Nyut Skamender

Xəbərdarlıq!

Bu məqalədəki məlumatlar qismən Fantastik varlıqlar və onların məskəni filminin məzmunu ilə bağlı olduğuna görə spoyler xarakteri daşıya bilər.

Nyuton (Nyut) Artemi Fido Skamender (ing. Newton "Newt" Artemis Fido Scamander, doğum tarixi: 1897) — Coan Roulinq tərəfindən yazılmış Harri Potter romanlar seriyası, Fantastik varlıqlar və onların məskəni kitabı və film trilogiyasının qəhrəmanıdır.

Nyut Skamender
ing. Newt Scamander
Fantastik varlıqlar və onların məskəni obrazı
Eddi Redmeyn tərəfindən Fantastik varlıqlar və onların məskəni filmlərində
yaradılmış Nyut Skamender obrazı
Məlumat
Cinsi kişi
Peşə yazıçı
Qohumlar Porpetina Qoldşteyn (həyat yoldaşı)
Milliyyəti ingilis

Uydurma bioqrafiyasına görə Nyut Skamender məşhur magizooloq, "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kiabının müəllifidir. İkinci dərəcəli Merlin Ordeninə layiq görülmüş sehrbazdır. Anasının hippoqriflərlə olan işindən ilhamlanan Nyut, kiçik yaşlarından fantastik varlıqlarla maraqlanmağa başlayır. Hoqvartsda təhsilini tamamladıqdan sonra Nyut Sehr Nazirliyində işə düzəlir. İki il nazirliyin Ev elflərinin işə düzəldilməsi bölməsində çalışdıqdan sonra, Salamander Varlıqlar bölməsinə keçirilir. 1918-ci ildə "Obscurus Books" nəşriyyatından Avqust Vorm Nyutun "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabını yazmasını maliyyələşdirir. Skamender, Porpentina Qoldşteyn adlı xanımla evlidir və cütlüyün övladlığa götürülmüş bir uşağı var. 1990-cı illərdən təqaüdə çıxmış Skamender Dorsetdə yaşayır.

Uydurma bioqrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Adının etimologiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nyut Skamenderin tam adı Nyuton böyük ehtimal ki, məşhur ingilis riyaziyyatçısı İsaak Nyutonun soy adından götürülmüşdür; Artemida Yunan mifologiyasında ovçuluq ilahəsinin adıdır; Fido ümumi it adı olub latın dilindən tərcümədə inamlı anlamını verir; Skamender sözü isə "Scamander" kimi yazılır. Onun ləqəbi Nyut kiçik, parlaq rəngli salamander anlamını verir.

Erkən həyatı və təhsili

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nyuton Skamender 1897-ci ildə doğulub. Anasının hippoqriflərlə olan işindən ilhamlanan Nyut, kiçik yaşlarından fantastik varlıqlarla maraqlanmağa başlayır. Yeddi yaşı olanda Nyut tez-tez otağında ətli çəhrayı göbələyə oxşayan fantastik varlıq Horklampları hissələrə ayırır. 1908-ci ilin əvvəlində Nyut Hoqvarts Sehrbazlıq və Cadugərlik Məktəbinə qəbul edilir və Haflpaff evinə təyin edilir.[1] Nyutun transfiqurasiya müəllimi Albus Dambldorun qəti qarşı çıxmasına baxmayaraq, o, fantastik heyvanlarla insan həyatı üçün təhlükə yaratdığına görə Hoqvartsdan kənarlaşdırılır.[2]

İş həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
O zaman mən Sehr Nazirliyinin kiçik işçisi olaraq çalışırdım və bu mənim az maaşımın qaldırılması, bayram tətillərimi səyahət edərək yeni fantastik varlıqları öyrənməyə sərf etmək üçün şansım idi.

— Nyut Skamender Avqust Vormun ona “Fantastik varlıqlar və onların məskəni” kitabını yazmağı sifariş etməsi haqqında.[3]

Hoqvartsdan kənarlaşdırıldıqdan sonra, Skamender Sehr Nazirliyində işə düzəlir və "Fantastik varlıqların tənzimlənməsi və nəzarəti Departamenti"ndə çalışmağa başlayır. Fantastik varlıqlar departamentinə keçirilməzdən əvvəl iki il "Ev elflərinin işə düzəldilməsi bölməsi"ndə çalışır.[3]

1918-ci ildə "Obscurus Books" nəşriyyatından Avqust Vorm Skamenderə "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabını yazmağı sifariş edir. Nazirlik işçisi olaraq həftədə cəmi iki sikel pul qazanan Skamender bu sifariş sayəsində gəlirini artırmaq və səyahət etmək imkanı qazanır.[3]

