Lüğətlərdə axtarış.

Mis (Cu) – D. İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 29-cu element. Misin ən əhəmiyyətli istifadə sahəsi, elektrik-elektronik sənayesidir. Elektrik keçiriciliyi çox yüksəkdir. Metal pul və silah istehsalında istifadə edilən metal tərkibinin böyük əksəriyyəti misdən ibarətdir. Digər ərintiləri də, zərgərlikdə və bürünc heykəltaraşlığında istifadə edilir. Bürünc də mis tərkiblidir. Kənd təsərrüfatında su yosunu öldürücü (alqasit) olaraq istifadə edilir. Şəkərlərlə edilən analitik kimya testlərində istifadə edilən Fehlinq məhlulu kimi müxtəlif kombinasiyalar də mis tərkiblidir. Bitkilərdə misin miqdarı 0,001-dən 0,05%-ə (kütlə ilə) qədər dəyişir və bitkinin növündən və misin miqdarından asılı olur. Bəzi tərəvəzlərdə və meyvələrdə mis 30–230 mq-a qədər olur.

Mis Sərçeşmə — İranın Kirman ostanının Rəfsəncan şəhristanının mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 8,451 nəfər və 2,182 ailədən ibarət idi.

Mis asetat(II) (CH3COO)2Cu – sirkə turşusunun mis duzu,mürəkkəb kimyəvi birləşmədir. Mis asetat (II) - suda (7,1 g / 100 g su), spirtlərdə, efirdə həll olunan tünd yaşımtıl- mavi kristallarıdır. Mis asetat yanmır, ancaq alovu solğun yaşıl rəngə boyayır. == Alınm ası == Mis asetat (II) sirkə turşusunun mis hidroksidlə gedən reaksiya zamanı alınır Mis karbonatın (II) sirkə turşusu ilə reaksiya zamanı alınır Həmçinin, mis sulfatın(II) natrium hidrokarbonatla qarışdırmaqla və ardınca əmələ gələn mis karbonatın çöküntülərini natrium sulfatdan təmizlədikdən sonra sirkə turşusu ilə işləməklə alınır Mis asetat (II) su məhlulunda həll olunan bütün duzlar kimi dissosiyasiyaya uğrayır Dəyişmə reaksiyası Mis asetatın (II) güclü əsaslarla reaksiyası nəticəsində zəif göy rəngli mis(II) hidroksidin çöküntüsü və asetat duzu alınır Əvəzetmə reaksiyası Mis asetat(II) metalların elektrokimyəvi aktivlik sırasında misdən solda yerləşən metallarla reaksiyasına qirir Mis asetat (II) bitki xəstəlikləri ilə mübarizədə, yağ və su əsaslı emulsiya boyaları üçün piqment kimi istifadə olunur. Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.

