Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Pedro Mosquera
Pedro Mosquera Parada (21 aprel 1988) - ispan futbolçu. orta sahə oynayır və onun cari komanda Deportivo La Coruna edir.
Geranium mosquense
Moqur
Moqur və ya Mohur — Hindistanın qızıl sikkəsi. XVI–XVIII əsrlərdə, 1835–1891-ci illərdə və 1916–1919-cu illərdə kəsilmişdir. 1835-ci ildən moqur rupilərlə ifadə olunmuşdur. 1 moqur 15 gümüş rupiyə bərabər idi.
Mosul
Mosul (ərəb. الموصل‎ – əl-Mavsil; kürd. مووسڵ – Musil; süry. ܢܝܢܘܐ – Ninve; türk. Musul) — İraq Respublikasının Neynəvə mühafəzasının inzibati mərkəzi, əhalisinin sayına görə Bağdaddan sonra İraqın ikinci böyük şəhəridir. Arxeoloji qazıntılar zamanı müəyyən olunmuşdur ki, Mosul ərazisi hələ 8 min il bundan əvvəl insanlar tərəfindən məskunlaşdırılmışdır. Təqribən e.ə. 700-cü ildə Fərat çayı sahillərində (Assuriyanın paytaxtı Nineva şəhərinin yerləşdiyi sahilin qarşı tərəfində) Mosul şəhərinin əsası qoyulmuşdur. Şəhər mühüm tarixi əhəmiyyətə malik strateji mövqedə yerləşir. Mosul şəhəri 2003-cü ilin aprel ayında ABŞ ordusu tərəfindən işğal edilmişdir.
Monqun-Tayqa
Monqun-Tayqa (tıva Мөңгүн-Тайга — Gümüşü dağlar) — Tıvanın Monqun-Tayqa kojuunun ərazisinə daxil olan dağ silsiləsi. Silsilə Muqur (şimaldan), Şara-Xaraqai (şərqdən və cənub-şərqdən) və Tolayta (qərbdən), Altay ilə (şərqindən) əhatələnir. Altay dağlarının Rusiya hissəsi Qərbi Sibirin bir bölgəsi hesab olunur, lakin Monqun-Tayqa 1932-ci ildə (Ubsu-Nur çökəkliyinin şimalı ilə birlikdə) Monqolustandan Tuva Xalq Respublikasına verilir. 1944-cü ildə (respublika RSFSR-in tərkibinə daxil olandan sonra) Tıva Şərqi Sibirin bir hissəsi hesab olunur. Dağın zirvəsi Şərqi Sibirin ən yüksək nöqtəsidir. Parıldayan buz günbəzi ilə fərqlənir. Aydın havada Monqun Tayqa, adını təsdiqləyən kəskin bir gümüş işığı ilə bərq vurur. Burada daim güclü külək əsir. Massivin şərq ətəyində Hindiktiq-Xol gölü ("göbəkli göl") yüksək və dik sahilləri olan, buzlaq mənşəli təmiz suyu olan böyük bir su tutarı yerləşir. Göl dəniz səviyyəsindən 2.305 m hündürlükdə yerləşir, mərkəzində gölə ad verən iki dağ adası var.
Mosul (Zaqatala)
Mosul — Azərbaycan Respublikasının Zaqatala rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Kənd 9 obadan ibarətdir. Kənddə orta məktəb, həkim məntəqəsi, mədəniyyət evi, uşaq bağçası, məscid, 2 kitabxana, futbol meydançası, müasir tipli ATS, poçt vardır. Tarixi abidələr: 1781-ci ildə Ədür-Rəhman Bədəvi, Hüseyin və Məhəmməd Çərdəklilər tərəfindən tikilmiş məscid, 6 hücrə, 2 qədim qəbristanlıq. Mosul kəndi, rayon mərkəzindən 28 km cənub-şərqdə yerləşir. Əliabad qəsəbəsi, Yengiyan və Kəpənəkçi kəndləri, cənubdan isə Alazan çayı sərhəd olmaqla Gürcüstan Respublikası ilə həmsərhəddir. Kəndin ərazisi 2302,6 hektardir. 13-22 aprel 2009-cu il Ümumazərbaycan əhali siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 2.939 nəfər (1.454 nəfəri kişilər, 1.485 nəfəri qadınlar) əhali yaşayırdı. 1 yanvar 2012-ci il tarixinə olan rəsmi təxminə əsasən kənd əhalisi 3.009 nəfərdir. Rəsmi məlumata əsasən kənd əhalisinin əksəriyyətini azərbaycanlılar, qeyri-rəsmi məlumatlara əsasən isə ingiloylar təşkil edir.
