MAKEDONİYA

1. македония; 2. македонский;
MAKARON
MAKEDONİYALI
OBASTAN VİKİ
Makedoniya
Şimali Makedoniya — Cənub-Şərqi Avropada, Balkan yarımadasında ölkə. Makedoniya çarlığı — Balkan yarımadasında qədim yunan dövləti. Makedoniyalılar — slavyan xalqlarından biri, Makedoniya Respublikasının əsas əhalisi. Qədim makedoniyalılar — vaxtilə Yunanıstanın şimal-şərq hissəsində Alyakmon və aşağı Vardar çayları arasındakı allüvial düzənlikdə yaşamış qədim tayfa. Makedoniyalılar (yunan) — Yunanıstanın Makedoniya bölgəsindəki yunanlar. Makedon dili — Hind-Avropa dillərinin slavyan dilləri qrupunun cənubi slavyan dilləri yarımqrupuna daxil olan dil. Qədim Makedoniya dili — Qədim makedoniyalıların dili. Makedoniya vilayəti — Balkan yarımadasında tarixi-coğrafi vilayət. Makedoniya (Roma əyaləti) — Roma Respublikasının, sonralar isə Roma İmperiyasının darmadağın edilmiş Qədim Makedoniya çarlığının yerində yaradılmış əyaləti (e.ə. 146-cı il — 395-ci il).
Makedoniya (dəqiqləşdirmə)
Şimali Makedoniya — Cənub-Şərqi Avropada, Balkan yarımadasında ölkə. Makedoniya çarlığı — Balkan yarımadasında qədim yunan dövləti. Makedoniyalılar — slavyan xalqlarından biri, Makedoniya Respublikasının əsas əhalisi. Qədim makedoniyalılar — vaxtilə Yunanıstanın şimal-şərq hissəsində Alyakmon və aşağı Vardar çayları arasındakı allüvial düzənlikdə yaşamış qədim tayfa. Makedoniyalılar (yunan) — Yunanıstanın Makedoniya bölgəsindəki yunanlar. Makedon dili — Hind-Avropa dillərinin slavyan dilləri qrupunun cənubi slavyan dilləri yarımqrupuna daxil olan dil. Qədim Makedoniya dili — Qədim makedoniyalıların dili. Makedoniya vilayəti — Balkan yarımadasında tarixi-coğrafi vilayət. Makedoniya (Roma əyaləti) — Roma Respublikasının, sonralar isə Roma İmperiyasının darmadağın edilmiş Qədim Makedoniya çarlığının yerində yaradılmış əyaləti (e.ə. 146-cı il — 395-ci il).
Makedoniya (xörək)
Makedoniya- meyvə və ya tərəvəzlərin kiçik parçalara doğranaraq qarışdırılması ilə hazırlanan salat növü. Meyvəli Makedoniya salatı Yunanıstan, Rumıniya, İspaniya, Fransa, İtaliya və Latın Amerikasında qəlyanaltı kimi təqdim edilir. Tərəvəzdən hazırlanan Makedoniya salatı soyuq şəkildə təqdim edilir, Fransada isə tərkibinə qırmızı lobya qatılır. Macédoine de légumes isə eyni tərəvəzlərdən hazırlansa da, isti şəkildə yağ ilə təqdim edilir.
Makedoniya Respublikası
Şimali Makedoniya (mak. Северна Македонија; alb. Maqedonia e Veriut) və ya rəsmi adı ilə Şimali Makedoniya Respublikası (mak. Република Северна Македонија; alb. Republika e Maqedonisë së Veriut) — cənub-şərqi Avropada dövlət. Şimali Makedoniya Balkan yarımadasında dənizə çıxışı olmayan ölkədir. Şimal-şərqdə Serbiya, şimal-qərbdə Kosovo (qismən tanınan), qərbdə Albaniya, cənubda Yunanıstan, şərqdə isə Bolqarıstanla həmsərhəddir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Skopye şəhəri, ümumi sahəsi 25,713 kvadrat kilometrdir. Şimali Makedoniya keçmiş Yuqoslaviyanın tərkibində yer alan ölkələrdən biri olmuşdur və 8 sentyabr 1991-ci ildə öz müstəqilliyini elan etmişdir. Ölkə 1991-ci ildən 2019-cu ilin fevral ayınadək rəsmi olaraq Makedoniya Respublikası (mak.
