Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Adilə Sultan (Mehmed Səlahəddin Əfəndinin qızı)
Adilə Sultan (7 fevral 1887 – 7 dekabr 1973) — Osmanlı sülaləsinin üzvü, Osmanlı xanım sultanı. == Həyatı == Adilə Sultan 7 fevral 1887-ci ildə babasının taxtdan endirilişinin ardından həbs tutulduğu Çırağan sarayında dünyaya gəldi. Atası Sultan Muradın oğlu Səlahəddin Əfəndi, anası isə onun ikinci xanımı Tövhidə Zatıgül xanımdır. Babasının vəfat etdiyi 1904-cü ilədək bu sarayda nəzarət altında yaşayan Adilə Sultan daha sonra digər ailə üzvləriylə birlikdə Üsküdar sarayına köçürüldü. 15 may 1910-cu ildə Göztəpə köşkündə Arif Paşanın oğlu Faiq bəylə nigahlandı. Ancaq cəmi 3 il sonra cütlük boşandı və bu nigahdan övladları olmadı. 3 aprel 1914-cü ildə ikinci evliliyi Moralızadə Mehmed Əli bəyin oğlu Səlahəddin Əli bəylə baş tutdu və bu nigahdan bir qızı dünyaya gəldi. Ancaq ərinin 1918-ci ildə vəfatının ardından Adilə Sultan dul qaldı və bir daha evlənmədi. 3 mart 1924 tarixli TBMM qərarı ilə digər Osmanlı sülaləsi üzvləri kimi, Adilə Sultan da qızı Nilüfər xanım Sultanla birlikdə sürgünə göndərildi. Sürgün illərini bir çox ailə üzvləri kimi Fransanın Nitsa şəhərində keçirən Adilə Sultan burada son xəlifə Əbdülməcid Əfəndinin himayəsində yaşadı.
Mehmed Səlahəddin Əfəndi
Mehmed Səlahəddin Əfəndi (6 avqust 1861, Konstantinopol – 29 aprel 1915, Konstantinopol) — 33. Osmanlı sultanı V Muradın böyük oğlu, Osmanlı şahzadəsi. == Həyatı == Şahzadə Mehmed Səlahəddin Əfəndi 5 avqust 1861-ci ildə Dolmabağça sarayında dünyaya gəldi. Anası Rəftaridil Qadınəfəndidir. 1870-ci ildə Dolmabağça sarayında keçirilən mərasimlə Süleyman Əfəndi, Vahidəddin Əfəndi, Cəlaləddin Əfəndi, İzzəddin Əfəndi və Münirə Sultanın oğlu Sultanzadə Ələddin bəylə birlikdə sünnət edildi. Sarayda xüsusi təhsil almış, 15 yaşında ikən atası V Murad taxta çıxmış ancaq bir neçə ay sonra devrilərək Çırağan sarayına həbs edilmişdir. Gənclik illəri bu sarayda güclü nəzarət altında keçmiş, 1904-cü ildə atasının vəfatından sonra digər ailə üzvləri ilə birlikdə saraydan ayrılmışdır. Bu illərdə yazmağa başladığı xatirələri özünün və qardaş-bacılarının çəkdiyi əziyyətlərdən bəhs edir. 29 aprel 1915-ci ildə Üsküdar sarayında 53 yaşında vəfat etmiş, Yəhya Əfəndi türbəsinə dəfn edilmişdir. == Ailəsi == Dilazər xanım (d.
Osman Səlahəddin Əfəndi
Osman Səlahəddin Əfəndi (d. 7 iyul 1940, İsgəndəriyyə) — Osmanlı şahzadəsi və varisi. == Həyatı == Şahzadə Osman Səlahəddin Əfəndi 1940-cı ildə İsgəndəriyyədə dünyaya gəlmişdir. Atası Sultan Muradın nəvəsi Əhməd Nihad Əfəndi, anası isə Sultan Rəşadın nəvəsi Əminə Mukbilə Sultandır. Gənclik illəri doğulduğu İsgəndəriyyə şəhərində keçmiş, İngiltərədə ali təhsil aldıqdan sonra maliyyə müşaviri olaraq illərcə çalışmışdır. İngilis, ərəb və fransız dillərini mükəmməl şəkildə öyrənmişdir. 1983-cü ildə Qahirədə vəfat edən və İsgəndəriyyədə dəfn olunan atası Əli Vasib Əfəndinin məzarı 2007-ci ilin mayında oğlu Osman Səlahəddin Əfəndinin təşəbbüsü ilə Türkiyəyə gətirildi və Sultan Rəşad türbəsinə dəfn olundu. 10-cu Osmanlı ailə rəisi Dündar Əli Əfəndinin 18 yanvar 2021-ci ildə vəfatının ardından kiçik qardaşı Harun Əfəndi ailə rəisi olmuş, ailənin ikinci yaşlı üzvü olan Osman Səlahəddin Əfəndi isə ailə rəisliyinin varisi elan edilmişdir. == Ailəsi == 27 avqust 1966-cı ildə Athena Christoforides ilə (d. 9 mart 1944) evlənsə də, 6 may 1991-ci ildə boşandı.
Sultan Səlahuddin Əbdül Əziz məscidi
Sultan Səlahuddin Əbdül Əziz məscidi (malay Masjid Sultan Salahuddin Abdul Aziz)— Malayziyanın Selanqor ştatının dövlət məscidi. Məscid Şah Alamda yerləşir. Məscid ölkənin ən böyük məscididir və həmçinin İndoneziyada yerləşən İstiqlal məscidindən sonra Cənub-Şərqi Asiyada ikinci ən böyük məsciddir. Onun ən fərqləndirici xüsusiyyəti böyük, göy və gümüşü günbəzidir. Məscidin dörd minarəsi var və hər biri məscidin bir küncündə ucaldılıb. == Tarixi == Məscidin tikilməsi 14 fevral 1974-cü ildə Selanqor ştatının yeni paytaxtı Şah-Alamı tanıtmaq üçün mərhum Sultan Səlahuddin Əbdül Əziz tərəfindən tapşırılıb. Tikinti işləri 1982-ci ildə başlamış və 1988-ci il mart tarixində tamamlanmışdır. Məscid həmçinin öz göy günbəzinə görə Göy məscid kimi də adlanır. Bu məscidin ən fərqləndirici xüsusiyyəti dünyada ən böyük dini günbəzə malik olmasıdır. Günbəzin diametri 51.2 metrə, yer səviyyəsindən hündürlüyü isə 106.7 metrə çatır.
Səlahiyyətli banklar
Səlahiyyətli banklar — maliyyə bazarlarındakı natamam (tənzimlənən) rəqabət sistemində - mərkəzi bankın və ya müvafiq səlahiyyətləri verilmiş başqa bir qurumun müəyyən bank əməliyyatları aparmasına icazə verdiyi banklar və bank qurumları. Bu cür icazə verilməsi lisenziya şəklində verilə bilər, habelə müəyyən səlahiyyətlər verilən bankların siyahısını ehtiva edən bir hökumət və ya digər bir fərman şəklində verilə bilər. == Yaranma tarixi == Liberal məhdudiyyətsiz rəqabət sistemlərində “səlahiyyətli banklar” anlayışı yoxdur. Orta əsrlərdə və kapitalizmin başlanğıcında bir ölkənin özəl banklarının bir-biri ilə daxili bazarda, eləcə də xarici banklarla qarşılıqlı rəqabəti nəzəri olaraq yalnız bu və ya digər proteksionist tədbirlər çərçivəsində məhdudlaşdırıla bilər. Bununla birlikdə, 1806-1814-cü illərdə İngiltərənin Napoleon tərəfindən mallara, nəqliyyata və anbarlara qədər uzanan "Kontinental mühasirəsi" də beynəlxalq ödəmələr sistemini təsir etməmişdir. Sisteminin müvəkkil bank kateqoriyasının ortaya çıxması üçün ilkin şərtlər yaradan institusional əsas iki pilləli bank sistemidir. Üst səviyyə, dövlət adından “qanunverici” və tənzimləyici funksiyalarını yerinə yetirən, o cümlədən ikinci, aşağı səviyyədə fəaliyyət göstərən ticarət və digər banklara və maliyyə təşkilatlarına lisenziyalar verməklə həyata keçirən mərkəzi (emissiya) bankla təmsil olunur. qanuna görə bank işi kimi təsnif edilir (və buna görə lisenziyalaşdırma hüququ yalnız üst səviyyəli banka aiddir). Tamamilə bütün bank əməliyyatları bu cür lisenziyalaşdırmaya tabedir. Bu səbəbdən bir lisenziya alınması faktı onu alan bankı “səlahiyyətli bank” hesab etməyə əsas vermir.
