top. 1. Bir-birinə qarışmış, dolaşmış müxtəlif kollar; kolluq. İlanlar fışıldayır kol-koslar arasında
sif. Kol-kos olan, kol-kos basmış. Kol-koslu dərə (cığır). – Mərkəzdən uzaq … kol-koslu, ilan-çayanlı bir düzdə Güllücə kəndi bina olunmuşdur
is. Kol-kos basmış yer; kolluq. Qayanın dibi yaman kol-kosluq idi. “Koroğlu”. Kəhər ağzını palçıqlı cığırdan kol-kosluğa saldı
sif. Gödək buynuzu olan; gödəkbuynuz. Kola keçi. – [Ataş:] Atalar sözüdür ki, kola qoçun qisası buynuzlu qoçda qalmaz
sif. Buynuzu gödək olan, buynuzu qısa. Kolabuynuz qoyun. – Yusif yəhərinin tərkində dolu xurcun olan qəmər madyanı tərpədib, kolabuynuz inəyi qabağına
sif. dan. Boş yerə hürən, boş-boşuna hürən (it haqqında). [Məşədi Cahangir:] …Kolahürən köpəklər kimi ağzını yuxarı tutdu
is. məh. Əkin əkmək üçün kol-kosu yandırılıb təmizlənmiş yer. Kolavat yerin taxılı yaxşı olar. ◊ Kolavat kösövünə dönmək dan
is. Dibi yastı ensiz qayıq. Soyuq havada dəniz və ya göldə ördək dəstələrini ovlayan ovçu kiçik qayıq və ya kolazı yaxşı sürə bilməlidir
is. Kolaz qayıqçısı
[alm.] Kimya laboratoriyalarında mayeləri qızdırmaq üçün işlədilən dar uzun boğazlı, adətən girdə və ya konusşəkilli şüşə qab
is. Balaca kolba, kiçik kolba
is. [rus. əsli türk.] Xüsusi surətdə qiymə edilmiş ətdən hazırlanaraq bağırsaq və ya su keçirməyən süni şəffaf qabığa bükülmüş yeyinti məhsulu
is. Kolbasa hazırlayan adam. // köhn. Kolbasa satan adam
sif. Kolbasa üçün yararlı, kolbasa üçün ayrılmış. Kolbasalıq ət
bax kolluq
Bəzi metalların (dəmir, nikel, mis və s.) sürmə, kükürd, arsenlə birləşməsindən ibarət mineralların ümumi adı
sif. Tərkibində kolçedan olan. Kolçedanlı süxurlar
[fr.] Yapışqan hopdurulmuş ağ və ya birrəngli pambıq parça növü. // Kolenkordan qayrılmış (tikilmiş)
is. məh. Qırqovul
is. tar. [rus. “коллективное хозяйство” söz. ixtisarı] Kollektiv təsərrüfat – SSRİ-də iri, yüksək səviyyədə mexanikləşdirilmiş kənd təsərrüfatını elli
is. tar. Kolxoz üzvü olan kəndli, kolxoz üzvü. Arabanı sürən qısaboy, yoğun bir kolxozçu idi. M.Hüseyn
“Kolxozlaşdırmaq”dan f.is
f. dan. Kollektivləşdirmək, ellikləşdirmək (kənd təsərrüfatının istehsal vasitələrini)
dan. “Kolxozlaşmaq”dan f.is. [Bayram:] Murad, bilirsən ki, kolxozlaşma vaxtı mən çox əziyyət çəkmişəm
f. dan. Kollektiv təsərrüfatda birləşmək; kollektivləşmək, ellikləşmək (kənd təsərrüfatının istehsal vasitələri haqqında)
[yun. colon – yoğun bağırsaq] tib. Yoğun bağırsağın iltihabı
sif. Koliti olan
is. xüs. Kolları çıxaran və doğrayan maşın
is. [rus.] Tuman və corabdan ibarət uşaq və ya qadın geyimi
“Kollamaq”dan f.is
f. Kolla örtmək, koldan çəpər çəkmək. Tayanın ətrafını kollamaq
“Kollanmaq”dan f.is
f. 1. Kolla örtülmək, kol basmaq. 2. Kol şəklini almaq, kol kimi olmaq. Nar ağacı kollanıb
“Kollaşmaq”dan f.is
bax kollanmaq
sif. [lat. collegium-dan] Kollegiya (bir qrup şəxs) tərəfindən həyata keçirilən. Kollegial rəhbərlik
is. İşi təkbaşına deyil, kollegial surətdə (birgə) idarə və həlletmə prinsipi
[lat. collegium-dan] 1. İnzibati, məşvərətçi və ya sərəncamçı orqanı təşkil edən vəzifəli şəxslərdən ibarət heyət
[ing. college] Bir sıra xarici ölkələrdə orta və ya ali məktəb
[lat.] bax kolleksiyaçı
bax kolleksiyaçılıq
[lat.] Elmi, bədii və tarixi əhəmiyyəti olan şeylərin müəyyən sistem üzrə düzülmüş toplusu. Qədim pullar kolleksiyası
is. Kolleksiya toplayan, kolleksiyaçılıqla məşğul olan. Marka kolleksiyaçısı
is. Bir məşğələ kimi kolleksiya toplama məşğuliyyəti
[lat.] Ümumi məqsəd, yaxud birgə işləmək üçün birləşmiş adamlar toplusu. Elmi kollektiv. Bədii özfəaliyyət kollektivi
is. Kollektivizmin ardıcıl tərəfdarı
is. Kollektivi sevmə, həmişə kollektiv içərisində olma. Kollektivçilik hissi. Kollektivçilik psixologiyası
bax kollektivçi
[lat.] Şüurlu surətdə şəxsi mənafeyi ictimai mənafeyə tabe etmək əsasında ümumilik və yoldaşcasına əməkdaşlıq prinsipi; kollektivçilik