...lüğəti) Girrəm meydana ər kimi, Durram qabaqda nər kimi, Düşmən boylanar xər kimi, Qaçırtmaz meydandan məni. (“Eyvazın Ç
Полностью »...pərinə. Gəlməsin könlünə güman, haralı? (“Məhəmməd və Güləndəm”) * Dirili Qurbani, götür, din indi! Boyn
Полностью »1. Baş. 2. Ən yaxşı, əla. Yanaram, yanaram, tütünüm tütməz, Ah çəkərəm, ahım kimsəyə yetməz, Əslimin sevdası sərindən getməz, Əcəb rüsvay olub dillərd
Полностью »Qapı. Mən aşığam dərində, Dayazında, dərində, Qul olasan, qalasan, Nazlı yarın dərində. (“Nəcəf və Pərzad”)
Полностью »Əgər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gər girişsəm çalhaçala, Quş gərəkdi qanad sala, Çəkib uçurdaram qala, Bəy, paşa, sultan başına.
Полностью »Qanad, qol-qanad. Get dolangilən, xamisən hələ, Püxtə olmağa çox hünər gərək. Mürği-qafilə həmzəban olub, Dövrə qalxmağa balü-pər gərək.
Полностью »is. İranın əsas əhalisini təşkil edən və həmin adlı dildə danışan xalq və bu xalqa mənsub adam. Farslar islama qədər zərdüştlüyə etiqad edirdilər.
Полностью »1 I сущ. перс, персиянин, персиянка; farslar персы (нация, основное население Ирана) II прил. персидский (относящийся к Персии, персам, принадлежащий
Полностью »-а; м. (франц. farce) см. тж. фаршевый 1) Измельчённое мясо или рыба, используемые для котлет, паштетов и т.п. Приготовить фарш. Пропустить фарш через
Полностью »Yuxu, röya. Dur xab etmə çeşmə üstə, Bir qulaq ver mən şikəstə. Qoşun gələr dəstə-dəstə, Dur, yatmağın çağı deyil. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...lüğəti) Qoşun çəkib dörd yanımız alarlar, Bu xabi-qəflətdən ayıl, Eyvaz xan! Bizi tutub o zindana salarlar, İyid olmaz buna qayıl, Eyvaz xan!
Полностью »...idim mürşüdümə dərdimə dərman qıla, Mən nə bilim, mən gəlincə xak ilə yeksan ola.
Полностью »Torpaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu ürəyində: “məni qolu bağlı, boynu zəncirli görüb kişiləşirsən?” – deyib, sözünə belə davam etdi: Məni xa
Полностью »is. [fars.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Sərvər şikəsteyi-fars oxuyur. Ü.Hacıbəyov
Полностью »сущ. муз. “Шикестеи-фарс” (название одного из отделов большинства азербайджанских классических мугамов). Şikəsteyi-fars oxumaq петь “Шикестеи-фарс”
Полностью »1. Yol, keçid, keçmə. 2. Gediş, səfər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Həsən bəyəm, gəlləm dilə, Misri qılınc allam ələ, Güzarımdı Çənlibelə, Ərəb atım
Полностью »1. Avara, sərsəri, heç bir işlə məşğul olmayan. 2. Mənasız, boş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, deyim düzü Saymaram əllini, yüzü, Hərcay
Полностью »1. Avara, sərsəri, heç bir işlə məşğul olmayan. 2. Mənasız, boş. Xəbər aldım təbrizlidən, Məni hərcayı çağladı, Viran bağlar xəzəl oldu, Didələrim qan
Полностью »Əsla, qətiyyən, heç vaxt. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid odu aza-çoxa baxmaya, Məlulun, miskinin könlün yıxmaya, Qılınc bozaranda hərgiz qorxmaya,
Полностью »Müasir dilimizdə cümə axşamı mənasında işlənir. Məxəz dildə isə bu söz cümə günü mənasını verir. Dialektlərdə cümə axşamı ilə yanaşı, cümə gününü də i
Полностью »1. Sulu, şirəli. 2. Məcazi mənada: mənalı, təsirli, gözəl ifadəli. 3. Məcazi mənada: möhkəm və iti. Dastanda sonuncu mənasına rast gəlinir
