Köhnə Müqəddəs Pyotr bazilikasındakı Roma papalarının məzarlarının siyahısı

Köhnə Müqəddəs Pyotr bazilikasındakı Papa məzarları V-XVII əsrlərdə taxtda olmuş Papalara aid olmuşdur. XVI-XVII əsrlərdə köhnə bazilikanın tədricən sökülməsi zamanı, 846-cı ildə sarasinlərin Roma talanı zamanı dağıdılmış məzarlar istisna olmaqla həmin abidələrin əksəriyyəti dağıdılmışdır. Papaların qalıqları isə köhnə bazilikanın yerində inşa edilmiş yeni bazilikaya, o cümlədən Romanın digər kilsələrinə köçürülmüşdür.

Tarix

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qədim Roma katakombalarının daşınması, XIV əsrdə Lateran bazilikasında baş vermiş iki yanğınvə Müqəddəs Pyotr bazilikasında həyata keçirilən yenidənqurma işləri papaların məzarlarının təxminən yarısının məhv olmasına səbəb olmuşdur. Buna görə də, yeni Müqəddəs Pyotr bazilikasının əsas memarı olan Donato Bramante “Mastro Ruinante” adlandırılmışdır.

Baxmayaraq ki, ilkin bazilikanın inşasına I Konstantinin hakimiyyəti dövründə başlanmış və IV əsrdə inşaat işləri tamamlanmışdır, I Lev (440-461) Konstantin bazilikasında dəfn edilmiş ilk Papa olmuşdur.[1] Əsrlər ərzində bazilikanın atriumu, kapellaları və nefləri Papaların məzarları ilə doldurulmuş, müxtəlif illərdə parılan inşaat işləri ilə əlaqədar isə məzarların yerləri tez-tez dəyişdirilmişdir. İlkin qəbirlərdən dövrümüzə çatmış yeganə qalıqlar bir neçə sarkofaq və heykəltəraşlıq elementləridir.[2] Ehtimal edilir ki, Konstantin bazilikasının sökülməsinin təşəbbüskarı olmuş Papa II Yuli, Mikelancelo tərəfindən özü üçün hazırlanmış “nəhəng” abidə üçün yer yaratmaq istəyirdi.[3]

Orijinal məzarların yerləşməsi və görünüşü haqqında çox az məlumat vardır: ən dəyərli məlumatlardan biri kilsə kanoniki və tarixçi Cakomo Qrimaldinin (atası Genuya senatoru Cirolamo Qrimaldi-Kavalleroni) sökülmə ərəfəsində olan məzarları çəkdiyi təsvirlərdir;[4] Qrimaldinin təsvirlərində əksəri üç hissəli olan erkən məzarların formaları və mürəkkəbliyi görünür.[2] Bir neçə məhv edilmiş Papa məzarı isə Alfonsa Sikkoniyanın əsərlərində ətraflı təsvir edilmişdir. [5]

Lakin, heç də bütün Roma Papaları Romada dəfn edilməmişdir. Ətraflı məlumat üçün baxın: Roma Papalarının saxlanmış məzararının siyahısı

Papa məzarları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mündəricat
400–500 · 500–600 · 600–700 · 700–800 · 800–900 · 900–1000 · 1000–1100 · 1100–1200 · 1200–1300 · 1300–1400 · 1400–1500 · 1500–1600
Qismən saxlanılmış, köçürülmüş və ya yenidən inşa edilmiş məzarlar rəngli fonda göstərilmişdir..
Alessandro Alqardi tərəfindən işlənmiş Fuga d'Attila qabartmasının altında I Levin köçürülmüş qalıqları yerləşdirilib.
