Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • КАЛОША

    калуш. ♦ сесть в калошу ламралай аватай хьиз хьун, кар кьиле тефин, кутуг тавур гьалда гьатун; посадить в калошу ламралай аватай хьиз тун, кутуг т

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • калоши

    ...калоша, -и; ж.); устар. см. тж. калошный = галоши Снять калоши. Ботинки без калош. - посадить в калошу кого-л - сесть в калошу

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • калуш

    галоша, калоша : чин алай калушар - закрытые галоши (носятся без туфель, ботинок).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГАЛОША

    см. калоша.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЛОШИ

    мн. (ед. калоша ж) qaloş; ◊ сесть в калошу dan. biabır olmaq; посадить в калошу (кого-н.) dan. biabır etmək, gülünc vəziyyətə salmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КОЛОША

    ж tex. hər dəfədə domna peçinə atılan müəyyən miqdar filiz və yanacaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KALAFA

    çökək — çuxur

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • KALAFA

    ...Böyük Qarakilsə) xaraba, uçub-dağılmış yer. – Kəndin qırağında kalafa çoxdu (Böyük Qarakilsə) IV (İmişli, İsmayıllı, Kürdəmir, Mingəçevir, Oğuz, Şəmk

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KALAPA

    kalapa qoymax: (Meğri) məhv etmək, korlamaq. – Diyriymi Əşənin əcar comuşu, çər dəymiş, kalapa qoydu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KALAVA

    (Əli Bayramlı) dərə. – Dağın ətəklərinnən başlanan kalava dəmir yol xəttinə kimi uzanırdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KALAVA

    сущ. диал. лощина, ложбина

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KALAFA

    KALAFA – DÜZ Qaralır daxmanın kalafa yeri; Dəstə şərqisilə çəkilir geri (S.Vurğun); Onlar dərin bir həyəcanla düzə sarı baxırdılar (M.Hüseyn).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • KALAFA

    kalafa bax 1. çuxur 1; 2. xarabalıq 1

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • KƏLİSA

    kəlisa bax kilsə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • КОЛОТЬСЯ

    несов. 1. регьятдиз хун, хаз хьун. 2. акьахун (цаз, раб). 3. см. колоть 1, 2. 5- манайра

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KALAFA

    i. 1. (xarabalıq) ruin; 2. (divarda iri dəlik) hole, gap; 3. (iri oyuq, çuxur) pit

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KƏLİSA

    ə. kilsə

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • КУЛИСА

    кулиса (1. театрда сегьнедин къвалан декорация. 2. мн. пер. актѐрар, актѐррин ара). ♦ за кулисами 1) сегьнедин далу пата; 2) пер. чинеба, далдайрик

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KALAFA

    ...старого дома 2. большое отверстие, дыра, выемка 3. диал. колодец ◊ bir kalafa sümükdür живые мощи (об очень худом человеке), одни кости

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • КОЛОСС

    1. гзаф зурба статуя, зурба дестек (инсандин кIалуб авай). 2. пер. гзаф зурбади (гьар вуч хьайитIани гзаф зурба са шей); гзаф зурба кас

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КОЛОДА

    1. гирдим; куьтуьк. 2. лат (булахдик жедай, малари яд хъвадай). 3. къугъвадай чарарин (картарин) туп

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЛЯКСА

    чернилдин стIал, леке (чарчел аватай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЯТЬСЯ

    несов. 1. тахсир (гъалатI) хиве кьун. 2. пашманвал авун (тахсир хиве кьуна)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАШИЦА

    1. хапIа. 2. лемкье (жими палчух ва мсб)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЛОРИЯ

    калория (чимивилин кьадардин уьлчме; са кьадар -са грамм ва я килограмм цин чимивал са градусдин виниз хкажун патал герек тир чимивилин кьадар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЛИНА

    мн. нет 1. чIухлумпIрин ттар-кул. 2. чIухлумпIар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЛЕКА

    м и ж 1. шикеста, набут (бедендик са нукьсанвал, месела, чилахъвал, кьецIивал, кIвач квачирвал квай кас)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KALAFA

    проем, пробоина, большое отверстие, дырище, большая яма, грот, развалина

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏLİSA

    bax kilsə. Harda olsan, dövlətididarın olsun cilvəgər; Arifə məqsəd nə məscid, nə kəlisadır, qərəz. S

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KALAVA

    is. məh. Dərə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KALAFA

    ...deşik (divarda və s.-də); iri çuxur, oyuq. Qaralır daxmanın kalafa yeri; Dəstə şərqisilə çəkilir geri. S.Vurğun. 3. məh. Quyu. ◊ Bir kalafa sümükdür

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • резин

    резина : резиндин калушар - резиновые калоши; см. тж. жир.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • QALOŞ