Mis dövrü, mis-daş dövrü, xalkolit (yun. χαλκός — mis + λίθος — daş kəliməsindən), eneolit (lat. aeneus — mis + yun. λίθος — daş kəliməsindən) — bəşəriyyətin inkişafının bir dövrü, neolitdən (daş dövrü) tunc dövrünə keçid mərhələsi. Termini ilk dəfə 1876-cı ildə beynəlxalq arxeoloji konqresdə macar arxeoloq Ferens Pulski Tompsenin ilkin təsnifatlandırmasının dəqiqləşdirilməsi üçün irəli sürmüşdür. Bu təsnifatlandırmada daş dövrünün ardınca birbaşa tunc dövrü gəlirdi. Eneolit daş dövrünün sonu – metal əsrinin başlangıcı hesab edilən b.e.ə. VI—IV minillikləri əhatə edir. Bu dövr üçün aşağıdakı xüsusiyyətlər xarakterikdir: insanlar ilk dəfə metalla tanış oldular və mis emalına başladılar, ancaq mis yumşaq olduğuna və az tapıldığına görə daşı sıxışdıra bilmədi; qəbilədə qadınların mövqeyi get-gedə zəifləyir və cəmiyyətin həyatında icma ağsaqqalları şurası mühüm rol oynayır; yığıcılıqdan fərqli olaraq qəbiləni bitki qidası ilə daha yaxşı təmin edən toxa əkinçiliyi, maldarlıq və sənətkarlıq daha da inkişaf etdi, mənzillər və təsərrüfat tikililəri çay kənarında çiy kərpicdən və möhrədən dairəvi planda inşa olunurdu; Bəşəriyyət daş dövründən mis dövrünə,qədəm qoyraq inkişaf etmişdir.Alimlərin əksəriyyəti metal dövrünün e.ə IV minilliyin əvvəlində başladiğını ehtimal etsə də, ayrı-ayrı ərazilərdə bu mərhələ xeyli sonra başlamışdır.Lakin harda baş verməsindən aslı olmayaraq,istənilən halda metal əmək alətlərinin meydana gəlməsi Qobustanda olduğu kimi,həyat tərzinin ciddi surətdə dəyişməsinə səbəb olurdu.İnsanlar artıq darısqallaşmış beşiyə siğmayan körpə kimi,minilliklər boyu sığındıqları qayaları daha fəal surətdə tərk etməyə başlayırdı.Arxeoloqların fikrincə,insanın mislə ilk tanışlığı külçələr vasitəsilə baş verib.Onların emalı prosesində insanlar zərbə nəticəsində parçalanmayan külçələrin deformasiyaya uğramasına diqqət yetirmişlər.Yəni müəyyən bacarıq olduqda onlara zəruri şəkil vermənin mümkünlüyü,eyni zamanda materialın möhkəmliyinin artdığı dərk edildi.Mis kifayət qədər yumşaq material olsa da,ondan hazırlanan məmulatlar asanlıqla təmir edilir və onların istifadə muddəti xeyli uzanirdi.Üstəlik misdən düzəldilən silah və əmak alətləri daha kəskin və iş prosesində rahat,ovda və düşmənlə çapışmada daha öldürücü idi. Azərbaycan ərazində tunc dövrünün başlanğıcı adətən e.ə V minilliyin sonlarına aid edilir.

Mıs Şmidta (rus. Мыс Шмидта) — Rusiya Federasiyası Çukot Muxtar Dairəsi, İultinski rayonunda yerləşəşən şəhər tipli qəsəbə. Qəsəbə Arktika araşdırmaşısı Otto Yuleviç Şmitdın şərəfinə adlandırılmışdır. Mıs Şmitda qəsəbəsi Otto Şmidt burnunda, Çukot dənizi sahilində yerləşir. Anadır şəhərindən 650 km şimalda qərarlaşır. Qəsəbəyə ən yaxın yaşayış məntəqəsi Rırkaypiy kəndidir. Şimal dəniz yolu üzərində yerləşməsi onun əhəmiyyətini artırır. Qəsəbənin salnmasına da səbəb bu olmuşdur. Otto Şmitd burnu Çukot dənizi sahillərində,Lonq boğazında yerləşir. Burun ilk dəfə 1778-ci ildə ingilis dəniz səyyahı Ceyms Kuk tərəfindən kəşf edilmişdir.

Sərbəst mis – Cu — Kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn. Qızıllı mis (2-3 %-dək Au), vitneit (3 %-dək As) Rəng – misi-qırmızı, çox vaxt əlvan oksidləşmə rəngləri alır; Mineralın cizgisinin rəngi – misi-qırmızı, parıltılı; Parıltı – metal; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 8,5-9,0; S – 2,5-3,0; Ayrılma – yoxdur; Sınıqlar – qarmaqşəkilli, tikanlı; Başqa xassələr – çox döyülən və uzanandır, yaxşı elektrik keçiricisidir; Morfologiya – kristallar: nadir hallarda rast gəlir; heksaedrik və heksaoktaedrik; İkiləşmə: {111} üzrə təmas ikiləşmələri; Mineral aqreqatları: bütöv kütlələr, lövhəciklər, yastı və həcmi dendritlər, püruzlar, məftil şəkilli, çox vaxt burulmuş-məftilvari əmələgəlmələr, tozabənzər kütlələr, konkresiyalar, ağac üzrə, həmçinin kuprit, xalkozin və digər minerallar üzrə psevdomorfozalar. Müxtəlif mineraləmələgəlmə proseslərinin məhsuludur. Reduksiyaedici şəraitlərdə kristallaşır. Hipogen mis, əsas etibarilə, hidrotermal proseslərdə əmələ gəlir və əsasi süxurların (bazaltların) badamcıqlarını, boşluq və çatlarını doldurur, sement kimi konqlomeratlarda qeyd edilir. Hidrotermal mənşəli sərbəst misin ən iri yığınları Kivino yarımadasının (ABŞ-nin Miçiqan ştatında Yuxarı göl) effuzivləri içərisində yerləşir. Burada çəkisi 450 tona yaxın olan nəhəng külçə aşkar edilmişdir. Maqmatik mənşəli sərbəst misin kiçik dənələri bəzən əsasi və ultraəsasi süxurlarda qeyd edilir. Mis filizi yataqlarının oksidləşmə zonalarının aşağı hissələrində ilkin mis minerallarının dəyişilmə məhsulu kimi əmələ gələn hipergen mənşəli sərbəst mis ən geniş yayılmışdır.