Mosul (dəqiqləşdirmə)
Mosul — İraqda şəhər. Mosul (Zaqatala) — Azərbaycan Respublikasının Zaqatala rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Mosul Atabəyləri
Zəngilər — 1127-ci ildə Levant bölgəsində qurulmuş dövlətdir. Adları qədim mənbələrdə "sanqi" şəklində qeyd edilmiş zəngilər əsasən Qərbi Azərbaycanda İrəvan mahalı ərazisində yaşamışlar. Zəngibasar bölgə adının ortaya çıxmasına səbəb olan Zəngiçay da vaxtilə öz adını yaxasında məskunlaşmış zəngi boyundan almışdır. Zəngilər təkcə Ağrı vadisində deyil, həm də Zəngi (Zəngəzur) bölgəsində yaşamışlar. Ümumiyətlə, İrəvan mahalının digər qədim tayfaları kimi, zəngi boyları da sonralar geniş ərazilərə yayılmışdır. Belə ki, Quzey Azərbaycanda Zəngilan və Sanqaçal toponimlərində də izini qoymuş zəngilər bir zamanlar Türküstan çöllərinə qədər köç etmişlər. Böyük qazax mütəfəkkiri Çokan Vəlixanov qırğız mifologiyasında ilxını qoruyan haminin Kambar-Ata, qaramal hamisinin isə Zəngi-Ata adlanmasını qeyd edir. Səlcuqlu əmirlərdən Mosul hakimi İmad əd-din Zəngi ibn Sonkur ilə başlanan (1127) zəngi soyunun hökmranlığı Mosul bəyliyində Mahmudun ölümü (1222) ilə bitdi, lakin zəngi soyu təkcə Mosulda deyil, Hələb və Dəməşq bəyliklərində də hakimiyətdə idi. Bu isə onu göstərir ki, Ak-Sonqurun oğlu Zənginin mənsub olduğu zəngi soyu əhali arasında geniş dayağı olan tirələrdən imiş. Prof.
Mosul muzeyi
Mosul Muzeyi - İraqın Mosul şəhərində yerləşən, ölkənin ikinci ən mühüm muzeyidir. Muzeyin əsası 1952-ci ildə qoyulmuşdur. 2003-cü il İraq müharibəsi zamanı muzey ciddi talana məruz qalmışdır. Müharibədən sonra bərpa edilmiş muzey 2014-cü ildə yenidən açılmış, lakin, 2014-cü ildə Mosulun İraq Şam İslam Dövlətinin nəzarətinə keçməsi ilə muzey də ekstremist-islamçıların əlinə keçmişdir. İslamın dini qaydalarını əsas gətirdiyini iddia edən İŞİD muzeydə saxlanan dəyərli tarixi eksponatları məhv etmişdir. 26 fevral 2015-ci ildə İŞİD dəyərli artefaktların məhv edilməsini əks etdirən video yaymışdır. Directorate-General of Antiquities: Mosul Museum. Government Press, Bagdad 1958. Ministry of Culture & Guidance Directorate-General of Antiquities: Guide book to Mosul Museum. 2.
Mosul mübahisəsi
Mosul mübahisəsi və yaxud Mosul münaqişəsi, Mosul problemi (1918-1926) - Böyük Britaniya və Türkiyə arasında Birinci Dünya müharibəsindən əvvəl Osmanlı imperiyasının tərkibinə daxil Mosul vilayətinin Kərkük, Ərbil və Süleymaniyyə bölgələri ilə birlikdə Mosulun neft bölgəsinin mülkiyyəti ilə bağlı ərazi məsələsi. Mosul vilayəti I Dünya müharibəsinin sonuna qədər, İngiltərə tərəfindən işğal edilənədək Osmanlı imperiyasının tərkibində olub. Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsindən sonra yeni Türkiyə Cümhuriyyəti Mosulu Misak-i Milli adı ilə anılan "Əhd-i Milli Bəyannaməsini"ndə müəyyən edilmiş mühüm məsələlərdən biri hesab edirdi. İngiltərə daimi müqavimət göstərməsinə baxmayaraq, məsələni beynəlxalq arenaya çıxara bildi və onu Türkiyə ilə İraq arasında sərhəd probleminə çevirə bildi. 1924-cü il mayın 19-da Türkiyə ilə İngiltərə arasında İstanbul konfransı keçirildi. Konfransda Türkiyə tərəfi Mosulun tarixən həmişə Osmanlı ərazisi olaraq qaldığını və Birinci Dünya müharibəsinin sonunda bu vəziyyətin dəyişmədiyini, əyalət əhalisinin üçdə ikisinin müsəlmanlardan ibarət olduğunu, milliyətcə türk və kürdlərin üstünlük təşkil etməsini bildirərək buna görə Mosulun tarixi, hərbi və etnik səbəblərə görə Türkiyə sərhədləri daxilində qalmağını əsaslandırdı. Böyük Britaniya tərəfi Türkiyə dövlətinin tələbini tamamilə rədd etdikdən sonra İstanbul konfransı buraxıldı. Mübahisə Millətlər Liqası səviyyəsinə qaldırıldı. Burada Türkiyə tərəfi İstanbul konfransında öz tezislərini təkrar edərək referendum (ümumi referendum) keçirilməsini tələb etdi. İngiltərə də bölgə əhalisinin siyasi mövqeyi olmadığını bildirərək plebissit tələbinin rədd edilməsinə nail oldu.
