Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ГЬАЖИ

    ...кьилиз акъудай касдиз гудай гьуьрметдин тӀвар. Эй зи ашна, гьажи Тагьир, Види вуч шел-хвал хьана хьи? Е. Э. Вирт квахьайдаз. Диндин кӀеви къанунр

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЬАЖИ

    (-ди, -да, -яр) din. hacı (Məkkəni ziyarət etmiş müsəlmanlara verilən ad).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАЖИ

    (-ди, -да, -яр) din. hacı (Məkkəni ziyarət etmiş müsəlmanlara verilən ad).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • жир-гьажи

    джиргаджи (сорт яблок).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • QAPI-QAPI

    нареч. по дворам, по домам. Qapı-qapı gəzmək ходить по дворам, qapı-qapı dilənmək собирать милостыню по дворам

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAZI-QAZI

    qazı-qazı danışmağ: (Biləsuvar) bax qadı-qadı. – Çox qazıqazı danışır

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QADI-QADI

    qadı-qadı danışmax: (Ağbaba, Gədəbəy, Şəmkir) lovğa-lovğa, böyük-böyük danışmaq. – Qadı-qadı danışmax sə:η peşən döymü?! (Gədəbəy); – Elə qadı-qadı da

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QAPI-QAPI

    по дворам, по домам

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GAHI-GAHI

    bax gah-gah. Ey sevdiyim, qaydasıdır qızların; Gahı-gahı bu söz atmaq nədəndir. Qurbani. Demirəm oynasın ta axşamadək; Gah otursun, gahı-gahı oynasın.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QADI-QADI

    z.: ~ danışmaq to speak* haughtily / arrogantly, to speak* like an adult (of a child)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • QAPI-QAPI

    z. from door to door; from yard to yard

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • QATI-QATI

    Qat-qat, dərin. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qəbrimi qaz qatı-qatı, Üstümdə bəzət Qıratı, Haqqın bir gün qiyamatı Oluncan gözlərəm səni.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • qapı-qapı

    zərf. de maison en maison, de porte en porte

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • GAHI-GAHI

    кил. gah-gah.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • qapı-qapı

    qapı-qapı

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • QADI-QADI

    нареч. диал. высокомерно, заносчиво. Qadı-qadı danışmaq говорить высокомерно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GAVİ

    güclü, qüvvətli

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • QAZİ

    dini rütbə, vəzifə; din uğrunda döyüşdə qalib çıxan; şəriət məhkəməsinin hakimi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • QANI

    dövlətli, varlı, sərvət sahibi

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • QAZI

    казий, кадий (духовное лицо)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QATI

    1. густой, нежидкий; 2. суровый, жесткий; 3. злостный, завзятый, махровый, отъявленный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QARI

    1. старуха; 2. старушечий;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAPI

    дверь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIJI

    is. bot. Rütubətli yerlərdə bitən uzun və dilik-dilik yarpaqları olan bir bitki. Əbil pendirlə qıjını lavaşın arasına qoyub, dürməklədi və çox iştaha

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAZİ₂

    sif. və is. köhn. Qəza edən, düşmənə qarşı müharibə edərək qalib gələn (xüsusilə din yolunda müharibə edən). …Qazilər deyən şah mənəm. Xətayi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAZİ₁

    is. [ər.] bax qazı.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAZI

    is. [ər. qazi] Müsəlmanlarda dini məhkəmə işlərinə baxan ruhani, şəriət hakimi. Qazıya yalnız gedən razı gələr. (Ata. sözü). Şəban gedib qazıdan təvəq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QATI

    ...olmayan; mət, qəliz. Qatı palçıq. Qatı şərbət. Qatı şorba. Qatı kütlə. Qatı mürəkkəb. Qatı mürəbbə. 2. Sıx, kəsif, qəliz. Qatı tüstü. Qatı duman. – A

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QARI

    is. 1. Qoca qadın, qoca arvad. Budur! Dünya görmüş o qarıya bax; Mənalı gözləri intizardadır. S.Vurğun. Ayna qarının qolundan tutaraq yanına çəkdi. Ə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAPI

    ...Qapını örtmək. Ara qapı (iki otağın arasındakı qapı). Qapı ağzı (qapının qabağı, qapı önü). Qapı içi (astana). // məc. Ev mənasında. [Gülzar:] Heç kə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QACA

    sif. Çox işlənmək nəticəsində çalaçuxur bir hala düşmüş. Qaca yol.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GAHI

    bax gah1. Gahı şaha bir tənə vurar, gahı vəzirə. M.Ə.Sabir.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAZI

    dini rütbə, vəzifə; din uğrunda döyüşdə qalib çıxan; şəriət məhkəməsinin hakimi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ACI-GUCI

    acı-gucı vermək: (Salyan) açıq vermək, hirsləndirmək. – O:n sözünə fikir vermə, sə: acı-gucı verir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ağrı-acı

    is. bax ağrı 1-ci mənada ; 2) fatigue f ; lassitude f ; faiblesse f ; épuisement m ; exténuation f (bədəndə duyulan ağrı və yorğunluq hissi)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ağrı-acı

    ağrı-acı

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • AĞRI-ACI

    сущ. тӀал-квал (1. гзаф кӀвалахуникай, яргъал рехъ финикай ва мс. беденда гьатдай тӀалдин ва я юргъунвилин гьисс; 2

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AĞRI-ACI

    ...rahat yatırmış. Adam yuxudan ayılanda da heç yerində ağrı-acı duymurmuş. Ə.Əbülhəsən. 2. Xəstəlik, naxoşluq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • acı-ağrı

    acı-ağrı

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • AĞRI-ACI

    Acı sözünün qədim mənalarından biri “ağrımaq” deməkdir və qaqauz dilində indi də qalmaqdadır: onlarda “aceer ayaam” – cümləsi ayağım ağrıyır anla­mını

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • AĞRI-ACI

    i. 1. (yorğunluq) tiredness, weariness, fatigue; 2. (ağrı) pain, ailment

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • AĞRI-ACI

    ...боль 2. перен. усталость, утомление. Bir az dincəlsək, bədənimizin ağrı-acısı çıxacaq усталость пройдёт, если мы немного отдохнём

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AĞRI-ACI

    1. боль, ломота, недуг, болезненные ощущения; 2. перен. усталость, утомление;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QACIN

    ...– Öyün qacınına quru ot tıxıyırıx; – Bizim öylərin hamısında olar qacın

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QACİR

    (Qax, Zaqatala) bax qacar I. – Cəmdəyi qacir yedi (Zaqatala)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QAJIR

    (Gədəbəy) arıq. – Qajır uşaxdı Dursunun oğlu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QACLI

    прил. с канавой. Qaclı sahə поле с проведёнными канавами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GECİ

    (Zaqatala) bax keji. – Gecini günəşdə quruduram

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QADI

    прил. диал. 1. знающий, бывалый 2. разг. о том, кто корчит из себя знающего, бывалого

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAÇI

    (Cəbrayıl) arabanın hissələrindən birinin adı. – Gözdə ki, arabanın qaçısı sınmasın!