Miu-Miu (fr. Miou-Miou əsl adı Silvet Erri - Sylvette Herry Silğvet Arri) (22 fevral 1950[…], XI arondisman, Fransa) — tanınmış Fransa aktrisası. Miu-Miu 22 fevral 1950-ci ildə anadan olub.

Mis-nikel xəlitəsi — mis əsaslı xəlitə, onun əsas aşqar vurma elementi nikeldir. Mis və nikelin qarışdırılması nəticəsində yaranan xəlitə korroziyaya qarşı davamlılığı güclənir, elektrik müqaviməti və möhkəmlik isə artır. Mis-nikel xəlitəsi əsasən elektrotexnika və konstruksiya tipli olur. Konstruksiya xəlitəsi korroziyaya qarşı yüksək dərəcədə davamlıdır. Konstruksiya tipli mis-nikel xəlitəsinə neyzilber və melxior aiddirlər. Melxior nikellə misdən alınan, bəzən dəmir və manqan da əlavə olunaraq hazırlanan gümüşəoxşar ərintidir. Adətən melxiorun tərkibinə 5–30 % nikel, ≤0,8 % dəmir və ≤1 % daxil olur, qalanın hamısı misdən ibarətdir. Neyzilber 5–35 % nikeldən və 13–45 % manqandan ibarət mis xəlitəsi. Bu tip xəlitəyə yüksək elektrik müqavimət və elektriki cərəyanla hərəkət etdirən qüvvə xasdır, kopel və konstantan bu növə aiddir. Konstantan nikel (39–41 %) və manqan (1–2 %) əlavə olunmuş termostabil mis əsaslı (təxminən 59 %) xəlitədir.

Mis (II) oksidi (mis oksidi) CuO – iki valentli mis oksididir. Qara kristaldır, normal şəraitdə olduqca sabitdir, suda həll olunmur. Təbiətdə tenorit (melakonit) mineralı kimi mövcuddur. Mis (II) oksidi havada metalik misi qızdırmaqla (1100 ° C-dən aşağı olan temperaturda) almaq olar: 2Cu + O2 = 2СuО Mis (II) hidroksidi, onun nitrat və ya karbonatını qızdırmaqla mis (II) oksidi almaq olar: 2Cu(NO3)2 → 2CuO + 4NO2 + O2 CuCO3 → CuO + CO2 Cu(OH)2 → CuO + H2O Malaxiti qızdırmaqla CuO alınır: Cu2CO3(OH)2 →2CuO + CO2 + H2O Mis (II) oksid turşularla reaksiyaya qirərək mis (II) duzları və su əmələ qətirir: CuO + 2HNO3 → Cu(NO3)2 + H2O CuO qələvilərlə qarşılıqlı əritməklə kupratlar alınır: CuO + 2KOH → K2CuO2 + H2O 11000C qədər qızdırılıqda mis və oksigen alınır. Mis (II) oksidə yaxın qələn mis (II) hidroksid zəif qələvidir. Qələvilərin qatı məhlulu ilə reaksiya zamanı hidrokso-kupratlar əmələ gəlir. Cu(OH)2 + 2NaOH → Na2 [Cu(OH)2] Mis (II) oksidi monoklin kristal sisteminə aiddir. CuO, yaşıl və mavi rəng vermək üçün şüşə istehsalında istifadə olunur. Bundan əlavə, mis oksid mis — yaqut şüşələrin istehsalında istifadə olunur. Mis(II) oksidi quru batareyalar hazırlamaq üçün istifadə edilə bilər.

