AD GÜNÜ

Niyə doğum günü yox, ad günü? Türk aləmində kişi igidlik göstərdikdən, yəni doğum günündən çox sonra ona ad verilirmiş. İndi “doğum günü” anlamında işlədilir. 

AÇMAQ1
ADA
OBASTAN VİKİ
Ad günü
Doğum günü və ya Ad günü — insanın anadan olduğu tarix. Bir çox mədəniyyətərdə insanlar doğum günlərini təmtəraqlı qeyd edirlər. İnsanların ad günləri bir çox mədəniyyətlərdə, çox vaxt ad günü hədiyyələri, ad günü kartları, ad günü partiyası və ya keçid mərasimi ilə qeyd olunur. Həmçinin bir çox dinlər öz qurucularının və ya din xadimlərinin doğumunu xüsusi bayramlarla qeyd edirlər (məsələn, Milad, Mövlud, Buddanın Ad günü, Krişna Canmaştəmi və Qurpurb). Ad günü tortu hazırlamaq və üzərinə şam qoyub arzu edib üfürmək adəti əslində Qədim Yunanıstana gedib çıxır. O dövrdə üzərində şam olan yuvarlaq tortların parlaq ayı simvolizə etdiyinə dair ümumi bir inanc var idi. Belə inanılırdı ki, bir arzu etmək və tortun üzərindəki şamları üfürmək duaları tüstü vasitəsilə tanrılara çatdıracaq. Bir çox Latın Amerikası ölkələrində, xüsusən də Meksikada ad günü şənliklərində Pinyata (piñata) ənənəsi keçirilir. Bu pinyatalar adətən bəzəkli heyvan şəklində olur və karton və yaxud papyer-maşedən hazırlanır, içərisi isə konfet və şirniyyatlarla doldurulur. Pinyatalar əvvəlcə asılır və iştirakçılar, əsasən də uşaqlar onu növbə ilə, açılana qədər gözləri bağlı halda çubuqla vururlar.
Ad günü hücumu
Ad günü hücumu – heş-funksiyaların kriptoqrafik analizi metodu. Hücum öz adını "ad günü paradoksu"ndan almışdır; müəyyən qrupda iki və ya daha çox insanın ad gününün eyni günə düşməsi ehtimalını hesablamaqdan ibarətdir. Heş-funksiyanın üst-üstə düşən qiymətlərinin hesablanması üçün istifadə edilir. == Ədəbiyyat == İmamverdiyev Y. N, "İnformasiya təhlükəsizliyi terminlərinin izahlı lüğəti", 2015,"İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı,160 səh.
Ad günü (dəqiqləşdirmə)
Ad günü və ya doğum günü bu mənalara gələ bilər: Ad günü və ya doğum günü — İnsanın anadan olduğu tarix. Ad günü tortu və ya doğum günü tortu — Doğum günü şənlikləri üçün hazırlanan tort. Ad günü (film, 1977) — Rejissor Rasim Ocaqov tərəfindən 1977-ci ildə ekranlaşdırılmış Azərbaycan filmi. Ad günü hücumu — Heş-funksiyaların kriptoqrafik analizi metodu. Ad günü (film, 1992) — Qısametrajlı cizgi filmi. İmperatorun ad günü — Yaponiyanın dövlət bayramı. Devidin ad günü (film, 2009) — 2009-cu il İtaliya istehsalı olan dram filmi.
İmperatorun ad günü
İmperatorun ad günü (yap. 天皇誕生日 Tennō tanjōbi) – Yaponiyanın dövlət bayramı. Akihitonun taxta oturduğu 1989-cu ildən bəri dekabrın 23-də qeyd edilir. İmperator Muşuhitonun hakimiyyəti dövründə (1868-1911) imperatorun ad günü noyabrın 3-də qeyd edilirdi. İmperator Yoşihitonun hakimiyyəti dövründə (1912-1926) imperatorun ad günü avqustun 31-də qeyd edilirdi. Söva imperatoru Hirohitonun hakimiyyəti dövründə (1927-1988) imperatorun ad günü aprelin 29-da qeyd edilirdi. Hirohitonun ölümündən sonra 29 aprel Yaşıllıq günü adı altında dövlət bayramına çevrildi, 2007-ci ildən isə Söva günü adlanır. İmperator sarayı adətən kənar şəxslərə bağlı olsa da, imperatorun ad günündə və yanvarın 2-də sarayın ərazisini ziyarət etməyə icazə verilir. İmperatorun ad günündə imperator ailə üzvləri ilə birlikdə sarayın balkonundan onları görməyə gəlmiş insanları salamlayır.