Mosul qəzası
Mosul qəzası (ərəbcə: قضاء الموصل) — İraq Respublikasının Ninəvə mühafazasında inzibati ərazi vahidi. Qəzanın və mühafazanın inzibati mərkəzi Mosul şəhəridir. 2009-cu ilə olan rəsmi məlumata əsasən qəza 4.471 km² ərazini əhatə edir. İnzibati cəhətdən altı nahiyyəyə (ərəbcə: ناحية) bölünür: Mosul nahiyyəsi (ərəbcə: قضاء الموصل), Başixa nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية بعشيقة), Şura nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية الشورة), Hamam əl-Əlil nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية حمام العليل), Kiyarra nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية القيارة) və Məhəlləbiyə nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية المحلبية). 10 oktyabr-20 dekabr 2009-cu il siyahılarına əsaslanan rəsmi təxminlərə görə Mosul qəzasının əhalisi 1.588.428 nəfər olmuşdur. Eyni təxminlərə görə bütün Nineva mühafazasında 3.106.948 nəfər əhali yaşamışdır. Və bu rəqəmlər nəzərə alındıqda məlum olur ki, Mosul qəzasında yaşayan əhali bütün mühafazada yaşayan əhalinin 51.13%-ni təşkil edirdi.
Mosul sancağı
Mosul sancağı — Osmanlı İmperiyasının Mosul vilayətində inzibati–ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Mosul şəhəri idi. Vilayet de Mossoul. — Sandjak de Mossoul, page 814–846. // La Turquie d'Asie, géographie administrative: statistique, descriptive et raisonnée de chaque province de l'Asie Mineure par Vital Cuinet. Tome Deuxième. Paris: Ernest Leroux, Éditeur, 1891, 884 page.
Mosul vilayəti
Mosul vilayəti — Osmanlı İmperiyası tərkibində, 1878–1918–ci illərdə mövcud olmuş I dərəcəli inzibati–ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Mosul şəhəri idi. Vilayət inzibati cəhətdən 3 sancağa bölünürdü: Mosul sancağı Şəhr-i Zor sancağı Süleymaniyə sancağı Vilayet de Mossoul, page 761–875. // La Turquie d'Asie, géographie administrative: statistique, descriptive et raisonnée de chaque province de l'Asie Mineure par Vital Cuinet. Tome Deuxième. Paris: Ernest Leroux, Éditeur, 1891, 884 page.
Mosul şəhəri
Mosul (ərəb. الموصل‎ – əl-Mavsil; kürd. مووسڵ – Musil; süry. ܢܝܢܘܐ – Ninve; türk. Musul) — İraq Respublikasının Neynəvə mühafəzasının inzibati mərkəzi, əhalisinin sayına görə Bağdaddan sonra İraqın ikinci böyük şəhəridir. Arxeoloji qazıntılar zamanı müəyyən olunmuşdur ki, Mosul ərazisi hələ 8 min il bundan əvvəl insanlar tərəfindən məskunlaşdırılmışdır. Təqribən e.ə. 700-cü ildə Fərat çayı sahillərində (Assuriyanın paytaxtı Nineva şəhərinin yerləşdiyi sahilin qarşı tərəfində) Mosul şəhərinin əsası qoyulmuşdur. Şəhər mühüm tarixi əhəmiyyətə malik strateji mövqedə yerləşir. Mosul şəhəri 2003-cü ilin aprel ayında ABŞ ordusu tərəfindən işğal edilmişdir.
Mosul mühasirəsi
Mosul Mühasirəsi — Qaraqoyunlular ilə Cəlairilər sultanlığı arasında baş vermişdir. Bayram xoca 1375-ci ildə Mosulu mühasirəyə aldı.Bu zaman şəhər Pir baba adlı bir əmir tərəfindən idarə olunurdu.Bayram xocanın yanında Türkmən ordusu ilə yanaşı Qaraqoyunlu tayfa ittifaqına yeni qatılmış kürd əmirlər,Hısn keyfa və Mardin döyüşcüləridə var idi.Bayram xoca Pir babaya bir elçi vasitəsiylə,Pir babanın Mosul müdafiəsini buraxacağı təqdirdə onu Sincata hakim təyin edəcəyini və qızını ona verəcəyini dedi. Müdafiə etməyə gücü qalmayan Pir baba bu təklifi qəbul etdi və Mosul şəhəri fəth edilərək Birdi Xocaya verildi.