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QACA

    ...колдобина 2. ухаб, выбоина на дороге II прил. с промоинами, с рытвинами. Qaca yol дорога с рытвинами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QARI

    (Bərdə, Borçalı, Kürdəmir, Qazax, Ucar) bax qari. – Doxdur qan götürəndə adamın qarısın boğur (Kürdəmir); – Toyda iki qarı əti yedim (Ucar)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QADI

    (Borçalı, Qazax, Şəmkir, Tovuz) lovğa

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QOCİ

    (Zaqatala) kiçik donuz balası. – Donuzun qocisi burdadı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QARCI

    (Salyan) saxsı parçası, qırığı. – Yeri qazanda qarcı cıxdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QAJİR

    (Oğuz) quzğun. – Qajir ət yi:r

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QARİ

    (Şəki, Tabasaran) 1. qolun dirsəkdən yuxarı hissəsi 2. qoyunun qabaq ayaqlarının dizdən yuxarı hissəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QASI

    (Kəlbəcər) balıq növü adı. – Ay İmran, get bir-iki qası tut

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QAZI

    (Biləsuvar, Kürdəmir, Meğri) bax qadı. – Yaman qazı adamdı bizim bu Qasım (Meğri); – Əhməd çox qazı adamdı, heş kimi bəyəmmir (Biləsuvar)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QICI

    (Cəbrayıl, Xanlar) vəzəri. – Biz üç lək qıcı əkmişik (Cəbrayıl)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QAPI

    I (Ucar, Yevlax) həyət. – Uşaxlar qapıda oynu:llar (Yevlax); – Bizim qapıda yaxşı heyva ağajdarı var (Ucar) II (Ordubad) üstüaçıq eyvan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • BACI

    ...adlarına, yaxud ləqəbinə əlavə olunur. Bu gün dərs olmamışdı, molla bacı xəstə imiş. Odur ki, Ağabəyim səhərdən dayəsindən ayrılmamışdı. Çəmənzəminli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HACI

    is. [ər.] din. Məkkəni ziyarət etmiş müsəlmanlara verilən ad. Hacısan, məşhədisən, sahibimizsən, ağasan; İstəyirsən həmi qırxıb bizi, həm də sağasan?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BACI

    сестра

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HACI

    гаджи (мусульманин, совершивший паломничество в мекку)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HACI

    Məkkədə həcc mərasimi icra edənlərə verilən fəxri dini titul

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • NACİ

    nicat tapan, xilas olan; qurtaran, sərbəstliyə çıxan

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • RACİ

    rica edən, xahiş edən

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • BACI

    ata-ananın qızlarının bir-birinə və qardaşlarına olan qohumluq münasibəti

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ПАЛОМНИК

    зияратчи, зиярат ийиз фидай, кас; гьажи (мес. кябедал фидай гьажи).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • CIRHACI

    сущ. нугъ. жир-гьажи (верцӀи, яру рангунин ичин сорт).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GƏCTƏRAŞLIQ

    сущ. вид декоративного искусства, создание различных барельефов из гажи

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПИЛИГРИМ

    пилигрим (зияратчи, пIирерин зияратдиз фидай кас, мес. гьажи хьтин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЖЕРИВАЛ

    нар. алакьдайвал. И гьажи туш акьван ариф.... Дуьз гъиз жеривал ви тариф... А. Г. Гуьзел.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • HACI

    [ər.] сущ. дин. гьажи (Гьаждал (Меккедиз) фена хтайбуруз гудай тӀвар); ** hacılar yolu гьажийрин рехъ; кил. kəhkəşan.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЧӀУП:

    ...Жив квай марф къвазва. Чил-цав чуп-чӀулав цифеди кьунва. З. Р. Гьажи Давуд. Генже къеледин кьилел яру эквери цӀарцӀар гана, ахпа кьеле чӀуп-чӀулав г

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛАНВАЛ

    ...иландиз хас амалдарвал. Чи гьакимри авуна чаз иланвал... Ф. Н. Гьажи Давудаз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • САНАГ

    сущ.; и, -а; агар, -агари, -агара са чка. Санаг Гьажи Нуьзуьран, муькуьнагни Кавха Къафаран кӀвал я. Я. Ш. Гьахъ квахьдач.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СЕНФЕНАН

    ...лагьана. - Мус? - Вирибур ксайдалай кьулухъ, сенфенан чкадал. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СИДКЬИ

    ...Риза-Къулиди са гъвечӀи кисе гадарна адал, адани ам цава амаз кьуна. З. Р. Гьажи Давуд. Синонимар: дуьз, гьахълу.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НИЗАМСУЗДАКАЗ

    ...атӀун патал, чапла патан жигъиррай са десте кьушун ракъурна. З. Р. Гьажи Давуд. Синонимар: къайдасуздаказ, низамсузвилелди. Антоним: низамлудаказ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИКЬЛИМ

    ...уьлкве. И ватан я чӀуру икълим, Пашман жеда вунни гуьлуьм... X. Къ Гьажи эфенди.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХАБАРСУЗДАКАЗ

    ...галтуга-галтуг, са яхъ-тамир, са йикъа-йикь гьатна... З. Р. Гьажи Давуд. Тухун чна чи кьушунар абурун винел, хабарсуздаказ гьужум ийин, - лагъана

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАРАГЪЛУДАКАЗ

    ...беглерин чинриз дикьетдалди, маракьлудаказ килигзава.,., З. Р. Гьажи Давуд. Синоним: марагълувилелди.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СЕЛИГЪАВАЛ