Makedoniya bulqarları
Şimali Makedoniya bulqarları — Kubrat xanın oğlu Kuber xanın başçılığı ilə Şimali Makedoniyaya köçmüş xalq. == Tarixi == 680-ci ildə 70.000 nəfərdən ibarət olan ordası ilə hazırkı Şimali Makedoniyaya torpaqlarında yerləşmişdir. Burda öz xanlığını quraraq Balkanlardakı ikinci Bulqar dövlətini quran Kuberin adı 680-ci illərdən sonra çəkilmir. Lakin Tervel xanın yürüşlərində "Makedoniyadakı əmiləri"ndən kömək aldığı məlumdur. 800-cü illərdə bulqarlar artıq yerli slavyan qəbiləsi olan Draqobitlər ilə qaynayıb-qarışmışdı. I Presian dövründə Şimali Makedoniya bulqarları yenidən digər bulqarlar ilə birləşdirilmişdi. == Arxeolojik məlumat == Şimali Makedoniyalı arxeoloq İvan Mikulçikin başçılıq etdiyi qazıntılar nəticəsində Şimali Makedoniyada nəinki bulqar izləri, hətta tam geniş arxeoloji mədəniyyəti kəşf edilmişdir. Bu mədəniyyət Şimali Makedoniyadan şərqi Albaniyayacan uzanırdı. Arxeoloji qazıntılar nəticəsində bulqarlara aid qalalar, qəbirlər, metallurgiya nümunələri, saxsı qablar, pul xəzinələri, totemlər tapılmışdır.
Makedoniya Respublikası şəhərləri
Şimali Makedoniya şəhərləri.
Makedoniya Respublikası əhalisi
== İstinadlar ==
Makedoniya Respublikasında boşnaklar
Makedoniya Respublikasında boşnaklar (mak. Македонски бошњаци) Makedoniya Respublikasında yayılmış xalqlardan biridir. 2001-ci ildə Makedoniya Respublikasının Konstitutsiyasına görə milli azlıq olaraq təstiqlənmişdir. 2001-ci il siyahıya alınmağa görə Makedoniyada 17018 nəfər boşnak yaşayır. Bu isə ümumi əhalinin 0,84% təşkil edir. Makedoniya ərazisində yayılmış boşnaklar əsasən Skopye və ətrafı ərazilərdə yayılmışdır. 8 fevral 2007-ci ildən ölkədə 28 sentyabr beynəlxalq boşnak günü kimi qeyd edilir. İcma üçün isə həmin gün istirahət günüdür. Boşnakların ölkədə iki siyası partiyası vardır: Boşnakların Demokratik Liqası və Demokratik Hərəkat partiyası. == Tarixi == Boşnaklar Makedoniya ərazisində bərabər yayılmışdır.
Makedoniya Respublikasında serblər
Makedoniya Respublikasında serblər Makedoniya Respublikasında köklü xalqlardan biridir. 2001-ci ildə Makedoniya Respublikasının Konstitutsiyasına görə milli azlıq olaraq təstiqlənmişdir. 2002-ci il siyahıya alınmağa görə Makedoniyada 39 939 nəfər serb yaşayır. Bu isə ümumi əhalinin 1,78 %-ni təşkil edir. Serblər Makedoniyanın siyası və mədəni həyatında böyük rol oynayırlar. Onları iki partiyası vardır: Makedoniya Serblərinin Demokrat Partiyası və Makedoniya Serblərinin Radikal Partiyası == Tarixi == Serblərin müasir Makedoniyanın ərazisi ilə əlaqəsi qədimlərə gedir. Makedoniyanın şimalı Skopye ilə birlikdə Raşkanın tərkibində Stefan Nemanyanın hakimiyyəti illərində daxil edilmişdir. Ancaq Makedoniyanın bütün ərazisi Qədim Serbiyanın tərkibinə II Stefan Uraşın hakimiyyəti illərində keçmişdir. Osmanlı imperiyasının bölgəni uzun zaman nəzarətdə saxlaması ilə hər iki ölkə bir dövlətin tərkibində daxil idi. Osmanlı imperiyasının hakimiyyətinin sonlarına yaxın provaslav xristiyanların yaşayış sərhədləri müəyyənləşmişdi.
Makedoniya müharibələri
Makedon müharibələri (e.ə III–II əsrlər) — Roma ilə Makedoniya arasında Yunanıstan üzərində heqemoniya uğrunda gedən və Makedoniyanın darmadağın olunması ilə bitən üç müharibə. Kanna döyüşündən sonra Makedoniya çarı V Filipp Makedoniyalı Romaya qarşı Hanniballa ittifaqa daxil oldu. Makedoniya İliriya üzərində heqemonluğunu qurmaq, Adriatika sahillərinə çıxmaq və Kiçik Asiyada öz ərazilərini genişləndirmək istəyirdi. == Birinci Makedon müharibəsi(e.ə 215–205) == Romalıların əsas qüvvələri İtaliyada Hanniballa məşğul olduqları üçün, Balkanlardakı əməliyatlara kiçik qoşun ayrılmışdı. Lakin say üstünlüyünə malik makedoniyalılar qətiyətsiz hərəkət edirdilər; romalılar isə kifayət qədər qüvvələrinin olmamasından, ellinistik aləmdə baş verən Makedoniya əleyhinə çıxışları hər cürə dəstəkləyirdilər. E.ə 205-ci ildə müharibə sülhlə bitdi, lakin Roma ilə Makedoniya arasındaki münasibətlər tənzimlənməmiş qaldı. Buna baxmayaraq Roma Yunanıstana öz təsirini artıra bildi. == İkinci Makedon müharibəsi(e.ə 200–197) == İkinci Punik müharibəsindəki (e.ə 218–201) qələbəsindən sonra, Roma Balkanlarda öz işğalçı siyasətini fəallaşdırdı və Makedoniyanı, Karfagenlə əlaqələrdə, önun müttəfiqlərinə hucumlarda və beləliklə müqaviləni pozmaqda suçladı. Bu vaxt ərzində Makedoniyanın daxili qüvvələri tükənmişdi, ölkənin daxilində çara qarşı müxalifət artırdı, Roma ilə müharibə populyar deyildi. V Filippin Roma ilə anlaşmaq cəhdləri boşa çıxdı.