Pedro Roque
Pedro Rok Otano (isp. Pedro Roque Otano; ) — Kubalı boks məşqçisi; Boks üzrə Azərbaycan yığmasının baş məşqçisi (2014-cü ildən). == Fəaliyyəti == Pedro Roque 2014-cü il avqustun 25-də boks üzrə Azərbaycan yığmasının baş məşqçisi vəzifəsinə gətirildi. Onun rəhbərliyi altında Azərbaycan yığması Olimpiya Oyunları, Dünya və Avropa Çempionatları, Avropa Oyunlarında 10-u qızıl olmaqla 32 medala sahib oldu: 2015-ci il Avropa Oyunları (6 qızıl, 1 gümüş və 2 bürünc) 2015-ci il Avropa Çempionatı (1 bürünc) 2015-ci il Dünya Çempionatı (1 qızıl, 1 gümüş və 2 bürünc) 2016-cı il Olimpiya Oyunları (1 gümüş və 1 bürünc) 2017-ci il Avropa Çempionatı (1 gümüş) 2017-ci il Dünya Çempionatı (1 qızıl və 1 bürünc) 2019-cu il Avropa Oyunları (1 qızıl və 1 bürünc) 2019-cu il Dünya Çempionatı (—) 2020-ci il Olimpiya Oyunları (1 bürünc) 2021-ci il Dünya Çempionatı (1 qızıl və 2 bürünc) 2023-cü il Dünya Çempionatı (1 gümüş və 1 bürünc) 2023-cü il Avropa Oyunları (1 gümüş və 1 bürünc) 2024-cü il Avropa Çempionatı (2 bürünc) 2024-cü il Olimpiya Oyunları (1 bürünc) 2015-ci ildə Azərbaycan Prezidentinin fəxri diplomu, 2016-cı ildə "Tərəqqi" medalı, 2024-cü ildə isə 3-cü dərəcəli "Əmək" ordeni ilə təltif edilib.
Kenin-Lopsan Monquş
Kenin-Lopsan Monquş (tıva Моңгуш Бора-Хөө оглу Кенин-Лопсаң 10 aprel 1925, Xonderqey[d] – 10 fevral 2022) — şair, nəsr yazıçısı, tərcüməçi, etnoqraf, tarix elmləri doktoru, Tıva Respublikasının Xalq Yazıçısı (1991), Tıva Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi (1980), RSFSR-ın əməkdar mədəniyyət işçisi (1985), Tıva Respublikasının əməkdar elm xadimi (2004), Nyu-York Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, Ənənəvi Mədəniyyət Tədqiqatçısı və Təbliğatçısı, "Dungur" Şamanlar Respublika Cəmiyyətinin prezidenti, uluslararası "Şamanizmin Yaşayan Xəzinəsi" titulunun sahibi. == Bioqrafiyası == Kenin-Lopsan Monquş 10 aprel 1925-ci ildə Tuva Xalq Respublikasının Cun-Xemçik rayonunun Çaş-Tal kəndində anadan olmuşdur. Ailənin altıncı uşaqdır. 2 nömrəli Qızıl Milli Məktəbinin ilk məzunlarından biridir. Leninqrad Dövlət Universitetinin Şərq şöbəsini bitirib (1952). SSRİ Elmlər Akademiyasının Leninqrad Etnoqrafiya İnstitutunda "Tıva şamanizmi poetikası və süjetləri" (1982) mövzusunda namizədlik dissertasiyasını, "Tuva şamanizminin şaman folklor materiallarına əsaslanan etnoqrafik tədqiqi problemləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edir. Sankt-Peterburqda,Rusiya Elmlər Akademiyasının Böyük Pyotr adına Antropologiya və Etnoqrafiya Muzeyində "Şaman folkloru materialları əsasında Tıva şamanlığının öyrənilməsinin etnoqrafik problemləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edir. Qızıl Pedaqoji Məktəbində Tuva dili və ədəbiyyatı müəllimi, Tıva Kitab Nəşriyyat Evində redaktor, 1964-cü ildən "Aldan Maadır" adına Respublika Diyarşünaslıq muzeyində aparıcı tədqiqatçı işləmişdir. Onun Novosibirskdə SSRİ Elmlər Akademiyasının Sibir bölməsinin Tarix, filologiya və filosofiya İnstitutunda yayınlanmış “Tıva şamanlığının ayin praktikası və folkloru. XIX yüzilliyin sonu – XX yüzilliyin başlanğıcı” monoqrafiyası böyük populyarlıq qazanmışdır.
Monquş Buyan-Badırqı
Monquş Buyan-Badlrqı (tıva Хүн Ноян Моңгуш Буян-Бадыргы Үгер-Даа; 25 aprel 1892 — 22 mart 1932) — Tıva ictimai və dövlət xadimi, Tıva dövlətçiliyinin qurucusu. Uzun müddət Tıvanın müstəqilliyi mübarizəsində iştirak etmişdir. Müstəqil siyasət yeritməsi SSRİ-nin xoşuna gəlməmişdir. 1929-cu ildə Moskvanın təlimatı ilə həbs olunmuş və 1932-ci ildə əks inqilabı fəaliyyətdə ittiham edilərək güllələnmişdir. Buyan-Badırqı 25 aprel 1892-ci ildə Ayanqati qəsəbəsində sürü qoruyucusu Nomçul Monquşun ailəsində anadan olub. Əmisi Xemçik Daa-kojuun noyonu Monquş Xaydıp tərəfindən oğulluğa götürülüb. Xaydıp Uqerda bəlkə də Tıvanın siyasi tarixindəki ən parlaq və ən güclü şəxsiyyətlərdən biri idi. Onunla görüşən avropalı və rusiyalı səyyahlar onun yüksək təhsilini, aristokratiyasını, idarəetmə qabiliyyətini təqdir edirdilər. Lakin Xaydıp görünür, şimal qonşusunun ərazisini və gücünü tamamilə aydın təsəvvür etmirdi. Rus-Yapon müharibəsində Rusiyanın məğlubiyyətindən sonra Noyonun rus köçkünlərinə münasibəti kəskin şəkildə dəyişdi, əslində onların qovulması başlandı.
