Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Yümnü Ürəsin
Həsən Yümnü Ürəsin (1898, Elazığ – 30 may 1961, İstanbul) — Türk əsgər və siyasətçi. Yümnü Ürəsin 1898-ci ildə Divriklioğullarından Zülfüqar Əfəndi və Müqəddəs Xanımın uşağı olaraq dünyaya gəldi. 1911-ci ildə Hərb Məktəbinə girdi. 1914-cü ildə məzun oldu və Təkirdağdakı 19. Alaya, 7. Diviziyaya təyin edildi. Birinci Dünya Müharibəsində Çanaqqala, Qafqaz və Sina cəbhələrində vuruşdu. 1918-ci ildə kapitan rütbəsinə yüksəldi. 1919-cu ildə Hərbi Akademiyaya daxil oldu. Ancaq 1920-ci ildə Anadoluya köçdükdə ayrıldı.
Elektrik yükü
Elektrik yükü — cisimlərin elektromaqnit sahələrinin mənbəyi olmaq və elektromaqnit qarşılıqlı təsirində iştirak etmək qabiliyyətini təyin edən fiziki skalyar kəmiyyət. Elektrik yükü ilk dəfə 1785-ci ildə Kulon qanununda tətbiq edilmişdir. Beynəlxalq vahidlər sistemində (SI) elektrik yükünün ölçü vahidi — kulondur. Bir kulon 1 s vaxt ərzində 1 A cərəyanı olan keçiricinin kəsişməsindən keçən elektrik yükünə bərabərdir. Hər biri elektrik yükü (q1 = q2 = 1 C) olan iki cisim vakuumda 1 m məsafədə yerləşirsə, onda onlar 9⋅109 H qüvvəsi ilə qarşılıqlı təsir göstərirlər. == Tarixi == Hələ qədim zamanlarda yun üzərində geyilən kəhrəbanın (qədim yunanca ἤλεκτρον - elektron) yüngül əşyaları cəlb etdiyi məlum idi. Artıq XVI əsrin sonlarında ingilis həkimi Vilyam Gilbert sürtüldükdən sonra yüngül cisimləri cəlb edən, elektrikləşdirilmiş cisimləri adlandırdı. 1729-cu ildə Şarl Dyufe iki növ yükün olduğunu müəyyən etdi. Biri ipəyin üzərinə şüşə sürtməklə əmələ gəlir, digəri isə yunun üzərinə qatrandır. Buna görə də Dyufe ittihamları müvafiq olaraq "şüşə" və "qatran" adlandırdı.
Tale yükü
Tale yükü — 1997-ci il Azərbaycan istehsalı dram filmi. Film Fatmanın (Ruhiyyə Hüseynova) başına gələn əhvalatlar haqqındadır. Filmdə baş verən hadisələr yaradıcı təxəyyülü bəhrəsi olaraq 1994–1995-ci illəri əhatə edir. Film aktyor Məmməd Quliyevin kinoda son işidir. Film Akif Axundovun "Fatmanın Hekayəti" povesti əsasında çəkilmişdir.
Tunc Allahın yükü
Tunc Allahın yükü (rus. Бремя бронзового бога) — Vahid Məmmədlinin “Tunc Mələk” və “Tunc Mələyin yolu” romanlarından ibarət, dünyada ilk qansız döyüş romanı olan dilogiyası. Vahid Məmmədli ədəbi yaradıcılığa ilk dəfə Rusiya Mədəniyyət Fondunun (RMF) “Qrifon” nəşriyyatında nəşr olunan “Tunc Allahın yükü” əsəri ilə başlamışdır. Əsərin RMF tərəfindən nəşr olunması və tez bir zamanda bestsellerə çevrilməsi onunla əlaqədardır ki, əsər dünya ədəbiyyatında tamamilə yeni bir janrda, qansız döyüş romanı janrında yazılmışdır. Əsərin tez bir zamanda tanınması Rusiyanın və Avropanın ən böyük nəşriyyatı olan “Eksmo” nəşriyyatının diqqətini cəlb etmiş, 2006-cı ildə onun “Tunc Mələk” əsərini “Cəllad tələsməyi sevmir” adı ilə “Rus bestselleri” seriyasında çap edib. Dilogiyanın hər iki romanı “İnsanın öz ağlından başqa onun qəlbinə və beyninə heç nə və kimsə hakim kəsilə bilməz” düşüncəsinə əsaslanır. Əsər qəhrəmanı Tunc Mələyin müharibə gedən İraqda istənilən situasiyada – yaraqlı terrorçuların milyonlarla pul tələb etmək üçün oğurladıqları biznesmen və jurnalisti azad etməsi, var-dövlət hərisliyindən ən yaxın adamlarını, polis əməkdaşlarını öldürənlərin, öz uğursuzluğunun qisasını yaşlı təqaüdçüdən alan qatilin aşkara çıxarılması üçün, böyük bir qoşunun qarşısında, hər addımda təhlükəylə üzləşsə də, bir güllə belə atmadan, qan tökmədən yalnız yüksək intellekti və ağlının gücü ilə bütün çətinlikləri dəf etməklə, tanımadığı, müxtəlif millətdən, dindən olan insanları xilas edib Tunc Mələk adını alan detektiv analitikin fəaliyyətindən bəhs edir. Hər iki romanın qayəsini təşkil edən, müəllifin “Bu dünyada heç kim mələk deyil, başqaları üçün özlərini fəda edənlər mələklərdən də üstündürlər” sözləri, təsadüfi deyil ki, dünyanın bir çox yerlərində müdrik kəlamlar toplularında, saytlarında yer alır. Dilogiyanın yalnız xeyirxahlığı və ağlının gücü ilə hər kəsə qalib gələn qəhrəmanı Tunc Mələk romanı bir detektiv, döyüş romanından çox, dünyanın bir çox mütərəqqi fəlsəfə və dünyagörüş məktəblərindən qaynaqlanan möhtəşəm ədəbiyyat nümunəsi kimi oxuculara sevdirir.