Səlahpəyahs (Kəleybər)
Səlahpəyahs (fars. صلاح پيه س‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Kəleybər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 177 nəfər yaşayır (33 ailə).
Səlahəddin
Səlahəddin Əyyubi (1138, Tikrit – 4 mart 1193, Dəməşq) — Misir, Suriya, Yəmən, Hicaz və Fələstinin sultanı və Əyyubilər sülaləsinin ilk hökmdarı. == Həyatı == Səlahəddin Əyyubi 1187-ci il oktyabrın 2-də Qüdsü səlibçilərdən azad edərək 88 il sürmüş xristian ağalığına son qoymuş və avropalıların III xaç yürüşünü dəf etmişdir. Səlahəddin müsəlman mədəniyyətinin qəhrəmanı hesab olunur. Ailəsinin kurd əsilli olduğu güman olunur. Əyyubilər sülaləsindən idi. == Ailəsi və mənşəyi == əl-Məlik əl-Mənsur Əsəd əd-Din Əbül-Haris Şirkuh ibn Şadi ibn Mərvan əl-Məlik əl-Əfdal Nəcm əd-Din Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan (ərəb. الملك ألأفضل نجم الدين أيوب بن شاﺬي بن مروان‎) və Məsudə Xatun binti Tokuş un övladları:əl-Məlik əl-Müəzzəm Şəms əd-Dövlə Fəxr əd-Din Turanşah ibn Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan əl-Məlik ən-Nasir Saləh əd-Dünya və-d-Din Əbül-Müzəffər Yusif ibn Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan (ərəb. الملك الناصر أبو المظفر يوسف بن أيوب بن شاﺬي بن مروان‎)Arvadı: İsmət əd-Din Xatun (ərəb. عصمة الدين خاتون‎) === İlk illəri === Səlahəddin təxminən 1138-ci ildə müasir İraqın Tikrit şəhərində doğulmuş, kiçik yaşlarında təhsilini davam etdirmək üçün Dəməşqə göndərilmişdir. Onun atası Nəcməddin Əyyub, Baalbek əyalətinin əmiri idi.
Səlahəddin (el)
Səlahəddin mühafəzəsi - İraqın Respublikasının inzibati ərazi vahidi. Səlahəddin mühafəzəsinin ərzisi 24.751 km², 1997-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən əhalisi 904.432 nəfər, inzibati mərkəzi Samərra şəhəridir. Səlahəddin mühafəzəsində 804 yaşayış məntəqəsi vardır.
Səlahəddin Adil Paşa
Səlahəddin Adil Paşa (türk. Selahattin Adil) (19 yanvar 1882, Konstantinopol – 27 fevral 1962, İstanbul) — Türk əsgər və siyasətçi. == Həyatı == Səlahəddin Adil 19 yanvar 1882-ci ildə İstanbul şəhərində anadan olmuşdur. == Hərbi fəaliyyəti == 1902-ci ildə Qərargah kapitanı oldu. 1905-ci ildə Şam şəhərindəki 5-ci orduya, 1906-cı ildə isə Selanikdəki 3-cü orduya təyin edildi. 1906-cı ildə İstanbuldakı Türkiyə Quru Qoşunları məktəbində müəllim köməkçisi kimi fəaliyyət göstərməyə başladı. 31 mart hadisəsi zamanı Hərəkat ordusunda xidmət edirdi. 1910–1911-ci illərdə Buxarest şəhərinin meri oldu. İtaliya-Osmanlı müharibəsinə və Balkan müharibələrinə qoşuldu. Birinci Dünya müharibəsində Çanaqqala və Şərq cəbhələrində iştirak etdi.Çanaqqala müharibəsindən öncə Çanaqqala İstehkam Mövqe Komandirliyində qərargah rəhbəri kimi xidmət etmişdir.
Səlahəddin Bahəddin
Səlahəddin Məhəmməd Bahəddin Sadiq (ərəb. صلاح الدين بهاء الدين‎; 1950, Hələbcə) — kürd siyasətçi. O, Kürdüstan İslam Birliyinin qurucusu və indiki lideridir. == Həyatı == Səlahəddin Məhəmməd Bahəddin Sadiq 1950-ci ildə Hələbcə şəhərində anadan olmuşdur. O, 1971–1981-ci illərdə müəllim işləmişdir. Səlahəddin Bahəddin İraq ordusunda xidmət etməkdən imtina etdikdən sonra vəzifəsindən azad edilmişdir. O, BƏƏS Partiyasına qoşulmaqdan imtina etdikdən sonra işgəncələrə məruz qalmışdır. Səlahəddin Bahəddin ardınca İraqı tərk edərək 10 il İran, Türkiyə və Körfəz ölkələrində yaşamışdır. O, daha sonra 1991-ci ildə İraqa qayıtmışdır.Səlahəddin Bahəddin 6 fevral 1994-cü ildə Kürdüstan İslam Birliyinin təsisçilərindən biri olmuşdur. O, birinci ümumi konfransda partiyanın baş katibi seçilmişdir.
Səlahəddin Bitar
Salahəddin Bitar (ərəb. صلاح الدين البيطار‎; 5 may 1912, Dəməşq – 21 iyul 1980[…], Parisin 8-ci rayonu[d]) — Suriya siyasətçisi. O, 1940-cı illərin əvvəllərində Mişel Əfləq ilə Ərəb Bəəs Partiyasını qurmuşdur. Onlar 1930-cu illərin əvvəllərində Parisdə təhsil alan tələbələr olaraq, milliyətçilik və sosializm aspektlərini birləşdirən bir doktrina formalaşdırmışdılar. Bitar daha sonra Suriyada bir neçə erkən Bəəs hökumətində baş nazir vəzifəsində çalışmış, lakin partiya daha radikallaşdıqca oradan uzaqlaşmışdır. O, 1966-cı ildə ölkədən qaçmış, daha çox Avropada yaşayıb və 1980-ci ildə sui-qəsdə uğrayana qədər siyasi fəaliyyətini davam etdirmişdir. == Əsərləri == Onun yazılarına aşağıdakılar daxildir: Al-Siyasah al-Arabiyah bayn al-Mabda wa al-Tatbiq (Prinsip və təcrübədə ərəb siyasəti). Beirut: Dar al-Taliah, 1960. Nida al-Ba'th (Bəəs mübarizəsi). Beirut: Dar al-Taliah, 1963–1965.
Səlahəddin Eyyubi
Səlahəddin Əyyubi (1138, Tikrit – 4 mart 1193, Dəməşq) — Misir, Suriya, Yəmən, Hicaz və Fələstinin sultanı və Əyyubilər sülaləsinin ilk hökmdarı. == Həyatı == Səlahəddin Əyyubi 1187-ci il oktyabrın 2-də Qüdsü səlibçilərdən azad edərək 88 il sürmüş xristian ağalığına son qoymuş və avropalıların III xaç yürüşünü dəf etmişdir. Səlahəddin müsəlman mədəniyyətinin qəhrəmanı hesab olunur. Ailəsinin kurd əsilli olduğu güman olunur. Əyyubilər sülaləsindən idi. == Ailəsi və mənşəyi == əl-Məlik əl-Mənsur Əsəd əd-Din Əbül-Haris Şirkuh ibn Şadi ibn Mərvan əl-Məlik əl-Əfdal Nəcm əd-Din Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan (ərəb. الملك ألأفضل نجم الدين أيوب بن شاﺬي بن مروان‎) və Məsudə Xatun binti Tokuş un övladları:əl-Məlik əl-Müəzzəm Şəms əd-Dövlə Fəxr əd-Din Turanşah ibn Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan əl-Məlik ən-Nasir Saləh əd-Dünya və-d-Din Əbül-Müzəffər Yusif ibn Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan (ərəb. الملك الناصر أبو المظفر يوسف بن أيوب بن شاﺬي بن مروان‎)Arvadı: İsmət əd-Din Xatun (ərəb. عصمة الدين خاتون‎) === İlk illəri === Səlahəddin təxminən 1138-ci ildə müasir İraqın Tikrit şəhərində doğulmuş, kiçik yaşlarında təhsilini davam etdirmək üçün Dəməşqə göndərilmişdir. Onun atası Nəcməddin Əyyub, Baalbek əyalətinin əmiri idi.
