(32/653-cü ildə vəfat etmişdir) Məhəmməd peyğəmbərin əmisi olmuşdur. Onu Əbül- Fəzl də adlandırırdılar
(132/749 – 656/1258) Xilafəti beş əsr idarə etmiş qüreyşdən olan ərəb sülaləsidir. Onların soyu Məhəmməd peyğəmbərin əmisi Abbas ibn Əbdülmüttəlibə qə
Məhəmməd ibn Əli ibn Abdullah da onun bu çağırışını dəstəkləmiş, hicrətin 100-cü ilindən başlayaraq Əməvilərə qarşı yönələn təbliğata qoşulmuşdur
(68/687-ci ildə vəfat etmişdir) Məhəmməd peyğəmbərin tanınmış səhabəsi, İslam alimi və fəqihi olmuşdur
öncə, onlar da Mədinəyə hicrət etmişdirlər. O, Hüneyn və Taif döyüşlərində, eləcə də, Məkkənin alınmasında iştirak etmişdir
Məhəmməd peyğəmbərin atası idi. Abdullah atası Əbdülmüttəllibin sevimli oğlu olmuşdur. Rəvayətlərə görə Əbdülmüttəlib çoxlu oğlu olarsa, birini qurban
(65/684-cü ildə vəfat etmişdir) Məhəmməd peyğəmbərin tanınmış səhabələrindən biri olmuşdur. Əmir ibn Asın oğlu idi
məşğul olmuşdur. O, Ərəb dilini gözəl bilməklə bərabər, qədim yəhudi (ibrani), eləcə də süryani dillərini də bilmişdir
(32/653-cü ildə vəfat etmişdir) İslamı ilk qəbul edənlərdən və Məhəmməd peyğəmbərin ən tanınmış səhabələrindən biri olmuşdur
(74/693-cü ildə öldürülmüşdür) Məhəmməd peyğəmbərin ən tanınmış səhabələrindən biridir. Abdullah Ömər ibn Xəttabın oğlu idi
(8/629-cü ildə öldürülmüşdür) Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri olmuşdur. O, Xəzrəc qəbiləsindən bir ailədə doğulmuşdur
(22/643-cüildə vəfat etmişdir) Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri olmuşdur. O, Mədinədə doğulmuşdur
bax: SƏBAİLƏR.
(9/630-cu ildə vəfat etmişdir) Mədinədə Xəzrəc qəbiləsinin hörmətli insanlarından biri, sonralar isə münafiqlər qruplaşmasının başçısı olmuşdur
(14/635-ci ildə şəhid olmuşdur) Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən olan Abdullah ibn Ümm Məqtum, Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoldaşı Xədicənin xalası
(22/644-cü ildə vəfat etmişdir) Məhəmməd peyğəmbərin tanınmış səhabələrindən biri olmuşdur. Rəvayətlərə görə, namaza azanın necə səslənməsi barədə yux
(1/622 – 73/692) Məhəmməd peyğəmbərin tanınmış səhabələrindən biri olmuşdur. O, Zübeyr ibn Əvvamın oğludur
Allaha bütün qəlbi ilə inanaraq bütün varlığı ilə Ona qulluq etməyə çalışan, Allahdan qorxan, bütün dini ayinləri yerinə yetirən və yaşadan, günlərini
Yəmənin mağaralı dağlarında yaşamış, Quranda (51: 41-42) adı anılan qədim bütpərəst bir qövm olmuşdur
İlk insan və bəşəriyyətin atası hesab edilir. Quran ayələrinə görə Allah Adəmi su ilə qarışdırılmış gildən yaratmış, sonra ona ruh vermiş və bütün məl
Bəzi rəvayətlərə görə Adəm Seylon adasına, Həvva isə Ciddəyə (Ərəbistana) endirilmişdir. Onlar 200 il boyu sıxıntılar çəkmiş, Allahın onları bağışlama
Xalqların məişətlərində tarix boyu formalaşaraq kök salmış ənənələrdir. Adətlərin yaranması cəmiyyətin idarə olunması və nizamlanması ehtiyacından irə
“son” mənasını ifadə edən ərəb dilindəki axır sözünün müənnəs formasıdır. Quranın 26 yerində “son gün”, 9 yerdə “son qərar tutulan yer”, bir yerdə “so
(56/676-cı ildə vəfat etmişdir) Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoldaşlarından biri, Əbu Bəkr Siddiqin qızıdır