Süngün mis mədəni — Şərqi Azərbaycan ostanının Vərziqan şəhristanının Süngün kəndində yerləşir. Bu mədən Qaradağ dağlarındadır. Bu mədəndə misdən başqa molibden, qızıl, gümüş və digər mühüm elementlər yanaşı metalları ilə var.

Mis (I) bromid — formulu CuBr olan qeyri-üzvi maddədir. İkili birləşmələr sinfinə aiddir və monovalent mis və bromid turşusunun duzu hesab edilə bilər. Təmiz formada rəngsiz tetraedral mikrokristallardır. Kristal qəfəsi sfalerit tiplidir (kubik sinqoniya). İşıqda nəmli havada yavaş-yavaş oksidləşərək yaşılımtıl rəng alır. Suda, etanolda, efirdə həll olunmur. Kristalhidratlar əmələ gətirmir. Mis(I) bromidi aşağıdakı üsullardan biri ilə almaq olar. 1. Mis (II) bromidin termiki parçalanması: 2 C u B r 2 → > 500 ∘ C 2 C u B r + B r 2 ↑ {\displaystyle {\mathsf {2CuBr_{2}\ \xrightarrow {>500^{\circ }C} \ 2CuBr+Br_{2}\uparrow }}} 2 ( C u B r 2 ⋅ 4 H 2 O ) → 115 − 140 ∘ C 2 C u B r + B r 2 ↑ + 8 H 2 O {\displaystyle {\mathsf {2(CuBr_{2}\cdot 4H_{2}O)\ \xrightarrow {115-140^{\circ }C} \ 2CuBr+Br_{2}\uparrow +8H_{2}O}}} 2 C u 2 O + 2 H B r ⟶ 2 C u B r ↓ + H 2 O {\displaystyle {\mathsf {2Cu_{2}O+2HBr\ \longrightarrow \ 2CuBr\downarrow +H_{2}O}}} 2. Mis (I) oksidin durulaşdırılmış bromid turşusu ilə reaksiyası: 2 C u 2 O + 2 H B r ⟶ 2 C u B r ↓ + H 2 O {\displaystyle {\mathsf {2Cu_{2}O+2HBr\ \longrightarrow \ 2CuBr\downarrow +H_{2}O}}} 2 C u S O 4 + 2 N a B r + S O 2 + 2 H 2 O ⟶ 2 C u B r ↓ + 2 H 2 S O 4 + N a 2 S O 4 {\displaystyle {\mathsf {2CuSO_{4}+2NaBr+SO_{2}+2H_{2}O\longrightarrow 2CuBr\downarrow +2H_{2}SO_{4}+Na_{2}SO_{4}}}} 3. Mis (I) oksidin durulaşdırılmış bromid turşusu ilə reaksiyası: 2 C u S O 4 + 2 N a B r + S O 2 + 2 H 2 O ⟶ 2 C u B r ↓ + 2 H 2 S O 4 + N a 2 S O 4 {\displaystyle {\mathsf {2CuSO_{4}+2NaBr+SO_{2}+2H_{2}O\longrightarrow 2CuBr\downarrow +2H_{2}SO_{4}+Na_{2}SO_{4}}}} 2 C u + 4 H B r ⟶ 2 H [ C u B r 2 ] + H 2 ↑ {\displaystyle {\mathsf {2Cu+4HBr\longrightarrow 2H[CuBr_{2}]+H_{2}\uparrow }}} H [ C u B r 2 ] ⟶ C u B r + H B r {\displaystyle {\mathsf {H[CuBr_{2}]\longrightarrow CuBr+HBr}}} 4. : C u S O 4 + 4 K B r + C u ⟶ 2 K [ C u B r 2 ] + K 2 S O 4 {\displaystyle {\mathsf {CuSO_{4}+4KBr+Cu\ \longrightarrow \ 2K[CuBr_{2}]+K_{2}SO_{4}}}} K [ C u B r 2 ] ⟶ C u B r + K B r {\displaystyle {\mathsf {K[CuBr_{2}]\ \longrightarrow \ CuBr+KBr}}} Həll olunan birləşmələrin əmələ gəlməsi. 1. Mis (I) bromid isti qatı sulfat turşusunda həll olunur: 2 C u B r + 4 H 2 S O 4 ⟶ 2 C u S O 4 + B r 2 ↑ + 2 S O 2 ↑ + 4 H 2 O {\displaystyle {\mathsf {2\ CuBr+4\ H_{2}SO_{4}\longrightarrow \ 2CuSO_{4}+\ Br_{2}\uparrow +\ 2SO_{2}\uparrow +4\ H_{2}O}}} 2. Kompleks birləşmə əmələ gətirdiyi üçün bromid turşusunun, kalium bromidin, kalium siyanidin, ammonyakın qatı məhlullarında həll olunur: C u B r + M B r ⟶ M [ C u B r 2 ] , ( M = H , K ) {\displaystyle {\mathsf {CuBr+MBr\longrightarrow \ M[CuBr_{2}],\ (M=H,K)}}} C u B r + 2 K C N ⟶ K [ C u ( C N ) 2 ] + K B r {\displaystyle {\mathsf {CuBr+2KCN\longrightarrow \ K[Cu(CN)_{2}]+KBr}}} C u B r + 2 ( N H 3 ⋅ H 2 O ) ⟶ [ C u ( N H 3 ) 2 ] B r + 2 H 2 O {\displaystyle {\mathsf {CuBr+2(NH_{3}\cdot H_{2}O)\longrightarrow \ [Cu(NH_{3})_{2}]Br+2H_{2}O}}} 3. Mis (I) bromid nəmli havada işıqda yavaş-yavaş oksidləşir: 2 C u B r ⟶ C u ↓ + C u B r 2 {\displaystyle {\mathsf {2CuBr\longrightarrow Cu\downarrow +CuBr_{2}}}} C u B r + S ( C H 3 ) 2 ⟶ C u B r ⋅ S ( C H 3 ) 2 {\displaystyle {\mathsf {CuBr+S(CH_{3})_{2}\longrightarrow CuBr\cdot S(CH_{3})_{2}}}} 4. Lyuis əsasları ilə molekulyar adduktlar əmələ gətirir, məsələn, dimetil sulfidlə: C u B r + M B r ⟶ M [ C u B r 2 ] , ( M = H , K ) {\displaystyle {\mathsf {CuBr+MBr\longrightarrow \ M[CuBr_{2}],\ (M=H,K)}}} C u B r + 2 K C N ⟶ K [ C u ( C N ) 2 ] + K B r {\displaystyle {\mathsf {CuBr+2KCN\longrightarrow \ K[Cu(CN)_{2}]+KBr}}} C u B r + 2 ( N H 3 ⋅ H 2 O ) ⟶ [ C u ( N H 3 ) 2 ] B r + 2 H 2 O {\displaystyle {\mathsf {CuBr+2(NH_{3}\cdot H_{2}O)\longrightarrow \ [Cu(NH_{3})_{2}]Br+2H_{2}O}}} Mis (I) bromid kimya sənayesində üzvi sintez proseslərində istifadə olunur.