Devidin ad günü
Devidin ad günü (it. Il compleanno, ing. David's Birthday) — 2009-cu il İtaliya istehsalı olan dram filmidir. == Məzmun == Dörd dost Mateo və Françesko, onların dostları Şeri və Dieqo yay tətillərini Mount Circeoda dəniz sahilində keçirtməyi qərara alırlar. Mateo pisixoloqdur və Françeska ilə evlidir. Onların bu evlilikdən 5 yaşlı Elena adlı qızı var. Dieqo və Şerinin isə sevgilidirlər. Amerikada kollecdə oxuyan Devid ilk dəfə 5 ildən sonra həm ad gününü həm də ailəsilə vaxt keçirtmək üçün İtaliyaya gəlir. Devid gəldikdən sonra bir müddət birgə vaxt keçirən Devid və Mateonu hissləri bir-birinə qarşı güclənir. Yalnız Çerinin qardaşı Leonard onlar ilə uzun vaxt keçirib tanıdığına görə nəyin baş verdiyini başa düşür.
Ad günü (film, 1977)
Ad günü — rejissor Rasim Ocaqov tərəfindən 1977-ci ildə ekranlaşdırılmış Azərbaycan filmi. Film Mərkəzi Televiziyanın (Moskva) sifarişi ilə "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal edilmişdir. Lirik-psixoloji film həqiqi dostluq haqqındadır. Filmi "Dost haqqında söhbət" də adlandırmaq olar. Kinolentin qəhrəmanları bizim müasirlərimizdir: müxtəlif xarakterli, müxtəlif dünyagörüşlü insanlardır. Burada əxlaqi-etik məsələlərə toxunulur, müasirlərimizin mənəvi aləminin zənginliyi tədqiq edilir. Filmə 1978-ci ildə Azərbaycan dövlət mükafatı, 1979-cu ildə Bakıda VIII Ümumittifaq televiziya filmləri festivalında I mükafat və 1980-ci ildə Berlində ADR televiziyasının diplomu verilmişdir. Filmdə əsas rolları Hacı İsmayılov, Şəfiqə Məmmədova, David Uplisaşvili, Şükufə Yusupova, E.Qasımov, Sədayə Mustafayeva, Hüseynağa Sadıqov, Fuad Poladov, Ağahüseyn Kərimov və Rafiq Əzimov ifa edirlər. == Məzmun == Lirik-psixoloji film həqiqi dostluq haqqındadır. Filmi "Dost haqqında söhbət" də adlandırmaq olar.
Ad günü (film, 1992)
Ad günü qısametrajlı cizgi filmi rejissor Firəngiz Qurbanova tərəfindən 1992-ci ildə çəkilmişdir. Film "Birlik" Studiyasında istehsal edilmişdir. Kürənin ad günündə Yaramaz onun evinə qonaq gəlir və şuluqluq salıb, hamının əhvalını pozur. == Məzmun == Kürənin ad günündə Yaramaz onun evinə qonaq gəlir və şuluqluq salıb, hamının əhvalını pozur. == Film haqqında == "...Mövzu üzrə Kompozisiya" serialından IV filmdir.
İmperatorun ad günü (bayram)
İmperatorun ad günü (yap. 天皇誕生日 Tennō tanjōbi) – Yaponiyanın dövlət bayramı. Akihitonun taxta oturduğu 1989-cu ildən bəri dekabrın 23-də qeyd edilir. İmperator Muşuhitonun hakimiyyəti dövründə (1868-1911) imperatorun ad günü noyabrın 3-də qeyd edilirdi. İmperator Yoşihitonun hakimiyyəti dövründə (1912-1926) imperatorun ad günü avqustun 31-də qeyd edilirdi. Söva imperatoru Hirohitonun hakimiyyəti dövründə (1927-1988) imperatorun ad günü aprelin 29-da qeyd edilirdi. Hirohitonun ölümündən sonra 29 aprel Yaşıllıq günü adı altında dövlət bayramına çevrildi, 2007-ci ildən isə Söva günü adlanır. İmperator sarayı adətən kənar şəxslərə bağlı olsa da, imperatorun ad günündə və yanvarın 2-də sarayın ərazisini ziyarət etməyə icazə verilir. İmperatorun ad günündə imperator ailə üzvləri ilə birlikdə sarayın balkonundan onları görməyə gəlmiş insanları salamlayır.
