Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • посеять

    -сею, -сеешь; св. (нсв. - сеять) см. тж. посев 1) а) Разбросав, поместить семена в приготовленную почву. Посеять рожь, пшеницу. Посеять редис, морковь

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОСЕЯТЬ

    сов. 1. əkmək, səpmək; 2. salmaq; посеять раздор ayrılıq salmaq; nifaq salmaq; ◊ что посеешь, то и пожнёшь nə əkərsən, onu da biçərsən (məsəl).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОСЕЯТЬ

    1. цун, тум вигьин, тум кутун. 2. пер. ттун (мес. арайра фитне, ччаравал)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • подсеять

    -сею, -сеешь; св. см. тж. подсевать, подсеваться, подсеивать, подсеиваться, подсеивание, подсев, подсевание 1) что и чего Посеять дополнительно, ещё н

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поссать

    -ссу, -ссышь; св.; грубо Помочиться.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОСЕЩАТЬ

    несов. bax посетить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОСЕЩАТЬ

    несов., см. посетить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОСЛАТЬ

    ракъурун, дугурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОСПАТЬ

    ксун (са кьадар вахтунда, са тIимил)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОСЕЯТЬ

    сафунай ягъун, сафунай яна михьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОВЕЯТЬ

    сов. 1. əsmək, əsməyə başlamaq; 2. hiss edilməyə başlamaq; 3. hiss oyatmaq; yada salmaq, xatırlatmaq; 4

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОДСЕЯТЬ

    сов. k. t. 1. əlavə səpmək; 2. payızlıq yaxud və yazlıq əkinin arasında əkmək (çoxillik otu)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОСЕЛЯТЬ

    несов. bax поселить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОСЕСТЬ

    сов. dan. 1. oturmaq, əyləşmək; 2. qonmaq (çoxlu quş)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОСЛАТЬ

    ...yönəltmək; vermək; послать корпус вперёд bədənini irəli vermək; послать к чёрту rədd etmək, başdan eləmək; чем бог послал (угостить, покормить) Allah

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • посрать

    ...испражниться. 2) Испортить настроение, уязвить, съязвить. Он любит посрать в душу.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОСПАТЬ

    сов. bir qədər yatmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОДСЕЯТЬ

    тIимил мад цун хъувун, тум кутун хъувун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОСЕЯТЬ

    сов. ələmək, xəlbirləmək; ələkdən (xəlbirdən) keçirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • повеять

    ...св. 1) Начать веять, дуть (о ветре, волнах воздуха) К полудню повеял южный ветер. С реки повеяла прохлада. Из кухни повеял запах кофе. Повеял аромат

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поселять

    см. поселить; -яю, -яешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • посещать

    -аю, -аешь; нсв. 1) к посетить Посещать больного каждый день. Изредка посещать родных. Тяжёлые мысли посещают кого-л. по ночам. 2) Ходить на лекции, з

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • послать

    ...-шлют; послал, -ла, -ло; посланный; -лан, -а, -о; св. см. тж. посылать, посылаться, посыл, посылание, посылка 1) (кого-что), с инф. Отправить куда-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • просеять

    ...т.п. для очистки от посторонних примесей. Просеять песок. Просеять муку. 2) также без дополн. Сеять в течение какого-л. времени. Целый день просеял з

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОСЕЛЯТЬ

    несов., см. поселить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • поспать

    ...некоторое время; уснуть на некоторое время. Люблю поспать. Дайте поспать. Поспать подольше. Поспать после обеда. Лягу на часок поспать. Так и не посп

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОВЕЯТЬ

    атун; акъатун (гар, серин гьава); повеял ветерок кьезил гар акъатна. ♦ на него повеяло прошлым адахъ алатай крарин, алатай девирдин нефес галукьна,

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОСЛАТЬ

    göndərmək, yollamaq, atmaq, başdan eləmək, vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • POŞET

    neylon torba

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ПОЧЕСТЬ

    saymaq, hesab etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PASSÁT

    is. [alm.] Şimal və cənub yarımkürələrində tropiklər və ekvator arasındakı sahələrdə əsən daimi şimal-şərq küləyi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • насеять

    ...насеиваться что и чего 1) Посеять в каком-л. количестве. Насеять ржи. Насеять делянку пшеницы. 2) Просеять в каком-л. количестве. Насеять отрубей. На

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • досеять

    ...сев, посев; засеять какой-л. участок земли. Досеять лук. Досеять всё поле. Досеять оставшиеся два гектара подсолнечника. 2) Окончить просеивание чего

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДОСЕЯТЬ

    сов. k. t. səpib (əkib) qurtarmaq; səpmək, əkmək; надо досеять поле до конца tarlanı axırınadək əkmək (səpmək) (səpmək) lazımdır.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • подсевание

    = подсевать, подсеваться; см. подсеять

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОГНАТЬ

    1. чукурун. 2. гьалун. 3. ракъурун. 4. хурук кутун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАССАТ

    пассат (тропикрин арада гьамиша жедай кьуру гар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛОШАТЬ

    несов., разг. ягъалмишвал авун; гъалатI авун; усалвал авун; кар чIур жедайвал авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОБЕГАТЬ

    чукурунар авун; чукурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДЪЕСТЬ

    1. тIуьн. 2. кIан пад тIуьн, кIаникай гъварч авун, кIаникай тIуьн (мес. ттаран дувул кукра)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДЪЕДАТЬ

    несов., см. подъесть.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДСТАТЬ

    см. стать2

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДЕЛАТЬ

    разг. авун; ийиз хьун; ничего с ним не поделаешь вавай адаз са затIни ийиз жедач

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДЖАТЬ

    1. кIватIун, жуван кIаник кутун; кучудун; поджать под себя ноги кIвачер кIватIна (кучудна) ацукьун. 2. агажун; илисун; поджать хвост ттум илисун; подж

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PODRAT

    1. подряд; 2. подрядный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОДМЯТЬ

    кIаник кутуна шуьткьунрун; буьнжуькьрун; эзмишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДНЯТЬ

    ...4. пер. хкажун; виниз акъудун. 5. акьалдрун (ван-сес, кIвачел); поднять весь дом на ноги вири кIвале авайбур кIвачел акьалдрун (вири кIвале гьарай-

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДСЕВАТЬ

    несов., см. подсеять.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДСЕКАТЬ

    несов., см. подсечь

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДСЕСТЬ

    1. патав ацукьун; подсесть к товарищу юлдашдин патав ацукьун. 2. акьахун (мес. рекьяй физвай арабада).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДДАТЬ

    1. виниз гадрун; яна виниз акъудун; поддать мяч туп яна виниз (цавуз) акъудун. 2. гун; поддать шашку тIама гун. 3. гзаф гун, артухрун; поддать ход худ

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОБЕЖАТЬ

    1. чукурун; чукурна фин. 2. катун. 3. пер. авахьун, фин (мес. ятар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PODRAT

    ...bir işi görməkdən ibarət öhdəlik və bu öhdəlik üzrə görülən iş. Podrat iş. □ Podrata götürmək – 1) müəyyən haqq müqabilində bir işi görmək üçün iltiz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DOSÉNT

    ...müəllimi. Aynadan beş-altı yaş böyük olan qardaşı tibb institutunda dosent idi… İ.Əfəndiyev.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ОСЕНЯТЬ

    несов., см. осенить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОСЕДАТЬ

    несов., см. осесть.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОПОШЛЯТЬ

    несов., см. опошлить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НАСЕЯТЬ

    1. цун; насеять пшеницу къуьл цун. 2. сафунай ягъун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОЦЕНТ

    доцент (институтра, университетра тарс гудай учителдин алимвилин тIвар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОСТАТЬ

    1. къачун; достать с полки книгу кьацIалай ктаб къачун. 2. жугъурун; достать себе лошадь жуваз балкIан жугъурун. 3. акъудун; достать платок из карман

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОСПАТЬ

    бегьем ксун, бегьем ахвар авун; не доспать бегьем ксун тавун, ахвар бес жедалди ксун тавун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОСЛАТЬ

    1. ракъур хъувун, рахкурун (къвезмайди, кимиди). 2. чкадал кьван ракъурун, агакьрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТСЕЯТЬ

    1. Ələmək, xəlbirləmək; 2. Səpmək, səpib qurtarmaq, səpini qurtarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОСТАТЬ

    1. Götürmək, 2. Çıxarmaq; 3. Almaq, əldə etmək, tapmaq; 4. Əli çatmaq, kifayət etmək, yetmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОСПАТЬ

    1. Yatmaq; 2. ...qədər yatmaq; 3. Yuxusunu almaq, yuxudan doymaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОСЛАТЬ

    1. Əlavə olaraq göndərmək, dalınca göndərmək, sonradan göndərmək, üstəlik olaraq göndərmək, qalan hissəsini göndərmək; 2

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DOSENT

    доцент

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • FOSFÁT

    [yun.] kim. Gübrə kimi, habelə texnikada, tibdə işlədilən fosfor turşusu duzu. Polimer fosfatların xassələri

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ОСМЕЯТЬ

    хъуьруьн (садал); рахшанд авун, зарафатдиз вигьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • посеяться

    -сеюсь, -сеешься; св.; нар.-разг. Окончить сев; посеять. Посеяться в срок.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • скученно

    см. скученный; нареч. Жить скученно. Посеять морковь скученно. Дома стоят скученно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • росчисть

    -и; ж.; с.-х. Вырубленное и выжженное место в лесу для пашни. Посеять на росчистях пшеницу.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • люцерна

    ...тж. люцерновый Травянистое кормовое растение сем. бобовых. Посеять клевер с люцерной. Поле люцерны.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏKMƏK

    1. сеять, посеять; 2. сажать, насажать, посадить; 3. сбыть, сплавить (кого-нибудь), отослать куда-то под каким-либо предлогом, отделаться от кого-

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • присеять

    ...св. см. тж. присевать, присеваться, присев что и (часть) чего Посеять дополнительно к ранее посеянному. Присеять пшеницы. Присеять редис.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • щавель

    ...сем. гречишных, с продолговатыми съедобными листьями кислого вкуса. Посеять щавель. Собирать щавель. Нарвать щавеля. Купить первый щавель. Щи, пюре и