Полностью »1000 (min). Qurbanam gözünə, yaşına sənin, Ağını kim qatdı aşına sənin? Əgər bir iş gəlsə başına sənin, Mən özümü həzar para eylərəm
Полностью »Səkkiz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Adı Eyvazxan ola, həşt behiştin çəməni, Sənəti qəssab ola, özü ki, gövhər kanı
Полностью »Xədim; xidmətçi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gördü bir neçə saray adamı qabaqda, onların arxasınca əllərində çovgan olan bir neçə xacə, sonra isə Ni
Полностью »Dinməz, susmuş, sakit (halda). Əmr şəklində: xamuş! – sus! dinmə! sakit! səssiz! Şikara çıxanda nəyə tuş oldun? Dərdin nədir, iltimasa gəlmisən? Nə di
Полностью »Ev, otaq. Sallana-sallana çıxdı xanadan, Ay həzərat, gedən ceyran mənimdi! (“Əsli və Kərəm”)
Полностью »Ev-eşik, ata yurdu, ocaq, məskən, dudman. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kəsiblər dörd bir yanımı, Dağıdarlar xanmanımı, Axıdarlar al qanımı, Bir umudu
Полностью »Ox (silah). Klassik şeirdə gözəlin kirpiyi oxa (xədəngə) bənzədilir. Dastanlarda həm həqiqi, həm məcazi mənalarda işlənməsinə aid nümunə var
Полностью »Ox (silah). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Xədəng ox şəklində də işlənir (mürğ quş, qızıl-qırmızı, uzundraz kimi komponentlərin hər ikisi eyni mənanı v
Полностью »Açıq-göy, mavirəngli. Al-yaşıl, abı sarı, Bənövüş qara, qırmızı, Alasan, geydirəsən Həmişə yara qırmızı
Полностью »Su. Abu atəş, xakü baddan xəlq olduq, Neçə şirin-şirin canlar qocalır. (“Novruz”) Abü ataş, xakü baddan xalq o
Полностью »м 1. (yüngül) komediya, məzhəkə; 2. məc. oyunbazlıq, hoqqabazlıq, oyun; 3. köhn. şit zarafat, təlxəklik.
Полностью »-а; м. (франц. farce) см. тж. фарсовый 1) Вид средневекового западноевропейского народного театра и литературы бытового комедийно-сатирического характ
Полностью »1. театр, фарс (кьезил комедия). 2. пер. халкь хъуьредай мярека, масхара, хъуьредай уюн.
Полностью »* фарс чӀал сущ. Ирандин халкь рахадай чӀал. Сулейманан шиирра са кьадар фарс ва араб чӀаларин гафар аватӀани, адаз я фарс чӀални, я араб чӀални чид
Полностью »Gülüş, gülümsəmə. Eşqin sövdasına aşiq düşəndə, Eləməz nəsihət heç əsər, nədi? Bülbültək tutulur, heç olmaz xəndə, Verə yar yolunda can, bu sər nədi?
Полностью »Yaxşı, gözəl, xoş; xublar – gözəllər. Könül qalxdı Bərdə sarı yeridi, Orda bir şəhər var, adı Gəncə hey
Полностью »Yaxşı, gözəl, xoş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Ağa vəzir, mən xub sənə neylədim, Hər nə etdim dost könüldən eylədim, Səni o sərdara cəllad eylədim
Полностью »1. Gülən, üzügülər, şən. 2. Məcazi mənada: klassik ədəbiyyatda tamam açılmış gülə bənzəyən gözəlin üzü mənasında işlənmişdir
Полностью »1. Gülən, üzügülər, şən. 2. Məcazi mənada: klassik şeirdə gözəlin üzü açılmış gülə bənzədilir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Açılıbdı sinən gülü, Dön
Полностью »1. Öz, özü, özüm. 2. Həqiqətən, doğrudan da. 3. Əsl, məhz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, mən xud yetişdim cana, Əvvəl əldən özüm girrəm m
Полностью »Xasiyyət, təbiət. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir xələt biçərəm Eyvaz boyundan, İncimərəm xasiyyəti- xoyundan, Kəsin tunculardan, qırın qoyundan, Ye
Полностью »Gözəl görünüşlü, qəşəng. Ay ağalar, gəlin sizə söyləyim, Üzülməsin əldən əli bu bəyin! Cənnəti-əlada, baği-behiştdə Xoşnişin döşənsin yeri bu bəyin!