    ...тадиз Сурхай хандин винел гьужум авун кӀанзавай. З. Р. Давуд Гьажи. Вичин вилаятра салигъавал хуьн патал герек тир харжар хьурай лагьана, чна адаз

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • САНСУЗ

    ...тарашна, сансуз мал-къара ва хеб-цӀегь гваз Шамахдихъ элкъвена. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХАРЖИ

    ...Вав гва хупӀ дамах, гуьзел яр. С. С. Гуьзел яр. Гьа им лагьайди Гьажи я, Ваз къуллугьун чи буржи я. Манат базардин харжи я... А. Гьажи. Гуьлемет. Се

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БАГЬАЛУ

    ...яр. Булушкаяр тӀимил алукӀ А багъалух заманада. А. Гь. Ахцегь Гьажи ва адан вахт.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • BƏKTAŞİ

    ...чкӀай мусурман тарикъатрикай садан тӀвар; гьа тарикъат арадал гъайи Гьажи Бекташ Велидин тӀварцӀикай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ФЕНДИГАРВИЛЕЛДИ

    ...мирзеди. Белли, гзаф фендигарвилелди кутунвай адет я. З. Р. Гьажи Давуд. Синонимар: ламатӀвилелди, лутувилелди, амалдарвилелди.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НИЗАМЛУДАКАЗ

    ...Ризакъулидиз лагьана; - Кьушунар низамлудаказ кьулухъ чӀугун хъувурай! З. Р. Гьажи Давуд. Е. Агьмедова 30 йисуз Ватандиз низамлудаказ къуллугъна. Л

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СКЬАЛ

    ...касдик, дидедин лайладик къведай ахвар хьиз, муьргуь акатда. З. Р. Гьажи Дауд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯП:

    ...арада гьич садрани тахьай хьтин къизгъин женг кьиле фена. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАГЬИД

    ...алим, гьинва абид, гьинва загьид уьлкведа?! Е. Э. Алкьвадар гьажи Абдуллагь эфенди кьейила.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШАМХАЛ

    ...вичин вах Ханхатун шамхалдин хциз гунал рази хьайиди тушир. З. Р. Гьажи Давуд. 2) ( чӀехи гьарфуналди -Ш) эркекдин хас тӀвар: Шамхал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪУЧЧАГЪ

    ...викӀегь кас, гьахълувал, дуьзвал патал женг чӀугваз гьазур кас. Гьажи Давуд бег, Мулла Нур, Къачагъ Гьасан, КӀири Буба хътин кьуччагъар, Алкьвадар Гь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХАБАРЧИ

    ...агакьардайди. – Акур-такур, ван хьайиди -тахъайди, - лагьана Гьажи Нуьзуьра, чи хуьруьн хабарчи вун я, Хидир. Я. Ш. Гьахъ квахьдач. Синоним: хабар

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НЕЗУЬР

    ...суфатра вичин хци незерар къекъуьрна хьиз лагъана... З. Р. Давуд Гьажи. Абур вири санал вич галайнихъ икӀ шаклу незерралди килигуни, жегьилдик кьала

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БЕДЕЛ

    ...жечир заз вав беделар, Сад кьван ви таяр я лугьуз. Е. Э. Лугьуз Гьажи Чахчах, гада Перлен, Ваз архад бедел хьана хьи. М. А. Вуч хабар я.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИПИЛ

    ...тикьилар. Пагь къурбанд хьуй ви спелар, гьар са чӀар са туьмен я, Гьажи. М. А. Ваз мубаракрай тавхана.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯКЪИНВАЛ

    ...рикӀи ахьтин хиялар твамир, усми, - лагьана Сурхай-ханди. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДЕРИНДАЙ

    ...хайи халкь авай акьалтӀай четин гьал лап дериндай гьиссзавай Гьажи-Давуда. А. Бутаев. Гьажи Давуд ва лезгийрин азад женгер. 3) вири патарихъай

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛИШАНЛАМИШУН

    ...патахъайни, Хан-Мегьамедан разивал авачиз-авачиз чӀехи вах Гьажи Давудан хциз лишанламишна. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЗУЛУМКАР

    ...зулумдикай хкуда лагьана, эмир ганва лугьуз хьанай. А. Бутаев. Гьажи Давуд ва лезгийрин азад женгер.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТУЬМЕН

    ...Камаллу паб. Адаз чна вад виш туьмен пулни багъишзава... З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НИ

    ...Заз эвера. - Къеле Гиреянни Алипашадин гъиле амазма? Тушни? З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЪИЛИКУН

    ...гьакӀни Украинада гужлу къуватар гъиликзавайдакай кхьенвай. З. Р. Гьажи Давуд. Синоним: гъилик авун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МУЬКУЬНАГ

    сущ.: ни, -на муькуь чка. Санаг Гьажи Нуьзуьран, муькуьнагни Кавха Къафаран кӀвал я. Сана ислягьвиликай, гьахъ кьилел акъудуникай ихтилат физва, муь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЬАРАМХАНА

    ...тавхана. Бубадин гьарамхана галайнихъ ракъурай лукӀ хтана. 3. Р. Гьажи Давуд. Адан гьарамханада са виш гуьзел авай. А. А. Пад хьайи рагъ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РУЬГЬЛАМИШ:

    ...кьушун къвезвайди акур худатвияр мадни руьгьламиш хьана. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УТАГЪ

    ...хьиз атӀузва. Амма ханар ацукьнавай утагъда чими я. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХАНЗАДА

    ...дишегьлийрикай вирибурукай адав кьве хупӀ нек хъваз туна. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ФЕНДИГАРВАЛ

    ...Душмандин и фендигарвили Надир хандин ивидал звал гъана. З. Р. Гьажи Давуд. Гуьгъуьнлай гьа патарай атай са савдагарди Надир-шагьдиз гьа хуьруьн а

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАГЪУЛ

    ...мана машгьурди, лайихлуди, ихтиярар гъиле авайди я. З. Р. Гьажи Давуд. - * магъул чӀал сущ. магъулар рахадай чӀал. - Заз магьул чӀал чида, - лагьа

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СУЬННИ

    ...Им - вич ~уьмуьрлух Ирандин душман я лагьай чӀал жезва. З. Р. Гьажи Давуд.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МЕСЛЯТЧИ