Aşio mis mədəni (足尾銅山, Aşio Dozan) – Yaponiyanın Toçiqi prefekturasının Nikko şəhərində (keçmişdə Aşio qəsəbəsində) yerləşən fəaliyyətsiz mis mədəni. Mədən 1880-ci illərdə Yaponiyada baş verən ilk ətraf mühit çirklənməsinə səbəb olmasına, eləcə də, 1907-ci ildə mədənçilərin iştirakı baş vermiş qiyama görə tanınır. İkinci dünya müharibəsi illərində mədəndə işləməyə məcbur edilmiş bir çox müharibə əsiri ölmüşdür. Mədən 1973-cü ildə fəaliyyətini dayandırmışdır və hazırda burada muzey, eləcə də, attraksion fəaliyyət göstərir. 2008-ci ildə Aşio mis mədəni milli tarixi yer elan olunmuşdur. == Tarixi == Aşio mis mədəni 1550-ci ildə kəşf edilmiş, 1610-cu ildə Tokuqava hökuməti tərəfindən birbaşa idarə olunmağa başlamışdır. Mədəndən illik 1500 ton mis çıxarılırdı. Nikko Toşoqu məbədinin və Edoda yerləşən Zoco məbədinin tikintisində, eləcə də, Kaney Tsuho sikkələrinin hazırlanmasında Aşio mədənindən çıxarılmış misdən istifadə olunmuşdur. Mədəndə mis istehsalı azaldıqdan sonra Aşionun 44 mədənçisi hökumətdən mədəndə sikkə kəsmək üçün icazə istəmişdir. 1741-ci ildə Aşiko sikkəxanası ilk 6 ay ərzində minlərlə, növbəti beş ildə isə 20 milyondan çox Kaney Tsuho sikkəsi kəsmişdir.

