Hiks tələb funksiyası
Mikroiqtisadiyyatda istehlakçının Hiks tələbinə müvafiqliyi ona təyin edilmiş fayda gətirən və xərclərini minimallaşdıran məhsulların dəstəsinə tələbi bildirir. Əgər bu müvafiqlik müəyyən bir funksiyadır, onda ona Hiks tələb funksiyası, və ya əvəzini verən tələb funksiyası deyilir. Funksiya Con Hiks (John Hicks) şərəfinə adlandırılmışdır.
Riyazi şəkildə:
h
(
p
,
u
¯
)
=
arg
min
x
∑
i
p
i
x
i
{\displaystyle h(p,{\bar {u}})=\arg \min _{x}\sum _{i}p_{i}x_{i}}
s
u
c
h
t
h
a
t
u
(
x
)
≥
u
¯
{\displaystyle {\rm {such\ that}}\ \ u(x)\geq {\bar {u}}}
Harda ki h(p,u) Hiks tələb funksiyasıdır, və ya tələb olunan məhsul dəstəsidir, p qiymətləri səviyyəsidir, və
u
¯
{\displaystyle {\bar {u}}}
faydadır. Burda p qiymətlərin vektorudur, və X tələb olunan miqdarların vektorudur. Deməli bütün pixi cəmi X məhsullarına gedən ümumi xərcdir.
Hiks tələb funksiyaları riyazi hesablarda işlətmək asandır çünki onlar gəlirin olduğunu tələb etmirlər. Əlavə olaraq, minimallaşdırılmış olmalı funksiya
x
i
{\displaystyle x_{i}}
üzrə xəttidir, və bu optimizasiya problemini asanlaşdırır.
Amma verilmiş p qiymətləri və
w
{\displaystyle w}
gəliri ilə tələbi təsvir edən
x
(
p
,
w
)
{\displaystyle x(p,w)}
Marşal tələb funksiyasını birbaşa müşahidə etmək daha asandır. Hər ikisi bir biri ilə adi şəkildə əlaqədədir:
h
(
p
,
u
)
=
x
(
p
,
e
(
p
,
u
)
)
,
{\displaystyle h(p,u)=x(p,e(p,u)),\ }
Harda
e
(
p
,
u
)
{\displaystyle e(p,u)}
məxaric funksiyasıdır (verilmiş fayda əldə etmək üçün minimal gəliri göstərən funksiya)
h
(
p
,
v
(
p
,
w
)
)
=
x
(
p
,
w
)
,
{\displaystyle h(p,v(p,w))=x(p,w),\ }
Harda
v
(
p
,
w
)
{\displaystyle v(p,w)}
vasitəli fayda funksiyasıdır (verilmiş qiymətlər və müəyyən gəlir ilə əldə edilən faydanı göstərən funksiya).