Makedoniya çarlığı
Makedoniya imperiyası (Yun. Μακεδονία) — Balkan yarımadasında qədim yunan dövlət. == Tarix == == İmperiya == Makedoniyalı İsgəndər, Qədim Yunanıstanın Makedoniya çarlığının hökmdarı (Basilevs) və Argeadlar sülaləsinin nümayəndəsi oldu. Eramızdan əvvəl 356-cı ildə Pellada doğulan İsgəndər atası Makedoniyalı II Filipdən ölümündən sonra 20 yaşında taxta çıxdı. O, 30 yaşına qədər qədim dünyanın ən böyük imperiyalarından birini (Yunanıstandan Misirə və Şimal-qərbi Hindistana qədər) yaradana qədər hakimiyyətinin çox hissəsini Asiya və Şimal-şərqi Afrika boyunca hərbi kampaniyalarda keçirdi. O, döyüşdə məğlub edilməz idi və tarixdəki ən müvəffəqiyyətli hərbi komandanlardan biri hesab edilir. Gəncliyində İsgəndər filosof Aristoteldən 16 yaşına qədər dərs aldı. Atası II Filippin öldürülməsindən sonra eramızdan əvvəl 336-cı ildə taxta çıxan İsgəndər güclü dövləti və təcrübəli ordunu miras alıb. O, Yunanıstanın generallığı ilə mükafatlandırıldı və bu səlahiyyətdən atasının hərbi işğal planlarını həyata keçirməyə başlamaq üçün istifadə eddi. E.ə.
Makedoniya İmperiyası
Makedoniya imperiyası (Yun. Μακεδονία) — Balkan yarımadasında qədim yunan dövlət. == Tarix == == İmperiya == Makedoniyalı İsgəndər, Qədim Yunanıstanın Makedoniya çarlığının hökmdarı (Basilevs) və Argeadlar sülaləsinin nümayəndəsi oldu. Eramızdan əvvəl 356-cı ildə Pellada doğulan İsgəndər atası Makedoniyalı II Filipdən ölümündən sonra 20 yaşında taxta çıxdı. O, 30 yaşına qədər qədim dünyanın ən böyük imperiyalarından birini (Yunanıstandan Misirə və Şimal-qərbi Hindistana qədər) yaradana qədər hakimiyyətinin çox hissəsini Asiya və Şimal-şərqi Afrika boyunca hərbi kampaniyalarda keçirdi. O, döyüşdə məğlub edilməz idi və tarixdəki ən müvəffəqiyyətli hərbi komandanlardan biri hesab edilir. Gəncliyində İsgəndər filosof Aristoteldən 16 yaşına qədər dərs aldı. Atası II Filippin öldürülməsindən sonra eramızdan əvvəl 336-cı ildə taxta çıxan İsgəndər güclü dövləti və təcrübəli ordunu miras alıb. O, Yunanıstanın generallığı ilə mükafatlandırıldı və bu səlahiyyətdən atasının hərbi işğal planlarını həyata keçirməyə başlamaq üçün istifadə eddi. E.ə.
Makedoniya şəhərləri
Şimali Makedoniya şəhərləri.
Makedoniya əhalisi
== İstinadlar ==
Makedoniya — Frakiya
Makedoniya və Frakiya (yun. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης, ΑΔΜΘ) — Yunanıstanın 7 desentralizasiya idarələrindən biri. 2011-ci ildə Kallikratis proqramı çərçivəsində təsis edilmiş, regional hökumət orqanı və inzibati bölmənin bir hissəsidir. Tərkibinə 2 periferiya daxildir: Şərqi Makedoniya və Frakiya və Mərkəzi Makedoniya. İnzibati mərkəzi — Komotini. İdarəetmə rəhbərini (koordinator) yunan hökuməti tərəfindən təyin olunur.
Mərkəzi Makedoniya
Mərkəzi Makedoniya (yun. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας) — Yunanıstanın inzibati-ərazi vahidi, sahəsinə görə ən böyük və əhalidə ikinci periferiya. Kallikratis proqramına əsasən 2011-ci ildə Makedoniya — Frakiya desentralizasiya idarəsinə daxildir . Tərkibinə tarixi ərazi olan Makedoniyanın mərkəzi hissəsi daxildir, Ayon-Oros istisna olmaqla. Əhalisi 1.880.058 nəfər. Sahəsi 18.810,523 km². Sıxlıq 99,95 nəf./ km². Periferiyanın inzibati mərkəzi — Saloniki şəhəridir. Periferiarx — Apostolos Dzidzikostas (Απόστολος Τζιτζικώστας). 1987-ci ildə yerli özünüidarəetmə haqqında 1622/86 Qanuna uyğun olaraq təsis edilmişdir.
