XÜMS (din.) (varlıların yoxsullara verməli olduğu vergi) Camaatın, xüsusən sərvətdarların xümsü, zəkat və fitrəsi ağanın mübarək əlilə paylanırdı (Ə.H
Полностью »...iltifatına, mərhəmətinə işarə. [Həcər xanım:] Olar gözəllərin xümsü, zəkatı; Cavana yetişər, çala yetişməz. Aşıq Ələsgər.
Полностью »ə. 1) beşdə bir; 2) gəlirin beşdə biri miqdarında seyidlərə verilən dini vergi; seyidmalı
Полностью »[ər. “beşdə bir”] сущ. хуьмс (1. ислам динда: варлубуру кесибриз паюн лазим тир вичин къазанжидин вадлай са паюниз барабар налог; 2. пер. классик шиир
Полностью »сущ. 1. одна пятая часть чего-л. 2. истор. пятая часть любой военной добычи, шедшая на содержание потомков и родичей Пророка Мухаммеда, вдов, сирот и
Полностью »(Dərbənd) yeni doğmuş heyvanın ilk südündən bişirilən yemək. – Bala, yi bu xurşi, büzə qünşi götürütdü
Полностью »XƏMS(Ə) ə. 1) beş; 2) beş hissədən ibarət mənzum əsər; 3) beşlik. Xəmsei-mübarək beş barmaq (əllə yemək yeyildiyi üçün mübarək sayılır).
Полностью »I (Zəngibasar, Naxçıvan, Şahbuz) böyük saxsı küp. – Xum üçüz <üç yüz> litir su tutur (Naxçıvan); – Xuma qabaxlarda yağ doldururdux, doşa
Полностью »zərf Süzgün-süzgün, nazlı-nazlı. Xumar-xumar baxmaq göz qaydasıdır; Lalətək qızarmaq üz qaydasıdır. M.P.Vaqif. Xumar-xumar o baxmağı gözlərin; Yəğmala
Полностью »din. bax xüms. [Seyidlər] cavab verdi ki, əlbət, sizdən seyidmalı xahiş edəcəklər. C.Məmmədquluzadə.
Полностью »beş, beşlik; Nizaminin «Xəmsə»sindən yayılmış, ailədə 5ci oğlan uşaqlarına verilir
Полностью »...dillərində işlənən "qud, qut" sözü ilə əlaqədardır. Bəlkə də, f. "xuda" teonimi də bununla bağlıdır).
Полностью »...Şərur, Tovuz, Yevlax) çiy südün üzü. – Savax-savax bir istikən xama yi, gör nejə kökəlersəη (Qazax); – Xameyi nəhrədə çalxadıx, yaxşı yağımız oldu (D
Полностью »...ələyədülər, yəxşi əngilavasi də uladu (Dərbənd); – Uşaxlar xamus dərmağa gitdilər (Tabasaran)
Полностью »is. [fars.] 1. Allah, Tanrı. Bəlalərdən səni saxlasın xuda; Sən tək gözəl, əldən olmasın cida. M.P.Vaqif. Ey xuda, kim çəkər axırda gülabın bu gülün;
Полностью »is. Çiy südün üzü, qaymağı, smetan. Həmayıl durub camışın xamasını, beçənin balını, buğdanın çörəyini gətirib qoydu Ələsgərin qabağına
Полностью »zərf [fars.] Dinməz, susmuş, sakit (halda). Xamuş dayanmaq. Xamuş olmaq. – Nadir daxil oldu, qeybət kəsildi, hamısı xamuş oturub çay içməyə məşğul old
Полностью »[yun.] Tam qarışıqlıq, qarmaqarışıqlıq, nizamsızlıq, hərc-mərclik, qaydasızlıq, sistemsizlik. …Həyat, baş açılmaz bir xaosa çevrilərək, artıq [Səriyyə
Полностью »...[ər.] 1. Süzgün (göz, baxış haqqında). Nə baxırsan pəncərədən; Xumar gözün süzən gözəl?! Aşıq Ələsgər. Qız isə Bahadırı görüb yanından keçərkən, xuma
Полностью »is. [ər.] Xasiyyət, təbiət. Sənətkar xülqünə hopmuşdu onun; Təlim-tərbiyənin zövqü, ahəngi. Şəhriyar
Полностью »is. [ər.] köhn. 1. Xalislik, saflıq. Hər kəs öpər əlimdən; İzhar edər xülusi… A.Səhhət. 2. Səmimilik
Полностью »(Şəki) 1. boğaz 2. boyun. – Ha düməsin uzatdı, çatmadı düyüyə, ayaği bağliydi xoruzun
Полностью »səadət, xoşbəxtlik gətirən (Qədim türklərdə ailə səadəti və uşaqları himayə ilahəsi olan Umay adındandır)
Полностью »межд. 1. грох (звук от падения чего-л. тяжелого) 2. бум, бух (употребляется звукоподражательно для обозначения сильного глухого звука от удара, падени
Полностью »I сущ. пятница (пятый день недели). Keçən cümə (günü) в прошлую пятницу, gələn cümə (günü) в следующую пятницу, cümə günləri по пятницам, hər cümə (gü
Полностью »I сущ. дума (дорев. и нынешнее название различных органов центрального и местного управления в России). Dövlət Duması Государственная Дума (название п
Полностью »1. фикир. 2. дума (1. ист. виликди, пачагь авай девирдин Россияда законар акъудунин ва я административный везифаяр кьиле тухудай векилрин межлис. 3
Полностью »I сущ. серебро: 1. химический элемент серовато-белого цвета с блеском, употребляемый для выделки ювелирных изделий, посуды, чеканки монеты и т.п. 2. и
Полностью »...cümə axşamından sonra gələn gün. [Hacı:] Hazırla, ay xalaqızı, cümə günü gələcəyəm! Mir Cəlal. □ Cümə axşamı – həftənin dördüncü günü. [Nənəxanım:] A
Полностью »[rus.] tar. Rusiyada: bir sıra mərkəzi və yerli idarə orqanlarının adı. Dövlət duması (Rusiyada: qanunvericilik hüququna malik, seçilən nümayəndələr m
Полностью »...metalların üstünə gümüş suyu çəkmək, gümüşü rəngləmək. Qaşıqları gümüş suyuna çəkmək. Gümüşə tutmaq – üstünü gümüşlə örtmək, gümüşlə bəzəmək. Xəncəri
Полностью »...şairin könlü kimi qarşılayır baharı. S.Vurğun. // Məc. mənada. Qumaş paltarını geymişdi dağlar; Töküldü sinəmə şır-şır bulaqlar. O.Sarıvəlli.
Полностью »[ər. qürs] 1. is. Yastı, dairə şəkilli şey, yuvarlaq şey; disk. Ay qursu. – Günəşin qursu nədən yer yüzünə şölə verir? Nəsimi. 2. sif. Həcmcə kiçik, v
Полностью »I сущ. гумус (перегной растительного и животного происхождения, содержание которого в почве служит показателем ее плодородия), перегной II прил. гумус
Полностью »...Bağır:] Məsələn, onun əqidəsi ilə guya ictihad lazım deyil və xüms və imammalı vermək xilafdır və guya üləma fövt olan müctəhidin rəyində qalmağı o c
Полностью »