Devidin ad günü (film, 2009)
Devidin ad günü (it. Il compleanno, ing. David's Birthday) — 2009-cu il İtaliya istehsalı olan dram filmidir. == Məzmun == Dörd dost Mateo və Françesko, onların dostları Şeri və Dieqo yay tətillərini Mount Circeoda dəniz sahilində keçirtməyi qərara alırlar. Mateo pisixoloqdur və Françeska ilə evlidir. Onların bu evlilikdən 5 yaşlı Elena adlı qızı var. Dieqo və Şerinin isə sevgilidirlər. Amerikada kollecdə oxuyan Devid ilk dəfə 5 ildən sonra həm ad gününü həm də ailəsilə vaxt keçirtmək üçün İtaliyaya gəlir. Devid gəldikdən sonra bir müddət birgə vaxt keçirən Devid və Mateonu hissləri bir-birinə qarşı güclənir. Yalnız Çerinin qardaşı Leonard onlar ilə uzun vaxt keçirib tanıdığına görə nəyin baş verdiyini başa düşür.
.ad
.ad — Andorranın internet kodu
Ad
Ad — Canlı və cansız varlıqları, duyğu və düşüncələri, müxtəlif vəziyyətləri bildirən sözlər. Adlar ümumi və xüsusi ad olmaq üzrə ikiyə ayrılar. Xüsusi ad: Dünyada tək bir varlığı ifadə edən adlara deyilir. Ümumi adlar ayrılar: Maddə adları: Əllə tutulub gözlə görülən varlıqlara verilən adlara deyilir. Məsələn: masa, paltar, daş, düzənlik, prospekt, küçə…. Məna adları: Əllə tutulmayan və gözlə görülə bilməyən varlıqlara verilən adlara deyilir. Məsələn: səs, yuxu, sevinc, acı/ağrılı, yuxu, ağıl, xasiyyət, xoşbəxtlik, həsrət, sevgi və s. Birlik adları: Eyni növdən olan varlıqların toxlu olaraq ol/tapıldıqları vəziyyətlərə verilən adlara deyilir. Məsələn: məktəb, sinif, lağ/alay, batalyon, sürü, meşə, xalq, millət, ailə, xor… == Adlarda təklik və çoxluq == Bir tək varlığı ifadə edən tək ad, eyni cinsdən bir çox varlığı ifadə edən adlara isə çoxluq ad deyilir. == Şəxs adları == Bizdən sonra dünyada qalan həyatdakı əməllərimizin güzgüsü adımızdır və heç nəyə görə yox, məhz adımıza görə də bizi yad edəcəklər.
Elisa (ad)
Elisa — Finikiya mənşəli qadın adıdır. Əfsanəyə görə ilk Karfagen kraliçasının adı olub. Bəzən Elisabet və ya Bibliyada adı çəkilən Elizabet adının qısaldılmış forması kimi qəbul olunur. Elissa, Eliza, Lisa, Elsa, Elişa adları Elisa adına qohum adlar hesab olunur.
Elmi ad
Elmi ad – pedaqoji və ya elmi-tədqiqat fəaliyyətindən asılı olaraq, yüksəkixtisaslı elmi işçilərə verilən ad. == Haqqında == Azərbaycan Respublikasında assistent, dosent, kiçik elmi işçi, baş elmi işçi, aparıcı elmi işçi, professor elmi adları, habelə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, həqiqi üzvü adları qəbul edilib. Bəzi elmi adlar (dosent, baş elmi işçi, professor) Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən təsdiq edilir. Bir sıra xarici ölkələrdə professor elmi adı, bir qayda olaraq, kafedra müdiri vəzifəsində işləyənlərə verilir.
Elxan (ad)
Elxan — Kişi adı. Elxan — Elxanilər dövlətinin banisi Hülaku xana Arıq Buğaya qalib gəldikdən sonra verdiyi titul. Elxan Əliquluzadə — Azərbaycanlı ağır atlet. Elxan Süleymanov — Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin IV və V çağırış deputatı. Elxan Süleymanov (həkim) — Rusiya Federasiyası Çeçenistan Respublikasının səhiyyə naziri. Elxan Cəfərov — Azərbaycan aktyoru və rejissoru Elxan Cəfərov (alim) — Azərbaycan həkimi, tibb elmləri üzrə fəlsəfə doktoru.
