Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • амай-амачир

    всё, что осталось, последнее.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АМАЙ-АМАЧИР

    the latter, the last.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • авай-авачир

    1. всё, что есть. 2. один, единственный.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АВАЙ-АВАЧИР

    one and only.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АВАЙ-АВАЧИР

    1. olan-olmaz, hər nə var, mövcud; 2. tək, yeganə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АМАЙ-АМАЧИР(ДИ)

    olan-qalan (işlədildikdən, sərf olunduqdan sonra qalan); yerdə nə qalıbsa, hamısı.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АМАЙ

    1. qalan, yerdə qalan; 2. başqa, digər, sair, qeyri; амай крар зи хиве qalan işlər mənim boynuma; * куьгьнедай амай qədimdən qalma; тӀимил амай bax тӀ

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АМАЙ

    ама глаголдин алатай вахтунин форма. Кил. АМА.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АМАЙ

    прил. 1) маса. КӀанзава ваз: ацукь цуьквед тахтунал, Амай ничхиррин из дуван, бахтавар. Е. Э. Билбил.... Сулейман лезги халкьдин арада СтӀал Сулейм

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • амай

    1. оставался. 2. оставшееся, остальное.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АМАЙ

    n. all the rest of it.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АМАЧ

    ама глаголдин инкарвилин форма. Кил. АМА 2.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • AMAÇ

    ...qərəzli məqsədlər; bu amaçla – bu niyyətlə; 2) hədəf, nişan; askerı amaç – hərbi obyekt amac, hədəf, məqsəd, məram, nişan, niyyət

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • AMAR

    sakit, xoşbəxt, qayğısız

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • OLAN-OLMAZ

    1. прил. рах. авай-авачир, гьар вуч аватӀани; 2. сущ. амай-амачирди, амай пул, затӀ ва мс.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • БЕЗНОСЫЙ

    1. нер алачир (авачир). 2. цIуцI амачир, цIуцI (кIуф) хайи (мес. чайник).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • OLAN-QALAN

    ...амай-амачир, кӀвалахарна, серф авуна амукьай; // сущ. амай-мачир пул ва мс. затӀ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АВАЧИР

    ...гьакъикъатда фадлай кими тирди къалурзавай гаф. КӀвал адахъ авачир. 3. Э. Муькъвел гелер.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АВАЧИР

    ...Авачир затӀ кӀан жемир. Р. авачир затӀни [касни] авачир гьал 'вири авай' манадин ибара. Базарда авачир затӀни авачир. Р.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛАЧИР:

    алачир чкадал нар. герек тушир вахтунда. Алачир чкадал жида Душмандиз сухун чида квез. С. С. Куьреда авай аламатар. * алачир сив сущ. сивел атай вуч

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АВАЧИР

    ...olmayan, mövcud olmayan; балкӀан авачир чкада ламни балкӀан я. Ata. sözü at olmayan yerdə eşşək də atdır; 3. cümlədə xəbər şəklində: yox idi; адахъ э

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АЛАЧИР

    алай¹” ziddi 1. -sız, -siz, -suz, -süz; чин алачир нек üzsüz süd; 2. cümlədə xəbər şəklində: yox idi; кимел касни алачир dingədə heç kəs yox idi; * а

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ARABİR-ARABİR

    нареч. местами; то там, то тут

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARABİR-ARABİR

    z. bax arabir II

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • arabir-arabir

    arabir-arabir

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • DƏNSİZ

    прил. ттварар авачир (алачир) ва я тӀимил авай (техилдин кьил).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AMAN-AMAN

    межд. ох, ой, ах

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALAY-ALAY

    alay-alay bax dəstə-dəstə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • aman-aman

    aman-aman

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ALAY-ALAY

    нареч. 1. полками, полк за полком 2. группами, потоком

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALAY-ALAY

    полк за полком

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AMAN-AMAN

    nid. oh! ah!

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ALAY-ALAY

    z. regiment by regiment; regiment after regiment

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ALAY-ALAY

    ...Dəstə-dəstə, böyük dəstələr halında, izdihamla. Gəlin alay-alay! Gəlin nəsillər; Hamımız bir nəfəs, bir ürək kimi. S.Vurğun. Gəzərkən buludlar hey al

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • aman-aman

    nid. oh la la!

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • амаз-амаз

    : багъда ичер амаз-амаз, ада заз ганач - хотя в саду яблоки и оставались, он мне (их) не дал.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АМАЗ-АМАЗ

    zərf qaldığı (bitmədiyi, tükənmədiyi) halda.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • alay-alay

    нареч. десте-десте, кӀеретӀ-кӀеретӀ, кӀватӀал-кӀватӀал, чӀехи дестейралди.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • alay-alay

    alay-alay

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • alay-alay

    zərf. régiment par régiment

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ARABİR

    zərf Hərdənbir, gahdanbir, bəzən. Arabir yağış yağır. Arabir bizə gələrdi. – [Kərim baba tüfəngini] hər gün silər, təmizlər və arabir dərənin içinə en

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARABİR

    1. иногда, временами, изредка, кое-когда, время от времени; 2. местами, редко, вразброску;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALAÇIQ

    is. Çubuqdan qurulub üstü keçə ilə örtülən köçəri mənzili; çadır. [Bayram:] …Gecə vaxtı qorxudan alaçığın çətinindən başımı dışarı çıxara bilmənəm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • APAÇIQ