    I сущ. галоша, галоши. Uşaq qaloşu детские галоши, qaloşlarını çıxartmaq снять галоши II прил. галошный. Qaloş sexi галошный цех, qaloş qəlibi галошны

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • dalaşa-dalaşa

    dalaşa-dalaşa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • çalışa-çalışa

    çalışa-çalışa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • TALAŞA

    ...yandırırıx (Ağdaş); – Bir az talaşa gəti ocağa at (Oğuz); – Bir-iki talaşa qopar, ocax qalıyacağam (Kürdəmir); – O talaşadan at sımavara, qaynasın (S

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ПОЛОСА

    1. зул; полоса железа ракьун зул (яргъи чIук); песчаная полоса берега гьуьлуьн къерехдин къумлух зул. 2. гуьтIуь яргъи чIук; шуькIуь яргъи гел; шуькIу

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАЛИЦА

    ист. чумахъ, кьилихъ кIаш галай залан лаш (куьгьне девирдин яракь)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАЛОСТЬ

    ж 1. тIимилвал, гъвечIивал. 2. тIимилди, са тIимил, жизви; жизви шей; гъвечIи шей; тIимил шей (кар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЖАЛОСТЬ

    ...регьим, язух атун; из жалости язухдай. 2. гьайиф, пашманвал; какая жалость! лап гьайиф! пагь, гьайиф!

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЖАЛОБА

    1. шикаят, арза; подать жалобу арза гун. 2. арза, шел-хвал; жалобы на одиночество вичин ялгъузвилелай шел-хвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЛОСА

    zolağ, zol, şırım, iz, rayon, sahə, zona, məntəqə, təkər, dövr, vaxt, çağ, səhifə, əhval

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МАЛОСТЬ

    1. Əhəmiyyətsizlik, azlıq; 2. Əhəmiyyətsiz şey, boş şey; 3. Azacıq, bir az

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЖАЛОСТЬ

    1. Rəhm, şəfqət, mərhəmət; 2. Qəm, kədər, qüssə; 3. Təəssüf

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЖАЛОБА

    1. Şikayət, giley; 2. Ahnalə, sızıltı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЯЛОСТЬ

    süstlük, keylik, cansızlıq, ölüvaylıq, əzalət, kəsalət, həvəssizlik

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TALAŞA

    щепка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TALAŞA

    is. Balta ağzından çıxan kiçik ağac, taxta parçaları. Taxta zavodunda gecəgündüz kəsilən, yonulan taxtaların talaşası … böyük bir sahəni tuturdu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QILO:ŞA

    (Oğuz) bax qılovşa. – Qılo:şa axlına gələni danışar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ШАЛОСТЬ

    ж женжелвал, надинжвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TALAŞA

    ...пластинка дерева, отколотая или отколовшаяся вдоль волокон). Quru talaşa сухая щепка 2. лучина (тонкая щепка сухого дерева)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • калория

    калория.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КАШИЦА

    ж 1. sıyıq; 2. horra

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАЛЕКА

    жид çolaq, şil, şikəst, əlil

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАЛИКА

    м köhn. 1. zəvvar, ziyarətçi, yolçu; 2. dilənçi; ◊ калики перехожие sərsəri (kor) xanəndələr (rus dastanlarında)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАЛИТЬСЯ

    несов. 1. qızardılmaq, közərdilmək; 2. qızarmaq, közərmək; 3. qovrulmaq; 4. xüs. su verilmək (metala)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАЛОРИЯ

    ж fiz. kalori (istilik miqdarı vahidi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАРЛИЦА

    ж bax карлик

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАТЮША

    ж zar. dan. katyuşa (reaktiv minaatan silahın xalq arasında adı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАЯТЬСЯ

    несов. 1. peşman olmaq; каяться в своих ошибках öz səhvlərindən peşman olmaq; 2. (dini) tövbə etmək; 3. öz səhvini, günahını etiraf etmək, boynuna alm

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЬАЛИЧА

    кил. ХАЛИЧА.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЛЯКСА

    ж ləkə, mürəkkəb ləkəsi

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КОЛОДА

    ж 1. kötük; 2. novdan (mal-qaranın su içməsi üçün); 3. bir dəst oyun kartı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КОЛОСС

    м nəhəng, azman (çox iri, heybətli şey, heykəl, sütun və s.); ◊ колосс на глиняных ногах içi boş müqəvva.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КОЛОТЬСЯ

    несов. 1. parçalanmaq, sınmaq; 2. yarılmaq; 3. batmaq: 4. doğranmaq; 5. sındırılmaq; 6. öldürülmək (ucu şiş şeylə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • kalafa

    is. 1) baie f, ruine f ; 2) trou m, orifice m ; 3) ouverture f, fosse f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • Kaluqa

    coğ. Kalouga

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • КИЛИСА

    араб, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра хашпересрин ибадатдин кӀвал Гуьллейрин хирер хьанвай дараматрини казармайри, миайинрини килисайри къати ж

