1. “Atmaq”dan məch. 2. t-siz. Bir şeyin üstündən hoppanmaq, hoppanıb tullanmaq. Xəndəkdən atılıb keçmək
is. 1. Atmaq işi. 2. Yalnız bir, iki və s. sözü ilə: bir atım – bir dəfə atmağa, işlədilməyə, bir dəfəliyə kifayət edəcək miqdar
zərf Dağılmış, tökülmüş, səpələnmiş halda. [Leyla] pambıq kimi atım-atım edilmiş evdə, əli qoynunda oturub Qulamı gözlədi
is. Tüfəng, tapança və s. atmaq işi və üsulu. Atış meydanı
is. 1. İki tərəfin, ya iki adamın qarşı-qarşıya durub bir-birinə güllə atması, atəş açması. Tətillər, atışmalar, üsyanlar, axırda isə işçilər hakimliy
qarş. 1. Qarşı-qarşıya durub, bir-birinə güllə atmaq. [Mahmud:] Bəy də beş-on nökərləri ilə bir daldaya girib camaatla atışır
is. [ər.] köhn. şair. 1. Gələcək. Onda guya gülümsəyir ati. C.Cabbarlı. 2. Yer. halında: atidə – aşağıda, altda
sif. [ər.] Tənbəl, ətalətli, fəaliyyətsiz. Atil adam. – Xatirindən sil o mövhumatı; Ki, edibdir səni tənbəl, atil
is. Fəaliyyətsizlik, hərəkətsizlik, işsizlik, təşəbbüssüzlük; boş durma, tənbəllik, ətalət. Atillik etmək
is. məh. İri tikanlı ot, qanqal
is. 1. Bir şeyin üzərindən atılan tir və s. 2. Toxuculuqda: ərişin üstünə gələn və məkiklə atılan arğac ipi
zərf məh. Qoşa, bir təndə, bərabər. Əkinlər bir təndə, atqulağI qalxmışdı. – Anamın dediyinə görə biz atqulağı yaşıdıq
is. bot. Bozumtul iri qulancar
is. Su qatılaraq duru hala salınmış qatıq; ayran. Yayın atlaması, qışın umacı. (Ata. sözü)
f. 1. Aşmaq, aşıb keçmək, üstündən keçmək, keçmək. Arxı adlamamış özünü öymə. N.Vəzirov. [Şeyx Hadi:] …Gəzdik az-çox Yəmən diyarində; Azacıq sonra atl
is. Uşaqların bellərini əyərək bir-birinin dalından atılmaqla oynadıqları oyun
1. “Atlandırmaq”dan f.is. 2. is. etnoqr. Kənd toylarında gəlini bəy evinə aparmaq üçün ata mindirdikdə və atlılar ata mindikdə zurna ilə çalınan havan
f. 1. Ata mindirmək. 2. Atlı göndərmək
is. Atlanmaq işi, atlanmaq üsulu
f. 1. Tullanmaq, sıçramaq, hoppanmaq. Arxdan atlanmaq. Xəndəkdən atlanmaq. – Sənə elə bir meymun havası çalım ki, sıçrayıb dik atlanasan
f. Ata minmək. [Mehtər:] Mən bu dəqiqə gəlmişdim Heydərdən soruşam ki, cənabınız bu gün atlanacaqsınızmı? M
[yun.] 1. Müəyyən sistem üzrə toplanmış xəritələr toplusu. Coğrafiya atlası. Müasir atlasların banisi qədim yunan alimi Klavdi Ptolemey sayılır
is. [ər.] 1. Üzü hamar, parlaq ipək parça növü. Get atlazın yaxşısından; Yaşılından da al gətir! Aşıq Hüseyn
[yun.] idm. Atletika ilə məşğul olan idmançı
sif. Atletikaya aid olan. Atletik məşq. Atletik yarış
is. [yun.] idm. Qüvvət və çeviklik tələb edən gimnastik hərəkətlər. Yüngül atletika (qaçış, hoppanma)
bax atlet. Yarışlarda ölkəmizin ən güclü yüngül atletikaçıları iştirak edirdilər
1. sif. At minmiş, süvari. Atlı qoruqçu. Meşənin dalından bir neçə atlı əsgər göründü. – Rüxsarə başını qaldırıb atlı adama baxdı
is. məh. Ağacla oynanılan uşaq oyunlarından birinin adı
is. Adi qarışqadan iri, ayaqları uzun, uzunsov və itigedən qarışqa növü
“Atmaq”dan f.is. və s. Atma nizə. Ən qədim insanların ilk atma silahı daş, ağac parçası və s. idi
is. Birinə sataşmaq məqsədi ilə, yaxud zarafatla deyilən kinayəli söz. [Mindilli:] Yusif, atmaca ilə danışma
“Atmacalamaq”dan f.is
f. Atmaca söyləmək, söz atmaq. Monarxistlərdən daha mürtəce bir professor olmaq necə? – deyə Səlim dözə bilməyib atmacaladı
sif. Atmaca mahiyyətində olan. Atmacalı söz. Atmacalı-atmacalı (z.) danışmaq
f. 1. Bir şeyi əlindən buraxaraq yaxına, ya uzağa tullamaq, fırlatmaq. Yol daşını yol quşuna; Atma, qardaş, kərəm eylə
is. zool. Atların qanını sormaqla qidalanan milçək növü
is. Yaxşı at sürən adam, minici
[yun.] 1. Yer kürəsini və bəzi başqa planetləri, habelə Günəş və ulduzları bürüyən qazaoxşar təbəqə. Günəşin şəffaf hissəsinə onun atmosferi, atmosfer
[yun.] 1. Kimyəvi elementin nüvədən və elektrondan ibarət ən kiçik hissəsi. Atom enerjisi. Atom nüvəsinin radiusu təcrübədə ölçülə bilər
is. və sif. 1. Atom sahəsində çalışan alim, mütəxəssis. Atomçu alimlər atom silahının qadağan edilməsini tələb edirlər
sif. Atomistikaya, atomizmə aid olan. Atomistik nəzəriyyə
[yun.] bax atomizm. Atomistikanın əsas inkişaf mərhələləri
[yun.] fəls. Materiyanın daim hərəkətdə olan əbədi, bölünməz və xırda zərrələrdən – atomlardan ibarət olduğunu iddia edən materialist nəzəriyyə (bu nə
[lat.] 1. Fəlsəfədə: hadisənin ayrılmaz, daimi, zəruri əlaməti, xassəsi. Hərəkət materiyanın ayrılmaz atributudur
sif. qram. Atributa (2-ci mənada) aid, atribut mahiyyətində olan; təyini, təyin kimi işlənilən
“Atributiv”dən mücər
[yun.] Təbabətdə ağrıkəsən dərman və s. kimi işlənilən alkaloidlərdən biri. Atropinin sulfat duzu məhlulu
sif. dan. Sifəti çox yekə və uzun. Jandarmların yanında dayanmış qoca atsifət bir arvad … bu qadınları axtarmağa başladı
is. bot. Xarici görünüşcə şabalıd ağacına oxşayan bəzək bitkisi (ağac). Atşabalıdının vətəni Cənubi Avropadır