Səlahəddin Kazımov
Kazımov Salahəddin Həsən oğlu (22 dekabr 1920, Zaqatala – 2 iyul 1978, Bakı) — general-mayor, Azərbaycan SSR daxili işlər nazirinin müavini, Böyük Vətən müharibəsi illərində artilleriya diviziyası komandiri, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı == Həyatı == Zaqatala rayonu Qass (indiki Dağlı) kəndində dünyaya göz açmış və 1941-ci ildə hərbi xidmətə çağrılmışdır. 1942-ci ilin aprelindən Mərkəzi cəbhədə 13-cü ordu tərkibində, 62-ci artilleriya alayında batalyon komandiri vəzifəsində döyüş əməliyyatında başlamışdır.Milliyətcə saxurdur. Baş leytenant S.Kazımov Desna, Dnepr və Pripyat çaylarının keçilməsi əməliyyatlarında fərqlənmişdir. 1943-cü ilin 22–23 sentyabrında Dnepr çayını keçərkən sərrast atəş ilə düşmənin atəş nöqtələrini məhv edərək alayın Dneprin sağ sahilinə keçməsini və hücüm əməliyyatının Çerniqov və Qomel istiqamətlərində genişlənməsini təmin etmiş və 1943-cü ilin 16 oktyabrında Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı almışdır. Müharibədən sonrakı dövrdə Azərbaycanda Daxili İşlər Nazirliyi sistemində işləmiş və general-mayor rütbəsində nazir müavini vəzifəsinə yüksəlmişdir. Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Salahəddin Kazımovun Bakı şəhərində yaşadığı Səməd Vurğun küçəsi 196 ünvanındakı binaya baralyefi vurulmuşdur. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == 9may.az. Qəhrəmanlar.
Səlahəddin Paşalı
Səlahəddin Paşalı (2 fevral 1990, Bodrum, Muğla ili) — Türkiyə aktyoru. == Həyatı == Paşalı 2 fevral 1990-da Muğla, Bodrumda anadan oldu. 14 yaşında Darüşşafaka İdman Klubuna transfer olmuşdur. İnfrstruktut müddətində komanda başçısı olmuşdur. Təhsilini Budapeştdə Sənət İdarəsi oxuyaraq bitirib. Sonra Craft Emalatxanada aktyorluq təhsili alıb. İlk aktyorluq karyerasına 2017-ci ildə Show TV-də verilən "Ürək Döyüntüsü" serialı ilə başladı. Sonra 2018-ci ildə "Bir Ümid Kifayət Edər" serialında rol aldı. 2019-cu ildə isə Kanal D-də verilən "Ləkə" serialında rol aldı. 2020-ci ildə baş rollarda Halit Ergenç və Ozan Güvenin olduğu "Babil" serialı ilə karyerasına davam etdi.
Səlahəddin Quliyev
Səlahəddin Məlik oğlu Quliyev (13 iyun 1958, Səfikürd, Qasım İsmayılov rayonu – 9 sentyabr 2022) — 1994–2004-cü illərdə Azərbaycan Prezidentinin mətbuat katibi və mətbuat katibinin müavini, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar jurnalisti, "91-lər" — 1992-ci ildə Naxçıvan Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyevin Azərbaycanda hakimiyyət uğrunda açıq və fəal mübarizəyə səsləyən, onun hakimiyyətə qayıdışı üçün müraciətə imza atmış, Yeni Azərbaycan Partiyasının "qızıl fondu" elan olunmuş 91 nəfər tanınmış ziyalılardan biri == Həyatı == Quliyev Səlahəddin Məlik oğlu 13 iyun 1958-ci ildə Azərbaycan Respublikası Goranboy rayonu Səfikürd kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1965–1966-cı il tədris ilində Tatarlı kənd səkkizlik məktəbində 1-ci sinifə daxil olmuş, 1975-ci ildə Goranboy rayonu 2№ li şəhər orta məktəbini, 1969–1974-cü illərdə Goranboy şəhərində 1№li musiqi məktəbinin tar şöbəsini bitirmişdir. 1975–1976-cı illərdə Səfkürd kəndində kalxozda işləmiş, 1976–1978-ci illərdə ordu sıralarında qulluq etmişdir. 1978–1980-ci illərdə kalxozda işləmişdir. 1980–1985-ci illərdə Bakı Slavyan Universitetində və Maksim Qorki adına Dünya Ədəbiyyatı İnstitutunda təhsil almışdır. Təhsil illərində Bakı və "Bakı axşam" qəzetlərində ədəbi işçi işləmişdir. İnstitutu bitirdikdən sonra təyinatla həmin qəzetdə işləmişdir. 1989–1991-ci illərdə Respublika Teatr Cəmiyyətində işləmişdir. 1991–1993-cü illərdə Azərittifaqda işləmişdir. 1993–2004-cü illərdə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Mətbuat xidmətinə rəhbərlik etmişdir.
Səlahəddin Xəlil
əl-Məlikül-Əşrəf Səlahuddin Xəlil ibn Kalavun əl-Əlfi əs-Salihi (1262–1293) — Məmlük sultanı (1290–1293). == Həyatı == Xəlil ibn Kalavun 1262-ci ildə doğulmuşdu. Məmlük sultanı əl-Məlikül-Mənsur Seyfəddin Kalavunun oğludur. Böyük qardaşı əl-Məliküs-Salih Əlaəddin Əlinin ölümü üzərinə (1288) vəliəhd oldu. Əslında Sultan Kalavun əxlaq və davranışlarından xoşnud olmadığı üçün Xəlili vəliahd təyin etmək istəmirdi. Qazı Fəthuddin İbn Əbdüzzəhir, Xəlilin vəliahd təyiniylə ilgili bəlgəni imza etməsi üçün ona arz etdiyi zaman onu müsəlmanların idarəsini üstlənəcək vasıfdə görmədiyini söyləyərək imzalamamışdı. Niyəti kiçik oğlu Məhəmmədi vəliahd təyin etməkdi. Başda naib-i saltanat Hüsaməddin Torumtay olmaqla, əmirlər də Xəlili sevmir və böyük qardaşı Əlaəddini onun zəhərlədiyini iddia edirdilar. Ancaq Kalavun bu işi Xəlildən daha yaxşı yapacak başqa bir oğlu olmadığından onun vəliahd olmasına razı olmuş, Trablusşam səfərinə çıxarkən də Misirdə onu naib olaraq buraxmışdı (1289). əl-Məlikül-Əşrəf Xəlil, Kalavunun Aqqa səfəri sırasında xəstələnməsi və qısa bir müddət sonra ölümü üzərinə Məmlük taxtına keçdi (11 noyabr 1290).
Səlahəddin Xəlilov
Səlahəddin Xəlilov (Səlahəddin Sədrəddin oğlu Xəlilov; təxəllüsü; Əbu Turxan; 22 fevral 1952, Marneuli) — fəlsəfə elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2007). == Həyatı == Səlahəddin Xəlilov 22 fevral 1952-ci ildə Borçalı mahalında, Sarvan qəsəbəsində (indi, Gürcüstan Respublikasının Marneuli şəhərində) anadan olmuşdur. 1968-ci ildə orta məktəbi qızıl medalla bitirərək, BDU-nun fizika fakültəsinə daxil olmuşdur. 1973-cü ildə BDU-nun fizika fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş, təyinat üzrə universitetin molekulyar fizika kafedrasında saxlanmışdır. Elmi fəaliyyətini fəlsəfə ixtisası üzrə aspiranturaya qəbul olunmaqla davam etdirmişdir. Özəl "Azərbaycan" universitetini qurmuş, universitetin təsisçiliyindən çıxana qədər onun rektoru olmuşdur. == Ailəsi == Evlidir, oğlu və 2 qızı var. == Elmi-pedaqoji fəaliyyəti == 1976-cı ildə “Elmi-texniki tərəqqinin sistem-struktur təhlili” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək fəlsəfə elmləri namizədi (PhD) dərəcəsini almışdır. 1990-cı ildə “Elmi-texniki tərəqqinin məntiqi-qnoseoloji tədqiqi” mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş, ADPU-nun fəlsəfə kafedrasının professoru və müdiri vəzifəsinə seçilmişdir. 1991-ci ildə Azərbaycanda özəl təhsil sisteminin əsasını qoymuş, ilk ingilisdilli özəl gimnaziyanı, humanitar liseyi və ilk özəl universitetlərdən biri olan Azərbaycan Universitetini təsis etmişdir.
Səlahəddin mühafazası
Səlahəddin mühafəzəsi - İraqın Respublikasının inzibati ərazi vahidi. Səlahəddin mühafəzəsinin ərzisi 24.751 km², 1997-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən əhalisi 904.432 nəfər, inzibati mərkəzi Samərra şəhəridir. Səlahəddin mühafəzəsində 804 yaşayış məntəqəsi vardır.
Səlahəddin mühafəzası
Səlahəddin mühafəzəsi - İraqın Respublikasının inzibati ərazi vahidi. Səlahəddin mühafəzəsinin ərzisi 24.751 km², 1997-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən əhalisi 904.432 nəfər, inzibati mərkəzi Samərra şəhəridir. Səlahəddin mühafəzəsində 804 yaşayış məntəqəsi vardır.
