Hökmdarın taleyi (film, 2008)

Hökmdarın taleyi — Film Azərbaycan tarixinin ən mürəkkəb və çətin dövrünü əhatə edir. Ekran əsərinin dövlətçilik tariximizin qapalı məqamlarının öyrənilməsində xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Böyük dramaturq İlyas Əfəndiyevin "Hökmdar və qızı" faciəli pyesinin motivləri əsasında çəkilən filmin ssenari müəllifi yazıçı-dramaturq Elçin Əfəndiyevdir.[1] "Hökmdar və qızı" filminin musiqisi Polad Bülbüloğluna məxsusdur.[2] Mürəkkəb və çətin süjetə malik olan gərgin dramatizmi ilə fərqlənən film Şəkidə lentə alınmışdır.[3]

Hökmdarın taleyi
Fayl:Hökmdarın taleyi (film, 2008).jpg
Janr dram
tarixi
döyüş
bioqrafik
müharibə
Rejissorlar Ramiz Fətəliyev
Dilşad Fatxulin
Prodüser Vaqif Əsədullayev
İcraçı prodüser Elman Höcətoğlu
Əsərin müəllifi İlyas Əfəndiyev
Ssenari müəllifi Elçin
Baş rollarda Fəxrəddin Manafovİbrahimxəlil xan
Günəş ƏliyevaAğabəyim ağa
Pərviz MəmmədrzayevFətəli şah Qacar
İlya ŞakunovI Aleksandr
Aleksandr Qalibin – Knyaz Sisianov
Fuad Osmanov – Erməni
Rafiq Əliyev (II) – Vanya Yüzbaşı
Sənubər İsgəndərli – Tuba xanım
Operator Dilşad Fatxulin
Bəstəkar Polad Bülbüloğlu
Rəssam Əziz Məmmədov
Geyim rəssamı Şahin Həsənli
İstehsalçı A.S.V.A. Profi Studiya XXI Prodüser Mərkəzi
İlk baxış tarixi

12 may 2008, Bakı

28 may 2010, ANS (TV premyera)
Filmin digər adları Hökmdar və qızı
Filmin növü tammetrajlı bədii film
Müddət 114 dəq.
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Dillər azərbaycanca, rusca, farsca, fransızca, ermənicə
İl 2008
Texniki məlumatlar 35 mm
Rəng rəngli
Çəkiliş yeri Bakı, Babək prospekti
Şəki
Oğuz, Baş Daşağıl
Gəncə
IMDb ID1314775

Film hökmdarın siyasi meydanda tənhalığı haqqındadır və bu problem dövlətçilik problemidir. Siyasəti ilə onun ətrafının razılaşmaması sonda İbrahimxəlil Xanın (Fəxrəddin Manafov) tək qalmasına və sonda qətlinə gətirib çıxarır. Bu film Azərbaycanın o vaxtkı xanlıqlarının əmin-amanlıqda yaşaması üçün birləşib bir dövlət yaratmamasından və Azərbaycan torpaqlarının Rusiyaİran kimi iki nəhəng imperiya tərəfindən zəbt edilməsindən bəhs edir. Filmin ssenarisi tarixi hadisələr üzərində qurulmuşdur.[4]

  • Filmin çəkilişi Azərbaycan Nazirlər Kabinetinin 8 iyun 2004-cü il tarixli sərəncamına əsasən, Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinə dövlət sifarişi verilib.[5]
  • Babək prospektində böyük sahəli bir anbarın içində pavilyon qurulmuş, o pavilyonda İbrahim xanın evini, İran şahının sarayını quraşdırmışlar. Minlərlə kostyum tikilmiş, eskiz əsasında həmin dövrün dəbinə uyğun bu kostyumlar üçün İrandan parçalar gətizdirilmişdir. İran qoşunlarının, rus qoşunlarının, Azərbaycan qoşunlarının ifaçılarının hər biri üçün ayrıca forma tikilmiş, həmin dövrün silahları, toplar, mərmilər, tüfənglər və s. zavodlarda sifariş olunmuşdur. Otuzdan çox müəssisə bu film üçün işləmişdir.
  • Filmin hazırlıq dövrunə 2005-ci ilin avqust ayından, çəkilişlərinə 2006-cı ilin iyun ayından başlanılmışdır.
  • Azərbaycan dilində kiçik rollar Bakıda, əsas rollar isə "Mosfilm"in nəzdində fəaliyyət göstərən "Ton studio"da səsləndirilmişdir.
  • Film Azərbaycanda bu günə kimi istifadə edilməyən dolbi 1/5 sistemində səsləndirilmişdir.
  • Bütün texniki avadanlıqlar, eləcə də işıq və səs avadanlıqları Moskvadan gətirilmişdir.
  • Son çəkiliş günü 2006-cı ilin 3 oktyabrında olmuş və 2007-ci il avqustun 1-ə qədər montaj işi getmişdir.
  • Çəkilişlər bitdikdən sonra filmin kütləvi səhnələrində istifadə olunan geyimlər, silah və toplar "A. S. V. A. Profi Studiya XXI" Prodüser Mərkəzinin Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi ilə bağlanmış müqaviləyə əsasən, həmin müddətdə lentə alınan "Cavad xan" filminə verilmişdir.
  • Filmin çəkilişlərində Şəki Dövlət Dram Teatrından aktyorlar da cəlb edilmişdir.
  • Filmdə aktyorları müəllifin razılığı ilə Fəxrəddin Manafovla Vaqif Əsədullayev təsdiq edib. Eyni zamanda Fəxrəddin Manafov filmdə aktyorlarla işləyib. Daha sonra isə bu işə Ramiz Fətəliyev və Dilşad Fatxulin cəlb olunub. Filmdəki müəyyən dövr Ramiz Fətəliyevlə birgə işlənib, ancaq yaradıcılıq fikirləri fərqli olduğundan ayrılmalı olublar. Filmi Fəxrəddin Manafov, Dilşad Fatxulin və Vaqif Əsədullayev birgə bitirib.
  • Azərbaycan kino tarixində dövlət büdcəsindən indiyə qədər ən çox maliyyə ayrılan film budur: 1 milyon manat.
  • Film İlyas Əfəndiyevin "Hökmdar və qızı" əsəri əsasında çəkilib.