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • всеять

    ...всевать, всеваться, всеивать, всеиваться, всевание, всеивание 1) Посеять среди чего-л. уже посеянного. Всеять горох в люцерну. 2) Добавить, просеивая

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • недосеять

    ...недосевать, недосеваться, недосеивать, недосеиваться что и чего Засеять, посеять на какое-л. количество меньше, чем следует, требуется. Недосеять пят

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SƏPDİRMƏK

    глаг. понуд. kimə nəyi просить, заставить кого: 1. сеять, посеять (разбрасывать семена на подготовленную для посева почву) 2. сыпать, посыпать что-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • высеять

    ...высеваться, высевание, высеивать, высеиваться, высеивание, высев что 1) Посеять (какое-л. количество) Высеять кукурузу. Высеять луговые травы. Высеят

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏKDİRMƏK

    ...заставить кого: 1. обрабатывать, обработать (почву, землю) 2. сеять, посеять (зерновые, кормовые культуры и т.п.) 3. сажать, посадить (дерево, огурцы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • шухер

    ...-а; м.; жарг. см. тж. шухер 1) Опасность, тревога. Навести шухер. (посеять чувство тревоги, опасности). 2) крик, ссора, скандал; драка 1) Поднять шух

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • посев

    -а; м. см. тж. посевной 1) к посеять 1), 2) и сеять 1), 4) Посев озимых. Сроки посева. Оставить семена на посев. Подготовить почву для посева. Пригото

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сеять

    сею, сеешь; нсв. см. тж. сев, сеяние, сеяться что 1) (св. - посеять) Разбрасывать семена на подготовленную для посева почву. Сеять рожь, овёс, горох.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • семя

    ...семенем. 5) а) чего Зародыш, источник, причина какого-л. явления. Посеять семена добра. Бросить семя раздора. Зародить в чьей-л. душе семя сомнения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SƏPMƏK

    1 глаг. 1. сеять, посеять (разбросать семена на подготовленную для посева почву). Toxum səpmək сеять семена, pambıq səpmək сеять хлопчатник, arpa səpm

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏKMƏK

    1 глаг. 1. см. şumlamaq 2. сеять, посеять: 1) разбрасывать семена на подготовленную для посева землю. Çəltik əkmək сеять рис, buğda əkmək сеять пшениц