    ...məsələ. Bütün əlamətlər bu yerlərdə neft yataqları olduğunu apaçıq göstərir. – Həsən kişinin həyəti, ağalıq damın üstündən apaçıq görünür. Ə.Haqverdi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ATABİR

    sif. Bir atadan törəmiş, ata tərəfdən doğma olan. Atabir qardaş. Onlar atabir, ana ayrı bacıdırlar. – Mənim tək bircə qardaşım var, … atamın yadigarı,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ALMAÇI

    is. dan. 1. Alma mütəxəssisi, alma tanıyan adam. 2. köhn. Alma alverçisi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ALAÇIQ

    войлочный шатер, кибитка, палатка, юрта

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BAŞIBOŞ

    прил. 1. кьил буш, кьиле затӀ авачир, кьиле гар авай, ахмакь, кӀамай, сефигь; 2. нугъ. кьилел кас алачир, гъуьлуькай ччара хьанвай; хендеда.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ATABİR

    единокровный, родные по отцу

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AĞAMİR

    Ağa Əmir; böyük seyid.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AĞAŞİR

    ağa şir; şir kimi ağa; böyük şir.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ARAÇAR

    (Ordubad) taxtaya bəzək vurmaq üçün dülgərlikdə işlədilən kiçik rəndə. – Ussa qəpinin bəzəyin araçarnan düzəldir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • CAMAŞIR

    ...qoy, camaşırlarımı gətir. S.S.Axundov. [Ev xanımı:] Qulluqçu camaşır dalınca getmişdir. T.Ş.Simurq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • XAMAÇI

    is. Xama hazırlayan adam.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KÖHNƏDƏN

    кил. qədimdən; ** köhnədən qalma куьгьнедай амай, алатай девиррилай амай, фадлай амай; куьгьне, къадим.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BABADANQALMA

    прил. 1. бубадилай амай, мирас; babadanqalma ev бубадилай амай кӀвал; 2. пер. бубайрилай амай, гзаф куьгьне, къадим.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏLBAQİ

    [ər.] прил. артух амукьай, амай, амукьай; // сущ. амай (кумай) пул, пулунин вахгун тавуна амай пай, амайди, амукьайди.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ATADANQALMA

    прил. бубадилай (мирас яз) амай; atadanqalma ev бубадилай амай кӀвал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇAŞQIN

    прил. кьил акахьна амай, ийир-тийир хьанвай, вичивай-вич квахьнавай, вуч ийидатӀа тийижиз амай; // мягьтел (пантӀ) хьана, пагь атӀана амай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • EŞSİZ

    [türk.] прил. 1. тек амай, ялгъуз амай; юлдаш (дуст, са касни) авачир; 2. тай-барабар авачир, тай авачир.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • PƏSMƏNDƏ

    [fars. pəsmandə] прил. рах. къаткана амай, маса гуз тахьана (ише тефена) артух амай, амукьай (мес. мал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QARNAQ

    сущ. нугъ. жив амай (аламай) чка.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • БЕСПОВОРОТНЫЙ

    злкъуьн амачир, дегиш техжер, акьалтIай.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • QATIAÇILMAMIŞ

    прил. кьатӀина амай, цӀийи, цӀеп-цӀийи (ппек, парча).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇÖLLÜ

    прил. куьгьн. 1. лежбер; 2. пер. хуьруьнви, гуьгъуьна амай, савадсуз манада.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QILOVLU

    прил. къилав алай, сиве къилав (ракь) амай (кил. qılov).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • LÜLƏMAYA

    сущ. нугъ. 1. таза аялдин кьилин кӀарабдин кӀеви тахьана хъуьтуьл амай чка; кичегь; 2. хъире кӀеви тахьанвай кака; // кӀеви тахьана хъуьтуьл амай затӀ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HÖRMƏTSİZ

    ...тербиясуз, тачӀакь, харчи, векъи (мес. рафтар, гаф); 2. хатурсуз, гьуьрмет амачир, гьуьрметдай (ихтибардай) аватнавай, гьисаба амачир).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВЫМОРОЧНЫЙ

    иесияр кьена варис амачир (мес. мал, кIвалер).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TƏRƏDDÜDLÜ

    прил. 1. кьве рикӀин тир, кьве рикӀин яз амай, вуч ийидатӀа течиз амай (мес. кас); къетӀи тушир (мес. жаваб); 2. фин-хтун гзаф авай; гьерекат авай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AXIR-UXUR

    прил., сущ. рах. эхир-ухур, эхир; // амай-амачирди, аламукьайди, амайди.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • RİZAMƏND

    [ər. riza və fars. ...mənd] клас. рази тир (амай), рази.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÜMİDSİZ

    ...умуд атӀанвай, умуд авачир; сагъ хьуниз умуд амачир, чара амачир, мес. азарлуди).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞAŞQIN

    ...квадарнавай, кьил-кьилел алачир, вич-вичел алачир, ийир-тийир хьана амай; 2. акьул квахьнавай, семе, серсем.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İSMƏTSİZ

    прил. ягьсуз, намуссуз, абурсуз, гьаясуз, ччина перде амачир.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KEYLƏŞDİRİLMƏK

    məch. гацумарнаваз хьун; гьисс амачир гьалда ттунваз хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BÖLGƏ²

    сущ. са чкадин бязи лишанралди вич амай чкайрилай тафаватлу тир пай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QAYÇIGÖRMƏMİŞ

    ...рах. мукӀратӀ такур, атӀун тавур, кӀвалахар тавур, битав гьалда амай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АМОРАЛЬНЫЙ

    ахлакьсуз, эдебсуз (вичихъ эдеб, ягь, ахлакь амачир, рекьяй акъатнавай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БЕЗЫСХОДНЫЙ

    чара амачир, чара атIай, илажсуз; акьалтI тийир, куьтягь тежер.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЕРЕРОСТОК

    школада кIелдай яшда амачир аял, яш чIехи хьанвай аял.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • QARTIMIŞ