I Qreqorinin altar altında dəfn edilmiş qalıqları
Covanni Çiampininin "De sacris aedificiis a Constantino magno constructis" (1693-cü ildə nəşr edilib) kitabında Papa məzarlarının təsviri
Papa məzarlarının təsviri
Papa məzarlarının təsviri
Papa məzarlarının təsviri
Papa məzarlarının təsviri
Papa məzarlarının təsviri
Papa məzarlarının təsviri
Papa məzarlarının təsviri
Bazilikanın sökülməsi zamanı aşkarlanmış V Qreqorinin qalıqlarının dəfn edildiyi Erkən xristian sarkofaqı
IV Adrianın Vatikan qrottasında saxlanmış sarkofaqı
VIII Bonifasinin məzarı vı IV Bonifasinin xatirə abidəsinin təsviri
VIII Bonifasinin dövrümüzə çatmış sarkofaqı
VI Urbanın sarkofaqı
VII İnnokentinin qalıqları orijinal sarkofaqın yeni kopyasına yerləşdirilmişdir
V Nikolayın sarkofaqı
II Pavelin sarkofaqı
VIII İnnokentinin məzarı canlı papanın təsvir edildiyi ilk məzardır
III Piyin məzarı Sant-Andrea-della-Valle kilsəsinə köçürülmüşdür
III Yulinin qalıqları daha qədim sarkofaqa yerləşdirilmişdir
II Marsellin dəfni zamanı IV əsrə aid sarkofaq yenidən istifadə edilmişdir
IX İnnokentinin məzarı Köhnə Müqəddəs Pyotr bazilikasında yerləşdirilmiş sonuncu məzardır
Pontifiklik
dövrü 		Portreti Adı Qeydlər
440–461 I Lev
Müqəddəs Lev
Böyük Lev 		Məzar portikoda yerləşir.[6] Köhnə bazilikanın qanadında dəfn edilmiş ilk papadır; müxtəlif dövrlərdə köçürülmüş qalıqlar II, III və IV Levlərin qalıqlarına qarışmışdır; XVII əsrdə qalıqları ayrılaraq Partorienti Madonnası kapellasındakı xüsusi altarda, Alqardinin relyefi altında yerləşdirilmişdir.Madonna of Partorienti.[1]
468–483 Simplisi
Müqəddəs Simplisi 		Məzar portikoda, I Levin məzarı yaxınlığında yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[7]
492–496 I Gelasi
Müqəddəs Gelasi 		Məzar portikoda yerləşir.[8]
496–498 II Anastasi Məzar atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[8]
498–514 Simmax
Müqəddəs Simmax 		Məzar portikoda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[8]
514–523 Hormisd
Müqəddəs Hormisd 		Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[8]
523–526 I İohann
Müqəddəs İohann 		Nefdə yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[9]
526–530 IV Feliks
Müqəddəs Feliks 		Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır[9]
530–532 II Bonifasi Portikoda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[9]
533–535 II İohann Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[10]
535–536 I Aqapit
Müqəddəs Aqapit 		Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[10]
556–561 I Pelaqiy Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[11]
561–574 III İohann Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[12]
575–579 I Benedikt Cübbəxananın vestibülündə yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[12]
579–590 II Pelaqiy Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[12]
590–604 I Qreqori, M.B.O.
Müqəddəs Qreqori
Böyük Qreqori 		Portikoda yerləşirdi. Qalıqların bir hissəsi Fransanın Suason kommunasına köçürülmüşdür; Köhnə Müqəddəs Pyotr bazilikasının sökülməsi zamanı qalıqların bir hissəsi Sant-Andrea-della-Valle kilsəsinə, daha sonra isə yeni Müqəddəs Pyotr kafedralının girişi yaxınlığında yerləşən Klementina kapellasına köçürülmüşdür.[13]
604–606 Sabinian
Müqəddəs Sabinian 		Köhnə Müqəddəs Pyotr bazilikasının atriumunda yerləşən orijinal qəbirüstü abidəsi sökülmə zamanı dağıdılmışdır;[14] orijinal epitafiyasının kiçik bir hissəsi Müqəddəs Pyotr bazilikasının kriptində yerləşir.[15]
607-607 III Bonifasi Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[14]
608–615 IV Bonifasi, M.B.O.