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARA

    ...1. давать, дать перерыв; 2. давать, дать фору; ara vurmaq сеять, посеять вражду, портить отношения между кем-л.; ara qarışdırmaq, ara qatmaq вносить,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Dosent
Dosent (lat. docere – öyrətmək) — ali təhsil müəssisəsində müəllimlərə verilən elmi ad və seçkili vəzifə. == Haqqında == Dosent vəzifəsi ali məktəblərdə ən azı 5 il çalışmış, elmi təcrübəsi olan şəxslərə verilir. O həm də elmi-tədqiqat müəssisələrində (məsələn Akademiya sistemində) elmi ad kimi verilə bilər. Dosent elmi adı ali məktəbin Elmi Şurası tərəfindən verilir və Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən təsdiq edilir. Böyük pedaqoji təcrübəyə malik mütəxəssislərə elmi dərəcə olmadan da dosent adı verilə bilər.
Fosfat
Fosfat turşusu ( P O 4 − 3 {\displaystyle PO_{4}^{-3}} ) — qeyri-üzvi, kimyəvi və fosforlu turşudur. Fosfat turşusu və fosfat biokimya və ekologiya üçün cox mühimdir. Fosfat kənd təsərrüfatı və sənaye üçün çox əhəmiyyətli kimyəvi məhsuldur. Fosfat bərk şəraitli yüksək temperaturda firofosfatdan (Xörək duzu) da kondensasiya oluna bilər. Bütün hüceyrələri zülal olan fosfalar əlavə və aradan qaldırılması metabolik olan proseslərin tənzimləməsində əsas strategiyadır. Fosforlaşma və defosforlaşmanın enerji saxlanmasında və yaşayış sistemlərinin azad olunmasında əhəmiyyətli yolları var. Fosfat və ya ortofosfat ionu PO4 −3 üç protonun H+çıxarılması ilə fosfor turşusundan əmələ gəlir. Bir və ya iki protonun çıxarılması, sırasıyla dihidrogen fosfat ionu H2PO4− və hidrogen fosfat ionu HPO4−2 ionunu verir. Bu adlar ammonium dihidrogen fosfat və trisodium fosfat kimi anionların duzları üçün də istifadə olunur. Üzvi kimyada fosfat və ya ortofosfat bir orqanofosfattır, PO şəklində ortofosfor turşusunun mürəkkəb efiridir.
Passat
Koriolis qüvvəsinin təsiri altında daimi küləklər Şimal yarımkürəsində sağa, Cənub yarımkürəsində sola doğru istiqamətlənir.Passat küləyi yelkənli gəmilərin istiqamətində də dəyişiklik edə bilər. Odur ki, passatlar Şimal yarımkürəsində şimal-şərqdən cənub-qərbə, Cənub yarımkürəsində cənub-şərqdən şimal-qərbə doğru əsir. Bu proseslər 30º şimal enliyi ilə 30 cənub enliyi arasında baş verir və bu coğrafi enliklər passat zolağı adlandırılır. Okean üzərindən əsən passatlar rütubətli, materik üzərindən əsən passatlar isə quru olur. Passatların təsirinə daha çox məruz qalan materiklər Afrika, Cənubi Amerika və Avstraliyadır Öz daimiliyinə və gücünə görə, yelkənli gəmilər dövründə bu küləklər Qərb küləkləri ilə birlikdə gəmilərin Avropa və Amerika arasındakı hərəkət marşrutlarının qurulmasında əsas rol oynayırdılar. Qurşaqda atmosferin aşağı qatları Günəş şüalarının təsiri ilə istidən genişlənərək yuxarı qalxır və qütblərə doğru istiqamətlənir, eyni zamanda şimaldan və cənubdan daha soyuq hava axınları gəlir.
Povest
Povest — danışıq, təhkiyə deməkdir. Povest rus dilində danışıq, təhkiyə, nağıl etmək mənasında işlənən "povestvovanie" sözündəndir. == Haqqında == Povestə bəzən böyük hekayə deyilir. Çünki povestlə hekayə bir-birinə yaxın janrlardır. Hekayədən fərqli olaraq, povestdə bir yox, bir neçə əhvalatdan bəhs olunur və təsvir olunan surətlərin sayı da hekayədəki surətlərin sayından bir neçə dəfə çox olur. Cəlil Məmmədquluzadənin “Danabaş kəndinin əhvalatları”, Ə. Vəliyevin “Gülşən”, M. Hüseynin “Kin”, M. Cəlalın “Dağlar dilə gəldi” və s. əsərləri Azərbaycan ədəbiyyatında povest janrının gözəl nümunələri hesab olunur.Povestdə obrazların sayı hekayədə iştirak edənlərin sayından xeyli artıq, həyat hadisələrinin əhatə dairəsi geniş, surətlərin təsviri daha dolğun olur. Məsələn, Cəlil Məmmədquluzadənin "Poçt qutusu" hekayəsini "Danabaş kəndinin əhvalatları" əsəri ilə müqayisə etdikdə birincidə obrazların (Novruzəli, xan, poçt işçisi) sayının ikincidəki obrazlardan (Məhəmmədhəsən əmi, onun oğlu, Xudayar bəy, Zeynəb, onun oğlu Vəliqulu, qızları Fizzə və Ziba, Kərbəlayi Cəfər, Axund və s.) qat-qat az olduğu aydın görünür. Azərbaycan ədəbiyyatında ilk povest Mirzə Fətəli Axundovun "Aldanmış kəvakib" əsəri sayılır. Hekауə ilə rоmаn arasında оrtа mövqe tutan, hekауədən böyük, rоmаndan kiçik epik əsərlər povest adlandırılır.