    прич. 1. кьуьзуь хьанвай; 2. пер. акъахай, тазавал амачир, куьгьне хьайи.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПЛЕЗИОЗАВР

    плезиозавр (терг хьана амачир куьгьне замандин гьуьлуьн чурчул, хуьрлуьнкI).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ALA-DƏYMİŞ

    прил. бегьем тахьанвай, зуракӀ дигмиш хьайи, чурун тавур, къацуз амай (мес. емиш).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AYIBOĞAN

    сущ. къацуз амай, дигмиш тахьай, тӀуьниз виже текъвер емиш (гзафни-гзаф чуьхвер).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇARIQLI

    прил. (кӀвачерал) шаламар алай (мес. лежбер); // пер. куьгьн. гуьгъуьна амай, авам манада.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇAŞBAŞ

    прил. акахьна амай, какахьна амай, ийир-тийир хьана амай; çaşbaş qalmaq какахьна амукьун, фикир акахьун, къетӀи са фикирдал къвез тахьун, ийир-тийир х

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КӀАЛУБСУЗВАЛ

    сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера кӀалубра амачир, эйбежер гьал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • MEŞƏSİZLƏŞDİRMƏK

    гл. тамар (рукар) атӀун (кукӀварун), тамар (ттарар) амачир гьалдиз гъун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BAŞAQÇI

    сущ. кьилер кӀватӀдайди (ген гуьдамаз никӀера авахьна амай цуьлер кӀватӀ (хчел) хъийидай кас).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВЗМЕТ

    ...кьуьгъвер (цан); кьуьгъвер авун, къарагърун (хам ва я чIуруз амай ччил).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАЛЕОЗАВР

    палеозавр (гила амачир, ччиликай вичин амукьаяр жигъидай гзаф зурба чурчул, хуьрлуьнкI).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГЕРЕКСУЗ

    туьрк, прил. герек авачир, герек амачир, герек тушир. # ~ шейэер, ~ гафар, ~рехъ, ~

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СУБАЙВИЛЕЛДИ

    нар. уьмуьрдин юлдаш авачир, амачир гьал хас яз. Синонимар: субайдаказ, субайдиз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУЬГЬНЕДАЙ

    zərf köhnədən, qədimdən, çoxdan, əskidən; куьгьнедай амай köhnədən (qədimdən, dövrlərdən) qalma; köhnə, əski, qədim.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • GENTUMAN(LI)

    ...гьяркьуь юбка алай (дишегьлидин гьакъинда); 2. сущ. пер. гуьгъуьна амай, авам, буьндуьгуьр (дишегьлидин гьакъинда).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BLANK

    [fr.] сущ. бланк (са паяр чап авунвай, амай буш чкаяр гъиливди кхьена ацӀурдай чар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ATA-BABA

    ...бубаяр, аждад, несил аладайбур; ata-babadan qalma бубайрилай амай, гзаф куьгьне, къадим.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ALA-BİŞMİŞ

    ...зурхъум чрай, зуракӀ чрай, бегьем чурун тавур, бегьем тахьанвай, чигит амай (мес. як).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КУЬГЬНЕДАЙ