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КАЛИНА

    ж мн. нет bot. başınağacı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОСАДИТЬ

    ...суалдалди). 9. харж авун, серф авун. ♦ посадить в калошу см. калоша; посадить на мель 1) гими даязда ттун, даяз чкадал ацукьрун; 2) пер. кIеве ттун,

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Alosa
Alosa (lat. Alosa) — siyənəkkimilər dəstəsinin siyənəklər fəsiləsinə aid balıq cinsi. Üst çənəsi çənəarası sümüklərdə kəsiklidir. Qarnının orta xətti boyunca kil pulcuqları uzanır.Quyruq üzgəcinin əsası yaxınlığında bir cüt uzanmış pulcuq vardır. Anal üzgəcin son süaları uzanmışdır. Fəqərələrinin sayı 43-49-dur.Bədənin hər iki tərəfində, qəlsəmə qapaqlarının gerisində tünd rəngli xal vardır. Bəzən bu xalların gerisində bir neçə xallardan əmələ gələn iri xallar da olur. Xəzər dənizində siyənəklərin 6 növü və bir çox yarımnövü, Azərbaycanın ərazi sularında isə 5 növü yaşayır. Alozalara şişqarın siyənəklərin 20-ədək növü daxildir. Uzunluğu 18 sm- dən 100 sm-ədək olur.
Kalosa-de-Ensarrya
Kalosa-de-Ensarrya (isp. Callosa de Ensarriá) — İspaniyada yerləşən bələdiyyə və şəhər.Bəlidəyyə Marina-Baxa ərazisinin 34. km² hissəsini əhatə edir. 2010-cu ildə şəhər əhalisinin siyahıya alınmasına görə 7888 nəfərə çatmışdır. == Qalereya == == Həmçinin bax == Marina-Baxa La-Nusia Alfas-del-Pi == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Ayuntamiento de Callosa de Ensarriá Web oficial de la asociación de moros y cristianos de Callosa de Ensarriá Índice estadístico municipal de Callosa de Ensarriá.
Kalosa-de-Sequra
Kalosa-de-Sequra (isp. Callosa de Segura) — İspaniyada yerləşən bələdiyyə və şəhər. Bələdiyyə Veqa-Baxa-del-Sequra ərazisinin 30 km² hissəsini əhatə edir. 2010-cu ildə hesablamalara görə əhali 18008 nəfərə çatmışdır.
Kalaşa-ala
Vayqali (Kalaṣa-alâ), Nuristani Kalaşa adı ilə də tanınır, Əfqanıstanın Nuristan əyalətindəki Vayqal vadisində təxminən 10 000 nuristanlının danışdığı dildir . Öz adı " Kalaṣa-ala " qısaca: 'Kalaşa dili'dir. "Vayali" adı ise Vayqal Vadisinin yuxarı hissəsinin Vay xalqının ləhcəsinə aiddir, mərkəzi Vayqal şəhərindədir və bu ləhcə də öz növbəsində aşağı vadidə yaşayan Çima-Nişeyi xalqının ləhcəsindən fərqlidir. 'Kalaşa' sözü isə cənub Nuristan dillərində danışanların hamısının özünə doğma hesab etdiyimiz bir etnonimidir. Kalaṣa-alâ Hind-Avropa dil ailəsinə aiddir və Hind-İran qolunun cənub Nuristan qrupuna daxildir. O, öz növbəsində Zemiyaki və Treqami ilə sıx bağlıdır, sonuncu ilə leksik oxşarlıq təxminən 76% — 80% təşkil edir.O, adını Pakistanın cənubundakı Çitral rayonunda danışan Kalaşa-mun dili ilə bölüşür, lakin bu iki dil Hind-İran dillərinin müxtəlif qollarına aiddir. Vayali dilində danışanlara bəzən "Qırmızı Kalaşa", Pakistanda isə bu dildə danışanlara isə "Qara Kalaşa" deyilir. Dilçi alim Riçard Stranda görə Çitrallı Kalaşalar görünür ki, tarixi naməlum bir vaxtda cənub Çitral bölgəsinə qədər öz təsirini genişləndirmiş Nuristani Kalaşaların adını qəbul ediblər.
Alosa braschnikowi
Dolgin siyənəyi (lat. Alosa braschnikowi) — siyənəklər fəsiləsinin alosa cinsinə aid balıq növü. == Yayılması == Orta və Cənubi Xəzərdə yayılıb. Buzaçi yarıçıxışının ətrafında və Prorva-Çilov dili adaları ətrafında da rast gəlinir. == Morfoloji əlamətləri == Digər siyənəklərlə müqayisədə iri olub uzunluğu 45-47 sm-ə çatır. Böyük ağzı vardır. Yuxarı çənə şaquli istiqamətdə gözün kənarlarına kimi uzanır. Dişləri yaxşı inkişaf edib. Belində 15-19 şüa üzgəci (ilk 3-4 şüa şaxəsizdir), anal 19-23 (ilk 3-4 şüa şaxəsizdir), yan xətt pulcuqlarının sayı 51-54-dür. Bədəni üstdən yaşıl rəngə çalır.