Orta Makedoniya
Orta Makedoniya — Yunanıstanda bölgə.
Qərbi Makedoniya
Qərbi Makedoniya — Yunanıstanda bölgə.
Şimali Makedoniya
Şimali Makedoniya (mak. Северна Македонија; alb. Maqedonia e Veriut) və ya rəsmi adı ilə Şimali Makedoniya Respublikası (mak. Република Северна Македонија; alb. Republika e Maqedonisë së Veriut) — cənub-şərqi Avropada dövlət. Şimali Makedoniya Balkan yarımadasında dənizə çıxışı olmayan ölkədir. Şimal-şərqdə Serbiya, şimal-qərbdə Kosovo (qismən tanınan), qərbdə Albaniya, cənubda Yunanıstan, şərqdə isə Bolqarıstanla həmsərhəddir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Skopye şəhəri, ümumi sahəsi 25,713 kvadrat kilometrdir. Şimali Makedoniya keçmiş Yuqoslaviyanın tərkibində yer alan ölkələrdən biri olmuşdur və 8 sentyabr 1991-ci ildə öz müstəqilliyini elan etmişdir. Ölkə 1991-ci ildən 2019-cu ilin fevral ayınadək rəsmi olaraq Makedoniya Respublikası (mak.
Makedoniya (vilayət)
Makedoniya — Balkanlarda coğrafi və tarixi vilayət. Qədim dövrlərdə bu bölgənin cənub (yunan) hissəsində Makedoniya adlı eyni adlı çarlıq var idi. Bu gün Makedoniya regionu aşağıdakı ərazilərə daxildir: Yunanıstan (Egey Makedoniyası); Şimali Makedoniya (Vardar Makedoniyası); Bolqarıstan (Pirin Makedoniyası). == Toponimikası == Makedoniya adı ilə bağlı terminoloji problem qismən həllini tapmışdır: Yunanıstan Makedoniyaya müstəsna olaraq Makedoniya adlanmaq hüququndan imtina edərək, hesab edir ki, bununla da Yunanıstanın milli irsini pozur və Yunanıstanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə qəsd edir. Nəticədə, Prespa müqaviləsi imzalandıqdan sonra keçmiş Yuqoslaviya respublikası Balkan yarımadasının bu hissəsini dəqiq müəyyən edən daha dəqiq müəyyən edilmiş Şimali Makedoniya adını qəbul etmişdir. Bolqarıstan Pirin, Egey və Vardar Makedoniyasında yaşayan slavyanları bolqar, onların danışdıqları dili isə bolqar dili hesab edir. Həmçinin, makedon dilinin özü Bolqarıstanda bolqar dilinin variantı (dialekti) hesab olunur.
Makedoniya və Frakiya
Makedoniya və Frakiya (yun. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης, ΑΔΜΘ) — Yunanıstanın 7 desentralizasiya idarələrindən biri. 2011-ci ildə Kallikratis proqramı çərçivəsində təsis edilmiş, regional hökumət orqanı və inzibati bölmənin bir hissəsidir. Tərkibinə 2 periferiya daxildir: Şərqi Makedoniya və Frakiya və Mərkəzi Makedoniya. İnzibati mərkəzi — Komotini. İdarəetmə rəhbərini (koordinator) yunan hökuməti tərəfindən təyin olunur.
Makedoniya şəhərlərinin siyahısı
Şimali Makedoniya şəhərləri.
Monastır (Şimali Makedoniya)
Monastır yun. Μπίτολα/Μοναστήρι, türk. Manastır, alb. Manastiri/Manastir) və ya Bitola (mak. Битола (), bolq. Битоля, serb. Битољ) — Şimali Makedoniyanın əhalisinə görə ikinci ən böyük şəhəri. 1383-1912-ci illərdə Osmanlı dövlətin tərkibində idi (Manastır adlanırdı). Türkiyə Respublikasının banisi Mustafa Kamal Atatürk 1896-1899 buradakı hərbi məktəbində oxuyurdu. Şəhər ölkənin cənub-qərbində yerləşir.
Makedoniya Futbol Federasiyası
Makedoniya Futbol Federasiyası (mak. Фудбалска Федерација на Македонија, alb. Federata e Futbollit të Maqedonisë) və ya Şimali Makedoniya Futbol Federasiyası — Şimali Makedoniya Respublikası futbolunun idarəedici orqanıdır. Mərkəzi ofisi Skopye şəhərində yerləşir. == Tarix == Makedoniyada futbolun idarəsi üçun ilk futbol təşkilatı 1926-cı ildə yaraddılmışdır. Yuqoslaviyanın Sosialist Federativ Respublikasının tərkibində o vaxtkı Makedoniya Respublikasının yaradılmasından sonra, 14 avqust 1949-cu ildə Skopyedə Makedoniya Futbol Federasiyası təşkil edilir. Federasiya 1949–2002-ci illərdə rəsmi olaraq Makedoniya Futbol Assosiasiyası adlanırılır (mak. Фудбалски Сојуз на Македонија / Fudbalski Sojuz na Makedonija). Federasiyanın ilk prezident Lyubisav İvanov — Dzinqo olur.
