Bolqarıstan əhalisi

Bolqarıstan əhalisinin inkişah dinamikası 1961—2010

31 dekabr 2016-cı il məlumatına görə Bolqarıstan əhalisinin sayı 7 101 859 nəfər təşkil edir[1].

1 fevral 2011-ci il məlumatına görə ölkə əhalisi 7 364 570 nəfər təşkil etmişdir ki, onunda 51,3 % qadın, 48,7 % isə kimilərdir. Şəhərlərdə ümumi əhalinin 72,5 %, kəndlərdə isə 27,5 % yaşayır. 2001 — 2011-ci illərdə ölkə əhalisinin sayı 564 331 nəfər azalmışdır. İllik azalma tempi 0,7 %-dir. Ölkə əhalinin 19,6 % ali təhsilə sahibdir. 43,4 % — orta, 23,1 % — baza, 7,8 % — ibdidai, 4,8 % — ibtidai təskili bitirməyənlər və 1,2 % məktəbə getməyənlər[2]. Şəhərlərdə evlərin 54,1 %, kəndlərdə isə 18,1 % əhali personal kompüterlərə sahibdir. Buna müvafiq olaraq 51,4 % və 16,4 % əhali internetlə təmin edilmişdir[3].

2011-ci ildə ölkə əhalisinin 6 933 748 nəfəri seçki hüququna malik idi[4].

Ərazi üzrə yerləşmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1 fevral 2011-ci il siyahıya alınmasına görə ölkə əhalisi:

  • Ölkənin ən böyük bölgəsi Sofiyadır ki, burada ümumi əhalinin 1 291 591 nəfəri və ya 17,5 % yaşayır. Ən az əhaliyə sahib olan bölgə Vidin vilayətidir. Burada 101 018 nəfər yaşayır (1,4 %);
  • Əhali 255 şəhər və 5 047 kənddə yaşayır. 181 yaşayış məntəqəsində isə daimi yaşayış yoxdur;
  • 21 % əhali 1-50 arası sakini olan kəndlərdə yaşayır. 36 % əhali 100-500 arası sakini olan kəndlərdə yaşayır və 33,6 % ölkənin 7 şəhərində yaşayır: Sofiya, Plovdiv, Stara-Zaqora, Varna, Burqas, Ruse və Pleven.

Əhalinin yaş stukturu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2011-ci il siyahıya alınması görə ümumi əhalinin 62,2 % əmək qabiliyyətlidir.

Bolqarıstan əlalisinin yaş strukturu %
yaş, il
il
1992 2001 2011
qədər 15
 19,0 15,3 13,2
15 — 64
 66,7 67,9 68,3
65 və yuxarı
 14,3 16,8 18,5

Etnik tərkib

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2011-ci il siyahıya alınması[5][6]

Xalq say
(nəf.)		 %
Ümumi
əhalinin		 %
göstərənlər
Bolqarlar 5664624 76,92% 85,47%
Türklər 588318 7,99% 8,88%
Qaraçılar 325343 4,42% 4,91%
Ruslar 9978 0,14% 0,15%
Ermənilər 6552 0,09% 0,10%
Vlaxilər 3684 0,05% 0,06%
Karakaçanlar 2556 0,03% 0,04%
Ukraynalılar 1789 0,02% 0,03%
Makedonlar 1654 0,02% 0,02%
Yunanlar 1379 0,02% 0,02%
Yəhudilər 1162 0,02% 0,02%
Rumınlar 891 0,01% 0,01%
Digərləri 19659 0,27% 0,30%
Ümumi 6627589 89,99% 100,00%
müəyyən edilməmişdir 53391 0,72%
göstərməyənlər 683590 9,28%
Ümumi 7364570 100,00%

Ana dil

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2011-ci il siyahıya alınması ada dili[7]

ana dili say
(nəfər.)		 %
ümumi		 %
göstərilənlərin
Bolqar dili 5659024 76,84% 85,81%
Türk dili 605802 8,23% 9,19%
Qaraçı dili 281217 3,82% 4,26%
Rus dili 15808 0,21% 0,24%
Erməni dili 5615 0,08% 0,09%
Rumın dili 5523 0,07% 0,08%
Yunan dili 3224 0,04% 0,05%
Vlaş dili 1826 0,02% 0,03%
Ukrayn dili 1755 0,02% 0,03%
Makedon dili 1404 0,02% 0,02%
Ərəb dili 1397 0,02% 0,02%
Tatar dili 1372 0,02% 0,02%
Yahudi dili 147 0,00% 0,00%
Digərləri 10476 0,14% 0,16%
ümumi 6594590 89,54% 100,00%
müəyyən edilməyənlər 47564 0,65%
görtərməyənlər 722416 9,81%
Bolqarıstan üzrə ümumi 7364570 100,00%