    ...залайни, квелайни и зи меслятчи мирзе Кафидиз хъсандиз чизва. З. Р. Гьажи Давуд. 2) акси кьве пад баришугь хъийидайди.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АСИВАЛ

    ...Аллагьди гайи лукӀ я, Чи асивал пара я хьи... Е. Э. Алкьвадар гьажи Абдуллагь эфенди кьейила. Уьмуьр асивиле фена, чилин кӀаник гьикӀ акатда? Е. Э.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧЕТИНВИЛЕЛДИ

    ...дестеяр Генжедин мукьув гвай Килиса хуьруьн патав акъвазна. З. Р. Гьажи Давуд. Синонимар: азабдалди, четиндаказ, четиндиз, четинз. Антонимар: регьят

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • QAJIMAX

    I (Qazax) əyilmək. – Öyün orta kərəni qajıyıf II (Tovuz) höcətləşmək. – Ə:, nə qajıyırsaη, gərəx’ sən deyən ola?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QA:CIMAX

    (Şəki, Zəngilan) bax qacımağ. – Əyağım qa:cımışdı, ovdum, düzəldi (Şəki); – Sağ qıçım qa:cıyıb (Zəngilan)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QACIMAĞ

    (Biləsuvar, Yardımlı) qıc olmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QACINMAQ

    f. Qollarını geriyə qanıraraq, döşü qabağa verib dərin nəfəs almaq; gərnəşmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QACINMA

    “Qacınmaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QACIMAQ

    f. Quruyaraq yığışmaq, bürüşmək (yaş ağac və s.)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QACIMA