Beş qitədə yüz ölkəyə səfər edən Skamender kitabı üçün material toplayaraq çoxlu fantastik varlıqları tədqiq edir. O, varlıqları tədqiq edir, onlarla ünsiyyət qurmağa və etibarlarını qazanmağa çalışır.[3]

Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerləri tədqiq etmək üçün çıxdığı səfərin sonunda, 1926-cı ildə qısa dayanacaq kimi Skamender Nyu-Yorka gəlir.[4] Lakin, Ceykob Kovalski adlı maqlın təsadüfən, içində fantastik varlıqlar saxlanan sehrli çantanı açmasından sonra baş verən insident böyüyərək Amerika Birləşmiş Ştatları Magiya Konqresinin müdaxiləsini tələb edən böyük (həmin dövrdə maqlların fanatik ekstremist qrupu Yeni Salem Filantropik Cəmiyyətinin fəaliyyətinə görə maqlar və maqllar arasında münasibət çox kövrək idi) hadisəyə çevrilir.[4] Nyu-Yorkda olarkən Salamander gələcək həyat yoldaşı Porpentina Qoldşteyn və onun bacısı Kuini ilə tanış olur.

İlk dəfə 1927-ci ildə nəşr edilən "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabı bestsellerə çevrilir. Kitab Hoqvartsın təsdiq edilmiş dərsliyinə çevrilir və 1990-cı illərin ortalarına kimi 52 dəfə təkrar nəşr olunur.[3] Salamander həm də "Uşaqlar üçün bədheybətlər antologiyası" adlı kitabın müəllifidir.[5]

Nazirlikdəki fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1947-ci ildə Salamanderə Canavar adamların registrinin hazırlanması tapşırılır, 1965-ci ildə isə o, "Eksperimental seleksiyanın qadağan edilməsi" layihəsində iştirak edir. Salamander həm də "Əjdahaların Tədqiq və Etidalı Bürosu" ilə əməkdaşlıq edir ki, bu büro da "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabının sonrakı nəşrləri üçün yeni materialların toplanması məqsədi ilə səfərlərin həyata keçirilməsinə kömək edir.[3]

Fantastik varlıqlar üzrə dünya avtoriteti hesab edilən Nyut Salamander, 1927-ci ildə nəşr edildikdən sonra Hoqvartsda dərslik olaraq təsdiqlənmiş və bir çox maqın evində tapa biləcəyiniz “Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər” kitabının müəllifidir.

— Skamenderin Şokolad Qurbağa Kartı[6]

Mükafat və fəxri adlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1979-cu ildə magizoologiya sahəsində fəaliyyətinə görə Skamender ikinci dərəcəli Merlin Ordeni ilə təltif edilmişdir. Həmçinin Nyut Salamanderə Şokolad Qurbağa Kartı həsr edilmişdir.

Şəxsi həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Skamender Porpentina Qoldşteyn ilə evlənmiş və onların bir övladı və sonradan Rolf adlı bir nəvələri olmuşdur.[7] 1990-cı illərin əvvəllərində Skamender həyat yoldaşı və üç knizel ev heyvanı Hoppi, Milli və Mauler ilə birlikdə Dorsetdə yaşayırdı.[3] Həmin dövrdə o, Braziliya yağış meşələrində alov slaqlarını tədqiq etmişdir.[8] 1993–1994-cü illərdə Hoqvartsda olmuş Skamender ehtimal ki, "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabının maqllar üçün versiyasını nəşr etməyi müzakirə etmişdir.[3] Nəvəsinin Luna Lavqud ilə evlənməsindən sonra Skamender Lorkan və Lisander Skamenderlərin ulu babası olmuşdur.[9]

Şəxsiyyəti və bacarıqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yorulmaz və sadiq insan olan Nyut yorulmadan çalışaraq "Fantastik varlıqlar və onların yaşağıdı yerlər" kitabı üçün material toplamış[3], hətta istefada olduğu dövrdə belə fəaliyyətini dayandırmamışdır.[8] Magizoologiya sahəsində avtoritet tədqiqatçı hesab edilən Nyutun əsərləri maq cəmiyyətində geniş yayılmışdır.[3] Eksentrik şəxs kimi təsvir edilən Nyut özünü insanların yox, fantastik varlıqların əhatəsində daha yaxşı hiss etmişdir.[10]