    zərf köhnədən, qədimdən, çoxdan, əskidən; куьгьнедай амай köhnədən (qədimdən, dövrlərdən) qalma; köhnə, əski, qədim.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
OBASTAN VİKİ
Alay
Alay və ya polk — bir polkovnikin əmri altında üç ya da dörd tabordan ibarət olan hərbi birlik. Bir həbri birlik olaraq çox köhnə tarixə malikdir. 16 əsrin ortalarında Fransız süvari birliklərinə də alay deyilirdi. Daha sonrakı əsrlərdə alayların öz bayraq, forma və gerbləri inkişaf etdirilmiş və müəyyən alaylar müəyyən bir şəxsiyyət, hərbi karier əldə etmişlər. 20 əsrin əvvəllərinə qədər Avropa və ABŞ ordularında alaylar 10 bölükdən ibarət idi. Napoleon isə alay təşkilatında yeni tənzimləmələrə getmiş və əmri altındaki alayları, biri qərargahda, digər ikisi də ərazidə olmaq üzrə üç tabor şəklində təşkilatlandırmışdır. 20 əsrin başlanğıcında Birləşmiş Ştatlar ordusu da bu yeniliyi mənimsəmişdir. Alayların bu quruluşu Birinci dünya müharibəsi, İkinci dünya müharibəsi və Koreya müharibəsi ərəfəsində dəyişməmişdir. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində və digər dövlətlərdə həbri birləşmələrdən başqa,hüquq mühafizə orqanlarının şəxsi heyətinin birləşmələridə Alay adlandırılır.məs:Çevik Polis Alayı və s.
Asay
Asay — Qafqaz Albaniyası çarı. Onun hakimiyyət illərini dürüst demək çətindir, lakin çarlar siyahısında olduğu dəqiqdir. == Həyatı == Asay ondan əvvəlki hökmdarlar olan Mirhavan və ya Satoyun oğlu və ya kiçik qardaşı ola bilər. Vəliəhd şahzadə olduğu dövrə aid möhür Sasanilərin üslubunda hazırlanmışdır. Möhrün üzərində maral rəsmi var. Təqribən 405-415-ci illərdə çar olaraq hökm sürmüşdür. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Khurshudyan E.Sh. Seal of Asay, Crown Prince of Aran. Commentationes Iranicae. Collection of Articles for the 90th Anniversary of Vladimir Aronovich Livshits.
Atay
Atay - türk/monqol mifologiyasında cəza tanrısı. Günahkarları cəzalandırar. Heç bir günahı cəzasız qoymaz. Ordusunda 6666 dənə yenilməz əsgəri vardır. Qalta Ulan (Qırmızı Od) olaraq da bilinər. Arvadının adı Mayasdır. Monqol mifologiyasında çox əhəmiyyətli bir yerə malikdir, yüksək səviyyəli tanrılar arasında iştirak edər. Üç oğlu vardır. (Üç Şaraday Xanlar): - Saqan Hasar, - Şara Hasar, - Hara Hasar. == Etimologiya == (Ad/At) kökündən törəmişdir.
Açay
Açay (rus. Асавка, başq. Аҫау) — Başqırdıstan Respublikasının Baltas rayonunda yerləşən kənd. Kənd, Nijnekarışev kənd şurasının tərkibindədir. 2010-cu ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndin əhalisi 416 nəfərdir. == Coğrafi mövqe == Kənd, rayon mərkəzindən 23 kilometr, ən yaxın dəmiryolu stansiyasından isə 84 kilometr uzaqlıqdadır. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə udmurtlar (51%) başqırdlar (31%) üstünlük təşkil edir.
Kamay
Kamay (Urmanay) —
Mamay
Mamay (1335? — 1381, Kafə müasir Feodosiya) —Qıpçaq əsilli Qızıl Orda sərkərdəsi. == Həyatı == Qızıl Orda hakimi Mamay xan (1335?-1381) türk sərkərdəsi və bahadırı kimi tarixdə çox geniş şöhrət tapıb. Tatar sərkərdəsi Xıdır xan öldükdən sonra, Mamay hakimiyyət arzusuna düşür. Xan nəslindən olmadığına baxmayaraq Qızıl Orda hakimi Berdi bəyin bacısı ilə (qeyd: Berdi bəy Cani bəyin, Cani bəy də qüdrətli Özbək xanın oğludur) evləndikdən sonra dağılmağa üz qoymuş bu hakimiyyəti ələ keçirmiş, bununla çarpışma meydanına atılmışdı: bu mübarizədə Abdul, Məhəmməd Sultan, Tülübək və s. xanları yenmişdi. Qızıl Orda dövlətini gücləndirmək, onu qoruyub saxlamaq məqsədilə böyük işlər həyata keçirmişdir. Mamay xan misilsiz hünərlərə sahib olmuş, keçirdiyi döyüşlərdə həmişə qələbə qazanmış, böyük ad qoymuşdur. Sonuncu döyüşü Kulikova çölündə olan döyüş (1380) oldu. Müharibə meydanında məğlub olub qaçan Mamayın Azov boyunda qarşısını kəsdilər.
Umay
Umay — Qədim türk mifologiyasında ev, heyvandarlıq ilahəsi. Yaxşılıq İlahəsi. Omay (Imay, Ubay, Humay) Xanım olaraq da bilinir. Ana Tanrı və Həyat İlahəsi yaxşılıqlar edər. Doğulacaq uşaqları təyin edər. Üç buynuzu vardır. Ağ paltarlıdır. Yerə qədər uzanan ağ, gümüşdən saçları vardır. Görünüşü yaşlı deyil, orta yaşlıdır. Quş qılığına bürünəbilir və qanatlıdır.
Amar Das
Amar Das (5 may 1479, Amritsar – 1 sentyabr 1574, Amritsar) — Siqhlərin üçüncü qurusudur. Quru Anqadın tələbəsi olmuş, 1552-ci ildə Quru olmuşdur. Siqhlərin müqəddəs kitabı Adi-Qranthın mətnində onun 907 şeiri var.
Amar Muşiç
Amar Muşiç (21 mart 1987) — Xorvatiyalı kişi ağır atlet. 85 kq çəki dərəcəsində yarışır və beynəlxalq yarışlarda Xorvatiyanı təmsil edir. O, 2016 Yay Olimpiya Oyunlarında 85 kq çəki dərəcəsində çıxış etmiş və 15-ci olmuşdur. Amar Muşiç dünya çempionatlarında iştirak etmişdir. Son dəfə 2015 Ağır atletika üzrə Dünya Çempionatında mübarizə aparmışdır.