yaradıcı və idarəedici xüsusiyyətə malik olan mütləq varlıqdır. Ondan başqa heç bir varlığın bu kimi mütləq xüsusiyyətləri yoxdur
mənaları aydın olmayan Quran ayələrinin və hədislərin fərqli obrazlarla açılması və ya izah olunmasıdır
qədim dövrdə Antioxiya adlanan bir şəhərdir. Şəhər Mons Silpius dağının ətəyində, Kasius Mons (Kuşeyr Akra) dağ silsiləsinin şimal yamacında, Asi çayı
irfani elmlərə sahib insandır. Bununla belə, ariflər də yanlışlıqlara yol verə bilərlər. Çünki, yalnız peyğəmbərlər yanlış və günah əməllər işləməzlər
yardımlaşma və ya bir şeyin müvəqqəti olaraq istifadə edilməsi üçün ödənişsiz olaraq başqa adama verilməsidir
Məkkənin varlı adamlarından biri olmuşdur. Məhəmməd peyğəmbərə və ilk müsəlmanlara qarşı düşmən mövqe tutan bir şəxsdir
rəvayətlərə görə Süleyman peyğəmbərin vəziri olmuşdur. O, çox imanlı bir şəxs kimi tanınır. Süleyman peyğəmbər Səba kraliçasının taxtını onun yanına g
Musa peyğəmbərin dövründə yaşamış Fironun həyat yoldaşı olmuşdur (Quran, 66: 11). Firona bir oğlan uşağının doğulacağı və həmin uşağın onun krallığına
bax: MƏHƏRRƏM.
müxtəlif yerləri gəzib-dolaşan türk sufi dərvişidir. Onlar xalq arasında gəzib-dolaşaraq onlara öz məsləhətləri ilə yardımçı olurlar
sözünün etimoloji mənası nişanə, işarə, ilahi hikmətin sərgilənməsi deməkdir. Quran surələrindəki cümlələr də ayə adlanır
Eyni zamanda, Quranın bəzi surələri Hurufi-Müqəttəə adlanan hərf və ya hərf birləşmələri ilə başlanır
“Bəqərə” (2) surəsinin 255-ci ayəsidir. Bu sözlər orada Allahın yer və göyləri əhatə edən kürsüsü anlamında işlədilir
hüquqi məsələlər ətrafında müstəqil şəkildə fətva verə bilən şiə ilahiyyatçısıdır. Sözün etimoloji mənasına gəldikdə isə “Allahın ayəsi” deməkdir
ibadətlərin camaatla və ya fərdi şəkildə yerinə yetirilməsidir. Sufilikdə Allahın zikr edilməsi də ayin hesab edilir
namaz qılmaq və başqa dini-ictimai işləri görmək üçün yüksək yerlərdən (əsasən minarələrdən) xalqa edilən səsli çağırışdır
Quranda (6: 74) İbrahim peyğəmbərin atası kimi qeyd edilən şəxsdir. Rəvayətlərə görə, o bütpərəst olub, bütlərin düzəldilməsi və satışı ilə məşğul olm
həqiqətin qapısıdır. Babilər hərəkətinin lideri olan Mirzə Əli Məhəmməd Şirazi özünü bu adla tanıtmışdır
Cənubi Mesopotamiya ərazisində (müasir İraq ərazisi) yerləşmiş qədim dövlət və mədəniyyətin adı olmuşdur
XIX əsrin ortalarında İranda Babilik dini hərəkatının davamçıları olmuşdurlar. Babilik sonradan ayrıca dinə-bəhailiyə çevrilmişdir
(1037-ci ildə vəfat etmişdir) – görkəmli şafii fəqihi və əşəri kəlamçısı olmuşdur. Həyatının böyük bir hissəsini İranda Nişapur şəhərində keçirmişdir
(403/1013-cü ildə vəfat etmişdir) – görkəmli İslam alimi və kəlamçısı, əşəri kəlam məktəbinin təmsilçisi olmuşdur
bax: XƏLVƏTİLƏR.
yetkinlik yaşına çatmış insandır. İslam hüququna görə, bu yaşa çatanda hər bir müsəlman etdiklərinə görə məsuliyyət daşıyır
həqiqətlə heç bir əlaqəsi olmayan bir şeydir. İslamda Quran və peyğəmbərin qoyduğu yola uyğun olmayan hər bir inanc, düşüncə və davranış batil hesab o
insanlar üçün əsl mahiyyəti bilinməyən gizli və sirli hər hansı bir şey və ya varlıqdır. Allahın gözəl adlarından biridir