Tale yükü (film, 1997)
Qoyun yunu
Yun — bəzi məməli heyvanların dərisinin üstünü örtən və heyvandan (adətən qoyun, dəvə və s.) qırxılan tüklər. Lifli materiallar içərisində birincilik təşkil edən yun əsrlər boyu toxuculuq peşəsi üçün ən yüksək xammal hesab edilmişdir. Bunun üçün insanlar ən çox qoyun yunundan istifadə etmişlər. Qoyun bir qayda olaraq iki dəfə, nadir hallarda il pis gəldikdə, bir dəfə qırxılır. Qırxın dövrü iqlim şəraitilə əlaqədardır. Qırxına aran yerlərdə tez, dağ yerlərində nisbətən gec başlanır. Qırxın yaz və payızda aparılır. Qırxını çobanlar özləri aparır. Bəzən də köməkçilər çobanın və ya sürü sahibinin qohum-əqrəbasından olur. Qırxın qırxlıq aləti vasitəsilə aparılır.
Kükü
Kükü bu mənaları ifadə edə bilər: Yaşayış məntəqələri Kükü (Şahbuz) — Azərbaycannın Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonunda kənd. Kükü abidələr kompleksi — Şahbuz rayonu ərazisində yerləşən arxeoloji abidələr kompleksi. Yeməklər Kükü (yemək) — yemək. Kükü plov — Azərbaycan plovunun geniş yayılmış növlərindən biri.
Hüsnü Mübarək
Məhəmməd Hüsnü Mübarək (ərəb. محمد حسنى سيد مبارك‎) (4 may 1928[…], Kəfrul-Museyliha[d], əl-Minufiyyə mühafəzəsi[d], Misir krallığı[d] – 25 fevral 2020[…], Qahirə) — Misirin 4-cü prezidenti. == Həyatı == Hüsnü Mübarək 1928-ci il mayın 4-də Misirin Minufiya vilayətinin Şibin əl-Qum rayonunun Kəfrul-Museylihə kəndində anadan olub. İxtisasca hərbi təyyarəçidir. 30 ildən çox Misir Silahlı Qüvvələrində qulluq edib, leytenant rütbəsindən aviasiya marşalı rütbəsinədək yüksəlib. 1969-cu ildə Misir Hərbi Hava Qüvvələrinin qərargah rəisi, 1972-ci ildə Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanı və müdafiə nazirinin müavini təyin olunub. 1975-ci ildə vitse-prezident postuna keçən Hüsnü Mübarək 1981-ci ildə dövlət başçısı Ənvər Sədat öldürüləndən sonra prezident kürsüsünü götürüb. 1987, 1993 və 1999-cu illərdə Xalq Məclisində keçirilən alternativsiz seçkilərdə postunu əlində saxlayıb. 2005-ci ildə ümumxalq səsverməsində yenidən prezident seçilib. Məhəmməd Hüsnü Səid Mübarək 1928-ci il mayın 4-də Nil deltasında yerləşən Manufiyə qubernatorluğunun Kəfr-əl-Musilxa kəndində anadan olub.
Hüsnü Qubadov
Hüsnü Baba oğlu Qubadov (4 yanvar 1922, Disər, Naxçıvan MSSR – 13 avqust 1991, Bakı) — opera müğənnisi. == Həyatı == Hüsnü Baba oğlu Qubadov 1922-ci il yanvar ayının 4-də Ordubad rayonunun Disər kəndində anadan olmuşdur. 1938-ci ildə Naxçıvan Kənd Təsərrüfatı Texnikumuna daxil olmuş, təhsil illərində İbrahim Həmzəyevin yaratdığı dram dərnəyində iştirak etmiş, Səməd Vurğunun "Vaqif" dramında xanəndə rolunu oynamışdır. O vaxtdan uşaqlıqdan həvəs göstərdiyi müğənnilik sənətinə bağlanmış, özfəaliyyət olimpiadalarında uğur qazanmış, 1958-ci ildə isə Respublika Özfəaliyyət Müsabiqəsinin laureatı olmuşdur. Həmin il M.F.Axundov adına Opera və Balet Teatrına dəvət edilmiş, onun səhnəsində yaddaqalan obrazlar yaratmışdır. Təbii ifa tərzi ilə seçilən müğənni İbn Səlam, Məcnunun atası, Kərəm ("Leyli və Məcnun", Üzeyir Hacıbəyli), "Əsli və Kərəm", Çapqınçı, Rəmmal ("Şah İsmayıl", Müslüm Maqomayev) və s. rolları ifa etmişdir. Teatrın tərkibində Tiflisdə (indiki Tbilisi), Gəncə, Naxçıvan, Şəki və respublikanın digər şəhər və rayonlarında qastrol səfərlərində olmuşdur. Onun ifasında "Şuşa yaylağı", "Üçtelli durna", "Bəhbəh", "Dilin can incidəndir" və digər mahnılar, habelə Ü.Hacıbəylinin "Leyli və Məcnun" operası (YUNESKOnun xətti ilə) qrammofon valına yazılmışdır. Müğənni 1962-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar artisti fəxri adına layiq görülmüşdür.