Musique pour Supermarché
Musique pour Supermarché(azərb. Supermarketlər üçün musiqi‎)(ing. Music for Supermarkets) elektron musiqiçi və bəstəkar Jan Mişel Jarrın altıncı studiya albomudur .Albom yalnız bir nüsxə basılaraq yayıldı və onun əsas lövhələri şəxsən Jarr tərəfindən qəsdən məhv edildi.
Ölçey-ool Monquş
Ölçey-ool Kunqaa oğlu Monquş (d. 22 dekabr 1934 – 31 mart 1996) – Tuvanın Uluğ Nehir bölgəsindəki Ak-Hem qəsəbəsində anadan olan tuvalı şair və yazıçı. 1934-cü ilin 22 dekabrıda Tuvanın Uluğ Nehir adlı bölgəsinin Ak-Hem kəndində anadan olmuşdur. İbtidai təhsil alarkən qəza nəticəsində şikəst qalmış və təhsilini evdə özbaşına davam etdirmişdir. “Ulug-Hemnin çalqıqları” (Yeniseyin dalğaları) adlı dərnəyin həm yaradıcısı, həm də rəhbəri olmuşdur. SSRİ Yazıçılar Birliyinin üzvü olan Monquş Tuva türkcəsində adlandırdığı “Şılqaranqay küş-ajıl deeş” medalının da sahibidir. İlk şerlərini 1950-ci illərin əvvəllərində “Sıldısçıqaş” qəzetində nəşr etdirmişdir. “Çaa-Höldün aydınında” (1966), “Şiirler” (1971), “Hööreerin çuqaaları” (1971), “Kokpalar” (1975), “Süzüglelim” (1979), “Nazın” (1981), “Demisel” (1987), “Tanışpazım çeenner” (1993), “Tıva kiji” (1995), “Setkilimnin höönneri” (1996) adlı şerlər və nəsr antologiyasının yazçısıdır. O, həmçinin tərcüməçiliklə də mşğul olmuş və Yeseninin, Prokopyevin, Telpuqovun əsərlərini Tuva dilinə tərcümə etmişdir.
Porque te vas
"Porque te vas" və ya "Por qué te vas" – məşhur ispan mahnısı. Azərbaycanca "Niyə gedirsən?" və ya "Çünki gedirsən" kimi tərcümə edilə bilir. Mahnı 1974-cü ilin əvvəllərində müğənni Janettenin və Jose Luis Peralesin tərəfindən yazılmışdır. Bu mahnı 1976-cı il Carlos Sauranın Cría Cuervos filmində istifadə olunmuşdur. Mahnının ispanca sözləri: "Hoy en mi ventana brilla el sol Y un corazón se pone triste Contemplando la ciudad ¿Porque te vas? Como en cada noche desperté Pensando en ti Y en mi reloj todas las horas vi pasar ¿Porque te vas? Todas las promesas de mi amor se irán contigo Me olvidarás, me olvidarás Junto a la estación yo lloraré igual que un niño ¿Porque te vas? ¿Porque te vas? Bajo la penumbra de un farol se dormirán Todas las cosas que quedaron por decir, se dormirán Junto a las manillas de un reloj esperarán Todas las horas que quedaron por vivir, esperarán Todas las promesas de mi amor se irán contigo Me olvidarás, me olvidarás Junto a la estación yo lloraré igual que un niño ¿Porque te vas? ¿Porque te vas?
Məşuqə
Məşuqə — münasibətdə olduğu şəxsin evli olmasına baxmayaraq həmin kişi ilə sevgi-məhəbbət münasibətlərini davam etdirən qadınlar üçün istifadə edilən ifadə. Daha çox kişi partnyorun evli olduğu vəziyyətlər üçün istifadə olunur. Belə münasibətlər zamanı kişi və qadın bir yerdə yaşamır və münasibətin vəziyyəti adətən gizli saxlanılır.
Mosul müharibəsi (2016)
Fəth əməliyyatı və ya Fəttah əməliyyatı, daha çox Mosul müharibəsi, adı ilə tanınmış toqquşmalar. Döyüşlər Mosul şəhərini nəzarəti altında saxlayan İraq Şam İslam Dövlətinə qarşı, müttəfiq qüvvələr tərəfindən aparılır.
