...Uşaqlar! Hazır olun! M.S.Ordubadi. Hər kəs dəyənək, tüfəng, qəmə, it götürüb getdi. A.Şaiq. Almurad baba … dəri qından bir qəmə çıxardıb satıla çəkdi
Полностью »Kiçik xəncər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Misri qılınc, ləzgi qəmə, Mən səni tər saxlamışam, Dolaşma cübbə-covşənə, Düşmana var saxlamışam.
Полностью »...yiməzlər II (Cəlilabad, Yardımlı, Gədəbəy, Qazax, Salyan) balaca xəncər. – Qəmə birdən əlimnən yerə düşdü (Gədəbəy); – Çoban qəməsin çıxartdı (Salyan
Полностью »...olur (Salyan) II (Quba, Cəbrayıl) topa; taya. – Uti yığıllar gəmə uladı (Quba); – Qabaxkı gəmələrim yaxşı yarpax oldu (Cəbrayıl)
Полностью »zərf 1. Gəzərək, yeriyə-yeriyə, hərəkət edə-edə. Gəzə-gəzə danışmaq. – Rüstəm bəy otaqda gəzə-gəzə öz-özünə danışarkən qapı taqqıldadı. Çəmənzəminli.
Полностью »[ər.] 1. is. şair. Ay. Süzülən nurunu toplayıb qəmər; Girdi buludlara, qaraldı göylər. M.Rahim. Yırğalanır göy sularda; O gecələr qızı qəmər. N.Rəfibə
Полностью »...uzun-uzun. R.Rza. 2. is. Yerli olmayan, özgə yerdən, kənardan gələn; yad, özgə, qərib. [Xanburabi:] Bu kimi batil fikirlər gəlmələrin uydurmasıdır. Ç
Полностью »...Məmmədəli əminin həyətinin aşağı tərəfində bir yekə gərmə qalağı var idi. C.Məmmədquluzadə. Yastığı gərmədir, döşəyi yovşan; Çamırlı kahada qış soyuq
Полностью »is. 1. Günün günbatandan günçıxana qədər, axşamdan səhərə qədər olan hissəsi. Gecə vaxtı. – Gecənin xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır. (Ata. sözü). Qədə
Полностью »dan. bax yenə. Bilmənəm ki, sənə nə demiş əğyar; Xəyalındır məndən genə gen kimi. M.P.Vaqif. Ələsgər eşqə düşüb; Sevdi cəfakarı genə. Aşıq Ələsgər. Əz
Полностью »...və ətəkləri yellənirdi. Ə.Əbülhəsən. İkisi də təzə geymə geymiş, başlarına qara mahud papaq qoymuşdular. P.Makulu.
Полностью »...xalça, xalı. Otağa gəbə döşəmək. – Biz oturduq yerə təzə döşənmiş təzə gəbələrin üstündə. C.Məmmədquluzadə. Evlərdən burovuz olaraq yığılan xalça və
Полностью »...gədəsi deyilmiydi? Qantəmir. 2. dan. Oğlan. [Ana:] Ay Allah, bu gədə lap dəli olacaq. S.Rəhman. [Turac:] Qızlar, amma gədə yamanca pərt oldu. İ.Əfənd
Полностью »is. Su nəqliyyatı vasitəsi. Yelkənli gəmi. Hərbi gəmi. Ticarət gəmisi. – Gəmisini itirən çarığını axtarmaz. (Ata. sözü). Elə bil gəmilər suda üzməyir;
Полностью »...bədəninə yapışıb onların qanını soran buğumayaqlı parazit. İti gənə basıb. İnsana xəstəlik keçirən gənələr xüsusi bir qrup təşkil edir. □ Hörümçək gə
Полностью »...gözdə, qəmzədə bəstədir, ay qız! M.P.Vaqif. Gələndə mürğdilim ğəm gölündə pərvazə; Xədəngi-qəmzə ilə həm şikar edən sən idin. X.Natəvan. Qəmzəsi can
Полностью »(Gəncə) qaçdı-tutdu <uşaq oyunu adı>. – A bajı, mən təmə-təmə oynuyanda həməşə yıxılıram
Полностью »is. məc. Ana. [Şərəfnisə xanım:] Əgər məməm deyən dərviş olmasaydı, şəksiz Müsyö Jordan Şahbazı aparacaqdı. M.F.Axundzadə. [Məmməd bacısı Fatmaya:] …N
Полностью »...məməcik 2-ci mənada. Gözün məməsi. 3. xüs. Hər hansı bir şeyin məmə ucu (kiçik çıxıntı) şəklində hissəsi; ucluq.