May
May lat. Majus — Qriqorian təqviminin beşinci ayı . Adını qədim Roma tanrısı Mayyadan götürüb. 31 günü var. "May" sözü bəşəriyyətə Bizans İmperiyasından keçib. Maia yaz ilahəsi olan və yaşlı Romalı Faokugotnup və onun həyat yoldaşı Vulcanın qızı olduğu fərziyyə edilir. == Bayramlar == === Beynəlxalq === 1 may — Yaz və əmək bayramı 17 may — Beynəlxalq elektrorabitə günü 18 may — Beynəlxalq muzeylər günü 21 may — Beynəlxalq kosmos günü 31 may — Beynəlxalq tütünsüz həyat günü === Azərbaycan bayramları === 9 may — Qələbə Günü 28 may — Respublika günü.
Abay (roman)
Abay — qazax yazıçısı Muxtar Auezovun Abay Kunanbayev haqqında epopeyası. == Mövzu == Muxtar Auzeovun "Abay" romanında məqsəd qazax xalqının tarixi taleyinin inkişafında mühüm rol oynamış Abayın həyat və yaradıcılığını, onun şair kimi formalaşaraq kamilləşməsini, maarifçiliyini və xalqın həyat, düşüncə tərzini, dünyagörüşünü, adət-ənənəsini və s. təsvir etmək olmuşdur. Əsərdə bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olan və biri digərini tamamlayan iki obraz vardır: Abay və xalq. Romandakı bütün hadisələr bu iki obrazla əlaqəlidir və bunların dolğun, hərtərəfli və koloritli təsvirinə səfərbər edilmişdir. Səciyyəvi digər cəhətlərdən biri də romandakı hər iki obrazın müəllifin mövqeyinin öncədən, yəni yaradıcılıq aktına başlamamışdan əvvəl müəyyənləşdirilməsinə səbəb olmasıdır. Muxtar Auezov sənətkar kimi böyük sələfinin obrazını yaratmağı və xalqının özünəməxsusluqlarını qabarıq şəkildə çatdırmağı qarşısına məqsəd qoymuşdur. Yazıçının konkret məqsədi əsərdə müəllif mövqeyini və əsərin epik vüsətinin səbəbini müəyyənləşdirməkdə mühüm rol oynamışdır. Xalq-Abay və Abay-xalq cütlüyünün qarşılıqlı əlaqələrinin və şairin həyatının kiçik yaşlarından müdriklik çağlarına qədər təsviri istər-istəməz təfərrüatlara geniş yer verilməsini zəruri etmişdir. Yazıçı Abayın portretini yaradarkən, onun mənəvi dünyasındakı psixoloji yaşantıları təsvir edərkən detallara nə qədər üstünlük vermişdirsə, xalq obrazını canlandırarkən təfərrüatlara bir o qədər xüsusi meyil göstərmişdir.
Abay (şəhər)
Abay (qaz. Абай; 1961-ci ilə qədər — qəsəbə Çurubay-Nura və ya Çurbay-Nura (qaz. Шерубай-Нұра)) — Qazaxıstanın Karağandı vilayətindəki şəhər. 1949-cu ildə Karağandı kömür hövzəsinin qərb hissələrinin inkişafı ilə əlaqədar olaraq bir işçi qəsəbəsi olaraq meydana gəldi. 2002-ci ildən — Abay bölgəsinin mərkəzi. Şəhər Karabas dəmir yolu stansiyasından 8 km, Qaragandadan 30 km cənub-qərbdə yerləşir. Karağandı — Jezkazqan — Qızılyolod magistral yolu şəhərdən keçir, şəhərdən yaxşılaşdırılmış yollarla əlaqələndirilir. Şaxtinski, Saranya. Karabas kəndinin yaxınlığında, Abayın yanında, Jartas su kəməri var. Abay şəhəri Abay Kunanbayevin adını daşıyır.
Abay Dağlı
Abay Dağlı və ya Cəmil Ağayev (1906, Şuşa – 1975) — azərbaycanlı mühacir şair, dramaturq, publisist. == Həyatı == Cəmil İbrahim oğlu Ağayev 1906-cı il yanvarın 27-də Şuşa şəhərində anadan olub. İlk təhsilini Şuşa real məktəbində alıb. 1925-1927-ci illərdə pioner təşkilatçısı vəzifəsində çalışıb, 1927-1929-cu illərdə isə Azərbaycan Mərkəzi Partiya Məktəbinin müdavimi olub. 1929-1932-ci illərdə Şəmkir rayonunun Zəyəm və Anino kənd məktəblərində müəllimlik edib. 1932-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Filologiya fakültəsinə daxil olub. 1936-cı ildə buranı bitirdikdən sonra təyinatla Nuxaya göndərilib və burada 1940-cı ilin fevralına qədər Stalin adına pedməktəbdə Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. Nuxada fəaliyyət göstərdiyi müddətdə "Gənc işçi", "Kommunist", "Gənc pedaqoq" qəzetlərində müxtəlif yazılarla çıxış edir. 1940-cı ildə Bakıya gəlib və burada N.Gəncəvi adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində kiçik elmi işçi kimi işləməyə başlayıb. 1941-ci il avqustun 15-də ixtisara düşüb və həmin il oktyabrın 25-dən Sumqayıt rayonunda 94 saylı orta məktəbdə dil-ədəbiyyat müəllimi kimi işləyib.
Abay Kunanbayev
Abay (İbrahim) Kunanbayev (kaz. اباي (ىيبراحىيم) قۇنانبايۇلى , Абай (Ибрahим) Құнанбайұлы) (29 iyul (10 avqust) 1845 və ya 10 avqust 1845, Jidebay[d], Qərbi Sibir general-qubernatorluğu[d] – 23 iyun (6 iyul) 1904 və ya 6 iyul 1904, Jidebay[d], Tomsk quberniyası[d]) — qazax şairi, yazıçısı, ictimai xadim, müasir qazax yazılı ədəbiyyatının banisi, maarifçi liberal islamın əsasında qazax mədəniyyətinin rus və avropa mədəniyyətləri ilə yaxınlaşması tərəfdarı. Abay Kunanbayev yaradıcılığı qazax folkloru, poeziyasıyla sıx bağlıdır. Abay Kunanbayev qazax poeziyasını yeni formalarla (müsəddəs, müsəlləs, məsnəvi) zənginləşdirmiş, ona yeni ictimai məzmun gətirmişdir. Təmiz, saf məhəbbəti tərənnüm etmiş, ilin fəsillərinə həsr olunan şeirləri ilə qazax poeziyasının gözəl nümunələrini yaratmışdır. == Həyatı == Əsl adı İbrahim olub. Amma anasının ona verdiyi "Abay" (diqqətli, ehtiyatlı) ləqəbi ömrü boyu onun adı kimi işlənmişdir və o bütün dünyada bu adla tanınmışdır. Abay Kunanbayev 1845-ci ildə Semey vilayətində, Ağasoltan ailəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini mollaxanada almış, sonra rus məktəbində davam etdirmişdir. Atasi onu dövlət orqanlarında işə duzəltmək istəmişdir, amma Kunanbayevin yolu başqa idi.