Kiş — bu mənalarda gələ bilər: Kiş (Şumer) — Mesopotamiyada Babildən 18 km şimal-şərqdə qədim şəhər. Kiş (İran) — İranın Hörmüzgan ostanında şəhər, ostanın inzibati mərkəzi Kiş (Şəki) — Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd Kiş (Xocavənd) — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Kiş çayı — Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonunun inzibati ərazi vahidində çay.

MCS rep grupudur .(17.02.2014) tarixində qurulmuştur == Haqqında == Mcs mənası Millətim Cəmiyyətim Siyasətim deməkdir əslində ən başda grubu quran Əsədli Elvin-Məhəmməd öz adı və ən yaxın dostları Səmral və Camalın adının baş hərfinin birləşdirməsindən MCS qoymuşdur. Daha sonra bunun mənasız olduğunu düşünərək Millətim Cəmiyyətim Siyasətim sözlərini uyduraraq MCS adını dəyişməmişdir. MCsin baş mövzuları xalqın çətin vəziyyəti gündəlik çətinliklər ləkəli siyasət mövzuları olmuşdur. Hər zaman xalqın yanında olmuş MCS qurulduğu tarixdən fəaliyyət dövründə hər zaman xalqın yanında olacağına insanlıq adına işlər görəcəyinə söz vermişdir. MCS ilk track'i 2015 ildə yayımlanmışdır. MCSin üzvlərindən ən çox bilinəni Röyal Ramazanov və Əsədli Elvin-Məhəmməd olmuşdur. MCS özü ilə birlikdə yeni bir anlayış Küçə Ədəbiyyatı anlayışını gətirmişdir. Küçə Ədəbiyyatı insanların ağır vəziyyətini görərək onlara yol gösdərməyə çalışan bir cəmiyyətdir. Gəncləri səhv yoldan ayırıb düz yola yenidən qaytarmağa çalışan insanlığı həmişə vacib bir amil kimi göstərən küçə ədəbiyyati bu sözlərilədə tanınır "Bizə yaşamaq üçün tiryək yox kitab lazımdır".

MI5 — Britaniya kəşfiyyat xidməti. MI6'dən fərqli olaraq daxili kəşfiyyatla maraqlanır. == "Vətənin müdafiəsi" == İlk dəfə yazılı tarixi 2009-cu ildə işıq üzü görüb. Qurumun yaranmasının 100-cü ildönümü münasibətilə Kembric Universitetinin tarixçi-professoru Kristofer Endrüyə MI5-in tarixni yazmaq sifariş olunub və bunun üçün tarixçiyə arxivdən 400 mindən artıq məxfi sənəd təqdim olunub. Nəhayət, Endrü tərəfindən "Vətənin müdafiəsi" adlı min səhifəlik kitab hazırlanıb. Kitabda Hitler faşizminə, sovet casuslarına, terror təhlükəsinə qarşı gizli mübarizəsi yer alır. Qeyd olunur ki, 1909-cu ildə cəmi 2 nəfərlə qurulan sözügedən kəşfiyyat xidmətinin hazırda 3 mindən çox əməkdaşı fəaliyyət göstərir. Bununla yanaşı, tarixçi İkinci Dünya Müharibəsi zamanı MI5-in Britaniyadakı alman casuslarının çoxunu ələ keçirdiyini və onlardan 25 nəfərini öz hesabına işlədə bildiyini yazır. Eyni zamanda, kitabda kəşfiyyat xidmətinin buraxdığı nöqsanlar da yer alır. Bu sırada Britaniya kəşfiyyatının içində yuxarı mərtəbələrdə çalışan və 1930-cu ildən etibarən SSRİ kəşfiyyatına xidmət edən "Kembric Beşliyi"ni illər boyu üzə çıxara bilməməsi MI5-in ən böyük uğursuzluğu kimi xarakterizə olunur.