Səlahəddin mühafəzəsi
Səlahəddin mühafəzəsi - İraqın Respublikasının inzibati ərazi vahidi. Səlahəddin mühafəzəsinin ərzisi 24.751 km², 1997-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən əhalisi 904.432 nəfər, inzibati mərkəzi Samərra şəhəridir. Səlahəddin mühafəzəsində 804 yaşayış məntəqəsi vardır.
Səlahəddin Özdəmir
Səlahəddin Özdəmir (türk. Selahattin Özdemir; 1963, Adana – 27 avqust 2019, Mersin) — türk arabesk musiqi sənətkarı. Özdəmir, qardaşının gənc yaşlarında dinlədiyi və daha sonra sənət aləminə girdiyi Orxan Gəncəbayın musiqilərindən xeyli təsirlənmişdir. 1982-ci ildə ilk musiqisini buraxan sənətçi 2019-cu ildə sənət dünyasını tərk etmişdir. Mersində idarəçilik edərək keçinən Səlahəddin, 56 yaşında Mersində ürək tutması nəticəsində xəstəxanada bir müddət müalicə aldıqdan sonra vəfat etmişdir.2000-ci illərdə irəli sürdüyü ingilis dilli arabesk musiqi layihəsi o qədər də diqqət çəkməmişdir. Səlahəddin Özdəmir, Adana Dövlət Təhlükəsizlik Məhkəməsinə gəncliyində oxuduğu 4 mahnıdan peşman olduğunu bildirmiş və bu mahnıların kasetlərindən çıxarılmasını və radiolarda çalınmamasını istəmişdir. Gəncliyinin verdiyi həyəcan ilə onları oxuduğunu söyləmiş, lakin indi bu mahnıların çalındığına görə peşman olduğunu bildirmişdir. Bu mahnılar ayrılıq və sevgidən bəhs edən "Yanlış Yerde Doğmuşum", "Yaşamam Artık", "Esrar Perdesi" və "Hem Yaratıyorsun Hem Unutuyorsun"dur. Sənətçi 27 avqust 2019 tarixində Mersində ürək tutması nəticəsində 56 yaşında vəfat etmişdir.
Səlahəddin Əyyubi
Səlahəddin Əyyubi (1138, Tikrit – 4 mart 1193, Dəməşq) — Misir, Suriya, Yəmən, Hicaz və Fələstinin sultanı və Əyyubilər sülaləsinin ilk hökmdarı. == Həyatı == Səlahəddin Əyyubi 1187-ci il oktyabrın 2-də Qüdsü səlibçilərdən azad edərək 88 il sürmüş xristian ağalığına son qoymuş və avropalıların III xaç yürüşünü dəf etmişdir. Səlahəddin müsəlman mədəniyyətinin qəhrəmanı hesab olunur. Ailəsinin kurd əsilli olduğu güman olunur. Əyyubilər sülaləsindən idi. == Ailəsi və mənşəyi == əl-Məlik əl-Mənsur Əsəd əd-Din Əbül-Haris Şirkuh ibn Şadi ibn Mərvan əl-Məlik əl-Əfdal Nəcm əd-Din Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan (ərəb. الملك ألأفضل نجم الدين أيوب بن شاﺬي بن مروان‎) və Məsudə Xatun binti Tokuş un övladları:əl-Məlik əl-Müəzzəm Şəms əd-Dövlə Fəxr əd-Din Turanşah ibn Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan əl-Məlik ən-Nasir Saləh əd-Dünya və-d-Din Əbül-Müzəffər Yusif ibn Əyyub ibn Şadi ibn Mərvan (ərəb. الملك الناصر أبو المظفر يوسف بن أيوب بن شاﺬي بن مروان‎)Arvadı: İsmət əd-Din Xatun (ərəb. عصمة الدين خاتون‎) === İlk illəri === Səlahəddin təxminən 1138-ci ildə müasir İraqın Tikrit şəhərində doğulmuş, kiçik yaşlarında təhsilini davam etdirmək üçün Dəməşqə göndərilmişdir. Onun atası Nəcməddin Əyyub, Baalbek əyalətinin əmiri idi.
Səlahət Ağayev
Səlahət Ağayev (4 yanvar 1991, Füzuli) — Misli Premyer Liqasında çıxış edən "Səbail"in və Azərbaycan milli futbol komandasının qapıçısı. == Həyatı == Səlahət Ağayev 1991-ci il yanvarın 4-ü Füzuli şəhərində anadan olmuşdur. == Karyerası == Futbolçu "İnter" (Bakı), MOİK , "Sumqayıt" , "Neftçi" və "Qəbələ" klublarında çıxış edib. 2023-cü ilin yayından "Səbail"in uğurları üçün çalışır. === Beynəlxalq === Səlahət Ağayev milli komandada debüt matçını 2010-cu ildə keçirib.
Səlahəddin Demirtaş
Səlahəddin Dəmirtaş (10 aprel 1973-cü ildə anadan olub) türk siyasətçisi, yazar və solçu kürd yönümlü Xalqların Demokratik Partiyasının (HDP) keçmiş həmsədridir. O, kürdlərin sülh və ədalət uğrunda mübarizəsinin simvoludur və onun həbsi insan haqları qrupları və beynəlxalq hökumətlər tərəfindən geniş şəkildə pislənib. Dəmirtaş Türkiyənin Elazığ vilayətinin Palu rayonunda kürd ailəsində anadan olub. 1998-ci ildə Ankara Universitetinin Hüquq fakültəsini bitirib, 2004-cü ildə siyasətə başlamazdan əvvəl bir neçə il hüquqşünas kimi çalışıb. Demokratik Xalq Partiyasının (DEHAP) üzvü olaraq Diyarbəkir İl Şurasına seçilib, 2007-ci ildə isə Sülh və Demokratiya Partiyasının (BDP) üzvü olaraq Türkiyə Böyük Millət Məclisinə seçilib. O, 2011 və 2015-ci illərdə yenidən bu vəzifəyə seçilib. 2014-cü ildə Dəmirtaş Figen Yüksekdağla birlikdə HDP-nin həmsədri seçilib. HDP Türkiyədə kürdlərin hüquqlarını və demokratiyasını müdafiə edən kürdpərəst bir partiyadır. Dəmirtaş HDP-nin həmsədri kimi Türkiyə siyasətində tanınmış sima olub, mötədil və barışdırıcı ritorikası ilə tanınıb. O, Türkiyə hökuməti ilə kürd azlığı arasında potensial körpü qurucusu kimi görünürdü.
Səlahəddin Dəmirtaş
Səlahəddin Dəmirtaş (10 aprel 1973-cü ildə anadan olub) türk siyasətçisi, yazar və solçu kürd yönümlü Xalqların Demokratik Partiyasının (HDP) keçmiş həmsədridir. O, kürdlərin sülh və ədalət uğrunda mübarizəsinin simvoludur və onun həbsi insan haqları qrupları və beynəlxalq hökumətlər tərəfindən geniş şəkildə pislənib. Dəmirtaş Türkiyənin Elazığ vilayətinin Palu rayonunda kürd ailəsində anadan olub. 1998-ci ildə Ankara Universitetinin Hüquq fakültəsini bitirib, 2004-cü ildə siyasətə başlamazdan əvvəl bir neçə il hüquqşünas kimi çalışıb. Demokratik Xalq Partiyasının (DEHAP) üzvü olaraq Diyarbəkir İl Şurasına seçilib, 2007-ci ildə isə Sülh və Demokratiya Partiyasının (BDP) üzvü olaraq Türkiyə Böyük Millət Məclisinə seçilib. O, 2011 və 2015-ci illərdə yenidən bu vəzifəyə seçilib. 2014-cü ildə Dəmirtaş Figen Yüksekdağla birlikdə HDP-nin həmsədri seçilib. HDP Türkiyədə kürdlərin hüquqlarını və demokratiyasını müdafiə edən kürdpərəst bir partiyadır. Dəmirtaş HDP-nin həmsədri kimi Türkiyə siyasətində tanınmış sima olub, mötədil və barışdırıcı ritorikası ilə tanınıb. O, Türkiyə hökuməti ilə kürd azlığı arasında potensial körpü qurucusu kimi görünürdü.