Alosa caspia
Alosa caspia (lat. Alosa caspia) — siyənəklər fəsiləsinin alosa cinsinə aid balıq növü. == Yayılması == Xəzər dənizində geniş yayılıb. Aqraxan körfəzindən Ural və Embaya qədər olan sahədə kürü tökürlər. Azsulu illərdə Volqa deltasına girir və xeyli yuxarı qalxırlar. == Morfoloji əlamətləri == Qəlsəmə dişcikləri çoxsaylı (50-180), nazik, uzundur. Bel üzgəcində 13-15, anal üzgəcində 15-20 şüa vardır. Qəlsəmə qapaqları arasında başın hər iki tərəfində bir tünd ləkə vardır. Bu cür ləkələr bədənin yanlarında da mövcuddur. Çənələrində dişlər zəif inkişaf etmiş, nazikdir.
Alosa curensis
Alosa curensis (lat. Alosa curensis) — siyənəklər fəsiləsinin alosa cinsinə aid balıq növü. Az saylı yerli (endemik) növdür. A.N.Svetavidov bu növü Alosa braschnikowii növünün yarımnövü kimi qeyd etmişdir. == Xarakterik morfoloji əlamətləri == Bədənin: bel tərəfi göy-yaşıl, yanları və qarnı ağ olur. Ağızda inkişaf etmiş dişlər vardır. Yetkin fərdlərin uzunluğu 11.0 – 24.5 sm, kütləsi 45 - 150 q-a qədər olur. == Yaşayış yeri və həyat tərzi == Xəzər dənizinin şortəhər yerlərində yaşayır, çoxalmaq üçün kürüsünü Kürağzı ərazilərə və Qızılağac körfəzində tökür. Orta ömrün uzunluğu 5 - 6 il olub, cinsi yetkinliyə 2 yaşlarında çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir.
Alosa fallax
Alosa fallax (lat. Alosa fallax) — siyənəklər fəsiləsinin alosa cinsinə aid balıq növü.
Alosa kessleri
Alosa kessleri (lat. Alosa kessleri) — siyənəklər fəsiləsinin alosa cinsinə aid balıq növü. == Yayılması == Qarabel siyənək Xəzərin hər yerində yayılmışdır. Yazda dənizin hər yerində təsadüf edilir (Şimali Xəzərin ən şərq hissəsindən başqa). Qışı Cənubi Xəzərdə, İran sahillərində keçirib, yazda dənizin qərb sahilləri ilə şimala doğru hərəkət edir. == Morfoloji əlamətləri == D III–IV 12–16 (14,2), ümumi sayı 16–20 (18,2), A III 16–20 (18,1), ümumi sayı 19–23 (21,1)-dir. Qəlsəmə dişicikləri iri fərdlərdə yoğun və kobud, ucları qırıq və bəzən tamamilə qırıq olur. Kiçik fərdlərdə qəlsəmə dişicikləri nazik və nisbətən uzun olur. Dişləri yaxşı inkişaf etmişdir. Çənələri bərabər uzunluqda olur, bəzən alt çənə bir qədər önə çıxır və ön tərəfdə altda çıxıntı olur.
Alosa saposchnikowii
İrigöz şişqarın (lat. Alosa saposchnikowii) — siyənək cinsinin nümayəndəsidir. == Yayılması == Orta və Şimali Xəzərin qərb sahillərinə yaxın yayılmışlar. Cənubi Xəzərdə az miqdarda təsadüf olunur. == Morfoloji əlamətləri == Bədəni uzunsov-hündürdür. Bel üzgəcində 12–15, anal üzgəcində 15–21 şüa var, qəlsəmə dişcikləri seyrəkdir, uzun və kobuddur, sayı 27-dən 40-a qədərdir. Gözləri iri, dişləri möhkəmdir. Hər iki çənədə və xış sümüyündə yaxşı inkişaf etmiş dişlər vardır. Ən irisinin uzunluğu 35 sm-ə çatır, əksəriyyəti 14–21 sm uzunluqda olur, 8 ilə qədər yaşayır. == Yaşayış yeri və həyat tərzi == Daim dənizdə yaşayan irigöz şişqarına Xəzərin hər yerində təsadüf olunur.
Alosa saposhnikowii