Hüsnü Əjdərov
Hüsnü Xəlil oğlu Əjdərov (12 fevral 1941, Kirovabad) — fizika-riyaziyyat elmləri doktoru. == Həyatı == 12 fevral 1941-ci ildə Gəncə şəhərində doğulub. == Əsas elmi nəticələri == Germanium-silisium kristallarında dərin və dayaz aşqar atomlarının əsas enerji hallarının spektri təyin edilib. Geniş temperatur intervalında Ge-Si sistemində sərbəst elektrik yük daşıyıcılarının səpilmə mexanizmləri və qanunauyğunluqları öyrənilib. Aşqar atomlarını əhatə edən nanohəcmlərin tərkibinin qeyri identivliyi ilə əlaqəli bərk məhlul kristallarında yaranan elektron xassələrinin xüsusiyyətləri aşkar edilib və araşdırılıb. Böyük Britaniyada aparılan tədqiqatlar əsasında göstərilib ki, almazabənzər A3B5 kristallarında ultrakvant rejimdə, elektronların aşqar ionlarından səpilməsi üstünlük təşkil edəndə, matrisada böyük neqativ uzununa maqnit müqaviməti müşaidə edilir. Yarımkeçirici bərk məhlul sistemlərinin verilmiş tərkibdə alınması, onların müxtəlif aşqar elementlərlə leqirə edilmə texnologiyaları və bu məsələlərin fiziki-riyazi əsasları geniş inkişaf etdirilib. Ərintidən bircinsli və dəyişən tərkibli yarımkeçirici bərk məhlul monokristallarının alınması və aşqarlanması üçün bir sıra innovativ üsulların kosepsiyaları və nəzəri əsasları verilib. == Əsas elmi əsərləri == Negative magnetoresistance in Indium Arsenide in the extreme quantum limit — Phys. Stat.
Nüsnü Məscidi
Nüsnü Məscidi — Naxçıvan memarlıq məktəbinə aid tarixi abidə. Ordubad rayonunun Nüsnüs kəndində, nisbətən hündür ərazidə inşa edilmişdir. Tədqiqatçılar plan quruluşu və özünəməxsus kompozisiyası ilə diqqəti cəlb edən N.m.-nin orta əsrlərin inşaat ənənələrinə uyğun gəldiyini göstərirlər. Məscid binasının birinici mərtəbəsində pir (bax Nüsnüs piri) var. Nüsnü məscidi kənd camaatının təşəbüssü və vəsaiti ilə təmir edilmişdir (1992–93). Naxçıvan Ensiklopediyası. Bakı. 2002. səh. 453.
Tüklü albalı
Keçəli albalı (lat. Prunus tomentosa) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü. Çin, Koreya, Yaponiya və Monqolustanda yabanı halda bitir. Çindən bitki bütün dünyaya yayılmış, XIX əsrin axırlarında isə Rusiyaya çatmışdır. Hündürlüyü 3 m olan, enli yumurtavari dağınıq çətirli koldur. Çoxillik budaqlarının qabığı boz-qonur rəngli olub, qalındır. Budaqları sıx keçə tükcüklüdür. Yarpaqları enli ellipsvari olub, 5 sm uzunluğundadır. Üstdən bozumtul-yaşıldır, payızda qırmızıdan sarı rəngə kimi müxtəlif çalarlarda olur. Çiçək tumurcuqları qısa saplaqlarda və ya budaqların üzərində yerləşir.
Tüklü böyürtkən
Tüklü gərgədan
Yunlu kərgədan (lat. Coelodonta antiquitatis) — Kərgədanlar fəsiləsinə aid nəsli kəsilmiş növ. Qərbi Avropa və Sibirin qarlı düzənliklərində yayılmışdı.
Tüklü gəvən
Astragalus verus (lat. Astragalus verus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü. Türkmənistanda və İranda təbii halda yayılmışdır. Hündürlüyü 1 m-dək olan, yuxarı hissəsi seyrək budaqlı koldur. Gövdələri düz dayanan, budaqları çoxsaylı, qalın, uzun və ya qısa, əyilmiş, uzunluğu (2) 3-3,5 sm olan, horizontal iynələrlə sıx örtülmüşdür. Yalançı zoğları yumurtavari, uzunluğu təxminən 0,8-1 sm, ağ keçəli, ucu nazik, biz, möhkəm, bərkdir. Yarpaqları növbəli, ucu iynəlidir, böyümə prosesində bərkiyir və yaşlı budaqlarda yalançı zoğlarla birlikdə qalır. Xırda yarpaqları 6-8 (10) cüt, saplaq iynəsindən qısa, neştərvari və ya neştərvari-uzunsov olub, uzunluğu 2-5 mm, eni 1-2 mm, novşəkilli düzülmüş, iki tərəfdən qısa tüklü, ağımtıl və ya yaşılımtıldır. Çiçək altlıqları xətvari, ucu tüklü, yarpaqların qoltuqlarında iki ədəd, birillik budağın uzunluğu boyunca uzunsov, eni təxminən 1-1,5 sm olan sünbülvari çiçək qrupunda yerləşir. Kasacığın uzunluğu 5-7 mm, təxminən bünövrəsinədək qısa, ağ tükcüklü, dişcikləri konusvari borucuğun yarısına bərabərdir.
Tüklü herniyar
Tüklü herniyar (lat. Herniaria hirsuta) — herniyar cinsinə aid bitki növü.
Tüklü külbaba
Tüklü külbaba (lat. Leontodon hispidus) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin külbaba cinsinə aid bitki növü. Çoxillik, 14-40 sm hündürlükdə, gövdəsi, adətən tək, düz və ya qalxan, yarpaqsız, çılpaq, bəzən 1-2 xırda yarpaqlı bitkidir. Kökyanı yarpaqları çoxsaylı, bəzən azacıq tüklü, uzunsov və ya lansetvari, oyuqdişli və ya oyuqdilimli olaraq, arxaya burulmuş üçkünc hissələrə bölünmüşdür. Səbətləri çiçəkləyənə qədər əyilmiş vəziyyətdə olur. Sarğısı 10-15 (17) mm uzunda, uzunsovdur. Yarpaqcıqları tünd yaşıl, xaricdəkilər qısa lansetvari, daxildəkilər xətt - lansetvari, küt və ya iti uclu, hamısı pırpızlaşmış codtüklüdür. Dilcikləri sarı, sarğıdan1,5-2 dəfə uzundur. Toxumcaları mixəyi, 5–8 mm uzunda, dar silindirvari, şırımlı, zəif qırışlıdır. Kəkili toxumcadan bir az uzundur.