Makedoniya Sosialist Respublikası
Makedoniya Sosialist Respublikası (mak. Социјалистичка Република Македонија) — Makedoniya Sosialist Respublikası (MSC) 1944-1991-ci illərdə Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikasını (Yuqoslaviya) yaradan altı respublikadan biri idi. Balkanların cənubunda yerləşən MSC mürəkkəb etnik quruluşa və zəngin tarixə malik idi. == Tarixi == MSC, 1944-cü ildə İkinci Dünya Müharibəsindən sonra yaradılmışdır. Müharibə zamanı Yuqoslaviyanı işğal edən Almaniyaya qarşı vuruşan partizanlar İosip Broz Titonun rəhbərliyi ilə kommunist dövləti qurdular. MSC federal sistemin bir hissəsi kimi muxtariyyət qazandı və öz konstitusiyasını və siyasi institutlarını yaratdı. == MSC-də həyat == Müharibədən sonra MSC-nin kənd təsərrüfatına əsaslanan iqtisadiyyatı var idi. Sənayeləşmə dövlət tərəfindən təşviq edildi və toxuculuq, metallurgiya və kimya kimi sektorlarda əhəmiyyətli inkişaflar edildi. MSC-nin əhalisi makedoniyalılar, albanlar, türklər və digər etnik qruplardan ibarət idi. Kommunist rejimi etnik bərabərliyi təbliğ etdi və hər bir qrupa öz dilini və mədəniyyətini inkişaf etdirmək azadlığı verdi.
Epir və Qərbi Makedoniya
Epir və Qərbi Makedoniya (yun. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου — Δυτικής Μακεδονίας) — Yunanıstanın 7 desentralizasiya idarələrindən biri, tərkibinə Epir və Qərbi Makedoniya periferiyaları daxildir. Əhalisi 620.545 nəfər. Sahəsi 18.654,623. Sıxlığı— 33,26 nəfər. İnzibati mərkəzi — Yanina şəhəridir. Hazırda Baş katibin vəzifəsini icra edir Vasilios Mixelakis (Βασίλειος Μιχελάκης). Desentralizasiya idarəsi 2011-ci ildə genişmiqyaslı inzibati islahatlar və «Kallikratis» proqramı çərçivəsində yaradılmışdar (Qanun 3852/2010). İdarə və maliyyəni istifadə edərək, mərkəzləşdirilmiş idarəetmə şəhərsalma, ətraf mühit və enerji siyasəti, meşə təsərrüfatı, miqrasiya və vətəndaşlıq sahələrində idarə olunur. Bundan əlavə, mərkəzləşdirilməmiş administrasiyalar birinci və ikinci səviyyəli inzibati vahidlərə nəzarət edirlər: icmalar (dima) və ətraf mühit, bu halda Epirus və Qərb Makedoniyada iki cəbhədə 30 icma.
KYR Makedoniya 2015 Avropa Oyunlarında
Makedoniya — 12–28 iyun tarixləri arasında Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində keçirilən 2015 Avropa Oyunlarındaki iştirakı. Makedoniya 2015 Avropa Oyunlarında 39 idmançı ilə qatıldı. Makedoviya 2015 Avropa Oyunlarında 2 bürünc medal qazandı və medal sıralanmasında 38-ci yeri tutdu. == Medalçılar == == Ümumi məlumat == Makedoniya 2015 Avropa Oyunlarında 39 idmançı ilə 8 idman növündə qatıldı. Makedoniya bayrağını 2015 Avropa Oyunlarının açılış mərasimində Bakı Olimpiya Stadionuna karateçi Emil Pavlov gətirdi.
Keçmiş Yuqoslaviya Makedoniya Respublikası
Şimali Makedoniya (mak. Северна Македонија; alb. Maqedonia e Veriut) və ya rəsmi adı ilə Şimali Makedoniya Respublikası (mak. Република Северна Македонија; alb. Republika e Maqedonisë së Veriut) — cənub-şərqi Avropada dövlət. Şimali Makedoniya Balkan yarımadasında dənizə çıxışı olmayan ölkədir. Şimal-şərqdə Serbiya, şimal-qərbdə Kosovo (qismən tanınan), qərbdə Albaniya, cənubda Yunanıstan, şərqdə isə Bolqarıstanla həmsərhəddir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Skopye şəhəri, ümumi sahəsi 25,713 kvadrat kilometrdir. Şimali Makedoniya keçmiş Yuqoslaviyanın tərkibində yer alan ölkələrdən biri olmuşdur və 8 sentyabr 1991-ci ildə öz müstəqilliyini elan etmişdir. Ölkə 1991-ci ildən 2019-cu ilin fevral ayınadək rəsmi olaraq Makedoniya Respublikası (mak.