İrigöz şişqarın (lat. Alosa saposchnikowii) — siyənək cinsinin nümayəndəsidir. == Yayılması == Orta və Şimali Xəzərin qərb sahillərinə yaxın yayılmışlar. Cənubi Xəzərdə az miqdarda təsadüf olunur. == Morfoloji əlamətləri == Bədəni uzunsov-hündürdür. Bel üzgəcində 12–15, anal üzgəcində 15–21 şüa var, qəlsəmə dişcikləri seyrəkdir, uzun və kobuddur, sayı 27-dən 40-a qədərdir. Gözləri iri, dişləri möhkəmdir. Hər iki çənədə və xış sümüyündə yaxşı inkişaf etmiş dişlər vardır. Ən irisinin uzunluğu 35 sm-ə çatır, əksəriyyəti 14–21 sm uzunluqda olur, 8 ilə qədər yaşayır. == Yaşayış yeri və həyat tərzi == Daim dənizdə yaşayan irigöz şişqarına Xəzərin hər yerində təsadüf olunur.
Alosa sphaerocephala
Aqraxan siyənəyi (lat. Alosa sphaerocephala — Alosa cinsinə daxil olan balıq növü. Xəzər dənizinin endemik növüdür. Xəzər dənizinin şimal-şərq hissəsinin səth sularında (təxminən 3 m) yayılır. Şirin suya girmirlər. Kürüləmə mayın ortalarından iyun ayının sonuna qədər, suyun temperaturu 18-20 °C olduqda baş verir. Payız mövsümündə sonlarına cənuba doğru hərəkət edir. == Mənbə == Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2006). "Alosa sphaerocephala" FishBase saytında.
Kalaşa-mun dili
Kalaşa (klskls, locally: Kal'as'amondr) Hind-ari dilləri qrupuna aid Kalaşlar tərəfindən danışılan dildir. Onlar daha çox Pakistanın Çitral rayonu of Hayber-Paxtunxva bölgəsində məskunlaşıblar. Kalaşa dilində danışan sayı təxminən 4100 nəfərdir. Bu dil nəsli kəsilməkdə olan bir dildir və Xovar dilinə doğru davam edən dil dəyişikliyi(asimiliyasiya) prosesi mövcuddur. Kalaşa(Kalaşa-mun) dilini yaxınlıqdakı Nuristan dillərinə aid Vaigali (Kalaşa-ala) dili ilə qarışdırmaq olmaz. Kalaş tədqiqatçı Badşah Munir Buxarinin dediyinə görə "Kalaşa" Əfqanıstanın Nuristan vilayəti Vayqal və orta Peç vadilərində Kalaşa vadilərinin cənub-qərbindəki bir bölgənin Nuristanlı sakinlərinin etnik adıdır. "Kalaşa" adı bir neçə əsr bundan əvvəl Çitralın cənubuna qədər genişlənən Vayqal Nuristanililərindən olan Çitralın Kalaşa danışanları tərəfindən vahid Kalaş xalqı qəbul edilmişdir. Buna baxmayaraq, hind-ari dili qrupuna məxsus Kalaşa-mun (Kalaşa) ilə Hind-İran dillərinin müxtəlif qoluna yəni İran dilləri qrupuna aid olan Nuristan dillərindən olan Kalaşa-ala (Vayqali) arasında sıx əlaqələr və ya xüsusi bir bağ yoxdur.
Alosa caspia knipowitschi
Ənzəli şişqarını (lat. Alosa caspia knipowitschi) — Xəzər şişqarını növünə daxil olan yarımnöv. == Yayılması == Xəzər dənizin Ənzəli limanı ətrafında yayılmışdır.
Alosa caspia persica
Astrabad şişqarını (lat. Alosa caspia persica) — Xəzər şişqarını növünə daxil olan yarımnöv. == Yayılması == Xəzər dənizin Astrabad limanı ətrafında yayılmışdır.
Hamosa
Gəvən (lat. Astragalus) – paxlakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Sinonimləri == == Növləri == Andrey gəvəni (Astragalus andreji Rzazade) Çin gəvəni (Astragalus chinensis L.fil.) Tükcüklüçiçək gəvən (Astragalus dasyanthus Pall.) Biyanyarpaq gəvən (Astragalus glycyphyllos L.) Zarlı gəvən (Astragalus membranaceus Bunge) (=A.penduliflorus Lam.) Monqol gəvəni (Astragalus mongholicus Bunge) (=A.penduliflorus Lam.) Sıxyarpaq gəvən (Astragalus picnophyllus Stev.) Keçəbudaq gəvən (Astragalus piletocladus Freyn et Sint.) == Bakı gəvəni == Status. Azərbaycanın nadir endem bitki növüdür. Yayılması. Abşeron yarımadasında, Mərdəkan, Şüvəlan, Buzovna qəsəbələri ətrafında. Bitdiyi yer. Dənizkənarı qumluq sahələrdə. Ehtiyatı. Çox azdır.
Kalama