Prostat
Yunanca: προστάτης prostates, termini "protector" qoruyucu gözətçi mənasındadır boşaltma sisteminin sonuna yaxın hissədə məsanə və üretra (xarici sidik kanalı) arasında yerləşən şabalıd şəklində və şabalıd böyüklüyündə bir orqandır. Prostat yalnız kişilərdə mövcuddur. Qadınlarda prostat və ya buna bənzəyən hər hansı bir orqan mövcud deyildir. == Xüsusiyyəti == Sağlam bədəndə prostat vəzi iki vəzifəyə malikdir. Əsas vəzifəsi sidik kisəsindən sidiyi xaric etmək və orqazm sırasında kişinin spermasının gəlməsini təmin etməkdir.
Pşent
Pşent (düzgün pa-sxemit q.misir sḫm.tỉ "iki güclü" q.yun. ψχεντ "psxent") Qədim Misir fironlarına məxsus iki tacın : Aşağı Misir hökmdarlarına məxsus qırmızı "deşret"in və Yuxarı Misir hökmdarlarına məxsus ağ "hecet" ilə birləşməsindən yaranmışdır.
Polat
Polad — tərkibində karbonun miqdarı 2,14%-dən az olan dəmirdən ibarət bütün metallik legirlərə deyilir. İnsanlar poladla çox qədim təcrübəyə malikdirlər. Yüksək keyfiyyətə malik polad texnikanın tərkib hissəsinə çevrilmişdir. Karbon və dəmir uzun müddət ağır sənayenin sütununu təşkil edirdi və siyasətdə böyük rol oynayırdı. Hal-hazırda maşın, nəqliyyat və bir çox başqa texniki hissələrin hazırlanmasını poladsız təsəvvür etmək mümkün deyil. Poladlar iki hissəyə bölünürlər: alət və konstruksiya poladları. Kimyəvi tərkibinə görə də poladlar təsnifatlaşdırılıb: karbonlu və legirli poladlar. Karbonun və legirləyici elementin səviyyəsindən asılı olaraq poladlar bölünürlər: Aşağı karbonlu Orta karbonlu Yüksək karbonlu Aşağı legirli Orta legirli Yüksək legirliStrukturlarında da fərq qoyulmaqdadır. Poladda austenit, ferrit, martensit, beytinit və perlit kimi struktur təşkilediciləri mövcuddur. Əgər strukturda 2 və daha çox faza vardırsa, onda belə poladlar çoxfazalı adlanırlar.
Cəmilə (povest)
Cəmilə — 1958-ci ildə yazıçı Çingiz Aytmatov tərəfindən yazılan povest. == Süjeti == Budur, mən yenə sadə bir haşiyəyə salınmış bu kiçik şəklin qabağındayam. Sabah səhər ailə getməliyəm, ancaq ona baxmaqdan hələdə doya bilmirəm. Elə bil şəkil mənə xeyir-dua verəcəkdir. Onu hələ heç bir sərgiyə verməmişəm. Bundan başqa, qohumlarim aildən yanima gəldikdə də onu gizlətməyə çalişiram. Şəkildə utanmalı bir şey yoxdur, ancaq, bununla belə,o, sənət əsəri olmaqdan çox uzaqdır.Şəkil onda təsvir olunmuş torpağın özü qədər sadədir. Şəklin dərinliyində boz payızın səmasının bir parçası təsvir olunmuşdur. Uzaq dağ silsilələrinin üzərində külək ala buludları sürətlə qovalayır. İlk planda tünd qırmızı yovşanli step uzanır.
Fosfat qrupu
Fosfat turşusu ( P O 4 − 3 {\displaystyle PO_{4}^{-3}} ) — qeyri-üzvi, kimyəvi və fosforlu turşudur. Fosfat turşusu və fosfat biokimya və ekologiya üçün cox mühimdir. Fosfat kənd təsərrüfatı və sənaye üçün çox əhəmiyyətli kimyəvi məhsuldur. Fosfat bərk şəraitli yüksək temperaturda firofosfatdan (Xörək duzu) da kondensasiya oluna bilər. Bütün hüceyrələri zülal olan fosfalar əlavə və aradan qaldırılması metabolik olan proseslərin tənzimləməsində əsas strategiyadır. Fosforlaşma və defosforlaşmanın enerji saxlanmasında və yaşayış sistemlərinin azad olunmasında əhəmiyyətli yolları var. Fosfat və ya ortofosfat ionu PO4 −3 üç protonun H+çıxarılması ilə fosfor turşusundan əmələ gəlir. Bir və ya iki protonun çıxarılması, sırasıyla dihidrogen fosfat ionu H2PO4− və hidrogen fosfat ionu HPO4−2 ionunu verir. Bu adlar ammonium dihidrogen fosfat və trisodium fosfat kimi anionların duzları üçün də istifadə olunur. Üzvi kimyada fosfat və ya ortofosfat bir orqanofosfattır, PO şəklində ortofosfor turşusunun mürəkkəb efiridir.
Mehman (povest)
Mehman — Süleyman Rəhimovun yazdığı böyük əsər, povest. Əsər əsasında "Qanun naminə" adlı film çəkilmişdir.Burada Mehman adında bir oğlan rayonda prukror olur. Mehman qatı cinayətlər törədənlərə qarşı mübarizədə canını qurban verməli olur.
Mumu (povest)
Mumu — rus yazıçısı İvan Turgenyevin 1852-ci ildə yazdığı povest. Əsər ilk dəfə Sovremennik jurnalında çap olunub. Povestin baş qəhrəmanları Gerasim adlı lal-kar nökər və onun itidir. == Maraqlı faktlar == Film 1959-cu ildə Mumu adlanırdı. Amma 1998-ci ildə Mu–Mu adlandırıldı. == Haqqında == Bu əsərdə Gerasim adlı rus kəndlinin taleyindən söz açılır. Gerasim lal və kar olsa da çox güclü adam olur. Rusiyanın kəndində yaşayır. Bir gün kəndə imkanlı bir qadın gəlir. Qadın kənddən gedəndə mindiyi arabanın təkəri palçığa batır.
