli və Məcnun (Həqiri)" ən məşhur əsəridir. == "Leyli və Məcnun" əsəri == Yeganə əlyazma nüsxəsi İngiltərənin Britaniya muzeyində saxlanılır. AMEA-nın M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunda bu əlyazmanın FS-8/3770 şifrəsi ilə saxlanan fotosurəti var. Bu əlyazma haqqında elm aləminə ilk məlumatı 1888-ci ildə görkəmli ingilis Şərqşünası Ç.Riyo vermişdir. Həqiri əsərin yazılma tarixini maddeyi-tarixlə qeyd etmişdir. Şair bunu əbcəd hesabı ilə aşağıdakı misralarda vermişdir. Verilən bənddən məlum olur ki, şair əsərini hicri tarixi ilə 931-ci ildə, rəcəb ayının adna axşamı günü yazmağa başlayıb.

Həsin — Azərbaycan Respublikasının Astara rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Həsin Astara rayonunun Siyaku inzibati ərazi vahidində kənd. Pensər çayının sahilində, Lənkəran ovalığındadır. Tədqiqatçılar bu oykonimi "möhkəmləndirilmış yer" kimi izah edirlər.

Bəşir — , Aşıq Ələsgərin oğlu. == Həyatı == Bəşir Aşıq Ələsgərin bö­­yük oğ­lu­dur. 1867-ci ildə Göy­çə mahalının Ağ­­kil­sə kəndində anadan olmuşdur. Bəşir əvvəlcə öz kəndlə­rin­də, sonra isə Sarıyaqub kən­dindəki molla mək­tə­bin­də oxumuşdur. Saz çalıb, söz qoşmağı bacaran Bəşir aşıqlıq etməsə də, bu sənətin qə­dir-qiy­mə­tini bilirdi. O, yazdığı şeirləri nədənsə müha­fizə etmə­mişdir. At minməyi, şux geyinməyi sevən Bəşir həm də əla nişançı idi. O, ömrü boyu heç kəsdən qorxub-çəkinməmiş, bəylərə, ağalara, qlavalara, pristavlara baş əyməmişdir. 1915-ci ildə münaqişə zəmnində kəndin kovxasını güllə ilə vuran Bəşir çar hakimiyyəti yıxılana qədər qaçaq yaşamışdır. 1918-ci ildə ermənilərin törətdikləri milli vuruşma zamanı Bəşir Göyçənin müdafiəsində böyük şücaət göstər­miş, yağılara ağır zərbə vurmuşdur.