Müqəddəs Bonifasi 		Köhnə bazilikanın portikosunda dəfn edilmişdi; sonradan interyerə köçürülmüşdür; bir əli Santa-Mariya-in-Kosmedin kilsəsinə köçürülmüşdür; digər relikviyaları Santi-Kuattro-Koronati bazilikasındakı Müqəddəs Silvester kapellasındadır; digər qalıqları Müqəddəs Pyotr bazilikasının kapellasındadır;[16] bir zamanlar məzarı saxlamış oratoriya və məzarın Covanni Çiampini tərəfindən çəkilmiş eskizi dövrümüzə çatmışdır.[15]
615–618 I Adeodat Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[17]
619–625 V Bonifasi Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[17]
625–638 I Honori Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[18]
638–640 Severin Qanadda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[19]
640–642 IV İohann Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[19]
642–649 I Teodor Atriumda yerləşirdi.[19] Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[19]
654–657 I Yevgeni
Müqəddəs Yevgeni 		Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[20]
657–672 Vitali
Müqəddəs Vitali 		Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[20]
672–676 II Adeodat, M.B.O. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[20]
676–678 Domn Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[20]
678–681 Aqafon
Müqəddəs Aqafon 		Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[20]
681–683 II Lev
Müqəddəs Lev 		Köhnə Müqəddəs Pyotr bazilikasında dəfn edilmişdi; Madonna-della-Kolonna kapellasının altarı altına köçürülmüşdür; XVII əsrin əvvəllərində I Levin məzarı ilə qarışdırılmışdır; əsrlər ərzində Ferreradakı San-Stefan kilsəsinin altarı altında olmasına inanılmışdır; Sökülmə zamanı aşkarlanan qalıqları Partiorenti Madonnası kapellasında I, II və IV Levlərin qalıqları ilə qarışdırılmışdır.[21]
684–685 II Benedikt
Müqəddəs Benedikt 		Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[22]
685–686 V İohann Atriumda yerləşirdi. 846-cı ildə sərasinlərin Roma talanı zamanı dağıdılmışdır.[23]
686–687 Konon Sol nefdə yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[24]
687–701 I Sergi
Müqəddəs sergi 		Köhnə Müqəddəs Pyotr bazilikasının portikosunda yox, qanadında dəfn edilmiş ilk papadır; məzar sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[24]
701–705 VI İohann Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[25]
705–707 VII İohann Xeyir-dua verilmiş Bakirə Məryəm kapellasında yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır; VII İohannın Vatikan qrottosunda dövrümüzə çatmış mozaikasının məzarın bir hissəsi olması güman edilir.[25]
708-708 Sizinni Nefdə yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[26]
708–715 Konstantin Sol nefdə yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[26]
715–731 II Qreqori
Müqəddəs Qreqori 		Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[26]
731–741 III Qreqori Tanrı anası oratoriyasında yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[26]
741–752 Zaxari
Müqəddəs Zaxari 		Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[26]
Papa kimi fəaliyyətə başlamayıb. Papa olmayan Stefan Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[26]
752–757 II Stefan Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[27]
757–767 I Pavel
Müqəddəs Pavel 		Tanrı anası oratoriyasında yerləşirdi. Müvəqqəti olaraq San-Paolo-fuori-le-Mura kilsəsində dəfn edilmişdir; sonradan köhnə bazilikadakı Tanrı anası oratoriyasına köçürülmüşdür; sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[27]
767–772 III Stefan Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[27]
772–795 I Adrian Pyotr kafedralı oratoriyasında yerləşən orijinal abidə sökülmə zamanı dağıdılmışdır;[28] Böyük Karl adından yazılmış kitabə müasir Müqəddəs Pyotr bazilikasının portikosunda yerləşdirilmişdir.[29][30]
795–816 III Lev
Müqəddəs Lev 		Partorienti Madonnası kapellasında yerləşirdi. Köhnə bazilikanın altında dəfn edilmişdir; II, IV Levlər və II Pasxalinin qalıqları ilə birləşdirilmişdir; birləşdirilmiş sarkofaq sökülmə zamanı dağıdılmışdır; 1601-ci ildə I Levin qalıqları ilə birləşdirilmiş və yeni Müqəddəs Pyotr bazilikasındakı "Savior della Colonna" altarının altında yerləşdirilmişdir.[31]
816–817 IV Stefan Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[31]
824–827 II YEvgeni Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[32]
827–827 Valentin Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[32]
827–844 IV Qreqori Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[32]
844–847 II Sergi Müqəddəs Sikst və Fabian kapellasının altarında yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[32]
847–855 IV Lev, M.B.O.