Salah
Salah — Qaraqoyunlu elinin kəndlərindən biri olaraq Ermənistan SSR-in İcevan (Karvansara) rayonunda, Tərsəçay sahilində, rayon mərkəzindən 15 km cənub-qərbdə meşə ilə örtülü səfalı bir yerdə azərbaycanlılar yaşamış kənd. Kəndin əhalisinin əhəmiyyətli bir hissəsi 1950-ci ildə qonşu Göyərçin kəndindən köçüb gələnlərdir. Azərbaycanlı əhalisi 1905-ci ildə 39, 1914-cü ildə 64, 1931-ci ildə 112 nəfər olub. Salah kəndindəki son azərbaycanlılar 1988-ci ildə faciəli olaylar zamanı kənddən bütünlüklə qovulmuş və orada ermənilər məskunlaşdırılmışdır. Kəndin adı 1991-ci ildə "Ağavnavank" olaraq dəyişdirilmişdir. Hazırda Tavuş marzına (vilayətinə) aid bir kənddir. == Tarixi == Salah kəndi Qafqaz və Zaqafqaziya diyarı idarəsinin dəyişdirilməsi haqqında 1867-ci il 9 dekabr tarixli çar fərmanı əsasında yaradılmış Yelizavetpol quberniyasının Qazax qəzasına aid olmuşdur. 1918-ci ildən 1920-ci ilə qədər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ərazisi daxilində mövcud olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Qazax qəzasında hərbi inqilab komitəsi yaradıldı. Ermənistanda sovet hökuməti qurulduqdan (1920, 29 noyabr) sonra Qazax qəzası ərazisinin 44,5%-i, o cümlədən 1874-cü il inzibati bölgüsünə görə Azasu, Qaradaş, Qılınc kənd, Uzuntala, Baranin, Qalaçı, Kötikənd, Qoşqotan Külpi, Yeni Dilican, Köhnə Dilican, Karvansara, Qaraqoyunlu, Polad-Ayrım, Xaştar, Başkənd, Küləli, Mixaylovsk, Tatlıkənd, Tovuzqala kəndləri Ermənistanın tərkibində qaldı.
Silah
Silah — insanların və ölkələrin bir başqa insana və ya ölkələyə qarşı müdafiə və müqavimət üçün istifadə etdiyi alətdir. Silahlardan həm də özünü müxtəlif yırtıcılardan və təhlükəli obyektlərdən qorumaq üçün istifadə edilir. == Silahın tarixi == İlk dəfə odlu silah XIV əsrdə Çində ixtira olundu. Daha sonra bu odlu silahlar Yaxın Şərqə, Avropaya və Afrikaya yayıldı. Hətta silahda istifadə olunan barıtı da çinlilər ixtira edib. Bu isə IX əsrdə ixtira olunub. == Silah növləri == Silahlar iki yerə bölünürlər: soyuq və odlu. === Soyuq silahlar === Soyuq silahlara bıçaq, şüşə parçası, kəsici alətlər, sağlamlığa zərər verə biləcək bütün bərk əşyalar və s. aiddirlər. Soyuq silahlar da iki yerə bölünürlər: cinayət məsuliyyəti daşıyan və daşımayan.
Səcah
Səcah binti əl-Haris (ərəb. سجاح بنت الحارث‎) — İslama görə, o, 7-ci əsrdə İslamı qəbul edən bəzi ərəbləri yeni dindən uzaqlaşmağa təşviq edən yalançı peyğəmbər idi. == Bioqrafiyası == Səcah Taqlibitlər arasında böyüyür və buna görə də xristianlığa yaxşı bələd idi. Məhəmməd peyğəmbərin dövründə Səcah “buludların ağası” adlandırdığı Tanrı adından trans halında danışdığını iddia edirdi. O, xüsusi bir yüksəklikdən (minbər) “vəhylər” söyləyirdi. Üstəlik bir müəzzini vardı ki, oda: “Şəhadət verirəm ki, Səcah Allahın peyğəmbəridir” deyə bağırırdı. Onun “açıqlamaları” qafiyəli nəsr şəklini alırdı. Səcah bir qrup tərəfdarı ilə birlikdə İraqdan doğma Bənu Təmim qəbiləsinin ərazisinə köçür. 633-cü ildə ordusunun başında Səcah o vaxt başqa bir yalançı peyğəmbər Müseylimənin fəaliyyət göstərdiyi Yəmamaya hücum edir. Yəmamaya getdikdən sonra Səcah İraqa qayıdır və orada daha sonra tövbə edərək İslamı qəbul edir.
Avtomat (silah)
Avtomat — müharibə üçün istifadə olunan avtomatik atəş silahı. Avtomatlar dörd rejimdə olur: bloklaşdırılmış (atəş açılmır), tək-tək atəş, yarı avtomatik atəş (üç-üç və ya iki-iki atəş açılır) və tam avtomatik (dayanmadan atəş açılır). Avtomatlar dünyada kütləvi şəkildə İkinci Dünya müharibəsindən sonra yayılmışdır. İlk avtomatlar Rusiya İmperiyasında Vladimir Qriqoryeviç Fyodorov tərəfindən düzəldilmişdir (Fyodorov avtomatı). Avtomatlar pulyemyot tapançaları əvəz etmişlər. == Müasir avtomat == 1943-cü ildə dizayn edilmiş StG 44 döyüş meydanında geniş istifadə edilən ilk müasir piyada tüfəngi kimi tarix səhnəsində öz yerini tutdu. Adi tüfəng patronu əvəzinə patronun qısaldılmış variantı olan 7,92x33 Kurz güllələrini atmağa qadir olan StG 44 sürətli və yüksək atıcı silah idi. Yüksək gücü ilə nisbətən geniş ərazidə təsirli ola bilən StG 44, illər sonra piyadaların tüfəngləri ilə yenidən müstəqil şəkildə hərəkət etməsinə şərait yaratdı. Bənzər bir silah olaraq təyin oluna bilən M1 Carabine adlı qısa lüləli tüfəng ABŞ tərəfindən istehsal edilsə də, bu silah StG 44-ün uğurunu tutmaqdan uzaq idi. Çünki onun istifadə etdiyi güllə tapança gülləsindən bir qədər güclü idi.StG-44-ün açdığı yolda piyada tüfənginin anlayışı tamamilə dəyişdi.
Avtomatik silah
Pulemyot-tapança, tapança gülləsi istifadə edən, avtomatik tüfənglərdən daha kiçik həcmdə olan və ümumiyyətlə yaxın atışmalar və basqınlar üçün hazırlanmış silah növüdür.
Batareya (silah)
Batareya — bir neçə topdan, haubitsadan, raket, zenit və artilleriya qoşun növünə aid başqa qurğulardan ibarət ordu bölüyü. Batareyalar artelleriya divizionu təşkil edir.
Etnik silah
Katyuşa (silah)
Katyuşa — BM-8 (82mm), BM 13 (132 mm) və BM-31 (310 mm) reaktiv artilleriyalarından ibarət hərbi maşınlara verilmiş qeyri-rəsmi addır. Bu qurğular ikinci dünya müharibəsi ərəfəsində SSRİ qoşunları tərəfindən aktiv istifadə edilmişdir. Almanlar buna "Stalin orqanı" adını vermişlər. Çünki arxadan bu silah sistemi orqan musiqi alətinə oxşayırdı. Adi artilleriya qurğularına nisbətən Katyuşa qısa müddətdə bir neçə raket ata bilir. Bununla o düşmən tərəfini qorxuya salır və eyni zamanda onlara cavab verməyə imkan vermir. Sadə konstruksiyaya malik olması onun istənilən şəraitdə tətbiqinə imkan yaradır. Böyük atəş sahəsinə malikdir. Ancaq bu sistemin də öz çatışmazlıqları vardır. katyuşa raketləri artilleriya mərmilərinə nisbətən daha çox yanacaq istifadə edir və qeyri dəqiqdir.
Kiber-silah
Kiber-silah (ing. Cyberweapon) — informasiya texnologiyalarına əsaslanan digər sistemlərin strukturuna və əməliyyatlarına ziyan vurmaq üçünyaradılmış, informasiya texnologiyalarına əsaslanan sistem (aparat təminatı, proqram təminatı və kommunikasiya mühitindən ibarət olur)..