Sehr bacarıqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Fantastik varlıqlara qayğı: Nyut kiçik yaşlarından magizoologiya ilə maraqlanmış və illər ərzində dünyanın müxtəlif yerlərindən olan fantastik varlıqlarla davranış və onlara qayğı bacarığını əldə etmişdir. Magizoologiya sahəsindəki xidmətlərinə görə, Merlin ordeninə layiq görülmüş və ona məşhur Sehrbaz Kartı həsr edilmişdir.
  • İksirlər: Öz kitablarında Nyut bəzi fantastik varlıqların iksir hazırlanmasında faydalı ola biləcəyi haqqında məlumat verir. Dəqiq bilinmir ki, bu məlumatlar sırf nəzəri xarakter daşıyırdı yoxsa, Nyut özü də iksir hazırlamağı bacarırdı.
  • Magiya tarixi: Nyut magiya tarixi, xüsusilə magizoologiya tarixi haqqında geniş biliklərə malik olmuşdur. "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabının bütöv bir fəsli canlı, varlıq və ruh anlayışlarının fərqləndirilməsi, əvvəlki əsrlərdə bu bölünmənin necə olmasına həsr edilmişdir.
  • Maql tədqiqatları: Nyut maqlların fantastik varlıqları necə qəbul etməsini tədqiq etmiş, onların maqlların həyatında iştirakı, nağıllar və sair ədəbi nümunələrdə təsvir edilməsini öyrənmişdir. Kitabının xüsusi bir fəslini Nyut maqlların fantastik varlıqlarla əlaqəsinə həsr etmişdir.

Populyar mədəniyyətdə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • "Fantastik məxluqlar və onların yaşadığı yerlər" film trilogiyasında Nyut obrazı aktyor Eddi Redmeyn tərəfindən canlandırılacaq.
  • Nyut Skmender "LEGO Dimensions " videooyununun personajlarından biri olmuş, həmçinin "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" mövzusuna həsr edilmiş LEGO dəstində yer almışdır.
  • Harri Potter filmlər seriyasında Nyut Skamenderin portreti direktorun otağında asılır. Portret yalnız "Harri Potter və Sirlər otağı" filmində peyda olur ki, bu da Skamenderin 1992-ci ildə ölməsi və əvvəl Hoqvartsın direktoru olması anlamına gələ bilər.
  • Nyut Skamenderin portretinin aşağısında Albrext Dürerin (1471–1528) monoqramı olsa da, onların yaşayış dövrü üst-üstə düşmür.
  • 2001-ci ildə Coan Roulinq xeyriyyəçilik təşkilatı "Comic Relief" üçün "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabını nəşr etdirmişdir. Kitabın müəllifi kimi Nyut Skamender göstərilmişdir.
  • Nyut Harri Potter romanlar seriyasında təqdim edilən ilk Haflpaff məzunudur, lakin bu məlumat Pottermore saytında təsdiqlənməmişdir.
  • "Harri Potter və Fəlsəfə Daşı" romanı alman dilinə tərcümə edilərkən Nyut adı "Lurx" kimi tərcümə edilmişdir. Lurx alman dilində nyutun da daxil olduğu amfibiyalar ailəsinin adıdır. "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabı alman tərcümə edilərkən Nyut adı saxlanılmış, Lurx isə orta ad kimi təqdim edilmişdir. Buna görə də onun adı alman dilinə tərcümədə "Nyuton Artemis Fido Lurx Salamander" kimi yazılmışdır.
  • Harri Potter romanlar seriyasının fransız dilinə tərcüməsində isə Nyutun adı "Norbert Dragonneau" ("dragonneau" fransız dilindən tərcümədə körpə əjdaha deməkdir) kimi qeyd edilir, lakin "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" bu ad onun ləqəblərindən biri kimi təqdim edilir.
  • "Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər" kitabının "Müəllif haqqında" hissəsində Nyut Skamenderin Hoqvarts məzunu olması qeyd edilsə də, o, məktəbdən xaric edildiyinə görə orada təhsilini tamamlaya bilməmişdir.

Harri Potter dünyasında

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Pottermore introduction for Hufflepuffs (transcription available here Arxivləşdirilib 2016-04-11 at the Wayback Machine)
  2. ↑ "Second teaser trailer for Fantastic Beasts and Where to Find Them". 2022-08-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-12.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Fantastik varlıqlar və onların yaşadığı yerlər
  4. ↑ 1 2 "First 'Fantastic Beasts' trailer arriving December 15, first synopsis released!" Arxivləşdirilib 2023-08-05 at the Wayback Machine at Hypable Arxivləşdirilib 2023-08-05 at the Wayback Machine
  5. ↑ Harry Potter Limited Edition — A Guide to the Graphic Arts Department: Posters, Prints, and Publications from the Harry Potter Films
  6. ↑ Pottermore
  7. ↑ "JK Rowling Web Chat transcript". 2007-08-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-12.
  8. ↑ 1 2 Famous Wizard Card
  9. ↑ J. K. Rowling: A Year in the Life
  10. ↑ Hibberd, James. "'Fantastic Beasts' Character Descriptions Revealed". ew.com. November 5 2015. 2016-11-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 sentyabr 2016.