Abay meydanı
Abay Meydanı (qaz. Абай алаңы) Qazaxıstanın Almatı şəhərindəki bir meydandır. Meydan Abay Kunanbayevin adını daşıyır. Meydanda ümumi bir bağ və fəvvarələr var. Meydan Respublika Sarayının qarşısında yerləşir. Ətrafında Qazaxıstan oteli, Arman kinoteatrı və Kök Töbe Parkına birləşdirən kanat dayanacağı var.Abay meydanında tez-tez xalq yığıncaqları, mərasimlər və konsertlər keçirilir. == Tarixi == Meydan 19-cu əsrin sonunda yaradılmışdır. Abay və Lenin Küçələrinin küncündə 1960-cı ildə Abay Kunanbayevə abidə qoyulmuşdur. Sonrakı illərdə "Arman" kinoteatrı və Kök Töbe kanat stansiyası ilə birlikdə binalar tikildi. 1970-ci ildə Lenin Sarayı (indiki Respublika Sarayı), ardından Qazaxıstan oteli və fəvvarələrlə təchiz olunmuş hovuz tikildi.Meydana adı verilən Abay Kunanbayev, 19-cu əsrin sonlarında yaşamış bir Qazax türkü idi.
Abay rayonu
Abay rayonu (qaz. Абай ауданы) — Karağandı vilayətində inzibati vahid. Rayonun ərazisi 6,5 min kvadrat kilometrdir. Bölgə mərkəzinə olan məsafə - 30 km. Rayonun mərkəzi Abay şəhəridir. Rayondan böyük çaylar keçir: Şerubay-Nura və Nura. İki böyük su anbarı var: təxminən 19 özəl istirahət zonasının yerləşdiyi Jartas və Şerubaynurin (Topar su anbarı). Su anbarlarının ümumi sahəsi 7237 hektardır. Abay bölgəsi ərazisində aşağıdakı heyvan növləri yaşayır: canavar, cüyür, tülkü, korsak, polecat, dovşan, boz kəklik; nadir və nəsli kəsilməkdə olan növlər: arxar, kiçik bustard, göy qu. == Əhalisi == Əhalisi 58 673 (2019).
Abay çölü
Abay çölü — Rusiya və Qazaxıstanda çöl. Mərkəzi Altay dağlarında, Terekti silsiləsi (çölün şimal-şərqi) ilə Xolzun silsiləsi (cənub-qərb) silsiləsi arasında yerləşir. Rusiyada Altay Respublikasının Kök-Suu rayonunun ərazisinə aiddir. Buradakı qəsəbələrə Amur, Abay, Yustik daxildir. == Etimologiya == Abay çayının adını daşıyır. Altay dilindən "абаай" hidronimi hidronim "əmi; arvadın böyük qardaşı" deməkdir, həmçinin Altay folklorunda qadına hörmətlə müraciət forması və şəxs adıdır. == Əlavə ədəbiyyat == "Рудой А. Н., Русанов Г. Г. Последнее оледенение в бассейне верхнего течения реки Коксы. — Бийск: «АГАО», 2010. — 148 с. ISBN 978-5-85127-594-4" (PDF).
Acay (Çaypara)
Acay (fars. اجاي‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Çaypara şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Coğrafi yerləşməsi == Xoy şəhristanının Ətraf bölgəsinin Səkmənabad kəndistanında, Xoy şəhərindən 39,5 km şimal-qərbdədir. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 83 nəfər yaşayır (20 ailə).
Acay Devgan
Acay Devqan (2 aprel 1969, Yeni Dehli) — tanınmış hind aktyoru.
Acay Devqan
Acay Devqan (2 aprel 1969, Yeni Dehli) — tanınmış hind aktyoru.
Aday üsyanı
Aday üsyanı (qaz. Адай көтерілісі) — 1929-1932-ci illərdə baş vermiş Mangistauda yaşayan aday tayfasından olan qazax şaruaların üsyanı. Üsyana səbəb həddən artıq olan vergilər, insanların dini inanclarının təhqir olunması, məcburi kollektivləşdirmə nəticəsində mal qaranın kütləvi qırılması, bütün qazax aullarının yoxsullaşması və nəticədə yaranan aclıq idi. 1929-cu ildə ayrı ayrı yerlərdə başlamış üsyan 1930-cu ildə ümumi xarakter daşıyaraq bir mərkəzdən idarə olunmağa başlayırdı. Bokımaş Şolaulı (1931-ci ilin aprel ayında xan seçilib), Mirzəqali Tınımbaevin (1931-ci ilin iyun ayında döyüşdə həlak olub), Yerqali Kutteqenovun, M.Salpıkulının, Jumatay Hüseynovun və digərlərinin başçılığı ilə üsyançılar hökumət qüvvələri ilə şiddətli döyüşlər keçirirdilər. 1931-ci ilin may iyul aylarında üsyançılar 4 dəfə Fort Aleksandrovsk şəhərinə hücum etmişdilər. Silahlı mübarizə 1932-ci ilin ortalarına qədər davam edib. Üsyan yatırıldıqdan sonra üsyançılar, Türkmənistanda, Qaraqalpaqıstanda, Tacikistanda, İran və Əfqanıstanda gizləndilər. Birləşmiş Dövlət Siyasi İdarəsi 800 nəfərdən artıq üsyançı mühakimə olundu.
Amak adası
Amak adası (ing. Amak Island) — Aleut adaları qrupuna, Tülkü adalarına daxil olan ada. İnzibati baxımından Amerika Birləşmiş Ştatlarının Alyasaka ştatına daxildir. == Coğrafiya == Alyaska yarımadasının qərb qutaracağından şimalda yerləşir. Adada fəaliyyətdə olan Amak vulkanı vardır. Sahəsi 15,094 km². Makimal hündürlüyü 488 metrdir. Ərazisi əsasən tundra bitkiləri, mamır və şibyə ilə örtülmüşdür. Yaşayışı olmayan bir qayalıq adadır.