    “Qacımaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Qazı-qazı
Qazı-qazı – Qədim tarixə malik Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şərur, Şahbuz və Kəngərli rayonlarında ən çox yayılmış və sevimli oyunlar sırasına daxildir. Sinələri səviyyəsində əlləri ilə bir-birindən tutaraq sıraya düzülən kişilərdən ibarət bu yallı dəstəsinin önündə əlində çubuq tutan yallıbaşı, sıranın sonunda isə ayaqçı durur. Yallıbaşının və ayaqçının əllərindəki çubuq "Günahkarı" cəzalandırmaq üçündür. İfaçılar bu rəqsi lovğalıqla "qazılana-qazılana" ifa edirlər. Asta, orta və iti hissələrdən ibarət yallıda yallıbaşının etdiyi hərəkəti yallının ifaçıları da təkrar etməlidir. Əks təqdirdə hərəkətləri yerinə yetirməyən ifaçı çubuqla cəzalandırılır.
Qali
Qali (gürc. გალი, rus. Га́ли) və ya Qal (abx. Гал) – Gürcüstan Respublikasının Abxaziya Muxtar Respublikasının Qali bələdiyyəsində (qismən tanınmış Abxaziya Respublikasının Qali rayonu) şəhər. == Tarixi == Müasir Qali ərazisi orta əsrlərdə Abxaziyada mövcud olmuş Samurzakan knyazlığının tərkibində idi.. Yerli tarixşünas Konstantin Maçavariani bu ərazi barədə yazmışdır: 1990-cı illərin əvvəllərində Qali şəhəri Gürcüstan-Abxaziya münaqişəsinin mərkəzində idi. == Əhali == 1989-cu ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına əsasən şəhərin əhalisi 15,763 nəfər ibarət idi. Bunların 93,3%-i gürcü (meqrellər), 3,2%-i rus, 1,6%-i abxaz idi. 2003-cü ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına əsasən şəhərin əhalisi yalnız 7,169 nəfərdən ibarət idi. Əhalinin kəskin şəkildə azalmasının səbəbi Abxaziya müharibəsi zamanı və sonrası Abxaziyada gürcülərə qarşı olan etnik təmizləmə və digər demoqrafik dəyişikliklərdir.
Qami
Qami (erm. Քամի; azərb. Külək‎) — Ermənistanın 2018 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı.Sevak Xanağyan "Qami" mahnısı ilə Ermənistanı Portuqaliyanın paytaxtı Lissabonda keçirilən Avroviziya 2018-də təmsil etmişdir. Mahnı ifaçı Sevak Xanağyan və eyni zamanda Anna Danielyan və Viktoriya Maloyan tərəfindən bəstələnmişdir.
Qapı
Qapı —Girib-çıxmaq üçün evin, yaxud barının və s.-nin divarında açıq yer, deşik, habelə bu deşiyi qapamaq üçün taxtadan, dəmirdən və s.-dən düzəldilən qurğu. Qapılar əsasən obyektin daxili təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün istifadə edilir. == Etimologiyası == "Qapı" sözünün ilkin forması, tarixən Göytürk xaqanlığının dilinə, yəni Qədim türk dilinə təsadüf edir. Göytürkçə səslənişi "Kapuğ"dur. Bu söz Azərbaycan dilində iki formada hələ də yaşayır. "Qapı" və "qabığ". Bunu daha yaxşı anlamaq üçün, belə bir mülahizə yürütmək olar: Necə ki, meyvənin "qabığını" açmadan onu yeyə bilməzsən, eyniylə evində "qabığını" açmadan içəri daxil ola bilməzsən. Bir müddət sonra öz tələffüz şəklini yavaş -yavaş itirməyə başlayıb bu söz, lakin bir çox dildə o sözün öz quruluşunu necə dəyişdiyi aydın olur. "Kapuğ" Macar dilində "Kapu" şəklində, yəni son hərfinin düşməsi şəklində, Türk dilində "Kapı" şəklində, yəni son hərfin dəyişilməsiylə və Azərbaycan dilində isə "Qapı" şəklində səsləndirilməyə davam edir.
Qari
Qari (ing. Gary) - Amerika Birləşmiş Ştatları İndiana vilayətində, Şikaqo, İllinoysun 40 km aşağısında yerləşən şəhər. Qari İndiana Dünyası Milli Parkına bitişikdir və Miçiqan gölünün cənubu ilə həmsərhəddir. Şəhərə Birləşmiş Ştatlar Polad Korporasiyasının qurucu sədri olan vəkil Elbert Henri Qarinin adı verilmişdir. Şəhər böyük polad dəyirmanları ilə və Cekson 5 musiqi qrupunun doğulduğu yer kimi tanınır.Əhalisinə görə İndiana ştatının doqquzuncu, İndiana vilayətinin ikinci böyük şəhəri olan Qarinin əhalisi 2010-cu il siyahıyaalınmasında 80,294 nəfər olmuşdu. 1920-ci illərdən 1960-cı illərin ortalarına qədər inkişaf edən polad sənayesinə görə çiçəklənən bir şəhər idi, ancaq xarici rəqabət və polad sənayesinin yenidən qurulması bölgənin çökməsi və özünün əvvəlki əhəmiyyətinin itirməsi ilə nəticələndi. 1960-cı illərin sonlarından bəri Qari 1960-cı ildəki 178.320 nəfər əhalisinin 55 faizinin şəhərdən köçməsiylə, əsas əhalisini itirmişdir. Şəhər çoxlu Rust Kəmər şəhəri, işsizlik, çürüyən infrastruktur və aşağı savadlılıq və təhsil səviyyələri də daxil olmaqla müxtəlif çətinliklərlə üzləşir. Şəhərdəki bütün evlərin üçdə birinin boş və ya tərk edildiyi təxmin edilir.
Qazı
Qazı (ər. "qazi") — hökmdar tərəfindən (əvvəlcə: xəlifə) təyin olunmuş və şəriət əsasında ədaləti bərqərar edən müsəlman məmur-hakimi. Orta çağ dövlətlərində məhkəmə sistemi qazı deliyən dini hakimlərin əlində idi. Dövlətin əyalət, vilayət, qəza, mahal və paytaxtında divanbəyi tərəfindən təyin olunmuş qazı var idi. Qazılar şəriət qanunları əsasında hüquqi işlər aparırdılar. Onlar əsasən dini işlərə, irsi, ailə və məişət məsələlərinə baxırdılar. Baxdıqları məsələlərin ayrıntıları: 1. Məzhəb və ruhanilik 2. Evlənmə və boşanma 3. Küsmüş qohumları barışdırmaq 4.
Qıjı
Ayıdöşəyi (lat. Dryopteris) Qıjının bir çox növlərindən gülçülükdə istifadə olunur. Erkək qıjı (Dryopteris filix-mas)- açıq sahələrdə yaxşı bitir, Vel (Pteridium aquilinum) bizim planetin ən qədim bitkilərindəndir, Braun cərgəvari (Polystichum braunii) yabanı halda Rusiyanın orta zolağında bitir. Pəncəşəkilli baldırıqara (Adiantum pedatum), skolopendra-şəkilli çalovcuq (Phyllitis scolopendrium) qıraqları dalğavari yarpaqlı bitkidir. Qıjının zəif inkişaf etmiş kök sistemindən ağacların gövdələrinin dekorasiyasında istifadə edilir. Qıjı sporlarla çoxalır. Sporları il ərzində torflu dibçəklərə əkmək olar. Dibçəkləri şüşə ilə örtmək lazımdır. Qıjını kökümsov gövdənin bölünməsi ilə də çoxaltmaq mümkündür. Azərbaycanda erkək qıjı və venera saçlı baldırıqaradan gülçülükdə uğurla istifadə olunur.