Müqəddəs Lev 		Bizim Xilaska della kolonna altarının altında yerləşirdi. I, II və III Levlərin sümükləri ilə birləşdirilmişdir.[32]
855–858 III Benedikt Narteksdə yerləşirdi. sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[33]
858–867 I Nikolay
Müqəddəs Nikolay
Böyük Nikolay 		Köhnə bazilikanın atriumunda dəfn edilmişdir; efitaf sökülmə zamanı qismən saxlanılmışdır və hazırda Vatikan qrottasında yerləşir.[33]
867–872 II Adrian Köhnə bazilikada dəfn edilmişdir; efitaf sökülmə zamanı qismən saxlanılmışdır və hazırda Vatikan qrottasında yerləşir.[33]
872–882 VIII İohann Portiko və ya nefdə yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[34]
882–884 I Marin Portikoda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[34]
885–891 V Stefan Portikoda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[35]
891–896 Formoz Köhnə bazilikada dəfn edilmişdir; ekskumasiya edilmiş, taxtdan salınmış, barmaqları kəsilmiş və tiberi çayına atılmışdır (bax: Ölü sinodu); sonradan təkrarən Köhnə bazilikada dəfn edilmişdir; sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[36]
896-896 VI Bonifasi Portikoda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[36]
896–897 VI Stefan Portikoda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[36]
897–897 Roman Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[37]
897 II Teodor Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[37]
898–900 IX İohann, M.B.O. Portiko, sol nef və ya bazilikanın kənarında yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[37]
900–903 IV Benedikt Gido qapısının yaxınlığında yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[38]
904–911 III Sergi Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[38]
911–913 III Anastas Atriumda yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[39]
913–914 Landon Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[39]
928–928 VI Lev Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[40]
928–931 VII Stefan Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[40]
931–935 XI İohann Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[40]
936–939 VII Lev, M.B.O. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[40]
939–942 VIII Stefan Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[40]
942–946 II Marin Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[40]
964–965 VIII Lev Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[41]
973–974 VI Benedikt Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[42]
983–984 XIV İohann Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[42]
985–996 XV İohann Sent-Mari oratoriyasında yerləşirdi. Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[43]
996–999 V Qreqori Məzar 14 avqust 1607-ci ildə Müqəddəs Pyotr bazilikasının döşəməsi altında aşkar edilmişdir; 15 yanvar 1609-cu ildə ekskumasiya edilərək IV-V əsrlər sarkofaqında yenidən dəfn edilmişdir.[44]
1012–1024 VIII Benedikt Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[45]
1024–1032 XIX İohann Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[45]
1045–1046 VI Qreqori Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[46]
1049–1054 IX Lev
Müqəddəs Lev 		Köhnə bazilikanın şərq divarı altında, I Qreqori altarına yaxın dəfn edilmişdir; 11 yanvar 1606-cı ildə sökülmə vaxtı tabutu açılaraq qalıqları relikviya kimi götürülmüşdür; digər qalıqları isə, Assisili Müqəddəs Frensisin stiqmatalarına həsr edilmiş[47], Müqəddəs Marsial və Valeriya altarı altında dəfn edilmişdir.[48]
1088–1099 II Urban, M.B.O.
Xeyir-dua verilmiş Urban 		Sökülmə zamanı dağıdılmış ilk məzardır.[49]
1145–1153 III Yevgeni, S.O.
Xeyir-dua verilmiş Yevgeni 		Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.