Kimyəvi silah
Kimyəvi silah — zəhərləyici təsirə malik tseriksonik maddələrin toksik xassələrinə əsaslanan kütləvi qırğın silahıdır. Tətbiq vasitələri isə – raketlər, mərmilər, minalar, aviasiya bombalarıdır. Axırıncı dəfə kütəvi olaraq kimyəvi silahdan Birinci dünya müharibəsində istifadə olunub. == Kimyəvi silahın növləri == Kimyəvi silahı aşağıdakı xüsusiyyətlərinə görə təsnif olunur: İnsan orqanizminə təsir xarakterinə görə; Taktiki təyinatına görə; Təsir tezliyinə görə; Dayanıqlığına görə; Tətbiq vasitələrinə görə.Taktiki cəhətdən kimyəvi silahlar 2 tipə bölünür: Öldürücü (sinir-paralitik, dəri- deşici, ümumi zəhərləyici, boğucu təsirli); Ziyanverici (Psixotrop maddələr və İrritantlar).Təsir sürətinə görə kimyəvi silahlar: Tez (sinir-paralitik, ümumi zəhərləyici, qıcıqlandırıcı və bəzi psixotrop maddələr); Gec(dəri- deşici, boğucu təsirli və bir neçə növ psixotrop maddə) təsir edən maddələr ayrılır.Təsir müddətinə görə kimyəvi silahlar: Uçucu ya dayanıqsız (təsiri dəqiqələrlə hesablanır); Dayanıqlı maddələr (təsiri bir neçə saatdan bir neçə həftəyə qədər).Elə kimyəvi tərkiblər var ki, onların istifadəsi canlı qüvvəyə qarşı istifadə olunmur. Məsələn, Vyetnam müharibəsində ABŞ ağaclardan yarpaqları tökən maddə – tərkibində dioksin olan dioksin "Agent Orange" istifadə etmişdilər. == İnsanlara təsiri == İnsan orqanizminə təsirinə görə aşağıdakı 6 növ zəhərləyici maddə var. Mərkəzi sinir sisteminə təsir edərək sinir-paralitik şok yaradan maddələr: zarin, zoman, tabun, V-qazlar Dəri-deşici təsirli zəhərli maddələr: iprit, lyuzit. Bu tip maddələr əsasən dəriyə təsir edir, amma onları aerozol ya buxar şəklində istifadə edəndə tənəffüs orqanlarını da zədələyir. Ümumi zəhərləyici maddələr: sinil turşusu, xlorsian. Bu tip maddələr orqanizmə düşəndə qandakı oksigenin hüceyrələrə verilişinin qarşısını alır.
Məhəmməd Salah
Məhəmməd Salah (ərəb. محمد صلاح‎, tam adı Məhəmməd Salah Həmid Qali; 15 iyun 1992, Qarbiya, Misir) — İngiltərənin "Liverpul" futbol klubunun və Misir milli futbol komandasının heyətində hücumçu kimi çıxış edən peşəkar Misir futbolçusu. Salah peşəkar karyerasına 2010-cu ildə doğma vətənində — yetirməsi olduğu "Əl-Mokavlun Əl-Ərəb" komandasında başlayıb. 2017-ci ildən "Liverpul" komandasında çıxış edən futbolçu buna qədər ardıcıl olaraq "Bazel", "Çelsi", "Fiorentina" və "Roma" komandalarında forma geyinib. Salah erkən yaşlarından ölkəsini beynəlxalq arenada təmsil edir. O, 2011-ci ildə gənclərdən ibarət komandalar arasında dünya çempionatında, 2012 ildə isə Yay Olimpiya Oyunlarında çıxış edib. 2017-ci ildə əsas yığmanın heyətində Afrika Millətlər Kubokunun gümüş mükafatçısı olub. DÇ-2018-in seçmə mərhələsində 5 qol vuran Salah, Misir millisinin 28 illik fasilədən sonra dünya çempionatının final mərhələsinə vəsiqə qazanmasında əsas pay sahiblərindən biri olub. O, "Bazel" komandası ilə iki dəfə İsveçrə superliqasını (2012-2013, 2013-14), "Çelsi" komandası ilə isə Premyer Liqanı (2014-2015) və Liqa Kubokunu (2014-2015) qazanıb. 2012-ci ildə Afrikanın ən yaxşı gənc futbolçusu mükafatını alıb.
Nasoslu silah
Nasoslu silah, istifadə edilmiş olan bir döyüş sursatının gilizini çıxarmaq və yeni bir döyüş sursatını atəş açmağa uyğunlaşdırmaq üçün bir irəli və geriyə hərəkət etdirmək mexanizmi ilə işləyən bir silahdır. Yenidən yükləmə zamanı tətiyin buraxılmasını tələb etmədiyindən, qurmalı silahdan və manivelalı silahlardan daha sürətlidir.
Odlu silah
Odlu silah — güllənin, minanın və mərminin patrlayıcı maddənin yanmasından yaranan qaz vasitəsilə lüləsindən atılan silah. Birbaşa hədəfə dəymə (artilleriya mərmisi, mina, güllə) və hədəfə çatdıran vasitəyə (top, minaatan, güllə) bölünür. Odlu silahların artilleriya qurğusuna, tüfəng və qumbaraatan tənifatı da vardır.Odlu silaha reaktiv atəş qurğuları da aiddir.
Ox (silah)
Ox — Yay vasitəsi ilə atılan ucu sivri və ya ucuna dəmir metal bərkidilmiş silah növü. Ox qədim zamanlardan bəri heyvanların ovlanmasında istifadə edilmişdir. İbtidai-icma quruluşunun Mezolit dövründə ixtira edilən ox və kaman insanların heyvanları ovlamaq üsullarını xeyli sadələşdirmişdir. Orta əsrlərdə oxdan daha çox müharibələrdə istifadə olunurdu. Döyüşdən əvvəl oxçu dəstələrin hər biri qarşı tərəfə 2 və ya 3 ox atırdılar.
PK (silah)
PK (rus. Пулемёт Калашникова). Mixail Kalaşnikovun 1960-cı ildə konstruksiya etdiyi pulemyot.
Psixoloji silah
Psixoloji müharibə (PSYWAR) və ya müasir psixoloji əməliyyatların (PsyOps) əsas cəhətləri MISO, PsyOps, siyasi müharibə, "Ürəklər və Ağıllar", həmçinin təbliğat da daxil olmaqla bir çox başqa ad və ya terminlə tanınmışdır. Bu termin "digər insanlarda planlı bir psixoloji reaksiya doğurmaq məqsədi ilə əsasən psixoloji metodlarla tətbiq olunan hər hansı bir hərəkəti ifadə etmək üçün" istifadə olunur Müxtəlif texnikadan istifadə olunur və hədəf auditoriyanın dəyər sisteminə, inam sisteminə, duyğularına, motivlərinə, əsaslandırıcılarına və ya davranışlarına təsir etməyə yönəldilmişdir. Həqiqəti təşviq etmək və ya müəllifin məqsədlərinə uyğun münasibət, davranışları gücləndirmək üçün istifadə olunur, bəzən qaranlıq əməliyyatlar və ya yalançı bayraq taktikaları ilə birləşdirilir. Bu, qoşunların psixoloji vəziyyətini basdırmaq məqsədi daşıyan taktika ilə düşmənlərin mənəviyyatını məhv etmək üçün də istifadə olunur. Hədəf auditoriyası hökumətlər, təşkilatlar, qruplar və fərdlər də ola bilər və yalnız əsgərlərlə məhdudlaşmır. Xarici ərazilərin mülki şəxsləri də ölkələrinin hökumətinə təsir göstərməsi üçün texnologiya və media tərəfindən hədəf alına bilər. Təbliğat: Kişi münasibətlərinin formalaşmasında Jak Ellul psixoloji müharibəni millətlər arasında ortaq bir sülh siyasəti təcrübəsi kimi dolayı təcavüz şəklində müzakirə edir. Bu tip təbliğat, ictimai rəydəki gücünü əlindən alaraq qarşı bir rejimin ictimai rəyini boşaldır. Bu təcavüz formasını müdafiə etmək çətindir, çünki heç bir beynəlxalq ədliyyə məhkəməsi vətəndaşı psixoloji təcavüzdən qoruya bilməz, çünki qanuni qərar verilə bilməz Yazılı tarix boyu psixoloji müharibələrə dair dəlillər mövcuddur. Müasir dövrdə psixoloji müharibə səylərindən geniş istifadə edilmişdir.
Qrad (silah)
Qrad (indeski 9K51) — Sovet istehsalı 122 mm reaktiv yaylış atəş sistemidir. "Katyuşa" sisteminin bazasında yaradılmış bu sistem "Ural-375" və ya "Ural-4320" avtomobillərinin üzərində quraşdırılır. "Qrad-1" (9K55) sistemi 9P138 əsasında mövcud olan "Qrad"-ın təkmilləşdirilmiş formasıdır. NATO ölkələrində sistem M1964 adı ilə tanınır. == Ümumi xarakteriskası == Orduda istifadəyə 1963-cü ildən götürülmüşdür. Hədəfi vurma məsafəsi 30 km-dir. Bir dəfəyə 40 ədəd mərmi atır. Çapı 122 mm-dir. Qrad sistemi növündən asılı olaraq "Ural-375" və "Ural-4320" avtomobillərinin üzərində quraşdırılır. "Qrad-1" modifikasiyası üçün ZİL-131 avtomobili tətbiq olunur.