Tüklü kərgədan
Yunlu kərgədan (lat. Coelodonta antiquitatis) — Kərgədanlar fəsiləsinə aid nəsli kəsilmiş növ. Qərbi Avropa və Sibirin qarlı düzənliklərində yayılmışdı.
Tüklü mamont
Tüklü mamont (lat. Mammuthus primigenius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin xortumlular dəstəsinin fillər fəsiləsinin mamont cinsinə aid heyvan növü. Tüklü mamont Pliosen dövründə Mammuthus subplanifrons ilə başlayan mamont növləri sıralamasının axırıncı nümayəndələrindən biridir. M. primigenius Şərqi Asiyada 200 min il bundan əvvəl çöl mamontundan (M. trogontherii) törəyib. Onun yaxın qohumu Asiya filidir.Nəsili kəsilmiş heyvan növüdür Bu canlının görünüşü və davranışı kəşf edilmiş skelet, dişlər, mədə hissələri, peyin və ibtidai icma quruluşuna aid mağara rəsmlərindəki həyat təsvirləri ilə bərabər Sibir və Alyaskadakı donmuş cəmdəklərin kəşfinə görə də ibtidai icma quruluşunda yaşamış heyvanlar arasında ən yaxşı öyrənilmişidir. Avropalılar XVII əsrdə mamont haqqında öyrənməzdən əvvəl Asiyada mamont qalıqları tanınırdı. Bu qalıqların mənbəyi müzakirə mövzusu olub və əsasən əfsanəvi məxluqun qalıqları olaraq izah edilib. Mamont 1796-cı ildə Corc Kuvier tərəfindən filin nəsli kəsilmiş növü hesab edilib. Tüklü mamont təqribi olaraq müasir Afrika filləri ilə eyni ölçüdədir. Erkəklər 2.7–3.4 m çiyin hündürlüyünə çatır və çəkiləri 6 tona qədərdir.
Tüklü maralça
Tüklü maralça (lat. Epicometis hirta Poda.) Buğumayaqlılar tipinin sərtqanadlılar dəstəsinin lövhəbığlar fəsiləsinə aid olan növ Sərtqanadlılar (Coleoptera) dəsətəsinin lövhəbığlar fəsiləsindən olub, qırmızımtıl ayaqları və qanadüstü oval formada olan qara rəngli böcəkdir. Bədəni və qanadüstü bozumtul pulcuqlarla örtülmüşdür. Bığcıqları gözlərlə yan-yana olub oxlov şəklindədir. Bədənin uzunluğu 9-12 mm-dir. Yaşlı fərdləri Naxçıvan MR-in meyvə bağlarında geniş yayılaraq meyvə ağaclarının tumurcuq və çiçəklərinə ciddi zərər verirlər. Xüsusilə ərik, şaftalı və heyvanın tumurcuq və çiçəklərinə 30-35 % zərər yetirir ki, bu da məhsuldarlığın xeyli aşağı düşməsinə səbəb olur. Böcək imaqo mərhələsində torpaqda qışlayır. Yazın əvvəllərində (martın axırı, aprelin əvvəlləri) qış yerlərindən çıxan böcəklər, bəzək bitkilərinin təzəcə əmələ gəlmiş tumurcuqları və sonra təzəcə açılmış çiçəkləri ilə qidalanırlar. Abşeronda az hallarda yenicə açılmış yarpaqlarla da qidalanmaları müşahidə edilmişdir.
Tüklü onaqra
Tüklü palıd
Tüklü palıd (lat. Quercus pubescens) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin fıstıqkimilər fəsiləsinin palıd cinsinə aid bitki növü. Yabani halda Cənubi Krımda, Zaqafqaziyanın şimal hissəsində, Cənubi Avropada və Kiçik Asiyada bitir. Hündürlüyi 8–10 m-dək, enli çətirli ağac və ya koldur. Gövdəsinin və budaqlarının qabığı tünd bozumtul rənglidir. Yarpaq saplağı və yarpaqları tüklü, kənarları bütöv və ya seyrək dişlidir. Düz qalxan gövdəsi silindrvari formalıdır. Cavan zoğları çox tükcüklüdür. Yarpaqların uzunluğu 5–10 sm, forma və ölçülərinə görə çox dəyişkən, 4–8 cüt küt və ya ucu biz qanadlı, üstü tünd yaşıl, çılpaq, alt tərəfi boz-yaşıl tükcüklüdür. May ayında çiçəkləyir, qozaları noyabr ayında yetişir.
Hüsnü təxəllüs
Hüsni təxəllüs — divan ədəbiyyatına aid termin, şairin öz təxəllüsünü həm təxəllüs kimi, həm də həmin sözün əsas mənasında eyni vaxtda işlətdiyi vəziyyətə hüsni təxəllüs deyilir == Haqqında == Divan ədəbiyyatında ümumiyyətlə şairlərin təxəllüsü var. Şairlər bəzən bu təxəllüsləri öz əsərlərində söz kimi işlədirlər. Şair gah təxəllüs, gah da ad kimi istifadə edir. Hüsni təxəllüsün ən məşhur nümunələrindən biri məşhur türk divan şairi Bakinin aşağıdakı misrasıdır: Baki qalan bu qübbədə bir xoş səda imiş. Bu qübbədə əbədi qalan bir xoş səs imiş. Bu misrada "Baki" sözü həm şairin təxəllüsü, həm də "əbədi, əzəli" mənasında vurğulanır. == Həmçinin bax == Təxəllüs Nəzəriyyə Ədəbiyyat Poetika == Mənbə == "Ədəbiyyatşünaslığın əsasları", Elmi redaktor P. Xəlilov, Redaktor İ. Həmidov, Bakı 1978 Kamil Vəliyev. Dastan poetikası. Bakı 1984 Kamil Vəliyev Nərimanoğlu. Azərbaycan eposunun poetik sintaksisi (monoqrafiya).
Tüklü cökə
Tüklü cökə (lat. Tilia tomentosa) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin cökə cinsinə aid bitki növü.
