bax: QIZILBAŞLAR.
(50/670-ci ildə vəfat etmişdir) – Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoldaşlarından biri olmuşdur. Bəzi mənbələrdə onun kənizi olduğu qeyd edilir
İslamı qəbul etmiş, Məhəmməd peyğəmbəri görmüş, onu dinləmiş ardıcılları, tərəfdarları və yaxınlarıdır
etibarlı və şübhə doğurmayan ravilərin vasitəsi ilə rəvayət edilmiş hədislərdir. Bu kimi hədislərin raviləri inanc və əxlaqları ilə seçilən ədalətli i
(95/714-cü ildə vəfat etmişdir) – tabiundan olan hədis ravisi, tanınmış fiqh alimi və Quran təfsirçisi olmuşdur
(94/713-cü ildə vəfat etmişdir) – tabiundan olan ən tanınmış ravilərdən biri olmuşdur. Səidin əmisi və atası Məhəmməd peyğəmbərin səhabələri olmuşdurl
(51/671-ci ildə vəfat etmişdir) – Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri olmuşdur. Onun atası Zeyd İbn Əmir İslamdan öncə bütpərəstlikdən dönərək yə
Səid Məkkədə bütün müsəlmanlar kimi ağır təqiblərə məruz qalmış və bu səbəbdən də Mədinəyə hicrət etmişdir
bax: NAMAZ
Məhəmməd peyğəmbər və onun səhabələrinin, eləcə də onların davamçılarının yolu ilə getmək və bu insanları hər şeydə nümunə olaraq qəbul etməkdir
Məhəmməd peyğəmbərin əhli-beyti və onun yaxın səhabələri, onların ardıcılları və ardıcılların ardıcılları olmuşdurlar
(36/657-ci ildə vəfat etmişdir) – Məhəmməd peyğəmbərin ən tanınmış səhabələrindən biri olmuşdur. O, İranda İsfəhan şəhərinin yaxınlığındakı bir kənddə
sufi məclislərində səsləndirilən dini musiqi növüdür. Səma sufinin vəcd (ekstaz) halına girməsinə yardım edir
bax: SALEH
Şimali Afrikada sufi qardaşlığı birliyinin ardıcıllarıdırlar. Onun yaranması Məhəmməd ibn Əli Sənusinin (1791 – 1859) adı ilə bağlıdır
Məhəmməd peyğəmbərin iştirak etmədiyi müsəlmanların bütpərəstlərə qarşı apardıqları müharibələrdir. Onun iştirak etdiyi yürüş və döyüşlər qəzavat adla
Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoldaşlarından biri olmuşdur. O, Xədicənin vəfatından sonra hicrətin 10-cu ilində evləndiyi ilk qadındır
bax: ORUC
həcc və ümrə zamanı Səfa ilə Mərvə təpələri arasında qaçmaqdır və bu davranış həcc və ümrə ibadətlərinin vacib tərkib hissəsini təşkil edir
göyün yeddinci qatında, cənnətin son mərtəbəsində yerləşən Allahın zatı aləmidir. Onun varlığı haqqında Quranda ayə vardır (53: 13-14)
zəncirvari mənəvi bağlılıqdır. Sufilikdə silsilə Məhəmməd peyğəmbər, onun əhli-beyti və səhabələrindən başlayıb, təriqətin adətlərinə və onun şeyxinə
Qiyamət günü insanların keçməli olacaqları od üzərindən salınmış körpüdür. Rəvayətlərə görə bu körpü insan telindən incə, ülgücdən itidir
bax: TƏSƏVVÜF
sufilikdə təriqət yolçusunun Allaha qarşı olan sevgisindən ortaya çıxan sərxoşluq halıdır. Sərxoşluq sufini özəl bir məqama yüksəldir
Allahın dörd böyük mələklərindən biri olan İsrafilin iki kərə üfürəcəyi borudur. Bundan sonra bütün canlılar öləcək, daha sonra isə Allah tərəfindən m
(23/645-ci ildə vəfat etmişdir) – Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri olmuşdur. Rəvayətlərə görə məkkəlilər peyğəmbərin hicrət etməsinin qarşısın