Полностью »Müəllim, molla mənaları ilə yanaşı, tacir mənasında da işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda tacir mənasında rast gəlinir
Полностью »Acıq, qəzəb. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mənəm şiri-nərtək meydanda gəzən, Xişm ilə düşmanın bağrını əzən, Tülək tərlan kimi havada süzən, Sonra yax
Полностью »Acıq, qəzəb. Xişm ilə adam öldürür, Yerişi qandır bu gələn. On dörd gecəlik ay kimi İşıq salandır bu gələn
Полностью »1. Palana bəzək üçün tikilən rəngbərəng iri muncuqlar. 2. Məcazi mənada: dəyərsiz, qiymətsiz. Xərmöhrə gətirib ləldir deyər, Doğru söz deyərsən, təbin
Полностью »1. Alıcı, müştəri. 2. Məcazi mənada: bir şeyin qiymətini bilən, başa düşən; sərraf. Yavaş get, yavaş get, kimin yarısan? Hansı bəxtəvərin xiridarısan?
Полностью »(Qafan, Quba, Masallı, Sabirabad) suqabı, güyüm. – Farşı al git su duldur, gütür (Quba)
Полностью »...sif. Səsi xırıltılı. Xırxır adam. – Bu çolaq, xır-xır qocanı görəsən niyə cəzalandırmışlar? S.Vəliyev. 2. is. Xırıltılı səs, xırıltı. Ancaq yabana hü
Полностью »...звуки II сущ. хрип III нареч. хрипло, охрипло. Xır-xır danışmaq говорить охрипло
Полностью »1. прил. хир-хирдай, туьтер ифей хьтин ван авай; 2. сущ. хирхир, хир-хирдай ван, туьтер ифей ван.
Полностью »təql. bax xorultu 1-ci mənada. Məcidin xor-xoru Nadiri fikir və xəyalatdan ayıltdı. B.Talıblı. □ Xor-xor xoruldamaq – bərk yatmaq, xorultu ilə yatmaq.
Полностью »...xoruldamaq сильно храпеть, крепко спать, издавая храп ◊ xor-xor qəlyan кальян (приспособление для курения, в котором табачный дым проходит через сосу
Полностью »...xoruldamaq хур-хур ацалтна ксун, кӀевиз ксун; ** xor-xor qəlyan кил. qəlyan (sulu qəlyan).
Полностью »межд.; устар. см. тж. марш-марш, марш-маршем В русской кавалерии: команда к самому быстрому движению.
Полностью »hiylə, fırıldaq, kələk, yanlış çalma, qeyri – təbiilik, sünilik, yalan, uydurma, riyakarlıq
Полностью »...fövqəladə vəziyyət, qabaqcadan nəzərə alına bilməyən və ya heç bir tədbirlə qarşısı alına bilməyən vəziyyət
Полностью »марш (1. жергеда аваз къекъуьн. 2. кьушунрин къекъуьн; фин; маневр. 3. къекъведайла, ядай макьам, рекьин макьам). ♦ марш! гъайда! алад! марш!
Полностью »is. [ing.] 1. Elektron rabitə cihazı. 2. Qrafik məlumatın qəbulu və verilməsi üsulu.
Полностью »[fr.] Yolu işıqlandırmaq üçün avtomobillərdə, traktorlarda və s.-də reflektoru olan fənər. Avtomaşının farası. Motosikletin farası. – [Yarməmməd Nazna
Полностью »...[fars.] Fars dili. Süheyli çörək yeyən qardaşlarına sarı getdi. Onlar nə isə pıçıldaşırdılar: – Farsini kamil bilirsənmi? M.İbrahimov.
Полностью »sif. və zərf [ər.] Vaxtından, mövsümündən qabaq, tez əkilən. Faraş əkin. – Aqronomlar deyirlər ki, faraş səpin yaxşı olur. Ə.Vəliyev. Faraş səpilmiş r
Полностью »...dedilər “sava:n xe:r”, maηa daη gəldi, çünkü bizim yerdə “sava:n xe:r” yoxdu (Qazax); – Görmüyüfllər dana, yazıxlara daη gəler (Şəmkir)
Полностью »...Oğuz) düşmənçilik. – Özüm ləjdix’cən dedim (Oğuz); – Ləjdix’dən xe:r gəlməz (Qazax) ◊ Ləjdix’ salmax (Gəncə) – düşmənçilik salmaq. – Ramiz oların ara
Полностью »Fars mənşəlidir və əsli xırn+ək kimi olub, “dovşan balası” (-ək kiçiltmə bildirir) deməkdir. Qərb dialektlərində yapon xurmasına da (xırda və çox şiri
Полностью »гл. фарс авун, фарс тушир халкьарив фарс чӀал ва адетар гужуналди кьабулиз тун.
Полностью »Persian1 n 1. fars; the ~s top. i. farslar; 2. fars dili Persian2 adj fars; İran; the ~ language fars dili; ~ carpet İran xalçası
Полностью »