Qurmalı silah
Qurmalı silahı (Bolt action), qundağa bağlanma yerinin qarşısında, patron yatağının arxasında və tətiyin üstündə və tüfəngdən istifadə edən şəxsin əli tərəfdə (ümumiyyətlə sağda) yerləşən bir qurma qolu ilə atəş açmaq üçün hazırlanan odlu silah növüdür. İkinci dünya müharibəsi dövrünə qədər (İkinci Dünya Müharibəsində müharibəyə qatılmış bütün ordular ABŞ-dən başqa əsasən Bolt Action silahlarına sahib idi və bu silahlardan başqa əsgərlərini pulemyot və tapança ilə silahlandırırdılar) ikidən artıq patron götürə bilən piyada tüfənglərində seçilən və düzəldilməsi mümkün olsa da, müasir dövrdə artıq ordularda az atış tutumuna ehtiyac duyan (məsələn, snayperlər) və ov ilə ovçunun mümkün qədər bərabər olmasını təmin edən ovçular tərəfindən sevilir. Yarım avtomatik yivli silahları dəqiq atış qabiliyyətinə malik olan şəkildə dizayn etmək də asan məsələ olmadığından, Bolt actionlar daha ucuz və daha yüksək vuruş dərəcələri olan modellər şəklində istehsal olunurlar. Bundan əlavə, bu sistemin çox xarizmatik və gözəl olduğunu düşünən mülki atıcılar (xüsusən ovçular) yarı avtomatik silahla yırtıcının ard-arda vurulmasının həm etikaya uyğun olmadığını, həm də əyləncəli olmadığını nəzərə alaraq bu sistemi seçirlər. Hal-hazırda Türkiyədə yarı avtomatik yivli ov tüfənglərinə daşıma sənədi verilmir, məhz buna görə yivli silahlar ilə ova çıxmaq istəyən şəxslər yalnız Bolt action modelləri ilə qanuni olaraq ova çıxa bilirlər.
Salah kəndi
Salah — Qaraqoyunlu elinin kəndlərindən biri olaraq Ermənistan SSR-in İcevan (Karvansara) rayonunda, Tərsəçay sahilində, rayon mərkəzindən 15 km cənub-qərbdə meşə ilə örtülü səfalı bir yerdə azərbaycanlılar yaşamış kənd. Kəndin əhalisinin əhəmiyyətli bir hissəsi 1950-ci ildə qonşu Göyərçin kəndindən köçüb gələnlərdir. Azərbaycanlı əhalisi 1905-ci ildə 39, 1914-cü ildə 64, 1931-ci ildə 112 nəfər olub. Salah kəndindəki son azərbaycanlılar 1988-ci ildə faciəli olaylar zamanı kənddən bütünlüklə qovulmuş və orada ermənilər məskunlaşdırılmışdır. Kəndin adı 1991-ci ildə "Ağavnavank" olaraq dəyişdirilmişdir. Hazırda Tavuş marzına (vilayətinə) aid bir kənddir. == Tarixi == Salah kəndi Qafqaz və Zaqafqaziya diyarı idarəsinin dəyişdirilməsi haqqında 1867-ci il 9 dekabr tarixli çar fərmanı əsasında yaradılmış Yelizavetpol quberniyasının Qazax qəzasına aid olmuşdur. 1918-ci ildən 1920-ci ilə qədər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ərazisi daxilində mövcud olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Qazax qəzasında hərbi inqilab komitəsi yaradıldı. Ermənistanda sovet hökuməti qurulduqdan (1920, 29 noyabr) sonra Qazax qəzası ərazisinin 44,5%-i, o cümlədən 1874-cü il inzibati bölgüsünə görə Azasu, Qaradaş, Qılınc kənd, Uzuntala, Baranin, Qalaçı, Kötikənd, Qoşqotan Külpi, Yeni Dilican, Köhnə Dilican, Karvansara, Qaraqoyunlu, Polad-Ayrım, Xaştar, Başkənd, Küləli, Mixaylovsk, Tatlıkənd, Tovuzqala kəndləri Ermənistanın tərkibində qaldı.
Smerç (silah)
9K58 “Smerç” (BM-30) – Katyuşa nəslindən olan reaktiv yaylım atəşi sistemidir. Bu sistem 1970-ci illərin sonunda SSRİ dövlət tabeçiliyində olan Splav (Tula) silah hazırlama zavodunda yaradılmışdır. 1987-ci ildə SSRİ Silahlı Qüvvələrində tətbiq edilir. NATO bu sistemi ilk dəfə olaraq 1983-cü ildə müşahidə etdiyindən ona M1983 adı verilmişdir. Smerç qısa məsafəli ballistik raket sistemi olan FROG-7-ni əvəz etmişdir. == Xüsusiyyətləri == Maksimum atış məsafəsi: 90–124 km Maksimum məsafə: 850 km Lülə sayı: 12 Yenidən doldurulma: 16-20 dəqiqə Yer dəyişmə: 3 dəqiqə Salvo atış müddəti: 38 saniyə Əsas silahı: 9M55 və ya 9M528 raketi Motoru: V-12 dizel mühərriki Gücü: 525 at gücü İstehsalçı ölkə: SSRİ/Rusiya İstehsalçı firma: Splav (Tula) silah hazırlama zavodu Tip: Reaktiv yaylım atəş sistemi İstehsal tarixi: 1987 – davam edir Xidmətə giriş ili: 1987 – günümüzə Lülə diametri (Kalibr): 300 mm Yerdəyişmə vaxtı: 3 dəqiqə Qalxma bucağı: 0º... +55º Üfüqi tuşlama bucağı: 30º... +60º Məhvetmə radiusu: 672.000 m² Hədəfi vurma dəqiqliyi 0.3% m Minimal atəş məsafəsi: 20 km Şassi: MAZ-543M Uzunluğu: 12.1 m Eni: 3.05 m Hündürlüyü: 3.05 m Təkər formulası: 8x8 Mühərrik: D12A-525A V12 dizel Maksimal sürət: 60 km/s Mənzili: 900 km Heyət üzvü: 4 nəfər BM-30 “Smerç” reaktiv yaylım atəşi sistemi öz dağıdıcı gücünə və taktiki-texniki göstəricilərinə görə dünyada bənzəri yoxdur. == Texniki quruluşu == Smerç sistemi dördoxlu MAZ-543M (kütləsi 43,7 ton, maksimal sürəti 69 km/saat) yük avtomobilinin üzərində yerləşdirilmiş 300 mm çaplı 12 boru paketindən ibarətdir. Bu sistem bütün raketləri 38 saniyəyə ata bilir.
Soyuq silah
Soyuq silahlar istifadəsi zamanı partlayıcı maddələrdən istifadə olunmayan silah növləridir. Onlar sadə konstruksiyaya malik olub əlbə-yaxa döyüşlərdə istifadə olunurlar. Soyuq silahların tətbiqi əzələ qüvvəsinə əsaslanır.
Standart silah
Standart silah (İdman tapançası) — güllə atıcılığı dövrü, rəqabət tələblərinin qaydalarına uyğun halqa atəşi ilə 25 metr məsafədə atəş açmaq üçün nəzərdə tutulmuş bir tapança nəzərdə tutur. Əsas məhdudiyyətlər: nişan xəttinin uzunluğu, zəifliyin çəkilməsi və sapı üçün tələblər. == Nişan xəttinin görünüşü və uzunluğu == Yalnız açıq yerlərə icazə verilir. Nişan xəttinin uzunluğu 220 mm-dən artıq olmamalıdır. == Çəki == Rəqabət qaydalarına əsasən bir idman tapançası maksimum kütləsi 1400 qram olmalıdır. Ən az tənzimlənən kütlə yoxdur. Bununla belə, qeyd etmək lazımdır ki, bir idman tapançası halda, texniki olaraq 1000 qr az ola bilməz. Atışın güclü təsiri ilə əlaqədar tapança mövqeyinin sabitliyi müəyyən bir kütlə tələb edir. Üstünlük kütləsi ox kütləsinin fərdi xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq dəyişilməsinə imkan verən modellər ilə təmin edilir. == Sapı == Əsas tələblərdən biri tapança sapını mil sümüyünə kimi uzatma halları olmamalıdır.
Səbah (müğənni)
Səbah (ərəb. صباح‎, əsl adı جانيت جرجس فغالي; 10 noyabr 1927, Bdadoun[d], Livan – 26 noyabr 2014, Beyrut) — Livanın ən məşhur müğənnilərindən biri hesab olunur.
Səbah Fəxri
Səbah Fəxri (ərəb. صباح فخري‎, əsl adı Səbahəddin Əbu Qövs صباح الدين أبو قوس; 2 may 1933, Hələb – 2 noyabr 2021, Dəməşq) — Suriyanın ən məşhur müğənnilərindən biri hesab olunur.
