Monako Knyazlığı


Monako (fr. Monaco) və ya rəsmi adı ilə Monako knyazlığı[3] (fr. Principauté de Monaco) — Cənubi Avropada şəhər-dövlət. Monako Aralıq dənizi sahilində yerləşən mikrodövlətdir. Monako adı Münhen şəhərinin italyanca deyilmə şəklidir. Ölkə yalnız Fransa ilə həmsərhəddir. Paytaxtı Monako-Vill, ən böyük rayonu Monte-Karlo, ümumi sahəsi 2.02 kvadrat kilometrdir. Monako dünyada ən kiçik fransızdilli ərazi sayılır.

Monako
fr. Principauté de Monaco
Bayraq Gerb[d]
Bayraq Gerb[d]
«Deo Juvante»
Himn: 

Hymne monégasque
(azərb. "Monako Himni"‎)

Rəsmi dilləri fransız dili[1]
Paytaxt Monako-Vill
İdarəetmə forması Dualistik, konstitusiyalı monarxiya
Knyaz II Albert (IV.2005~)
Dövlət naziri Mişel ROJE (III.2010~)
Sahəsi Dünyada 194-cü
 • Ümumi 2.02 km² km²
Əhalisi
 • Əhali 38,300 nəfər (190-cı)
 • Siyahıyaalma (2016) 37,308 nəf.
 • Sıxlıq 18,713 nəf./km² (1-ci)
ÜDM (AQP)
 • Ümumi ▲ $7.672 milyard (2015 təx.) dollar (168-ci)
 • Adambaşına ▲ $115,700 dollar (3-cü)
ÜDM (nominal)
 • Ümumi (2019) ▲ $7.424 milyard dollar (159-cu)
 • Adambaşına ▲ $190,513 dollar
Valyuta avro
İnternet domeni .mc
ISO kodu MC
BOK kodu MON
Telefon kodu +377
Saat qurşaqları
Nəqliyyatın yönü sağ[d][2]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

1911-ci il konstitusiyasına görə

  1. Monte-Karlo — Monakonun şərq və şimal-şərqini əhatə edir, kurort və kazino ərazisi kimi məşhurdur.
  2. Monte-Karlonun 20 otelində dünyanın müxtəlif dillərində danışan qonaqlara rast gəlmək mümkündür. Monako Knyazlığı öz qonaqlarını 7 əsrlik zəngin qəhrəmanlıq hadisələri ilə dolu Qrimaldi ailəsinin tarixi ilə tanış edir. Köhnə şəhər üzərində ucalan knyaz sarayı öz memarlığı və hər gün düz günorta baş verən gözətçi dəyişikliyi ilə məşhudur. Sarayın ətraflarında isə digər görməli yerlər var; qeyri-adi akvariuma malik Okeanoqraf muzeyi, həmişə yaşıl Ekzotik bitkilər bağı, Monte-Karlo kazinosu, Dəniz muzeyi, kino muzeyi, Monako knyazının köhnə avtomobillər kolleksiyası ekspozisiyası və s.
  3. Monte-Karlo incəsənətlə yaşayır. Burada hər il müxtəlif sərgilər, solo və filarmonik konsertlər keçirilir, dünyanın müxtəlif yerlərindən gəlmiş məşhur opera müğənniləri və balet truppaları çıxış edirlər.
  4. Monte-Karlonun Knyaz sarayı çoxəsrlik adət-ənənənin mühafizəkarıdır. Saray 1215-ci ildə Genuya qalasının yerində tikilmişdir. Sarayın qabaq hissəsini tutan, XVI (16-cı) əsr Genuya rəssamlarının əsərlərindən ibarət italyan qalereyası, Lüdovik XV (15-ci) qonaq otağı öz gözəlliyi ilə seçilir. Qışda qara, yayda ağ parad formasına malik karabiner gözətçilərinin növbə dəyişməsi hər gün saat 11:55-də təntənəli surətdə həyata keçirilir.
  5. Monte-Karloda idman: Monte-Karlo burada keçirilən idman hadisələri ilə də tanınmışdır: məşhur Formula 1 Qran-Pri yarışları, tennis üzrə bütün dünyada məşhur "Open" turniri, at yarışları, yaxta yarışları, müxtəlif yarışlar və çempionatlar. Aktiv istirahət həvəskarları su xizəyi və motosikl, yelkən qayıqları və vindserfinq ilə də məşğul ola bilərlər. Məşhur Kantri-Klubun tennis kortları və dəniz səviyyəsindən 1890 m hündürlükdə yerləşən qolf meydançası ilin fəslindən asılı olmayaraq hamı üçün açıqdır.
Monakonun seçki substansiyaları

Maraqlı faktlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

• Monako dünyanın ən sıx ölkəsidir.Hər 1 km2 15 500 nəfər düşür.

  • 2010-cu ilin sentyabrında Monte Karlodan yola düşən günəş enerjisi ilə çalışan ilk gəmi yer üzünü 587 günə dövr edib. 28 ölkə, 3 okean, 11 dəniz qət edən bu gəmi dünyada günəş enerjisi ilə çalışan ən böyük gəmidir. Gəminin adı MS Turanor PlanetSolar-dır.
  • Monte Karlonun orkestrinin üzvlərinin sayı ordusundakı əsgərlərin sayından çoxdur.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

 Monako ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
  1. ↑ art. 8 // La Constitution de la Principauté.
  2. ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
  3. ↑ Монако кнјазлығы // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә ]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев . 1983. С. 41.