Film üzərində işləyənlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əsərin müəllifi: İlyas Əfəndiyev
Ssenari müəllifi: Elçin
Prodüser: Vaqif Əsədullayev
Quruluşçu rejissorlar: Ramiz Fətəliyev, Dilşad Fatxulin
Quruluşçu operator: Dilşad Fatxulin
Quruluşçu rəssam: Əziz Məmmədov
Bəstəkar: Polad Bülbüloğlu
Rejissor: Akif Rüstəmov
Geyim rəssamı: Şahin Həsənli (rəssam)
Montaj edən: Elşad Rəhimov
Səs operatorları: Aleksandr Platoşin
İcraçı prodüser: Elman Höcətoğlu
Mətni oxuyan: Fuad Poladov
Fəxrəddin Manafovİbrahimxəlil xan
Günəş ƏliyevaAğabəyim ağa
Pərviz MəmmədrzayevFətəli şah Qacar
İlya Şakunov — rus çarı I Aleksandr
Aleksandr Qalibin — knyaz Sisianov
Aleksandr Şarovski — General Knorring
Fuad Osmanov — erməni
Rafiq Əliyev (II) — Vanya Yüzbaşı
Sənubər İsgəndərli — Tuba xanım
Məmməd SəfaƏmiraslan xan
Kamran Yunis — Əbülfət ağa
Vidadi Əliyev — erməni
Aysu Əfəndiyeva — Cavad xanın qızı
Yuri BaliyevPortnyagin
Mehriban Zəki — Cavad xanın arvadı
Manaf Dadaşov — İsrafil bəy
Muxtar İbadov — Hüseyn xan
Leyli Hüseynli — Gövhər ağa
Əli Cəfərov — Saday bəy
Daniil Spivakovskimayor Lisaneviç
Saydo QurbanovMir Mövsüm Ağa
Vidadi HəsənovCavad xan
Ramil Zeynalov — Cavad xanın oğlu
Xəyal Abbaszadə
Xanlar Qasımzadə — Kəlbəli xan
Şahmar Qəribli — Məmməd xan
Kazım Abdullayev — Pirqulu xan
Elşən Rüstəmov — Sisianovun tərcüməçisi

Filmi səsləndirənlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Elşən Rüstəmov – Saday bəy (Əli Cəfərov) (titrlərdə yoxdur)
Azad Şükürov — Kəlbəli xan (Xanlar Qasımzadə) (titrlərdə yoxdur)
Ruslan Nəsirov — İsrafil bəy (Manaf Dadaşov) (titrlərdə yoxdur)
Kazım Abdullayev — Hüseyn xan (Muxtar İbadov) (titrlərdə yoxdur)
Rafael Dadaşov — Mir Mövsüm ağa (Saydo Qurbanov) (titrlərdə yoxdur)
İlham Əsgərov — Cavad xan (Vidadi Həsənov) (titrlərdə yoxdur)
Sabir Məmmədov — Məmməd xan (Şahmar Qəribli) (titrlərdə yoxdur)
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi

Çəkilişə köməklik edən qurum

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti
Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi
Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi

Çəkilişə kömək edənlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Elçin
Əbülfəs Qarayev
  1. "Hansı vəzifədə olmasından asılı olmayaraq, Elçin ilk növbədə yazıçıdır": [Xalq yazıçısının ssenarisi əsasında çəkilən, "Hökmdarın taleyi" filmi ilə əlaqədar müsahibə] //Paritet.- 2008.- 13–14 may.- S. 6; Palitra.- 2008.- 13 may.- S. 6; Təzadlar.- 2008.- 13 may.- S. 10; Şərq.- 2008.- 13 may.- S. 14.
  2. Açığını deyim ki…: Polad Bülbüloğlu: "böyük filmlərə musiqi yazmaqdan çəkinirəm": [Xalq artistinin "Hökmdarın taleyi" filminə musiqi yazmağı ilə əlaqədar müsahibə] //Mərkəz.- 2008.- 9 may.- S. 15.
  3. ""Hökmdarın taleyi" filminin təqdimat mərasimi keçirilib". anl.az. Səs. 2008. — 1 avqust. 2019-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2016.
  4. Hacızadə A. "Hökmdarın taleyi" filminin Moskvada və Sankt-Peterburqda təqdimatı uğurla keçmişdir: [Elçinin ssenarisi üzrə rejissorlar Ramiz Fətəliyev və Dilşad Fatxulinin çəkdikləri eyni adlı film] //Azərbaycan.- 2008.- 30 may.- S. 7.
  5. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923–2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 381.
  • "Hökmdarın taleyi" filmi haqqında //"Cinema News" jurnalı.- 2008.- iyun.- səh. 9.

Azərbaycan filmlərinin siyahısı

Filmi izlə