Şükrü Tezər
Şükrü Tezər (1893, Larisa – 1969, İzmir) — türk əsgəri, bürokrat. Mustafa Kamal Paşanın döyüş köməkçilərindən biridir. 1916–1918-ci illər arasında Ədirnədən Diyarbəkirə, Şərqi Suriya cəbhələrində onun ətrafında və tabeliyində idi. Mustafa Kamal bu dövrdə yaşadıqlarını qələmə aldığı gündəliyi özünə vermiş və bu dəftər Tezerin xatirələri ilə birlikdə Türk Tarix Qurumu tərəfindən ilk dəfə 1972-ci ildə "Atatürkün gündəliyi" adı ilə nəşr edilmişdir. 1893-cü ildə Yunanıstanın Larisa şəhərində anadan olub. Atası Larisalı Nuri bəydir. Ailəsi 93 hərbindən sonra Manisaya köçdü. İbtidai və orta təhsilini Manisada başa vurduqdan sonra İstanbul Bəylərbəyi Ehtiyat Zabit Məktəbinə daxil olur. Balkan müharibəsi başlayanda təhsilini yarımçıq qoyaraq Osmanlı ordusuna qatılır. Məktəbi bitirdikdən sonra ilk olaraq Serez Redif Diviziyasının Mərkəzi Alayın hücum batalyonuna təyin edildi.
Şükrü Özyıldız
Şükrü Özyıldız (18 fevral 1988, İzmir)- Türk aktyordur. Şükrü Özyıldız 18 fevral 1988-ci ildə İzmirdə anadan olub. Anası Rodoslu Yunan, atası Trabzonludur. Onun özündən iki yaş kiçik bir bacısı var. İstanbul Texniki Universitetində Dəniz Mühəndisliyi fakültəsini qazandıqdan və bir il İstanbulda təhsil aldıqdan sonra yenidən imtahan verib Ege Universitetində Biznesin idarə edilməsi fakültəsində təhsil almağa başladı, daha sonra Erasmus proqramı ilə Portuqaliyaya getdi. Uşaqlıqdan döyüş sənətinə maraq göstərən Özyıldız Portuqaliyada qəfəs döyüşlərinə qatılıb. Daha sonra qəfəs davalarından əl çəkdiyini açıqlayıb. Xaricdə aktyorluq emalatxanasına qatılan Özyıldız aktyorluğu çox bəyəndiyinə qərar verib və Müjdat Gezen Sənət Mərkəzində aktyorluq təhsili almağa qərar verib. Bir çox teatr tamaşası, reklam və seriallarda rol alan aktyor ilk dəfə 2011-ci ildə FOX-da yayımlanan gündəlik "Derin Sular" serialında ekranlarda görünüb. 2013-2014-cü illərdə Star TV və FOX ekranlarında yayımlanan "Benim Hala Umudum Var" serialında Gizem Karaca və Berk Oktay ilə baş rolları paylaşıb, daha sonra 2013-cü ildə ilk uzun metrajlı filmi "Neva"da baş rolu canlandırıb.
Şükrü Sökmensüer
Şükrü Sökmensüer və ya İbrahim Şükrü Sökmensüer (d. Skopye, Osmanlı imperiyası; 1890 - ö. Ankara, Türkiyə; 18 oktyabr 1978) - türkiyəli siyasətçi və köhnə daxili işlər naziri. 1890-cı ildə Osmanlı imperiyasının Balkan bölgəsində yerləşən şəhəri olan Skopyedə dünyaya gəlmiş və Ərkanı Hərbiyyədən məzun olmuşdur. Osmanlı ordusundakı xidməti zamanı IV Ordu korpusunun IV Ağır topçu alayının birinci taborunun III batareyasında, Çatalca VIII Topçu alayında, XX Ordu korpusunun baş qərərgahında, II Firqənin V Ordu korpusunun I şöbəsində zabit kimi xidmət etmiş, sonradan XV Firqənin ərkani hərbiyyə rəisliyini etmişdir. Respublikanın qurulmasından etibarən mühüm vəzifələrdə çalışmışdır. Bu vəzifələr bunlardır: Məskunlaşdırma İdarəsi, Asayiş İdarəsi müdürlüyü, Təhlükəsizlik İşləri müdürünün müavini, Trakya Ümummüfəttişliyinin baş müşavirliyi, Təhlükəsizlik Ümümmüdürlüyünün rəhbəri, Hatay Suverenlik Cəmiyyətinin baş katibliyi, Hatay valiliyi, Ticarət Vəkaləti İaşə vəkilliyi, Türk Hava Qurumu başqanlığı, Uşaq Yetişdirmı Qurumu İdarə Heyyəti üzvlüyü, Köhnə Döyüşçülər Cəmiyyəti Heysiyyət Divanı başqanlığı. SÖkmensüer Hatayın Türkiyəyə birləşdirilməsində mühüm rol oynamış, bu proses zamanı bir neçə vacib vəzifəni yerinə yetirmişdir. Bundan başqa, Sökmensüer bir neçə dəfə TBMM-ə də seçilmişdir. O. VI çağırış (ara dönəm) və VII çağırış Ərzincandan, VIII çağırış Gümüşxanədən TBMM-ə üzv seçilmişdir.
Youku
Youku (azərb. Yuku‎) — Çinin paytaxtı Pekində yerləşən video paylaşma, video-hostinq sistemidir. Alibaba Group Holding Limited-in şirkətlərindən biri kimi fəaliyyət göstərir. Youkunun mərkəzi Pekinin Haidian bölgəsində yerləşən Sinostil Plazanın beşinci mərtəbəsindədir. 12 mart 2012-ci il tarixində Youku Tudou ilə stoka hazır bir əməliyyatda birləşmək barədə bir razılığa gəldi. Yeni müəssisə "Youku Tudou" şirkəti adlandırıldı. Youkunun gündəlik 800 milyon baxışı və 500 milyon aktiv istifadəçisi vardır. Youku iQiyi, Sohu və 56.com ilə birlikdə Çinin ən böyük video və yayım xidmət platformalarından biridir. Youku 2003-cü ilin mart ayında əvvəlcə "Sohu" şirkətində çalışan Viktor Ku (Qu Yonqkin) tərəfindən qurulmuşdur. Saytın ilkin maliyyələşdirilməsi Ku tərəfindən yığılmış 1Verge fondundan gəldi.
