MƏNSUB

Mənsubiyyət kateqoriyası — sahib şəxslə mənsub əşya arasındakı münasibəti bildirən ümumi qrammatik kateqoriya. Müasir Azərbayсan dilində mənsubiyyət kateqoriyası iki üsulla ifadə edilir: morfoloji üsul, sintaktik üsul. Morfoloji üsulda mənsubiyyət məfhumunun yaranması üçün həmişə iki sözün bir tərkib şəkildə işlənməsi şərt deyildir. Sahib anlayışı verən subyekt (şəxs əvəzliyi) iştirak etmədən də obyektlə-isimlə (mənsub əşya ilə) həmin məzmunu yaratmaq mümkündür. Məsələn: Dərdimin, qəmimin səndin ortağı (B.Vahabzadə). Sintaktik üsulla ifadə olunan mənsubiyyət kateqoriyasının iki tərəfi var. Birinсi tərəf sahib şəxs, ikinсi tərəf isə mənsub şəxs və ya əşyadan ibarət olur. Məsələn: İndi kimə açım dərdimi bir-bir, Kim mənim dərdimə yanar sən qədər? (B.Vahabzadə). Rus dilində mənsubiyyət kateqoriyası yalnız sintaktik üsulla yaranır.

Etnik mənsubiyyət — digər qruplardan fərqləndirən qəbul edilən ortaq atributlar əsasında bir-birini eyniləşdirən insanlar qrupu. Bu atributlara ortaq dil, mədəniyyət, adət-ənənələr, cəmiyyət, din, tarix və ya sosial münasibəti olan xalq daxil ola bilər. Etniklik termini millət termini ilə qarşılıqlı olaraq istifadə olunur. Etnik mənsubiyyət irsi və ya cəmiyyət tərəfindən qoyulmuş bir quruluş kimi təfsir edilə bilər. Etnik üzvlük ümumi mədəni irs, əcdad, mənşə, tarix, vətən, mif, dialekt, din, mifologiya, folklor, ritual, mətbəx, geyim tərzi, incəsənət və ya fiziki görünüş ilə müəyyən edilir. Assimilyasiya, akkulturasiya, birləşmə, dil dəyişikliyi, qarşılıqlı əlaqə, övladlığa götürmə və dini çevrilmə yolu ilə fərdlər və ya qruplar zamanla bir etnik qrupdan digərinə keçə bilər. Etnik qruplar alt qruplara və ya qəbilələrə bölünə bilər ki, onlar zaman keçdikcə endoqamiya və ya ana qrupdan fiziki təcrid olunma səbəbindən özləri ayrı-ayrı etnik qruplara çevrilə bilərlər. Əksinə, əvvəllər ayrı-ayrı etniklər birləşərək ümumi etnik mənsubiyyət yarada bilər və nəticədə vahid etnosda birləşə bilər. İstər bölünmə, istərsə də birləşmə yolu ilə ayrı bir etnik kimliyin formalaşmasına etnogenez deyilir. == Terminologiyası == Etnik qrup termini ilk dəfə 1935-ci ildə qeydə alınmış və Oksford İngilis dili lüğətinə daxil edilmişdir.