Afrikanın kolonial bölünməsi
Afrikanın bölünməsi və ya Afrika uğrunda mübarizə, Afrika çarpışması (ing. Scramble for Africa, fr. Partage de l'Afrique, port. Partilha de África) — Birinci Dünya Müharibəsindən əvvəlki dövrdə Avropanın bir sıra imperialist dövlətlərinin tədqiqi və hərbi əməliyyatlar aparmaq üçün son dərəcə Afrikada yeni ərazilərin ələ keçirilməsinə yönəlmiş güclü rəqabət dövrü. Avropalı müstəmləkəçilərin bir çox məqsədləri var idi: qitənin hər yerində mövcud olan dəyərli mənbələrə sahib olmaq istəyi, milli nüfuz istəyi, Avropa gücləri arasındakı gərginlik, dini missioner canfəşanlığı və Afrika ölkələrinin daxili siyasəti. XIX əsrin son rübündə Avropa imperiyaları arasındakı siyasi və iqtisadi rəqabət səbəbindən Afrikanın bölünməsinin köməyi ilə avropalılar öz aralarında müharibənin qarşısını aldılar. XIX əsrin sonrakı illərdə hərbi təsir və iqtisadi hökmranlığın köməyi ilə "qeyri-rəsmi imperializm" dən müstəmləkə imperializminə səbəb olan birbaşa idarəçiliyə keçid baş verdi.
Azad Konqo dövləti
Əlcəzair
Tunis
Mərakeş
Mavritaniya, Seneqal, Fransa Sudanı, Qvineya, Kot-d'İvuar, Niger, Dahomeya
Qabon, Orta Konqo, Ubanqi-Şari, Çad
Tanqanika, Almaniya Kamerunu, Toqolend
Tripolitaniya, Kirenaika, Fəzzan, Eritreya, İtaliya Somalisi
Anqola
Kabinda
Portuqaliya Şərqi Afrikası
Portuqaliya Qvineyası
Kabo-Verde
San-Tome və Prinsipi
İspaniya Saxarası (indiki Qərbi Saxara)
İspaniya Mərakeşi
Ekvatorial Qvineya
Misir
Keniya
Uqanda
Zənzibar
Britaniya Somalisi
Cənubi Rodeziya
Şimali Rodeziya
Keyp koloniyası
Natal koloniyası
Azad Oranj Dövləti
Basutolend
Svazilend
Qambiya
Seyşel adaları
Syerra-Leone
Mavriki
Nigeriya
Qızıl sahil
Liberiya
Efiopiya imperiyası
İngilis-bur müharibələri
Herero və Namaka soyqırımı
Sesil Rods
Aldrich, Robert. Greater France: A History of French Overseas Expansion (1996)
Atkinson, David. "Constructing Italian Africa: Geography and Geopolitics." Italian colonialism (2005): 15–26.