Elçin (ad)
Elçin — kişi adı, Türkiyədə qadın adı. Elçin Əfəndiyev — Azərbaycan Respublikası Baş Nazirinin müavini, Azərbaycanın xalq yazıçısı Elçin Səfərli — azərbaycanlı yazıçı, jurnalist. Elçin İsağa oğlu Quliyev — Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmətinin rəisi — Sərhəd Qoşunlarının Komandanı, general-polkovnik Elçin Musa oğlu Quliyev — kinorejissor, ssenari müəllifi. Elçin İbrahim oğlu Quliyev — 24 dekabr 1998-ci ildə "Hərbi xidmətlərə görə" medalı ilə təltif edilmiş hərbçi. Elçin Quliyev — Azərbaycan Milli Məclisinin V çağırış deputatı. Elçin Əliyev (dosent) — Elçin Qafarlı — Elçin Sultanov — Elçin Zeynalov (idmançı) — Elçin Cəfərov (idman xadimi) — Elçin Hüseynov (alim) — Elçin Əliməmmədov — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin baş çavuşu, Vətən müharibəsinin şəhidi. Elçin Əhmədov (kiçik gizir) Elçin Əliyev (əsgər, 1995) — Vətən müharibəsi şəhidi. Elçin Əliyev (əsgər, 1997) — Vətən müharibəsi şəhidi.
Faiq (ad)
Füzuli (ad)
Füzuli — Azərbaycanda daha çox işlədilən kişi adı. Füzuli — görkəmli Azərbaycan şairi. Füzuli Rüstəmov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Xocalı soyqırımı şəhidi. Füzuli Hüseynov — Aktyor, Əməkdar artist. Füzuli Məmmədov Füzuli Məmmədov (aktyor) — Aktyor. Füzuli Məmmədov (iş adamı) — İş adamı. Füzuli Məmmədov (futbolçu) — Futbolçu. Füzuli Ramazanoğlu — Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, "Qızıl qələm" mükafatı laurеatı Füzuli Sabiroğlu — ssenari müəllifi, rejissor Füzuli İsmayılov — televiziya aparıcısı, İctimai Televiziyada Analitik proqramlar departamentinin direktoru. Füzuli Ələkbərov — Azərbaycan Respublikasının keçmiş Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi naziri.
Fərhad (ad)
Fərhad — Azərbaycanda geniş yayılmış kişi adı. Fərhad Ağayev — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Fərhad Ağazadə — Azərbaycan pedaqoqu, əlifba islahatçısı, mətbuat tarixçisi, publisist. Fərhad Bədəlbəyli — pianoçu, Azərbaycan SSR xalq artisti, Azərbaycanın Dövlət mükafatı Laureatı Fərhad Əhmədbəyli — Azərbaycanlı geoloq; Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, professor. Fərhad Əliyev — Azərbaycan Respublikasının İqtisadi İnkişaf naziri (2001–2005). Fərhad Hümbətov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsi şəhidi. Fərhad xan Qaramanlı — qızılbaş sərkərdəsi, bəylərbəyi, intriqaçı Fərhad Xəlilov — Azərbaycan xalq rəssamı, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının sədri Fərhad İsrafilov — Azərbaycan aktyoru. Fərhad Kərimov — azərbaycanlı hərbi jurnalist və teleoperator. Fərhad Yusifov — Azərbaycan aktyoru və rejissoru, Kanada ssenaristi və prodüseri.
Fəxri ad
Fəxri ad - mədəniyyət, ədəbiyyat, elm, təhsil, səhiyyə, memarlıq, jurnalistika, mühəndislik, bədən tərbiyəsi və idman, mülki aviasiya, habelə dövlət qulluğu və hüquq sahəsində xüsusi xidmətlərə, yüksək peşə ustalığına və ictimai həyatda fəal iştiraka görə həm dövlət, həm ictimai təşkilat tərəfindən verilən xüsusi ad. Bəzi ölkələrdə tarixən gələn fəxri adlar sistemi də mövcuddur. Məsələn, lord, qraf, bəy, monarx nəsli və s. == Bəzi fəxri adlar == Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Azərbaycan Respublikasının Xalq Artisti Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Elm Xadimi Акаdemik Cəmiyyətin (biriliyin) fəxri üzvü == Fəxri adların verilmə qaydası == Azərbaycan Respublikasının fəxri adları Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarına verilir, lakin digər ölkələrin vətəndaşlarına da verilə bilər. Azərbaycanda fəxri adların verilməsi şərtləri "Azərbaycan Respublikasının fəxri adları haqqında Əsasnamə" ilə tənzimlənir və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı əsasında verilir. Eyni fəxri ad bir şəxsə təkrar verilmir.