Gizli Kəşfiyyat Xidməti (ing. Secret Intelligence Service; SIS) və yaxud məşhur adı ilə MI6 (Military Intelligence, Section 6; Hərbi Kəşfiyyat, 6-cı bölmə) (oxunuşu: em-ay-siks) — Böyük Britaniyanın xarici kəşfiyyat xidməti, əsasən Beş Göz tərəfdaşlarını dəstəkləmək üçün xarici vətəndaşlar haqqında insan kəşfiyyatının toplanması və təhlili ilə məşğuldur. SIS Britaniya kəşfiyyat orqanlarından biridir və rəisi ("C") birbaşa Xarici İşlər Nazirinə tabedir.

Massaçusets Texnologiya İnstitutu (ing. Massachusetts Institute of Technology – MIT) — ABŞ-nin Massaçusets ştatında, Kembric şəhərində yerləşir. Bu ali təhsil ocağına ənənəyə görə institut deyilir, əslində Massaçusets Texnologiya İnstitutu böyük bir universitetdir. "Kompüter texnologiyalarının mərkəzi" adlandırılan universitet elm və texnologiya, robot texnikası və süni intellekt sahələri üzrə dünya lideridir. İnstitut menecment, iqtisadiyyat, linqvistika, siyasi elmlər, fəlsəfə və s. sahələr üzrə də məşhurdur. Məhz bu elmi-tədqiqat mərkəzində bugünkü kompüter sivilizasiyasının bir çox nailiyyətləri əldə olunub. Hətta bununla bağlı "Massaçusets Texnologiya İnstitutu mədəniyyəti" adlı anlayış da mövcuddur. İnstitutun ən tanınmış bölmələri Linkoln, İnformatika və Süni İntellekt laboratoriyaları, İdarəçilik Məktəbidir. 1861-ci ildə Massaçusets Birliyi Uilyam Berton Rocersin "Massaçusets Texnologiya İnstitutu və Boston Təbiət Elmləri Cəmiyyəti"nin yaradılması haqqında xartiyasını təsdiqlədi.

Major League Soccer (MLS) — ABŞ Futbol Federasiyası tərəfindən icazəsi verilən, kişilər arasında keçirilən peşəkar futbol liqasıdır. Bu liqa ABŞ və Kanadada futbol üzrə ən yüksək səviyyəli liqa hesab olunur.

Multimedia mesaj xidməti (ing.Multimedia Messaging Service, ru.служба мультимедийных сообщений) - şanvari rabitə şəbəkələrində multimedia məlumatlarının (görüntülərin, melodiyaların, video materialların) ötürülməsi sistemi. EMS xidmətinin inkişaf etdirilmiş variantıdır. Məlumatları təkcə mobil telefona deyil, həm də elektron poçta göndərməyə imkan verir. MMS məlumatının ölçüsü 999 kilobaytadək ola bilər (MMS 2.0 standartı). Mobil rabitə operatoru göndərilən məlumatın ölçüsünə öz məhdudiyyətini qoya bilər. Bəzi mobil telefonlarda MMS-in ölçüsü 100 kilobaytdan artıq ola bilməz. Bu məlumatda fotoqrafiya və ya sürəkliliyi təxminən 10 saniyə olan 3GP formatlı video yerləşdirmək olar, yaxud da müxtəlif formatlı (MIDI, MP3, MMF – Synthetic Music Mobile Application Format) kiçik melodiyalar və ya diktofon yazıları göndərmək olar. MMS məlumatı iki hissədən ibarətdir. Məlumatın özü telefon operatorunun xüsusi WAP-serverində saxlanır. İkinci hissə – xüsusi SMS məlumatı isə alan şəxsin telefonuna göndərilir.

Mais — Azərbaycanlı adı. Mais Bərxudarov — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin general-mayoru Mais Səfərov — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, Vətən müharibəsi şəhidi Mais Məmmədov — televiziyaçı, jurnalist.