Kalama (ispanca:Calama) — Çilidə şəhər. Əhalisi 138402 nəfərdir (2002). Ərazi — 15597 km², əhali sıxlığı — 8,87 nəfər/km²-dir.
Kalara
Kalara — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Zəngibasar (Masis) rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 11 km məsafədə yerləşir. Kəndin qədim adı Kalalı //Kalaley olmuşdur. 1590-cı ildə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri»ndə Kelare kimi qeyd edilir . Toponim türk dilində «dayaz dərə» mənasında işlənən kol sözü ilə, «hüdud», «sərhəd» mənasında işlənən ara sözünün birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Relyeflə bağlı yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir. Erm. SSR AS RH-nin 1. XII. 1949 - cu il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Qukasavan qoyulmuşdur. == Əhalisi == Kənddə ermənilərlə yanaşı 1897-ci ildə 6 nəfər, 1926-cı ildə 5 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır .
Kaldas
Kaldas (isp. Caldas) — Kolumbiyanın 32 departamentindən biri, departamentin adı kolumbiyalı vətənpərvər Fransisko Xose de Kaldasın adına nəzərən adlandırılmışdır. İnzibati mərkəzi - Manisales şəhəridir.
Kalema
Kalema - Afrikanın qərb sahilboyunun çox yerində sakit havada bərk ləpədöyməyə deyilir. Güman olunur ki, belə ləpədöymənin səbəbi uzaqlarda – Atlantik okeanında şiddətli dalğalanmanın «əks-sədasıdır».
Kaleya
Kaleya (lat. Calea) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Sinonim == Aschenbornia S.Schauer Brasilia G.M.Barroso Geissopappus Benth. Mocinna Lag.
Kalori
Kalori — istiliyin sistemdən kənar vahidi; Adətən 1 q suyu 1 °C qızdırmaq üçün sərf olunan istilik miqdarı Kalori götürülür. Beynəlxalq kkal kimi beynəlxalq kvt. saatın 1/861 -i götürülür. Beynəlxalq vahidlər sistemində istilik vahidi couldur. 1 kal = 4,1868 °C, 20 dərəcəli K = 4,181 °C. K. müxtəlif vaxtlarda başqa temperatur intervallarında da təyin olunmuşdur..
Kaloyan
Kaloyan Romalı cəlladı - İkinci Bolqarıstan imperiyasının üçüncü imperatoru. IV Pyotr və I İvan Asenin kiçik qardaşıdır. == İlkin həyatı == 1168/1169-cu ildə İvan adı ilə doğulmuşdur. 1187-ci ildə Konstantinopolda girov yaşamış və oradan qaçmışdır. 1197-ci ildə qardaşlarının ölümündən sonra hakimiyyətə gəlmişdir. == Hakimiyyəti == 1197-ci ildə bütün rəqiblərini məğlub edərək hakimiyyətə gəlmiş, 1202-ci iləcən indiki Türkiyə-Bolqarıstan sərhəddinəcən torpaqları işğal etmiş, Makedoniya və Serbiyanı ələ keçirmişdir. Lakin 1202-ci ildə Macarıstan kralı I İmrenin Belqradı işğal etməsi, öz vassalı Vukan Nemanyiçi Serbiya taxtına gətirməsi ilə Kaloyanın macarlara münasibəti pisləşdi. 1203-cü ildə cavab hücumu olaraq Vukanın qardaşı Stefan Nemanyiçi Serbiya taxtına namizəd göstərərək macarları qovdu. Papa III İnnokentinin müdaxiləsinə qədər macarlarla düşmən münasibətləri davam etdi. Kaloyan papaya müraciət edərək özünün imperator kimi tanınmasını istədi.
Kaluqa
Kaluqa - müasir Rusiyada şəhər, eyniadlı vilayət mərkəzi. Kaluqa Oka çayının dik sahilində salınmışdır. Kaluqa sözünü müəyyən mənada qala mənasını verən kaluqa "qala qapısı" mənası ilə bağlayırlar. Kaluqa sözü türk-monqol mənşəlidir; xalqa~kalqa~kalqan~kaluqan~kaluqa "darvaza, alaqapı", "giriş-çıxış qapısı" (zastava) deməkdir. Görünür, bu yerdə keçmişdə tatar zastavası "giriş-çıxış qapısı" yerləşirdi Bununla yanaşı kalqa, kaluqa əski türkcə vəliəhd, monqol-tatarlarda titul, şahın (xanın) böyük oğluna verilən "kalqa" titulu ilə bağlı da ola bilməsi ehtimalını da nəzərə almaq lazımdır. Məşhur türk əsilli soylardan olan rus familiyası Kaluginlər zadəgan nəsli bu torpaqla bağlı ailə olmuşdur. Hələ inqilaba qədər bu ailənin Kaluqada mülk torpaqları var idi. Hazırda Kaluqa Rusiyanın ən iri müasir sənaye mərkəzidir. == Tarixi == IX əsrə aid (859-cu il) sənədlərdən xəzərlərin burada hakim olduqları məlumdur. 1117-ci ildə isə Vladimir Monomaxın Kaluqaya hərbi yürüşü göstərilir.