1154–1159 IV Adrian, M.A.O. Erkən xristian sarkofaqı yenidən istifadə edilmişdir.[50]
1227–1241 IX Qreqori Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[51]
1241–1241 IV Selestin Sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[52]
1277–1280 III Nikolay Sökülmə zamanı dağıdılmışdır; 1620-ci ildə qalıqları kardinal Rinaldo Orsinin qalıqları ilə birləşdirilmişdir.[53]
1294–1303 VIII Bonifasi VIII Bonifasinin IV Bonifasinin relikviyalarını da dəfn etdirdiyi orijinal məzar-kapella sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[54][55]
1378–1389 VI Urban Köhnə bazilikanın dekonstruksiyasına kimi saxlanmışdır; fəhlələr tərəfindən su saxlancı kimi istifadə edilmişdir.[56][57]
1389–1404 IX Bonifasi Müqəddəs Pyotr və Pavel kapellasında yerləşirdi. Covanni Tomacelli tərəfindən işlənmiş məzar, sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[58]
1404–1406 VII İnnokenti Müqəddəs Pyotr və Pavel kapellasında dəfn edilmiş, 1455-ci ildə məzar Müqəddəs Tomas kapellasına köçürülmüşdür, 12 sentyabr 1606-cı ildə XV əsrin ortalarına aid sarkofaqa köçürülmüşdür.[59]
1447–1455 V Nikolay Köhnə bazilikanın sol xarici qanadından sağ xarici qanadına köçürülmüşdür. Mino de Fyezole tərəfindən işlənmiş abidə saxlansa da, sarkofaq sökülmə zamanı dağıdılmışdır.[60]
1464–1471 II Pavel Effigiya Covanni Dalmata tərəfindən işlənmişdir; fiqurlar və qabartma relyefin müəllifi Mino de Fyezoledir. 1544-cü ildə köçülürlmüş abidə XVII əsrdə dağılmışdır; sökülmə zamanı sarkofaq saxlanmışdır.[61]
1471–1484 IV Sikst, M.F.O. Qəbirüstü abidə Antonio del Pollaiolo tərəfindən hazırlanmışdır. Köhnə bazilikanın xor kapellasında yerləşirdi; 1610-cu ildə cübbəxanaya köçürülmüşdür; 1625-ci ildə yeni Müqəddəs Pyotr bazilikasının Del-Koro kapellasına köçürülmüşdür; 1926-cı ildə II Yulinin qalıqları ilə birləşdirilmişdir; 1940-cı illərdə yenidən ayırılmışdır.[62]
1484–1492 VIII İnnokenti Qəbirüstü abidə Antonio del Pollaiolo tərəfindən hazırlanmışdır. Ölüm yatağı təsvirlərindən fərqli olaraq Papanın canlı təsvir edildiyi ilk qəbirüstü abidədir; köhnə bazilikanın Tanrı anası oratoriyasında yerləşirdi; 5 sentyabr 1606-cı ildə sökülmə zamanı sudariuma köçürülmüşdür.[62]
1503–1503 III Piy Qəbirüstü abidə Sebastiano Ferruççi tərəfindən hazırlanmışdır. Köhnə bazilikada inşa edilmiş sonuncu Papa mavzoleyidir; V Pavelin dövründə Sant-Andrea-della-Valle kilsəsinə köçürülmüşdür.[63]
1523–1534 VII Klement Köhnə bazilikada kərpic məzarda dəfn edilmişdir; hazırda məzar Santa-Mariya-sopra-Minerva kilsəsində, Mediçilərdən olan digər Papa X Levin məzarı ilə üzbəüz yerləşir.[64]
1534–1549 III Pavel Qəbirüstü abidə Gilyermo della Porta tərəfindən hazırlanmışdır. 1599-cu ildə köçürülmüşdür.[65]
1550–1555 III Yuli Köhnə bazilikanın San-Andrea kapellasında qırmızı daşdan hazırlanmış sarkofaqda dəfn edilmişdi; 1608-ci ildə qədim sarkofaqa köçürülmüş, iki il sonra sökülmə zamanı isə sarkofaq açılmışdır;[66] bəzən San Pietro in Montorio kilsəsinin Del-Monte kapellasında dəfn edilməsi qeyd edilir.[67]
1555–1555 II Marsell Qəbirüstü abidəsi yoxdur; üzərində traditio legis təsviri olan IV əsrə aid sarkofaqda dəfn edilmişdir.[68]
1572–1585 XIII Qreqori Orijinal qəbirüstü abidəsi dağıdılmışdır; XVIII əsrdə yeni abidə yaradılmışdır.[69]
1590–1591 XIV Qreqori Qəbirüstü abidəsi Prospero Antiçi tərəfindən hazırlanmışdır.[70]
1591–1591 IX İnnokenti Qəbirüstü abidəsi yoxdur.[70]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 40.
  2. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 272.
  3. ↑ Reardon, 2004, p. 274.
  4. ↑ Grimaldi, Giacomo. Ed. R. Niggl. 1972. Descrizione della Basilica Antica di S. Pietro in Vaticano: Codice Barberini Latino 2733. Vatican City.