MiQ (rus. МиГ), Rusiyanın hərbi təyyarə istehsalı şirkəti. Artyom Mikoyan və Mixail Qureviç tərəfindən "Mikoyan-Qureviç" adı ilə yaradılmışdır. MiQ qırıcı təyyarələri xüsusilə Sovet İttifaqı və Rusiya Silahlı Qüvvələri tərəfindən geniş istifadə edilir və bir çox ölkəyə ixrac olunur. MiQ şirkəti müxtəlif modelləri ilə tanınır. Bunlar arasında ən məşhurları MiQ-15, MiQ-21, MiQ-29 və MiQ-35 modelləridir. Bu qırıcı təyyarələr müxtəlif hava döyüşləri və müdafiə missiyalarında istifadə olunur və yüksək manevr qabiliyyəti, sürət və silah sistemləri ilə seçilirlər. Rusiya hökuməti tərəfindən 2006-cı ildə İlyuşin, İrkut, Suxoy, Tupovlev və Yakovlevlə "Birləşmiş Təyyarə Şirkəti" adı altında birləşdirilib. Firma həmçinin Kamov helikopter layihəsi kimi müxtəlif texnikaların istehsalı üzərində də işləyir.

Mif (q.yun. μῦθος — dastan, ənənə) və ya Əsatir— təbiət hadisələrinin, kortəbii qüvvələrin, səma cisimlərinin insanların xəyalında, təsəvvür və düşüncələrində müəyyən bir şəkilə salınması, gah insanlara, gah da tanrılara bənzər təsvir olunmasıdır. Mif şifahi xalq ədəbiyyatının ən qədim janrlarından biri hesab olunur. Bu janrı ibtidai insanların ibtidai təsəvvür və anlayışları yaratmışdır. Mif sözü Azərbaycan dilində XX-ci əsrdə rusca "миф" sözündən keçib, rus dilinə isə - avropa dillərində olan "myth/mythe" sözündən; kökü yunanca "μῦθος" [mitos] sözüdür və "hekayə, nağıl" kimi tərcümə olunur. Əsatir sözü ərəbcə isə ostura/usturə (az-əbcəd. اوسطوره‎) sözünün cəmidir, yəni əsatir (az-əbcəd. اساطیر‎‎) əslində "miflər, mifologiya" mənasını verir. Miflər daha çox bəşəriyyətin "uşaqlıq dövründə" yaranmışdır. Mif inkişaf etmiş, mərhələlər keçmiş, ən əski fəlsəfənin predmeti onunla şərtlənmişdir.

Mil (Beyləqan) — Azərbaycanın Beyləqan rayonunda qəsəbə. Milabad — Azərbaycanın Beyləqan rayonunda qəsəbə. Yeni Mil — Azərbaycanın Beyləqan rayonunda qəsəbə. Mil (ölçü vahidi) — uzunluq ölçü vahidi. Mil düzü — Kür-Araz ovalığının cənub qərb hissəsində, Kür və Araz çaylarının qovuşduğu yerdə, Kür çayının sağ sahili ilə Araz çayının sol sahili arasını əhatə edən ərazi.

Leucas (lat. Leucas) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Leucas cephalotes (lat. Leucas cephalotes) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Phlomis cephalotes Roth === Heterotipik sinonimləri === Leucas capitata Desf. Phlomis cephalotes var.

Leucas hagghierensis (lat. Leucas hagghierensis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü.

Leucas kishenensis (lat. Leucas kishenensis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Leucas thymoides subsp. kishenensis Radcl.-Sm.

Leucas longifolia (lat. Leucas longifolia) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü.

Leucas penduliflora (lat. Leucas penduliflora) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü.

Leucas samhaensis (lat. Leucas samhaensis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü.

Leucas virgata (lat. Leucas virgata) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü.

Leucas cephalotes (lat. Leucas cephalotes) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Phlomis cephalotes Roth === Heterotipik sinonimləri === Leucas capitata Desf. Phlomis cephalotes var.

Leucas flagellifera (lat. Leucas flagellifera) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Lasiocorys flagellifera Balf.f.

Leucas spiculifolia (lat. Leucas spiculifolia) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin leucas cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Lasiocorys spiculifolia Balf.f.