Oxşar (povest)
Oxşar (rus. Двойник) — Fyodor Dostoyevskinin qələmə aldığı povest. Əsər ilk dəfə 30 yanvar 1846-cı ildə "Oteçestvennye zapiski" qəzetində işıq üzü görmüşdür. Daha sonra Dostoyevski əsər üzərində yenidən işləmiş və əsər 1866-cı ildə yenidən nəşr olunmuşdur. == Məzmunu == Əsərin qəhrəmanı 9-cu dərəcədən məmur olan Yakov Petroviç Qolyadkin xeyirxah, sadə, yumşaq xarakterli bir insandır. Bir dəfə Yakov Petroviç onunla eyni ad və soyadda olan bir nəfərlə — əkizi ilə qarşılaşır, lakin onun oxşarı ondan fərqli olaraq yalançı, yaltaq və əclaf adamdır. Əsərdə də Yakov Petroviçin öz oxşarı ilə mübarizəsindən bəhs olunur. Dostoyevskinin bu fikirləri onun sonrakı əsərlərində də öz yerini tapır. Bu Dostoyevskinin ikinci əsəridir, fəqət əsər həmin dövrdə o qədər də yaxşı qarşılanmamışdır. Dostoyevski "Bədbəxt insanlar" əsəri kimi bu əsərinin də tənqidçilər tərəfindən müsbət qarşılanacığını gözləsə də, bu belə olmur.
Passat cərəyanları
Passat cərəyanları — Həm şimal yarımkürəsinin, həm də cənub yarımkürəsinin tropik enliklərində hakim passat küləklərinin təsirilə əmələ gələn okeanın səth cərəyanlarıdır. == Xüsusiyyətləri == Passat cərəyanları dreyf cərəyanlarına ən yaxşı misaldır. Passat cərəyanları passat küləklərinə uyğun olaraq daima şərqdən qərbə 1–2 km/s. sürətlə hərəkət edir.Passat cərəyanları şimal yarımkürəsində sağa, cənub yarımkürəsində sola meyil edərək, ekvatora paralel-şərqdən qərbə doğru hərəkət edirlər. Sürəti ekvatora yaxınlaşaraq, 100–150 sm/saniyəyə çatır. Su kütləsinin qalınlığı 150–300 m-dir. Cərəyanların temperaturu şərqdən qərbə doğru getdikcə artır (25–280-yə çatır). Duzluluq 33–36 promildir.
Passat küləyi
Koriolis qüvvəsinin təsiri altında daimi küləklər Şimal yarımkürəsində sağa, Cənub yarımkürəsində sola doğru istiqamətlənir.Passat küləyi yelkənli gəmilərin istiqamətində də dəyişiklik edə bilər. Odur ki, passatlar Şimal yarımkürəsində şimal-şərqdən cənub-qərbə, Cənub yarımkürəsində cənub-şərqdən şimal-qərbə doğru əsir. Bu proseslər 30º şimal enliyi ilə 30 cənub enliyi arasında baş verir və bu coğrafi enliklər passat zolağı adlandırılır. Okean üzərindən əsən passatlar rütubətli, materik üzərindən əsən passatlar isə quru olur. Passatların təsirinə daha çox məruz qalan materiklər Afrika, Cənubi Amerika və Avstraliyadır Öz daimiliyinə və gücünə görə, yelkənli gəmilər dövründə bu küləklər Qərb küləkləri ilə birlikdə gəmilərin Avropa və Amerika arasındakı hərəkət marşrutlarının qurulmasında əsas rol oynayırdılar. Qurşaqda atmosferin aşağı qatları Günəş şüalarının təsiri ilə istidən genişlənərək yuxarı qalxır və qütblərə doğru istiqamətlənir, eyni zamanda şimaldan və cənubdan daha soyuq hava axınları gəlir.
Persi Fosett
Persi Fosett (ing. Percival Harrison Fawcett; (18 avqust, 1867-1925)— məşhur ingilis etnoqrafı və səyyahı. == Həyatı == Braziliyanın Atlantidanın ərazisində yerləşməsi haqqında fərziyyəni podpolkovnik rütbəsini qazanan məşhur ingilis alimi və səyyahı Persi Harrison Fosett (1867—1925?) dəstəkləyirdi. === Çözülməyən sirr === 1921-ci tarixində, bölgəyə oğlu və dostu Raleigh Rimell ilə yolçuluğa çıxdılar. Yolçuluğun başlarında, Salvador yaxınlarında qalıntılar tapdılar. Fawcett, bu duruma çox sevindi və hələ tapa bilmədiyi itmiş sivilzasiyaya "Z" adını verdi. Bu itmiş uyqarlığı tapmaq üçün çox tələsirdi. 20 aprel 1925 günü üç yoldaş, piranalarla dolu çayları keçdiler. Daha sonra, Braziliyanın "Mato Grosso" bölgəsinə doğru irəlilədilər. Bir daha da onları görən olmadı.
Polett Qoddar
Polett Qoddar (ing. Paulette Goddard) — ABŞ aktrisası və prodüser. == Həyatı == Polett Qoddar (əsl adı: Marion Polin Levi) 3 iyun 1910-cu ildə Nyu-Yorkda anadan olmuşdur. O, "Hal Roach Studios"la müqavilə imzalayır və "İspaniyadan olan uşaq" filminə çəkilir. 1932-ci ildə o, Çarli Çaplinlə tanış olur. Bir müddət keçmiş Çaplin Qoddarla birlikdə filmlər çəkməyi planlaşdırır. Beləliklə 1936-cı ildə "Yeni zamanlar" filmi meydana gəlir. Polett hətta az da olsa "Samuel Goldwyn Productions" şirkətində də bir neçə ekran əsərində çəkilir. Bu zaman ərzində o, Çarli Çaplinlə birlikdə onun Beverli Hillsdəki evində yaşayır. Onların evlilik statusu olur və 1936-cı ildə Çində ailə həyatı qururlar.