Makedoniya 2015 Avropa Oyunlarında
Makedoniya — 12–28 iyun tarixləri arasında Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində keçirilən 2015 Avropa Oyunlarındaki iştirakı. Makedoniya 2015 Avropa Oyunlarında 39 idmançı ilə qatıldı. Makedoviya 2015 Avropa Oyunlarında 2 bürünc medal qazandı və medal sıralanmasında 38-ci yeri tutdu. == Medalçılar == == Ümumi məlumat == Makedoniya 2015 Avropa Oyunlarında 39 idmançı ilə 8 idman növündə qatıldı. Makedoniya bayrağını 2015 Avropa Oyunlarının açılış mərasimində Bakı Olimpiya Stadionuna karateçi Emil Pavlov gətirdi.
Makedoniya 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında
Makedoniya 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında xizəklə yürüş və dağ xizəyi olmaqla 2 idman növündə 3 idmançı ilə təmsil olunacaqdır. == Millinin tərkibi == === Xizək idmanı növləri === ==== Dağ xizəyi idmanı ==== Təsnifat mərhələsində idmançı Beynəlxalq Xizək İdmanı Federasiyasının 21 yanvar 2018-ci il reytinqinə əsasən yarışmada iştirak edirlər. Bu yarışmada top-500 daxil olan və təsnifat xalını toplaya bilən idmançılar iştirak edə bilirlər. Top-500 daxil olmayan ölkələrin idmançıları «B» kateqoriyasında iştirak edirlər. Nəticələrə əsasən Makedoniya «A» kateqoriyası üzrə 1 idmançı ilə təmsil olunacaqdır. Ölkəni Antonio Ristevski təmsil edəcəkdir Kişilər ==== Xizək yürüşü ==== Təsnifat mərhələsində idmançı Beynəlxalq Xizək İdmanı Federasiyasının 21 yanvar 2018-ci il reytinqinə əsasən iştirak edə bilər. «A» kateqoriyası üzrə lisenziya qazanmaq üçün idmançı reytinq üzrə 100 xal qazanmalıdır. Bununla belə MOK-ləri «B» kteqoriyasını ödəyə biləcək 1 qadın və 1 kişi olmaqla iştirakçı ilə təmsil oluna bilər. Təsnifata əasən İslandiya «A» kateqoriyasında kişi və «B» kateqoriyası üzrə 1 qadın idmançı ilə təmsil olunacaqdır.
Makedoniya Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində
Şimali Makedoniya Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinə ilk dəfə 1998-ci ildə qoşulmuş və ümumilikdə 19 dəfə müsabiqədə iştirak etmişdir. Ölkənin müsabiqədə ilk iştirak cəhdi 1996-cı ildə olmuşdur. Lakin həmin il iştirakda maraqlı olan ölkələrin sayının çoxluğu və yayım vaxtının yetərli olmaması səbəbindən iştirak etmək istəyən ölkələr arasında seçim turu keçirilmişdir. Şimali Makedoniya həmin seçim turunda məğlub olmuş və iştirak hüququ əldə edə bilməmişdir. Şimali Makedoniya Avroviziyanın ən az uğur qazanan ölkələrindən biridir. Belə ki, ölkə müsabiqədə iştirak etdiyi illər ərzində heç vaxt ilk onluğa daxil ola bilməmişdir və 19 iştirakdan yalnız 9-da müsabiqənin final mərhələsinə yüksələ bilmişdir. Şimali Makedoniyanın indiyədək Avroviziyada əldə etdiyi ən yaxşı nəticə 2019-cu ildə Tamara Todevskanın ifa etdiyi "Proud" mahnısı ilə tutduqları 7-ci yerdir. == Təmsilçilər == QEYD: a. ↑ Şimali Makedoniya SMS səsverməsi ilə 2008 və 2009-cu illərdə 10-cu yeri əldə etdiyi halda 2008-ci ildə İsveç, 2009-cu ildə isə Finlandiya münsiflərin dəstəyi ilə finala vəsiqə qazanmışdır. == Səsvermə tarixçəsi == QEYD:Yuxarıdakı xallar yalnız finalda verilən xallardır.
Makedoniya Avroviziya Uşaq Mahnı Müsabiqəsində
Şimali Makedoniya 2003-cü ildən etibarən Avroviziya Uşaq Mahnı Müsabiqəsində iştirak edir. Ölkə iştirak etdiyi illər ərzində müsabiqədə heç vaxt qələbə qazanmamışdır. Müsabiqədə Şimali Makedoniyanın indiyədək qazandığı ən yaxşı nəticə 2007 və 2008-ci ildə əldə etdikləri 5-ci yerdir.
Makedoniya Keçmiş Yuqoslaviya Respublikası
Şimali Makedoniya (mak. Северна Македонија; alb. Maqedonia e Veriut) və ya rəsmi adı ilə Şimali Makedoniya Respublikası (mak. Република Северна Македонија; alb. Republika e Maqedonisë së Veriut) — cənub-şərqi Avropada dövlət. Şimali Makedoniya Balkan yarımadasında dənizə çıxışı olmayan ölkədir. Şimal-şərqdə Serbiya, şimal-qərbdə Kosovo (qismən tanınan), qərbdə Albaniya, cənubda Yunanıstan, şərqdə isə Bolqarıstanla həmsərhəddir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Skopye şəhəri, ümumi sahəsi 25,713 kvadrat kilometrdir. Şimali Makedoniya keçmiş Yuqoslaviyanın tərkibində yer alan ölkələrdən biri olmuşdur və 8 sentyabr 1991-ci ildə öz müstəqilliyini elan etmişdir. Ölkə 1991-ci ildən 2019-cu ilin fevral ayınadək rəsmi olaraq Makedoniya Respublikası (mak.