Kapisa
Kapisa vilayəti (puşt. کاپیسا) — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri. == Coğrafiyası == Vilayətin sahəsi 1.842 km²-dir. 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata əsasən əhalisi 399.5 min nəfər, inzibati mərkəzi Mahmud-e-İraqi şəhəridir. == Əhalisi == Əhalinin 30%-i daricə, 27%-i puştunca, 17%-i isə paşayi dilində danışır.
Karlos
Karlos — ad və soyad. Karlos Marin — ispaniyalı bariton və İl Divo qrupunun üzvü. Karlos Alazraki — ABŞ aktyoru. Karlos — İspaniya kralı II Filipin ən böyük oğlu və varisi. Karlos Alberto Parreyra — Braziliyalı futbol mütəxəssisi Karlos Qon — Braziliya-Fransa-Livanlı bir iş adamı Karlos Mensia — ABŞ aktyoru. Karlos Slim Xel — meksikalı biznesmen Karlos Xuan Finley — sarı sətəlcəm araşdırmalarını edən kubalı elm adamı.
Karona
Karona (it. Carona) — İtaliyada kommuna. Lombardiya bölgəsində, Berqamo əyalətində yerləşir. Əhalisi 356 nəfər (2008), əhalinin sıxlığı 8 nəfər/km². Sahəsi 44 km² ərazini tutur. Poçt kodu — 24010. Telefon kodu — 0345. Kommunanın himayədarı 24 iyunda qeyd olunan Vəftizçi Yəhyadır.
Karoşi
Sözün əsl mənasında "həddindən artıq iş ölümü" kimi tərcümə edilə bilən Karoşi (過 労 死, Karōshi), peşə ani ölümünə aid bir Yapon terminidir. Karoşi ölümlərinin ən çox görülən tibbi səbəbləri stress və aclıq diyeti səbəbiylə infarkt və ya insultlardır. İş yerindəki zehni stres, işçilərin öz həyatlarını alması səbəbiylə karoşiyə səbəb ola bilər. Çox iş səbəbiylə intihar edənlərə karōjisatsu (過 労 自殺) deyilir. Həddindən artıq iş nəticəsində ölüm fenomeni Asiyanın digər bölgələrində də geniş yayılmışdır. ÜST/BƏT məlumatlarına əsasən, 2016 -cı ildə dünyada 745,194 ölüm, uzun iş saatları ilə əlaqədar idi. == Tarix == İlk karoshi hadisəsi 1969-cu ildə Yaponiyanın ən böyük qəzet şirkətinin çatdırılma şöbəsində 29 yaşlı kişi işçinin insultdan ölməsi ilə bildirilmişdi. Bu termin 1978-ci ildə həddindən artıq işləmə ilə əlaqəli ölümcül insult və infarktlardan əziyyət çəkən insanların sayının artmasına istinad etmək üçün istifadə edilmişdir. 1982-ci ildə bu məsələ ilə bağlı bir kitab bu termini ictimai istifadəyə gətirdi. Yalnız 1980-ci illərin ortalarından sonlarına qədər, Qovuq İqtisadiyyatı dövründə, hələ də ən yaxşı illərində olan bir neçə yüksək vəzifəli biznes menecerinin heç bir əvvəlki xəstəlik əlaməti olmadan qəflətən öldüyü zaman, bu termin Yaponiyanın ictimai həyatında meydana çıxdı.
Lalisa
Lalisa (albom)
Lalola
Lalola (" lal♂l♀ ") (isp. Lalola) — Argentina telenovellası. Serialın əsas mövzusu — özündən çox razı maçonun sehrli şəkildə qadına çevrilməsi və bununla mübarizəsindədir. Baş rollarda — Karla Peterson, Lola rolunda və Luçiano Kastro — Fakundo rolunda. == Məzmun == Ramiro (Lalo) Padilia çox müvəffəqiyyətli kişilər üçün qlamur jurnalın redaktoru və arvadbazdır. Lalo öz işi ilə birgə qadın ürəklərində "ən seksual kişi" mövqeyi ilə yaşayır. Ancaq, Romina adlı bir qızla daha bir şəhvətli gecədən sonra, Lalo-nun həyatı təmami ilə dəyişir. Romina Laloya bir neçə dəfə mobil telefonuna zəng eləyir. Ancaq Lalo onun bütün zənglərini cavabsız qoyur. Romina qisas almaq qərarına gəlir.