Qazi
Qazi və ya Veteran — lat. veteranus < vetus – qoca, sınanmış, qoca əsgər.
Ajax gayi
Yalançı nərgizgülü (lat. Narcissus pseudonarcissus) - nərgizgülü cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Ajax breviflos Haw. Ajax cambricus Haw. Ajax capax M.Roem. Ajax cernuus Haw. Ajax cuneifolius Haw. Ajax fenestralis Gray Ajax festalis (Salisb.) Salisb. Ajax festalis var. plenissimus Haw.
Ala qapı
Ala qapı Ərdəbil şəhərinin qədim altı məhəlləsindən biridir. Şeyx Səfi kompleksi bu məhəllədə yerləşibdir.
Ali Qapı
Ali Qapı (azərb. Yüksək Qapı‎; fars. عالی‌قاپو‎:, Ali Kapu) hal-hazırda İranın İsfahan şəhərində yerləşən Səfəvilər dövrünə aid saraydır. Dünyanın ən böyük meydanlarından biri olan Nəqşi Cahan meydanının qərbində yerləşir. Bu saray qırx səkkiz metr hündürlükdə, 6 mərtəbəlidir.Mərasim yeri olan Ali Qapı, kompleksin qapalı quruluşu ilə meydanın ictimailiyi arasında simvolik keçid rolunu oynayırdı. Ali Qapının bir hissəsi olduğu Dövlətxana Saray Kompleksi bir-birinə bağlı olan və müxtəlif funksiyalar üçün istifadə edilən çoxlu binalardan ibarət idi. Bu kompleksin tikintisinə I Şah Abbasın dövründə başlanmışdır; Şah Səfi dövründə yeni bölmələr əlavə edilmiş və bütün tikinti II Şah Abbas tərəfindən sona çatıdırlmışdır. Kompleks dövlətxanə, hərəmxana, dəftərxana, səfirlərin qəbul olunduğu Talar-e Tavile adlı kiçik pavilyon və Ali Qapı Sarayı da daxil olmaqla bir sıra binadan ibarətidi. Səfəvi saraylarının ən fərqləndirici xüsusiyyətlərindən biri də odur ki, onların ətraflarında qalın divarlar və ya qalalar olmur. Görünürlük və açıqlıq Səfəvi şahlarının və dövlətin təmsil olunduğu saray memarlığının səciyyəvi xüsusiyyətləri idi.
Alyaska qazı
Alyaska qazı (lat. Anser canagicus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qaz (quş) cinsinə aid heyvan növü.
Battal Qazi
Bəttal Qazi (690, Malatya – 740) — Xalq qəhrəmanı. == Həyatı == Bəttal Qazi və ya Seyid Bəttal Qazi, VIII əsrdə yaşadığı təxmin edilən və haqqında müxtəlif inanclar buraxmış bir xalq qəhrəmanıdır. Malatya Sərdarı Hüseyn Qazinin oğludur. Anası Səidə Xatun türk əsllidir. Bəttal Qazi Malatyada doğulmuşdur. Doğulduğu və yaşadığı evin yeri hələ də mövcuddur. xarabalıq halında qorunur. Uzun illər xalqa yemək paylanan xeyriyyə yeri kimi istifadə olunmuşdur. Haqqında Övliya Çələbinin Səyahətnamə əsərində bəhs edilmişdir. Malatyada doğulduğu yerə öz adı verilmişdir.
Bəttal Qazi
Bəttal Qazi (690, Malatya – 740) — Xalq qəhrəmanı. == Həyatı == Bəttal Qazi və ya Seyid Bəttal Qazi, VIII əsrdə yaşadığı təxmin edilən və haqqında müxtəlif inanclar buraxmış bir xalq qəhrəmanıdır. Malatya Sərdarı Hüseyn Qazinin oğludur. Anası Səidə Xatun türk əsllidir. Bəttal Qazi Malatyada doğulmuşdur. Doğulduğu və yaşadığı evin yeri hələ də mövcuddur. xarabalıq halında qorunur. Uzun illər xalqa yemək paylanan xeyriyyə yeri kimi istifadə olunmuşdur. Haqqında Övliya Çələbinin Səyahətnamə əsərində bəhs edilmişdir. Malatyada doğulduğu yerə öz adı verilmişdir.
Danişmənd qazi
Danışmənd qazi (1071–1104) — Səlcuqlu bəyi, Danişməndlilər sülaləsinin banisi. == Həyatı == Lakin türk hökmdarlarmın humanist və ədalətli idarəçiliyinə rəğmən ermənilər zaman-zaman türklərə qarşı xəyanətdən və savaşmaqdan geri qalmamışlar. "Danişməndnamə", Niksan mühasirəyə alan türk əsgərlərinə qarşı vuruşan xristianlar arasında çoxlu sayda ermənilərin olduğunu yazır. Anadolu bölgəsi xaçlılara məzar olduqdan sonra Gümüş Təgin Qazi Əhməd Danişmənd erməni hakimi Qabrielə mək-tub yazaraq Malatyanı təslim verməsini istədi. Lakin Qabriel bu təklifi rədd edərək Malatya qalasmı daha da möhkəmlən-dirdi. Qaladakı ermənilər və suriyalılar Qabrielin zülmündən cana doymuşdular. Malatya əhalisi istəyirdi ki, burada Bizansdan asılı olan Qabrielin idarəçiliyi əvəzinə türklərin ədalətli hakimiyyəti bərqərar olsun. Erməni hakim Qabriel aclıq və qıtlığa çarə qılmaq əvə-zinə xalqa daha çox zülm edir, hətta keşişləri belə öldürür-dü. Bütün bunlarm nəticəsində Malatya əhalisi üsyan qaldı-raraq şəhərin qapılarmı səlcuq türklərinin üzünə açdılar.1101-ci ildə şəhərə daxil olan türk əsgərləri kimsənin malı-na əl vurmadılar. Danişmənd Əhməd Qazi dərhal başqa yer-lərdən taxıl gətirdib erməni və suriyalılara paylatdırdı.
Danışmənd qazi
Danışmənd qazi (1071–1104) — Səlcuqlu bəyi, Danişməndlilər sülaləsinin banisi. == Həyatı == Lakin türk hökmdarlarmın humanist və ədalətli idarəçiliyinə rəğmən ermənilər zaman-zaman türklərə qarşı xəyanətdən və savaşmaqdan geri qalmamışlar. "Danişməndnamə", Niksan mühasirəyə alan türk əsgərlərinə qarşı vuruşan xristianlar arasında çoxlu sayda ermənilərin olduğunu yazır. Anadolu bölgəsi xaçlılara məzar olduqdan sonra Gümüş Təgin Qazi Əhməd Danişmənd erməni hakimi Qabrielə mək-tub yazaraq Malatyanı təslim verməsini istədi. Lakin Qabriel bu təklifi rədd edərək Malatya qalasmı daha da möhkəmlən-dirdi. Qaladakı ermənilər və suriyalılar Qabrielin zülmündən cana doymuşdular. Malatya əhalisi istəyirdi ki, burada Bizansdan asılı olan Qabrielin idarəçiliyi əvəzinə türklərin ədalətli hakimiyyəti bərqərar olsun. Erməni hakim Qabriel aclıq və qıtlığa çarə qılmaq əvə-zinə xalqa daha çox zülm edir, hətta keşişləri belə öldürür-dü. Bütün bunlarm nəticəsində Malatya əhalisi üsyan qaldı-raraq şəhərin qapılarmı səlcuq türklərinin üzünə açdılar.1101-ci ildə şəhərə daxil olan türk əsgərləri kimsənin malı-na əl vurmadılar. Danişmənd Əhməd Qazi dərhal başqa yer-lərdən taxıl gətirdib erməni və suriyalılara paylatdırdı.