Yukka
Yukka (lat. Yucca) — qulançarkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Clistoyucca (Engelm.) Trel. Samuela Trel. Sarcoyucca (Engelm.) Linding. Yukka bitkisinin üzərində böyük yarpaqlardan ibarət xonça forması, onun da mərkəzində krem rəngli çiçəkləri olan bir sap yerləşir. Avizə ağacının xüsusiyyəti tozcuqlarının maili olmasıdır. Buna görə bitkinin erkəkciklərindəki çiçək tozunu ancaq maili ağız quruluşuna malik güvə növü toplaya bilir. Yukka ağacının güvəsi topladığı çiçək tozlarını bir-birinə sıxıb top formasına salır və bunu başqa yukka ağacının çiçəyinə daşıyır. Əvvəlcə çiçəyin dibinə enir və öz yumurtalarını qoyur.
Yukon
Yukon — Kanadada ərazi. Mərkəzi Vaythors şəhəridir. Yukon (Kanada fransızcası: [juˈkõ]; əvvəllər Yukon Ərazisi və ya the Yukon adlanırdı) Kanadanın üç ərazisi içində ən kiçik və ən qərbində yerləşir. Bura 2024-cü ilə qədər əhalisi 45,750 nəfər olmaqla Kanadada üçüncü ən az məskunlaşılan əyalət və ya ərazidir. Bununla belə, ərazi paytaxtı Uaythors üç ərazi içində ən böyük yaşayış məntəqəsidir. Yukon Şimal-Qərb Ərazilərindən 1898-ci ildə Yukon Ərazisi adı ilə ayrıldı. 2002-ci il martın 27-də krallıq təsdiqi alan federal hökumətin Yukon Aktı ilə Yukon Ərazisi adı hələ də populyar istifadədə olsa da, ərazinin rəsmi adı olaraq "Yukon" təyin edildi. “Canada Post” ərazinin beynəlxalq təsdiq edilmiş poçt abbreviaturası kimi YT-dən istifadə edir. 2021-ci ildə ərazi hökumətinin siyasəti "The Yukon" adının rəsmi ərazi hökumət materiallarında istifadə üçün tövsiyə edilməsi yönündə dəyişdirildi. Rəsmi olaraq ikidilli (ingilis və fransız) olmasına baxmayaraq, Yukon hökuməti İlk Millətlərin dillərini tanıyır.
Yunko
Junco (lat. Junco) — Sərçəkimilər dəstəsinə Vələmir quşları fəsiləsinə aid cins. Bu cinsin nümayəndələri əsasən Şimali Amerika ərazisində yayılmışdır. Şimali Amerikanın iynəyarpaqlı meşələrindən tutmuş mərkəzin enliyarpaqlı meşələrinə kimi ərazilərdə yayılmışdır. Adətən cənuba miqrasiya edirlər. Bir qismi oturaq həyat sürür. Yer üzərində qidalanırlar. Quşlar sürülər halında yaşayırlar. Tum və həşaratlarla qidalanırlar. Yuvanı əsasən yerdə qururlar.
Yunus
Yunus Peyğəmbər – Allahın elçisi. Quranda adı müstəqil bir surəyə verilən 6 peyğəmbərdən (Nuh, İbrahim, Yusif, Hud, Məhəmməd və Yunus) biridir. Bundan başqa, müqəddəs Kitabımızda bir neçə surədə onun adı anılır. Müqəddəs Kitaba (Tövrat, Zəbura, İncilə) əsasən, Assuriyanın paytaxtı Ninəva şəhərində (bu şəhər indiki İraq ərazisində, Mosul yaxınlığında olub) doğulan Yunus peyğəmbər ömrünün otuz üç ilini Allaha iman etməyə çağırıb. Amma cəmi iki-üç adam ona inanıb. Bibliyada Yunus İona kimi verilir. Əhdi-ətiqdə deyilir ki, Assuriyanın paytaxtı Ninəvada əhali çox varlı həyat sürürmüş. Bu, onların dini və mənəvi cəhətdən çökməsinə gətirib çıxarır. Bu zaman Allah peyğəmbər Yunusu onlara göndərir ki, yollarına düzəlib tövbə etməsələr, onları gözləyən fəlakət barədə xəbərdarlıq etsin: "Allah dedi: "Dur get Ninəvaya – o böyük şəhərə, bildir ki, yaramazlıqlarından xəbərdaram" (Peyğəmbər İonanın kitabı, 1:2). Amma Yunus peyğəmbər Allahın sözünə qulaq asmayıb və gəmiyə oturub başqa ölkəyə gedib.
Yuvqu
Sarı uyğurlar və ya Sarı Yuğurlar — Çin Xalq Respublikasında yaşayan türk xalqlarından biri. Onlar Çinin Qansu əyalətinin dairə dərəcəli Canqye (Zhangye) şəhərinin (prefecture-level city) Sunan Yuğur Muxtar rayonunda yaşayırlar. 2000-ci ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən Çində sayları 13.719 nəfərdir.