Makedoniya Milli Futbol Çempionatı
Makedoniya Müasir İncəsənət Muzeyi
Makedoniya Müasir İncəsənət Muzeyi — Yunanıstanın Saloniki şəhərində yerləşən 3 müasir incəsənət muzeyindən biri . == Tarixi == Makedoniya Müasir İncəsənət Muzeyi 1978-ci ildə baş vermiş dəhşətli zəlzələdən sonra Salonikinin bir qrup sakininin təşəbbüsü ilə 1979-cu ildə yaradılmışdır. Bu sahədə ilk təşəbbüs Maro laqiyaya aiddir. Onun təşəbbüsü dərhal incəsənət əsərlərinin kolleksiyaçısı, tənqidçi və xeyriyyəçi İolas Aleksandrosİolas tərəfindən müdafiə olunmuşdur. İolas tərəfindən hədiyyə edilən 47 müasir incəsənət əsəri muzeyin daimi ekspozisiyasının yaradılması üçün baza rolunu oynamışdır. Tanınmış kolleksiyaçılar Maqda Kodzia, Franz Geiger, Aleksandros və Doroteya Ksidis, Georgies Aperqis, Dimitrios Meymaroğlu və bir çox digər rəssamlar öz kolleksiyalarını və əsərlərini muzeyə hədiyyə etmişlər . === Daimi eksponatlar === Hazırda muzeyin daimi eksponatları yunan və xarici rəssamların 2800 əsərindən ibarətdir. Daimi eksponatlardan başqa, Makedoniya Müasir İncəsənət Muzeyi Yunanıstanda ilk dəfə olaraq rəssamlar Saruxisin, Yannisin, Soklisin, Kondoğlunun, Fotisin, Xadzikiryakos-Qikasın, Nikosun, Kokkinidisin, Fassianosun, Alekosun, Stiropulosun, Psixopaidisin, Pavlosun, Kessanlisin, Akritakisin, Uorxolun, Endinin, Katzurakisin, Perdikarisin və 100-dən artıq yunan və xarici rəssamların əsərlərindən ibarət sərgilər təşkil etmişdir. Fluksusun, Delonenin, Roberin, Mattanın, Roberto Sebastyanın, Viallatın, Boysun, Yosefin, Devidin, Maksın, Bekmanın, Zervosun, Vlassis Kaniarisin, Varotsosun, Takisin,Molfessisin, lazongasın, Mutarasın. Zongolopoulosun və bir başqa rəssamların əsərlərindən ibarət sərgilər də muzeyin fəaliyyətində mühüm yer tutmuşdur.
Makedoniya Qadın Antifaşist Cəbhəsi
Makedoniya Qadın Antifaşist Cəbhəsi (mak. Антифашистички фронт на жените на македонија / Antifašistički front na ženite na Makedonija) — Yuqoslaviya Xalq Qurtuluş Müharibəsi zamanı Yuqoslaviya Makedoniyasında meydana gələn feminizm hərəkatı. Şimali Makedoniyadakı bir neçə müasir feminist təşkilatın təşəbbüskarıdır. Cəbhə işğal altında olan Yuqoslaviyada digər qadın antifaşist cəbhələri ilə birlikdə 1942-ci ildə yaradılmışdır. Bu hərəkatın ən görkəmli siması Veselinka Malinskaya idi ki, o, xalq qurtuluş müharibəsi və Makedoniyanın Qurtuluşu üçün Anti Faşist Məclisinin iştirakçısı idi və onun atası 1903-cü il İlinden üsyanında iştirak etmişdir. Hərəkatın əsas məqsədi qadınlar üçün məktəb təhsilini yaxşılaşdırmaq və qadınların savad səviyyələrini artırmaq idi, çünki o dövrdə savadsızların əksəriyyəti qadınlar idi. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Yunanıstan Vətəndaş Müharibəsi dövründə (1946-1949) digər təşkilatlar kimi bu cəbhə də yunan kral hökuməti tərəfindən “cinayətkar” adlanaraq qadağan edildi.