Mosul əməliyyatı (2016)
Mosul əməliyyatı (ərəb. معركة الموصل‎) - İraq ordusu, Kürdüstan Regional Hökumətinə tabe olan silahlı birləşmələr və xarici koalisiyanın dəstəyi ilə Mosul şəhərinin İraq Şam İslam Dövlətinin nəzarətindən çıxarılması uğrunda aparılan hərbi əməliyyat. Döyüşlər Biz Nineviyaya gəlirik (ərəb. قادمون يا نينوى‎; Qadimun Ya Naynawa) şüarı altında 2016-cı ilin 16 oktyabr tarixində başlanıb. 2014-cü ilin iyun ayında İraq Şam İslam Dövlətinin İraq ordusu ilə apardığı 6 günlük müharibə nəticəsində şəhər İŞİD-in nəzarəti altına keçib və həmin tarixdən sonra şəhərin azad olunması üçün aparılan əməliyyatlarda bir nəticə əldə olunmayıb. Mosul şəhərinin itirilməsi 2003-cü ildə ABŞ-nin İraqdakı Səddam Hüseyn rejiminə qarşı apardığı hərbi əməliyyatlardakı məğlubiyyətlərdən sonra ikinci ən böyük məğlubiyyət hesab olunur. Mosul şəhərinin azad olunması üçün 2015-ci ildə keçirilmiş Mosul əməliyyatı və 2016-cı ilin mart ayında başladılmış Mosul uğrunda əməliyyatda ciddi nəticələr əldə olunmamış, şəhər əvvəlki kimi İraq Şam İslam Dövlətinin nəzarəti altında qalmışdır. Müttəfiq qüvvələr əvvəlki iki əməliyyatda Mosul ətrafında yerləşən qəsəbə və kəndləri azad etməyə nail olmuşdular. Mosul müharibələrdən əvvəl 1.5 milyon əhalisi ilə İraqın ən böyük üçüncü şəhəri hesab olunurdu. İraq Şam İslam Dövlətinin özünə paytaxt olaraq elan etdiyi Suriya ərazisində yerləşən Əl-Rəqqa şəhəri ilə birlikdə Mosul, İŞİD nəzarətində olan ən böyük iki şəhərdən biridir.
Mosuo etnik qrupu
Mosuolar (çin. ənən. 摩梭, pinyin: Mósuō) — çox vaxt özlərini Na kimi də təqdim edirlər, Çinin Yunnan və Siçuan əyalətlərinin Tibet sərhədi yaxınlıqlarında yaşayan kiçik bir etnik qrupdur. Təqribən 40.000 nəfər əhalisi olab bu qrup Yongning bölgəsi və Lugu gölü ətrafında məskunlaşmışlar. Mosuoların tamamilə fərqli mədəniyyəti olmasına baxmayaraq, Çin hökuməti onları Naxilərlə eyni azlıq qrupa daxil etmişdir. Mosuolar anaxaqanlığı (matriarxat) həyat tərzinə malikdirlər. Mosuo mədəniyyəti əsasən anaxaqanlığının saxlandığı yeganə azlıqlardan biridir. Həqiqətdə bir çox ailədə qadınların ailənin rəisi qəbul edilməsi, mülkiyyətin qadın nəsli yolu ilə keçməsi, ticarət qərarlarının qadınların qəbul etməsi kimi Mosuo mədəniyyəti bir çox matriarxal xüsusiyyətlər daşıması ilə yanaşı, siyasi gücün daha çox kişilərin əlində cəmlənməsi onların tam olaraq matriarxal olmadıqlarını göstərir. Mosuolar daha çox əkinçiliklə məşğul olurlar. Bunun izlərinə gündəlik həyatda daha çox rast gəlmək olar.
Osqud-Şlatter xəstəliyi
Osqud-Şlatter xəstəliyi (ing. Osgood-Schlatter) – budun dördbaşlı əzələsinin vətərinin birləşdiyi qamış sümüyünün qabarcığının iltihabı və periostitidir. Daha çox yeniyetmə oğlanlarda fiziki yükdən sonra yaranır.
Mosul döyüşü (1745)
1743–1746 Osmanlı-Əfşar Müharibəsində baş verən döyüş. Nadir Şahın Oğlu Nəsrullah Mirzə Abdullah Paşanın Başçılıq ettiyi Osmanlı-Kürd qoşununu ağır bir məğlubiyyətə uğrattı.
Coşqun Cəbrayılov
Coşqun Adil oğlu Cəbrayılov — Nizami Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı. == Siyasi fəaliyyəti == Coşqun Adil oğlu Cəbrayılov əvvəllər Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyətində və Səbail Rayon İcra Hakimiyyətinin Ərazi idarəetmə və yerli özünüidarəetmə orqanları ilə iş şöbəsinin müdiri vəzifəsini icra edib. 2018-ci ilin sentyabrında BŞİH-in Ərazi idarəetmə və yerli özünüidaretmə orqanları ilə iş şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin edilib. 2022-ci il fevral ayının 18-də Nizami Rayonu icra başçısı təyin edilib.
Coşqun Diniyev
Coşqun Şahin oğlu Diniyev (13 sentyabr 1995, Bakı) — Türkiyə 1-ci Liqası təmsilçilərindən olan "Bandırmaspor" klubunda müdafiəyə meylli yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən azərbaycanlı peşəkar futbolçu. == Şəxsi həyatı == Coşqun Diniyev 13 sentyabr 1995-ci ildə Bakıda anadan olub. Onun atası Şahin Diniyev hal-hazırda AFFA-da Məşqçilər Şurasının üzvüdür. Məşqçi kimi də fəaliyyət göstərib. Böyük qardaşı Kərim Diniyev də "Kəpəz", "Zirə", "Sabah", "Səbail" kimi klublarda futbolçu kimi çıxış edib. == Karyerası == === İnter Bakı FK === İlk peşəkar futbolçu karyerasına 2012-ci ildə Bakının ovaxtkı "İnter Bakı" klubunda başlayan Coşqun, 2015-ci ilə qədər bu klubun şərəfini qoruyur. 2012/13-cü il futbol mövsümündə “İnter”in heyətində 2 oyuna çıxır və ümumilikdə 15 dəqiqə meydanda olur. Növbəti 2013/14 mövsümündə 7 oyunda meydanda olur. Bunlardan beşinə start heyətində meydana çıxıb. Digər 2 qarşılaşmada isə əvəzetmədən oyuna çıxıb.