Prostat vəzi
Yunanca: προστάτης prostates, termini "protector" qoruyucu gözətçi mənasındadır boşaltma sisteminin sonuna yaxın hissədə məsanə və üretra (xarici sidik kanalı) arasında yerləşən şabalıd şəklində və şabalıd böyüklüyündə bir orqandır. Prostat yalnız kişilərdə mövcuddur. Qadınlarda prostat və ya buna bənzəyən hər hansı bir orqan mövcud deyildir. == Xüsusiyyəti == Sağlam bədəndə prostat vəzi iki vəzifəyə malikdir. Əsas vəzifəsi sidik kisəsindən sidiyi xaric etmək və orqazm sırasında kişinin spermasının gəlməsini təmin etməkdir.
Prostat xərçəngi
Prostat vəzinin xərçəngi — bədxassəli şiş. Dünyada prostat vəzinin xərçəngi ilə xəstələnmə halları xüsusən yaşlı kişilər arasında ilbəil artmaqda davam edir. Hazırkı dövrə qədər, xəstəliyin əmələgəlmə səbəbləri, hələ də dəqiq şəkildə müəyyən edilməmişdir. Həkimlər xəstəliyin əmələ gəlməsində bir sıra əsas risk (təhlükə) faktorlarının olduğunu qeyd edirlər: — yaş faktoru; ən əsas faktor hesab edilir; kişinin yaşı nə qədər çox olarsa, prostat vəzinin xərçənginin inkişaf etməsi təhlükəsi bir o qədər də artmış olur; — kişi cinsiyyət üzvlərinin uzun müddət ərzində mövcud olan müxtəlif iltihabi və digər xəstəlikləri; — piylənmə; — irsiyyət; — zərərli istehsal sahələrində işləmək; — zərərli adətlərin olması (siqaret çəkilməsi, spirtli içkilərin qəbul edilməsi və s.) Digər, əksər xərçəng şişləri kimi, prostat vəzinin xərçəngi də xəstəliyin ilkin dövrlərində özünü heç bir əlamətlə büruzə vermir. Müəyyən müddətdən sonra şiş ölçülərinin getdikcə artması səbəbindən sidik kanalının sıxılması baş verir. Bu isə öz növbəsində sidik ifrazının çətinləşməsinə, sidiyin sidik kisəsində ləngiməsinə, sidikdə qan qarışığının olmasına səbəb olur. Bəzi hallarda sidiyi saxlaya bilməmək kimi əlamət də yarana bilir. Bu zaman gün ərzində olan sidik ifrazı 15–20 dəfəyə çatır (normada gün ərzində 4–5 dəfə və gecə 1 dəfə), onlar güclü sidiyə çağırış hissiyyatı və ağrı ilə müşayiət olunurlar. Şiş toxum kisəciklərinə sirayət etmiş (yayılmış) olarsa, potensiya qabiliyyətində müəyyən problemlər də baş verə bilər. Şiş daha böyük ölçülərə çatmış olduqda, xəstələrdə qəbizlik, defekasiyanın (nəcis ifrazı) ağrılı olması, nəcisdə qan olması kimi əlamətlər də yarana bilər.
Qasırğa (povest)
Qasırğa (ing. Storm) - Teodor Drayzer tərəfindən yazılmış povestdir. Povestdə ailə, məhəbbət, qadın həyatı kimi məsələlərə toxunulmuşdur. “Qasırğa” Drayzerin birbaşa orijinaldan Azərbay­can dilinə tərcümə edilmiş ilk əsəridir. == Məzmun == Əsərin baş qəhrəmanı-İda,mühafizəkar ailədə böyüyüb. Atası Uilyam Zobel onları əhatə edən Amerika dünyasının yüngüllüyü və başıpozuqluluğu ilə heç cür barışa bilmirdi. O, İdanın böyüməsi və tərbiyəsi üçün sərt qaydalar tətbiq etdi. İdanı öz qaydaları ilə şəhər məktəblərindən seçilən, hətta bir qədər də dini məktəb hesab edilən məktəbdə oxutdurdu. Bunlara baxmayaraq, İda həyatın sevinc və ləzzətlərini duyurdu. İda şən və gümrah gəncləri görüb, valideynlərinin ona olan münasibəti ona darıxdırıcı gəlirdi.
Osat
Osat (serb. Osat / Осат) — Bosniya və Herseqovina ərazisində yerləşən coğrafi vilayət. Podrinenin mərkəzi hissəsində (Drina çayının sağ sahili boyunca), Vişeqrad və Srebrenisa şəhərləri arasında yerləşir. Osat vilayəti ərazisinə Bratunas və Srebrenisa icmaları bütünlüklə, Biraç regionunun isə bir hissəsi daxildir. Vasili Stefanovun yazdıqlarına görə Osat vilayətində 1860-cı ildə aşağıdakı kəndlər mövcud olmuşdur: Blajieviçi, Boleviçi, Bojiçi, Buyakoviçi, Srvisa, Yaketiçi, Karina, Kalimoniçi, Kosytolomsi, Krniçi, Mleçva, Moşiçi, Osatisa, Petrisa, Postole, Pribidol-Srpski, Pribidol-Turski, Radoçeviçi, Ratkoviçi, Stanatoviçi, Teqare, Toplisa, Vraneçeviçi, Vusare, Jakobnisa-Srpska, Jakobnisa-Turska, Kliebas. == Tarixi == Osat vilayəti orta əsrlərdə Jupaniya adı ilə tanınırdı. 1402–1459-cu illərdə Serb despotiyasının tərkib hissəsi olmuşdur. 1459-cu ildə Osmanlı imperiyası ərazisinə daxil edilmişdir. Bundan sonra vilayət Zvornik sancağının bir hissəsinə çevrilmişdir. 1804–1813-cü illər ərzində ilk serb üsyanı zamanı Kara-Marko Vasicin qoşunları bir müddətliyinə də olsa Osatı Srvisadan qoparıl ələ keçirə bilirlər.