Cuku
Cuku (塾) – Yaponiyada özəl və ödənişli hazırlıq məktəbləri. Əsas məktəbə və ya universitetə hazırlaşmaq üçün nəzərdə tutulub. == Tarix == Edo dövründə "cuku" termini fərdi alimlər və ya pedaqoqlar tərəfindən qurulan, döyüş sənətləri və ya fəlsəfi təlimləri öyrətmək üçün nəzərdə tutulan kiçik məktəbləri bildirmək üçün işlədilirdi. Digər məktəb növlərinə gənc samuraylar üçün nəzərdə tutulmiş hankolar və avam adamların uşaqları üçün nəzərdə tutulmuş terakoyalar idi. Meyci dövrünün əvvəllərində Yaponiyada vahid ibtidai təhsil sisteminin qurulmasından sonra cukular özəl hazırlıq məktəblərinə çevrilmişdir və əsasən ingilis dili, abak, piano kimi fənnləri öyrətmək üçün nəzərdə tutulmuşdu. 1970-80-ci illərdə Yaponiyada cuku təhsili öz pik nöqtəsinə çatmışdır. 1976-cı ilin statistikasına görə həmin il ibtidai şagirdlərin 20%-i, orta məktəb şagirdlərinin isə 38%-i cukuya gedirdi. Ölkədə isə 22.000-dən çox cuku fəaliyyət göstərirdi; hər cukuya 5 müəllim və 137 şagird düşürdü. == Vəziyyət == Müasir cukular incəsənət və idman kimi qeyri-akademik fənnləri və ya ingilis dili, riyaziyyat, yapon dili kimi universitetə daxil olmaq üçün lazım olan akademik fənnləri tədris edir. Bəzi cukular sadəcə ev şəraitində fəaliyyət göstərdiyi halda, şəbəkə şəklində fəaliyyət göstərən böyük cukular da mövcuddur.
Puku
Puku (lat. Kobus vardonii) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin boşbuynuzlular fəsiləsinin su keçisi cinsinə aid heyvan növü. Puku Mərkəzi Afrikada, əsasən Konqo, Zambiya, Botsvana və Anqolada yayılmışdır. Onlar əsasən çaybasar düzənliklər və bataqlıqların kənarlarında yaşayırlar.
Ruku
Ruku - qurşaq təzimi də adlanır. Namazda rukuya getmək o deməkdir ki, normal halda ayaq üstə əllər dizlərə çatana qədər olan vəziyyətdə qalmaq. Namaz qılan, hər rük'ətdə qiraətdən sonra barmaqlarının ucu dizlərinin üzərinə qoya biləcək qədər əyilməlidir. Bu əmələ rüku deyilir. Əgər insan rüku ölçüsündə əyilsə, amma əllərini dizlərinə qoymasa, eybi yoxdur. Əgər rükunu normal şəkildə yerinə yetirməsə, məsələn, sola və sağa əyilsə, əlləri dizlərə qoysa da, səhih deyildir. Əyilmək, rüku məqsədilə olmalıdır. Belə ki, əgər başqa bir iş məqsədilə, məsələn, bir həşəratı öldürmək üçün əyilərsə, onu rüku hesab edə bilməz. Belə olan təqdirdə, düzəlib yenidən rüku etmək üçün əyilməlidir. Bu əməl vasitəsilə rükn artıqlığı meydana gəlmir və namazı da batil deyildir.
Yuan
Yuan — Çində gümüş pul vahidi. Renminbi Çin Xalq Cümhuriyyətinin rəsmi puludur. Vahidi Yuandır (İSO 4217 : CNY- China Yuan). Amma çox vaxt RMB (RenMinBi) kimi də işlədilir. İşarəsi "¥". Çin Xalq Bankı (Çin Mərkəzi Bankı) tərəfindən dövriyyəyə buraxılır. Çin Xalq Cümhuriyyətində istifadə edilən daha kiçik pul vahidləri Yuanın bölünməsindən yaranır. Yuanın 10-a bölünməsi ilə Jia və Jianın da 10-a bölünməsi ilə Fen pul vahidi əmələ gəlir. Yəni, 1 Yuan = 10 Jia = 100 Fen kimi istifadə olunur. 1 Dekabr 1948-ci ildə ilk RenMinBi Çin Xalq Bankı tərəfindən bazara çıxarılmışdır.
Dəyirman oyunu
Dəyirman — qədim uşaq oyunudur. == Oyunun quruluşu == Uşaqlar dairəvi əyləşirlər. Başçı əlində çubuq, başı papaqsız ortada dayanır. Qalan uşaqların başında papaq olur. Başçı çubuğu yerə vurub uşaqları qorxudur. Hamı əl çala-çala deyir: — Tağı-tağı, tağbatağı… Bu sözləri 4–5 dəfə təkrar edəndən sonra başçı sağdan bir uşağın papağını götürüb öz başına qoyur. Papağı götürülən uşaq da yanında olan uşağın papağını götürüb öz başına qoyur. Bu hərəkət dairənin sonuna qədər gedir. Bu minvalla papaqgötürmə 4–5 dəfə dövrə vurur. Papaqlar tez hərlənir, uşaqlar əl vurub "Tağı-tağı, tağbatağ" deyirlər.
Evans burnu
Evans burnu (ing. Cape Ewans) — Mak-Medro boğazında, Ross adasının qərb sahilərində yerləşən burun. Burun qayalıqdan ibarətdir və şimal hissəsində Erebus buxtası yerləşir. Burun ilk dəfə 1901-1904-cü illər təşkil olunmuş «Diskaveri» ekspedisiyası zamanı Robert Skott tərəfindən Skuary burnu olaraq adlandırılmışdır. Skottun ikinci «Terra Nova» (1910—1913) ekspedisiyası zamanı isə burunun adı Kral donanmasının leytenantı Edvard evansın şərəfinə adlandırılmışdır. Burun Robert Skottun ikinci ekspedisiyası zamanı qərargah olmuşdur. Bu baza 1914—1917-ci illər Ernest Şekltonun rəhbərlik etdiyi Britanoiyanın Transantartika ekspedisiyası zamanı istifadə edilmişdir.Tikili hal-hazırda da qalır və Skott daxması (ing. Scott's Hut) adlanır 1987 - 1992-ci illər ərzində Beynəlxalq Qeryi-Hökumət ekologiya təşkilatı olan Qrinpisə aid Dünya Okeanı vbazası fəaliyyət göstərmişdir. Evans burnu insanın Antrakridada ilk addımları baxımından olduqca əhəmiyyətli ərazidir. Bu səbəbdən bölgə 1997-ci ildə Antraktidanın xüsusi qorunan ərazisi elan edilmişdir.