İnanc

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2011-ci il siyahıya alınması[8][9]

konsepsiya say
(nəf.)		 %
ümumi		 %
göstərilənlər
xristianlar 4487556 60,93% 83,90%
*provaslavlar 4374135 59,39% 81,78%
*protestantlar 64476 0,88% 1,21%
*katoliklər 48945 0,66% 0,92%
müsəlmanlar 577139 7,84% 10,79%
digərləri 11444 0,16% 0,21%
ateistlər (dinsizlər) 272264 3,70% 5,09%
ümumi 5348403 72,62% 100,00%
qeyd etməkdən imtina edənlər 409898 5,57%
göstərməyənlər 1606269 21,81%
Ümumi, Bolqarıstan 7364570 100,00%

Vətəndaşlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2011-ci ilin siyahıya alınmasına görə ölkə əhalisinin 22 152 nəfəri ikili vətəndaşlığa sahibdir (0,3% ölkə əhalisi). Ölkədə 36 723 nəfər xarici yaşayır. Bu xaricilərin 8 444 nəfəri (23%) Avropa İttifaqının vətəndaşıdır. Digər ölkələrin vətəndaşları:

  • Ruslar — 11 991 (65,1%);
  • Ukraynalılar — 3 064 (16,6%);
  • Makedonlar — 1 091 (5,9%);
  • Moldovalılar — 893 (4,8%);
  • Serblər — 569 (3,1%).

Miqrasiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
2001 — 2011-ci ilə olan miqrasiya
%
cins
yaş
miqrasiya
ümumi
ölkədə
digər dövlətlərdə
Ümumi
həmin vilayətdə
digər vilayətlərdə
Ümumi
Ümumi
6,93
5,15
1,83
3,32
1,79
15 qədər
0,56
0,44
0,19
0,24
0,13
16 — 64
5,86
4,27
1,41
2,87
1,58
65 və yuxarı
0,52
0,44
0,23
0,21
0,08
Kişilər
Ümumi
3,34
2,37
0,81
1,56
0,96
15 qədər
0,29
0,23
0,10
0,13
0,06
16 — 64
2,84
1,97
0,62
1,35
0,86
65 və yuxarı
0,21
0,17
0,09
0,08
0,03
qadınlar
Ümumi
3,60
2,77
1,01
1,76
0,82
15 qədər
0,48
0,39
0,16
0,23
0,09
16 — 64
2,81
2,12
0,71
1,40
0,69
65 və yuxarı
0,31
0,27
0,13
0,13
0,04

Demoqrafik göstəricilər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Demoqrafik siyasət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bolqarıstan əhalisinin sayının mütərəqqi azalması iqtisadi artım və rifahın yaxşılaşmasına mane olur və mənfi nəticələrin yumşaldılması üçün alınan idarəetmə tədbirləri problemin mahiyyətini həll etmir. 2017 - 2021 dövrü üçün Hökumət Proqramı, trendin üstünü itirməyi məqsəd qoyan ilkdir. Proqram həmçinin bu məqsədə nail olmaq üçün prioritet vasitələrdən ibarətdir: doğumun artırılması, gənclərin köçürülməsini azaltmaq və Bolqar biznesinin ehtiyaclarına uyğun olaraq müasir bir immiqrasiya siyasətinin həyata keçirilməsi üçün tənzimləyici və institusional imkanların yaradılması.[10][11]

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Население по области, общини, местоживеене и пол към 31.12.2016 Arxivləşdirilib 2015-07-17 at the Wayback Machine Национален статистически институт
  2. ↑ "Официальная перепись населения в Болгарии в 2011 году". 2011-08-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  3. ↑ "Официальный учёт населения Болгарии в 2011 году" (PDF). 2013-07-27 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  4. ↑ "6 933 748 гласуват за президент, 6 514 917 за кметове". 2014-09-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  5. ↑ "Население по местоживеене, възраст и етническа група". 2019-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  6. ↑ "Ethnic composition: 2011 census". 2021-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  7. ↑ "Население по местоживеене, възраст и майчин език". 2012-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  8. ↑ "Население по местоживеене, възраст и вероизповедание". 2012-01-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  9. ↑ "Religious composition: 2011 census". 2021-05-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  10. ↑ L. Ivanov. Demographic priorities and goals of the Government Program 2017–2021. Arxivləşdirilib 2017-10-25 at the Wayback Machine Presentation at the round table Demographic Policies and Labour Mobility organized by the Ministry of Labour and Social Policy, and the State Agency for the Bulgarians Abroad. Sofia, 19 September 2017. 4 pp.
  11. ↑ Ivanov, L. Measures to solve demographic problems. Arxivləşdirilib 2017-12-22 at the Wayback Machine Business Club Magazine. Issue 11, 2017. pp. 18-20. ISSN 2367-623X (in Bulgarian and English)