туьрк, прил. ацӀай. Ашдикни жен пара ягълу, Гьавайда руфунар дулу. С. С. Фекьияр. Ахьтинбурал жибин дулу, Жедайд туш девлет, судуяр
урус || ДУМ куьгь., сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра гьукуматдин къанунар гьазурдай ва кьабулдай орган
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра инсандин бедендин юкьван тарцин агъа кьил, гьайвандин, къушран тум галай пад
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра ири хват. Рехи чӀарар, макъац сарар, Думбулар я вилерни, Лашар хьтин пакун тӀвалар, Кьусуяр я гъилерни
сущ.; -ди; -ар, -ри чилел са вуч ятӀани гьалч хьана акъатдай сесер.
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра винелай алукӀдай партал. И пачагьди гьар юкъуз, дервишдин дунар алукӀна къекъвез, шегьерда вуч хабар аватӀа чириз хьан
нугь., сущ.; -ди, -да; низ ва квез ятӀани ухшар гъизвай лишан. Ава ваз эфсердин дунар, Къудратди ваз гана къуьнар
туьрк, сущ.; ди, -да; -ар, -ри, -ра 1) вак. Ихтилатдай цӀируз-цӀируз, Къилихриз вич халис дунгъуз, Аватайла дерин фуруз, Гьарайдай къабан акуна
сущ.: -йри, -йра чеб вилерал акьалдайла, яргъа авайбур мукьув гвайбур хьиз къалурдай алат. И арада ханни адан ханум чпин бахтунин балхундик экъе
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра инсандин, гьайвандин беденда цвар арадиз гъизвай ва бедендай акъудзавай орган
туьрк, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра кьакьан кӀвачер, яргъи гардан авай къуш. Дурнади хьиз гардан кьуна, Хъуькъверив зилфер гатуна, Зи ярдиз кили
нугь., прил. михьи [М. М. Гаджиев 1997: 130]. Шарвили - халкьдин чӀехи мурад тир. Адан чӀехивал ва къиметлувал акьван къадарсуз тир хьи, игитдин къама
* дурум авун [гун] гл., ни низ-квез; эхун. И зегъметдин къене кьве стхади варзни зуралай виниз кӀвалахна
прил. 1) яргъалди кар дик хьайи ва бегьерлу нетижаяр авай. Гьукуматдини яшлу муаллимдин дурумлу зегьметдал еке къимет эцигна: адаз Трудовой Красныи
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери кӀевивал. Маса чӀалара манийвилин дурумлувал, гужлувилин дережа кваз такъун мумкин я
нар. дурумлувал хас яз. Ада ( М. М. Гьажиева. - А. Г.) гьар са гаф сивяй сивяй дуьз акъудун истемишдай, ам гьи чӀавуз гьикӀ ишлемишдатӀа лугьудай
нар. дурумлувал кваз. Уьмуьрдин заланвилерни, вичел гьалтай азиятарни а къари бадеди дурумлудаказ алуднай
Ӏ туьрк, сущ.; -уни, -уна; -ар, -ари, -ара; 1) жува ва жуваз гьуьрмет ийизвай, чими алакъаяр авай кас
прил. дуствилин гьиссер авай. Зи дуст Забит, вучиз ахвар атӀана, Атанва мад Самурдин циз килигиз? А
урус, сущ.; -ди, -да тарара авай гьашаратар рекьидай дарман.