Dağ qazı
Dağ qazı (lat. Anser indicus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qaz (quş) cinsinə aid heyvan növü. == Xüsusiyyətləri == Çox vaxt onu ayrıca Eulabeia cinsinə aid edirlər. Bədən quruluşu qəşəngdir Uzunluğu 70–76 sm, kütləsi 1,9–3,2 kq olur. Boynu uzun və nazik, dimdiyi kiçikdir. Lələkləri qonurumtul-bozdur; açıq rəngli bədəninin yanlarında tünd zolaqlar var; başı, boynunun yanları, qarıncığı, quy ruğunun altı və üstü ağdır; təpəsində və peysərində eninə qonurumtul-qara zolaqlar var. Dimdiyi sarı, burunüstü sümüyü və burun dəlikləri qara, ayaqları narıncıdır. Orta və Mərkəzi Asiya dağla rın da, Cənub-Şərqi Altaydan Qərbi Mancuriyaya qədər, cənuba doğru Pamirə, Ladakx və Tibetə qədər məskunlaşmışdır. Dağ göllərinin sahillərində və onlara yaxın, 1000 m-dən 5000 m-ədək yüksəklikdə yerləşən çay vadilərində, həmçinin sarların və çalağanların yuvalarını tuta raq qayalarda, yaxud ağaclarda koloniyalarla yuvalayır. Hindistanın şimalında, Banqladeşdə və Myanmada qışlayır; Himalay dağları üzərindən, 9000 m-ədək yüksəklikdə uçub keçirlər.
Döner qapı
Döner qapı (ing. Revolving door) — tipik olaraq üç və ya dörd qapıdan ibarət olan və mərkəzi bir çubuğa yapışdırılan və silindrik bir kamerada şaquli bir ox ətrafında dönən bir qapı növüdür. Döner qapılar enerji qənaətlidir və binanın istilik və ya soyutma itkisini azaldır.
Elflərin qanı
Elflərin qanı (pol. Krew elfów) — Polşa yazıçısı Andjey Sapkovskinin fentezi janrında yazdığı, "Cadugər Saqası"ndan olan ilk romandır. Roman ilk dəfə 1994-cü ildə Polşada çap edilmişdir. Əsərdəki hadisələr ümumi qəhrəman cadugər Riviyalı Geraltın iştirakı ilə birləşdirilən "Sonuncu arzu" və "Qismət qılıncı" hekayələr toplularında baş verən hadisələrin davamıdır. Roman, Polşada Yanuş Zeydel Ədəbiyyat mükafatına, Böyük Britaniyada isə Devid Gemmel Fentezi mükafatına layiq görülmüşdür. Əsərin ingiliscə tərcüməsi Böyük Britaniyada 2008-ci ildə (Gollancz nəşriyyatı tərəfindən), ABŞ-də isə 2009-cu ildə (Orbit nəşriyyatı tərəfindən) çap edilmişdir. == Məzmunu == Kitabdakı hadisələrin başlamasından təxminən bir il əvvəl Nilfqaard imperiyası Sintraya hücum edir. Ölümcül yaralanmış kraliça Kalante intihar edir, onun Siri adlandırılan nəvəsi Sirilla isə alovlar içində olan şəhərdən qaçır. Nilfqaard imperatoru Emqır var Emreys Sirinin tapılması üçün ,casuslarını qitənin dörd bir tərəfinə göndərir. Emqır bilir ki, bu balaca qız yalnız krallığın varisi olduğuna görə yox, həm də elflərin qanını daşıdığına və sehr potensialına görə böyük əhəmiyyət daşıyır.
Erkək qıjı
Erkək ayıdöşəyi (lat. Dryopteris filix-mas (L.) Schott ) - ayıdöşəyi cinsinə aid bitki növü. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 20-100(140) sm olan çoxillik bitkidir. Qısa, yoğun kökümsovu köhnə saplaqların qalıqları ilə əhatə olunmuşdur. Uzunluğu 100 sm qədər olan uzunsov elliptik formalı yarpaqları ikiqat lələkvaridir, yarpaq ayası saplağından uzundur. Sporları oval tumurcuqvari, pipikcikli və ziyilciklidir.Çoxillik sporlu bitkidir. Kök üstündə olan iri yarpaqlarının uzunluğu 1-2 m-ə çatır. Yerüstü gövdəsi yoxdur. Kökümsovu möhkəm, çəpinə qalxan və ya üfiqi, saplaqlı köhnə (keçən ilki) yarpaqlara malikdir. Kökləri incə, zərif, azbudaqlanan, sərt, qonurumtul seyrək kökümsovdan ibarətdir.
Gazi Universiteti
Qazi Universiteti (türk. Gazi Üniversitesi) — Türkiyənin Ankara şəhərində fəaliyyət göstərən ali təhsil müəssisəsi. Əsası 1926-cı ildə qoyulmuşdur.
Gümüş qıjı
Gümüş qıjı(lat. Cyathea dealbata)-Qıjı cinsinə aid bitki növü. Ağacın yüksəkliyi 10 m qədər yetişər. Gümüş qıjının yarpağı, Yeni Zelandiyanın Milli Gülü dür.
Karbon qazı
Karbon qazı CO2 ,karbon(IV) oksid, karbon dioksid. == Fiziki xassələri == Rəngsiz, iysiz qazdır. Havadan ağırdır. Yanmır və yanmanın qarşısını alır. Atmosfer təzyiqdə -78,5 °C-dən aşağı temperaturda karbon qazı mayeləşmədən birbaşa bərk hala keçir. Ona görə də "quru buz" adlanır. == Alınması == === Sənayedə: === Təbii mineralların parçalanmasından:CaCO3 □(→┴t ) CaO + CO2 Təbii qazın yandırılmasından:CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O Laboratoriyada karbonat turşusunun duzlarına qüvvətli turşularla təsir etməklə alınırNa2CO3 + 2HCl → 2NaCl + CO2 + H2O == Kimyəvi xassələri == CO2 − karbonat turşusunun anhidrididir. Turşu oksidlərinin ümumi xassələrini göstərir: CO2+ H2O↔ H2CO3 Na2O + CO2→Na2CO3 2NaOH + CO2 → Na2CO3 H2OKarbon qazını əhəng suyu ilə təyin edirlər: Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 +H2OKarbon qazı ammonyakla karbamid əmələ gətirir: CO2 + 2NH3 □(→┴t ) CO(NH2)2 + H2OOksidləşdirici kimi kömür və magneziumla reaksiyaya daxil olur: CO2 + C □(→┴t ) 2CO CO2 + 2Mg □(→┴t ) 2 MgO + CTəbiətdə bitkilərin yaşıl yarpaqlarında(xlorofildə) fermentlərin iştirakı ilə havada olan karbon qazı və torpaqdan udulmuş su hesabına fotosintez prosesi gedir, qlükoza sintez olunur: 6CO2 + 6 H2O □(→┴hϑ ) C6H12O6 + 6O2 == Toksikliyi == Zəhərli qaz deyil, amma havada karbon qazının normadan çox olması orqanizmə zəhərləyici təsir göstərərək hipoksiyaya səbəb olur.Tərkibində 1,5-3% CO2 olan hava ilə uzun müddət ( bir neçə gün) nəfəs aldıqda qusma və başgicəllənmə başlayır, CO2 6%-dən çox olduqda isə ürəyin fəaliyyəti zəifləyir və həyat üçün təhlükəli vəziyyət yaranır.. == Tətbiqi == Karbon qazı soda, qazlı içkilərin, karbamidin, yuyucu vasitələrin istehsalında, quru buzun alınmasında istifadə olunur. Həmçinin neftin çıxarılmasında, pensilin istehsalında, mədənlərdə partlayıcı maddələrin soyudulmasında, yanğının söndürülməsində tətbiq olunur.