Coşqun Məmmədov
Coşqun Orucov
Coşqun Rəhimov
Coşqun Allahverdi oğlu Rəhimov (8 dekabr 1972, Sumqayıt) — Azərbaycan aktyoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti. == Həyatı == Coşqun Rəhimov 8 dekabr 1972-ci ildə Sumqayıtda anadan olub. Azərbaycanın tanınmış aktyoru Hacı adını qazanmaq üçün müqəddəs Məkkəyə yola düşüb == Aktyor kimi == Həmkarı Rafael İsgəndərov ilə birlikdə "Bu Şəhərdə" adlı komediya teatrının qurucuları hesab olunurlar.
Coşqun Səfərov
Coşqun Xəlilov
Coşqun Zeynallı
Coşqun Zülfizadə
Sentyabr döyüşlərində şəhid olan Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin hərbi qulluqçuları — aşağıda 2022-ci ilin 12–15 sentyabr tarixlərində Ermənistan-Azərbaycan sərhədində Ermənistan və Azərbaycan silahlı qüvvələri arasında baş vermiş silahlı toqquşma zamanı həyatını itirən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 80 hərbi qulluqçusu barədə məlumat verilmişdir. Silahlı toqquşma zamanı Quru Qoşunlarının 33 hərbi qulluqçusu, Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin 24 hərbi qulluqçusu, Komando Briqadalarının 14 hərbi qulluqçusu və Dövlət Sərhəd Xidmətinin 9 hərbi qulluqçusu şəhid olmuşdur. Hərbi qulluqçuların 79-u hərbi əməliyyatlar zamanı, 1-isə döyüşlərdən sonra müalicə aldığı hospitalda şəhid olmuşdur. Şəhid olanların 14-ü zabit, 19-u gizir, 27-si müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçusu (çavuş və ya əsgər), 20-si isə sıravi əsgər (çağırışçı) idi. Şəhid olanların 32-si 2020-ci ildə Qarabağ müharibəsi zamanı hərbi əməliyyatlarda olmuşdu və müxtəlif orden və ya medallarla təltif edilmişdi. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 5 noyabr 2022-ci il tarixində Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsi uğrunda gedən döyüş əməliyyatlarında şəhid olmuş Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin hərbi qulluqçularının təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzaladı. Sərəncama əsasən Sentyabr döyüşləri zamanı şəhid olan 80 hərbi qulluqçusu "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi. Həmçinin həmin şəhidlərdən 30-u "Azərbaycan Bayrağı" ordeni, 18-i 3-cü dərəcəli "Rəşadət" ordeni, 32-si isə 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni ilə təltif edildi.
Coşqun Zülfüzadə
Coşğun Bayramov
Möngke xan
Münke xaqan (ən tezi 10 yanvar 1209, Böyük Monqol imperiyası – 11 avqust 1259) - Möngkə qaan adı ilə tanınan Monqol imperatoru. 1251-1259-cu illərdə hakimiyyətdə olmuşdur. Qızıl Ordu dövlətinin başçısı Batının köməyi ilə Münke 1251-ci ildə xaqan oldu . XIII əsrin 50- ci illərində İranda, Ərəb İraqında, Ön Asiyanın digər ölkələrində elə ərazilər var idi ki, onlar nə iqtisadi, nə də strateji cəhətdən tabe edilməmişdi. Bu əraziləri tabe etmək üçün böyük hərbi ekspedisiya hazırlandı və həyata keçirmək üçün Ali Monqol Xaqanı Münke öz qardaşı Hülakü xanı başda olmaqla göndərdi.