Полностью »is. Tavandan bir az aşağı divar uzunu kərpicdən, taxtadan, palçıqdan qabqacaq düzmək üçün düzəldilmiş yer; rəf
Полностью »1. растопыривание, натягивание; 2. кизяк (кирпич из навоза крупного рогатого скота, приготовленный для топки);
Полностью »«pala» (qəmə, bıçaq) və «vand» (düz) sözlərindən düzəlmiş, «düz bıçaq, iti qəmə» deməkdir.
Полностью »sif. Belinə qəmə bağlamış, belində qəmə olan, qəmə ilə silahlanmış. Hamısı qəməli və patrondaşlı, bircə Qəhrəman yüzbaşı patrondaşını çıxarıb qoyub qa
Полностью »хьун f. qəmlənmək, kədərlənmək, qüssələnmək, qəmə batmaq, pərişan olmaq, məyus olmaq.
Полностью »сов. dan. qüssəyə dalmaq, qəmə batmaq, qəmlənmək, qüssələnmək; qəm (kədər, qüssə) içində olmaq.
Полностью »(Kürdəmir) böyük bıçaq, qəmə. – Baltabıçağı taxçadan ver, bı əti qıçalıyım; – Baltabıçağınan yekə şeyləri doğruyurux
Полностью »сов. dan. məh. qəmgin olmaq, qəmə batmaq, qəmlənmək, kədərlənmək; сидеть пригорюнившись qəmgin halda oturmaq.
Полностью »(Zaqatala) dərd, qəm, qüssə, kədər ◊ Zürzüqə gitmax – dərdə-qəmə batmaq, qüssələnmək, kədərlənmək. – Oğlan zürzüqə gidipti
Полностью »...“qəmxar”dır. Birinci hissə (qəm) ərəbcədir, ikinci (xar) farsca “qəmə şərik” deməkdir (qəm yeyən). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »Xalq arasında qahmar kimi də işlədilir. “Qəm yeyən, yəni qəmə şərik olan” deməkdir. Birinci komponent ərəbcədir, ikinci isə farsca. (Bəşir Əhmədov. Et
Полностью »...Qolboyun olmaq – qucaqlaşmaq. Dur, qolboyun olaq fürsət var ikən; Nə qəmə, qüssəyə batmaq çağıdır? Q.Zakir.
Полностью »...Vəl; sünbülü döymək üçün ata, öküzə qoşulan alət. Mən qaçdım, mindim gəmə və çubuq ilə başladım malları sürməyə… C.Məmmədquluzadə.
Полностью »...həm dəm, həm də qəm çömçəsi deyərlər. O gahdan dəmə çalar, gahdan qəmə. Bəli, gətirdilər, Qurbaniyə bir dənə saz verdilər. (“Qurbani”)
Полностью »...kədər; гъам чӀугун qəm çəkmək, qəmlənmək, kədərlənmək; гъамуни кьун qəmə batmaq, qəm dəryasına batmaq (qərq olmaq), qəmgin olmaq, pərişan olmaq, kədə
Полностью »...kədər; гъам чӀугун qəm çəkmək, qəmlənmək, kədərlənmək; гъамуни кьун qəmə batmaq, qəm dəryasına batmaq (qərq olmaq), qəmgin olmaq, pərişan olmaq, kədə
Полностью »...vermək, yazıq olmaq; 2. məc. beli sınmaq (qırılmaq); yasa batmaq, qəmə batmaq; * я гуч тахьайди! ay sağ olmuş! (xitab, təşəkkür bildirir).