Kömür qazı
Kömür qazı, şəhərlərdə istilik və işıqlandırma məqsədləri üçün istifadə edilən kömürdən Əldə edilən qaz yanacağıdır. Kömür qazı "Kömür Qazı Zavodu" və ya Qazxana adlandırılan istehsal və ya depolama müəssisələrində istehsal olunur. Onun tərkibi istehsalında istifadə edilən üsula görə dəyişir, lakin adətən hidrogen, karbon monoksit, metan və uçucu karbohidrogenlər kimi kalorili qazlardan və az miqdarda da karbon qazı və azot kimi kalorisiz qazlardan ibarətdir.
Küpəgirən qarı
Küpəgirən qarı — Azərbaycan nağıllarındakı personajlardan biri. Küpəgirən qarı nağılların mənfi obrazlarındandır. Evlər yıxan, fitnə-fəsad quran, cilddən-cildə girən, ovsunlu, məharətli, bədəməldir. Bir anlığa gözəllər gözəli də ola bilir, mələklər mələyi də, göyə də qalxa bilir, yerə də enə bilir, ancaq eybəcərliyinə dov gələ bilmir, üst dodağı göy süpürür, alt dodağı yer, bədheybətdir. Yuxuda onu görürsən əgər, Küpəgirən səni qazana atıb qaynadır ki, bişirib yesin! Qışqırırsan, tanış bəzilərini köməyə çağırırsan, amma səsin çıxmır. O qazandan çıxmaq istəyirsən, lakin Küpəgirən qarı süpürgəsi ilə başından vurur. Təzədən qazana girirsən! Neyləməlisən? Əlbəttə ki yuxudan oyanmalısan!
Əjdaha qanı ağacı
Əjdahan qanı ağacı və ya Dracaena cinnabar – Ərəb dənizində yerləşən Yəmənin bir hissəsi olan Sokotra arxipelaqına mənsub əjdaha ağacıdır. Ağacların çıxardığı qırmızı şərbətin qan kimi rənginə görə adını almışdır. == Haqqında == Bu Əjdaha qanı ağacı aşağıdan baxanda göbələk şəklinə bənzəyir. Bu nadir ağacı görmək istəyirsinizsə, Yəmənə səyahət etməli, gəmi icarəyə götürməli və Sokotra adasını ziyarət etməli olacaqsınız. Bu ağacın şirəsi qan kimi qırmızıdır və bu ağac bütün dünyada Yəmən sahillərində yalnız bir adada rast gəlinir. == Taksonomiya == D. cinnabar-in ilk təsviri 1835-ci ildə Şərqi Hindistan şirkətindən leytenant Uellstedin başçılıq etdiyi Sokotrada aparılan tədqiqat zamanı verilmişdir. O, ilk dəfə Pterocarpus draco adlandırılmışdır, lakin 1880-ci ildə Şotland botanisti İsaak Bayley Balfour növlərin rəsmi təsvirini vermişdir. və onu Dracaena cinnabar olaraq dəyişdirdi. 60–100 Dracaena növündən D. cinnabar ağac kimi böyüyən yalnız altı növdən biridir. == Biologiya == Əjdaha qanı ağacı adətən çiçəklərini mart ayında verir, baxmayaraq ki, çiçəkləmə yeri ilə fərqlənir.
Xan bağı (Bakı)
Xan bağı - İçərişəhərdə yerləşən və Bakı xan sarayı kompleksinin tərkibində olan tarixi bağdır. Xan bağı sarayın birinci həyətinə, xan ailəsinə məxsus evin qarşısında yerləşir. Bağın mərkəzində kiçik hovuz yerləşir. Həmçinin bağ ərazisində ovdan və təndir vardır. Park ərazisində Azərbaycan florasının ayrılmaz ünsürləri olan Eldar şamı, çinar, sərv, ağcaqayın və digər ağaclar saxlanılmış, əlavə olaraq isə müvafiq sahədə gümüşvari küknar, ağ akasiya, leylan sərvi, adi yasəmən, Şərq tuyası, müxtəlif qızılgül kolları vardır. 2018-ci ildən Bakı xan sarayı kompleksi ərazisində bərpa və yenidənqurma işlərinə start verilmişdir. == Tarixi == Bakı xan sarayı şəhərin qədim nüvəsi olan İçərişəhərdə tikilmişdi. Kompleksin inşasına 1754-cü ildə Əbdülrəhim bəy və Mehdiqulu bəyin sifarişi ilə başlanılmışdır. Kompleksin ilk tikililəri Böyük Qala küçəsi boyunca tikilmiş, sonrakı yüzillik ərzində, yəni XIX əsrin sonlarına kimi həyət istiqamətində də tikililərin sayı artırılmışdır. Azərbaycanın SSRİ tərkibinə qatılmasına kimi sarayın birinci həyətində bulaqlar və bağ mövcud idi.
Yapon bağı (Bakı)
Yapon bağı — Azərbaycanın Bakı şəhərində, Xətai rayonunun Heydər Əliyev parkında yerləşən yapon üslubunda bağ. == Tarixi == Azərbaycanda ilk yapon bağı 2009-cu ilin oktyabrında İsmayıllı rayonunda tikilmişdir. Açılış mərasimində prezident İlham Əliyev iştirak etmişdir.Bakıda yapon bağının salınması barədə qərar 2014-cü ildə verilmişdir. Tikinti işləri isə 2015-ci ilin fevralında başlamışdır. Tikintidə Yaponiyadan gəlmiş 11 nəfər mütəxəssis çalışmışdır. Bağın açılışı 15 oktyabr 2015-ci ildə baş tutmuşdur. Açılış mərasimində Xətai Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Razim Məmmədov, Yaponiyanın Azərbaycandakı Fövqəladə və Səlahiyyətli səfiri Tsuquo Takahaşi, Azərbaycan Respublikası Prezident Administrasiyasının məsul əməkdaşı Tağı Tağıyev, Yapon bağları və parklarının salınması və dizaynı üzrə ixtisaslaşmış "Kosugi Zohen" şirkətinin prezidenti Saki Kosuqi və rayon sakinləri, səlahiyyətli şəxslər iştirak ediblər. == Xüsusiyyətlər == Parkda qədim Yaponiya mədəniyyətini, folklorunu və milli ornamentlərini əks etdirən atributlar, torii quraşdırılıb, İtaliyanın Pistoya şəhərindən gətirilmiş sakura, aser, şam ağacı və digər yapon mənşəli ağac və gül kolları əkilib. Xızı rayonundan gətirilən təbii qaya və çay daşlarından şəlalə kompleksi yaradılıb, eləcə də oturacaqlar quraşdırılıb.