Amal Alişanlı
Amal Seyfəddin oğlu Alişanlı (11 fevral 2001, Qabaqdibi, Yardımlı rayonu – 8 noyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Amal Alişanlı 2001-ci il fevralın 11-də Yardımlı rayonunun Qabaqdibi kəndində anadan olub. Subay idi. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Amal Alişanlı 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Cəbrayılın və Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Amal Alişanlı oktyabrın 8-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yerinə yetirən zaman mərdliyin və igidliyin göstərilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Amal Qarayev
Amal Ədalət oğlu Qarayev (23 yanvar 2001, Yardımlı rayonu – 4 oktyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Amal Qarayev 2001-ci il yanvarın 23-də Yardımlı rayonunun Ərus kəndində anadan olub. Subay idi. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Amal Qarayev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Cəbrayılın və Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Amal Qarayev oktyabrın 4-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Yardımlı rayonunda dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yerinə yetirən zaman mərdliyin və igidliyin göstərilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ​ölümündən sonra "Kəlbəcərin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Amal Əhmədov
Amal Rauf oğlu Əhmədov (3 may 1996, Tver – 13 oktyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Amal Əhmədov 1996-cı il mayın 3-də Rusiya Federasiyasının Tver şəhərində anadan olub. 2002–2013-cü illərdə Gəncə şəhərində C. Cabbarlı adına 6 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb. 2013-cü ildə Gəncə Texniki Kollecinə daxil olub, 2014-cü ildə isə təhsilini dayandıraraq hərbi xidmətə yollanıb. Subay idi. == Hərbi xidməti == Amal Əhmədov 2014–2016-cı illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ağdam rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissəsində müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Amal Əhmədov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Amal Əhmədov oktyabrın 13-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Gəncə şəhərinin Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Əhmədov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirən zaman cəsarət göstərdiyinə, habelə qətiyyətli addımlar nümayiş etdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Əhmədov ölümündən sonra "Döyüşdə fərqlənməyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Əhmədov ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Аfаk
Afak (ərəb. عفك‎) — İraqın Qədisiyyə mühafəzəsində şəhər. Əhalisi 75,000-dir. Qədim şəhər olan Afak'ın təməli 1715-ci ildə qoyulub.
Vələsyаrpаq аzаt
Şöbə / Division: Maqnoliyakimilər – Magnoliophyta Sinif / Class: Maqnoliopsidlər-Magnoliopsida Sıra / Order: Urticales Fəsiə/ Family: Dağdağankimilər – Celtidaceae Link. Elmi adı / Scientific name: Celtis caucasica Willd. == IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və status / National IUCN Status. == “Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar” kateqoriyasına aiddir –EN B1ab(i, ii, iii, iv, v)c(iii) + 2b(i) c (ii,iii). Azərbaycanın nadir növüdür. == QlobalIUCN Statusu: NT == == Qısa morfoloji təsviri. == 20(15)-25(35) m hündürlükdə ağacdır, oduncağı 2 m diametrində, boz-qonurumtul rəngdədir. Budaqlarının yarpaqları yumurtavari, (1,5) 2-3,5 (4,6) sm uzunluqda, sivri, qaidədə qyeri –bərəabəryanlı, aşağıda damarlar boyunca qısA, yumşaqtüklü , oturaq və ya 0,5 (1) mm uzunluqda saplaqı, kənarları küt dişlidir. Dişicikli çiçəkləri zəngçiçəyi quruluşunda, yaşılımtıl –ağ və ya qonurdur. Fındıqcığı küncvari, qısa yumşaq tüklü və ya çılpaq, qırılı, yaşılımtıl, birtoxumlu, buruncuğu fındıqcığın təpəsinin altında yerləşir == Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsussiyyətləri. ==
Amar Çatiç
Amar Çatiç (21 yanvar 1999-cu ildə anadan olub) — Eerste Diviziya təmsilçilərindən olan Yonq PSV klubunda hücumçu kimi çıxış edən peşəkar Bosniya və Herseqovina futbolçusudur. == Klub karyerası == === Yonq PSV === Çatiç PSV Eyndhoven akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. 30 may 2018-ci ildə o, PSV Eyndhoven klubu ilə 2020-ci ilin 30 iyun tarixinə kimi olan ilk peşəkar müqaviləsini imzalamışdır. Çatiç öz peşəkar karyerasında debütünü 24 avqust 2018-ci ildə Oss klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 85-ci dəqiqədə Zakaria Abuxlalı əvəz etmişdir. Eerste Diviziya görüşündə Yonq PSV rəqibinə 1-4 hesabı ilə məğlub olmuşdur. == Şəxsi həyatı == Çatiç Niderlandda anadan olmuşdur. Valideynləri isə Bosniya və Herseqovina vətəndaşlarıdır. == Karyera statistikası == 24 avqust 2018 tarixində yenilənib1UEFA Çempionlar Liqası görüşləri daxildir. 2Niderland Superkuboku görüşləri daxildir.