Makedoniya Respublikası Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində
Şimali Makedoniya Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinə ilk dəfə 1998-ci ildə qoşulmuş və ümumilikdə 19 dəfə müsabiqədə iştirak etmişdir. Ölkənin müsabiqədə ilk iştirak cəhdi 1996-cı ildə olmuşdur. Lakin həmin il iştirakda maraqlı olan ölkələrin sayının çoxluğu və yayım vaxtının yetərli olmaması səbəbindən iştirak etmək istəyən ölkələr arasında seçim turu keçirilmişdir. Şimali Makedoniya həmin seçim turunda məğlub olmuş və iştirak hüququ əldə edə bilməmişdir. Şimali Makedoniya Avroviziyanın ən az uğur qazanan ölkələrindən biridir. Belə ki, ölkə müsabiqədə iştirak etdiyi illər ərzində heç vaxt ilk onluğa daxil ola bilməmişdir və 19 iştirakdan yalnız 9-da müsabiqənin final mərhələsinə yüksələ bilmişdir. Şimali Makedoniyanın indiyədək Avroviziyada əldə etdiyi ən yaxşı nəticə 2019-cu ildə Tamara Todevskanın ifa etdiyi "Proud" mahnısı ilə tutduqları 7-ci yerdir. == Təmsilçilər == QEYD: a. ↑ Şimali Makedoniya SMS səsverməsi ilə 2008 və 2009-cu illərdə 10-cu yeri əldə etdiyi halda 2008-ci ildə İsveç, 2009-cu ildə isə Finlandiya münsiflərin dəstəyi ilə finala vəsiqə qazanmışdır. == Səsvermə tarixçəsi == QEYD:Yuxarıdakı xallar yalnız finalda verilən xallardır.
Makedoniya Respublikası milli futbol komandası
Şimali Makedoniya milli futbol komandası - Şimali Makedoniya Respublikasını beynəlxalq futbol turnirlərində təmsil edən milli futbol komandası.
Makedoniya Türk Hərəkat Partiyası
Makedoniya Türk Hərəkat Partiyası (türk. Makedonya Türk Hareket Partisi;) — 20 oktyabr 1999-cu ildə Şimali Makedoniyada türklər tərəfindən qurulan bir partiyadır. Qərargahi Skopye yerləşir. Qısa adı THP-dir. Gerbində qırımızı fonda aypara və ulduz qısaltması və ulduz var. THP-nin yuxarı hissədə qırmızı bir fonda əks olunan sarı bir lalə var. == Partiyanın ideoloji istiqaməti == Partiya insan hüquq və azadlıqlarının həqiqi tanınmasını təmin etmək, cəmiyyətin təməl dəyərlərini siyasətə daşımaq və onları hakim etmək, cəmiyyətin dincliyini və əmin-amanlığını təmin etmək, problemlərini gündəmə gətirmək məqsədilə qurulan siyasi partiyadır. Makedoniya türkləri gündəmə gəlir və problemlərə həll tapır. Şimali Makedoniyanın hər istiqamətdə inkişafı və demokratik dəyərlərini üstün tutması üçün mübarizə aparan plüralist, çox etnik, çoxmədəniyyətli bir siyasi partiyadır. Partiyanın əsas rolu və məqsədi Makedoniya Respublikasında demokratik dəyərlərin və qanunun aliliyinin geniş yayılması üçün siyasi iş aparmaqdır.
Makedoniya Xarici İşlər Nazirliyi
Makedoniya Xarici İşlər Nazirliyi — dövlətin xarici dövlətlər və beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələri sahəsində dövlət idarəçiliyini həyata keçirən orqan. Nazirlik, 1991-ci ildə Şimali Makedoniyanın müstəqilliyindən sonra yaradılmışdır. Nazirliyin adı və funksiyası dövlətin yaranmasından sonra dəyişilmədi.
Makedoniya adı uğrunda mübahisə
Makedoniya adı uğrunda mübahisə — Yunanıstan və Şimali Makedoniya arasında uzun müddət davam etmiş mübahisə. Bunun səbəbi odur ki, Yunanıstanın ən qədim bölgələrindən biri də Makedoniya adlanır. Afina öz qonşusundan ölkəyə elə bir ad verməyi tələb edirdi ki, bu, gələcəkdə Yunanıstan ərazisinə yarana biləcək iddialara şərait yaratmasın. BMT-nin vasitəçiliyi ilə bu ölkələr arasında aparılan danışıqlar 2008-ci ildə Yunanıstanın Makedoniyanın NATO-ya üzv qəbul olunmasına qarşı çıxdıqdan sonra dayandırılmışdır. 2010-cu ildə rəsmi Afina keçmiş Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikasının tərkibində olmuş Makedoniyanın "Şimali Makedoniya" adlandırılmasına razı olduğunu bəyan etmişdir. Bu fikri Yunanıstanın xarici işlər nazirinin birinci müavini Dimitris Droustas bildirmişdir. Rəsmi Afina əks təqdirdə Yunanıstanın Makedoniyanın Avropa İttifaqına və NATO-ya üzvlüyə qəbul edilməsinin qarşısını bundan sonra da alacağını bəyan etmişdir. Yunanıstanın təzyiqləri nəticəsində ölkənin adı BMT-də Keçmiş Yuqoslaviya Makedoniya Respublikası (FYROM) (mak. Поранешна Југословенска Република Македонија - ПЈРМ) kimi qəbul edilmişdi. 12 iyun 2018-ci ildə Makedoniya və Yunanıstan hökumətləri 27 illik ad mübahisəsinə son qoymaq üçün ilkin razılığa gəlmişdirlər.

Digər lüğətlərdə