Полностью »İnsan sözünün cəmi; xalq, el, camaat. Qoca Lələm, nə dərd-qəmə dalmısan? Hicran qəhri dal qəddini əyibdi. Nədən bu şəhərin nası gülməyir, Nə səbəbdən
Полностью »ərəb. xirqə, fars. ...puş Xirqə geyən dərviş. Yatmışdım mən də, qəmə duş oldum, Oyandım qəflətdən xirqəpuş oldum, Kamandar ovçuya mən də tuş oldum, So
Полностью »...ясда гьатун (ясди кьун) yasa batmaq, kədərlənmək, qüssələnmək, qəmə batmaq; яс кьун yas tutmaq, yas saxlamaq.
Полностью »...мучает тоска кого, qəmdən qaçmaq бежать от тоски 2. горе, скорбь. Qəmə batmış убитый горем, ağır qəm тяжёлая скорбь ◊ qəmə batmaq погрузиться в горе,
Полностью »...müsəlmanlıqdan dönmək, xaçpərəst olmaq. Axırda zünnar bağlarsan; Qəmə yoldaş olan könlüm! Aşıq Valeh.
Полностью »klas. bax əcz. Tənha qalıb etdi naleyi-zar; Dərdü qəmə qıldı iczin izhar. Füzuli. Ətalət mayeyi-iczü kədərdir. M.Ə.Sabir. Ey milləti cəhalətə vadar ed
Полностью »...qomuq, avar, lak, tərəkəmə; Oynaq gözlər, şən dodaqlar, həpsi yabançı qəmə (A.İldırım). AVAR III is. məh. Evlərin damına döşənən qamışaoxşar ot.
Полностью »...yandırdı (A.Babayev). TUTULMAQ III f. Düçar olmaq. Avam anası tutuldu qəmə; Avam atası qaşını çatdı (M.Müşfiq).
Полностью »BIÇAQ, QƏMƏ [Valeh:] Mən əyilib yerdən həmin bu oğlanın bıçağını götürərək Sarıköynəyə verib dedim: – Dayan bunun yanında! Tərpənsə, qəməsini sox qarn
Полностью »sif. Qəmli, kədərli; qüssəyə, qəmə, kədərə batmış. Dizini qucaqladığı halda oturmuş hüznlü ana … ayağa qalxdı. Ə.Əbülhəsən. // Qəm, kədər, hüzn doğura
Полностью »...подвергнуться чему, eşqə mübtəla olmaq влюбляться, влюбиться, qəmə mübtəla olmaq быть подверженным печали, mübtəla etmək подвергать, подвергнуть. Fəl
Полностью »...Müqayisə et: cəbbə-cövşən qəza oxun saxlamaz. Misri qılınc, ləzgi qəmə, Mən səni təp saxlamışam, Dolaşma cübbə – covşənə, Düşmana var saxlamışam.
Полностью »...гъам чӀугун, фикир чӀугун, дерт чӀугун, гъамуни кьун, гъамуна гьатун; qəmə batmaq кил. qəm dəryasına batmaq; qəminə ortaq olmaq гъамуниз (дердиниз) ш
Полностью »...известись от горя; dərd-qəmi azdır kimin заботы мало у кого; dərdə-qəmə düçar etmək kimi причинять, причинить горе, страдание кому; dərd-qəm çəkmə не
Полностью »is. məh. Dəstəli kəsər alət, böyük bıçaq. Göyçəyin indi qəməlti dediyi qara saplı iri bıçağı o ili Gorusdan təzə almışdım
Полностью »