Mədəd Coşqun
Mədət Çoşqun (doğum adıyla Mədəd İsa oğlu İsmayılov; d. 18 iyun 1938, Azərbaycan Gəyliyən kəndi, Başkeçid rayonu, Gürcüstan SSR, SSRİ) — azərbaycanlı şair, publisist və ictimai xadim. Mədəd İsa oğlu İsmayılov 1938-cı il iyunun 18-də Borçalıda Dmanisi (Başkeçid) rayonunun Azərbaycan Gəyliyən kəndində anadan olmuşdur. 1959-cu ildə Dmanisi rayonu Qızılkilsə kəndində orta məktəbini qızıl medalla, 1961-ci ildə isə A.S.Puşkin adına Tbilisi Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Tarix-Filologiya fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Tbilisidə nəşr olunan "Samqori" qəzeti Mədəd Coşqunun ilk iş yeri olub. İnstitutu bitirdikdən sonra o, Dmanisi rayonuna qayıdıb, Qamışlı kəndində səkkizillik məktəbin direktor müavini, Dmanisi rayonunun yerli radio verilişləri redaksiyasının redaktoru, rayon partiya komitəsinin ideologiya şöbəsində təlimatçı vəzifələrində çalışıb. Mədəd Coşqun uzun illər Dmanisidə iki dildə (gürcü və Azərbaycan) çıxan "Trialeti" adlı rayon qəzetində Azərbaycan şöbəsinin redaktoru olub. Borçalıda milli qarşıdurma dövründə Mədəd Coşqunun Gürcüstanda sonuncu iş yeri olan "Trialeti" qəzetinin Azərbaycan dilində nəşri 1991-ci ildə dayandırılıb. Gürcüstanda azərbaycanlıların milli zəmində sıxışdırılmasının, yeni-yeni başlayan köç prosesinin qarşısını almaq, soydaşlarımızı məlumat blokadasından çıxarmaq üçün Mədəd Coşqun "İnam" adlı qeyri-leqal qəzet yaradaraq Borçalıda yayımlamağa başlayır. Mədəd Coşqun Dmanisidə 1992-ci ilə qədər mübarizəsini davam etdirir.
Qoşgül (Avurğazı)
Qoşgöl (başq. Ҡушкүл, rus. Кушкуль) — Başqırdıstan Respublikasının Avurğazı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Mixaylovka kənd şurasının tərkibindədir. Məsafələr: rayon mərkəzindən (Talbazı): 18 km, kənd sovetliyindən (Mixaylovka): 5 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Dövləkən stansiyası): 48 km. 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (46%), tatarlar (26%) üstünlük təşkil edir.
Zülfizadə Coşqun
İsgəndər Coşqun
İsgəndər Coşqun (ilk adı:İsgəndər Məhəmməd oğlu Hümmətov; 1927, Göyçay – 10 dekabr 1996) — şair, dramaturq. 1927-ci ildə Göyçay şəhərində fəhlə ailəsində doğulmuşdur. Burada orta təhsil alandan sonra Bakıda M.A.Əliyev adına Teatr İnstitutunun teatrşünaslıq fakültəsinə daxil olmuşdur. Həmin il "Mavzoleydə" adlı ilk mətbu şeri "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetində çapdan çıxmışdır. 1952-ci ildə Moskvada M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun poeziya şöbəsinə daxil olmuş, 1955-ci ildə oranı bitirmişdir. 1962-ci ildən M.Qorki adına Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında ədəbi hissə müdiri işləmişdir. 22 may 1991-ci ildə "Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi" adına layiq görülüb. Dramaturq, naşir, 1954-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü olan İsgəndər Coşqun 1996-cı il dekabr ayının 10-da vəfat edib. Müxtəlif illərdə "Gəmidə söhbət", "Qığılcımlar", "Mən atamı düşünərkən", "Nəğmə dolu ürək" və s. adlı kitabları çap olunub.
Boz müşgül
Boz müşgül (lat. Falco ardosiaceus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qızılquşkimilər dəstəsinin qızılquşlar fəsiləsinin qızılquş cinsinə aid heyvan növü.
Bəkir Coşqun
Bəkir Coşqun (1945, Şanlıurfa – 18 oktyabr 2020, Ankara) - Türkiyəli jurnalist, yazıçı == Həyatı == Bəkir Coşqun 1945-ci ildə Türkiyənin Şanlıurfa bölgəsində məmur bir atanın övladı olaraq dünyaya gəlib. İlk, orta və lise təhsilini Şanlıurfada alıb. Ali təhsilini Ankarada Başkent Jurnalistika Özəl Məktəbində bitirib. Daha sonra 1974-cü ildə foto müxbiri olaraq işə başlayıb. O, polis müxbiri və parlament müxbiri kimi də çalışıb. 1978-ci ildə “Günaydın” qəzetində keçib. Bu qəzetdə “Doqquzuncu kənd” adlı köşəsində fəaliyyət göstərib. 1987-ci ildə isə “Sabah” qəzetində “Onuncu kənd” başlıqlı köşədə yazmağa başlayıb. 1993-cü ildə “Hürriyyət” qəzetində işini davam etdirib. Onun dörd kitabı işıq üzü görüb: “Dövlət”, “Vəkilimi istəyirəm”, “Pakoya məktublar” və “Mən Pako”.
Coşqunə Əliyeva
Coşqunə Əliyeva (22 mart 2002) — Türkiyə Qadınlar Superliqasının "Kirəçburnu Spor" klubunda və Azərbaycanın qadınlardan ibarət milli futbol komandasında yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən azərbaycanlı futbolçu. Əliyeva 17 və 19 yaşadək futbolçulardan ibarət Azərbaycan yığmalarında da çıxış edib. == Klub karyerası == 2021-ci ilin dekabr ayında Əliyeva Türkiyəyə köçüb və Türkiyə Qadınlar Super Liqasının Kdz. Ereğli Belediye Spor klubunda oynamağa başlayıb. 2022–2023 Türkiyə Super Liqası mövsümündə o, Kireçburnu Spora transfer olub.