Evpatoriyski burnu
Evpatoriyski burnu (ukr. Євпаторійський) — Krımın qərbində, Evpatoriya şəhər sovetliyi ərazisində yerləşən burun. Qara dənizə daxil olan Kalamit körfəzi sahilindədir. Sahilləri akkumulyativ tipə sahibdir. Burun şomal-qərbdən Kalamit körfəzi ilə əhatələnir. Burada eyni adlı mayak vardır. İctimai çimərliklərə sahibdir. == Ədəbiyyat == Дмитрий Тарасенко — Весь Западный Крым: история, природа, культура, туристические маршруты. Бизнес-Информ, 2008, 406 с.
Finisterre burnu
Finisterre burnu (ing. Cape Finisterre, isp. Cabo Finisterre, qalis. Cabo Fisterra) — İspaniyanın Atlantik okeanı sahillərində yerləşən burun. Bəzən Finisterre burnunu İspaniyanın materikdə yerləşən ən ucqar qərb nöqtəsi hesab edirlər. Ancaq burundan da qərbdə yerləşən ərazilər vardır. Burunun adı latıncadan lat. Finis terrae tərcümədə «dünyanın sonu» anlamını verir. Burunun ən hündür nöqtəsi «Monte Facho» dağıdıər. Dağın hündürlüyü 238 metrdir.
Fliqeli burnu
Fliqeli burnu — Rudolf adasının ucqar şimak-şərq nöqtəsidir. Burun Frans-İosif Torpağına daxil olan adada yerləşir (Rusiya, Arxangelsk). Burun istər Rusiya və Avropa istərsə Avrasiyanın adada yerləşən ucqar nöqtəsi hesab edilir. Burun avstriyalı kartoqraf Avqust fon Fliqelinin şərəfinə adlandırılır (1811—1879). İlk dəfə 12 aprel 1874 ildə «Teqetrof» gəmisində aşkarlanmışdır. Burunda olan ilk insanlar matros Antoniyo Zaninoviç, miçman Eduard Orel və ekspedisiya rəhbərlərindən biri olan Yolius Payer olmuşdur. 2003-ci ildə burunda 300 kq-lıq xaç abidəsi qoyulmuşdur.
Flissinqski burnu
Flissinqski burnu — Avropanın ən ucqar şərq nöqtəsidir. Şimal adasının şimal-şərqində yerləşir. Burunun hündürlüyü 28 metr təşkil edir. Burun Avariynı körfəzini və Andromed buxtasını bir-birindən ayırır. Burundan bir qərən cənubda dənizə Andromed çayı tökülür. Şimal hissəsində adanın ən iri çayı olan Ovrajitaya çayı tökülür. == Açılış tarixi == Burun ilk dəfə Villem Barensin ekspedisiyası tərəfindən 1596-cı ildə aşkarlanır və xəritəyə salınır. Burun Hollandiya şəhəri olan Flissinq şəhərinin şərəfinə adlandırılır. 1596 ilin sentyabrında ekspedisiya gəmisi sahildə buzlara sıxılaraq və bu səbəbdən onlar sahildə qışlamalı olurlar. Onlar qışı suiti və ağ ayı ovlamaqla keçirirlər.
Flora burnu
Flora burnu — Frans-İosif Torpağına daxil olan Yuri Kuçiyev adasının cənub-qərbində yerləşir. Yuri Kuçiyev adası Nortbruk adasının cənub-qərb hissəsindən ayrılması nəticəsində əmələ gəlmişdir. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Arxangelsk vilayətinin Primorski rayonu ərazisinə daxildir. Burun arxipelaqın cənubunda yerləşir. Yay ayları tamamən buzdan azad olması səbəbindən bir çox qütb ekspedisiyalarının əsas sahilə yan alma ərazisidir. == Coğrafiya, geologiya, fauna və flora == Burnun ərazisi qərbdən şərqə doğru uzanır. Sahildən quruya doğru əsasən gil və qumdan ibarətdir. Şimal hissədə yerləşən zirvədə daş kömür vardır. Sahil hissədə dərinlik 20 metrdir. Ərazisi əsasən mamırla örtülüdür.
Florens burnu
Florens burnu (rus. Флоренс (мыс), ing. Florescence) — Çukot Muxtar Dairəsinə daxil olan Vrangel adasının qərbində yerləşir. Şərqi Sibir dənizinə tökülən Qusinaya çayının mənsəbinə yaxın ərazidə yerləşir. Burundan cənubda Kmo gölü yerləşir. Amerikalı kapitan Berri tərəfindən 1881-ci ildə (ing. florescence) adada olarkən burnun çiçəklərlə örtülməsi səbəbi ilə "Çiçəklənən" olaraq adlandırılmışdır.
Fom burnu
Fom burnu (rus. Мыс Фомы — Çukot Muxtar Dairəsi ərazisində, Vrangel adasının cənub-qərbin yerləşir. Blossom burnundan 20 km şimalda yerləşir. Tomas dağlarının dənizin içərilərinə girməsi ilə yaranmışdır. == Tarixi məlumat == Burun 1867-ci ilin avqustunda Balina ovçusu Tomas Lonq burnu onu ilk dəfə görmüş matros Tomasın şərəfinə Cape Thomas adlandırmışdlr.. 1911-ci ildə Fom burnuna İvan Semyonoviç Serqeevin təşkil etdiyi ekspedisiya zamanı Tomas dağına Rusiya bayrağını sancırlar. Bu isə adanın Rusiyaya mənsubluğuna zəmin yaradır. Burunda yeraltı düşərgələr, taxta silahlar aşkarlanmışdır. Bu tapıntılar Onkilonlara mənsubluğu ehtimal edilir.. == İstinadlar == == Mənbə == «Vrangel Adası» qoruğu.