Hacı (ad)
Hacı — Azərbaycanlı və türk kişi adı və titul. Hacı titulu Həcc ziyarətində olan şəxslərə verilir. Hacı İsmayılov — Azərbaycan teatr və kino aktyoru, Azərbaycanın xalq artisti (2000). Hacı bəy Sultanov — rus ordusunun polkovniki, Aşqabadın general-qubernatoru Hacı Xanməmmədov — Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1967) Hacı Məmmədov Hacı Məmmədov (tarzən) — Tarzən Hacı Məmmədov (cinayətkar) — cinayətkar. Hacı Quliyev — Hacı Əhmədov — Hacı-Murad Cussati Hacı-Ömər Alborti Hacı Ağa Ələsgər Hacı Rüstəmov Hacı Sabancı Hacı Tahir Abbasov Hacı İbrahimov Bu titulu olan tanınmış şəxslər Hacı Abbas xan Külali — Xorasan qiyamının iştirakçısı. Hacı Baba Avşar — Həkim Hacı Mirzə Əliqulu Yusifzadə — xəttat, həkim, şair, alim. Hacı Məhəmməd Nəqi — Memar. Hacı Rza Sərraf Təbrizi — qəzəl və mərsiyə yazan şair Hacı Surxay Məmmədli — ilahiyyatçı, İçərişəhər "Cümə" məscidinin axundu Hacı Şahin — "Məşhədi Dadaş" məscidində imam-camaat Hacı Əlisəfa Yaqubov — Sosialist Əməyi qəhrəmanı Məscidlər Hacı Cavad məscidi — Bakıda, Ç. Mustafayev küçəsində yerləşən məscid. Hacı Səfəralı məscidi — Hacı Sultanəli məscidi (Bakı) — Bakı şəhərində yerləşən məscid. Hacı Rəhim Əfəndi məscidi Digər Hacı dayı — Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatında əslən Azərbaycanın Şəki şəhərindən olan lətifə qəhrəmanı.
Hadisə (ad)
Hadisə
Hilal (ad)
Hilal — kişi adı. Hilal Məmmədov — fizika-riyaziyyat elmləri namizədi Hilal Münşizadə — Cümhuriyyət tələbəsi, publisist, mühacir.
Hümmət (ad)
Hümmət — Kişi adı.
Hüseyn (ad)
Hüseyn — Daha çox islam dünyasında yayılmış kişi adı. Hüseyn ibn Əli — tam adı Hüseyn ibn Əli ibn Əbu Talib olan imam. Hüseyn adlı ilk şəxs. Hüseyn Rəvazadə — həkim Hüseyn Avni Qarslıoğlu — Hüseyn Həsənov (alim) — Hüseyn Hüseynov Hüseyn Hüseynov (alim) — Hüseyn Hüseynov (professor) — Hüseyn Hüseynov (şair) — Hüseyn Kıvrıqoğlu — Hüseyn Qabulov — Hüseyn Qafarov — Hüseyn Quliyev Hüseyn Quliyev (general-mayor) — Hüseyn Quliyev (səfir) — Hüseyn Sözlü — Hüseyn Talıbov — Hüseyn Yusubov — Hüseyn bəy Şərifbəyov — Hüseyn ibn Ruh Nobəxti — Hüseyn İbrahimov (neftçi) — Hüseyn Əli Hüseynov — Hüseyn Arac — Hüseyn Vaiz Kaşifi — Hüseyn Xəlilov (alim) — Hüseyn ağa Sarıcalı-Cavanşir — Hüseyn bin Abdullah — Hüseyn Hüsnü Paşa — Hüseyn Həmadani — Hüseyn Mamə (Bükan) — Hüseyn Nadim Naxçıvani — Hüseyn Zeynalov (alim) — Hüseyn Ələkbərov — Hüseyn Azəri — Hüseyn Səhhaf — Hüseyn bəy Ququşov — Hüseyn Əbdülhüseynov —Sovet partiya və dövlət xadimi, "İşıqlı yol" (indi "Şərurun səsi") qəzetinin baş redaktoru, İkinci Dünya müharibəsinin iştirakçısı. Hüseyn Əsgərov —Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsində müdir müavini, professor, Azərbaycan Respublikası Əməkdar müəllim[1] Aşıq Hüseyn Aşıq Hüseyn Şəmkirli — 1811–1891 Aşıq Hüseyn Bozalqanlı — 1868–1941 Aşıq Hüseyn Dəmirçi — 1885–?
Lalə (ad)
Lalə — bir çox şərq ölkəsində kişi və qadın adı. Lalə (xaşxaş gülü) Azərbaycan dilində gül adıdır. Həmçinin, qırmızılıq bildirir. Bu söz fars dilindəki "Lale" (لاله) sözündən gəlir, bu söz isə pəhləvi dilindəki "Alalaq" (Alālag) sözündən gəlir ki, bu da çələng əsməsi bitkisinə verilən addır. Bu söz fars dilindəki "Lal" (لال, lāl; mənası – qırmızı) sözü ilə eyni kökü daşıyır. Sözün ruslaşdırılmış variantı – "Lala" (Лала).

Digər lüğətlərdə