Peyğəmbər də dua etmiş və Suraqanın atı qumdan çıxmışdır. Ancaq, Suraqa verdiyi sözdə durmamış və yenə də onu izləməyə başlamışdır
Quranın fəsilləridir. Surələr ayələrdən ibarətdir. Onlar şərti olaraq uzun, orta və qısa surələr olmaqla üç yerə bölünürlər
təsvir və ya şəkildir. Bir çox ilahiyyatçılar insan və ya heyvanın əllə çəkilmiş şəkillərini bütpərəstliyə aparan yollardan biri kimi dəyərləndirərək
səhərin açılması çağlarıdır Quran (2: 187). Bu vaxtdan başlayaraq günəşin çıxmasına qədər müsəlmanlar vacib olan Sübh namazını qılmalıdırlar
ifratdan uzaqlaşaraq mötədilliyi əsas götürən xarici məzhəblərindən birinin ardıcıllarıdırlar. Onlar Əzraqilərdən ayrılaraq günah etmiş müsəlmanlara q
(37/658-ci ildə vəfat etmişdir) – Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri olmuşdur. Onun soyu Bəni Nümeyr adlı ərəb qəbiləsindən idi
(18/639-cu ildə vəfat etmişdir) – tanınmış qüreyşlilərdən biri olmuşdur. Uzun müddət müsəlmanlara qarşı çıxış etmişdir
bax: SÜHRƏVƏRDİLƏR
sufi təriqətlərindən birinin ardıcıllarıdırlar. Təriqətin adı Şihabəddin Əbu Həfs Ömər Sührəvərdi (632/1234-cü ildə vəfat etmişdir) ilə bağlıdır
Məhəmməd peyğəmbərdən öncə yaşayan bəzi peyğəmbərlərə Allah tərəfindən endirilmiş kiçik həcmli kitablardır
oruca başlamadan öncə yeyilən səhər yeməyidir. Orucluq zamanı günəş çıxmamışdan öncə səhər yeməyini yemək tövsiyə edilir
Quranda adı keçən peyğəmbərlərdən biri olmuşdur. İsrailin krallarından biri olan Süleyman Musanın şəriəti ilə hökm verirdi
Məhəmməd peyğəmbərin söylədiyi sözlər, gördüyü işlər, buyurduğu hökmlər və əxlaqi özəllikləridir. Onun şəxsiyyəti müsəlmanlar üçün bir həyat örnəyidir
müsəlmanların çoxluq təşkil etdiyi etiqadi məzhəbin mənsublarıdırlar. Ərəbcə “əhli-sünnə vəl-camaa” kimi səslənir
(150/767 – 204/819) – İslamın dörd sünni hüquq məzhəblərindən biri olan Şafii məzhəbinin qurucusu olmuşdur
geniş yayılmış fiqhi məzhəblərdən biridir. Bu məzhəbin adı Məhəmməd ibn İdris Şafii ilə bağlıdır. O, Hicaz və İraq hüquq məktəblərinin metodlarını öyr
(731/1330 – 834/1431) – tanınmış sifi şeyxlərindən biri olmuşdur. Neymətullahi təriqətinin adı onunla bağlıdır
müxtəlif səbəblərdən Allahın göndərdiyi dinlərdən heç biri ilə tanış olmayan insanlardır. İlahiyyatçıların bu insanların durumu haqqında müxtəlif fiki
bax: ŞAZİLİLƏR
sufi təriqətlərindən birinin ardıcıllarıdırlar. Təriqətin adı Əbülhəsən Əli ibn Abdullah Şazili (593/1196 – 657/1258) ilə bağlıdır
(132/749 – 189/805) – hənəfi məzhəbinin üç nüfuzlu fəqihlərindən biri olmuşdur. Suriyada doğulub boya başa çatmış, sonra Kufəyə köçmüşdür
nüfuzlu dini xadim, müdrik insan və sufi təriqətinin başçısıdır. Şeyxin vəzifəsi müridlərinə mənəvi yolçuluqda yol göstərərək onların mənəvi inkişafla
(381/991-ci ildə vəfat etmişdir) – tanınmış şiə ilahiyyatçısı və fəqihi olmuşdur. Büveyhilər dövründə Bağdadda imami şiəliyinin təbliğatını aparmış, o
ünyada şəri təmsil edən bir varlıq və ya gücdür. Dini rəvayətlərə görə şeytanların sayı çoxdur, onlar hətta insanların da arasında mövcuddurlar