  5. ↑ Reardon, 2004, p. 12.
  6. ↑ Reardon, 2004, pp. 40–41.
  7. ↑ Reardon, 2004, p. 41.
  8. ↑ 1 2 3 4 Reardon, 2004, p. 42.
  9. ↑ 1 2 3 Reardon, 2004, p. 43.
  10. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 44.
  11. ↑ Reardon, 2004, p. 45.
  12. ↑ 1 2 3 Reardon, 2004, p. 46.
  13. ↑ Reardon, 2004, pp. 46–48.
  14. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 48.
  15. ↑ 1 2 Mann, 2003, p. 22.
  16. ↑ Reardon, 2004, pp. 49–51.
  17. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 51.
  18. ↑ Reardon, 2004, p. 52.
  19. ↑ 1 2 3 4 Reardon, 2004, p. 53.
  20. ↑ 1 2 3 4 5 Reardon, 2004, p. 54.
  21. ↑ Reardon, 2004, pp. 54–55.
  22. ↑ Reardon, 2004, p. 55.
  23. ↑ Reardon, 2004, pp. 55–56.
  24. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 56.
  25. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 57.
  26. ↑ 1 2 3 4 5 6 Reardon, 2004, p. 58.
  27. ↑ 1 2 3 Reardon, 2004, p. 59.
  28. ↑ Reardon, 2004, p. 60.
  29. ↑ Gardner, 1992, ill. 16.
  30. ↑ Mann, 2003, p. 24.
  31. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 61.
  32. ↑ 1 2 3 4 5 Reardon, 2004, p. 62.
  33. ↑ 1 2 3 Reardon, 2004, p. 64.
  34. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 65.
  35. ↑ Reardon, 2004, p. 66.
  36. ↑ 1 2 3 Reardon, 2004, p. 67.
  37. ↑ 1 2 3 Reardon, 2004, p. 68.
  38. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 69.
  39. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 70.
  40. ↑ 1 2 3 4 5 6 Reardon, 2004, p. 71.
  41. ↑ Reardon, 2004, p. 72.
  42. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 74.
  43. ↑ Reardon, 2004, p. 75.
  44. ↑ Reardon, 2004, p. 76.
  45. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 81.
  46. ↑ Reardon, 2004, p. 82.
  47. ↑ Mann, 2003, p. 27.
  48. ↑ Reardon, 2004, p. 84.
  49. ↑ Reardon, 2004, p. 88.
  50. ↑ Gardner, 1992, ill. 11.
  51. ↑ Reardon, 2004, p. 100.
  52. ↑ Reardon, 2004, p. 101.
  53. ↑ Reardon, 2004, p. 111.
  54. ↑ Gardner, 1992, ill. 106–108, 111–112.
  55. ↑ Reardon, 2004, pp. 120–121.
  56. ↑ Reardon, 2004, p. 137.
  57. ↑ Gardner, 1992, ill. 147.
  58. ↑ Reardon, 2004, p. 140.
  59. ↑ Reardon, 2004, pp. 141–142.
  60. ↑ Reardon, 2004, p. 153.
  61. ↑ Reardon, 2004, p. 163.
  62. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 167.
  63. ↑ Reardon, 2004, p. 177.
  64. ↑ Reardon, 2004, p. 182.
  65. ↑ Reardon, 2004, pp. 185–186.
  66. ↑ Reardon, 2004, p. 186.
  67. ↑ Aldrich, Robert, and Wotherspoon, Garry. (2000). Who's Who in Gay and Lesbian History from Antiquity to World War II. Routledge. ISBN 978-0-415-25369-7. p. 278.
  68. ↑ Reardon, 2004, p. 187–188.
  69. ↑ Reardon, 2004, p. 195.
  70. ↑ 1 2 Reardon, 2004, p. 199.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Gardner, Julian, The Tomb and the Tiara, Oxford: Clarendon Press, 1992, ISBN 978-0-19-817510-0
  • Mann, H. K., Tombs and Portraits of the Popes of the Middle Ages, Kessinger Publishing, 2003, ISBN 978-0-7661-2903-0
  • Reardon, Wendy J. 2004. The Deaths of the Popes. Macfarland & Company, Inc. ISBN 978-0-7864-1527-4