Amar, Əkbər, Antoni
== Məzmun == Yoxsul bir ailədə faciə baş verir. Ata quldurların əlindən qaçıb gizlənməyə məcburdur. Ana isə xəstəlikdən və kədərdən kor olub. Üç balaca uşaq isə itib. Onların müxtəlif həyatları var. Bu üç gənci tale hələ doğma qardaş olduqlarını bilmədikləri halda rastlaşdırmışdır. Nəhayət ki, ailə birləşir, ata, ana və qardaşlar hamısı tapılır. == Filmin heyəti == === Aktyorlar === Amitabh Baççan — Antoni Qonsalves Rişi Kapur — Əkbər İlaxobadi. Əsl adı Racudur. Vinod Xanna — Amar Xanna Pərvin Babi — Ceni.
Amar (film, 2017)
Amar:Səninlə dünyanın sonuna qədər — Estepan Kresponun rejissorluğunda 2017-ci il ispan romantik-dram filmi. == Məzmun == Laura və Karlos bir-birlərini hər gün son günləriymiş kimi sevən iki sevgilidir. Öz həyatını idareətmə və anasının nəzərətindən çıxma arzusuyla hərəkət edən Laura hamilə qalmağın xəyalını qurur. Laura da, Karlos da dünyada öz yerlərini tapmaq arzusundadırlar. Bir ildən sonra daha da olqunlaşanda bir-birlərinə qarşı dərin hisləri sadəcə xatirədir.
Amar Pelos Dois
Amar Pelos Dois (azərb. İkimiz üçün də sevirəm‎) — Portuqaliyanın 2017 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı.Salvador Sobral "Amar Pelos Dois" mahnısı ilə Portuqaliyanı Ukraynanın paytaxtı Kiyevdə keçirilən Avroviziya 2017-də təmsil etmiş və ölkəsinə Avroviziya tarixindəki ilk qalibiyyətini qazandırmışdır. Mahnı Salvadorun bacısı Luiza Sobral tərəfindən bəstələnmişdir.
ПМА "В-1" və ПМА "В-2" aşqarları
ПМА «В-1» və ПМА «В-2» - polimetakrilat tipli özlülük aşqarları olub molekul kütlələri 3000-4300 (ПМА «В-1») və 12000—17000 (ПМА «В-2»)-dir. == Xassələri == ПМА «В-1» aşqarı mexaniki destruksiyaya qarşı yüksək davamlılığa və nisbətən aşağı molekul kütləyə görə orta dərəcədə qatılaşdırıcılığa malikdir. ПМА «В-2» aşqarı ПМА «В-1» aşqarı ilə müqayisədə daha yaxşı qatılaşdırıcılıq qabiliyyətinə malikdir, lakin mexaniki destruksiyaya qarşı davamlılığa görə ondan geri qalır. == Alınması == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» metakrilat turşusunun СН2=С(СН3)СООН monomerinin sintetik yağ spirtlərinin C7-C12 (ПМА «В-1») və С8-С13 (ПМА «В-2») fraksiyaları ilə efirlərləşməsindən alınan polimerlərin yağda məhlullarıdır. ПМА «В-1» aşqarı ТУ 6-01-979—84 üzrə alınır və polimetakrilatların МС-8 yağında 58-65%-li məhlulundan ibarətdir. ПМА «В-2» aşqarı ТУ 6-01-692—77 üzrə alınır və yüksək keyfiyyətli aşqar polimetakrilatların И-20А yağında 30-35%-li məhlulundan ibarətdir. == Tətbiqi == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» aşqarları duru yağların özlülüyünü və özlülük indeksini artırmaq üçün istifadə edilir. ПМА «В-1» aşqarı motor, transmissiya və hidravlik yağlarda 18% qatılığa qədər istifadə olunur. ПМА «В-2» aşqarı motor yağlarında və hidravlik sistemlərin işçi mayelərində 6% qatılığa qədər tətbiq olunur. == Mənbə == Электронная библиотека: Топлива, смазочные материалы, технические жидкости. www.bibliotekar.ru/5-toplivo-smazka/43.htm Синтез и исследование функциональных свойств комплексных полифункциональных присадок.
АМГ-10 aviasiya yağı
АМГ-10 yağı – aviasiyada istifadə edilən və özlülüyü 500C-də 10 сСт-dan aşağı olmayan mineral hidravlik yağdır. == Tətbiq sahəsi == АМГ-10 hidravlik yağı – aviasiya texnikası, yerüstü və dəniz nəqliyyatının ortagüclü hidravlik sistemlərində geniş iş temperatur intervalında (mənfi 600C-dən müsbət 55Superscript text0C-yə qədər) tətbiq olunur. АМГ-10 yağı öz tərkibinə görə həmçinin bütün mövsümlərdə işləyən ВМГЗ 45/60 yağını və digər aşağı özlülüklü hidravlik yağlarının çoxunu əvəz edə bilər. Hidravlik mayenin əsas funksiyası – mexaniki enerjini yarandığı yerdən istifadə edilən sahələrə yönəldilməsindən və tətbiq edilən gücün dəyəri və ya istiqamətini dəyişdirməsindən ibarətdir. == Standartlar == АМГ-10 yağı Rusuyada ГОСТ 6794-75 standartlarına uyğun istehsal olunur və Б qrup yağların aşağı özlülüklü hidravlik yağlarına aiddir. Beynəlxalq təsnifat üzrə (İSO 6743-4) АМГ-10 yağı HL qrupuna daxidir. АМГ-10 yağının istehsal texnologiyası neft fraksiyalarının hidrokatalitik və ekstraksiya təmizlənmə proseslərinə əsaslanır və sonradan baza yağına oksidləşməyə qarşı və qatılaşdırıcı aşqarlarının, həmçinin üzvi boyanın xüsusi növünü əlavə etməkdən ibarətdir. Yağın alışma temperaturu 930C (az olmayaraq). Yağ qırmızı rəngdədir və iynəyarpaqlı iyinə malikdir. == Saxlanması və nəqli == İstehsalçının tövsiyələrinə uyğun olaraq bu məhsulun zəmanətli saxlama müddəti orta iqlim şəraiti üçün 10 il , tropik və ekvatorial iqlim şəraiti üçün 5 il təşkil edir.