Malopa
Bəzi əlamətlərinə görə malopa əməköməciyə oxşayır.Buna görə bitki yunancadan tərcümədə Malope-"əməköməciyə oxşar" kimi tərcümə olunur.Bitkinin 3 məlum növündən dekorativ gülçülükdə ancaq M.trifida geniş istifadə edilir.Üçhissəli malopa (M.trifida Cav.) yabanı halda Şimali Afrikada vı İspaniyada bitir.Gülxətmi ilə oxşarlığına görə malopanı yay əməköməcisi adlandırırlar.Onun çiçəkləri çəhrayı ya da qırmızı rəngdə olur.Əsasən əməköməcinin iki bağ forması Qrandiflora və Qrandiflora preksos becərilir: Qrandiflora formasının hündürlüyü 1 m-dir.Çiçəkləri iri,al-qırmızı ya da çəhrayı rəngdədir.Qrandiflora preksos-formasının hündürlüyü isə 60 sm-dir.Gülləri əvvəlki növə nisbətən xırdadır,rəngi eynilə al-qırmızı və ya çəhrayıdır.Malopanın toxumlarını torpağa əkməklə çoxaldırlar,sıra ya da qrupla əkmək olar.Bitkilər arasındakı məsafə 25-30 sm olmalıdır.Malopadan dəstələrin düzəldilməsində istifadə edilir. == Məlumat mənbəsi == Tofiq Məmmədov (botanik) "Gülçülük ensiklopediyası": Bakı: "Azərbaycan"-2016.
Pilosa
Cücüyeyənlər (lat. Pilosa) — kəmdişlilər dəstəüstünə aid heyvan dəstəsi.
Xalisa
Xalisa — Vedibasar mahalının Vedi rayonunda kənd. == Tarixi == Xalisa - İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Vedi (Ararat) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 10 km cənub-şərqdə, Vedi çayından ayrılan arxın yanında yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. (Erməni mənbələrində) Erməni əsilli kəndin başqa adının Xalisa Gyuley yurd olduğu göstərilir. Toponim «dövlət torpağı, dövlətə məxsus olan yer» mənasında işlənən ərəb mənşəli xalisə sözündən əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranan sadə toponimdir. == Mədəniyyəti == Xalisa kəndindəki 1925-ci ildən fəaliyyətə başlayan ibtidai məktəb 1934-1935-ci tədris ilində yeni istifadəyə verilən məktəb binasında (Köhnə məktəb) yeddiillik məktəbə çevrilmişdir. Yeddiillik məktəb 1963-1964-cü tədris ilində səkkizillik məktəbə çevrilmişdir. == Əhalisi == Kənddə 1831-ci ildə 149 nəfər, 1873-cü ildə 864 nəfər, 1886-cı ildə 960 nəfər, 1897-ci ildə 1165 nəfər, 1904-cü ildə 957 nəfər, 1914-cü ildə 1053 nəfər, 1916-cı ildə 1159 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.
Yalova
Yalova — Türkiyə, Yalova ilinin inzibati mərkəzi. Bugünki inzibati bölünməyə görə, mərkəz rayonla birlikdə 6 ilçədən ibarətdir. İlçələr; Yalova Mərkəz, Altınova, Armudlu, Çınarcık, Çiftlikköy və Termal. Yalovanın 6 ilçə bələdiyyəsi ilə birlikdə, cəmi 15 bələdiyyəsi var; Şəhərin əhalisi 2018 ilə görə 144.407 nəfərdir. 1937-ci ildə 21.000 olan əhali 1990-cı ildə 65.823-ə, 2000-ci ildə 70.118-ə, 2007-ci ildə isə 87.372 nəfərə çıxmışdır. Yalova, ərazi etibarilə Türkiyənin ən kiçik ilçəsidir və 105 km ilə dənizə ən uzun sahili olan turist ilçələrindən biridir. Yalova, səmərəli və bərəkətli torpaqlara malikdir. Çınarcık, Gökçədərə, Albalılı, Kılıçköy və Taşköprü ilə dəniz arasında bir-birindən alçaq təpəciklərlə ayrılan böyüklü kiçikli düzənliklər yaranıb. Bu düzənliklər, axar sular boyu uzanmaqda olub dairələrində meyvəçilik və tərəvəzçilik aparılır. == Tarixçəsi == Bölgədəki ilk yaşayışlar e.ə XVII-XV Əsrlərə aiddir.