POST
POST (ing. Power-On Self-Test) — qurğu işə düşdüyü zaman, qurğunun aparat təminatını yoxlaması əməliyyatı. Bu əməliyyat ana platanın BIOS-una daxil olan proqramlarla yerinə yetirilir. == Natamam yoxlama == POST əməliyyatının natamam (qısa) yoxlama ardıcılıllığı: Daimi yaddaş qurğusundan istifadə edərək BIOS proqramlarının yoxlaması. Əsas idarəedicilər, sistem şinləri və qoşulmuş qurğuların (qrafik adapter, diskdaxilediciləri və s.) inisializasiyası, həmçinin qurğular və onları təmin edən BIOS-a daxil olan proqramların icrası. Əməli yaddaş və birinci seqmentin (64 kilobayt) ölçüsünü təyini və yoxlanması. == Tam yoxlama == POST əməliyyatının tam yoxlama ardıcıllığı: Prosessorun bütün registrlərinin yoxlanması; Daimi yaddaş qurğusunun yoxlanması; Sistem taymeri və səsli siqnalizasiya (IBM PC üçün — i8255 və ya analoq İnteqral sxemi) portunun yoxlaması; Yaddaşa birbaşa keçid idarəedicilərinin testi; Əməli yaddaş regeneratorunun testi; BIOS-da rezident proqramlarının proyeksiyalanması üçün əməli yaddaş qurğusunun altsahəsinin testi; Rezident proqramlarının yüklənməsi; Standart qrafik adapterinin (VGA) testi; Əməli yaddaşın testi; Əsas daxiletmə qurğularının testi; CMOS testi; LPT/COM-un əsas portlarının testi; Elastik maqnit disklərinin testi; Sərt maqnit disklərinin (Sərt disk) testi; BIOS-un funksional alt sistemlərinin avtodiaqnostikası; İdarənin əməliyyat sisteminə ötürülməsi.Kompüter qoşulduğu zaman POST-un tam və ya natamam yoxlanması əməliy yatını baza sisteminə giriş-çıxış tənzimləmələrindən yəni, BIOS Setupdan quraşdırmaq olar. ---Fərdi kompüterlərin əksəriyyətində POST əməliyyatı müvəffəqiyyətlə başa çatdıqda sistem dinamiki bir qısa səs siqnalını çıxarır. Bundan başqa bu siqnallar və kodlar yoxlanma zamanı baş verən xətanı müvafiq ardıcıllıqdan ibarət siqnallarla istifadəçiyə çatdırır. Həmçinin POST-card qurğusu ilə ana platanın diaqnostikası və yaranmış xətanın hansı sektorda olduğunu bilmək olar.
SEAT
SEAT, İspan avtomobil istehsalçısı. 1919-da qurulan firma 1931-ci ilə qədər Fiat-Hispania adı altında satılmışdır. Şüarı "Avto Emocion"-dur.
Achillea rosea
Adi boymadərən (lat. Achillea millefolium) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin boymadərən cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Çoxillik, ot bitkisi olub, gövdəsinin hündürlüyü 20-50 sm, düzqalxan, budaqlanan, dəyirmi, nazikşırımlı, yuxarı budaqcığındakı yarpaqları qısalmışdır. Yarpaqları növbəli, xətti-neştərvari, ikiqat lələkşəkilli yarılmış, iki-üçqat kəsilmiş seqmentli və demək olar ki, kürəkşəkilli, sonluğu xətti formalıdır. Kökümsov yarpaqları saplaqlı uzunluğu 35-50 sm-dir. Kökləri nazik, sürünəndir. Çiçəkqrupu kiçik, çoxsaylı olub, gövdənin zirvəsində mürəkkəb çiçəkqrupunda formalaşan, kənarları ağ dilşəkilli (bəzən çəhrayı) daxili çapıqlı olmaqla, sarı rənglidir. Qalxanşəkilli çiçəklərinin uzunluğu 4 sm-ə (çiçək səbətciyinin əsası) bərabərdir. Hər bir səbətcik kənar dişicikli, (əsasən sayı 5 olan), orta boruşəkilli, ikicinsli (3-30 qədər sayı olan), 5 erkəkcikli və aşağı yumurtalıqlı çiçəklərdən ibarətdir. Çiçəyin əsası qabarıq olmaqla, çiçək yatağı bölünmüşdür.
Ammocallis rosea
Çəhrayı qıfotu (lat. Vinca rosea) — qıfotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Ammocallis rosea (L.) Small Catharanthus roseus var. albus G. Don Catharanthus roseus var. roseus Hottonia littoralis Lour. Lachnea rosea (L.) Rchb. Lochnera rosea (L.) Rchb. ex Endl. Lochnera rosea var. alba (G. Don) Hubbard Lochnera rosea var.
Atriplex rosea
Atriplex rosea (lat. Atriplex rosea) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin sirkən cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Atriplex alba Scop. Atriplex albicans Besser Atriplex arenicola Hauman Atriplex arenicola var. albescens Hauman Atriplex argentea Schrad. ex Moq. Atriplex axillaris Ten. Atriplex besseriana Schult. Atriplex foliolosa Link Atriplex foliosa Guss. Ex Nyman Atriplex graeci Tineo Atriplex monoica Weigel Atriplex monoica Moench Atriplex polysperma Ten.