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра къанунсуз кӀвалахар авун себеб яз жаза ганвайди. Чун, вирида сад хьиз алукӀнавай дустагъри, офицерри ва къаравулвал ии
перс, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра къанунсуз кӀвалахар авун себеб яз жаза ганвайди жедай чка. Бязибуруз хьана даях, Бязибаруз хьана дустагъ
гл., ни вуж; -да, -на; -из, -зава; -а || ая, -ин, -рай, -мир; дустагъ авун, дустагъ тавун, дустагъ тахвун, дустагъ хъийимир дустагъда тун
цӀ., сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра къанунсуз кӀвалахар авун себеб яз жаза ганвайбур жедай чка. Иллаки Кьасумхуьруьн дустагъханадал мадни инсаф а
дуст гафунин гзафвилин кьадардин форма. Кил ДУСТ. 2) дуст гафунин гзафвилин кьадардин актив падеж яз рахунра ишлемишдай къайда
сущ.; -или, -иле: -илер, -илери, -илери сада-садаз гьуьрмет авунин, сада-садан хатур хуьнин гьиссерал бинеламиш хьанвай алакъаяр
нар. дуст тир тегьерда. Риза куьчедал экъечӀна, вичел алтӀушнавай инсанрихъ галаз дуствилелди эхтилатар ийиз
нар. арада дуствилин гьиссер аваз. Дуствиливди эгечӀда вун Вал ихтибар ийич, дуьнья. ГалчӀур уна къекъечӀда вун, Вал ихтибар ийич, дуьнья
нар. дуствилин алакъаяр хас яз. Синонимар: дуствилелди, дуствиливди, дустдиз, мидядиз. Антоним: душманвилелди, мидявилелди
туьрк, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра ички маса гудай ва ички хъвадай чка. Мумкин тир зун жедай гъиле путулкадин духандавай
урус, сущ.; -яр, -йри, -йра 1) атирдин жуьрейрикай сад. 2) атирдин жуьрейрикай сад авай къаб. Шумуд духи, шумуд капрон Рушаз савкъват гъанай в
урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра газдалди кузвай ракьун пичина чурурдай хуьрек гьазурдай чка
|| ДУХТУР урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра; инсанрин сагъламвилин махсус пешекар. Алиди, т'ади гьалда дидедиз духтурдин куьмек авуна кӀаниди, къатӀ
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера инсанар сагъардай махсус пешекарвал... духтурвал вуна хкянавай пеше яни, ТахьайтӀа, хизандин тӀалабун тирни
сущ.; -ди, -да; яр, -йри, -йра инсанар азаррикай сагъардай чка. Къуншийри мискьи духтурханадиз тухвана
нугъ., сущ. мед [М. М. Гаджиев 1997: 130 ]. Мурабадиз чна душабни лугьуда... Гь. Къ. Къилинж Къемер.
прил. душмандин лишанар, хесетар квай. [Буржум]. Им душман кулакри ва фекьийри, тумар акална калхузрикай буьуь авуна, акъвазарнава
перс, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са касдин уьмуьрдин къайдадиз аксиди, адаз писвал ийиз алахънавайди
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера душман тир гьал. Душмандиз душманвал авуна кӀанда. ТахьайтӀа, ви кьилел ацукьда
гл.; ни низ-квез; -да, -на; -из, -зава; -а || ая, -ин, -рай, -мир; душманвал тавун, душманвал тахвун, душманвал хъийимир арада душманвал авай гьалд
нар. душманвал хас яз. Антоним. дуствилелди. Синоним: мидявилелди.
араб, сущ.; -ди, -да -яр, -йри, -йра 1) фикирда авай са кар кьилиз акъатун патал Аллагьдиз гафаралди ийизвай тавакъу
сущ.; -ди, -да; -яр, -йри дуьа ийидайди, дуьа кӀелдайди.
сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра дана хун тавунвай диши мал. Эвелимжи дуьгве колхозчийри чпин хъсан ударник бригадир Ризадиз гана
туьрк, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра перемдин, пенжекдин ва мсб кьве пад сад-садал эцигна кьун патал са пата авунвай тӀеквенда твадай затӀ
туьрк, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра тӀуьн патал ишлемишдай лацу рангадин яргъи тварцин техил. Кьве виш манат пул яз умуд, Дуьгуь, ягъни, рипеяр
туьрк, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра гъуьлуьз тухудай руш бубадин кӀвалай чамран кӀвализ фидайла, адан чина жедай парча
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри. -ра малдин никӀедикай хкуддай затӀ, продукт. Вилик адан цуьквер алай чайникда авай чай, сарубугъда къуьлуьн фу, дуьдгъ
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра 1) кфилдиз ухшаравай алат. 2) куьч. нихъ галаз алакъа ийизватӀа, гьам аялдай кьуна алцурарун патал вугузвай са затӀ,
нар. 1) сад хьиз. Чи кьведанни рикӀ дуьз барабар ятӀа, Вун атана зи патавди къваз, гуьзел. Е. Э. Гуьзел