Top (silah)
Döyüş topu — ağir artileriya silahı. Böyük güllə şəklində olan ağır mərmiləri uzaq məsafəyə atmaq üçün yaradılmışdır. İlk dəfə Çində və Avropada istifadə edildi. == Mənbə == Chase, K. W. Firearms: a Global History to 1700. — Cambridge University Press. — 2003. — 290 p. — ISBN 0521822742 Kelly, Jack. Gunpowder: Alchemy, Bombards, and Pyrotechnics: The History of the Explosive that Changed the World. — Basic Books.
SEPAH
İran İnqilab keşikçiləri Ordusu və ya qısaca "SEPAH" (Farsca: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی Sepāh-e Pāsdārān-e Enghelāb-e Eslāmi) İran İslam Respublikasının silahlı qüvvələrinin ən böyük qoşunu. Xalq içində və xüsusilə İran diasporunda orduya mənsub insanlara təşkilata olan heyranlıqlarını bildirmək üçün farsca keşikçi mənasını verən "Pasdaran" deyilir.5 may 1979-cu ildə İslam inqilabının ilk günlərində dini lider Ayətullah Xomeyni tərəfındən yaradılmışdır. İran konstitusiyasına uyğun olaraq daxili sabitliyin təmin edilməsi, inqilabın qorunması və "azğınlığın" qarşısının alınması üzrə vəzifələri həyata keçirir. İnqilab keşikçilərinin quru, hava və dəniz qoşunlarında ümumilikdə 125,000 şəxsi heyət xidmət edir. İnqilab keşikçilərinin dəniz qoşunları Fars körfəzində hərəkətə nəzarəti təmin etmək vəzifəsi verilmiş ilk qoşundur. Son illərdə "milyardlarla dollarlıq iş imperiyası"na çevrilmişdir və bildirilənlərə görə İran Milli Neft Şirkəti ve İmam Rza (ə) Fondu'ndan sonra "İranın üçüncü ən varlı təşkilatıdır. İdeoloji yönümlü milis ordusu olan İnqilab keşikçiləri İran cəmiyyətinin demək olar ki, hər sahəsində daha böyük rol oynamağa başlamışdır. Prezident Mahmud Ahmedinejad'ın dövründə genişləndirilmiş sosial, siyasi, hərbi və iqtisadi rolu 2009-cu il prezident seçkiləri ve seçki sonrası ixtişaşların yatırılması zamanı daha aydın görülmüşdür.İnqilab keşikçilərinin media təşkilatı Sepah News'dur.İran İnqilab Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) komandanı general-leytenant Məhəmməd Əli Cəfəridir. 2 sentyabr 2007-ci ildə dini lider Seyyid Əli Xameneyi tərəfindən "İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu"nun komandiri təyin edilib == Quruluşu == === Bəsic === 1979-cu ildə Ayatulla Xomeyninin əmri ilə qurulan paramilitarist könüllü milis təşkilatıdır. Bu təşkilat birbaşa dini liderdən əmr alır.
Segah
Segah — Azərbaycan musiqisində yeddi əsas ladlardan (məqamlardan) və yeddi əsas muğam dəstgahlarından biri.Mənası "Segah" sözü iki kökdən əmələ gəlib: farsca"se"(üç)+"gah"(mövqe,məkan,vəziyyət). Bu da Segahın üç əsas böyük hissədən (“Zabol”,“Segah” və “Hissar-müxalif”) ibarət olmasıyla əlaqədardır == Segah muğam dəstgahı kimi == Yaxın və Orta Şərq xalqları musiqisində çox işlənən 24 muğam şöbəsindən biri. Bir dəstgah olaraq segah Azərbaycanda daha geniş yayılmış muğamlardan biridir. === Segah muğamı Azərbaycan musiqisində === Yaxın və Orta Şərq ölkələri musiqisində segah yalnız tək bir növdən ibarət olduğu halda, Azərbaycan musiqisində segahın bir neçə növü var: “Orta Segah”, “Xaric Segah”, “Mirzə Hüseyn Segahı”, “Zabul Segah”, “Haşım Segahı”. Qədim qrammofon vallarında xanəndə İslam Abdullayevin oxuduğu “Yetim Segahı” variantına da rast gəlinir. Ümumiyyətlə, İ.Abdullayev bu muğamın ən mahir ifaçısı olduğuna görə xalq tərəfindən “Segah İslam” adlandırılmışdır. Onun repertuarında “Segah”ın bütün variantları səslənmişdir. “Segah” ailəsinə aid bütün muğamlar bir-birindən tonallıq (kök) etibarilə fərqlənir və “Segah” muğamı inkişaf edərək özünəməxsus tonallıq sistemi yaratmışdır: Kiçik oktavadakı "si" mayəli (Xaric Segah) Birinci oktavadakı "mi" mayəli (Orta Segah) və kiçik oktavadakı "mi" mayəli (Zabul Segah) Birinci oktavadakı "lya" mayəli (Mirzə Hüseyn Segahı) Birinci oktavadakı "re" mayəli (Yalxın Segahı) Birinci oktavadakı "sol" mayəli (Haşım Segah)Segahın variantları özünəxas xarakteri, səslənməsi, yozumu, istinad pillələrinin dəyişilməsi ilə fərqlənsiyinə görə onların dinləyiciyə bağışladığı təsir müxtəlif olur."Azərbaycan xalq musiqisinin əsaları" monoqrfiyasında Üzeyir Hacıbəyov Segah muğamının estetik – psixoloji əhəmiyyətindən söz açarkən onun dinləyiciyə başlıca olaraq məhəbbət – sevgi bəxş etdiyini yazır. ==== Əsas Segah növləri ==== Zabul segah - mayeyi-zabul, muyə, manənd müxalif, segah (orta segah), məxluq, şikəsteyi-fars, mürəbbiqə, əraq, yədi-hasar, aşıq-guş şöbələrini qavrayan dəstgah.Orta segah – Zabul segahı dəstgahında əsil segah muğamının özü. Bir qayda olaraq manənd-müxalif şöbəsindən sonra ifa olunur.
Cevat Selam
Cavad İslam Əli oğlu Salamov (türk. Cevat Selam) — Azərbaycan və Türkiyə alimi. == Həyatı == Cavad Salamov (Cevad Selam)12 oktyabr 1946-cı ildə Bakı şəhərində doğulmuşdur. 1964 cü ildə Bakıdakı 199 saylı orta məktəbi bitirmiş, Həmin il Bakı Dövlət Universitetinin Fizika fakültəsinə daxil olmuşdur. 2-ci kursdan Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin fizika fakultəsinə oxumağa göndərilmişdir. 1971 ci ildə həmin Universiteti bitirən Cavad Salamov Moskva şəhərinin Dubna Qəsəbəsində yerləşən Atom Nüvə Araşdırmaları İnstitutunda aspiranturaya başlamış və 1971-ci ildə "Deformasiyalı Nüvələrdə Maqnetik Dupol Təsirləri" mövzusunda elmi işini müdafiə etmiş və 1977-ci ildə "Atom Nüvələrində İzovektor Təsirləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1996-cı ilə qədər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Fizika İnstitutunda işləmişdir. 1988-ci ildə başlayan Azərbaycanın Milli Azadlıq Hərəkatında ön sıralarda yer almış, Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin qurucularından olmuşdur. 1996-cı ildə Kütahya Dumlupınar Universitetinə dəvət edilərək Fizika bölməsində Professor olaraq 2002-ci ilə qədər fəaliyyət göstərmişdir. 2002-2011-ci illərdə Eskişehir Anadolu Universitetində elmi fəaliyyətini davam etdirmişdir.
Helah Kiprop
Helah Kiprop (d. 7 aprel 1985) — Keniyanı təmsil edən marafonçu. Helah Kiprop Keniyanı 2016-cı ildə Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. O, həm də 2015-ci il Dünya Çempionatında gümüş medal qazanıb. == Karyerası == Helah Kiprop birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında marafon yarışlarında qüvvəsini sınasa da məsafəni sona gədər qət edə bilmədi.
Le-Şelas
Le-Şelas (fr. Le Cheylas) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Ot-Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38100. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 2680 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 240 ilə 1 202 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 100 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 30 km şimal-qərbdə yerləşir.
Selab məhəlləsi
Seylab — Təbrizin məhəllələrindən. Selab məhəlləsi Təbrizin şimalındadır və Selab bazarçası və Quşxana Selabdan ibarətdir. Selab məhəlləsi Qacarlar zamanından işçi sınıf məhəlləsidir. 1960-cı ildən bəri, İranın ictimai və iqtisadi dəyişmələrindən sonra, Selab məhəlləsi-məxsusən Eynəli dağına yaxın yerləri - İran Azərbaycan kəndlərindən köçənlərə İmmiqrasiya məqsədi olumuşdur və bu günə qədər Təbrizin ən fəqir məhəllələrindəndir.